थम सं रण – १,००० ितयाँ

ु २०२१
कािशत २४ जलाई

ग ु पूिणमा, श ु प , आषाढ़, २०७८ िव मी स त ्

ाि - ान
मान मि र, बरसाना

फोन – ९९२७३३८६६६

एवं

े वाल
ीराधा खंडल ालय

अठख ा बाजार, वृ ावन

फोन – ९९९७९७७५५१

ी मानमि र सेवा सं ान

ु (उ. .)
ग रवन, बरसाना, मथरा

फोन – ९९२७३३८६६६

http://www.maanmandir.org

info@maanmandir.org
 प्र�ावना
१८ पुराणों में श्रीमद्भागवत को महापुराण कहा गया है �ोंिक
स�ूणर् स�ािह� क� रचना से भी जब वेद�ासजी के मन क� �था नहीं
गई तो उ�ोंने श्रीमद्भागवतजी को प्रकट िकया, �जससे न के वल उनक�
अिपतु स�ूणर् सृि� के सम� रोग, शोक, ताप का शमन हो गया ।
िवशेषकर क�लकाल में श्रीभागवतजी के आश्रय के अित�र� अ� कोई
सुगम व सश� साधन नहीं है । यही कारण है िक ब्रजरसर�सक श्रद्धे य
सं त प्रवर पू� श्रीरमेशबाबाजी ने जीवनदाियनी इस सरस रस-धारा के
ब�मू� िद� �ोकों को अपने �दय का भूषण बनाते �ए हम सब के
आ�ादन का अवसर प्रदान कर अनुग्रहीत िकया है और �लिपबद्ध कराने
क� कृ पा क� है ।

�सद्धा�परक यह गूढ़ सं कलन पाठकों के �दय को अव� पावन

बनाएगा, ऐसी हमारी आकाँ �ा है ।
 परम जाराधक 'बाबा ी'
ीमानमि र सेवा सं ान के सं ापक, पोषक ज के परम
िवर स प ी ' ीरमेशबाबाजी म ाराज' याग की पावन िू म म
शु गवान ्क े जाने वाले िपता ी के र गवान ् ोलेनाथ (रामे र
ु की कृ पा से ज लेकर अ काल म ी िव ापारंगत ो षोडश वष
की आय ु म गृ - ाग के प ात ्७० वष से अख ड जवास करते ए
ज के वन, सरोवर, ि ु
पवत , ीयमनाजी व ५५००० ग वंश वाली
ग शाला का संर ण-स न तथा ४० जार गाँव म ात-फे री सं ालन
जसी सेवा ं के िलए समिपत
ा ल-पवत की ार िशखर ु
ानगढ़, ानगढ़, िवलासगढ़,
मानगढ़' ाजी के ु की तीक
ार मख साठ जार वष की तप ा
से स ोकर ी िर ने उ पवत- प वप ु ान िकया था तािक जरज
के पमउ गव ृ पा िमल जाए य मानगढ़ म मािननी ीराधा
अपने ि यतम की ि यता के िलए ठकर बठती र ी यामस ु र
उनके रण पक कर उ मनाते , सिखयाँ ी मनाने म स योग करती
–

आवत जात ार परी री

ारो िवनती कर पठवत, तू गढ़ मान ढ़ी री
ित ारे वी पर सोई बाबरी, गान की ग ई री
'गोिव ' ु को वेग िमल ािमनी, स ु ग यािमनी जात ब ी री
 ागवत र म षू ा

ीम ागवतमा ा म्
अ ाय – १ ( ि म ारानी) -
वृ ावनं पनु ा नवीनेव स ु िपणी
ु स
जाता ं यवती े पा त ु सा तम ् ( ा.मा ा.१ ५०)

नार जी –
जना अ ासराय ु े शा मकािरण
स ो िवषी ि ि साधव
ध े धय त ु यो धीमान स ् धीर पि डतो थवा ( ा.मा ा.१ ५८)

वृ ावन संयोगा नु ं त णी नवा

ध ं वृ ावनं तेन ि नृ ित य ( ा.मा ा.१ ६१)

य लं नाि तपसा न योगेन समािधना

त लं ल ते स ल के शवकीतनात ् ( ा.मा ा.१ ६८)

िव ागवती वाता गे े गे े जने जने

कािरता कणलो ने कथासार तो गत ( ा.मा ा.१ ७१)

अ ु िू रकमाणो नाि का र रवा जना

ते िप ित ि तीथष ु तीथसार तो गत ( ा.मा ा.१ ७२)

पि डता ु कल ण
े रम े मि षा व
प ु ो ा ने ा अ ा मिु साधने ( ा.मा ा.१ ७५)

ु
अयं त ु यगधम ि वतते क षणम ्
अत ु प ु डरीका स ते िनक े ि त ( ा.मा ा.१ ७७)

१
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २
वृथा खे यसे बाले अ ो ि ु कथम ्
ातरा
ीकृ रणा ोजं र खं गिम ित ( ा.मा ा.२ १)

प ी पिर ाता येन क रवक मलात ्

पािलता गोपस ु य स कृ ािप नो गत ( ा.मा ा.२ २

येषां ि े वसे ि सव ा मे िपणी

न ते प यि कीनाशं े मलमूतय ( ा.मा ा.२ १६

ु िप वा
न ते ो न िपशा ो वा रा सो वासरो
ि य ु मन ानां शने न ु वेत ् ( ा.मा ा.२ १७

ि ो करा ये ते सी ि जग ये
वासा खमाप परा ु िविन क ( ा.मा ा.२ २०

ु संयो कणा े श म ु सम ु रन ्
मखं
ान ब ु तां शी ं रे वरा य ब ु ताम ् ( ा.मा ा.२ २६

अ ाय – ३ (सन ु मार -
स ा से ा स ा से ा ीम ागवती कथा
य ा वणमा ण े िरि ं समा येत ् ( ा.मा ा.३ २५

सूतजी –
सकल वनम ु े िनधना े िप ध ा
िनवसित ि येषां ी रे ि रेका
िररिप िनजलोकं सवथातो िव ाय
िवशित ि तेषां ि सू ोपन ( ा.मा ा.३ ७३

२
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ४ (गोकणजी -
असार ख संसारो ख पी िवमो क
सतु क धनं क े वा लते िनशम ् ( ा.मा ा.४ ७४

न े ु िकं ि सखं
सखं ु वितन
ु
सखमि िवर ु का जीिवन
मनेरे ( ा.मा ा.४ ७५

म ु ा ानं जा पं मो तो नरके गित

िनपित ित े ो यं सव ा वनं ज ( ा.मा ा.४ ७६

े े ि मांस िधरे ि मितं ज ं

ु ष ु स ा ममतां िवम ु
जायासताि
प यािनशं जगि ं ण िन ं
वरा यरागरिसको व ि िन ( ा.मा ा.४ ७९

धम ज सततं ज लोकधमान ्
सेव साधपु ु षा ि कामतृ ाम ्
अ ु
ोषगणि नमाश ु म ु ा
सेवाकथारसम ो िनतरां िपब म ् ( ा.मा ा.४ ८०

अ ाय – ५ (ध ु कारी -
ीणां नव त ु िव ासं ानां कारये धु
िव ासे य ि तो मू स ख पिर यू ते ( ा.मा ा.५ १४

ु
सधामयं व ो यासां कािमनां रसवधनम ्
ु
यं रधारा ं ि य को नाम योिषताम ् ( ा.मा ा.५ १५

कृ िमिव सं ा ं शरीरिमित विणतम ्

अि रेण ि रं कम कुतो यं साधये ि ( ा.मा ा.५ ६०

३
 ागवत र म षू ा

य ात सं ृ तं ा ं सायं त िवन यित

त ीयरसस ु े काये का नाम िन ता ( ा.मा ा.५ ६१

ब ु ब् ु ा व तोयेष ु मशका व ज षु ु
जाय े मरणायव कथा वणविजता ( ा.मा ा.५ ६३

ी गव ाष –
वण िव े ने फल े ो संि त
वणं त ु कृ तं सवन तथा मननं कृ तम ्
फल े तो जातो जना िप मान ( ा.मा ा.५ ७१

अ ं ु ्
तं ानं मा ने तं तम
संि धो ि तो मं ो ि ो तो जप ( ा.मा ा.५ ७३

िव ासो ग ु वा षे ु ि ीन ावना
मनो ोषजय व कथायां िन ला मित ( ा.मा ा.५ ७५

अ ाय – ६ (सन ु मार -
रे िरकथा के ि ु
रेू ा तकीतना
ि य शू ा यो ये तेषां बोधो यतो वेत ् ( ा.मा ा.६ ६

िवर ो व वो िव ो वे शा िवशिु कृ त ्
ा कुशलो धीरो व ा काय ितिन ृ ( ा.मा ा.६ २०

अनेकधमिव ा ा णा पाख डवाि न

ु
शकशा कथो ारे ा ा े यि पि डता ( ा.मा ा.६ २१

ोजनं त ु वरं म े कथा वणकारकम ्

नोपवासो वर ो कथािव करो यि ( ा.मा ा.६ ४३

४
 ागवत र म षू ा

वे व विव ाणां ग ु गो ितनां तथा

ीराजम तां िन ां वजयेत य् कथा ती ( ा.मा ा.६ ४८

वणं सवधम ो वरं म े तपोधना

वकु ठ ो यत कृ वणा ल ते ( ा.मा ा.६ ७६

ु
ीम ागवतं पराणितलकं य वानां धनं
्
यि न पारम ं मेवममलं ानं परं गीयते
य ानिवराग ि सि तं न मािव ृ तं
त वन ् पठन िव ् ारणपरो भक्त्या िवम ु े र ( ा.मा ा.६ ८२

ु
ित ीप पराणो ीम ागवतमा ा म्

५
 ागवत र म षू ा

थम
अ ाय – १
ज ा यतो याि तरत ाथ ि रा ्
तेन े ा य आि कवये म ु ि य रू य
तेजोवािरमृ ां यथा िविनमयो य ि सग मृषा
धा ा ने स ा िनर कु कं स ं परं धीमि ( ा.१ १ १

धम ोि तकतवो परमो िनम राणां सतां

वे ं वा वम व ु िशव ं ताप यो ल ू नम ्
ु ते िकं वा पररी र
ीम ागवते म ामिनकृ
स ो व ते कृ िति श ु षू िु णात ् ( ा.१ १ २

िनगमक तरोगिलतं फलं शकम ु खा ु ्

ु मृत वसंयतम
िपबत ागवतं रसमालयं म ु र ो रिसका िव
ु ावक
ु ा ( ा.१ १ ३

श नकाि िष –
ायेणा ायषु स कलावि न य् गे
ु जना
म ा समु मतयो म ा या पु ु ता ( ा.१ १ १०

आप संसिृ तं ोरां य ाम िववशो गृणन ्

तत स ो िवम ु ते यि िे त यं यम ् ( ा.१ १ १४

ु
य ा सं या सूत मनय शमायना
स पनु पु ृ ा ध ु ापो नसे
ु वया ( ा.१ १ १५

्
कृ तवान िकल वीयािण स रामेण के शव
अितम ािन गवान ग ् ू कप मानषु ( ा.१ १ २०

६
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २ (सूतजी -
ु
यं ज मनपेतमपेतकृ ं
पायनो िवर कातर आज ु ाव
प ु िे त त यतया तरवो ि ने -
ु
ं सव तू यं मिनमानतो ि ( ा.१ २ २

ं ु ां परो धम यतो ि रधो जे

स व पस
अ त ु ित ता यया ा स सी ित ( ा.१ २ ६

वास ु वे े गवित ि योग योिजत

जनय ाश ु वरा यं ानं य तकम ु ् ( ा.१ २ ७

धम निु त पस ं ु ां िव ने कथास ु य
नो ा ये ि रितं म एव ि के वलम ् ( ा.१ २ ८

धम ापव य नाथ थायोपक ते

नाथ धमका कामो ला ाय ि तृ ( ा.१ २ ९

काम नेि य ीितला ो जीवेत यावता

जीव त िज ासा नाथ य े कमि ( ा.१ २ १०

व ि त िव ं य ानम यम ्
िे त परमा िे त गवािनित श ते ( ा.१ २ ११

श ु षू ो धान वास ु वे कथा ि

ा वे या िव ा प ु यतीथिनषेवणात ् ( ा.१ २ १६

ृ वतां कथां कृ प ु य वणकीतन

ो ु
ािण िवधनोित स ु ताम ् ( ा.१ २ १७

न ाये े ु िन ं ागवतसेवया
ष
गव ु म ोके ि वित नि की ( ा.१ २ १८

७
 ागवत र म षू ा

ि ते य ि ि े सवसंशया
ीय े ा कमािण एवा नी रे ( ा.१ २ २१

वास ु वे परा वे ा वास ु वे परा मखा

वास ु वे परा योगा वास ु वे परा ि या ( ा.१ २ २८

वास ु वे परं ानं वास ु वे परं तप

वास ु वे परो धम वास ु वे परा गित ( ा.१ २ २९

अ ाय – ३ (सूतजी -
अवतारा सं ये ा रे स िनधेि जा ( ा.१ ३ २६

एते ांशकला पस ं ु कृ ु गवान ् यम ्

ािर ाकुलं लोकं मृडयि यगेु यगे
ु ( ा.१ ३ २८

स वे धात ु प व पर र वीय रथा पाणे

यो मायया संततयानवृु ा जेत त ा सरोजग म ् ( ा.१ ३ ३८

अ ाय – ४ (श नकजी) -
ु
ानया मृिषमा जम न ं
े ो ि या पिर धनु सतु ि म्
त ी पृ ित मनु जग वाि
ीपिु ा न त ु सतु िविव े ( ा.१ ४ ५

अ ाय – ५ ( ी ासजी) -
ात मे नू मलं िव ( ा.१ ५ ७

नार जी –
न य ि प ं रेयशो जग िव ं गृणीत कि ि त ्
ु
त ायसं तीथमशि मानसा न य स ु
ं ा िनरम िश या ( ा.१ ५ १०

८
 ागवत र म षू ा

त ाि वसग जनता िव वो
यि न ् ित ोकमब व िप
नामा न यशो ि तािन
य वि गायि गृणि साधव ( ा.१ ५ ११

न म तु ावविजतं न शो ते ानमलं िनर नम ्

कुत पनु श मी रे न ािपतं कम य कारणम ् ( ा.१ ५ १२

त्यक्त्वा धम रणा जं ु रे ज प ो थ पते तो यि

य वा म ू म ु िकं को वाथ आ ो जतां धमत ( ा.१ ५ १७

ु
े ो यतेत कोिव ो न ल ते य मतामपयध
त व त
त ते खव त सखं ु कालेन सव ग ीररं सा ( ा.१ ५ १८

न व जनो जात ु कथ ना जे क ु ु से व संसिृ तम ्

ु
स्मरन्मुकुन्दाङ्घ्र्युपगूहनं पनिव ु
ातिम े रस ो यत ( ा.१ ५ १९

ं ि पसं ु पस तु वा ि सू बिु यो
अिव तो ु थ किवि िन िपतो य ु वणनम
म ोकगणान ु ् ( ा.१ ५ २२

उि ु तो ि ज सकृ
लेपाननमोि ु े त पा िकि ष
एवं वृ िवश ु ते स म एवा ि जायते ( ा.१ ५ २५

एत सं िू तं ं ाप यि िकि तम ्
य ी रे गवित कम िण ािवतम ् ( ा.१ ५ ३२

अ ाय – ६ (नार जी -
त ा त मीश ानां शम ी त
अन ु ं म मान ाित ं ि शम ु राम ् ( ा.१ ६ १०

९
 ागवत र म षू ा

ी गवान –्
ाि िन वा ा मां िु म ा ित
अिवप कषायाणां श ं कुयोिगनाम ् ( ा.१ ६ २२

स वे या ी या ते जाता मिय ा मित

ि ाव िममं लोकं ग ा म नतामिस ( ा.१ ६ २४

यमाि ि य गपथ कामलो तो म ु

ु ु सेवया य था
मक ा ा न शा ित ( ा.१ ६ ३६

अ ाय – ७ (सूतजी -
आ ारामा मनयोु िन ा अ ु मे
कुव तकु ि िम ु िर
तू गणो ( ा.१ ७ १०

अजनु –
कृ कृ म ाबा ो ानाम यंकर
मेको मानानामपवग िस संसतृ े ( ा.१ ७ २२

म ं म मु ं स ु ं बालं ि यं जडम ्
प ं िवरथं ीतं न िरप ं ु ि धमिवत ् ( ा.१ ७ ३६

सूतजी –
्
ु पाशब
तथा तं पशवत मवा मखंु कमजगु िु तेन
ु सतंु वाम ावा कृ पया ननाम
िनरी कृ ापकृ तं गरो ( ा.१ ७ ४२

ब नु आततायी वधा ण
ु
मयवो यमा ातं पिरपा नशासनम ् ( ा.१ ७ ५३

वपनं िवणा ानं ानाि यापणं तथा

एष ि ब नू ां वधो ना ो ि ि क ( ा.१ ७ ५७

१०
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ८ (सूतजी -
क श तायषु ( ा.१ ८ ५

ीउ राजी –
पाि पाि म ायोिगन ् वे वे जग ते
ना ं यं प ये य मृ ु पर रम ् ( ा.१ ८ ९

ीकु ीजी –
ु
तथा परम ंसानां मनीनाममला नाम ्
ि योगिवधानाथ कथं प येम ि ि य ( ा.१ ८ २०

कृ ाय वास ु वे ाय वे कीन नाय

न गोपकुमाराय गोिव ाय नमो नम ( ा.१ ८ २१

िवप स ु न श त जग रोु
वतो शनं य ा पनु व शनम ् ( ा.१ ८ २५

ज य तु ीि रेधमानम पमानु ्
नवा ि धात ं ु व ामिक नगो रम ् ( ा.१ ८ २६

ु
नमो िक निव ाय िनवृ गणवृ ये
आ ारामाय शा ाय कव पतये नम ( ा.१ ८ २७

गो ा े िय कृ तागिस ाम ताव ्
ु
या ते शा किलला न स मा म ्
व ं िननीय य ावनया ि त
सा मां िवमो यित ीरिप यि िे त ( ा.१ ८ ३१

ृ वि गायि गृण ी श रि न ि तवेि तं जना

ु ् ( ा.१ ८ ३६
त एव प य ि रेण तावकं व वा ोपरमं प ा जम

११
 ागवत र म षू ा

के वयं नाम पा ां य ि स पा डवा

वतो शनं यि षीकाणािमवेिशत ु ( ा.१ ८ ३८

अथ िव श ् मूत के ष ु मे
े िव ा न िव
े पाशिममं ि ि ं पा डुष ु वृि ष ु ( ा.१ ८ ४१

ु सकृ त ्
िय मे न िवषया मितमधपते
रितम ु ता ा ग ेव म ु ित ( ा.१ ८ ४२

अ ाय – ९ ( ी जी -
स वे वे ो गवान ् ती तां कलेवरं यावि ं ि नो म् ( ा.१ ९ २४

सूतजी –
िवश ु या धारणया ताश ु ी यवाश ु गतायधु थ
िनवृ सवि यवृि िव म ु ाव ज ं िवसृज ना नम ् ( ा.१ ९ ३१

ी जी –
सपि सिखव ो िनश म े िनजपरयोबलयो रथं िनवे य
ि तवित परसिनकायरु ा तवित पाथसखे रितममा ु ( ा.१ ९ ३५

ु तो
िनगममप ाय म ित ामृतमिधकतमव ु रथ ( ा.१ ९ ३७

िशतिविशख तो िवशीण श
ं तजपिर तु आतताियनो मे
्
स मि ससार म धाथ स वत ु मे गवान गितमकु ु ( ा.१ ९ ३८

लिलतगितिवलासव ु ास णयिनरी णकि तो माना

्
कृ तमनकृु तव उ ा ा कृ ितमगन िकल य गोपव ( ा.१ ९ ४०

अ ाय – १० ( ि नापरु की ि याँ -
एता परं ी मपा पेशलं िनर श ं बत साध ु कुवते
यासां गृ ा ु रलो न पितन जा प ा िति ि ृ न्
श ( ा.१ १० ३०

१२
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ११ ( ािरका की जा -
य जा ् ु न मधू
ु ापससार ो वान क ् न वाथ
् स ु ि या
त ा कोि ितम णो वे ् रिवं िवना ोिरव न वा तु ( ा.१ ११ ९

सूतजी –
गवां ु
ब नू ां प राणामनवितनाम ्
ु ग सवषां मानमा धे (
यथािव पसं ा.१ ११ २१

य स पा गतो र ोगत थािप त ा ि् यगु ं नवं नवम ्

प े प े का िवरमेत त ा लािप य ीन ज ाित कि ि त ् ( ा.१ ११ ३३

ु
उ ाम ाविपशनामलव ु ास-
ीडावलोकिन तो म नो िप यासाम ्
स ु ापमज ा म ो मा ा
य िे यं िवमिथत ं ु कु कन शेकु ( ा.१ ११ ३६

अ ाय – १२ (सूतजी -
िकं ते कामा सरु ा ा मक
ु ु मनसो ि जा
अिधज म ु ं रा ु
िधत यथेतरे ( ा.१ १२ ६

ृ नु न
मातगु गतो वीर स त ा ग
श प ु षं कि मानो तेजसा ( ा.१ १२ ७

अ ु मा ममलं ु र रु म िलनम ्
अपी शनं यामं तिड ाससम तम ु ् ( ा.१ १२ ८

स एष लोके िव ात परीि ि ित य ु
ग ्
मन ु ायन परी ते नरेि ( ा.१ १२ ३०

१३
 ागवत र म षू ा

ु रजी -
अ ाय – १३ (यिधि
वि धा ागवता ीथ तू ा यं िव ो
तीथ कुवि तीथािन ा ेन ग ा तृ ा ( ा.१ १३ १०

िव र ि े धृतरा म ाषत
राजि ग तां शी ं प ये ं यमागतम ् ( ा.१ १३ १८

िति या न य े कुति ि ि ो
्
स एष गवान काल सवषां न समागत ( ा.१ १३ १९

अ ो म ीयसी ज ोज िवताशा यया वान ्

ीमापविजतं िप डमा े गृ पालवत ् ( ा.१ १३ २२

अि िनसृ ो गरो ारा िषता

तं े ं धनं येषां त रसिु िकयत ् ( ा.१ १३ २३

गत ाथिममं े ं िवर ो म ु ब न
अिव ातगितज ात स ् व धीर उ ा त ( ा.१ १३ २५

य का रतो वे जातिनव आ वान ्

ि कृ ा ह�रं गे ा जे नरो म ( ा.१ १३ २६

नार जी –
ु
कालकमगणाधीनो े ो यं पा ितक
कथम ां ु गोपाये प ो यथा परम ् ( ा.१ १३ ४५

अ ािन स ानामप ािन त ु ाम ्

फ िू न त म तां जीवो जीव जीवनम ् ( ा.१ १३ ४६

अ ाय – १४ (यिधिु रजी -
कि ं नागमो ग ां ग ां वास ृ तां ि यम ्
परािजतो वाथ वा ो मनासम पिथ ( ा.१ १४ ४२

१४
 ागवत र म षू ा

अ ाय – १५ (अजनु -
यो ी कणग ु श मू
राज वयरथम डलमि डतास ु
ू पाना-
अ े रो मम िव ो रथयथ
ु िस
मायमनां शा स जआ त् ( ा.१ १५ १५

त धन ु षव स रथो या े
सो ं रथी नृपतयो यत आनमि
सव णेन त ू स ीशिर ं
न ् तं कु करा िमवो मू ाम ् ( ा.१ १५ २१

अ ाय – १६ (‘पृ ी धम से -
ा यो ब ितथं य पा मो -
कामा प सम रन ् गव प ा
सा ी वासमरिव वनं िव ाय
य ा स गमलं जते नरु ा ( ा.१ १६ ३२

अ ाय – १७ (परीि तजी -
धम वीिष धम धम िस वृष पधृक ्
य धमकृ त ानं सू क ािप त वेत ् ( ा.१ १७ २२

तप श ं या स िमित पा ा कृ ते कृ ता
अधमाश यो ा यस म व ( ा.१ १७ २४

ां वतमानं नर वे े े न ु वृ ो यमधमपूग
लो ो नृत ं यमनायमं ो े ा माया कल ( ा.१ १७ ३२

अ िथत ा त ानािन कलये

ु
तू ं पानं ि य सूना य ाधम तिवध ( ा.१ १७ ३८

१५
 ागवत र म षू ा

पनु या मानाय जात पम ा ु

ततो नृत ं म ं कामं रजो वरं प मम ् ( ा.१ १७ ३९

अमूिन प ानािन धम व किल

े
रेयण ्
ािन वसत ति े कृ त ्
श ( ा.१ १७ ४०

अथतािन न सेवते ब ु षू ु प ु ष ि त ्
िवशेषतो धमशीलो राजा लोकपितग ु ( ा.१ १७ ४१

अ ाय – १८
ु ्
नान ु िे किलं स ा ् सार व सार क
कुशला ाश ु िस ि नेतरािण कृ तािन यत ् ( ा.१ १८ ७

िकं न ु बालेष ु शूरण

े किलना धीर ी णा
अ म म षे ु यो वृको नृष ु वतते ( ा.१ १८ ८

ु
तलयाम लवेनािप न ग नापनु वम ्
गव ि स ु
म ानां िकमतािशष ( ा.१ १८ १३

आ ा न ा िरतोपप ं पारीि तं ागवताि रामम ् ( ा.१ १८ १७

अथािप य ा नखावसृ ं जगि िर ोप ता णा

ु
सेशं पना तमो मक ् नाम लोके गव
ु ु ात को ाथ ( ा.१ १८ २१

य ानरु ा स सव धीरा पो े ाि ष ु स मू म ्
जि त ारम ं म ं यि ि ंसोपशम धम ( ा.१ १८ २२

अ ाय – १९
स साध ु मेन े नि रेण त कानलं स िवरि कारणम ् ( ा.१ १९ ४

तं मोपयातं ितय ु िव ा ग ा वे ी धृति मीशे

ि जोपसृ कु क ु
को वा श लं गायत िव गाथा ( ा.१ १९ १५

१६
 ागवत र म षू ा

पनु यू ा गव न े रित स त ा येष ु

म ु यां यामपयािम
ु सृि ं म ु सव नमो ि जे ( ा.१ १९ १६

सूतजी –
अल िल ो िनजला त ु ो वृत बालरवधतू वेष ( ा.१ १९ २५

ु ि यो
ततो िनवृ ा बधा का म ासन े सोपिववेश पूिजत ( ा.१ १९ २९

परीि तजी –
येषां सं रणात प् स
ं ु ां स श ु ि व गृ ा
िकं पनु शन श पा श ासनाि ि ( ा.१ १९ ३३

ित थम

१७
 ागवत र म षू ा

ि तीय
ु वे जी) -
अ ाय – १ (शक
ज ला पर पस ं ु ाम े नारायण िृ त ( ा.२ १ ६

ायेण मनयो ्
ु राजन िनवृ ा िविधषेधत
नग ु य ा रम े गणान
ु कथने
ु रे ( ा.२ १ ७

पिरिनि तो िप नग ु य उ म ोकलीलया
गृ ीत ते ा राजष आ ानं य धीतवान ् ( ा.२ १ ९

ु
योिगनां नृप िनण तं रेनामानकीतनम ् ( ा.२ १ ११

तं स मान िनिधं जेत ना स े ् यत आ पात ( ा.२ १ ३९

अ ाय – २ (शक ु वे जी) -
स ां ि त िकं किशपो यासबा ु ण िकम ्
िस े पब
स ल िकं प ु धा पा ा ि व ला सित िकं कू ल ( ा.२ २ ४

ीरािण िकं पिथ न सि ि शि ि ां

नवा ि् पा पर तृ सिरतो श ु न ्
ा ग ु ा िकमिजतो वित नोपस ान ्
क ा ् जि कवयो धन म ा ान ् ( ा.२ २ ५

िपबि ये गवत आ न सतां कथामृत ं वणप ु े ष ु स तृ म ्

ु
पनि ते िवषयिव िषताशयं जि त रणसरो ाि कम ् ( ा.२ २ ३७

अ ाय – ३ (शकु वे जी) -
अकाम सवकामो वा मो काम उ ारधी
ती ेण ि योगेन यजेत प ु षं परम ् ( ा.२ ३ १०

१८
 ागवत र म षू ा

श नकजी –
आय ु रित व पस
ं ु ाम ु ं य स
त त य णो नीत उ म ोकवातया ( ा.२ ३ १७

तरव िकं न जीवि ा िकं न स तु

न खा ि न मे ि िकं ामपशवो परे ( ा.२ ३ १८

िव रा ो खर सं तु प ु ष पश ु
न य णपथोपेतो जात ु नाम ग ा ज ( ा.२ ३ १९

िबले बतो मिव मान ये ् न वत कणप ु े नर

िज ासती ा िरके व सूत न ोपगाय ु गायगाथा ( ा.२ ३ २०

ु ु म्
ार परं प िकरी ज ु म ु मा ं न नमे क
शाव कर नो कु त सपया रेलस ा नक ण वा ( ा.२ ३ २१

ब ाियते ते नयने नराणां िल ािन िव ोन िनरी तो ये

पा नृणां त ु मज ाज े ािण नान ु जतो रेय ( ा.२ ३ २२

जीव वो ागवता ि् रेण ं ु न जात ु म ि ल ते य ु

ीिव पु ा मनज
ु लु ा स वो य ु न वे ग म ् ( ा.२ ३ २३

त मसारं यं बते ं य गृ माण िरनामधेय

न िवि येताथ य ा िवकारो ने े जलं गा षे ु ष ( ा.२ ३ २४

अ ाय – ४ ( ीशकु वे जी ारा ितु -

नमो नम े षृ ाय सा तां िव रका ाय म ु कुयोिगनाम ्
िनर सा ाितशयेन राधसा धामिन िण रं ते नम ( ा.२ ४ १४

य ीतनं य रणं य ी णं य ् व नं य वणं य णम ्

ु
लोक स ो िवधनोित क षं त स ु वसे नमो नम ( ा.२ ४ १५

१९
 ागवत र म षू ा

तपि नो ानपरा यशि नो मनि नो म िव समु ला

े ं न िव ि िवना य पणं त स ु
म वसे नमो नम ( ा.२ ४ १७

शि –
ु
िकरात णा पिल प ु सा
आ ीरक ायवना खसा य
ये े पापा य पा या या
शु ि त िव वे नम ( ा.२ ४ १८

सव र –
ि य पितय पित जापितिधयां पितल कपितधरापित
्
पितगित ा कवृि सा तां सी तां मे गवान सतां पित ( ा.२ ४ २०

य ङ् घ्र्यि ानसमािधध तया

िधयानपु यि ि त मा न
व ि ्
तत कवयो यथा ं
स मे मक ु ु ो गवान ् सी ताम ् ( ा.२ ४ २१

अ ाय – ५ ( ाजी) -
त नमो गवते वास ु वे ाय धीमि
य ायया जयया मां वि ु जग ग ु म ् ( ा.२ ५ १२

िवल मानया य ु ापथे मया

ातमी ु
िवमोि ता िवक े ममा िमित िधय ( ा.२ ५ १३

ु
य ते स ता ावा तू िे यमनोगणा
य ायतनिनमाणे न शेकु िव म ( ा.२ ५ ३२

त ा सं ा ो ं गव ि ोि ता
स स मपाु ाय ो यं ससृज ु ( ा.२ ५ ३३

२०
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ६ ( ाजी) -
न ारती मे मृषोपल ते
नव ि े मनसो मृषा गित
न मे षीकािण पत स थे
य े वता धृतो िर ( ा.२ ६ ३३

नतो ु वि
ं त रणं समीयषां ं यनं समु लम ्
यो ा मायािव वं पयगा ् यथा न ा मथापरे कुत ( ा.२ ६ ३५

ु
ू ं य तां गितं िव न वाम वे िकमतापरे
ना ं न यय सराु
त ायया मोि तब ु यि ं िविनिमतं ा समं िव े ( ा.२ ६ ३६

षे िव ि मनयु शा ा िे याशया
ु ् ( ा.२
य ा त वे ास कि रोधीयेत िव तम ६ ४०

अ ाय – ७ ( ाजी) -
ां वामनेन जगृ े ि प लेन
या ामृत े पिथ रन ् िु न ा ( ा.२ ७ १७

अन शि –
िव ोन ु वीयगणनां कतमो ती
य पािथवा िप किविवममे रजांिस
य रं सा लता ि पृ ं
य ात ि् सा स ना क यानम ् ( ा.२ ७ ४०

कृ पािलं ग –
येषां स एव गवान ् यये न
सवा ना ि तप ो यि िन लीकम ्
ते रामिततरि वे मायां
नषां ममा िमित धी गाल े ( ा.२ ७ ४२

२१
 ागवत र म षू ा

शि –
ते व िव िततरि वे मायां
ीशू णशबरा अिप पापजीवा
य तु मपरायणशीलिश ा-
ि य जना अिप िकम ु तधारणा
ु ये ( ा.२ ७ ४६

अ ाय – ८ (राजा परीि त) -
वत या िन ं गृणत िे तम ्
्
कालेन नाित ी ण गवान िवशते ि ( ा.२ ८ ४

िव कणर ेण ानां ावसरो म ्

ु
धनोित शमलं कृ सिलल यथा शरत ् ( ा.२ ८ ५

ध ता ा प ु ष कृ पा मूलं न म ु ित
म ु सवपिर े श पा शरणं यथा ( ा.२ ८ ६

अ ाय – ९ (शकु वे जी) -
वतते य रज म यो स ं िम ं न कालिव म
ु
न य माया िकमतापरे रेरन ु ता य सरास
ु राि
ु ता ( ा.२ ९ १०

गवान –्
ु
यावान ं यथा ावो य ू पगणकमक
तथव त िव ानम ु ते म न ु ात ् ( ा.२ ९ ३१

स –
अ मेवासमेवा े ना ् सत परम
् यत स ् ्
प ा ं य ते यो विश ते सो म् ( ा.२ ९ ३२

माया –
ते थ यत ् तीयेत न तीयेत ा िन
ति ा ा नो मायां यथा ासो यथा तम ( ा.२ ९ ३३

२२
 ागवत र म षू ा

योजन –
यथा म ाि तू ािन तू षे ू ाव े न ु
िव ा िव ािन तथा तेष ु न ते म ् ( ा.२ ९ ३४

अि धेय –
एताव वे िज ा ं त िज ासनाु न
अ य ितरेका ां यत ् ात सव
् सव ा ( ा.२ ९ ३५

अ ाय – १० (शकु वे जी) -
अ सग िवसग ानं पोषणमूतय
म ु
रेशानकथा िनरोधो मिु रा य ( ा.२ १० १

तू मा िे यिधयां ज सग उ ा त
ु
णो गणवष ा ् िवसग प ष तृ ( ा.२ १० ३

ि ितवकु ठिवजय पोषणं त न ु

म रािण स म तय कमवासना ( ा.२ १० ४

अवतारान ु िरतं रे ा ानवितनाम

ु ्
सतामीशकथा ो ा नाना ानोपबृिं ता ( ा.२ १० ५

ु
िनरोधो ानशयनमा न स शि ि
मिु ि ा था पं पेण वि ित ( ा.२ १० ६

आ ास िनरोध यत ा वसीयते
स आ य परं परमा िे त श ते ( ा.२ १० ७

ित ि तीय

२३
 ागवत र म षू ा

तृतीय
अ ाय – १ (िव रजी -
स एष ोष प ु षि डा े गृ ान ् िव ो यमप म ा
प ु ािस कृ ाि मखो
ु गत ी जा शवं कुलक शलाय ( ा.३ १ १३
( जे क े ं कुल ाथ....
य धन –
क एनम ोपज ु ाव िज ं ा ा सतंु य बिलनव प ु
ति न ् तीप परकृ आ े िनवा तामाश ु परा ु सान ( ा.३ १ १५

स िनगत क रवप ु यल ो ( ा.३ १ १७

(रावन जबि ं िव ीषन ागा... रा. स ु रका ड ४२
अ ाय – २ (उ वजी) -
य लील पियकं योगमायाबलं शयता गृ ीतम ्
िव ापनं स ग परं प ं षू ण षू णा म ् ( ा.३ २ १२

ु
य ानराग तु ासरासलीलावलोक ितल माना
जि यो ि रन ु वृ िधयो वत ु िकल कृ शेषा ( ा.३ २ १४

को वा अम ु ाि सरोजरेण ं ु िव तमीशीतु ्
ु िविज
पमान न्
यो िव ु र िू व पेन म
ू े ारं कृ ता ने ितर कार ( ा.३ २ १८
अ ो बकी यं नकालकू ं िज ांसयापायय सा ी
ले े गितं धा िु तां ततो ं कं वा या ं शरणं जेम ( ा.३ २ २३

म े सरान ु ् ागवतां धीशे संर मागाि िनिव ि ान ्

ु
ये संयगे त ता प ु मंस ेसना ु
ु ायधमापत म् ( ा.३ २ २४

अयाजय ोसवेन गोपराजं ि जो म

िव ो ार ि कीषन स ् ययं िव ु ( ा.३ २ ३२

२४
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ३ (उ वजी) -
गृ मेधषे ु योगेष ु िवराग समजायत ( ा.३ ३ २२

अ ाय – ४ (उ वजी) -
कमा यनी वो व ते गा यो थािर या लायनम ्
काला नो य म ायता ् िख ित धीिव ािम
ु य ा न रते ( ा.३ ४ १६

अ ाय – ५ (िव रजी) -
य कणनाड प ु ष यातो व ां गे रितं ि नि ( ा.३ ५ ११

वे गण –
य ानबु े सित े गे े ममा िम ू रा ाणाम ्
पस ु जेम त े गवन प् ा म ्
ं ु ां स ु रं वसतो िप पया ( ा.३ ५ ४३

तान व् स वृ् ि ि रि ि य परा ता मनस परेश

अथो न प य ु गाय नून ं ये ते प ासिवलासल ा ( ा.३ ५ ४४

ु
पानेन ते वे कथासधाया वृ ा िवश ाशया ये
ु ु ठिध म ्
वरा यसारं ितल बोधं यथा सा ीयरक ( ा.३ ५ ४५

तथापरे ा समािधयोगबलेन िज ा कृ ितं बिल ाम ्

ामेव धीरा प ु षं िवशि तेषां म ा त ु सेवया ते ( ा.३ ५ ४६

अ ाय – ६ (म ये ) -
ु शू ो य वृ् ा त ु ते िर
त ां जात परा ( ा.३ ६ ३३

अ ाय – ७ (म ये ) -
ु वा
अशेषस ेशशमं िवध े गणान ु ु
वणं मरारे
कुत पनु रणारिव परागसेवारितरा ल ा ( ा.३ ७ १४

िव र –
सव वे ा य ा तपो ानािन ान
्
जीवा य ान न कुव रन कलामिप ( ा.३ ७ ४१

२५
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ९ ( ाजी) -
ातो िस मे सिु रा न ु े ाजां
न ायते गवतो गितिर व म ्
ना ि गव िप त श ु ं
मायागणु ितकरा िव ािस ( ा.३ ९ १

पं य ते वबोधरसो येन
श ि वृ तमस स न ु ाय
आ गृ ीतमवतारशतकबीजं
य ाि प वना मािवरासम ् ( ा.३ ९ २

नात परं परम य वत प-

मान मा मिवक मिव व
प यािम िव सृजमेकमिव मा न ्
तू िे या कम उपाि तो ि ( ा.३ ९ ३

ताव यं िवणगे स ु ि िम ं
शोक ु लो
ृ ा पिर वो िवपल
ताव मे स व आितमूलं
याव ते ि् म यं वृणीत लोक ( ा.३ ९ ६

ं ावयोगपिर ािवत रोज

आ े ते ं ु ाम ्
ु ि तपथो नन ु नाथ पस
य ि या त उ गाय िव ावयि
त प ु णयसे स न ु ाय ( ा.३ ९ ११

नाित सी ित तथोपि तोप ार-

ु
रारािधत सरगण ि ब काम
य व तू ययास ल यको
नानाजने वि त स ु रा ा ( ा.३ ९ १२

२६
 ागवत र म षू ा

ं ु ामतो िविवधकमि र रा -
पस
ानेन ो तपसा त यया
आराधनं गवत व सि याथ
धम िपत कि ि ि यते न य ( ा.३ ९ १३

ु
य ावतारगणकमिवड नािन
ु
नामािन ये सिवगमे िववशा गृणि
ते नकज शमलं स सव ि ा
संया पावृतमृत ं तमजं प े ( ा.३ ९ १५

लोको िवकमिनरत कुशले म

कम ययं ि ते व ने े
य ाव बलवािन जीिवताशां
स ि न िनिमषाय नमो ुत ( ा.३ ९ १७

गवान –्
िषमा ं न ब ाित पापीयां ां रजोगणु
य नो मिय िनब ं जा संसज ृ तो िप ते ( ा.३ ९ ३५

य कथा म ो ं म था ु याि तम ्
य ा तपिस ते िन ा स एष म न ु ( ा.३ ९ ३८

अ ाय – १० (म ये ) -
तपसा धे मानेन िव या ा सं या
िववृ िव ानबलो पा ् वाय ं ु स ा सा ( ा.३ १० ६

अ ाय – १२ (म ये ) -
उ ा ार ो ज े ो ु ा य वु
ाणा िस स ातो ग ृ ु ि करा त ु ( ा.३ १२ २३

२७
 ागवत र म षू ा

ु ो नाि तो ज े पल
पल ु कणयो िष
्
अ िगरा ु
मखतो ो ि मरीि मनसो वत ् ( ा.३ १२ २४

वा ं ि तरं त य ू रत मन
अकामां कमे ु ्
सकाम ित न तम ( ा.३ १२ २८

तां ि शो जगृ रां नी ारं यि म ( ा.३ १२ ३३

क पम ू ् ध
े ा य ायमि ते ( ा.३ १२ ५२

अ ाय – १३
ि ायतो नासािववरा सान
वरा तोको िनरगा ु पिरमाणक ( ा.३ १३ १८

अ ाय – १४
ययो ानप प ु ो मिनना
ु गीतया क
मृ ो कृ व मू ि् मा रो रे प म ् ( ा.३ १४ ५

ु
कृ तशोकानतापेन स वमशनात ्
गव ु माना वे म िप ा रात ् ( ा.३ १४ ४३

अ ाय – १५
वमािनका सललना िरतािन य
गायि लोकशमल पणािन त ु
ु
अ जले निवकस ु
धमाधवीनां
ग ने खि डतिधयो िनलं ि प ( ा.३ १५ १७

य ज ि ो र नानवाु ा-
वि ये िवषया कुकथा मित ी
या ु ताु त गनृि रा सारा-
ां ान ि् प शरणेष ु तम स ु ( ा.३ १५ २३

२८
 ागवत र म षू ा

य ज िनिमषामृष ानवृु ा
ु न
रेयमा पिर ृ णीयशीला
ु
तिमथ ु
सयशस ु
कथनानराग-
ु
व बा कलया पलकीकृ ता ा ( ा.३ १५ २५

त ामम ु परम िवकु ठ त ु

कत ु कृ िम धीमि म धी ाम ्
लोकािनतो जतम र ाव ा
पापीयस य मे िरपवो य ( ा.३ १५ ३४

त ारिव नयन प ारिव

िक ु
िम तलसीमकर वाय ु
अ गत िववरेण कार तेषां
ु
स ो म रजषामिप ि त ो ( ा.३ १५ ४३

ना ि कं िवगणय िप ते सा ं
िक िपत यं वु उ य े
ये ि् शरणा वत कथाया
कीत तीथयशस कुशला रस ा ( ा.३ १५ ४८

कामं व वृिजनिनरयेष ु न ा-
ते ो िलव ि न ु ते प यो रमेत
वा ु
न लिसव ि ते ि् शो ा
ु
पूयत ते गणगण यि कणर ( ा.३ १५ ४९

अ ाय – १६
त सा या वं परं ि मे
त ी ा कृ तं म े य पिु रस ृ ता ( ा.३ १६ ४

२९
 ागवत र म षू ा

य ामृतामलयश वणावगा
ु
स पनाित जग ा प ाि कु ठ
सो ं व ु
उपल सतीथकीित
ि ां बा मिप व ितकू लवृि म ् ( ा.३ १६ ६

य वे या रणप पिव रेण ं ु

स तािखलमलं ितल शीलम ्
न ीिवर मिप मां िवज ाित य ा
े ालवाथ तरे िनयमान व् ि ( ा.३ १६ ७

ना ं तथाि यजमान िविवताने

ु न्त ु म
ोत तृ तम ु न
् खे
य ा ण मखत ु रतो न ु ासं
तु म वि तिनजकमपाक ( ा.३ १६ ८

ये मे तनूि जवरा तीम ीया

तू ा ल शरणािन े बु ा
त शो ि म व ान ्
गृ ा षा मम कुष िध डनेत ु ( ा.३ १६ १०

ये ा णा िय िधया ि पतो य -
ु धृ् ि तसधोि
ु तप व ा
ु
वा यानरागकलया जव ् गृण
स ोधय ु त
िमवा मपा ( ा.३ १६ ११

सनातनो धम र ते तनिु व
धम परमो ग ु ो िनिवकारो वा त ( ा.३ १६ १८

तेज समथ िप ं ु ने े मतं त ु मे ( ा.३ १६ २९

३०
 ागवत र म षू ा

ु िनि
एत रव ं रमया ु या य ा ( ा.३ १६ ३०

अ ाय – १७
रोषं सम ु ं शमयन ् या िधया
वो ्
गोपशमं गता वयम ् ( ा.३ १७ २९

अ ाय – १८
ां योगमायाबलम प षं सं ा मू मृज े स ु ( ा.३ १८ ४

तयो ध ्
ृ ोि मग ा ता गयो ता व ाणिववृ म ो
िवि मागा रतोिजगीषया ाि लायािमव शिु णोमृध ( ा.३ १८ १९

अ ाय – १९
सा ता तेन ग या िव ता गव रात ् ( ा.३ १९ ३

अ ाय – २१
ु
लोकां लोकानगतान ् ं ि ा ि ता े रणातप म ्
पशू
पर रं णवा
ु ु षू िनयािपत े धमा ( ा.३ २१ १७
सीधपीय
न ते जरा िमरायरेु षां
यो शारं ि शतं षि पव
ष ने न ि यि णाि
कराल ोतो जग ाि धावत ् ( ा.३ २१ १८

अ ाय – २२
अयातयामा ्
ासन यामा ा रयापना
ृ वतो ायतो िव ो कुवतो वत
ु कथा ( ा.३ २२ ३५

ु
शारीरा मानसा ि ा वयासे ये मानषा
ितका कथं े शा बाध े िरसं यम ् ( ा.३ २२ ३७

३१
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २३
िव ेणा श ने ग रवेण मेन
ु
श ु षू या स ने वा ा मधरया ो ( ा.३ २३ २

िवसृ कामं ं षे ं लो म ं म म ्
अ म ो ता िन ं तेजीयांसमतोषयत ् ( ा.३ २३ ३

िस ािस ु िव वाि जधम ो ान ्

ि ा र रिधगा पृ िवि याि ( ा.३ २३ ८

सवकाम ंि ं सवर नसमि तम ् ( ा.३ २३ १३

ु िवमानेन कामगेन म ीयसा

ािज ना
्
वमािनकान शेत रँ ोकान यथािनल ( ा.३ २३ ४१

स ो य संसतृ े तरस ु ु िवि तो िधया

स एव साधषु ु कृ तो िन स ाय क ते ( ा.३ २३ ५५

ने य म धमाय न िवरागाय क ते
न तीथप सेवाय जीव िप मृतो ि स ( ा.३ २३ ५६

अ ाय – २४
ता वे ते ि पािण पािण गवं व
यािन यािन रो े जनानाम िपण ( ा.३ २४ ३१

अ ाय – २५
ं ु ां मतो िन ये साय मे
योग आ ाि क पस
अ ोपरितय ख सखु ( ा.३ २५ १३

ते ख ब ाय म ु ये ा नो मतम ्
ु ष ु स ं ब ाय रतं वा पिं ु स म ु ये ( ा.३
गणे २५ १५

३२
 ागवत र म षू ा

अ ंममाि मानो कामलो ाि ि मल

ु समम ्
वीतं य ा मन श ु म खमसखं ( ा.३ २५ १६

स मजरं पाशमा न कवयो िव

स एव साधषु ु कृ तो मो ारमपावृतम ् ( ा.३ २५ २०

ितित व का िणका स ु सव िे नाम ्

अजातश व शा ा साधव साध ु षू णा ( ा.३ २५ २१

सतां स ा म वीयसंिव ो वि णरसायना कथा

त ोषणा ा पवगव िन ा रित ि रन ु िम ित ( ा.३ २५ २५

ु
वे ानां गणिल ानामान ु िवककमणाम ्
स एवकमनसो वृि ा ािवकी त ु या ( ा.३ २५ ३२

अिनिम ा ागवती ि िस ग े रीयसी

जरय ाश ु या कोशं िनगीणमनलो यथा ( ा.३ २५ ३३

न कि ि रा शा पे न ि नो मे िनिमषो लेि िे त
येषाम ं ि य आ ा सतु सखा ग ु स ु ो विम म ् ( ा.३ २५ ३८

एतावानेव लोके ि न प् स
ं ु ां िन ये सो य
ती ेण ि योगेन मनो म िपतं ि रम ् ( ा.३ २५ ४४

अ ाय – २६
मिवकािर ं शा िमित ते स
वृि ि ल णं ो ं यथापां कृ ित परा ( ा.३ २६ २२

ि ने यं े ािवश ा
िवरा ् त व प ु ष सिलला ित त ( ा.३ २६ ७०

३३
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २७
य वम ा रत कालेन ब ज ना
सव जातवरा य आ ु
वना ु
िन ( ा.३ २७ २७

अ ाय – २८
एवं र गवित ितल ावो
ु
ा व धृ् य उ लक मो ात ्
बा कलया म ु र मान-
ािप ि बिडशं शनकिवय ु े ( ा.३ २८ ३४

े ं तं न रम ि तमिु तं वा
िस ो िवप यित यतो गम पम ्
वा पेतमथ ववशा पेतं
वासो यथा पिरकृ तं मि राम ा ( ा.३ २८ ३७

अ ाय – २९
ि योगो ब िवधो माग ािमिन ा ते
ु
ावगणमागण पसं ु ां ावो िवि ते ( ा.३ २९ ७

अि स ाय यो ि ंसां ं मा यमेव वा
संर ी ि ावं मिय कुया तामस ( ा.३ २९ ८

िवषयानि स ाय यश यमेव वा
अ ा ाव ये ो मां पृथ ाव स राजस ( ा.३ २९ ९

कमिन ारमिु य परि न वा् त पणम ्

यजे िमित वा पृथ ाव स साि क ( ा.३ २९ १०

म गणु ितमा
ु े मिय सवग ु ाशये
ण
मनोगितरिवि ा यथा ग ा सो धु ( ा.३ २९ ११

३४
 ागवत र म षू ा

ल णं ि योग िनगण ु ु ा तम ्
अ तु वि ता या ि प ु षो मे ( ा.३ २९ १२

सालो साि सामी सा क म तु

ीयमानं न गृ ि िवना म वे नं जना ( ा.३ २९ १३

स एव ि योगा आ ि क उ ा त
येनाित ु म ावायोपप ते ( ा.३
ि गणं २९ १४

अ ं सवष ु तू षे ु तू ा ावि त स ा
तमव ाय मां म कु ते ािवड नम ् ( ा.३ २९ २१

यो मां सवष ु तू षे ु स मा ानमी रम ्

ि ा ा जते म ा वे ज ु ोित स ( ा.३ २९ २२

ि षत परकाये मां मािननो ि िशन

तू षे ु ब वर न मन शाि मृ ित ( ा.३ २९ २३

अ म ु ाव ि ययो यान े
नव त ु े ि तो ायां तू ामावमािनन ( ा.३ २९ २४

जीवा े ा जीवानां तत ाण तृ श ु े
तत सि ा वरा त िे यवृ य ( ा.३ २९ २८

अ ाय – ३०
नरक ो िप े ं व न पमांु ु िम ित
नार ां िनवृत स ां वे मायािवमोि त ( ा.३ ३० ५

तयोिनि य जनजातवेपथ ु
पिथ ि माण आत ं मन ु रन ् ( ा.३ ३० २१

ु ृ ् परीतो क वानलािनल स मान पिथ त वा के

कृ े ण पृ े कशया तािडत ल श ो िप िनरा मो के ( ा.३ ३० २२

३५
 ागवत र म षू ा

के वलेन धमण कु ु रणो क ु

याित जीवो तािम ं रमं तमस प म ् ( ा.३ ३० ३३

अ ाय – ३१ (ग जीव -
ने व त ु त ु कृ तेन स ीननाथ
को नाम त ित िवना िलम कुयात ् ( ा.३ ३१ १८

सो ं वस िप िव ो ब खवासं ग ा िनिजगिमषे बि र कू पे
ु
य ोपयातमपसपित वे माया िम ामितय न ु संसिृ त मेतत ् ( ा.३ ३१ २०

त ा ं िवगतिव व उ िर
आ ानमाश ु तमस स ु ा नव
यू ो यथा सनमेत नेकर ं
मा मे िव पसाि तिव पा ु ( ा.३ ३१ २१

किपल गवान –्
स े न ु
े मानेन वधमानेन म ना
करोित िव ं कामी कािम ाय ा न ( ा.३ ३१ २९

न तथा वे ो ो ब ा स त
ं ु ो यथा त ि स त
योिष ा था पस ( ा.३ ३१ ३५

स ं न कुया म ास ु जात ु योग पारं परमा ु

म वे या ितल ा ला ो व ि या िनरय ारम ( ा.३ ३१ ३९

यां म ते पितं मो ा ायामृष ायतीम ्

ी ं ीस त ा ो िव ाप गृ म ् ( ा.३ ३१ ४१

अ ाय – ३२
वास ु वे े गवित ि योग योिजत
जनय ाश ु वरा यं ानं य शनम ् ( ा.३ ३२ २३

३६
 ागवत र म षू ा

य ा ि मथष ु समेि ि यवृि ि

न िवगृ ाित वष ं ि यमि यिम तु ( ा.३ ३२ २४

अ ाय – ३३ ( वे ितजी -
ु
य ामधेय वणानकीतना ् य णा रणा िप ि त ्
ा ो िप स सवनाय क ते कुत पनु े गव ु शनात ् ( ा.३ ३३ ६

अ ो बत प ो तो गरीयान यि ् ा े वतते नाम त ु म ्

ु
तेप ु प े ज ु व ु स राया ु गृणि ये ते (
ानू नाम ा.३ ३३ ७

म ये जी –
त े परत पोषो कृ श ा स वात ्
ब मलरव ू व पावक ( ा.३
सधम ३३ २८

ित तृतीय

३७
 ागवत र म षू ा

तथु
अ ाय – ३ (िशवजी -
िव ातपोिव वपवयु कुल
सतां गणु षडि् रस मेतर
तृ तायां तृ मान श
ा न प यि ि धाम यू साम ् ( ा.४ ३ १७

स ं िवश ु ं वस ु वे शि तं
ु
य ीयते त पमानपावृ त
स े ति न ् गवान वास ् ु वे ो
धो जो मे नमसा िवधीयते ( ा.४ ३ २३

अ ाय – ४ (सतीजी -
ना यमेत स ु सव ा म ि िन ा कुणपा वाि ष ु
से म ापू षपा पांसिु िनर तेज स ु त वे शो नम ् ( ा.४ ४ १३

कण िपधाय िनरया क ईशे

धमािवतयसृिणि नृि र माने
ि ा स शतीमसत ु -े
ि ामसूनिप ततो िवसृज े धम ( ा.४ ४ १७

ु
न वे वा ाननवतते मित ु
एव लोके रमतो म ामने
यथा गित वमन ु यो पृथक ् एव धम न परं ि पेि त ( ा.४ ४ १९

म ये जी –
श े ो तक ष सती स ज ाल समािधजाि ना ( ा.४ ४ २७

अ ाय – ६ ( ाजी -
त ाक य िव ु ा तेजीयिस कृ तागिस
े ाय त सा यू ा ायेण ब ु षू ताम ्
म ( ा.४ ६ ४

३८
 ागवत र म षू ा

जाने ामीशं िव जगतो योिनबीजयो

श े िशव परं य िनर रम ् ( ा.४ ६ ४२

अ ाय – ७ (स - ित ु -
उ शरण उ े श ग को
ालाि े िवषयमृगतृ ा गे ो ार
े खलमृग ये शोक ावे साथ
पा क े शरण क ा याित कामोपसृ ( ा.४ ७ २८

ु
अ ाय – ८ (सनीितजी -
् तात परेष ु मं ा ु ् े जनो य र ख
माम गलं त् ( ा.४ ८ १७

तमेव व ा य ृ व लं ममु ु िु मृ यप ा प ितम ्

अन ावे िनजधम ािवते मन व ा ज पू षम ् ( ा.४ ८ २२

नार जी –
ु खयो
य य ् विवि तं स तेन सख
आ ानं तोषय े ी तमस पारमृ ित ( ा.४ ८ ३३

ु
गणािधका ु
ु ं िल े न ु ोशं गणाधमात ्
म समाना ि े तापरि यू ते ( ा.४ ८ ३४

त ात ग ु
ं ते यमनाया ं शिु
ु य सांिन ं िन
प ु यं मधवनं ा रे ( ा.४ ८ ४२

े ावतार िरतरि िनजमायया

किर ु म ोक ्
ाये ृ य गमम ् ( ा.४ ८ ५७

म ये जी –
ु ं पिर ण नृपा क
यय मधवनंु प ु यं रे रण ि तम ् ( ा.४ ८ ६२

३९
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ९
स शीषािप ततो ग ता मधोवनं ृ ि या गत ( ा.४ ९ १

ां प यन ् िपबि वा क ु ि वा ने ज
ु िरवाि षन ् ( ा.४ ९ ३

वु जी –
यो िव य मम वा िममां स ु ां
संजीवय िखलशि धर धा ा
अ ां रण वण गा ीन ्
ाणा मो गवते प ु षाय त ु म ् ( ा.४ ९ ६

नून ं िवम ु मतय व मायया ते

ये ां वा यिवमो णम त े ो
अ ि क कत ं कुणपोप ो य-
िम ि य शजं िनरये िप नणाम ् ( ा.४ ९ ९

या िनवृित न ु तृ ां तव पा प -
ाना व नकथा वणेन वा ात ्
सा िण मि म िप नाथ मा तू ्
िकं कािस िलता ततां िवमानात ् ( ा.४ ९ १०

ि ं म ु व तां िय मे स गो
्
यू ा न म ताममलाशयानाम ्
येना सो णम ु सनं वाि ं
ने े ु
व गणकथामृतपानम ( ा.४ ९ ११

स ा िशषो ि गवं व पा प -
माशी थान ु जत प ु षाथमूत
्
अ वे मय गवान पिरपाित ीनान ्
वा वे व कमन ु कातरो ान ् ( ा.४ ९ १७

४०
 ागवत र म षू ा

िव रजी –
स ु ल ं य रमं प ं रेमायािवन रणा नािजतम ्
ल ा िस ाथिमवकज ना कथं मा ानमम ताथिवत ् ( ा.४ ९ २८

वु जी –
मितिव िषता वे पति रसि िु
यो नार व ं ना ाि षमस म ( ा.४ ९ ३२

म ये जी –
ु ु
न व मक प ारिव यो रजोजषु ात वा शा जना
वा ि त ा मृत े थमा नो य या ल मन समृ य ( ा.४ ९ ३६

य स ो गवान ग ् ण
ु म ाि ि िर
त नमि तू ािन िन माप व यम ् ( ा.४ ९ ४७

अ ाय – १०
उ म कृ तो ा ो मृगयायां बलीयसा
त प ु यजनेना त ाता गितं गता ( ा.४ १० ३

ु -
अ ाय – ११ (मनजी
ितित या क णया म ा ािखलज षु ु
सम ने ् सी ित
सवा ा गवान स ( ा.४ ११ १३

ु प यं ज ो थवोप यं िव ु
आयषो
उ ा ां रि त ो िव धा स ( ा.४ ११ २१

अ ाय – १२ (कुबेरजी -
ो ो ि य ाया पिरत ु ो ि ते न
े ा रं
य ं िपताम ा श जम ज ( ा.४ १२ २

४१
 ागवत र म षू ा

म ये जी –
ु म ा ागवतो म ामित
स राजराजेन वराय ोि तो वो
र स व े िलतां िृ तं यया तर य न ेन र यं तम ( ा.४ १२ ८

ं षसा ं शशास ि ितम डलम ्

ष ि् श
ोग प ु य यं कुव ोगरश ु यम ् ( ा.४ १२ १३

ि वग पियकं नी ा प ु ाया ा पृ ासनम ् ( ा.४ १२ १४

कालोपसृ िमित स यय िवशालाम ् ( ा.४ १२ १६

त ो ानप प ु ो शा कमागतम ्
मृ ोमूि प ं ा आ रो ा तु ं गृ म ् ( ा.४ १२ ३०

ित विसतं त ु म
वसाय सरो
ु यानेन ग तीम ्
शयामासत ु व परो ( ा.४ १२ ३३

अ ाय – १३
वु ो ल प ु िपतिर ि ते वनम ्
साव मि यं न िधराजासनं िपत ु ( ा.४ १३ ६

राजा अ –
क प ं वरं म े स प ा ां प ात ्
िनिव ते गृ ा य े शिनव ा गृ ा ( ा.४ १३ ४६

अ ाय – १४ (म ये जी) -
तां तामेष पाप कृ ित ा ण
जीव ग सावाश ु कु ते ु ्
सा ् वम ( ा.४ १४ ३१

ु
सनीथा पालयामास िव ायोगेन शो ती ( ा.४ १४ ३५

ा ण सम क ् शा ो ीनानां समपेु क
वते त ािप ि ा डा यो यथा ( ा.४ १४ ४१

४२
 ागवत र म षू ा

म ये जी –
िनषी े वंु ात स िनषा तो वत ् ( ा.४ १४ ४५

ु -
अ ाय – १५ (पृथजी
ु वा
स ु म ोकगणान ु े जगु िु तं न वयि स ा ( ा.४ १५ २३

वो ा न ो ं जगु ु ु
िप िव ता
ीम परमो ारा प षं वा िवगि तम ् ( ा.४ १५ २५

अ ाय – १६ (म ये जी -
ु राजानं मनोर नक
अथाममा जा ( ा.४ १६ १५

अ ाय – १७
ग स पा व ीता मृगीव मृगय ु ु ता ( ा.४ १७ १४

पृथजी ु –
ु योिष
पमान ् त ीब आ स ावनो धम
तू षे ु िनरन ु ोशो नृपाणां त धो वध ( ा.४ १७ २६

अ ाय – १८ (पृ ी -
ु सृ ा ोषधयो णा या िवशा ते
परा
ु माना मया ा अस ि् रधृत त ( ा.४ १८ ६

अपािलताना ता व ि् ल कपालक
ोरी तू े थ लोके ं य ाथ समोषधी ( ा.४ १८ ७

सवकाम ां पृ पृथ ु ािवताम ् ( ा.४ १८ २६

ि तृ े कारेमां े ा ि तृव ल ( ा.४ १८ २८

अ ाय – १९
सवरसा ीर गोरसान ् ( ा.४ १९ ८

तािन पाप ख डािन िल ं ख डिम ो ते ( ा.४ १९ २३

४३
 ागवत र म षू ा

ाजी –
य यायतो व तं न ु कत ु मनो ित ं िवशते तमो म् ( ा.४ १९ ३४

अ ाय – २० ( ी गवान ् -
वरं मत क ् न मानवे वृणी ते ं गणशीलयि
ु त
ना ं मखव सलु पोि य गेन वा य मि वत ( ा.४ २० १६

ु –
पृथजी
् ो
वरान िव ु
र े रा बधु कथं वृणीते गणिवि या नाम ्
ये नारकाणामिप सि िे नां तानीश कव पते वृण े न ( ा.४ २० २३

न कामये नाथ त ं ि न न् य य ु रणा जासव

ु
म मा ु
या ख ु िवध कणायतमे
तो ु ष मे वर ( ा.४ २० २४

स उ म ोक म ख ु ु व ा ोजसधा
तो ु कणािनल
ु
िृ तं पनिव तृ त व नां कुयोिगनां नो िवतर लं वर ( ा.४ २० २५

जग न ां जग ीश वशसं
ा वे य मिण न समीि तम ्
करोिष फ ु ीनव ल
एव िध े ि रत िकं तया ( ा.४ २० २८

ायया ा जन ईश खि डतो य ाशा ता नो बधु

यथा रे ालि तं िपता यं तथा मेवा िस न समीि तमु ् ( ा.४ २० ३१

अ ाय – २१
य उ रे रं राजा जा धम िश यन ्
जानां शमलं ु ् े गं ं ज ाित स ( ा.४ २१ २४

ु ु ात ु ु ं य े
कत ु शा रन त लम ् ( ा.४ २१ २६

य ा सेवाि ि पि नामशेषज ोपि तं मलं िधय

स ि णो मेधती सती यथा प ा ु िविन सृता सिरत ् ( ा.४ २१ ३१

४४
 ागवत र म षू ा

ु
गणायनं ृ ते न ु स
शीलधनं कृ त ं वृ ा यं संवण
सी तां कुलं गवां जना न सान ु र म म ् ( ा.४ २१ ४४

अ ाय – २२
अधना अिप ते ध ा साधवो गृ मेिधन
य गृ ा वया तृु ण म
ू ी रावरा ( ा.४ २२ १०

ालालय ु मा व ते िर ािखलस
य गृ ा ीथपा ीयपा तीथिवविजता ( ा.४ २२ ११

व ु कुशल आ ारामेष ु ने ते
कुशलाकुशला य न सि मितवृ य ( ा.४ २२ १४

सनकाि कजी –
अ ेव राजन ् वतो मधिु ष पा ारिव ु वा
गणान ु ने
ु
रित रापा िवधनोित नि की कामं कषायं मलम रा न ( ा.४ २२ २०

ु
य ा रित िण नि की पमाना ायवान ् ानिवरागरं सा
वीय यं जीवकोशं प ा कं योिनिमवोि तो ि ( ा.४ २२ २६

ि यिवषयाकृ राि ं ायतां मन

ते नां रते ब ु े ोयिमव ात ् ( ा.४ २२ ३०

य न ु िृ ति ं ान श
ं िृ त ये
त ोधं कवय ा रा ाप वमा न ( ा.४ २२ ३१

नात परतरो लोके पसंु ाथ ित म

य ये मा न ित मात ् ( ा.४ २२ ३२

अथि याथाि ानं सवाथाप वो नृणाम ्

िं शतो ानिव ाना ने ािवशित म ु ताम ् ( ा.४ २२ ३३

४५
 ागवत र म षू ा

्
य ा प कजपलाशिवलास ा
कमाशयं िथतम ु थयि स
त िर मतयो यतयो िप -
ोतोगणा मरणं ज वास ु वे म ् ( ा.४ २२ ३९

ु –
पृथजी
िन ाि त का न गवि णा ृ ि
साधिू ं ि मे सवमा ना स िकं े ( ा.४ २२ ४३

ाणा ारा सताु ् ा सपिर

न गृ ा
रा ं बलं म ी कोश ित सव िनवेि तम ् ( ा.४ २२ ४४

मेव ा णो ु े ं व े ं ाित
त वान ु ण
े ा ं ु ते ि या य ( ा.४ २२ ४६

अ ाय – २३
त ा ा िनयमो वखानसससु ते
ु
आर उ तपिस यथा िवजये परा ( ा.४ २३ ४

तेषां रापं िकं ानां गव म्

ु लोलायषो
िव ु ये व न साधय तु ( ा.४ २३ २७

स वि तो बता क ु ् कृ े ण म ता िवु
ल ापव य मान ु ं िवषयेष ु िवष ते ( ा.४ २३ २८

अ ाय – २४ ( गवान ् -
धमिन शतज ि पमान ्
ु िविर तामेित तत परं ि माम ्
ु कला ये ( ा.४
अ ाकृ तं ागवतो थ व वं प ं यथा ं िवबधा २४ २९

ु न ग नापनु वम ्
णाधनािप तलये
गव ि स ु
म ानां िकमतािशष ( ा.४ २४ ५७

४६
 ागवत र म षू ा

म म ु िरितकृ ि या वृ लो ं िवषयेष ु लालसम ्

म म स साि प से ु े िल ानो ि िरवाखमु क ( ा.४ २४ ६६

अ ाय – २५ (नार जी -
एते ां स ती े र ो वशसं तव ( ा.४ २५ ८

आसी रु नो नाम राजा राजन बृ् वा ( ा.४ २५ १०

का ं क पलाशाि क ासी कुत सित

ु रु ी िकं ि कीषिस शंस मे ( ा.४
मामपप २५ २६

अ ाय – २६ (परु न -
नून ं कृ तप ु या े ृ ा ये ी रा श ु े
कृ ताग ा सा ृ ा िश ा डं न य ु ते ( ा.४ २६ २१

परमो न ु ो डो ृ ेष ु णािप
ु त
बालो न वे त ि ब कृु ममषण ( ा.४ २६ २२

अ ाय – २७ (नार जी -
म गित ु ् लोकं कमिविनिमतम ् ( ा.४ २७ २९

अ ाय – २८
िवकृ माण स ं यवनेन बलीयसा
नािव मसा िव सखायं स ु ं परु ( ा.४ २८ २५

तं य पशवो नेन सं ा ये या ना
कुठारि ि ु ा र ो मीवम तत ् ( ा.४ २८ २६

तामेव मनसा गृ न ब् वू म ो मा ( ा.४ २८ २८

ि ितं ा मय ि ा त ां प ु कलेवरम ्
आ ी ु
ानमरणे िवलप ी मनो धे ( ा.४ २८ ५०

४७
 ागवत र म षू ा

ति ु
खिरता मधिु िर -
पीयषू शेषसिरत पिरत वि
ता ये िपब िवतृषो नृप गा कण-
ा श
ृ शनतृडभ
् यशोकमो ा ( ा.४ २९ ४०

न ं िव ि ता नायं वीर स ु व
न पित ं परु ा ो नवमखे ु यया ( ा.४ २८ ६०

ा ण–
एवं स मानसो स ं ो ंसने ितबोिधत
द्व्यि ारेण न ामाप पनु िृ तम ् ( ा.४ २८ ६४

अ ाय – २९ (नार जी -
े ो रथि ि या संव ररयो गित ( ा.४ २९ १८

कालक ा जरा सा ा ोक ां नाि न ित

सारं जगृ े मृ ु याय यवने र ( ा.४ २९ २२

ु रीतो यथा ीन सारमेयो गृ ं गृ म ्

् ित यि ं डमो नमेव वा (
रन िव ा.४ २९ ३०

यथा ि प ु षो ारं िशरसा ग ु म ु न ्

तं ने स आध े तथा सवा िति या ( ा.४ २९ ३३

त म िरतोषं य ा िव ा त ितयया ( ा.४ २९ ४९

स व ि यतम ा ा यतो न यम विप

् िव ान स
ित वे स व िव ान यो ् ग ु िर ( ा.४ २९ ५१

ु ु
रं समनसां शरणे िमिथ ा
र ं षड ि् गणसामस ु कणम ्
अ े वृकानसतृु पो िवगण या ं
पृ े मृग ं मृगय कबाणि म ् ( ा.४ २९ ५३

४८
 ागवत र म षू ा

परु न –
ु
कमा यार ते येन पमािन िव ाय तम ्
अम ु ा ने े न
े ज ु ािन स य तेु ( ा.४ २९ ५८

नार जी –
येनवार ते कम तेनवाम ु त मान
ु ्
ु ् े वधानेन िल ेन मनसा यम ् ( ा.४ २९ ६०

शयानिममम ु ृ स ं प ु षो यथा
कमा ाि तं ु ् े ता शेन ेतरेण वा ( ा.४ २९ ६१

ममते मनसा य साव िमित वन ु ्

ु रा
गृ ीया मान ् ं कम येन पनु व ( ा.४ २९ ६२

ु
यथानमीयते ि म ु यिरि येि त
एवं ा े जं कम ल ते ि वृि ि ( ा.४ २९ ६३

मन एव मन ु पूव पािण शंसित

िव त ं ते तथव न िव त ( ा.४ २९ ६६

अ ाय – ३० ( ी गवान ् -
क डो ो या ल ा क ा कमललो ना
तां ापिव ां जगृ ू ा नृपन ना ( ा.४ ३० १३

ु राजा सोम पीयषू विषणीम ्

ु ामाया मखे
िे शन रो मानाया िन धे स याि त ( ा.४ ३० १४

ि वषस ाणां स म त जस
मान ् ो थ ोगान व् ि ां ान ु ा म ( ा.४ ३० १७

ं ु ां कुशलकमणाम ्
गृ े ािवशतां ािप पस
म ातायातयामानां न ब ाय गृ ा मता ( ा.४ ३० १९

४९
 ागवत र म षू ा

ते ागण –
एताव ं ि िव िु ा ं ीनेष ु व ल
य न ु यते काले स्वबद
ु ्ध्याभद्ररन्धन ( ा.४ ३० २८

ु
तलयाम लवेनािप न ग नापनु वम ्
गव ि स ु
म ानां िकमतािशष ( ा.४ ३० ३४

अ ाय – ३१ (नार जी -
त तािन कमािण त ाय ु नो व
नृणां येन े िव ा ा से ते िररी र ( ा.४ ३१ ९

यथा तरोमूलिनषे नेन तृ ि त ु

जोपशाखा
ाणोप ारा यथेि याणां तथव सवा णम तेु ा ( ा.४ ३१ १४

अप तसकलषणामला िवरतमेिधत ावनोप त

िनजजनवशग मा नो य सरित ि व र सतां ि ( ा.४ ३१ २०

न जित कुमनीिषणां स ां िररधना धनि यो रस

ु
तधनकु लकमणां म य िव धित पापमिक नेष ु स ु ( ा.४ ३१ २१

ित तथु

५०
 ागवत र म षू ा

प म
अ ाय – १ ( ाजी -
म ु ो िप तावि यृ ा े मार म ि मानशू
यथान ु तू ं ितयातिन िकं ु
े ाय गणा वृ े ( ा.५ १ १६

यं म वने िप ा ् यत स आ े स ष सप
िजतेि य ा रतेबधु गृ ा म िकं न ु करो व म ् ( ा.५ १ १७

अ ाय – ५ ( ष वे जी -
्
नायं े ो े ाजां नृलोके क ान कामान ते िव जां ये
तपो ि ं प ु का येन स ं श ु धये् ा ् स ं न म् ( ा.५ ५ १

म वे ां ारमा िवम ु े मो ारं योिषतां सि स म ्

म ा े समि ा शा ा िवम व स ु साधवो ये ( ा.५ ५ २

ये वा मयीशे कृ तस ाथा जनेष ु े रवाितके ष ु

गृ षे ु जाया जराितम ु न ीितय ु ा याव था लोके ( ा.५ ५ ३

नून ं म कु ते िवकम यि ि य ीतय आपृणोित

न साध ु म े यत आ नो यमस िप े श आस े ( ा.५ ५ ४

ु ां ाथ म स सा िवपि त ्
य ा न प य यथा गणे
गत िृ तिव ित त तापानासा मथ ु मगारम ( ा.५ ५ ७

ं ु ि या िमथनी
पस ु ावमेत ं तयोिमथो य ि मा
अतो गृ े सताु िव जन मो ो यम ं ममेित ( ा.५ ५ ८

प ु ां िश ां नृपो ग ु वा म ोककामो म न ु ाथ
ं िवम ु िश
रन ु ा त ान न् योजये मस ु कममू ान ्
कं योजय ु थ ल ते िनपातय
नजो शं ि गत ( ा.५ ५ १५

गु न स ्
ा जनो न स ात िपता न स ा ननी न सा ात ्
वं न त ु
ा पित स ा मो ये समपेतमृ मु ् ( ा.५ ५ १८

५१
 ागवत र म षू ा

म ो न ा रत पर ात ् गापवगािधपतेन िकि त ्
येषां िकम ु ाि तरेण तेषामिक नानां मिय ि ाजाम ् ( ा.५ ५ २५

सवािण मि ु वािण
तया वि रािण तू ािन सता ु
स ािवत ािन प े प े वो िविव ि ा णं मे ( ा.५ ५ २६

व ायसमनोजवा धानपरकाय वेश र णा ीिन

य योपगतािन ना सा नृप येना न त ् ( ा.५ ५ ३५

अ ाय – ६ (परीि तजी -
न नून ं गव आ ारामाणां योगसमीिरत-
ानाव िजतकमबीजानाम यािण
पनु े श ािन िवतमु ि य योपगतािन ( ा.५ ६ १

शक ु वे जी –
न कुया ि ि ं मनिस नवि ते
यि ाि रा ीण तप रम ् ( ा.५ ६ ३

िन ं ाित काम ि ं तमन ु ये रय

योिगन कृ तम ु व प ं ु ली (
प जाये ा.५ ६ ४

्
राजन पितग ु रलं वतां य नां
वं ि य कुलपित िक रो व
अ वे म गवान ् जतां मक ु ु ो
मिु ं ाित कि ि न ि योगम ् ( ा.५ ६ १८

अ ाय – ८
नून ं ाया साधव उपशमशीला कृ पणस ु एवंिवधाथ ाथानिप
ग ु तरानपेु े ( ा.५ ८ १०
कृ ित ेन मनसा त ा आिशष आशा े ि ा
ते सवत ित ( ा.५ ८ १४

५२
 ागवत र म षू ा

त ािप वा आ नो मृग कारणं गव ाराधनसमी ान ु ावेनान ु ृ

ृ मनतु मान आ ( ा.५ ८ २८
श
गणय ग
ृ शरीरं तीथ कि म ु सज ( ा.५ ८ ३१

अ ाय – ९
ु स सो
मानेन वपषा ा सव वे ी काली ( ा.५ ९ १७

एवमेव ख म ि ाराित म कात्स्न्येर्नात्मने फलित ( ा.५ ९ १९

अ ाय – १० (राजा र गण -
न िवि या िव स ु ख सा ेन वीताि मते वािप
म ि मानात ् कृ ताि मा ् नङ्�यत्यदूरादिप शूलपािण ( ा.५ १० २५

अ ाय – ११ (जड रतजी -
नत त णाय सा ा ् वरीयसीरिप वा समासन ्
े िन ा गृ मेिधस ं न य ु
े ानिमतं
य यं ात ् ( ा.५ ११ ३

एका शास नसो ि वृ य आकू तय प िधयो ि मान

मा ािण कमािण परंु तासां व ि ू ी
का श वीर म ( ा.५ ११ ९

ग ाकृ ित शरस वांिस िवसगर ि ज िश ा

एका शं ीकरणं ममेित श ाम ं ा शमेक आ ( ा.५ ११ १०

अ ाय – १२
ानं िवश ु ं परमाथमेकमन रं बि स म्
क ् शा ं गव सं ं य ास ु वे ं कवयो व ि ( ा.५ १२ ११

र गणत पसा न याित न े या िनवपणा ् गृ ा ा

न सा नव जलाि सूयिवना म ा रजो ि षेकम ् ( ा.५ १२ १२

ु वा
य ो म ोकगणान ु यू ते ा कथािव ात
िनषे माणो निु नं ममु ु ोमितं सत य ित वास ु वे े ( ा.५ १२ १३

५३
 ागवत र म षू ा

अ ाय – १३
्
या न परा ितल काम पार ि ल ते वमानम ् ( ा.५ १३ १२

नमो महद्भ्योऽस्तु नम िशश ु ो नमो यवु ो नम आ व ु

ये ा णा गामवधतू िल ा रि ते िशवम ु रा ाम ् ( ा.५ १३ २३

ु वे जी -
अ ाय – १४ (शक
यो ु स
जा ारसतान ् ु ा ं ि श
ृ
ु मलव म ोकलालस
ज यवव ( ा.५ १४ ४३

यो जान ि् ितसतु जनाथ ारान ्

ा ा ि यं सरवर ु स यावलोकाम ्
न पृ ि तं म तां मधिु ्-
सेवानरु मनसाम वो िप फ ु ( ा.५ १४ ४४

अ ाय – १८ ( ा जी -
मागार ारा जिव ब षु ु स ो यि ा गवि येष ु न
य ाणवृ ा पिरत ु आ वान िसद् ्ध्यत्यदूरान्न तथेि यि य ( ा.५ १८ १०

ृ तां ि मानसम ्
य ल ं िनजवीयव वं तीथ म ु सं श
र जो ु गतो जं को व न सेवेत मक
िति ु ु िव मम ् ( ा.५ १८ ११

य ाि ि गव िक ना सवगण ु ु
समासते सरा
राव कुतो म णा
ु मनोरथेनासित धावतो बि ( ा.५ १८ १२

ल ीजी –
स व पित ा कुतो य यं सम त पाित यातरंु जनम ्
स एक एवेतरथा िमथो यं नवा ला ा िध म ते परम ् ( ा.५ १८ २०

ु रा
म ा ये जेशसरास ु य उ ं तप ि येिधय
ते व ा परायणा मां िव ं ृ या यतो िजत ( ा.५ १८ २२

५४
 ागवत र म षू ा

ु
अ ाय – १९ ( नमानजी -
म ावतारि म िश णं
र ोवधायव न के वलं िव ो
कुतो था ा मत आ न
सीताकृ तािन सनानी र ( ा.५ १९ ५

नार जी –
यथि कामिु ककामल सतेु ष ु ारेष ु धन ेष ु ि यन ्
् ु कलेवरा या ् य
श े त िव ान क य म एव के वलम ् ( ा.५ १९ १४

वे गण –
अ ो अमीषां िकमकािर शो नं स एषां ि त यं िर
यज ल ं नृष ु ारतािजरे मकु ु सेव पियकं ृ ा ि न ( ा.५ १९ २१

न य वकु ठकथासधापगा
ु न साधवो ागवता ा या
नय य श े मखा म ो वा सरेु शलोको िप न व स से ताम ् ( ा.५ १९ २४

ु
स ं ि श िथतमिथतो नृणां नवाथ ो य नरिथता यत
यं िवध े जतामिन तािम ािपधानं िनजपा प वम ् ( ा.५ १९ २७

ित प म

५५
 ागवत र म षू ा

ष
अ ाय – १ (शकु वे जी -
कमणा कमिन ारो न ा ि क ते
अिव िधकािर ा ायि ं िवमशनम ् ( ा.६ १ ११

तपसा यण शमेन मेन

ागेन स श ा ां यमेन िनयमेन ( ा.६ १ १३

के ि े वलया ा वास ु वे परायणा

अ ं ध ु ि का न नी ारिमव ा र ( ा.६ १ १५

न तथा ्
वान राजन पू् यते तप आि ि
यथा कृ ािपत ाण ू षिनषेवया ( ा.६ १ १६

यम त –
अयं ि तसु ु
शीलवृ गणालय
धृत तो मृ ा स वा ं िव ि ( ा.६ १ ५६

श कािमनं कि ं स िज ु या
पी ा मध ु मरेय ं म ा िू णतने या ( ा.६ १ ५९

अ ाय – २ (िव ु त -
अयं ि कृ तिनवशो ज को ं सामिप
य ् ाज ार िववशो नाम यनं रे ( ा.६ २ ७

एतेनव ोनो कृ तं ा िन ृ तम ्
य ा नारायणायेित जगा तरु रम ् ( ा.६ २ ८

सा े ं पािर ा ं वा ो ं ल
े नमेव वा
वकु ठनाम णमशेषा रं िव ( ा.६ २ १४

५६
 ागवत र म षू ा

पितत िलतो स आ त
ु ा ित यातनाम ् (
िरिर वशेना पमा ा.६ २ १५

त ा ािन पूय े तपो ानजपाि ि

नाधमजं त ृ यं त पीशा ि् सेवया ( ा.६ २ १७

अ ाना थवा ाना म ोकनाम यत ्

ंु ो े ध
स ीिततम ं पस े ो यथानल ( ा.६ २ १८

ु ु ंय
यथाग ं वीयतममपय या
अजानतो ा गणं ु कुया ं ो ु ा त ( ा.६ २ १९

शकु वे जी –
ि यमाणो रेनाम गृणन प् ु ोप ािरतम ्
अजािमलो गा ाम िकं पनु या गृणन ् ( ा.६ २ ४९

अ ाय – ३ (यमराजजी -
य नू ार श ु कुमार किपलो मन ु
ा ो जनको ी ो बिलवयासिकवयम ् ( ा.६ ३ २०

ा शते िवजानीमो धम ागवतं ा

ग ु ं िवश ु ं ब धं यं ा ामृतम तेु ( ा.६ ३ २१

ु
एवं िवमृ य सिधयो गव न े
सवा ना िव धते ख ावयोगम ्
ते मे न डम थ य मीषां
्
ात पातकं त िप ु गायवा ( ा.६ ३ २६

ते वे िस पिरगीतपिव गाथा
ये साधव सम शो गव प ा
्
तान नोपसी त रेग याि ग ु ान ्
नषां वयं न वय वाम डे ( ा.६ ३ २७

५७
 ागवत र म षू ा

तानानय मसतो िवमखान ु ् क

म ु ु -
पा ारिव मकर रसा ज म ्
िनि न परम ंसकुल रस -
ज ु ा ् गृ े िनरयव िन ब तृ ान ् ( ा.६ ३ २८

िज ा न वि गव णनामधे
ु यं
ते न रित त रणारिव म ्
कृ ाय नो नमित यि र एक ािप
तानानय मसतो कृ तिव कृु ान ् ( ा.६ ३ २९

त ात स् ीतनं िव ोजग लमं साम ्

म तामिप क र िव ्धय् काि किन ृ तम ् ( ा.६ ३ ३१

अ ाय – ४ ( मा -
य सम ु िततं े आकाशा मु ु णम ्
आ िज ासया य त ् गणानितवतते
े स ु ( ा.६ ४ १४

शक ु वे जी –
मनसवासृज वू जापितिरमा जा
ु ु ा ी
वे ासरमन लजल कस ( ा.६ ४ १९

अ ाय – ५ (नार जी -
सृ यकर मायां वेलाकू ला वेिगताम ्
म तामिव िकमस मि वेत ् ( ा.६ ५ १६

त ा ोके ष ु ते मू न वे ् मत प म ् ( ा.६ ५ ४३

् वा
एतावान साध ु ो ि ितित ते े र यम ् ( ा.६ ५ ४४

अ ाय – ७ ( -
् डतो ल
को गृ ते पि ि िव पपतेरिप
यया मासरंु ावं नीतो ु र (
िवबधे ा.६ ७ १२

५८
 ागवत र म षू ा

ाजी –
म वन ि् षत प य ीणान ग ् वित
ु मात ्
स ु तान ् यू का मारा
पि ि त
्
आ ीरन िनलयनं ृ ु वे ता ( ा.६
ममािप ग ७ २३

ि िव पं िकं गणय े -मं ा ग

ृ ण ु
ू ामनिशि ताथा
न िव गोिव गवी राणां व ािण नरे राणाम ् ( ा.६ ७ २४

अ ाय – ८ (िव प -
सवा येतािन गव ाम पा कीतनात ्
या ु सं यं स ो ये न ये तीपका ( ा.६ ८ २८

अ ाय – ९ ( ा -
तप ु त ा ज ु ावे ाय श वे
श ो िववध माि रं जि िवि षम ् ( ा.६ ९ ११

वे गण –
िवनोपसप परं ि बािलश ला ल े ाितिततित िस मु ्
ु न ( ा.६ ९ २२

्
एको रिव ात पितत तार
त ा या ् येन स नो ु पार ( ा.६ ९ २४

अ ाय – १० ( िष धीि जी -
अ ो म ो क ं पार ण रु
य ोपकुया ाथम ाितिव ( ा.६ १० १०

शकु वे जी –
कृ ानकूु लेष ु यथा म ु ु य ु ा शती वा ( ा.६ १० २८

अ ाय – ११
न स वा ाय िवष ण ते से ाय ु ् यू स ग ां म ा ा ( ा.६ ११ १२

५९
 ागवत र म षू ा

वृ ासरु –
सरेु श क ा ि नोिष व ं परु ि ते विरिण म मो म ्
मा संशिय ा न ग वे व ं ाि लं कृ पणाथव या ा ( ा.६ ११ १९

न षे व व श तेजसा रे धी े पसा तेिजत

ु तो यतो िरिवजय ीगणा
तेनव श ं ु जि िव यि ु त ( ा.६ ११ २०

अ ं समाधाय मनो यथा स षण रणारिव े

ु
रं ो िलत ा पाशो गितं मनेया पिव लोक ( ा.६ ११ २१

ू रसायाम ्
ं ु ां िकलका िधयां कानां या स ो ि िव म
पस
न राित य ् षे उ गे आिधम किल सनं सं यास ( ा.६ ११ २२

विगकायासिव ातम ितिवध े प ु ष श

ु यो गव सा ो यो ल ो िक नगो रो
ततो नमे ( ा.६ ११ २३

अ ं रे तव पा कमूल ासान ु ासो िवताि यू

मन रेतासपते ु
ु गणां े गृणीत वाक ् कम करोत ु काय ( ा.६ ११ २४

न नाकपृ ं न पारमे ं न साव मं न रसािधप म ्

न योगिस ीरपनु वं वा सम स ा िवर का े ( ा.६ ११ २५

अजातप ा व मातरं खगा ु

ं यथा व तरा धाता
ु िवष णा मनो रिव ा ि
ि यं ि येव िषतं ते ाम ् ( ा.६ ११ २६

ममो म ोकजन ेष ु स ं संसार े मत कमि

ायया ा ज ारगे े ास ि ू ात ्
न नाथ य ( ा.६ ११ २७

अ ाय – १२ (शक ु वे जी -
ो न व ं जगृ े िवलि त तंु ा िरसि ध पनु
तमा वृ ो र आ व ो जि श ं ु न िवषा काल ( ा.६ १२ ६

६०
 ागवत र म षू ा

वृ ासरु –
यथा ा मयी नारी यथा य मयो मृग
एवं तू ािन म व ीशत ािण िवि ो ( ा.६ १२ १०

–
अ ो ानव िस ो िस य ते मितरी शी
सवा ना ानं स ु ं जग ी रम ् ( ा.६ १२ १९

य ि गवित र िन ये से रे
िव ीडतो मृता ोध िकं ु खातको क ( ा.६ १२ २२

अ ाय – १३ ( िषगण -
् नारायणं वे ं मो से िप जग धात ्
वा ( ा.६ १३ ७

ा िपतृ ा गो ो मातृ ा ाय ा वान ्

ा प ु सको वािप शुद्ध्येरन् य कीतनात ् ( ा.६ १३ ८

अ ाय – १४ (परीि तजी -
वे ानां श ु स ानामृषीणां ामला नाम ्
ि मक ु ु रणे न ायेणोपजायते ( ा.६ १४ २

ायो ममु ु व षे ां के नव ि जो म
ममु ु ण
ू ां स षे ु कि ु ते िस ित ( ा.६ १४ ४

म ु ानामिप िस ानां नारायणपरायण

सु ल शा ा ा कोि िप म ामने ु ( ा.६ १४ ५

अ ाय – १५
यथा याि संयाि ोतोवेगने वा का
संय ु े िवय ु े तथा कालेन िे न ( ा.६ १५ ३

६१
 ागवत र म षू ा

अ ाय – १६ (जीव -
यथा व िू न प यािन मे ा ीिन तत त
पय ि नरे वे ं जीवो योिनष ु कतृष ु ( ा.६ १६ ६

ि के त ु –
िजतमिजत त ा वता य ा ागवतं धममनव म ्
िनि ु आ ारामा यमपासते
ना ये मनय ु पवगाय ( ा.६ १६ ४०

िवषममितन य नृणां म िमित मम तवेित य

िवषमिधया रि तो य स िवश ु ु
िय रधमब ल ( ा.६ १६ ४१

क मे ो िनजपरयो िकयानथ पर ु ा धमण

ो ात तव् कोप परस ीडया तथाधम ( ा.६ १६ ४२

अ ाय – १७
एष लोकग ु सा ा म व ा शरीिरणाम ्
आ े मु ु यू ायया
स ायां व िमथनी ( ा.६ १७ ६

ज ाधर ी तपा वाि स ापित

अ क् ीकृ ि यं ा े गत ी ाकृ तो यथा ( ा.६ १७ ७

गवानिप त ु ा ागाधधीनृप
तू ब वू स िस स ा त न ु ता ( ा.६ १७ ९

त ीयिव िष वाणेु ब शो नम ्
षा वे ी धृ ाय िनिजता ाि मािनन े ( ा.६ १७ १०

पावतीजी –
अत पापीयस योिनमासरु याि मते ( ा.६ १७ १५

ि के त ु –
ितगृ ािम ते शापमा नो िलनाि के ( ा.६ १७ १७

६२
 ागवत र म षू ा

अथ सा ये न ां शापमो ाय ािमिन
य से असाध ू ं मम त तां सित ( ा.६ १७ २४

ी –
नारायणपरा सव न कुत न िब ित
गापवगनरके िप त ु ाथ िशन ( ा.६ १७ २८

शकु वे जी –
ित ागवतो े ा ितश मल ु म
मू ा स गृ े शापमेताव ाधल ु णम ् ( ा.६ १७ ३७

अ ाय – १८ (ि ित -
वर ो यि मे न प् ु िम णं वृण े ( ा.६ १८ ३७

क यपजी –
शर ो वं व ं व वणामृतम ्
ु
यं रधारा ं ीणां को वे िे तम ् ( ा.६ १८ ४१

ु ्
ं ु वनं तमेत िव तम
सांव रं पस
धारिय िस े ु ं श ा िवता सतु ( ा.६ १८ ५४

ु वे जी –
शक
कत स धा ग व ण े कनक म ्
ं स धककं मा रो ीिरित तान प् नु ( ा.६ १८ ६२

ित ष

६३
 ागवत र म षू ा

स म

ु वे जी -
अ ाय – १ (शक
सम ि य स ु न ् तू ानां गवान ् यम ्
ाथ कथं ानवधीि षमो यथा ( ा.७ १ १

जयकाले त ु स ्
वे ष न रजसो ु ्
सरान
तमसो य र ांिस त ालानगु णोु जत ् ( ा.७ १ ८

नार जी –
गो कामा या ं सो षे ा ा यो नृपा
स ा ् वृ य े ा य
ू ं ा वयं िव ो ( ा.७ १ ३०

कतमो िप न वेन ा ानां प ु षं ित

त ात के् ना पाये
ु न मन कृ े िनवेशयेत ् ( ा.७ १ ३१

ु रजी –
यिधि
की श क वा शापो िर ासाि मशन
अ ये वा ाित रेरक
े ाि नां व ( ा.७ १ ३३

अ ाय – २ (ि र यकिशप ु -
तू ानािम संवास पायािमव स ु ते
वेनक नीतानाम ु ीतानां कमि ( ा.७ २ २१

यमराजजी –
अ ो वयं ध तमा य ा िपतृ ां न िवि याम
अ माणा अबला वृकाि ि स रि ता र ित यो ि ग ( ा.७ २ ३८

पिथ तंु ित ित ि रि तं
गृ े ि तं ति तं िवन यित
जीव नाथो िप त ीि तो वने
गृ े िप ग ु ो तो न जीवित ( ा.७ २ ४०

६४
 ागवत र म षू ा

सयु ो न यं शेत े मू ा यमनशो

ु थ
य ोता यो नवु े स न येत कि ि त ् ( ा.७ २ ४४

ि र यकिशप ु –
एवं कुिल ं िवलप मारात ि् यािवयोगातरम
ु ु ठम ्
क
स एव तं शाकुिनक शरेण िव ाध काल ि तो िवलीन ( ा.७ २ ५६

ित ु
पतेवा ं ि ितराक य स षा
प ु शोकं णा ा त े ि मधारयत ् ( ा.७ २ ६१

अ ाय – ३ (नार जी -
ज ा ीिधित ी रेज े संवताक वांशिु
ति ं प माने वे ा ानािन िे जरे ( ा.७ ३ ३

ु ु नु ु स ीपाि ाल ू
िनपेत ु स ा ारा ज ि शो श ( ा.७ ३ ५

तेन त ा ि वं ा लोकं यय ु सरा

ु
धा े िव ापयामास ु व वे जग ते ( ा.७ ३ ६

ि र यकिशप ु –
यि ा ्
ि मतान वरा े वर ो म
तू े ु
ि सृ े ो मृ मा ू म ो ( ा.७ ३ ३५

ना बि ि वा न म ा िप ायधु
न मू ना रे मृ नु नरन मृगरिप ( ा.७ ३ ३६

अ ाय – ४ ( ी गवान की ् आकाशवाणी -
य ा वे षे ु वे षे ु गोष ु िव षे ु साधषु ु
धम मिय िव षे स वा आश ु िवन यित ( ा.७ ४ २७

६५
 ागवत र म षू ा

िनवराय शा ाय सताय ु म ा ने
ा ाय य ा ु े िन े िप वरोिजतम ् ( ा.७ ४ २८

नार जी –
ासव नं ताया ि् िपतृव ीनव ल
ातृव शे ि धो ग ु ी र ावन
िव ाथ पज ा ो मान िवविजत ( ा.७ ४ ३२

गणु रलमसं ेयमा ा ं त सू ते

वास ु वे े गवित य नसिगकी रित ( ा.७ ४ ३६

ीडनको बालो जडव न या

कृ गृ ीता ा न वे जग ी शम ् ( ा.७ ४ ३७

न ित ि ठो िवल ो नृ ित ि त ्
ि ावनाय ु यो न ु कार ( ा.७ ४ ४०

ु रजी –
यिधि
्
य ा जाय श ु ाय िपता ात साधवे म् ( ा.७ ४ ४४

अ ाय – ५ ( ा जी -
त ाध ु म े सरवय
ु िे नां स ा समिु िधयामस ात ्
ि ा पातं गृ म कू पं वनं गतो य िरमा येत ( ा.७ ५ ५

मु ि य िन वे वाि नो ा यो षे ि नि मे मितम ् ( ा.७ ५ १३

पा यो पिततं बालं ितन ािशषासरु

पिर ि रं ो ा परमामाप िनवृितम ् ( ा.७ ५ २०

आरो ा मव ाय मूध ु
कला िु
्
आिस न िवकस ु र
िम मा यिधि ( ा.७ ५ २१

६६
 ागवत र म षू ा

वणं कीतनं िव ो रणं पा सेवनम ्

अ नं व नं ा ं स मा िनवे नम ् ( ा.७ ५ २३

ब ो िकमेत े िवप ं यतासता

असारं ाि तो बालो मामना मते ( ा.७ ५ २६

मितन कृ े परत तो वा िमथो ि प ते गृ तानाम ्

अ ा गोि िवशतां तिम ं पनु पनु िवत वणानाम ् ( ा.७ ५ ३०

नषां मित ाव मा ि् ं श ृ नथापगमो य थ

म ीयसां पा रजो ि षेकं िनि नानां न वृणीत यावत ् ( ा.७ ५ ३२

नार जी –
ि गज शूक अि ारावपातन
मायाि संिनरोध गर ानर ोजन ( ा.७ ५ ४३

ि मवा ि सिलल पवता मणरिप

न शशाक य ा ु
मपापमस ु ्
रु सतम
ि ां ी तमां ा त ु ना प त ( ा.७ ५ ४४

अ मेयान ु ावो यमकुति यो मर

नूनमेति रोधेन मृ मु िवता न वा ( ा.७ ५ ४७

अ ाय – ६ ( ा जी -
क मार आ रे ा ो धमान ् ागवतािन
ल ं मानषंु ज त ु
वमथ म् ( ा.७ ६ १

ु
सखमि यकं ा े योगेन िे नाम ्
सव ल ते वा था खमय नत ( ा.७ ६ ३

त यासो न कत ो यत आय ु य परम ्
न तथा िव ते म ु ु
े ं मक ु ् (
रणा जम ा.७ ६ ४

६७
 ागवत र म षू ा

पसं ु ो वषशतं ाय ु ध ािजता न

िन लं य स रा ां शेत े ं ािपत म ( ा.७ ६ ६

म ु ध बा े क मारे ीडतो याित िवंशित

जरया े या क िवंशित ( ा.७ ६ ७

कथं ि याया अनकिु ताया स ं र ं ि रां म ान ्

सु ु े िसत िशशूनां कला राणामनरु ि ( ा.७ ६ ११

ु कु ु ं प ु
िव ानपी ं नजा लोकाय न क ते व
य ीयपार िवि ाव म प ते यथा िवमू ( ा.७ ६ १६

न तंु ीणयतो ब ायासो सरा

ु जा
आ ्
ात सव तू ानां िस ाि सवत ( ा.७ ६ १९

परावरेष ु तू षे ु ा ावराि ष ु
ितके ष ु िवकारेष ु तू े थ म ु ( ा.७ ६ २०

ु ष ु गणसा
गणे ु ु ितकरे तथा
े गण
एक एव परो ा ा गवानी रो य ( ा.७ ६ २१

्
त ात सवष ु तू षे ु यां कु त स म ्
आसरंु ावम ु ु यया त ु धो ज ( ा.७ ६ २४

अ ाय – ७ ( ा जी -
िपपीिलकरि िरव ि ा लोकोपतापन
पापेन पापो ीित वाि नो वासवा य ( ा.७ ७ ३

नार जी –
अयं िनि ि ष सा ा ा ागवतो म ान ्
या न ा ते सं ामन ान ु रो बली ( ा.७ ७ १०

६८
 ागवत र म षू ा

ा जी –
वतामिप यू ा े यि धते व
वशार ी धी ात ीबालानां मे यथा ( ा.७ ७ १७

ग ु श ु षू या ा सवल ापणेन
स ेन साध ु ानामी राराधनेन ( ा.७ ७ ३०

ु
या त थायां कीतनगणकमणाम ्
त ा ा ु ्
ानात ति े ा णाि ि ( ा.७ ७ ३१

एवं िनिजतष ग ि यते ि री रे

वास ु वे े गवित यया संल ते रितम ् ( ा.७ ७ ३३

ु
िनश कमािण गणानत ्
ु ान वीयािण लीलातनिु कृ तािन
ु
य ाित ष लका गु ं ो ठ उ ायित र ित नृ ित ( ा.७ ७ ३४

य ा व ि -स ा ते ायित व ते जनम ्
मु स ि रे जग ते नारायणे ा मितगत प ( ा.७ ७ ३५

ु
त ा पमा ु सम ब न ाव ावानकृु ताशयाकृ ित
ु
िन धबीजानशयो म ीयसा ि योगेण समे धो जम ् ( ा.७ ७ ३६

अधो जाल िम ाश ु ा न शरीिरण संसिृ त शातनम ्

त ु िव बधा
िनवाणसखं ु तो ज ं ये ी रम ् ( ा.७ ७ ३७

ु
को ित यासो सरबालका रे- पासन े े ि ि वत सत्
ा न स रशे ु ष िे नां सामा त िकं िवषयोपपा न ( ा.७ ७ ३८

ु जा
नालं ि ज ं वे मृिष ं वासरा
ीणनाय मकु ु न वृ ं न ब ता ( ा.७ ७ ५१

६९
 ागवत र म षू ा

न ानं न तपो ने ा न श ं न तािन

ीयते मलया ा िरर ् िवड नम ् ( ा.७ ७ ५२

एतावानेव लोके ि न प् स ंु ाथ पर तृ
एका ि ग िव े यत सव ् त ी णम ् ( ा.७ ७ ५५)

अ ाय – ८ (ि र यकिशप ु -
ु य क े यो लोका स े रा
त मे ीतव ू शासनं िक लो गा ( ा.७ ८ ७

ा उवा –
न के वलं मे वत राजन स् व बलं बिलनां ापरेषाम ्
परे वरे मी ि रज मा ये ा यो येन वशं णीता ( ा.७ ८ ८

स ई र काल उ मो सावोज स स बलेि या ा

स एव िव ं परम शि ि सृज व ि गण ु येश ( ा.७ ८ ९

ज ासरंु ाविममं मा न
समं मनो ध न सि िवि ष
ते िजता ा न उ थि तात ्
ति न ्
म त सम णम ् ( ा.७ ८ १०

ु ष ण िविज
ू रा तो
म एके िजता ि शो श
िजता नो सम िे नां
साधो मो वा कुत परे ( ा.७ ८ ११

ि र यकिशप ु –
य या म ा यो ो म ो जग ी र
ास यि स सव क ात ् े न यते ( ा.७ ८ १३

७०
 ागवत र म षू ा

नार जी –
स ं िवधात ं ु िनज ृ ािषतं ाि ं तू े िखलेष ु ा न
अ यता तु पम ु न ् ु ्
े स ायां न मृग ं न मानषम ( ा.७ ८ १८

ु यथा ीत ्
तं िव म ं सग ं ग ाधरो म ोरगं ता सतो
सत ो िलत ासरो ु िव ीडतो य ि ग त ( ा.७ ८ २६

तं येनवेग ं शत व ि र मि ु
मपयधो िर
कृ ा ासं खरम ु नो णं िनमीिलता ं जगृ े म ाजव ( ा.७ ८ २८

अ ाय – ९
सा ा ी िे षता वे ा त तु म ्
अ ा तपू ् नोपेयाय शि ता (
ु व ात सा ा.७ ९ २

ा जी –
म े धनाि जन पतप तु ज-
जे ावबलप षबिु योगा
नाराधनाय ि वि पर पस ंु ो
ु
ा ततोष गवा जयथ ू पाय ( ा.७ ९ ९

िव ा ् ि ष णय
ु ताु रिव ना -
पा ारिव िवमखा ु प ं विर म ्
म े त िपतमनोव नेि ताथ-
ु
ाणं पनाित स कुलं न त ु िू रमान ( ा.७ ९ १०

नवा न ु िनजला पूण

रयं
मानं जना िव ष क णो वृणीते
य ् य नो गवते िव धीत मानं
त ा ने ितमख ु ु ी
यथा मख ( ा.७ ९ ११

७१
 ागवत र म षू ा

त ्य ु रु
म मस त या ( ा.७ ९ १४

ना ं िब े िजत ते ित यानका -
िज ाकने क ु ु ीर सो ं ात ्
आ ज तजके सरश कणा-
ि ा ीति िग ा िरि खा ात ् ( ा.७ ९ १५

ो ं कृ पणव ल स ो -
संसार क ना ् सतां णीत
ब कमि श म ते ि् मूलं
ीतो पवगशरणं यसे क ा न ु ( ा.७ ९ १६

सो ं ि य स ु पर वे ताया
लीलाकथा व नृिसं िविर गीता
अ ि त नगृ ु ण णिव
ु मु ो
ु
गािण ते प यगालय ंसस ( ा.७ ९ १८

बाल ने शरणं िपतर नृिसं

नात ाग म ु ित म तो न
त त ितिविधय ा से -
ाव ् िव ो तन ु तृ ां पेि तानाम ् ( ा.७ ९ १९

कु ािशष ितस ु खाु मृगतृि पा

े ं कलेवरमशेष जां िवरो
िनिव ते न त ु जनो य पीित िव ान ्
कामानलं मधलव ु शमय राप ( ा.७ ९ २५

७२
 ागवत र म षू ा

नषा परावरमित वतो नन ु ा-

ोयथा स ु ो जगत थािप
ु
संसवे या सरतरोिरव ते सा
सेवान ु पम ु यो न परावर म ् ( ा.७ ९ २७

एवं जनं िनपिततं वाि कू पे

कामाि काममन ु य पतन ् स ात ्
कृ ा सात स् रिषणा
ु ् ीत
गवन गृ
सो ं कथं न ु िवसृज े तव ृ सेवाम ् ( ा.७ ९ २८

ं नृितयगृिष वे षावतार-
ल कान िव ् ावयिस ंिस जग तीपान ्
ु वृु ं
धम म ाप ु ष पािस यगान
कल य वि यगो ु थस म् ( ा.७ ९ ३८

िज कतो तु िवकषित मािवतृ ा

िश ो त ग ु रं वणं कुति त ्
ाणो त पल क ् कमशि -
ब सप व गे पितं नि ( ा.७ ९ ४०

एवं कमपिततं ववतर या-

म ो ज मरणाशन ीत ीतम ्
प य नं परिव वरम ं
िे त पार र पीपृि मू म ( ा.७ ९ ४१

नवोि जे पर र यवतर या-

ीयगायनम ामृतम ि
शो े ततो िवमखु ते स ि याथ-
ु
मायासखाय रम ु तो िवमू ान ् ( ा.७ ९ ४३

७३
 ागवत र म षू ा

ु
ायेण वे मनय िवमिु कामा
म नं रि िवजने न पराथिन ा
नताि ाय कृ पणाि ममु ु एको
ना ं शरणं मतो नपु ये ( ा.७ ९ ४४

य ु गृ मेिधसखं
थनाि ु ि तु ं
क डूयनेन करयोिरव ख खम ्
तृ ि ने कृ पणा ब ख ाज
क डूितव निसजं िवष ते धीर ( ा.७ ९ ४५

मन ु
त ततपो यन धम-
ा ार ोजपसमाधय आपव या
ाय परं प ु ष ते िजतेि याणां
वाता व तु न वा त ु ाि कानाम ् ( ा.७ ९ ४६

त े ु
म नम ितकमपू जा
कम िृ त रणयो वणं कथायाम ्
संसवे या िय िवनेित षड या िकं
ि ं जन परम ंसगत ल ते ( ा.७ ९ ५०

नृिसं गवान –्
ा ु म
ं ते ीतो ं ते सरो
वरं वृणी ाि मतं कामपूरो ं नृणाम ् ( ा.७ ९ ५२

अ ाय – १० ( ा जी -
मा मां लो यो ा स ं कामेष ु तवर
त ीतो िनिव णो ममु ु ु ामपाि
ु त ( ा.७ १० २

ृ ल णिज ास ु ं कामे ो यत ्
् सारबीजेष ु य ि ष ु ो (
वान सं ा.७ १० ३

७४
 ागवत र म षू ा

ु
ना था ते िखलगरो े त क णा न
य आिशष आशा े न स ृ स व विणक ् ( ा.७ १० ४

आशासानो न व ृ ािम ािशष आ न

न ामी ृ त ा िम न यो् राित ािशष ( ा.७ १० ५

अ ं काम ं ा नपा य
ना थे ावयोरथ राजसेवकयोिरव ( ा.७ १० ६

्
यि रासीश मे कामान वरां ं वर ष
कामानां संरो ं वत ु वृण े वरम ् ( ा.७ १० ७

ि यािण मन ाण आ ा धम धृितमित
ी ी ज े िृ त स ं य न यि ज ना ( ा.७ १० ८

िवम ु ित य ा कामा ानवो मनिस ि तान ्

त व प ु डरीका गव ाय क ते ( ा.७ १० ९

नृिसं गवान –्
ि स ि िपता पूत िपतृि स ते न
य ाधो गृ े जातो वान व् कुलपावन ( ा.७ १० १८

य य म ा शा ा सम िशन
साधव सम ु ा ारा े पूय िप कीक ा ( ा.७ १० १९

नार जी –
स वा अयं म ि मृ य-
कव िनवाणसखानु ु िू त
ि य स ु ् व ख मातले ु य
आ ा णीयो िविधकृ ् ग ु ( ा.७ १० ४९

अ ाय – ११
ु
व े सनातनं धम नारायणमखा ु ्
तम ( ा.७ ११ ५

७५
 ागवत र म षू ा

तामृता ां जीवेत मृतने मृतने वा

स ानृता ां जीवेत न वृ ा कथ न ( ा.७ ११ १८

अ म ा शिु ि धा पितं पिततं जेत ् ( ा.७ ११ २८

अ ाय – १२
न ि म ा नाम तृ कु सम पमानु ्
ु
सतामिप र ोज ा ा याव थकृ त ् ( ा.७ १२ ९

ु कामं य ी र
ा वरमन ु ातो गरो
गृ ं वनं वा िवशेत ् जेत त् वा वसेत ् ( ा.७ १२ १४

अ ाय – १३
न िश ाननबु ीत ा वा से ् ब न ्
न ा ामपय ु ु ीत नार ानार ते ् ि त ् ( ा.७ १३ ८

िब िष कायं पीवानं सो मो ोगवा था

िव ं वो मवतां ोगो िव वतािम
ोिगनां ख े ो यं पीवा वित ना था ( ा.७ १३ १६

तृ या ववाि ा यो य कामरपूरया ( ा.७ १३ २३

य या लोकिममं ािपत कमि मन ् ( ा.७ १३ २४

प यािम धिननां े शं ानामिजता नाम ् ( ा.७ १३ ३१

ु
मधकारम ासप लोके ि ो गु म
वरा यं पिरतोषं ा ा यि या वयम ् ( ा.७ १३ ३४

अ ाय – १४
याव ् ि येत जठरं तावत ् ं ि िे नाम ्
अिधकं यो ि म ते स ेनो डम ित ( ा.७ १४ ८

७६
 ागवत र म षू ा

े ामा नो ारां नृणां

अ क ो यत ( ा.७ १४ ११

ज ा ्य थ ाणा ा ् वा िपतरं ग ु म ्
त ां ं ि यां ज ा ् य ने िजतो िजत ( ा.७ १४ १२

अथ श े ा व ािम धमाि ये आव ान ्
स व प ु यतमो श
े स ा ं य ल ते ( ा.७ १४ २७

े
य य रेर ा स श ये सां प म ्
ु ष ु िव ता
य ग ा यो न पराणे ु ( ा.७ १४ २९

्
ते षे ु गवान राजं ारत ेन वतते
त ात पा ् ं ि प ु षो यावाना ा यथेयते ( ा.७ १४ ३८

ा तेषां िमथो नृणामव ाना तां नृप

ते ाि ष ु रेर ा ि याय किवि कृ ता ( ा.७ १४ ३९

्
ततो ायां ह�रं के ि त सं ाय सपयया
उपासत उपा ािप नाथ ा प ु षि षाम ् ( ा.७ १४ ४०

प ु षे िप राजे सपा
ु ं ा णं िव
तपसा िव या त ु ा ध े वे ं रे नमु ् ( ा.७ १४ ४१

न ा णा राज ृ जग ा न
पनु पा रजसा ि लोक वतं म त ् ( ा.७ १४ ४२

अ ाय – १५
िवधम परधम आ ास उपमा ल
े ा धम ो धमवत ् जेत ्
अधमशाखा प म ( ा.७ १५ १२

धमबाधो िवधम ्
ात परधम ोि त
उपधम ु पाख डो ो वा श ि ल ( ा.७ १५ १३

७७
 ागवत र म षू ा

यि या कृ त पिु रा ासो ा मात पृ् थक ्

ाविवि तो धम क ने शा ये ( ा.७ १५ १४

े या ाथ वाधनो धनम ्
धमाथमिप ने त
अनी ानी मान म ा िे रव वृि ा ( ा.७ १५ १५

स ा स ु मनस सवा सखमया

ु ि श
शकराक काि ो यथोपान िशवम ् ( ा.७ १५ १७

स ु के न वा राज वततािप वािरणा

प ज काप या ् गृ पालायते जन ( ा.७ १५ १८

अस ु िव तेजो िव ा तपो यश
व ीि यल ने ानं वावकीयते ( ा.७ १५ १९

अस ्
ा येत कामं ोधं कामिववजनात ्
अथानथ या लो ं यं त ावमशनात ् ( ा.७ १५ २२

याव कृ ायरथमा वशोपक ं

ध े गिर रणा नया िनशातम ्
ु
ानािसम तबलो ध श ु
ारा त ु उपशा ं िवज ात ् ( ा.७ १५ ४५

नो ते ् म मसि ि यवािजसूता
नी ो थं िवषय षु ु िनि पि
ते व स यसूतमम ं ु तमो े
संसारकू प उ मृ ु ये ि पि ( ा.७ १५ ४६

कायकारणव मशनं प त वत ु ्
अव ु ा ् िवक ावा तं त ते ( ा.७ १५ ६३

य ्
िण परे सा ात सवकमसमपणम ्
मनोवा निु पाथ ि या तं त ते ( ा.७ १५ ६४

७८
 ागवत र म षू ा

आ जायासता ु ीनाम षे ां सव िे नाम ्

यत ् ाथकामयोर ं ा तं त ते ( ा.७ १५ ६५

स वा अयं म ि मृ यं
कव िनवाणसखानु ु िू त
ि य स ु ् व ख मातले ु य
आ ा णीयो िविधकृ ् ग ु ( ा.७ १५ ७६

ित स म

७९
 ागवत र म षू ा

अ म
ु -
अ ाय – १ (मनजी
्
आ ावा िम ं िव ं यत िकि ग ां जगत ्
तेन े न ु ीथा मा गृध क ि नम ् ( ा.८ १ १०

अ ाय – २ (गजराज -
य क नेशो बिलनो कोरगात ् डवेगा ि धावतो श ृ म्
ीतं प ं पिरपाित य या ृ ु धाव रणं तमीमि ( ा.८ २ ३३

अ ाय – ३
एकाि नो य न क नाथ वा ि ये व गव प ा
अ तु ं त िरतं समु लं गाय आन सम ु म ा ( ा.८ ३ २०

ु िकम बि ावृतये यो ा
िजजीिवषे ना िम ामया
ािम कालेन न य िव व ा लोकावरण मो म ् ( ा.८ ३ २५

नमो नम ु मस वेगशि यायािखलधीगणाय

ु
प पालाय र श ये कि ि याणामनवा व ने ( ा.८ ३ २८

सो सर ु बलेन गृ ीत आत
ा ग ित ह�रं ख उपा म्
उि ु
सा जकरं िगरमा कृ ा-
ु गवन नम
ारायणािखलगरो ् े ( ा.८ ३ ३२

अ ाय – ४ (शकु वे जी -
िव ावम ा िवशतां तमो ं यथा गज मित स एव ( ा.८ ४ १०

आप क र योिनमा िृ तिवनािशनीम ्
य नान ु ावेन य ज े न ु िृ त ( ा.८ ४ १२

८०
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ५
वकु ठ कि तो येन लोको लोकनम ृ त
रमया ा मानेन े ा ति यका या ( ा.८ ५ ५

त ान ु ाव किथतो गणाु परमो या

मान रे् णू िवममे यो िव ोवणये गणान
ु ् ( ा.८ ५ ६

् ा लोका यो नृप
य ा वासस शापात से
िन ीका ा वं ु ा य ि या
नेशिर ( ा.८ ५ १६

ाजी –
नावम कमक ो िप िवफलाये रािपत
क ते प ु ष ष स ा ा ियतो ि त ( ा.८ ५ ४८

यथा ि शाखानां तरोमूलावसे नम ्

एवमाराधनं िव ो सवषामा न ि ( ा.८ ५ ४९

अ ाय – ७ (िशवजी -
ं ु कृ पयतो े सवा ा ीयते िर
पस
ीते र गवित ीये ं स रा र
त ाि ं गरं ु े जानां ि र ु मे ( ा.८ ७ ४०

त े लोकतापेन साधव ायशो जना

परमाराधनं ति प ु ष ािखला न ( ा.८ ७ ४४

अ ाय – ८ (ल ीजी -
नून ं तपो य ु
न म िनजयो ानं ि त त् न स विजतम ्
कि ां न कामिनजय स ई र िकं परतो पा य ( ा.८ ८ २०

धम ि त त् न तू स ं ाग ि त त् न मिु कारणम ्
ंु ो
वीय न पस ु
जवेगिन ृ तं न ि ि तीयो गणस ् विजत (
ग ा.८ ८ २१

८१
 ागवत र म षू ा

ि ि रायनु ि शीलम लं ि त त् ि न वे मायषु

य ो यं कु सो म ल समु ल क न का ते ि माम ् ( ा.८ ८ २२

अ ाय – ९ ( ी गवान ् -
कथं क यप ाया ा प ं ु ां मिय स ता
िव ासं पि डतो जात ु कािमनीष ु न याित ि ( ा.८ ९ ९

अ ाय – १० (शक ु वे जी -
िर िृ त सविवपि मो णम ् ( ा.८ १० ५५

अ ाय – ११ (राजा बिल -
ति ं कालरशनं जना प यि सूरय
न ि न शो ि त यय ू मपि डता ( ा.८ ११ ८

अ ाय – १२ (शकु वे जी -
तयाप तिव ान ृ त रिव ल
वा ा अिप प य ा गत ी ं यय ( ा.८ १२ २५

श रजी –
अ ं कलानामृष ो िवम ु े ययावशो ु
े िकमता त ा ( ा.८ १२ ४३

अ ाय – १५ (बृ ितजी -
वि धो वा ािप वजिय े रं िरम ्
ना श परु ात ं ु कृ ता यथा जना ( ा.८ १५ २९

अ ाय – १६ (क यपजी -
स िवधा ित ते कामान ् िर नानक
ु न
अमो ा गव ि नतरेित मितमम ( ा.८ १६ २१

अ ाय – १७ ( ी गवान ् -
ममा नं ना ित ग मु था ान ु पं फल त ु ात ्
े क ( ा.८ १७ १७

८२
 ागवत र म षू ा

अ ाय – १८ (शक ु वे जी -
ब वू तेनव स वामनो व ु संप यतोि गितयथा न ( ा.८ १८ १२

अ ाय – १९ (वामन गवान ् -
यतो यतो ं त ास मृ ु ाण तृ ािमव
अतो म यं वे ािम परा श ( ा.८ १९ ९

याव ो िवषया े ाि लो ामिजतेि यम ्

न श ु वि ते सव ितपूरियत ं ु नृप ( ा.८ १९ २१

ं ु ो यं संसतृ े तरसं
पस ु तोषो थकामयो
य योपप ने संतोषो म ु ये तृ ( ा.८ १९ २५

य ाला त ु तेजो िव वधते

तत ् शा ु ु िण
संतोषा सेवाशश ( ा.८ १९ २६

श ु ा ायजी –
ीष ु नमिववा े वृ थ ाणसंक े
गो ा णाथ ि ंसायां नानृत ं ा गु िु तम ् ( ा.८ १९ ४३

अ ाय – २० (राजा बिल -
सल ु िव ष िनवृ ा न ु ज
ु ा यिध
न तथा तीथ आयाते या ये धन ज ( ा.८ २० ९

मनि न का िणक शो नं य िथकामोपनयेन गित ( ा.८ २० १०

शकु वे जी –
े करं ग ु
एवम ि तं िश मना श
शशाप व ि त स स ं मनि नम ् ( ा.८ २० १४

त ् वामनं पमवधता तु ं रेरन ु या कम ्

गण
् वे ा षयो य ासत
ू खं ि शो िववरा पयोधयि य नृ ( ा.८ २० २१

८३
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २१
ु
अथ ता सतो ा ा िवराट्प्रभुिचक�िषर्तम्
बब वा ण पाशबिलं स े िन त ( ा.८ २१ २६

अ ाय – २२ (राजा बिल -
प ं तृतीयं कु शीि मे िनजम ् ( ा.८ २२ २

ं ु ां ा तमं म े डम मािपतम ्
पस
यं न माता िपता ाता स ु ाि शि ि ( ा.८ २२ ४

िकमा नान ेन ज ाित यो त िकं िर ार जना िु

े ु तू या म
िकं जायया संसिृ त त ु
गे िकिम ायषो य ( ा.८ २२ ९

ा जी –
यव ं प म मूिजतं
तं त वे ा तथव शो नम ्
म े म ान कृ तो न ु ो
िव िं शतो यि य आ मो नात ् ( ा.८ २२ १६

िव ावलीजी –
ीडाथमा न ं ि जगत कृ् तं ते
ा ं त ु त कुिधयो पर ईश कुय ु
कत ु ो व िकम त आव ि
ि य वरोिपतकतृवा ा ( ा.८ २२ २०

ाजी –
य ा योरशठधी सिललं ाय
वा ररिप िवधाय सत सपयाम ्
अ ु मां गितमस जते ि लोक
ा ानिव वमना कथमाितमृ त े ् ( ा.८ २२ २३

८४
 ागवत र म षू ा

वामन गवान –्
्
न यमन ु ािम ति शो िवधनो
गृ ु म्
य पु ष ो लोकं मां ावम ते ( ा.८ २२ २४

ज कमवयो प िव यधनाि ि
य न वेत ् ायं म न ु ( ा.८ २२ २६

मान िनिम ानां ज ा ीनां सम त

सव ये तीपानां म ु े म र ( ा.८ २२ २७

एष ानव ानाम णी कीितवधन

अजषी जयां मायां सी िप न म ु ित ( ा.८ २२ २८

अ ाय – २३ (राजा बिल -
अ ो णामाय कृ त सम ु म प ाथिवध समाि त
य ोकपाल न ु ो मररल पूव पस े सरेु िपत ( ा.८ २३ २

ा जी –
ु
नेमं िविर ो ल ते सा ं न ीन शव िकमतापरे ते
ु
य ो सराणामिस गपालो िव ाि व रिप वि ता ि् ( ा.८ २३ ६

वामन गवान –्
् तन ु िश
न सं कमि ं िवत त
् कमस
यत तत ् ु वष ं ं समं वेत ् ( ा.८ २३ १४

श ु ा ायजी –
म त ति ं श े काला व तु
सव करोित िनि ं नामसंकीतनं तव ( ा.८ २३ १६

अ ाय – २४ ( ी गवान ् -
म ीयं मि मानं परं िे त शि तम ् ( ा.८ २४ ३८

८५
 ागवत र म षू ा

स तजी –
न य सा ायतु ागलेशम े वे ा गरवोु जना यम ्
कत ु समेता वि पसं ु मी रं ां शरणं प े ( ा.८ २४ ४९

अ रु यथा णी कृ त-
था जन ािव षो बधो ु गु
मक क ् सव शां समी णो
वृतो ग ु न गितं ब ु ु ताम ् ( ा.८ २४ ५०

जनो जन ाि शते सत मितं यया प ते र यं तम

ं यं ानममो म सा प ते येन जनो िनजं प म ् ( ा.८ २४ ५१

ं सवलोक स ु त ि् ये रो ा ा ग ु ानम ी िसि

तथािप लोको न व म धीजानाित स ं ि ब काम ( ा.८ २४ ५२

ित अ म

८६
 ागवत र म षू ा

नवम
अ ाय – ४ (शकु वे जी -
अ रीषो म ा ाग स ीपवत म ीम ्
ु िव
अ यां ि यं ल ा िव वं ातलं ु ( ा.९ ४ १५

ं ु ां सव तत ् सं तम
मेन े ित ल ं पस ु ्
िव ान िव् विनवाणं तमो िवशित यत प् मान
ु ् ( ा.९ ४ १६

वास ु वे े गवित त े ष ु साधषु ु

ा ो ावं परं िव ं येन े ं लो वत ् तृ म ् ( ा.९ ४ १७

ु वणने
स व मन कृ प ारिव योव ांिस वकु ठगणान ु
कर रेमि रमाजनाि ष ु ितं
ु ु
कारा तस थो ये ( ा.९ ४ १८

मकु ु िल ालय शने श त ृ गा श गस ् मम ्

ाणं त ा सरोजस र े ीम लु ा रसनां त िपते ( ा.९ ४ १९

पा रे े प ानसप ु णे
िशरो षीके शप ाि व ने
कामं ा े न त ु कामका या
यथो म ोकजना या रित ( ा.९ ४ २०

त ा अ ा िर ं नीक याव म ्
एका ि ावेन ीतो ृ ाि र णम ् ( ा.९ ४ २८

आिरराधियष ु कृ ं मि ा त ु शीलया
य ु सांव रं वीरो धार ा शी तम ् ( ा.९ ४ २९

ु
ता े काितके मािस ि रा ं समपोिषत
्
ात क ाि त कािल ु
ां िरं मधवने यत ् ( ा.९ ४ ३०

८७
 ागवत र म षू ा

ी गवान –्
अ ं पराधीनो त वि ज
साधिु यो जनि य ( ा.९ ४ ६३

ना मा ानमाशासे म साधिु िवना

ि यं ा ि क ् षां गितर ं परा
न ये ( ा.९ ४ ६४

ये ारागारप ु ा ान ् ाणान िव
् िममं परम ्
ि ा मां शरणं याता कथं तां ुमु े ( ा.९ ५ ६५

मिय िनब या साधव सम शना

वशीकुवि मां ा सि य स ितं यथा ( ा.९ ४ ६६

म वे या तीतं सालो ाि त ु यम ्
्
ने ि सेवया पूणा कुतो त कालिव ु तम ् ( ा.९ ४ ६७

साधवो यं म ं साधनू ां यं म ्
म त ते् न जानि ना ं ते ो मनागिप ( ा.९ ४ ६८

उपायं कथिय ािम तव िव ण ृ ु तत ्

अयं ा ाि ार े यत ं यात ु व वान ्
साधषु ु ि तं तेज त ु कु ते िशवम ् ( ा.९ ४ ६९

तपो िव ा िव ाणां िन ये सकरे उ े

ते एव िवनीत क ते े कतरु था ( ा.९ ४ ७०

अ ाय – ५ (अ रीषजी ारा स ु शन- की ु -

ित
य ि िम ं वा धम वा निु त
कुलं नो िव वं े ् ि जो वत ु िव र ( ा.९ ५ १०

यि नो गवान ् ीत एक सवगणा ु य
सव तू ा ावेन ि जो वत ु िव र ( ा.९ ५ ११

८८
 ागवत र म षू ा

वासाजी –
अ ो अन ासानां म ं म मे
् लािन समी से
कृ तागसो िप य ् राजन म ( ा.९ ५ १४

अ ाय – ६ (शक ु वे जी -
ु
वत ु मनोज े ाकु ाणत सतु
त प ु शत े ा िवकुि िनिम डका ( ा.९ ६ ४

स िर िष –
स ं जेत िमथनु ितनां ममु ु ु
सवा ना न िवसृज े ् बि िरि यािण
एक रन र् िस ि मन ईशे
य ु ीत त ितष ु साधषु ु ते ् स ( ा.९ ६ ५१

अ ाय – ७ (शक ु वे जी -
सशरीरो गत गम ािप ि िव यते
पािततो वाक ् िशरा वे ने व ि तो बलात ् ( ा.९ ७ ६

्
श कवो िर ो िव ािम विस यो
यि िम म ू ् य ु ं पि णोब वािषकम ् ( ा.९ ७ ७

स सारां धृितं ा स ाय पू ते ( ा.९ ७ २४

िव ािम ो श
ृ ं ीतो ाविव तां गितम ् ( ा.९ ७ २५

अ ाय – ८
आ ाया सप नीि गरो ो सा स
स तेनव स ात सगरा ो म ायशा ( ा.९ ८ ४

तं पिर िशरसा सा यमानयत ् ( ा.९ ८ ३०

८९
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ९ (ग ाजी -
िकं ा ं न वंु या े नरा म ामृज म्
मृजािम त ं कु राजं िवि ताम ् ( ा.९ ९ ५

गीरथजी –
साधवो ािसन शा ा ि ा लोकपावना
र ् ा े ि िर (
ं ते स ात ते ा.९ ९ ६

शकु वे जी –
तथेित रा ाि ि तं सवलोकि त िशव
धारावि तो ग ां पा पूतजलां रे ( ा.९ ९ ९

वािरतो म य ापो शती पा योज

ि श खमवन सव प य ीवमयं नृप ( ा.९ ९ २४

ख वा् जी –
वे कामवरो ो म ं ि वने ु र
न वृण े तम ं कामं तू ावन ावन ( ा.९ ९ ४५

ये िवि िे यिधयो वे ा े ि ि तम ्
ु
न िव ि ि यं श ा ानं िकमतापरे ( ा.९ ९ ४६

ु ष ु ग वपरोपमे
अथेशमायारि तेष ु स ं गणे ु षु
ं कृ ा िन िव कत ु ावेन ि ा तम ं प े ( ा.९ ९ ४७

ु वे जी -
अ ाय – १० (शक
ु
गवथ रा ो ु प प ां ि याया
र नवनं
ु
पािण शा मा ां मृिजतपथ जो यो री ानजा ाम ् ( ा.९ १० ४

ीसि नां गितिमित थयं ार ( ा.९ १० ११

सीताि मश तम लरावणेशान ् ( ा.९ १० २०

९०
 ागवत र म षू ा

एकप नी तधरो राजिष िरत शिु

धम गृ मेधीयं िश यन ् यमा रत ् ( ा.९ १० ५५

े ानवृु ा शीलेन यावनता सती

िधया ि या ाव ा त ु सीता र न ( ा.९ १० ५६

अ ाय – ११ (धोबी -
ना ं िब िम ां ामसत परवे मगाम ्
्
ीलो ी िब यृ ात सीतां रामो ना ं जे पनु ( ा.९ ११ ९

ु वे जी –
शक
श ु मधो प ु ं लवणं नाम रा सम ्
ु
ा मधवने े मथरां ु ्
ु नाम व परीम ( ा.९ ११ १४

ाय ी राम रण िववरं िववेश ( ा.९ ११ १५

ीप ं ु स एता व ासमाव
अपी राणां िकमतु ा गृ ते स ( ा.९ ११ १७

तत य धारय ज ु ोत ् ु
यो शा सा मि ो मखि डतम ् ( ा.९ ११ १८

रतां ि िव िव ं डकक क
पा प वं राम आ ्
ोितरगात तत ( ा.९ ११ १९

अ ाय – १३
ु धमवितने
िनिम ित शापं गरवे ( ा.९ १३ ५

राजा िनिम –
े ं नाव े ं खशोक याव म ् ( ा.९ १३ १०

शकु वे जी –
ज ना जनक सो ू ् व े ु िव े ज
िमिथलो मथना ातो िमिथला येन िनिमता ( ा.९ १३ १३

९१
 ागवत र म षू ा

्
सीता सीरा तो जाता त ात सीर ज तृ ( ा.९ १३ १८

अ ाय – १४ (उवशी -
ि यो क णा ू रा मषा ि यसा सा
ाथ िप िव ं पितं ातरम तु ( ा.९ १४ ३७

अ ाय – १५ ( िष जम ि जी -
मया रो ते ल ी ा ी स री यथा ा
िमणामाश ु गवां ु ते िररी र ( ा.९ १५ ४०

अ ाय – १८ (राजा प ु -
उ मि ि तं कुयात ् ो कारी त ु म म
अधमो या कुया कत िरतं िपत ु ( ा.९ १८ ४४

अ ाय – १९ (राजा ययाित -
तथा ं कृ पण स ु ु व ा मे यि त
आ ानं नाि जानािम मोि त व मायया ( ा.९ १९ १२

यत पृ् िथ ां ीि यवं ि र यं पशव ि य

न ि मन ीितं पस ं ु काम त ते ( ा.९ १९ १३

न जात ु काम कामानामपु ोगेन शा ित

िवषा कृ व व यू एवाि वधते ( ा.९ १९ १४

य ा न कु ते ावं सव तू े म लम ्
सम े ा पस ं ु सवा सखमया
ु ि श ( ा.९ १९ १५

या जा मिति ज यतो या न जीयते

तां तृ ां खिनव ां शमकामो ु त ं जेत ् ( ा.९ १९ १६

मा ा ा ि ा वा नािविव ासनो वेत ्

बलवािनि य ामो िव ांसमिप कषित ( ा.९ १९ १७

९२
 ागवत र म षू ा

स त िनम ु सम स आ ान ु ू ा िवधति ु िल
परे मले िण वास ु वे े ले े गितं ागवत तीत ( ा.९ १९ २५

अ ाय – २० (शकु वे जी -
ं राज तनयां वे ् ं ां समु मे
न ि ते प रवाणामधम रमते ि त ् ( ा.९ २० १२

त ासन नृ् प व प ि ससु ता

ज ु ाग यात प् ु ान नान
् ु पा तीिरते ( ा.९ २० ३४

अ ाय – २१ (राजा रि वे -
्
न कामये ं गितमी रात पराम ि य ु ामपनु वं वा
आित प े िखल े ाजाम ि तो येन व खा ( ा.९ २१ १२

ु ृ मो गा पिर म ं म शोकिवषा मो ा
सव िनवृ ा कृ पण ज ोिजजीिवषोज वजलापणा े ( ा.९ २१ १३

शकु वे जी –
वास ु वे े गवित ा े मन परम ् ( ा.९ २१ १६

ई राल नं ि ं कुवतो न राधस

ु
माया गणमयी राजन ् वत ् लीयत ( ा.९ २१ १७

्
अ वन योिगन सव नारायणपरायणा ( ा.९ २१ १८

अ ाय – २२
तयोरास यो गृ ीतो य णा मृत ( ा.९ २२ २४

अ ाय – २३
ना स ीतवाि िव मािल ना ण ( ा.९ २३ ९

ित नवम

९३
 ागवत र म षू ा

शम
अ ाय – १ (राजा परीि त -
य ो धमशील िनतरां मिनसु म
त ांशने अवतीण िव ोव यािण शंस न ( ा.१० १ २

िनवृ तष पगीयमाना ् व षधा ो मनो ि रामात ्

ु ात प् मान
ु वा
क उ म ोकगणान ्
ु िवर ते िवना पश ु ात ् ( ा.१० १ ४

वीयािण त ािखल े ाजाम बि पू षकाल प

य तो मृ मु तामृ
ु त ं मायामन ु व िव न ् ( ा.१० १ ७

नषाित स ा ु ां ो मिप बाधते

िपब ं ु
खा ोज तंु िरकथामृतम ् ( ा.१० १ १३

शक ु वे जी –
प ु षं प ु षसू े न उपत े समाि त ( ा.१० १ २०

िगरं समाध गगने समीिरतां िनश वेधाि ु

शानवा ( ा.१० १ २१

ाजी –
गां प ष मे ण ु
ृ तामरा ु
पनिवधीयतामाश ु तथव मा ि रम ् ( ा.१० १ २१

िव ोमाया गवती यया स ोि तं जगत ् ( ा.१० १ २५

शकु वे जी –
्
राजधानी तत सा तू सवया ु
व ू जाम ्
ु गवान य् िन ं संिनि तो िर
मथरा ( ा.१० १ २८

पिथ ि णं कं समा ा ा ाशरीरवाक ्

अ ा ाम मो ग ा यां व से बधु ( ा.१० १ ३४

९४
 ागवत र म षू ा

वस ु वे जी –
मृ ज ु वतां वीर े न
े स जायते
अ वा शता े वा मृ वु ािणनां वु ( ा.१० १ ३८

जंि न प् के न यथवके न ग ित
यथा तृणज कवं े ी कमगितं गत ( ा.१० १ ४०

े यथा प यित े मी शं मनोरथेनाि िनिव ते न

ु
ता ां मनसानिु यन ् प ते तत िकमिप
् प िृ त ( ा.१० १ ४१

यतो यतो धावित व ोि तं मनो िवकारा कमाप प स ु

ु ष ु मायारि तेष ु े स प मान स तेन जायते (
गणे ा.१० १ ४२

त ा क ि ् ो मा रेत स ् तथािवध
आ न मे मि न ् ो धवु परतो यम ् ( ा.१० १ ४४

शकु वे जी –
िकमकाय क याणां जं िकं धृता नाम ् ( ा.१० १ ५८

नार जी –
एतत कं् साय गवा शंसा े नार ( ा.१० १ ६४

अ ाय – २ ( ी ्
गवान ‘योगमाया से -
ग िे व जं े गोपगोि रल कृ् तम ्
रोि णी वस ु वे ाया े न गोकुले
अ ा कं ससंिव ा िववरेष ु वसि ि ( ा.१० २ ७

गवानिप िव ा ा ानाम य र
आिववेशांश ागेन मन आनक े ( ा.१० २ १६

सा वे की सवजगि वासिनवास तू ा िनतरां न रेज े

ोजे गे े ि िशखेव ा सर ती ानखले यथा सती ( ा.१० २ १९

९५
 ागवत र म षू ा

तां वी कं स यािजता रां

िवरो य वनं शिु ि ताम ् ( ा.१० २ २०

् वृ
ित ोरतमा ् ावात सि यं ु
आ े ती ं रेवरानबु कृ त ् ( ा.१० २ २३

ा व त ु नार ाि ि
मिनि
वे सान ु र साकं गीि वृषणमडयन ् ( ा.१० २ २५

ु –
ग - ित
स तं स परं ि स ं स योिनं िनि तं स े
स स मृतस ने ं स ा कं ां शरणं प ा ( ा.१० २ २६

ु ् वाणवं ीमम स ा
यं सम ु ीय स ु रं मन
व ा ो नावम ते िनधाय याता स न ु ो वान ् ( ा.१० २ ३१

ये े रिव ा िवम ु मािनन ावा िवश ु ब ु य

आ कृ े ण परं प ं तत पत धो ना तय ु ् य ( ा.१० २ ३२

तथा न ते माधव तावका ि ् यि मागा िय ब स ा

याि ग ु ा िव रि िन या िवनायकानीकपमूधस ु ो ( ा.१० २ ३३

म ा क पनृिसं वरा ंस-

राज िव िवबधे ु ष ु कृ तावतार
ु
ं पािस नि वनं ु
यथाधनेश
ारं वोु र य म व नं ते ( ा.१० २ ४०

अ ाय – ३ (शकु वे जी -
ु
अथ सवगणोपेत काल परमशो न
य वाजनज शा तारकम ् ( ा.१० ३ १

९६
 ागवत र म षू ा

ि श से गगनं िनमलोडग ु णो यम ्
म ी म ल िू य परु ाम जाकरा ( ा.१० ३ २

न स सिलला ा जल ि य
ि जािलकुलसंना बका वनराजय ( ा.१० ३ ३

वव वाय ु सख
ु श प ु यग व शिु
अ य ि जातीनां शा ा सिम त ( ा.१० ३ ४

मनां ासन ् स ािन साधनू ामसरु ु ाम ्

्
जायमाने जने ति न ने यो ि िव ( ा.१० ३ ५

वे ां वे िप यां िव ु सवग ु ाशय

आिवरासी ् यथा ा ां ि शी िरव प ु ल ( ा.१० ३ ८

ु णं त ु जं
तम तु ं बालकम जे ु ्
ु श ग ाय ु ायधम
ीव ल ं गलशोि क ु ं पीता रं सा पयो स गम ् ( ा.१० ३ ९

माता वे की –
्
म मृ ु ाल ीत पलायन लोकान ्
सवाि यं ना ग त्
ा ा ं ा य या शेत े मृ रु ा पित ( ा.१० ३ २७

स ं ोरा सेना जा ाि ान ् ृ िव ास ािस

पं े ं प षं ानिध ं मा ं मांस शां कृ षी ा ( ा.१० ३ २८

ी गवान –्
ु मां प ु ावेन
यवां ावेन ासकृ त ्
ि य कृ त े या थे े म ितं पराम ् ( ा.१० ३ ४५

ु वे जी –
शक
ु ग ीरतोय जवोिमफे िनला
म ोिन वष सकृ ् यमानजा
यानकावतशताकुला न ी माग ु ि य पते
िस िरव ( ा.१० ३ ५०

९७
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ४ (‘योगमाया कं स से -
िकं मया तया म जात ख तवा कृ त ्
य ु ि ंसी कृ पणान वृ् था (
वा पूवश मा ा.१० ४ १२

शक ु वे जी –
मो यामास िनगडा ् िव क कािगरा
वे क वस ु वे ं शय ा स म ् ( ा.१० ४ २४

आय ु ि यं यशो धम लोकानािशष एव
ि ं ु ो म ित म
ये ांिस सवािण पस ( ा.१० ४ ४६

अ ाय – ५
न ा ज उ े जाता ा ो म ामना
आ य िव ान वे् ान ् ात शिु रल त ( ा.१० ५ १

गो समृु मिणकु डलिन क -

ि ा रा पिथ िशखा तमाु वषा
न ालयं सवलया जतीिवरेज ु
ालोलकु डलपयोधर ारशो ा ( ा.१० ५ ११

ता आिशष य ु ानाि रं पा ीित बालके

ू तलाि िस
िर ा ण ो जनम ु ग ु ( ा.१० ५ १२

तत आर न ज सवसमृि मान ्
ु रमा ीडम ू पृ ( ा.१०
रेिनवासा गण ५ १८

अ ाय – ६
अमंसता ोजकरेण िपण गो ि यं िु मवागतां पितम ् ( ा.१० ६ ६

िवब ु तां बालकमािरका ं रा रा ा स िनमीिलते ण ( ा.१० ६ ८

९८
 ागवत र म षू ा

गा ं करा ां गवान ् पी तत ्
ाण समं रोषसमि तो िपबत ् ( ा.१० ६ १०

गोिपयाँ –
सव न य ु ते िव ोनाम ण ीरव ( ा.१० ६ २९

अ ाय – ७
तानेन पा ने ि मेत संशय ( ा.१० ७ ९

न ते िधरे गोपा बाल ािषतिम तु ( ा.१० ७ १०

ू िनधाय तं गोपी िवि ता ारपीिडता

म ( ा.१० ७ १९

जवासीजन –
ि ं पापेन िवि ंिसत खल
साध ु सम ने यात िवम ् ु ते ( ा.१० ७ ३१

शकु वे जी –
खं रो सी ोितरनीकमाशा सूय वि सना धु
्
ीपान नगां िु तवनािन तू ािन यािन ि रज मािन ( ा.१० ७ ३६

सा वी िव ं स सा राजन स् ातवेपथ ु
स ी ् िवि
मृगशावा ी ने े आसीत स ु ता ( ा.१० ७ ३७

अ ाय – ८ (गगा ायजी -
् ु ो गण
अयं ि रोि णीप ु ो रमयन स ु
आ ा ते राम ित बलािध ा ् बलं िव
य नामपृथ ावात स ् षणमश ु तु ( ा.१० ८ १२

ागयं वस ु वे ि ात वा ज
वास ु वे ित ीमानि ा स ते ( ा.१० ८ १४

९९
 ागवत र म षू ा

ब िन सि नामािन पािण सतु ते

ु
गणकमान ु पािण ता ं वे नो जना ( ा.१० ८ १५

एष व ये आधा ् गोपगोकुलन न
ू म
अनेन सव गािण यय िर थ ( ा.१० ८ १६

ु
परानेन जपते साधवो ु
पीिडता
् िधता
अराजके र माणा िज य ु नू समे ( ा.१० ८ १७

् ा ागा ीितं कुवि मानवा

य एति न म
्
नारयो ि व ेतान िव पु ािनवासरा
ु ( ा.१० ८ १८

त ा ा जो यं ते नारायणसमो गण ु
ि या की ान ु ावेन गोपाय समाि त ( ा.१० ८ १९

शकु वे जी –
कालेन जता ने गोकुले रामके शव
जान ु ां स पािण ां िर माण िवज त ु ( ा.१० ८ २१

ताव ि् य ु ममनकृु सरीसृप ोष ोष ि रं जक मेष ु

त ा मनसावनसृ ु लोकं म ु ध ीतव पेयतरि
ु मा ो ( ा.१० ८ २२

त ातर िनजसतु ण ृ या वु
प ा राग ि रावपु ग ु ो ाम ्
ा नं िपबतो ु
मखं
िनरी म ु धि ता शनं ययत ु मो म ् ( ा.१० ८ २३

य ना शनीयकुमारलीला-
व जे त बला गृ ीतप ु
व िरत त उ ावनकृु माण
े उि तगृ ा ज ष ु स ( ा.१० ८ २४

१००
 ागवत र म षू ा

् यि ं िसजलि जक के
ु ्
ीडापरावित ल सतु िनषे म
ु य नत न
गृ ािण कतमिप
शेकात आपतरलंु मनसो नव ाम ् ( ा.१० ८ २५

कालेना ने राजष राम कृ गोकुले

अ ृ जानिु पि िव मतरु सा ( ा.१० ८ २६

गोपीजन –
व ान म ् ु न ् ि समये ोशस ात ास
ये ं ा थ िध पय कि त ये योग
मकान ् ो न िव ् जित स े ाि ा डं ि ि
ाला े स गृ कुिपतो या पु ो य तोकान ् ( ा.१० ८ २९)

ा ा े र यित िविधं पीठको खला -

ि ं िनि तवयनु िश ा डेष ु ति त ्
ा ागारे धृतमिणगणं ा मथ ीपं
काले गो ो यि गृ कृ ेष ु स ु ि ा ( ा.१० ८ ३०

एवं धा ा शितु कु ते मे ना ीिन वा

ये ोपायिवरि तकृ ित स ु तीको यथा े
ु
ं ीि स यनयन ीमखालोिकनीि -
ा ाताथा िसतमखी ु न पालु मु त् ( ा.१० ८ ३१

शकु वे जी –
एक ा ीडमाना े रामा ा गोप ारका
कृ ो मृ ं ि तवािनित मा े वे यन ् ( ा.१० ८ ३२

१०१
 ागवत र म षू ा

ी गवान –्
ना ं ि तवान सव िम ाि शंिसन
ु ्
यि स िगर ि सम ं प य मे मखम ( ा.१० ८ ३५

ु वे जी –
शक
ं िवि तत ायां गोिपकायां स ई र
व व तनो ायां प ु े मय िव ु ( ा.१० ८ ४३

ि ्
ात परमा लोके यया ो गितं तरेत ् ( ा.१० ८ ४९

अ ाय – ९
एक ा गृ ासीष ु यशो ा न गेि नी
कमा रिनय ु ास ु िनमम यं िध ( ा.१० ९ १

मं वास पृथकि ु त े िब ती सू न म ्
प ु े तक ु ु यगं
ु जातक ं स ु ू
र ाकष म ज ु ल ण कु डले
ि ं व ं कबरिवगल ालती िनमम ( ा.१० ९ ३

तम मा मपाययत ् नं
े तंु सि तमी ती मखमु ्
अतृ म ु ृ जवेन सा यया -
विु माने पयिस िधि ते ( ा.१० ९ ५

स ातकोप ु िरता णाधरं सं य ि िधम ाजनम ्

ि ा मृषा ु ष मना र ो ज ास य वम रं गत ( ा.१० ९ ६

उ ाय गोपी स ु तं पय पनु िव य सं य म कम ्
ं िवलो सतु कम त ास तं ािप न त प यती ( ा.१० ९ ७

उ खला ् े पिर वि तं मकाय कामं तं िशि ि तम ्

् तमागम
य वं यिवशि ते णं िनरी प ात स ु न ( ा.१० ९ ८

१०२
 ागवत र म षू ा

तामा यि ं समी स र तो व ापससार ीतवत ्

गो धाव यमाप योिगनां मं वे ु ं तपसेिरतं मन ( ा.१० ९ ९

अ माना जननी बृ ल ोणी रा ा गित समु मा

जवेन िव िं सतके शब न तु सूनानगित
ु परामृशत ् ( ा.१० ९ १०

कृ तागसं तं मि णी कष म िषणी पािणना

उ ी माणं यिव ले णं े गृ ी ा ि षय ु ्
वागरत ( ा.१० ९ ११

ा यि ं सतंु ीतं िव ाया कव ला

येष िकल तं ब ं ु ा ात ीयकोिव ा ( ा.१० ९ १२

्वय् ल
ु ोनम ू ने स धे गोिपका ( ा.१० ९ १५

मात ु ि गा ाया िव कबर ज

ा पिर मं कृ कृ पया सीत ् ब ने ( ा.१० ९ १८

एवं सं िशता िरणा ृ व यता

वशेनािप कृ ने य े ं से रं वशे ( ा.१० ९ १९

नेमं िविर ो न वो न ीर सं या
सा ं लेि रे गोपी य त ् ाप िवमिु ात ् ( ा.१० ९ २०

ु
नायं सखापो गवान ् िे नां गोिपकासतु
ािननां ा तू ानां यथा ि मतािम ( ा.१० ९ २१

अ ाय – १०
तयोरन ु ाथाय शापं ा ि ं जग ( ा.१० १० ७

नार जी –
वे संि तम े कृ िमिव संि तम ्
तू कु ् त ृ ते ाथ िकं वे िनरयो यत ( ा.१० १० १०

१०३
 ागवत र म षू ा

िर व य ु े साधव सम िशन
सि ि णोित तं तष तत आरा ् िवशुद्ध्यित ( ा.१० १० १७

ु वे जी –
शक
य ावतारा ाय े शरीरे शरीिरण
त रत ु ाितशयव य ि स त ( ा.१० १० ३४

यमलाजनु –
ु कथने
वाणी गणान ु वण कथायां
कमस ु मन व पा योन
ृ ां िशर व िनवासजग णामे
ि सतां शने ु व नूनाम ् ( ा.१० १० ३८

ी गवान –्
ु म ृ ता नाम ्
साधनू ां समि ानां सतरां
शना ो वे ब पस ं ु ो ो सिवतयथा
ु ( ा.१० १० ४१

अ ाय – ११ (शक ु वे जी -
बाला ु
रनेनेित ितय गतम ु खलम ्
िवकषता म गेन प ु षाव ि ( ा.१० ११ ४

न ते त ं जगृ न े तिे त त तत ्
बाल ो ा नं तव के ि त सि ् ध ते स ( ा.१० ११ ५

गोपीि ्
ोि तो नृ ् गवान बालवत ् ि त्
उ ायित ि ु ध शो ा य वत ् ( ा.१० ११ ७

िब ित ि ा पीठको ानपा कम ्
बा पे ं कु ते ानां ीितमाव न ् ( ा.१० ११ ८

फलिव ियणी त ु
तधा ं कर यम ्
फलरपूरय ् र न फल ा डमपूिर ( ा.१० ११ ११

१०४
 ागवत र म षू ा

वनं वृ ावनं नाम पश ं नवकाननम ्

गोपगोपीगवां से ं प ु याि तृणवी धम ् ( ा.१० ११ २८

ु िलनािन
वृ ावनं गोवधनं यमनाप ु
वी ासी मा ीती राममाधवयोनृप ( ा.१० ११ ३६

अिव रे ज वु स गोपाल ारक

्
ारयामासतवु ान नाना ीडापिर ( ा.१० ११ ३८

ि ् वा यतो वेण ं ु पे ण ि पत ि त ्
्
ि त पा िकि णीि ि त कृ् ि मगोवृष ( ा.१० ११ ३९

वृषायमाण न ु पर रम ्
ययु धाते
अनकृु तज ूं रे त ु ाकृ त यथा ( ा.१० ११ ४०

ु
क ाि ् यमनातीरे व ां ारयतो क
वय कृ बलयोिज ांस ु आगमत ् ( ा.१० ११ ४१

तं ता मूलं मि व ् गोपालसून ं ु िपतरं जग रोु

स ो ित षा तं बक ु डेन ं ु पनर
ु प त ( ा.१० ११ ५०

एवं िव ार क मार क मारं ज त ु जे

िनलायन सेतबु मक ो वनाि ि ( ा.१० ११ ५९

अ ाय – १२
फल वाल बकसमन ु िप धातिु
का ग ु ामिण ण िू षता अ षू यन ् ( ा.१० १२ ४

मु ो ो िश ा ीन ् ातानारा ि ि प ु
त ा पनु रा स पनु ( ा.१० १२ ५

यि रं गत कृ ो वनशो े णाय तम ्
अ ं पूवम ं पूविमित सं ृ य रेिमरे ( ा.१० १२ ६

१०५
 ागवत र म षू ा

के ि ् वेणन ् य ो ा
ू वा ािण के न
के ि ् ृ गाय कू ज कोिकल परे ( ा.१० १२ ७

िव ायाि धाव ो ग साध ु ंसक

बक पिवश नृ कलािपि ( ा.१० १२ ८

िवकष कीशबालानारो त ु मान ्

िवकुव त साकं व पलािशष ु ( ा.१० १२ ९

े िवल
साकं क सिर वस ता
ु
िव स ित ाया शप ित नान ् ( ा.१० १२ १०

ं सतां सखानु ु ू ा ा ं गतानां पर वतेन

मायाि तानां नर ारके ण साकं िवज कृ तप ु यप ु ा ( ा.१० १२ ११

य ा पांसबु ज कृ तो
धृता ि य िगि र ल
स एव य ् ि वषय यं ि त
िकं व यते ि मतो ज कसाम ् ( ा.१० १२ १२

अथा नामा पत ासरु षे ां सख

ु ीडनवी णा म
िन ं य िनजजीिवते िु पीतामृतर मर ती ते ( ा.१० १२ १३

सकृ ् य ितमा राि ता

मनोमयी ागवत गितम ्
ु ु ू ि -
स एव िन ा सखान
ु मायो गतो ि िकं पनु ( ा.१० १२ ३९

सूतजी –
कृ ात प् नल
ु बि िश शन ा तं ागवतो मो म ( ा.१० १२ ४४

१०६
 ागवत र म षू ा

अ ाय – १३
सतामयं सार तृ ां िनसग य थवाणी ितु ते सामिप
ित णं न व तु यत ि् या िव ानािमव साधवाता
ु ( ा.१० १३ २

ू ु ि
य ध िश ु ग ु म तु
गरवो ( ा.१० १३ ३

अ ो म ाि ि वा ु ता
ं धाि ( ा.१० १३ ६

शक ु वे जी –
के ि त प् ु ल के ि त प् वर र फल
िशि ि षि बु जु ु कृ त ाजना ( ा.१० १३ ९

िब ् वेण ं ु जठरप यो ृ वे े क े
वामे पाण मसृणकवलं त ला ल ु ीष ु
ित न म् े पिरस ु ो ासयन नमि ्
ग लोके िमषित ब ु जे ्
ु य गु बालके िल ( ा.१० १३ ११

अ ोज जिन रगतो माया क िे शत-ु

ु ं म ु मि म िप त ािनतो व पान ्
नी ा कु ् वि तो य परा
ा र धात खे ु
ा ासरमो ु णं वत ा परं िव यम ् ( ा.१० १३ १५

सव िविधकृ तं कृ स सावजगाम ( ा.१० १३ १७

्
गोगोपीनां मातृताि न सवा े ि कां िवना
ु ा िप रे ोकता मायया िवना ( ा.१०
परोव १३ २५

ज राम ेमधव मन ु णम ् ( ा.१० १३ ३५

सवाना वकु ठं षा ु स
ु वयनेन ( ा.१० १३ ३८

् व पाला प यतो ज
तावत सव त णात ् ( ा.१० १३ ४६)

१०७
 ागवत र म षू ा

तीरेश े त िनजमि मिन िमितके

पर ाजातो ति रसनमख ु किमत
अनीशे िप ु ं िकिम िमित वा म ु ित सित
ा ाजो ा ा सपि परमो जाजविनकाम ् ( ा.१० १३ ५७

ततो वाक ् ितल ा क परेतव ि त

कृ ा ी व ीरा े ं स ा ना ( ा.१० १३ ५८

सप वे ाि त प यन ि् शो प यत प् रु ि तम ्
वृ ावनं जनाजी ु माकीण समाि यम ् ( ा.१० १३ ५९

य नसग वरा स ासन नृ् मगृ ा य

िम ाणीवािजतावास ु त षकाि कम ् ( ा.१० १३ ६०

उ ायो ाय कृ ि र पा यो पतन ्
आ े मि ं ा ं ृ ा ृ ा पनु पनु ( ा.१० १३ ६३

शनरथो ाय िवमृ लो ने मकु ु म ु ी िवन क र

कृ ता िल ्
यवान समाि त सवेपथगु यलतेलया ( ा.१० १३ ६४

अ ाय – १४ ( ाजी -
न मी ते वपषेु तिड राय
ग ु ावतंसपिरिप लस खायु
व जे कवलवे िवषाणवेण ु -
ु जाय (
ल ि ये मृ प े पशपा ा.१० १४ १

अ ािप वे वपषोु म नु
े ामय न त ु तू मय को िप
नेशे मि विसत ं ु मनसा रेण
ु
सा ा वव िकमता ु ु तू े (
सखान ा.१० १४ २

१०८
 ागवत र म षू ा

ाने यासम ु पा नम एव
ु
जीवि स खिरतां व ीयवाताम ्
ु
ाने ि ता ितगतां ु
तनवा नोि -
य ायशो िजत िजतो िस ति लो ाम ् ( ा.१० १४ ३

ये ु ि मु
ितं ते िव ो
ि यि ये के वलबोधल ये
तेषामस े शल एव िश ते
ना ् यथा ल ु
ू तषाव ाितनाम ् ( ा.१० १४ ४

परेु ू न ब् वो िप योिगन
म िपते ा िनजकमल या
िवब ु व कथोपनीतया पेि रे ो तु ते गितं पराम ् ( ा.१० १४ ५

ु ां ससमी
त े नक ु माणो ु ान एवा कृ तं िवपाकम ्
ा वपिु िव ध म े जीवेत यो मिु प े स ाय ाक ् ( ा.१० १४ ८

प येश मे नायमन आ े परा िन िप माियमाियिन

ु
मायां िवत ेि तमा व वं ं िकयान िमवाि र ( ा.१० १४ ९

ा ं तमोम ंख राि वा ू
संविे ता ड स िवति काय
े ि वधािवगिणता डपराण ु या-
वाता रोमिववर ते मि म ् ( ा.१० १४ ११

उ पे णं ग गत पा यो िकं क ते मातरधोु जागसे

िकमि नाि े िू षतं तवाि कु े िकय न
प श ( ा.१० १४ १२

नारायण ं न ि सव िे नामा ा धीशािखललोकसा ी

ू लायना ािप स ं न तवव माया ( ा.१०
नारायणो ं नर ज १४ १४

त े ल ं तव स ग प ु िकं मे न ं गवं व
िकं वा स ु ं ि मे त व िकं नो सप वे पनु िश ( ा.१० १४ १५

१०९
 ागवत र म षू ा

अ व मायाधमनावतारे प बि ु
कृ ा जठरे जन ा माया मेव क ीकृ तं ते ( ा.१० १४ १६

अ व ते िकं मम न ते माया मा िशत -

मेको िस थमं ततो जस ु ् व ा सम ा अिप
ताव ो िस त ु जा
ु िखल साकं मयोपािसता -
ाव ेव जग ू िमतं ा यं िश ते ( ा.१० १४ १८

ामा ानं परं म ा परमा ानमेव

ु
आ ा पनबि मृ य अ ो जनता ता ( ा.१० १४ २७

अथािप ते वे प ा जु य-
सा लेशानगृु ीत एव ि
जानाित त ं गवन मि ् ो
न ा एको िप ि रं िवि न ् ( ा.१० १४ २९

त ु मे नाथ स िू र ागो वे वा त ु वा ितर ाम ्

येना मेको िप व नानां ू ा िनषेव े तव पा प वम ् ( ा.१० १४ ३०

अ ो ा यम ो ा यं न गोप ज कसाम ्
यि ं परमान ं पूण सनातनम ् ( ा.१० १४ ३२

एषां त ु ा यमि मा तु ताव ा ा-

मेका शव ि वयं बत िू र ागा
्
एत धृ् षीक षकरसकृ त िपबाम
शवा यो ् ु जम मृतासवं ते ( ा.१० १४ ३३

त िू र ा यिम ज िकम ां
य गोकुले िप कतमा ि् रजो ि षेकम ्
् क
य ीिवतं त ु िनिखलं गवान म ु ु -
ािप य रज ितमृ ु यमेव ( ा.१० १४ ३४

११०
 ागवत र म षू ा

एषां ोषिनवािसनामतु वान िकं ् वे रातेित न -

्
ते ो िव फलात फलं परं कु ा य ु ित
स षे ाि व पूतनािप सकुला ामेव वे ािपता
य ामाथस ु ि या तनय ाणाशया ृ ते ( ा.१० १४ ३५

ताव ् रागा य ्
ने ा ावत कारागृ ं गृ म ्
ताव ो ो ि् िनगडो यावत कृ् न ते जना ( ा.१० १४ ३६

ु वे जी –
शक
ि ूय म ू ानं ि पिर पा यो
न ा ी ं जग ाता धाम प त ( ा.१० १४ ४१

एकि िप याते े ाणेश ं ा रा न

कृ माया ता राजन ् णाध मेिनरे का ( ा.१० १४ ४३

ब सूननवधातिवि ु ि ता
ो ामवेण ु ल रवो वा
व ान गृ् ण नगगीत
ु पिव कीित-
ग पी ग ु व िश िववेश गो म ् ( ा.१० १४ ४७

सवषामिप तू ानां नृप ा वव

तरे प िव ा ा तयव ि ( ा.१० १४ ५०

े ो िप ममता ाक ् े स ना वत ि् य
्
य ीय िप े े ि न जीिवताशा बलीयसी ( ा.१० १४ ५३

त ात ि् यतम ा ा सवषामिप िे नाम ्

त थमेव सकलं जग ते रा रम ् ( ा.१० १४ ५४
कृ मेनमवेि मा ानमिखला नाम ्
जगि ताय सो े ीवा ाित मायया ( ा.१० १४ ५५

१११
 ागवत र म षू ा

ु जानताम कृ ं ा ु िर ु
व तो
गव ू पमिखलं ना ् वि िक न ( ा.१० १४ ५६

सवषामिप व नू ां ावाथ वित ि त

त ािप गवान कृ् िकमत ् व ु ताम ् ( ा.१० १४ ५७

एवं िव ार क मार क मारं ज त ु जे

िनलायन सेतबु मक ो वनाि ि ( ा.१० १४ ६१

अ ाय – १५
तत प ग डवय ि त जे ब वू त ु पशपालस
ु त
गा ारय सिखि समं प वृ ावनं प ु यमतीव तु ( ा.१० १५ १

स त त ा णप वि या
फल सूनो रेण पा यो
श ्
ृ ि खान वी ् ुा
वन तीन म
यि वा ा जमाि पू ष ( ा.१० १५ ४

ी गवान –्
अ ो अमी वे वरामराि तं
ु फला णम ्
ु ते समन
पा ा जं
नम पा ु ाय िशखाि रा न-
मो प त ज य ृ तम ् ( ा.१० १५ ५

एते िलन व यशो िखललोकतीथ

गाय आि प ु षानपु ं ज े
ु
ायो अमी मिनगणा व ीयम ु ा
ग ू ं वने िप न ज न ा वम ् ( ा.१० १५ ६

११२
 ागवत र म षू ा

नृ मी िशिखन ई म ु ा िर य
कुवि गो व ते ि यमी णेन
सू कोिकलगणा गृ मागताय
ध ा वन कस यान ि् सतां िनसग ( ा.१० १५ ७

ध ये म धरणी तृणवी ध त -्
पा श ृ ो ु मलता करजाि मृ ा
न ो य खगमृगा स यावलोक-
ु
ग ो रेण जयोरिप य ृ ा ी ( ा.१० १५ ८

शक ु वे जी –
एवं वृ ावनं ीमत कृ् ीतमना पशून ्
रेम े स ारय े सिर ोध ु सानगु ( ा.१० १५ ९

ि ् गायित गाय ु म ा ािल न ु त

उपगीयमान िरत वी स षणाि त ( ा.१० १५ १०

ि कल ंसानामनकूु जित कू िजतम ्

अि नृ ित नृ ं बि णं ासयन ् ि त ् ( ा.१० १५ ११

् न्
मे ग ीरया वा ा नामि रगान पशू
ि ा यित ी ा गोगोपालमनो या ( ा.१० १५ १२

कोर ा ार ाजां बि ण
अनरु ित स ानां ीतव ् ा िसं यो ( ा.१० १५ १३

ि त ् ीडापिर ा ं गोपो ोपब णम ्

यं िव मय ाय पा संवा नाि ि ( ा.१० १५ १४

नृ तो गायत ािप व तो य ु तो िमथ

गृ ीत गोपालान ् स शशंसत ु ( ा.१० १५ १५

११३
 ागवत र म षू ा

ि त प् वत षे ु िनय ु मकिशत
वृ मूला य शेत े गोपो ोपब ण ( ा.१० १५ १६

पा संवा नं ु के ि म ा न
अपरे तपा ानो जन समवीजयन ् ( ा.१० १५ १७

अ े त न ु पािण मनो ािन म ा न

गायि म ाराज े ि िधय शन ( ा.१० १५ १८

एवं िनग ू ा गित मायया गोपा ज ं िरतिवड यन ्

रेम े रमालािलतपा प वो ा समं ा व ीश िे त ( ा.१० १५ १९

ु
पनरासा संर उप ो ा पराक ् ि त
्
रणावपर राजन बलाय ाि प ् षा ( ा.१० १५ ३१

तं गोरज िरतकु लब ब -
व सून ि रे ण ा ासम ्
वेण ं ु ण मनगु रनगीतकीित
ु
गो ो ि ि त शो गमन समे ् ता ( ा.१० १५ ४२

पी ा मक ु ु मखसार
ु मि ृ -
ापं ज िवर जं जयोिषतो ि
त ृ ितं समिधग िववेश गो ं
स ीड ासिवनयं य पा मो म ् ( ा.१० १५ ४३

तयोयशो ारोि य प ु यो प ु व ले
यथाकामं यथाकालं ध ां परमािशष ( ा.१० १५ ४४

ई यामृतविष या ्
नाथान समजीवयत ् ( ा.१० १५ ५०

अ ाय – १६
कािल ां कािलय ासी कि ् िवषाि ना
्
माणपया यि न पत ु
पिरगा खगा ( ा.१० १६ ४

११४
 ागवत र म षू ा

तं डवेगिवषवीयमवे तेन
ां न खलसंयमनावतार
कृ क मिध ततो ितत ु -
मा ो गा रशनो पत ् िवषो े ( ा.१० १६ ६

स य ममस ु षा जया
ु ा ( ा.१० १६ ९

तं नाग ोगपिरवीतम ेम् ( ा.१० १६ १०

िनज मगु कुला ् ीना कृ शनलालसा ( ा.१० १६ १५

कृ ्
ाणाि िवशतो न ा ीन वी तं म ्
् गवान राम
षेधत स ् कृ ान ु ाविवत ् ( ा.१० १६ २२

ति ता डविव णफणातप ो
र ं मखु वमन नृ ् प गा
ृ ा रा रग ु ं प ु षं पराणं
ु
नारायणं तमरणं मनसा जगाम ( ा.१० १६ ३०

नागपि याँ –
अन ु ो यं वत कृ तो ि नो
डो सतां ते ख क षाप
य ् शूक मम ु िे न
ोधो िप ते न ु एव स त ( ा.१० १६ ३४

तप सतु ं िकमन ेन पूव िनर मान ेन मान ने

धम थ वा सवजनानक ु या यतो वां ु ित सवजीव ( ा.१० १६ ३५

क ान ु ावो न वे िव े
तवा ि् रेण ु शािधकार
य ा या ीललना र पो
िव ाय कामान स् िु रं धृत ता ( ा.१० १६ ३६

११५
 ागवत र म षू ा

न नाकपृ ं न साव मं न पारमे ं न रसािधप म ्

न योगिस ीरपनु वं वा वा ि य ा रज प ा ( ा.१० १६ ३७

त षे नाथाप रापम -
मोजिन ोधवशो ीश
संसार े मत शरीिरणो
यि त ा ् िव व सम ( ा.१० १६ ३८

अपराध सकृ ् ा सो जाकृ त

्
मु िस शा ा न मू ामजानत ( ा.१० १६ ५१

ु ी
अनगृ गवन ् ाणां जित प ग
ु
ीणां न साधशो ानां पित ाण ीयताम ् ( ा.१० १६ ५२

िवधेि ते िकि रीणामन ु य

े ं तवा या
य यानितु न व् म ु ते सवतो यात ् ( ा.१० १६ ५३

कािलयनाग –
वयं खला स ो ा तमसा ी म व
ावो जो नाथ लोकानां य स ( ा.१० १६ ५६

सकल स ु ु ो ीपम ेजगाम

ु िनिवषा वत ्
त व सामृतजला यमना
अन ु ा ् गवत ीडामानषु िपण ( ा.१० १६ ६७

अ ाय – १७ (परीि तजी -
नागालयं रमणकं क ा ाज कािलय
ु
कृ तं िकं वा सपण तेनके नासम सम ् ( ा.१० १७ १

शक ु वे जी –
तं ता प ु स िनर म मान ु ् डवेगो मधसू ु नासन
प ण ु ु िव म ( ा.१०
े स ने ि र यरोि षा ज ान क ू सतम १७ ७

११६
 ागवत र म षू ा

ु
सपणप ाि त कािलयो तीव िव ल
ं िववेश कािल ा ग ं रास म ् ( ा.१० १७ ८

जवासीजन –
कृ कृ म ा ाग े रामािमतिव म
एष ोरतमो वि ावकान ् सते ि न ( ा.१० १७ २३

अ ाय – १८ (शक ु वे जी -
स वृ ावनगण ु वस व लि त
् ा ् रामेण स के शव
य ा े गवान सा ( ा.१० १८ ३

य िन रिन ा िनवृ नि ि कम ्
श ीकरज ष ु मम डलमि डतम ् ( ा.१० १८ ४

सिर र वणोिमवायना ु क ारक ो लरेण ु ािरणा

न िव ते य वन कसां वो िन ा व क वो ितशा ले ( ा.१० १८ ५

ु ा पिलन
अगाधतोय ि नीत ोिमि व री ु सम त
नय ु िवषो णा वो
डांशकरा ु रसं शा िलतं गृ ते ( ा.१० १८ ६

वालब बक धातकृु त षू णा
रामकृ ा यो गोपा ननृतयु यु धु जग
ु ु ( ा.१० १८ ९

कृ नृ त के ि ग ु के ि वा यन ्
वेणपु ािणतल ु
शशंसरथापरे ( ा.१० १८ १०

गोपजाित ित वे ा गोपाल िपण

ईिडरे कृ राम न ा व न ं नृप ( ा.१० १८ ११

मणल न पे रा ो निवकषण
ु य ु ने काकप धर ि त ्
ि ीडतिन ( ा.१० १८ १२

११७
 ागवत र म षू ा

ि ृ ु ा षे ु गायक वा क यम ्
शशंसतमु ाराज साध ु साि ित वाि न ( ा.१० १८ १३

्
ि त िब ् ु
ि तक ामलकमिु ि
अ ृ यने ब ा ि ग
ृ खगे या ( ा.१० १८ १४

ि र ाविविवध प ासक
क ाि त ् ोिलकया कि ि पृ े या ( ा.१० १८ १५

एवं त लोकिस ाि ु
ीडाि रे तवने
न ि ोिणकु षे ु काननेष ु सर ु ( ा.१० १८ १६

पशूं ारयतोग प ने रामकृ यो

गोप पी ल ो गा सरु ि ीषया ( ा.१० १८ १७

उवा कृ ो गवान ् ी ामानं परािजत

वृष ं सेन ु ल ो रोि णीसतम ु ् ( ा.१० १८ २४

अ ाय – १९
अजा गावो मि िनिवश ो वना ् वनम ्
षीका व िनिविवश ु ो ावतिषता ( ा.१० १९ २

वालबाल –
कृ कृ म ावीर े रामािमतिव म
ावाि ना मानान ् प ां ातमु थ ( ा.१० १९ ९

ु वे जी –
शक
तत ते ी य ु ी पनु ा डीरमािपता ( ा.१० १९ १३

अ ाय – २०
ि ् वन ित ोडे ग ु ायां ाि वषित
िनिव य गवान रे् म े क मूलफलाशन ( ा.१० २० २८

११८
 ागवत र म षू ा

ो नं समानीतं िशलायां सिललाि के

स ोजनीयब ु जे
ु गोप स षणाि त ( ा.१० २० २९

शन शनज प ं ला ामं वी ध
यथा ंममतां धीरा शरीराि ना स ु ( ा.१० २० ३९

अ ाय – २१
ब ापीडं न वरवप ु कणयो किणकारम ्
िब ् वास कनककिपशं वजय मालाम ्
र ान वे् णोरधरसधया ्
ु पूरयन गोपवृ -
वृ ार यं प रमणं ािवश ् गीतकीित ( ा.१० २१ ५

वेणगु ीत –
ीगो ु
अ वतां फलिम ं न परं िव ाम
स पशूनन ु िववेशयतोवय
ु
व ं जेशसतयोरनवे ु ु ं
णज
यवा िनपीतमनरु क ा मो म ् ( ा.१० २१ ७

तू वालब बको ला -
मालानपृु पिरधान िवि वेष
ु पशपालगो
म े िवरेजतरलं ु ां
र े यथा न वर गायमान ( ा.१० २१ ८

गो िकमा र यं कुशलं वेण-ु

ु
ामो राधरसधामिप गोिपकानाम ्
ु े यं य विश रसं ि ो
ो ु ममु ु ु रवो यथा या ( ा.१० २१ ९

११९
 ागवत र म षू ा

वृ ावनं सिख वो ु िवतनोित कीित

ु ा जल
य ् वे कीसतप ु लि
गोिव वेणमनु ु म मयरू नृ ं
े ाि सा परता सम स म ् ( ा.१० २१ १०

ध ा मू मतयो िप िर य एता
या न न नमपा ु िवि वेषम ्
आक य वेणरु िणतं स कृ सारा
ु
पूजां धिवरि तां णयावलोक ( ा.१० २१ ११

कृ ं िनरी विनतो व पशीलं

ु ा त िणतवेण ु िवि गीतम ्
े ो िवमानगतय रन ु सारा
य सूनकबरा ममु ु िवनी ( ा.१० २१ १२

गाव कृ ु
मखिनगतवे ु
णगीत-
पीयषू म ु ि तकणप ु िपब
शावा तु नपय कवला त -ु
ग िव मा ु
िन शा कला श
ृ ( ा.१० २१ १३

ु वने ि न ्
ायो बता िव गा मनयो
कृ िे तं त ि तं कलवेणगु ीतम ्
आ ये ु म जान ु ् ि र वालान ्
ृ व मीिलत शो िवगता वा ( ा.१० २१ १४

न ु ु गीत-
ा त पधाय मक
मावतलि त मनो व वेगा
आिल न िगतमूिम ज ु मरारे
ु -
ु कमलोप ारा
गृ ि पा यगलं ( ा.१० २१ १५

१२०
 ागवत र म षू ा

ा तपे जपशून स ् रामगोप

स ारय मन ु वेणमु ु ीरय म ्
मे वृ उि त कुसमावलीि
ु
स ु धात ् वपषा ु ु आतप म ् ( ा.१० २१ १६

ु
पूणा पिल उ गायप ा राग-
ीकु मेन ियता नमि डतेन
त शन र ज ण ृ िषतेन
िल आननकु षे ु ज ािधम ् ( ा.१० २१ १७

ायमि रबला िर ासवय

य ् रामकृ रण श मो
मानं तनोित स गोगणयो योयत ्
पानीयसूयवसक रक मूल ( ा.१० २१ १८

गा गोपकरनवनंु नयतो ार-

वेण ु न कलप न ु ृ ु स
अ ु
नं गितमतां पलक णां
िनय गपाशकृ तल णयोिवि म ् ( ा.१० २१ १९

एवंिवधा गवतो या वृ ावन ािरण

वणय ो िमथो गो ीडा यतां यय ु ( ा.१० २१ २०

अ ाय – २२ (शक ु वे जी -
े
म े थमे मािस न जकुमािरका
े िव ं ु ाना का ाय न तम ् ( ा.१० २२ १

ज-कुमािरकाएँ –
का ायिन म ामाये म ायोिग धी िर
न गोपसतंु िे व पितं मे कु ते नम
ित म ं जप ा पूजां ु कुमािरका ( ा.१० २२ ४

१२१
 ागवत र म षू ा

ी गवान –्
अ ाग ाबला कामं ं ं वास गृ ताम ्
ू ं तकिशता ( ा.१०
स ं वािण नो नम य ् यय २२ १०

गोिपकाएँ –
यामस ु र ते ा करवाम तवोि तम ्
ु
िे वासांिस धम नो े ् रा े वाम े ( ा.१० २२ १५

ु वे जी –
शक
गवाना ता वी शु ाव साि त ( ा.१० २२ १८

ीकृ –
बद्ध्वाञ्जिलं मूपन ु य स
कृ ा नमो धो वसनं गृ ताम ् ( ा.१० २२ १९

शकु वे जी –
सा ा ृ तं नेमरव ्
ु मृग यत ( ा.१० २२ २०

ं ल ा पया ािपता
ोि ता ीडनव कािरता
व ािण वाप ता था म ं ु
ता ना सूयन ि् यस िनवृता ( ा.१० २२ २२

ीकृ –
न म ावेिशतिधयां काम कामाय क ते
िजता िथता धाना ायो बीजाय न े ते ( ा.१० २२ २६

याताबला जं िस ा मयेमा रं थ पा
य ि य तिम ं े राया नं सती ( ा.१० २२ २७

प यततान म् ा ागान पराथका

् जीिवतान ्
्
वातवषातपि मान स ो वारयि न ( ा.१० २२ ३२

१२२
 ागवत र म षू ा

ु
अ ो एषां वरं ज सव ा यपजीवनम ्
ु
सजन ु याि नािथन
ेव येषां व िवमखा ( ा.१० २२ ३३)

प प ु फल ायामूलव ल ा ि
ग िनयास ्
ाि तोक्मैः कामान िवत ते ( ा.१० २२ ३४

एताव साफ ं िे नािम िे ष ु

् ा
ाणरथिधया वा ा ये एवा रेत स ( ा.१० २२ ३५

शकु वे जी –
ित वाल बकफलप ु लो र
ु गत
त णां न शाखानां म ने यमनां ( ा.१० २२ ३६

त गा पायिय ाप समृु ा शीतला िशवा

ु
ततो नृप यं गोपा कामं ा पपजलम ् ( ा.१० २२ ३७

अ ाय – २३ ( वालबाल -
ृ तु कृ
े िू म वे ा ण ा शे कािरण
् राम ोि तान ्
ा ा ानीत ं वो गोपान नो ( ा.१० २३ ६

नमो वो िव प नी ो िनबोधत व ांिस न

तो िव रे रता कृ ने े िे षता वयम ् ( ा.१० २३ १६

ु वे जी –
शक
ु
यमनोपवने शोकनवप वमि डते ( ा.१० २३ २१

यामं ि र यपिरिधं वनमा ब -

धात ु वालन वेषमन ु तांस े
िव ु
िमतरेण धनानम ं
कण लालककपोलमखा ु ासम ् ( ा.१० २३ २२

१२३
 ागवत र म षू ा

ाय तिु यतमो यकणपूर-

्
यि न िनम मनस मथाि र
अ वे य सिु रं पिरर तापं
ा ं यथाि मतयो िवज नरे ( ा.१० २३ २३

ी गवान –्
ागतं वो म ा ागा आ तां करवाम िकम ्
य ोि या ा ा उपप िम ं ि व ( ा.१० २३ २५

ा ण-पि याँ –
मवं िव ो ित वान गि ् त ं ु नृशस
ं ं
स ं कु िनगमं तव पा मूलम ्
ु
ा ा वयं तलिस ाम प ावसृ ं
के शिनवो मु ितल ् सम ब नू ् ( ा.१० २३ २९

ु वे जी –
शक
त का िवधृता ा गव ं यथा तम ु ्
ोपग ु िवज े ं कमानबु नम ् ( ा.१० २३ ३४

िव गण –
िधग ज ् नि वृ ् िव ां िधग ् तं िधग ब् ताम ्
िधक ् कुलं िधक ् ि या ा ं िवमखाु ये धो जे ( ा.१० २३ ३९

अ ो प यत नारीणामिप कृ े जग गरु
र ावं यो िव ु
ृ पाशान ् ाि धान ्
गृ ( ा.१० २३ ४१

अ ो वयं ध तमा येषां न ा शी ि य

ा यासां मितजाता अ ाकं िन ला र ( ा.१० २३ ४९

१२४
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २४ ( ी गवान ् -
कमणा जायते ज ु कमणव िवलीयते
ु
सखं खं यं मे ं कमणवाि प ते ( ा.१० २४ १३

े ान ु ाव ा ु ा ो ज ृ ित कमणा
श िमु म ु ासीन कमव ग ु री र ( ा.१० २४ १७

् ज
त ात स ्
ू येत कम ाव कमकृ त ्
अ सा येन वतत त वे ा ि वतम ् ( ा.१० २४ १८

ु
न न परोजनप ा न ामा न गृ ा वयम ्
िन ं वन कस ात वनशलिनवािसन ( ा.१० २४ २४

ल ता ु व ु ा सवासस
निल ु
ि णं कु त गोिव ानलपवतान ् ( ा.१० २४ २९

कृ तमं पं गोपिव णं गत
शलो ु ् िू र बिलमा ् बृ प ु
ीित वन ( ा.१० २४ ३५

त नमो जजन स े ना ने
अ ो प यत शलो स पी नो न ु ं धात ् ( ा.१० २४ ३६

्
एषो वजानतो म ान काम पी वन कस
ि नम ाम शमणे आ नो गवाम ् ( ा.१० २४ ३७

अ ाय – २५ ( -
अ ो ीम मा ा ं गोपानां कानन कसाम ्
ु
कृ ं म मपाि ये ु व ल े नम ् ( ा.१० २५ ३

वा ालं बािलशं म ं पि डतमािननम ्

कृ ं म मपािु गोपा मे ु रि यम ् ( ा.१० २५ ५

१२५
 ागवत र म षू ा

एषां ि याविल ानां कृ ने ा ाियता नाम ्

धनु तु ीम ्
ं पशून नयत सं यम ् ( ा.१० २५ ६

अ ं रावतं नागमा ान ु जे जम ्
म णम ावीयन गो िज ांसया ( ा.१० २५ ७

ीशक ु उवा –
ं म वता ा मे ा िनम ु ब ना
न गोकुलमासार पीडयामासरोजसा
ु ( ा.१० २५ ८

िव ोतमाना िव िु न निय निु

ती म णन ु ा ववृषजलशकरा
ु ( ा.१० २५ ९

ण ू ा वषधारा म ु
ू ा ल े ी श
जल ा माना नू ा यत नतो तम ् ( ा.१० २५ १०

अ ासाराितवातेन पशवो जातवेपना

गोपा गो शीताता गोिव ं शरणं यय ु ( ा.१० २५ ११

ु
िशर सतां कायेन ा ासारपीिडता
ु
वेपमाना गवत पा मूलमपायय ु ( ा.१० २५ १२

जवासीजन –
कृ कृ म ा ाग ाथं गोकुलं ो
ातमु िस वे ा कुिपता ् व ल ( ा.१० २५ १३

शकु वे जी –
िशलावषिनपातेन मानम ते नम ्
िनरी ् न े कुिपते कृ तं िर
गवान मे ( ा.१० २५ १४

ी गवान –्
अप ु णं वषमितवातं िशलामयम ्
यागे िव ते ाि िर ो नाशाय वषित ( ा.१० २५ १५

१२६
 ागवत र म षू ा

त ितिविधं स गा योगेन साधये

लोके शमािननां म ा िर े ीम ं तम ( ा.१० २५ १६

न ि स ावय ु ानां सराणामीशिव

ु य
म ो सतां मान शमायोपक ते ( ा.१० २५ १७

त ा रणं गो ं म ाथं म िर म ्
गोपाये ा योगेन सो यं मे त आि त ( ा.१० २५ १८

शकु वे जी –
ु के न ने कृ ा गोवधना लम ्
धार लीलया कृ ाकिमव बालक ( ा.१० २५ १९

ी गवान –्
्
अथा गवान गोपान ् े तात ज कस
यथोपजोषं िवशत िगिरगत सगोधना ( ा.१० २५ २०

न ास व काय म ाि िनपातने
वातवष येनालं त ाणं िवि तं ि व ( ा.१० २५ २१

अ ाय – २६ (न बाबा -
् तो नयु गं
वणा य िकला ासन गृ ु तनू
शु ो र था पीत ान कृ तां गत ( ा.१० २६ १६

ागयं वस ु वे ि ात वा ज
वास ु वे ित ीमानि ा स ते ( ा.१० २६ १७

ब िन सि नामािन पािण सतु ते

ु
गणकमान ु पािण ता ं वे नो जना ( ा.१० २६ १८

एष व ये आधा ् गोपगोकुलन न
ू म
अनेन सव गािण यय िर थ ( ा.१० २६ १९

१२७
 ागवत र म षू ा

ु
परानेन जपते साधवो ु
पीिडता
अराजके र माणा िज य ु ू मेिधता ( ा.१० २६ २०

् ा ागा ीितं कुवि मानवा

य एति न म
्
नारयो ि व ेतान िव पु ािनवासरा
ु ( ा.१० २६ २१

त ा कुमारो यं नारायणसमो गणु

ि या की ान ु ावेन त मस ु न िव य ( ा.१० २६ २२

अ ाय – २७ ( -
स ं मम यम ुत कृ तागस े िव ष ावम ्
ं ु ो था िस मू ते सो मवं पनु ू ितरीश मे सती ( ा.१० २७ ८

ी गवान –्
माम य ीम ा ो डपािणं न प यित
तं शं यािम स ोय े ा नु म ् ( ा.१० २७ १६

ग तां श ु
ं व ि यतां मे नशासनम ्
ीयतां ािधकारेष ु य ु व विजत ( ा.१० २७ १७
ु गाय –
सरि
कृ कृ म ायोिगन िव ् ा न िव् स व
वता लोकनाथेन सनाथा वयम तु ( ा.१० २७ १९
शकु वे जी –
ु
एवं कृ मपाम ु
सरि पयसा न
जलराकाशग ाया रावतकरो धृ् त ( ा.१० २७ २२

ु
सरिषि साकं नोि तो वे मातृि
अ िष त ाशा गोिव ित ा धात ् ( ा.१० २७ २३

त ागता ु ु नार ा यो ग विव ाधरिस ारणा

ु
जगयशो लोकमलाप ं रे सराु ना संननृतमु ु ाि ता ( ा.१० २७ २४

१२८
 ागवत र म षू ा

तं त ु वु ु विनकायके तवो ( ा.१० २७ २५

् ु वा
नानारस ा सिरतो वृ ा आसन मध
अकृ प षधयो िगरयो िब णीन ् ( ा.१० २७ २६

अ ाय – २८
ते त ु ं नीता म ा कृ ने ो धृ् ता
श ु णो लोकं य ा ू रो गात प् रा
ु ( ा.१० २८ १६

अ ाय – २९
ु उवा –
ीशक
गवानिप ता रा ी शर ो ु मि का
वी र ं ु मन े योगमायामपाि
ु त ( ा.१० २९ १

त ोडुराज ककु करमखं

ु ा ा िविल णेन श म
स षणीनाम ु गा ो मृजन ि् य ि याया व ी शन ( ा.१० २९ २

ा कुम ु मख डम डलं रमानना ं नवकु मा णम ्

वनं त ोमलगोि रि तं जग कलं वाम शां मनो रम ् ( ा.१० २९ ३

िनश गीतं त न वधनं

जि य कृ गृ ीतमानसा
आज मरु ो मलि तो मा
सय का ो जवलोलकु डला ( ा.१० २९ ४

ो ि यय ु काि ् ो ं ि ा सम ु का
ु
पयो िधि संयावमन ु ा ापरा यय ु ( ा.१० २९ ५

पिरवेषय ि ा पायय ्
िशशून पय
श ु षू ्
पतीन काि ो पा ोजनम ् ( ा.१० २९ ६

िल मृज ो ा अ का लो ने
व ा रणा काि त कृ् ाि कं यय ु ( ा.१० २९ ७

१२९
 ागवत र म षू ा

ता वायमाणा पिति िपतृि ातृब िु

गोिव ाप ता ानो न वत मोि ता ( ा.१० २९ ८

अ गृ गता काि ् गो ो ल िविनगमा

कृ ं त ावनाय ु ा मु िलतलो ना ( ा.१० २९ ९

ु ु ा
स े िवर ती तापधताश
ु षे िनवृ ा ीणम ला
ान ा ा ता ( ा.१० २९ १०

तमेव परमा ानं जारबु ािप स ता

ु
ज गणमयं े ंस ीणब ना ( ा.१० २९ ११

राजोवा –
कृ ं िव परं का ं न त ु तया मने
ु
गणु वा ोपरम ासां गणिधयां
ु कथम ् ( ा.१० २९ १२

ु उवा –
ीशक
उ ं परु ा ते े िसि ं यथा गत
ु
ि ष िप षीके शं िकमताधो जि या ( ा.१० २९ १३

नृणां िन ये साथाय ि गवतो नृप

अ य ा मेय िनगण ु ु
गणा न ( ा.१० २९ १४

कामं ोधं यं े म ं स मेव

िन ं र िव धतो याि त यतां ि ते ( ा.१० २९ १५

न वं िव य काय वता गव जे
योगे रे रे कृ े यत एत ् िवम ु ते ( ा.१० २९ १६

ता ाि कमायाता गवान ् जयोिषत

अव ् व तां े ो वा पेशिवमो यन ् ( ा.१० २९ १७

१३०
 ागवत र म षू ा

ी गवानवा ु –
ागतं वो म ा ागा ि यं िकं करवािण व
ज ानामयं कि ् त ू ागमनकारणम ् ( ा.१० २९ १८

रज षे ा ोर पा ोरस िनषेिवता
ितयात जं ने ेयं ीि समु मा ( ा.१० २९ १९

मातर िपतर प ु ा ातर पतय व

िवि ि ु
प य ो मा कृ ं ब सा सम ् ( ा.१० २९ २०

ु राके शकररि तम ्
ं वनं कुसिमतं
ु
यमनािनललीलज प वशोि तम ् ( ा.१० २९ २१

्
त ् यात मा ि रं गो ं श ु षू ं पतीन सती
ि व ा बाला तान पाययत ् त ( ा.१० २९ २२

अथवा म ि े ा ् व ो यि ताशया
आगता पपु ं व ीय े मिय ज व ( ा.१० २९ २३

त ु श ु षू णं ीणां परो धम मायया

त नू ां क ा य जानां ानपोषणम ु ् ( ा.१० २९ २४

शीलो गो वृ ो जडो रो यधनो िप वा

पित ीि न ात ो लोके िु रपातकी ( ा.१० २९ २५

अ यमयश ं फ ु कृ ं याव म ्
जगु िु तं सव पप ं कुलि या ( ा.१० २९ २६

ु
वणा ् शना ् ाना िय ावो नकीतनात ्
न तथा सि कषण ितयात ततो गृ ान ् ( ा.१० २९ २७

१३१
 ागवत र म षू ा

ीशकु उवा –
ित िवि यमाक य गो ो गोिव ािषतम ्
िवष णा स ाि ामाप ु र याम ् ( ा.१० २९ २८

कृ ा मखा ु व शु सनेन श ु ्
िब ाधरािण रणेन वंु िलख
अ पा मिषि कु कु मािन
त मृु ज उ ख रा तू ीम ् ( ा.१० २९ २९

े ं ि येतरिमव ित ाषमाणं
कृ ं त थिविनविततसवकामा
ने े िवमृ ि तोप ते िकि त ्
संर ग िगरो वतान ु रु ा ( ा.१० २९ ३०

ीगो ु –
मवं िव ो ित वान गि ् त ं ु नृशस
ं ं
स सविवषयां व पा मूलम ्
ा ज रव मा जा ान ्
वे ो यथा ि प ु षो जते ममु ु नू ् ( ा.१० २९ ३१

य प सु ामनवृु ि र
ीणां धम ित धमिव ा यो म ्
अ वे मेत प े प े यीशे
श
े ो वां न ु तृ ां िकल ब राु ा ( ा.१० २९ ३२

कुवि ि िय रितं कुशला आ न्

िन ि ु ि राित िकम ्
ये पितसताि
त सी परमे र मा ि ा
आशां तृ ां िय ि रा रिव ने ( ा.१० २९ ३३

१३२
 ागवत र म षू ा

ु न वताप तं गृ षे ु
ि ं सखे
यि िवश तु कराविप गृ कृ े
पा प ं न लत व पा मूला ्
याम कथं जमथो करवाम िकं वा ( ा.१० २९ ३४

िस ा न धरामृतपूरके ण
ासावलोककलगीतज याि म ्
नो े ् वयं िवर जा पयु ु े ा
ानेन याम प यो प व सखे ते ( ा.१० २९ ३५

य ु
जा तव पा तलं रमाया
णं ि र यजनि य
अ ा त िृ त ना सम म
ात ं ु याि रिमता बत पारयाम ( ा.१० २९ ३६

ीय ा जरज ु ु ा
कमे तल
ल ािप व िस प ं िकल ृ ज ु म ्
य ा वी णकृ ते सरु यास-
् वयं तव पा रज प ा ( ा.१० २९ ३७

त सी वृिजना न ते ि मूलं
ा ा िवसृ वसती पासनाशा
ु रि तिनरी णती काम-
त ा नां प ु ष षू ण िे ा म ् ( ा.१० २९ ३८

वी ालकावृतमखंु तव कु डल ी-
ग ड लाधरसधं ु िसतावलोकम ्
ा यं जु डयगं ु िवलो
व ि यकरमणं वाम ा ( ा.१० २९ ३९

१३३
 ागवत र म षू ा

का ते कलप ायतमूि तेन

स ोि ता य िरता लेि लो ाम ्
लो स गिम ं िनरी पं
ु
य ् गोि ज ु ममृगा पलका िब न ् ( ा.१० २९ ४०

ं वान ् ज याित रो ि जातो

वे ो यथा ि प ु ष सरलोकगो
ु ा
त ो िनधेि करप जमातब ो
त नेष ु िशर ु िक रीणाम ् ( ा.१० २९ ४१

ीशकु उवा –
ित िव िवतं तासां ु ा योगे रे र
स यं गोपीरा ारामो रीरमत ् ( ा.१० २९ ४२

ताि समेताि ु
ार िे त ि ये णो ु मखीि र तु
उ ार ासि जकु ीिधित रो तणा वोडिु वृत ( ा.१० २९ ४३

्
उपगीयमान उ गायन विनताशतयथू प
मालां िब ् वजय र डयन वनम ् ् ( ा.१० २९ ४४

ु
न ा पिलनमािव य गोपीि ि मवा कम ्
ु
रेम े त रलान कुम ु ामो वायना ( ा.१० २९ ४५

बा सारपिरर करालको -
नीवी नाल ननमनखा पात
े ावलोक िसत जस ु रीणा-
्
म ु यन रितपितं रमया कार ( ा.१० २९ ४६

एवं गवत कृ ा माना म ा न

ु
आ ानं मेिनरे ीणां मािन ो िधकं िव ( ा.१० २९ ४७

१३४
 ागवत र म षू ा

् गम ं वी मानं के शव
तासां तत स
शमाय सा ाय त वा रधीयत ( ा.१० २९ ४८

अ ाय – ३०
ु उवा –
ीशक
अ ि ते गवित स सव जा ना
अत ं म ाणा किर य व यथू पम ् ( ा.१० ३० १

ु
ग ानरागि तिव मेि त-
मनोरमालापिव ारिव म
आि ि ा म ा रमापते-
ा ा िव े ा जगृ ाि का ( ा.१० ३० २

गिति त े ण ाषणाि ष ु
ि या ि य ित मूतय
असाव ं ि बला ाि का
वेि ष ु कृ िव ारिव मा ( ा.१० ३० ३

ु व सं ता िवि
गाय उ रममे ु कव ् वना ् वनम ्
प राकाशव रं बि ते ू ष ु स ं प ु षं वन तीन ् ( ा.१० ३० ४

ो व कि ोध नो मन
ु
न सूनगतो ा मे ासावलोकन ( ा.१० ३० ५

कि त क् ु रबकाशोकनागप ु ाग का
ु मािननीनािमतो प रि त
रामानजो ( ा.१० ३० ६

कि ु
लिस क ािण गोिव रणि ये
स ािलकुलिब ् े िति यो तु ( ा.१० ३० ७

माल िश व कि ि के जाित यिू थके

्
ीितं वो जनयन यात कर शन माधव ( ा.१० ३० ८

१३५
 ागवत र म षू ा

तू ि यालपनसासनकोिव ार-
ज किब बकुला क नीपा
ये ु
े पराथ वका यमनोपकू ला
शंस ु कृ प व रि ता नां न ( ा.१० ३० ९

िकं ते कृ तं ि ित तपो बत के शवा ि् -

श वो लिकता ु िव ािस
अ ि् स व उ मिव मा ् वा
आ ो वरा वपषु पिरर णेन ( ा.१० ३० १०

अ णे प पगत ु ि यये गा -
न ् शां सिख सिनवृ
ु ितम तोु व
का ा स कु कु मरि ताया
कु ज कुलपतेिर वाित ग ( ा.१० ३० ११

बा ं ि यांस उपधाय गृ ीतप ो

रामानज ु
ु लिसकािलक ु लम ा
अ ीयमान व रव णामं
िकं वाि न ित रन ् णयावलोक ( ा.१० ३० १२

पृ तेमा लता बा न ाि ा वन ते
नून ं त रज ृ ा िब ु लका
ु ो ( ा.१० ३० १३

ु व ो गो कृ ा षे णकातरा
लीला गवत ा ा न ु ु ाि का ( ा.१० ३० १४

क ाि त पू् तनाय ा कृ ाय िपबत ् नम ्

तोकािय ा ाप ा क ायतीम ् ( ा.१० ३० १५

ािय ा ज ारा ामेका कृ ा ावनाम ्

िर यामास का ् ी कष ी ोषिन न ( ा.१० ३० १६

१३६
 ागवत र म षू ा

कृ रामाियते े त ु गोपाय का न
व ायत ि ा ा त का त ु बकायतीम ् ( ा.१० ३० १७

आ य रगा य त कृ् मनकु ु वतीम ्

वेण ं ु ण ीड ीम ा शंसि साि ित ( ा.१० ३० १८

क ांि त ् जं
ु ल ा ापरा नन ु
कृ ो ं प यत गितं लिलतािमित त ना ( ा.१० ३० १९

मा वातवषा ां त ाणं िवि तं मया

ु के न ने यत िु धे रम ् ( ा.१० ३० २०

आ का प ा िशर ा ापरां नृप

ा े ग जातो ं खलानां नन ु डधृक ् ( ा.१० ३० २१

त कोवा े गोपा ावाि ं प यतो णम ्

ूं ा िप ं वो िवधा े मे म सा ( ा.१० ३० २२

ब ा या जा काि ी त उ खले
ीता स ु क ् िपधाया ं ज
े े ीितिवड नम ् ( ा.१० ३० २३

एवं कृ ं पृ माना वृ ावनलता न्

त वनो शे े प ािन परमा न ( ा.१० ३० २४

प ािन मेतािन न सूनोम ा न

ल ेि जा ोजव ा शयवाि ि ( ा.१० ३० २५

त प वीमि ो तो बला
व ा प ु ्
सपृु ािन िवलो ाता सम वन ( ा.१० ३० २६

ु
क ा प ािन तािन याताया न सूनना
अंस को ाया करेणो किरणा यथा ( ा.१० ३० २७

१३७
 ागवत र म षू ा

अनया रािधतो नून ं गवान ् िररी र

य ो िव ाय गोिव ीतो यामनय ् र ( ा.१० ३० २८

ध ा अ ो अमी आ ो गोिव ा ् रेणव

यान ् श
े ो रमा वे ी धमूु न ु ये ( ा.१० ३० २९

त ा अमूिन न ो ं कुव ु प ािन यत ्

यकाप गोपीनां र ो ु े ु
ताधरम ् ( ा.१० ३० ३०

नल ेप ा त ा नून ं तृणा र
िख ु
जाता ि् तलामिु े ये स ि य ( ा.१० ३० ३१

ू ्
मा िधकम ािन प ािन व तो वधम
गो प यत कृ ारा ा कािमन ( ा.१० ३० ३२

अ ावरोिपता का ा प ु त
े ोम ा ना
अ सूनाव य ि याथ ेयसा कृ त
प ा मणे एते प यतासकले प े ( ा.१० ३० ३३

के श साधनं कािम ा कािमना कृ तम ्

तािन ड ु
ू यता का ामपिव िम वमु ् ( ा.१० ३० ३४

रेम े तया ा रत आ ारामो खि डत

कािमनां शयन ् ं ीणां व रा ताम ् ( ा.१० ३० ३५

ेवं शय ा े ग ो िव ते स
यां गोपीमनयत कृ् ो िव ाया ा ि यो वन े ( ा.१० ३० ३६

सा मेन े त ा ानं विर ं सवयोिषताम ्

ि ा गोपी कामयाना मामस जते ि य ( ा.१० ३० ३७

े ं ा के शवम वीत ्
ततो ग ा वनो श
न पारये ं िलत ं ु नय मां य ते मन ( ा.१० ३० ३८

१३८
 ागवत र म षू ा

एवम ु ि यामा आ तािमित

तत ा धे कृ सा वधरू त त ( ा.१० ३० ३९

ा नाथ रमण े ािस ािस म ा ज ु

ा ा े कृ पणाया मे सखे शय सि िधम ् ( ा.१० ३० ४०

अि ो गवतो माग गो ो िव रत
श ु ि यिव षे मोि तां िखतां सखीम ् ( ा.१० ३० ४१

तया किथतमाक य मान ाि ं माधवात ्

अवमानं रा ा ् िव यं परमं यय ु ( ा.१० ३० ४२

्
ततो िवशन वनं ो ा याव ् िव ा ते
तम िव माल ततो िनववृत ु ि य ( ा.१० ३० ४३

त न ा ालापा ि े ा ाि का
ु
त गणानेव गाय ो ना ागारािण स ( ा.१० ३० ४४

पनु पिलनमाग
ु कािल ा कृ ावना
समवेता जग ु कृ ं त ागमनकाि ता ( ा.१० ३० ४५

अ ाय – ३१
गो ु –
जयित ते िधकं ज ना ज यत ि रा श ि
ियत यतां ि ु तावका िय धृतासव ां िवि ते ( ा.१० ३१ १

ु
शर ाशये साधजातसत ्
सरिसजो ु शा
र ीमषा
ु
सरतनाथ ते श ु ािसका वर िन तो ने िकं वध ( ा.१० ३१ २

ु
िवषजला या ् ालरा सा ् वषमा ता ् व तानलात ्
वृषमया जा ् िव तो या ष ते वयं रि ता म ु ( ा.१० ३१ ३

१३९
 ागवत र म षू ा

न ख गोपीकान नो वानिखल िे नाम रा क ्

्
िवखनसािथतो िव ग ु ये सख उ िे यवान सा तां कुले ( ा.१० ३१ ४

ु संसतृ े यात ्
िवरि ता यं वृि धयु ते रणमीयषां
करसरो ं का काम ं िशरिस धेि न ीकर म ् ( ा.१० ३१ ५

् योिषतां िनजजन य स
जजनाित न वीर ं नि त
ज सखे वि री नो जल ाननं ा शय ( ा.१० ३१ ६

णत िे नां पापकशनं तृण रानगं ु ीिनके तनम ्

फिणफणािपतं ते प ा जंु कृ ण ु कु षे ु न कृ ि यम ् ( ा.१० ३१ ७

ु िगरा व वा
मधरया ु ु
या बधमनो या प ु रे ण
ु
िविधकरीिरमा वीर म ु तीरधरसीधना ायय न ( ा.१० ३१ ८

तव कथामृत ं त जीवनं किवि रीिडतं क षाप म ्

वणम लं ीम ाततं िव ु गृणि ते िू र ा जना ( ा.१० ३१ ९

िसतं ि य मे वी णं िव रणं ते ानम लम ्

र िस संिव ो या ि श ृ कु क नो मन ो यि ि ( ा.१० ३१ १०

् न निलनस
लिस य ् जा ारयन पशू ् ु रं नाथ ते प म ्
िशलतृणा र सी तीित न किललतां मन का ग ित ( ा.१० ३१ ११

ि नपिर ये नीलकु लवन ाननं िब ावृतम ्

नरज लं शयन म ् ु मनिस न रं वीर य िस ( ा.१० ३१ १२

णतकाम ं प जाि तं धरिणम डनं ये मापि

रणप जं श मं ते रमण न ने पयािध न ् ( ा.१० ३१ १३

ु
सरतवधनं शोकनाशनं िरतवेणनु ा स ु ु िु तम ्
तररागिव ारणं नृणां िवतर वीर न े धरामृतम ् ( ा.१० ३१ १४

१४०
 ागवत र म षू ा

ु
अ ित य ् वानि काननं िु यगायते ामप यताम ्
कुि लकु लं ीमखं
ु ते जड उ ी तां प कृ ् शाम ् ( ा.१० ३१ १५

ु य ातृबा वानितिवल ् ते
पितसता ु
तागता
गितिव वो ीतमोि ता िकतव योिषत क जेि िश ( ा.१० ३१ १६

र िस संिव ं यो यं िसताननं ेमवी णम ्

बृ र ि यो वी धाम ते म ु रित ृ ा म ु ते मन ( ा.१० ३१ १७

जवन कसां ि र ते वृिजन लं िव म लम ्

ज मनाक ् न ृ ा नां जन ु जां यि षू नम ् ( ा.१० ३१ १८

य े सजातु रणा ु ं नेष ु

ीता शन ि य धीमि ककशेष ु
तेना वीम िस त ् थते न िकं ि त ्
ु न ( ा.१०
कू पाि ि मित धी व ायषां ३१ १९

अ ाय – ३२
ु उवा –
ीशक
ित गो गाय लप ि धा
स ु रं राजन कृ् शनलालसा ( ा.१० ३२ १

तासामािवर ू िर ु
यमानमखा ु
ज
पीता रधर वी सा ा थम थ ( ा.१० ३२ २

तं िवलो ागतं े ं ी ु ु शो बला

उ ु
यु गपत ्
सवा ाणिमवागतम ् ( ा.१० ३२ ३

्
काि त करा ु श रेजगृ े िलना म ु ा
जं
काि ् धार त ा मंस े न िषतम ् ( ा.१० ३२ ४

काि ू िवतम ्
िलनागृ ा ी ता ल
एका त ि् कमलं स ा नयोरधात ् ( ा.१० ३२ ५

१४१
 ागवत र म षू ा

एका कु ु ि माब ेमसंर िव ला

तीव त क ् ा पे सं शन ा ( ा.१० ३२ ६

अपरािनिमष ु
ां जषाणा ु
त खा ु ्
जम
आपीतमिप नातृ त स ् रणं यथा ( ा.१० ३२ ७

तं काि े र ेण ि कृ िनमी
ु
पलका ु ु ा े योगीवान स ता
् यपग ु ( ा.१० ३२ ८

सवा ा के शवालोकपरमो विनवृता

ज िवर जं तापं ा ं ा यथा जना ( ा.१० ३२ ९

ताि िवधतू शोकाि गवान तो ु वृत

रो तािधकं तात प ु ष शि ि यथा ( ा.१० ३२ १०

ु
ता समा ाय कािल ा िनिव य पिलनं िव ु
िवकस ु म ारसरु िनलष म ् ( ा.१० ३२ ११

शर ांशसु ो ोषातम िशवम ्

कृ ाया तरलाि तकोमलवा कम ् ( ा.१० ३२ १२

ु यथा यय ु
त शना ा िवधतू ु जो मनोरथा ं तयो
रीय कु कु माि तर ी ृ प ासनमा ब वे ( ा.१० ३२ १३

् ई रो योगे रा
त ोपिव ो गवान स ि कि तासन
कास गोपीपिरष तो ि त लो ल ेकप ं वप ु धत ् ( ा.१० ३२ १४

स ाजिय ा तमन ीपनं स ासलीले णिव म वा ु

सं शन ेना कृ ता ि् यो सं ु ईष ु िपता ब ािषरे ( ा.१० ३२ १५

ीगो ु –
जतो न ु ज ेक एक एति पययम ्
नो यां ज ेक एत ो िू साध ु ो ( ा.१० ३२ १६

१४२
 ागवत र म षू ा

ु
ी गवानवा –
िमथो जि ये स ाथका ो मा ि ते
न त स ं धम ाथाथ ति ना था ( ा.१० ३२ १७

ज जतो ये व क णा िपतरो यथा

धम िनरपवा ो स ं समु मा ( ा.१० ३२ १८

जतो िप न व के ि ् ज जत कुत
आ ारामा ा कामा अकृ त ा ग ु ु ( ा.१० ३२ १९

ना ं त ु स ो जतो िप ज नू ् जा मीषामनवृु ि वृ ये
यथाधनो ल धने िवन े ति या ि तृ ो न वे ( ा.१० ३२ २०

एवं म थ ि तलोकवे -
ानां ि वो म नवृु ये बला
मया परो ं जता ितरोि तं
मासूियत ं ु मा थ तत ि् यं ि या ( ा.१० ३२ २१

न पारये ं िनरव संयजांु

साधकृु ं िवबधाय ु
ु षािप व
या मा जन ् जरगे ला
संवृ त ् व ितयात ु साधना ु ( ा.१० ३२ २२

अ ाय – ३३
ीशकु उवा –
ं गवतो गो ु ा वा सपेशला
ु
ज िवर जं तापं त ोपि तािशष ( ा.१० ३३ १

त ार त गोिव ो रास ीडामन ु त

ीर नरि त ीतर ो ाब बा ि ( ा.१० ३३ २

१४३
 ागवत र म षू ा

रासो व स वृ ो गोपीम डलमि डत

योगे रेण कृ ने तासां म े यो यो
िव ने गृ ीतानां क ठे िनक ं ि य ( ा.१० ३३ ३

यं म रे न न् ाव ् िवमानशतस लम ्
ि व कसां स ाराणाम ु ाप ता नाम ् ( ा.१० ३३ ४

ततो यो ने िनपेत ु प ु वृ य
जगगु वपतय स ीका शो मलम ् ( ा.१० ३३ ५

ु
वलयानां नूपराणां िकि णीनां योिषताम ्
सि याणाम ू मु लो
ु रासम डले ( ा.१० ३३ ६

ु ु े ताि गवान ् वे कीसतु

त ाितशश
म े मणीनां मानां म ामरकतो यथा ( ा.१० ३३ ७

पा ु
ास जिवध ु
िति ू
सि त िवलास -
लकु प कु डलग डलोल
ि ु कबररशना य कृ व ो
गाय ं तिडत व ता मे े िवरेज ु ( ा.१० ३३ ८

उ जगनृु माना र क ो रिति या

कृ ाि मशमिु ता य ीतेन े मावृतम ् ( ा.१० ३३ ९

् मक
काि त समं ु ु ने रजातीरिमि ता
उि े पूिजता तेन ीयता साध ु साि ित
ु िु
त वे वम े त मानं ब ात ् ( ा.१० ३३ १०

काि ् रासपिर ा ा पा ग ा तृ
ज ा बा ना ं थ लयमि का ( ा.१० ३३ ११

१४४
 ागवत र म षू ा

त कांसगतं बा ं कृ ो लस र म ्
नािल मा ाय रोमा ु ु ( ा.१० ३३ १२

क ाि ा िवि कु डलि षमि डतम ्

ू िवतम ्
ग डं ग डे स ध ा अ ा ा ल ( ा.१० ३३ १३

नृ ी गायती काि त कू् ज पू रमे

ु खला
पा ा तु ा ं ा ाधात ् नयो िशवम ् ( ा.१० ३३ १४

गो ो ल ा तंु का ं ि य एका व म ्
गृ ीतक ो ा गाय ं िवजि रे ( ा.१० ३३ १५

कण लालकिव कपोल म-
व ि यो वलयनूपरु ोषवा
गो समं गवता ननृत ु के श-
जो मरगायकरासगो ाम ् ( ा.१० ३३ १६

एवं पिर कराि मशि धे णो ामिवलास ास

रेम े रमेशो जस ु रीि यथा क ितिब िव म ( ा.१० ३३ १७

त स म ु ाकुलेि या
के शान ् कू लं कु पि कां वा
ना ित ो म ु लं जि यो
िव माला रणा कु ( ा.१० ३३ १८

कृ िव ीिडतं वी ममु ु खे रि य
कामाि ता शशा सगणो िवि तो वत ् ( ा.१० ३३ १९

कृ ा ताव मा ानं यावतीग पयोिषत

रेम े स गवां ाि रा ारामो िप लीलया ( ा.१० ३३ २०

१४५
 ागवत र म षू ा

तासामितिव ारेण ा ानां व नािन स

् ण े ा श मेना पािणना
ामृजत क ( ा.१० ३३ २१

गो ु र रु कु डलकु लि ड ्
ग डि या सिधत ु ासिनरी णेन
मानं ध ष जग ु कृ तािन
प ु यािन त र श मो ा ( ा.१० ३३ २२

ताि यतु ममपोि तमु स

ृ ज स कु कु मरि ताया
ग वपािलि रन ु ु त आिवश ् वा
ा ो गजीि िर रािडव ि सेत ु ( ा.१० ३३ २३

सो ु
लं यविति पिरिष मान
े िे त सतीि िरत तो
वमािनक कुसमविषि
ु री मानो
रेम े यं रितर गजे लील ( ा.१० ३३ २४

तत कृ ोपवन े जल ल सूनग ािनलज ु ि े

ार ृ म ागणावृतो यथा म ु ् ि र करेणिु ( ा.१० ३३ २५

ु
एवं शशा ांशिवरािजता िनशा
ु
स स कामो नरताबलागण
िसषेव आ व स रत
सवा शर ा कथारसा या ( ा.१० ३३ २६

राजोवा –
सं ापनाय धम शमायेतर
अवतीण ि गवानंशने जग ी र ( ा.१० ३३ २७

१४६
 ागवत र म षू ा

स कथं धमसेतनू ां व ा कताि रि ता

तीपमा र ् न पर ् ाराि मशनम ् ( ा.१० ३३ २८

आ कामो य पित कृ तवान व् जगु िु तम ्

िकमि ाय एतं न संशयं ि ि स ु त ( ा.१० ३३ २९

ु उवा –
ीशक
धम ित मो ई राणां सा सम ्
ु यथा
तेजीयसां न ोषाय व े सव जो ( ा.१० ३३ ३०

्
नतत समा रे ात ु मनसािप नी र
िवन य ा रन म् ा था ो ि जं िवषम ् ( ा.१० ३३ ३१

ई राणां व स ं तथवा िरतं ि त ्

तेषां यत ् व ोय ु ं बिु मां त समा
् रेत ् ( ा.१० ३३ ३२

कुशला िरतेनषािम ाथ न िव ते
िवपययेण वानथ िनर ंकािरणां ो ( ा.१० ३३ ३३

ु
िकमतािखलस ् ि व कसाम ्
ानां ितय म
ईिशत ु िे शत ानां कुशलाकुशला य ( ा.१० ३३ ३४

य ा प जपरागिनषेवतृ ा
ु
योग ाविवधतािखलकमब ा
रं रि मनयोु िप न न माना-
े या वपषु कुत एव ब ( ा.१० ३३ ३५

गोपीनां त तीनां सवषामेव िे नाम ्

यो रित सो ीडनेने े ाक ् ( ा.१० ३३ ३६

अन ु ाय तू ानां मानषंु े माि त

जते ता शी ीडा या ु ा त रो वेत ् ( ा.१० ३३ ३७

१४७
 ागवत र म षू ा

्
नासूयन ख कृ ाय मोि ता मायया
म माना पा ान ् ान ् ान ् ारान ् ज कस ( ा.१० ३३ ३८

रा उपावृ े वास ु वे ानमोि

ु ता
अिन ो ययगु गृ ान ् गवि या ( ा.१० ३३ ३९

िव ीिडतं जवधिू िर ं िव ो
ाि तो न ु ण ु थ वणये ् य
ृ या
ि ं परां गवित ितल कामं
ोगमा पि नो ि रेण धीर ( ा.१० ३३ ४०

ित रास ीडावणनम ्

अ ाय – ३४ (शक ु वे जी -
ु
एक ा वे या ायां गोपाला जातक तका
अनोि रनडु ु यय ु े ि कावनम ् ( ा.१० ३४ १

स ु ोशाि ना कृ कृ म ानयम ्
सप मां सते तात प ं पिरमो य ( ा.१० ३४ ६

सप –
अ ं िव ाधर कि त स् ु शन ित तु
ि या पस ा िवमानेना रं ि श ( ा.१० ३४ १२

् पानि रस
षीन िव ा सं प िपत ( ा.१० ३४ १३

डा ् िवम ु ो ं स े तु शनात ्
य ाम गृ िखलान ् ोतना ानमेव
ु
स पनाित िकं यू ृ प ा ि ते ( ा.१० ३४ १७

१४८
 ागवत र म षू ा

शकु वे जी –
िनशामखंु मानय ाविु तोडपु तारकम ्
ु
मि काग म ािलज ु ं कुम ु वायना ( ा.१० ३४ २२

श डू ं िन वं मिणमा ाय ा रम ्
अ जाया ात ् ी ा प य ीनां योिषताम ् ( ा.१० ३४ ३२

अ ाय – ३५
ु उवा –
ीशक
गो कृ े वनं याते तमन ु ु त ते स
कृ लीला गाय ो िन ु खेन वासरान ् ( ा.१० ३५ १

ीगो ु –
ु
वामबा कृ तवामकपोलो वि त रधरािपतवेणमु ्
कोमला िु लि राि तमाग गो ईरयित य मक ु ु ( ा.१० ३५ २

ोमयानविनता स िस िवि ता पधाय सल ा

ु
काममागणसमिपति ा क मलं ययरप तृ नी ( ा.१० ३५ ३

ि मबला ण ृ तु े ं ार ास उरिस ि रिव तु ्

ु
न सूनरयमातजनानां नम ो यि कू िजतवेण ु ( ा.१० ३५ ४

ु
वृ शो जवृषा मृगगावो वेणवा त ते स आरात ्
कवला धृतकणा िनि ता िलिखति िमवासन ् ( ा.१० ३५ ५

ु
बि ण बकधातपलाशब म पिरब िवड
्
कि ि त सबल ु ु
आिल स गोपगा समा यित य मक ( ा.१० ३५ ६

ति गतय सिरतो व त ा जरजो ु िनलनीतम ्

ृ यतीवयिमवाब प ु या मे वेिपत जा
ु ि िमताप ( ा.१० ३५ ७

१४९
 ागवत र म षू ा

अन ु र समनविणतवीय
ु आि पू ष वा ल िू त
वन रो िगिरत े ष ु र ीवणनु ा यित गा स य ा ि ( ा.१० ३५ ८

वनलता रव आ िन िव ं ु य व प ु फला ा
ु
णत ारिव पा मधधारा ेम तनव ससृज ु ( ा.१० ३५ ९

ु
शनीयितलको वनमाला ि ग तलसीमध मु
अिलकुलरल गीतम
ु ् सि तवेण ु
ी माि यन यि ( ा.१० ३५ १०

सरिस सारस ंसिव ा ा गीत त ते स ए

ु
िरमपासत ते यति ा मीिलत शो धृतम ना ( ा.१० ३५ ११

स बल गवतंसिवलास सानषु ु ि ित तृ ो ज े
् वेणरवे
षयन यि ु ण जात ष उपर ित िव म ् ( ा.१० ३५ १२

ु
म ित मणशि त ते ा म म मनगजित मे
् मनोि
स ु म वषत स ु ायया िव धत ् तप म ् ( ा.१० ३५ १३

िविवधगोप रणेष ु िव धो वेणवा

ु उ धा िनजिश ा
तव सतु सित य ाधरिब े वेणरनयतु ् रजाती ( ा.१० ३५ १४

सवनश पधाय सरेु शा श शवपरमेि परोगा

ु
ु
कवय आनतक रि ा क मलं ययरिनि तत ा ( ा.१० ३५ १५

िनजप ा ल जव नीरजा शिवि ललाम

् रतो
ज वु शमयन ख ु ु णु
ं व धयगितरीिडतवे ( ा.१० ३५ १६

जित तेन वयं सिवलासवी णािपतमनो ववेगा

कुजगितं गिमता न िव ाम क मलेन कबरं वसनं वा ( ा.१० ३५ १७

मिणधर ि ागणयन गा ् मालया ियतग तल ु ा

णियनो न ु र क ांस े ि पन ् जमगायत
ु य ( ा.१० ३५ १८

१५०
 ागवत र म षू ा

ु
िणतवेणरववि ति ा कृ म सत कृ गृि य
ु
गणगणाणमन गु िर यो गोिपका व िवम ु गृ ाशा ( ा.१० ३५ १९

कु ामकृ तक तकवे
ु षो गोपगोधनवृतो यमनायाम
ु ्
ु े तव व ो नम
न सूनरन णियनां िवज ार ( ा.१० ३५ २०

्
म वाय ु पवा नकूु लं मानयन मलयज शन
वि न मपु वे गणा ये वा गीतबिलि पिरव ु ( ा.१० ३५ २१

व लो जगवां य ग ो व मान रण पिथ वृ

ु
कृ गोधनमपो ि ना े गीतवेणरु नगे
ु िडतकीित ( ा.१० ३५ २२

उ वं म ािप शीनाम ु यन ख ् ररज

ु िरत क ्
ि यित स ु ािशष एष वे कीजठर ू डुराज ( ा.१० ३५ २३

म िव िू णतलो न ईषन मान् स ु ां वनमाली

ब रपा डव ्
ु नो मृ ग डं म डयन कनकक ु डलल ा ( ा.१० ३५ २४

य पिति र राजिव ारो यािमनीपितिरवष ि ना े

मिु तव उपयाित र ं मो यन ् जगवां ि नतापम ् ( ा.१० ३५ २५

ीशकु उवा –
एवं जि यो राजन कृ् लीला न ु गायती
रेिमरे स ु ति ा न ा म ो या ( ा.१० ३५ २६

अ ाय – ३६
अथ त ागतो गो मिर ो वृष ासरु
म म ाककु ाय क यन ख ् रिव
ु ताम ् ( ा.१० ३६ १

अिर े िन ते े कृ ने ा तु कमणा
्
कं सायाथा गवान नार ो वे शन ( ा.१० ३६ १६

१५१
 ागवत र म षू ा

िनशातमिसमा वस ु वे िज ांसया
िनवािरतो नार ने त तु मृ मा
ु न ( ा.१० ३६ १९

कं स –
ो ो ानपते म ं ि यतां म मा त ( ा.१० ३६ २८

अ ाय – ३७ (शक ु वे जी -
समेधमानेन स कृ बा ना
िन वाय ु रणां िवि पन ्
ि गा पिरवृ लो न
पपात ले डं िवसृजन ि् त स ु ( ा.१० ३७ ८

नार जी –
कं सं िन तं े पर ो िन ते िव ो ( ा.१० ३७ १६

यािन ा ािन वीयािण ारकामावसन ् वान ् ( ा.१० ३७ २१

शकु वे जी –
मयप ु ो म ामायो ोमो गोपालवेषधृक ्
मेषाियतानपोवा ाय ोराियतो ब न ् ( ा.१० ३७ २९

अ ाय – ३८
अ ू रो िप तां राि ं मधपु या
ु म ामित
उिष ा रथमा ाय यय न गोकुलम ् ( ा.१० ३८ १

ित सि य ृ ं फ तनयो िन
रथेन गोकुलं ा सूय ा िगिरं नृप ( ा.१० ३८ २४

रथा व स ते ेत ोरमू ि् रजां ो ित ( ा.१० ३८ २६

पपात रणोपा े ्
डवत रामकृ यो ( ा.१० ३८ ३४

१५२
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ३९ ( ी गवान ् -
अ ोअ ू ् िू र िप ोवृिजनमाययो
य ते ो प ु मरणं य ते ोब नं तयो ( ा.१० ३९ ६

ु वे जी –
शक
न ं िपतरं रा ा ि ं िवज त ु ( ा.१० ३९ १०

गोिपकाएँ –
ू र म ू रसमा या न िु ं रसे बता वत ् ( ा.१० ३९ २१

ु वे जी –
शक
िवसृ ल ां स ु रं गोिव ामो र माधवेित ( ा.१० ३९ ३१

ु
याव ाल ते के तयाव ् रेणू रथ
अन ु ािपता ानो ले ानीवोपलि ता ( ा.१० ३९ ३६

अ ू र ावपु ाम िनवे य रथोपिर

कािल ा माग ानं िविधव ा रत ् ( ा.१० ३९ ४०

अ ाय – ४० (अ ू रजी -
ां योिगनो यज ा म ाप ु षमी रम ्
सा ा ं सािध तू ं सािध वं साधव ( ा.१० ४० ४

सो ं तवा ् पगतोु सतां रापं

त ा ं व न ु ईश म े
ं ु ो वे ् यि संसरणापवग-
पस
ना स पासनया मित ात ् ( ा.१० ४० २८

अ ाय – ४१ (शकु वे जी -
ासा िशखरा ा ी ु ु मखा ु ु
जा
अ वषन स ् मन म ा बलके शव ( ा.१० ४१ २९

१५३
 ागवत र म षू ा

धोबी –
ई शा वे वासांिस िन ं िगिरवने रा
पिरध िकम ु वृ् ा राज ा य ी थ ( ा.१० ४१ ३५

याताश ु बािलशा मवं ा यि िजजीिवषा

ब ि ि ि ं राजकुलािन व ( ा.१० ४१ ३६

शकु वे जी –
तत ु वायक ीत योवषमक यत ्
िवि वण लेयराक रन ु पत ( ा.१० ४१ ४०

तत स ु ा ो वनं मालाकार ज मत ु ( ा.१० ४१ ४३

अ ाय – ४२ (कु ा -
ा ं स ु र कं सस ता ि व नामा नले
ु पकमिण
ु को तम
म ािवतं ोजपतेरिति यं िवना यवां ित ( ा.१० ४२ ३

शकु वे जी –
ु ु
मक ् ो ब वू म ो मा
शनात स ( ा.१० ४२ ८

ी गवान –्
ं ु ामािधिवकशनम ्
ए ािम ते गृ ं स ु ू पस
सािधताथ गृ ाणां न पा ानां ं परायणम ् ( ा.१० ४२ १२

ु वे जी –
शक
ु
धनषो मान श खं रो सी ि श ( ा.१० ४२ १८

ब ो यथा मृ ो करािण ( ा.१० ४२ २७

अ ाय – ४३ ( ी गवान ् -
अ ा माग न े प म मा ि रम ् ( ा.१० ४३ ४

१५४
 ागवत र म षू ा

शकु वे जी –
अंस िवषाणो सृ िब ि रि त ( ा.१० ४३ १५

म ानामशिननृणां नरवर ीणां रो मूितमान ्

गोपानां जनो सतां ि ित जां ु शा ा िप ो िशश ु
मृ ु जपतेिवराडिव षां त ं परं योिगनां
वृ ीनां पर वे तेित िवि तो र ं गत सा ज ( ा.१० ४३ १७

िपब व ु ा िल व िज या
िज व नासा ां ि व बा ि ( ा.१० ४३ २१

ी गवान –्
बाला वयं त ु बल ीिड ामो यथोि तम ् ( ा.१० ४३ ३८

ाणूर –
न बालो न िकशोर ं बल बिलनां वर ( ा.१० ४३ ३९

अ ाय – ४४ (मथरा ु की ि याँ -
प ु या बत ज वोु य यं नृिल -
ु
ग ू पराणप ु षो वनि मा
गा पालयन स ् बल णयं वेण ं ु
िव ीडया ित िगिर रमाि ता ि् ( ा.१० ४४ १३

गो प िकम रन य् म ु पं
लाव यसारमसमो मन िस म ्
ु
ि िपब नसवाि नवं राप-
मेका धाम यशस ि य र ( ा.१० ४४ १४

या ो ने व नने मथनोपलेप-
े े ना ि तो णमाजना

१५५
 ागवत र म षू ा

गायि नमनरु िधयो ु

क ो
ध ा जि य उ मि याना ( ा.१० ४४ १५

ात जा ् जत आिवशत सायं
गोि समं णयतो िनश वेणमु ्
िनग तूणमबला पिथ िू रप ु या
प यि सि तमखं ु स यावलोकम ् ( ा.१० ४४ १६

शकु वे जी –
एवं ाषमाणास ु ीष ु योगे रो िर
श ंु ं ु मन े गवान ् रतष ( ा.१० ४४ १७

तेष ु म वयष ु िव ु तषे ु ोजरा ्

वारयत ् तूयािण वा ं े मवा ु ( ा.१० ४४ ३१

गृ के शेष ु लि री ं िनपा र ोपिर त ु म ात ्

त ोपिर ात ् यम ना पपात िव ा य आ त ( ा.१० ४४ ३७

(कं स र उनके ा य की ि याँ) –

अनागसां ं तू ानां कृ तवान ् ो म ु णम ्
तेन ेमां ो शां नीतो तू कु ् को ल ते शम ् ( ा.१० ४४ ४७

अ ाय – ४५ ( ी गवान ् -
सवाथस वो े ो जिनत पोिषतो यत
ु
न तयोयाित िनवशं िप ोम शतायषा ( ा.१० ४५ ५

य योरा ज क आ ना धनेन
वृि ं न ा ं े मांस ं खा यि ि ( ा.१० ४५ ६

मातरं िपतरं वृ ं ाया सा सतंु िशशमु ्

ग ु ं िव ं प ं क ो िब सन मृ् त ( ा.१० ४५ ७

१५६
 ागवत र म षू ा

ु वे जी –
शक
वासयत ् गे षे ु िव संत िव कृ त ् ( ा.१० ४५ १६

त वयसो ासन य् वानो

ु ितबल जस
ु ु
िपब ो मक मखा ु ु धां
जस ु मु ( ा.१० ४५ १९

तत ल सं ार ि ज ं ा स ु त
गगा ् य कुला ाया ् गाय ं तमाि त ( ा.१० ४५ २९

ु
का यं सा ीपिनं नाम वि परवािसनम ् ( ा.१० ४५ ३१

अ ोरा त ु ष ा संय तावती कला ( ा.१० ४५ ३६

सम ु –
नवा ाषम ं वे प जनो म ान ् ( ा.१० ४५ ४०

शकु वे जी –
त वं श मा ाय रथमागमत ्
तत संयमन नाम यम ु ्
ियतां परीम ( ा.१० ४५ ४२

ग ा जना न श ं स लायधु ( ा.१० ४५ ४३

तथेित तेनोपानीतं ग ु प ु ं य म
ा गरवेु यू ो वृणी िे त तमू त ु ( ा.१० ४५ ४६

अ ाय – ४६
् श
ु उ वो राजन सं ु
े ं तरा�तः
आ ाय रथमा यय न गोकुलम ् ( ा.१० ४६ ७

ा ोन ् ो ित िव ावस
जं ीमान िन
यान ु णिु
िवशतां पशूनां खररे ( ा.१० ४६ ८

१५७
 ागवत र म षू ा

त तो िवल ि ग व मि डतं िसत

ू ां िन नेन
गो ो श ाि रवं वेणन ( ा.१० ४६ १०

गाय ीि कमािण श ु ािन बलकृ यो

ु
ल ताि ग पीि ग प सिवरािजतम ् ( ा.१० ४६ ११

अ काितिथगोिव िपतृ वे ा नाि त

धपू ीप मा गोपावासमनोरमम ् ( ा.१० ४६ १२

तमागतं समाग कृ ान ु रं ि यम ्
न ीत पिर वास ु वे िधया यत ् ( ा.१० ४६ १४

न बाबा –
् क
े ान म
सिर लवनो श ु ु प िू षतान ्
आ ीडानी माणानां मनो याित त ा ताम ् ( ा.१० ४६ २२

शकु वे जी –
ु परमं न मा ो वो म ु ा
वी ानरागं ( ा.१० ४६ २९

उ वजी –
आगिम ी ण कालेन जम तु
्
ि यं िवधा ते िप ो गवान सा तां पित ( ा.१० ४६ ३४

शक ु वे जी –
गो सम ु ाय िन ीपान ्
वा नू सम ् धी म न ् ( ा.१० ४६ ४४

ता ीप ी मिणि िवरेज ू र िू वकष ज

ु क ण ज
लि त न ारकु डलि ष पोला णकु मानना ( ा.१० ४६ ४५

ा रथं शातक ु ्
ं क ायिमित ा वन ( ा.१० ४६ ४७

१५८
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ४७ ( जगोिपकाएँ -
शिु ि ता को यमपी ु ष षू ण
शन कुत क ा तवे ( ा.१० ४७ २

पिु ् मनि
ीष ु कृ ता य त स ु व षट्पदैः ( ा.१० ४७ ६

िन ं जि गिणका अक ं नृपितं जा
अधीतिव ा आ ायमृि जो ि णम ् ( ा.१० ४७ ७

खगा वीतफलं वृ ं ु ा ाितथयो गृ म ्

धं मृगा थार यं जारो ु ा रतां ि यम ् ( ा.१० ४७ ८

शकु वे जी –
काि ु
धकरं ा ाय ी कृ स मम ्
ि य ािपतं तं क िय े म वीत ् ( ा.१० ४७ ११

मर गीत – (गो वाु )-

मधपु िकतवब ो मा श ृ ि् ं सप ा
कु िव िलतमालाकु म म िु न
ु
व त ु मधपित ािननीनां सा ं
य स िस िवड ं य त मी क ् ( ा.१० ४७ १२

ु
सकृ धरसधां ां मोि न पायिय ा
ु
समनस वस जे ान ् वा क ्
पिर रित कथं त ा प ं न ु प ा
िप बत त ते ा उ म ोकज ( ा.१० ४७ १३

िकिम ब षड ् े गायिस ं य ना-

ु
मिधपितमगृ ाणाम तो न पराणम ्
िवजयसखसखीनां गीयतां त स
िपतकु ज े क य ी िम ा ( ा.१० ४७ १४

१५९
 ागवत र म षू ा

ु
ि िव िव रसायां का ि य रु ापा
कप ि र ास िू वजृ या ु
रणरज उपा े य िू तवयं का
अिप कृ पणप े ु म ोकश ( ा.१० ४७ १५

िवसृज िशरिस पा ं वे ं ा ुकार-

ु
रननयिव ष े े मक ु ु ात ्
कृ त िवसृ ाप प लोका
सृज कृ त ते ा िकं न ु स ये मि न ् ( ा.१० ४७ १६

ु कपी ं िव धे
मृगयिरव धमा
ि यमकृ त िव पां ीिजत कामयानाम ्
बिलमिप बिलम ावे य ् ा व
य लमिसतस ज थाथ ( ा.१० ४७ १७

य न ु िरतलीलाकणपीयषू िव ु ्-
सकृ निवधतू धमा िवन ा
सपि गृ कु ु ं ीनम ु ृ ीना
ब व िव ा ि ु या रि ( ा.१० ४७ १८

वयमृतिमव िज ा तं धाना
कुिलक तिमवा ा कृ व ो िर य
ु
शरसकृ ते ख शती -
र ज उपमि न ् यताम वाता ( ा.१० ४७ १९

ु
ि यसख पनरागा ये सा िे षत िकं
वरय िकमन ु े माननीयो िस मे
नयिस कथिम ा ान ् ज पा
ु स
सततमरिस ीवध ू साकमा े ( ा.१० ४७ २०

१६०
 ागवत र म षू ा

अिप बत मधपु यामायप

ु ु
ु ो धना े
्
रित स िपतृग े ान स ब ूं गोपान ्
ि िप स कथा न िक रीणां गृणीते
ु
जमग ु सगु ं मू धा त क ् ा न ु ( ा.१० ४७ २१

उ वजी –
ान ततपो ोमजप ा ायसंयम
ये ोि िविवध ा कृ े ि ि सा ते ( ा.१० ४७ २४

सवा ावो िधकृ तो वतीनामधो जे

िवर ण ् नु
े म ा ागा म ान मे कृ त ( ा.१० ४७ २७

ू तां ि यस श
य ु
े ो वतीनां सखाव ( ा.१० ४७ २८

ी गवानवा ु –
वतीनां िवयोगो मे न ि सवा ना ि त ् ( ा.१० ४७ २९

जगोपीजन –
परं स ं ि नरा यं िर य ा िप ला
त ानतीनां न कृ े तथा ाशा र या ( ा.१० ४७ ४७

सिर लवनो श ु
े ा गावो वेणरवा मे
स षणस ायेन कृ ने ा िरता ो ( ा.१० ४७ ४९

पनु पनु ारयि न गोपसतंु बत

ीिनके त किव त ु नव श ु म ( ा.१० ४७ ५०

उ वजी –
उवास किति ्
ासान गोपीनां िवन ु
्
कृ लीलाकथां गायन रमयामास गोकुलम ् ( ा.१० ४७ ५४

१६१
 ागवत र म षू ा

शकु वे जी –
सिर निगिर ोणीव न क ् ु सिमतान
ु ् ु मान ्
कृ ं सं ारयन रे् म े िर ासो ज कसाम ् ( ा.१० ४७ ५६

उ वजी –
एता परं तन ु तृ ो िव
ु गोपव ो
गोिव एव िनिखला िन ावा
वा ि य वि यो मनयो ु वयं
िकं ज ि रन कथारस ( ा.१० ४७ ५८

े मा ि यो वन री ि ार ा
कृ े ष परमा िन ाव
न ी रो न ु जतो िव षो िप सा ा-
े य नो ग राज वोपय ु ( ा.१० ४७ ५९

नायं ि यो उ िनता रते सा

य िषतां निलनग ां कुतो ा
रासो वे ु डगृ ीतक ठ-
ज
ल ािशषां य उ गा ् जव वीनाम ् ( ा.१० ४७ ६०

आसाम ो रणरेणज ु षाम

ु ं ां
वृ ावने िकमिप ग ु लत षधीनाम ्
या जं जनमायपथं ि ा
े मु क
ज ु िवमृ याम ्
ु ु प व िति ( ा.१० ४७ ६१

या व ि याि तमजाि ि रा काम-

य गे ररिप य ा िन रासगो ाम ्
कृ त गवत रणारिव ं
ं नेष ु िवज पिरर तापम ् ( ा.१० ४७ ६२

१६२
 ागवत र म षू ा

व े न ज ीणां पा रेणमु ी श
ु
यासां िरकथो ीतं पनाित ु यम ्
वन ( ा.१० ४७ ६३

शक ु वे जी –
तं िनगतं समासा नानोपायनपाणय ( ा.१० ४७ ६५

अ ाय – ४८
सवं कव नाथं तं ा ापमी रम ्
अ रागापणेना ो गे मया त ( ा.१० ४८ ८

रारा ं समारा िव ं ु सव रे रम ्
यो वृणीते मनो ा मस ात क् ु मनी स ( ा.१० ४८ ११

अ ू रजी –
क पि डत परं शरणं समीया ्
ि या तिगर स ु कृ त ात ्
सवान ् ाित स ु ो जतो ि कामा-
ना ानम पु याप य न य ( ा.१० ४८ २६

ी गवान –्
न यािन तीथािन न वे ा मृि लामया
ते पनु ु कालेन शना वे साधव ( ा.१० ४८ ३१

अ ाय – ४९ (कु ीजी -
कृ कृ म ायोिगन िव ् ा न िव
् ावन
प ां पाि गोिव िशशिु ावसी तीम ् ( ा.१० ४९ ११

अ ू रजी –
एक सूयते ज रेु क एव लीयते
एको न ु ु े सकृु तमेक एव ृ तम ् ( ा.१० ४९ २१

धृतरा –
तथािप सूनतृ ा स ि न ीयते ले ( ा.१० ४९ २७

१६३
 ागवत र म षू ा

शम उ राध

अ ाय – ५० (शक ु वे जी -
अि ाि कं स मि रतष
मृत े तिर खात ईयत ु ु ान ्
िपतगृ ( ा.१० ५० १

् यव स
एवं ायित गोिव आकाशात सू
रथावपु ि त स ससूत सपिर ( ा.१० ५० ११

ा तािन षीके श स षणमथा वीत ् ( ा.१० ५० १२

अ ा शमस ामे आगािमिन त रा

नार िे षतो वीरो यवन यत ( ा.१० ५० ४४

अ सम ु े नगरं कृ ा ु
तम ीकरत ् ( ा.१० ५० ५०

िनजगाम परु ारात प् माली िनरायधु ( ा.१० ५० ५८

अ ाय – ५१
स ाकुकुले जातो मा ातृतनयो म ान ् ( ा.१० ५१ १४

मु क
ु ु जी –
म म ु िरितकृ ि या वृ लो ं िवषयेष ु लालसम ्
म म स साि प से ु े िल ानो ि िरवाखमु क ( ा.१० ५१ ५०

वापवग मतो य ा वे न त तु स मागम

स मो यि त व स त परावरेश े िय जायते मित ( ा.१० ५१ ५४

ी गवान –्
ज ्
न रे राजन सव तू स ु म
ू ा ि जवर ं व मामपु िस के वलम ् ( ा.१० ५१ ६४

१६४
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ५२ (शकु वे जी -
शकयोजनो ु ाि पेततरधो
ु ु
िव ( ा.१० ५२ १२

आन ािधपित ्
ीमान रवतो ु
रवत सताम ्
णा ोि त ु तम ्
ा ा ् बलायेित परोि ( ा.१० ५२ १५

ी गवान –्
िव ान ् ला स ु ान साध
् नू ् तू स ु मान ्
िनर ािरण शा ान नम् े िशरसासकृ त ् ( ा.१० ५२ ३३

ि णीजी –
ु
ु ा गणान ् वनस
ु ु र वतां ते
िनिव य कणिववर रतो तापम ्
पं शां िशमतामिखलाथला ं
ु
तािवशित ि मप पं मे ( ा.१० ५२ ३७

ु
पूव रि म ती कुल िे वया ा
ु
य ां बि नववधिू गिरजामपेयात ् ( ा.१० ५२ ४२

ु वे जी -
अ ाय – ५३ (शक
न प य ी ा णाय ि यम नाम सा ( ा.१० ५३ ३१

यां वी ते नृपतय ार ास-

ीडावलोक त ते स उि ता ा
पेत ु ि त गजरथा गता िवमू ा
या ा लेन रये पयत शो ाम ् ( ा.१० ५३ ५३

अ ाय – ५४ (जरास -
यथा ा मयी योिष ृ ते कु के या
एवमी रत ो यमी ते सख ु खयो ( ा.१० ५४ १२

१६५
 ागवत र म षू ा

ि णीजी –
ं ु ना िस क ाण ातरं मे म ा ज
ु ( ा.१० ५४ ३३

ु वे जी -
अ ाय – ५५ (शक
तं श र काम पी ा तोकमिन शम ्
स िवि ा न श ंु ा ो गा ् गृ म ् ( ा.१० ५५ ३

नाित ी ण कालेन स का य वन ( ा.१० ५५ ९

ु –
मातृ ावमित वतसे कािमनी यथा ( ा.१० ५५ ११

अ ाय – ५६ (शकु वे जी -
् ािजत सूय
आसीत स परम सखा
ीत ् य ु
मिणं ा ात सू म कम ् ( ा.१० ५६ ३

सेन ं स यं ा मिणमाि के सरी

िगिरं िवश ा वता िन तो मिणिम ता ( ा.१० ५६ १४

आसी ािवंशा िमतरेतरमिु ि ( ा.१० ५६ २४

उपत मु ामायां गा कृ ोपल ये ( ा.१० ५६ ३५

स ािजत –
ा े ि तरं त ीर नं र नमेव ( ा.१० ५६ ४२

अ ाय – ५७ (शक ु वे जी -
िव ाताथ िप गोिव ो धानाक य पा डवान ्
कु कु करणे स रामो यय कु न ् ( ा.१० ५७ १

ल त रं राजन शतध ् ानमू त ु

अ ू रकृ तवमाण मिण क ा गृ ते ( ा.१० ५७ ३

१६६
 ागवत र म षू ा

स ामा िपतरं तं वी श ु ािपता ( ा.१० ५७ ७

ा ात स तेनािप शतध ा म ामिणम ् ( ा.१० ५७ १८

बलरामजी –
अ ं व े िम ािम ु ं ि यतमं मम ( ा.१० ५७ २४

ु वे जी –
शक
ततो िश ् ग ां काले धातरा ु
सयोधन ( ा.१० ५७ २६

ीकृ –
िक ु माम ज स ्न ेित मिणं ित ( ा.१० ५७ ३८

शकु वे जी –
िवमृ मिणना यू पयत ् ु ( ा.१० ५७ ४१

अ ाय – ५८
एक ा पा डवान ् ु ं तीतान प् ु षो म
ं गत ीमान य् यु धानाि
ु ि वृत ( ा.१० ५८ १

कािल ी –
ु
कािल ीित समा ाता वसािम यमनाजले
िनिमते वने िप ा याव तु शनम ् ( ा.१० ५८ २२

ु वे जी –
शक
गवां िनवसन ् ानां ि यि कीषया
ु नु ास सारिथ
अ ये खा डवं ातमज ( ा.१० ५८ २५

राजािध े ा नयां िम िव ां िपतृ स ु ( ा.१० ५८ ३१

त ् ा वे ी ना िजती नृप
स ा वत क ( ा.१० ५८ ३२

ु
तकीत ु
सतां ु म े िपतृ स ु
ामपये ( ा.१० ५८ ५६

१६७
 ागवत र म षू ा

ु
सतां ु
म ािधपतेल णां ल णयताम ् ( ा.१० ५८ ५७

अ ाय – ५९
ु ्
त राज क ानां षट्स ािधकायतम
मा तानां िव राज ो शे िर ( ा.१० ५९ ३३

िस ाथ एतेन िवगृ ते म ा-
ु
न ो सराणां तमो िधगा ताम ् ( ा.१० ५९ ४१

अ ाय – ६० ( ी गवान ् -
िनि ना वयं श ि ि नजनि या
त ात ् ायेण न ा ा मां जि समु मे ( ा.१० ६० १४

शकु वे जी –
े िव विधय स सव म ु न ्
र ेव वायिवु ता िवकीय के शान ् ( ा.१० ६० २४

ी गवान –्
अयं ि परमो ला ो गृ षे ु गृ मेिधनाम ्
य मन यते याम ि यया ी ािमिन ( ा.१० ६० ३१

�िक्मणीजी –
स ं याि व गणे ु उ मा
शेत े सम ु उपल नमा आ ा
िन ं कि ि यगण कृ तिव ं
वे कनृपप ं िवधतंु तमो म ् ( ा.१० ६० ३५

त ा रु तु नृपा वतोपि ा
ीणां गृ षे ु खरगो िबडाल ृ ा
य णमूलमिरकषण नोपयाया ्
यु था मृडिविर स ास ु गीता ( ा.१० ६० ४४

१६८
 ागवत र म षू ा

ु
रोमनखके शिपन म -
मासाि र कृ िमिव फिप वातम ्
जीव वं जित का मितिवमू ा
या ते प ा मकर मिज ती ी ( ा.१० ६० ४५

ू ाया ािप प ं ु ा मनो िे त नवं नवम ्

ु सत न िब यृ ात तां
बधो ् िब य तु ( ा.१० ६० ४८

अ ाय – ६१
एककश ा कृ प ु ान ् श शाबला
अजीजन नवमाि त ु सवा स ा ( ा.१० ६१ १

ायावलोकलव िशत ाव ािर-

ू डल ि तस रतम श ड
म
प ु षोडशस मन बाण-
य िे यं िवमिथत ं ु करणन शेकु ( ा.१० ६१ ४

वृत यंवरे सा ा न ो यतु या ( ा.१० ६१ २२

ि या नयां राजन कृ् तवमसतो

ु बली
उपयेम े िवशाला क ां ा मत िकल ( ा.१० ६१ २४

ि ायािन ाय प �क्म्य ा रे
रो नां ब वरो िप स ु ि यि कीषया
जान धम त ् य नं े पाशानबु न ( ा.१० ६१ २५

त ा वी ोवाणी बलेनव िजतो ल ( ा.१० ६१ ३३

अ ाय – ६२
ु मे य
बाण तनयामूषामपये म ( ा.१० ६२ १

१६९
 ागवत र म षू ा

शोिणता े परेु र े स रा मकरोत प् रा

ु
त श ो सा ने िक रा व ते मरा
स बा वा ने ता डवे तोषय ड ृ म् ( ा.१० ६२ ४

बाणासरु –
ो स ं या ं परं ाराय मे वत ्
ि लो ां ितयो ारं न ल े ते समम ् ( ा.१० ६२ ८

त ु ा गवान ् ु के त ु े ते य ा
ु म मेन ते ( ा.१०
प ं वे ू संयगं ६२ १०

तं नागपाशबिलन नो बली ं स ं कुिपतो बब ( ा.१० ६२ ३५

अ ाय – ६३
नार ा पाक य वाता ब कम ( ा.१० ६३ २

त ाता को रा नाम न ा म ु िशरो ा

ु वत े कृ
परो प ु ाणिरर या ( ा.१० ६३ २०

िशवजी –
वे िममं ल ा नृलोकमिजतेि य
यो नाि येत ा स शो ो ा व क ( ा.१० ६३ ४१

ीकृ –
ु सरु
अव ो यं ममा षे वरो िनसतो
ा ाय वरो ो न व ो मे तवा य ( ा.१० ६३ ४७

अ ाय – ६४ (राजा नृग -
नृगो नाम नरे ो िम ाकुतनय ो
ृ म्
ािन ा ायमानेष ु यि ते कणम श ( ा.१० ६४ १०

िृ तना ािप िव ा व शनािथन ( ा.१० ६४ २५

१७०
 ागवत र म षू ा

ीकृ –
ां पर ां वा वृि ं रे य
षि वषस ािण िव ायां जायते कृ िम ( ा.१० ६४ ३९

अ ाय – ६५
बल ्
कु े गवान रथमाि त
सु ि ु ठ यय न गोकुलम ् ( ा.१० ६५ १

मास त ावा ी ध ं ु माधवमेव

्
राम पास ु गवान गोपीनां रितमाव न ् ( ा.१० ६५ १७

व ण िे षता वे ी वा णी वृ को रात ् ( ा.१० ६५ १९

ु
यमनाजी –
राम राम म ाबा ो न जाने तव िव मम ्
य कांशने िवधृता जगती जगत पते ( ा.१० ६५ २६

् ना
अ ािप यते राजन यम ु कृ व ना
बल ान वीय वीय सू यतीव ि ( ा.१० ६५ ३१

अ ाय – ६६
न जं गते रामे क षािधपितनृप ( ा.१० ६६ १

ित त ा पे ं ािमने सवमा रत ्
ु
कृ ो िप रथमा ाय काशीमपजगाम ( ा.१० ६६ १०

िशरो वृ ् रथा ेन व ण
े े ो यथा िगरे ( ा.१० ६६ २१

्
पातयत कािशप ु प कोशिमवािनल
या ( ा.१० ६६ २२

ा नाि स ाय सोपा ायो म े रम ्

स ु ि णो यामास परमेण समािधना ( ा.१० ६६ २८

१७१
 ागवत र म षू ा

िशवजी –
ि णाि ं पिर र ा ण सममृि जम ् ( ा.१० ६६ ३०

वाराणस पिरसमे स ु ि णं तं
सि जनं सम त ् कृ तो ि ार ( ा.१० ६६ ४०

अ ाय – ६७
नरक सखा कि ् ि िव ो नाम वानर
स ु ीवसि व सो थ ाता म वीयवान ् ( ा.१० ६७ २

या वे ो िप तं ो ा ु
ा मसलला ले
ज ाव य ु सो पत ् िधरं वमन ् ( ा.१० ६७ २५

अ ाय – ६८
ु राजन ल
य धनसतां ् णां सिमित य
्
यंवर ाम रत सा ो जा वतीसतु ( ा.१० ६८ १

त ् ातम व
ु ा नार ो े न राजन स ( ा.१० ६८ १३

कु वंशी –
आ ु
पान ु ु सेिवतम ्
् व िशरो मक ( ा.१० ६८ २४

य ा ि् प जरजो िखललोकपाल-
ु
म ु मधृतमपािसततीथतीथम ्
ा वो मिप य कला कलाया
ी ो मे ि रम नृपासनं ( ा.१० ६८ ३७

ू ग ायां नगरं पतत ्

जलयानिमवा ण ( ा.१० ६८ ४२

अ ाय – ६९
पृ ािव षेवास क ा यातो वािनित ( ा.१० ६९ २१

१७२
 ागवत र म षू ा

ीकृ –
ति यँ ोकिमममाि त प ु मा िख ( ा.१० ६९ ४०

अ ाय – ७०
अल ते ो िव े ो ब ं ब ं ि ने ि ने ( ा.१० ७० ९

स ु े िगिर जे
ा ने ास यते ( ा.१० ७० २४

लोको िवकमिनरत कुशले म

कम ययं ि ते व ने े
य ाव बलवािन जीिवताशां
स ि न िनिमषाय नमो ुत ( ा.१० ७० २६

म ािकनीित ि िव ोगवतीित ाधो

ग ेित े रणा ु पनाित
ु िव म ् ( ा.१० ७० ४४

ीकृ –
तथा ू नु य
े ं करवाम तत ् ( ा.१० ७० ४६

अ ाय – ७१ (उ वजी -
रथे स त ु जेत ो मा शता ि णीयतु ( ा.१० ७१ ६

वेषधरो ग ा तं ि ते वृको र ( ा.१० ७१ ७

गायि ते िवश कम गृ षे ु े ो
ु
रा ां श वधमा िवमो णं
गो कु रपतेजनका जाया
िप ो ल शरणा मनयोु वयं ( ा.१० ७१ ९

ीकृ –
मा त ं वो ातिय ािम मागधम ् ( ा.१० ७१ १९

१७३
 ागवत र म षू ा

प ालानथ म ां श मथागमत ् ( ा.१० ७१ २२

अ ाय – ७२ (यिधि ु रजी -
ु
संसवे तां सरतरोिरव ते सा
सेवान ु पम ु यो न िवपययो ( ा.१० ७२ ६

ीकृ –
न कि रं लोके तेजसा यशसा ि या
िव िू ति वाि वे ् वे ो िप िकम ु पािथव ( ा.१० ७२ ११

य ु ं नो िे राजे शो यि म से ( ा.१० ७२ २८

अस वृको र पाथ ु
ाताजनो यम ् ( ा.१० ७२ २९

एवं तयोम ाराज य ु तो स िवंशित ( ा.१० ७२ ४०

अ ाय – ७३
ु े शता
अयते ु िनिजता
लीलया यिध ( ा.१० ७३ १

राजागण –
कृ ाय वास ु वे ाय रये परमा ने
णत े शनाशाय गोिव ाय नमो नम ( ा.१० ७३ १६

अ ाय – ७४ (स वे -
त ात कृ् ाय म ते ीयतां परमा णम ् ( ा.१० ७४ २३

ु
िशशपाल –
स तीनित गोपाल कुलपांसन
ु
यथा काक परोडाशं सपया कथम ित ( ा.१० ७४ ३४

वणा मकुलापेत सवधमबि ृ त

रवत गणु न सपया कथम ित ( ा.१० ७४ ३५

१७४
 ागवत र म षू ा

सम ु ं गमाि बाध े व जा ( ा.१० ७४ ३७

ावो ि वकारणम ् ( ा.१० ७४ ४६

अ ाय – ७५
ग ु श ु षू णे िज ु कृ पा ावनेजने
पिरवेषणे ु प जा कण ान े म ामना ( ा.१० ७५ ५

य ां िवष य कु राडत त ् ( ा.१० ७५ ३२

ज ास ीम ं ा ि यो नृपतयो परे
िनवायमाणा अ ु ता
रा ा कृ ानमोि ( ा.१० ७५ ३८

अ ाय – ७६ (शा -
अया व ां किर े प षं मम प यत ( ा.१० ७६ ३

अ े ं कामगं व े स यानं वृि ीषणम ् ( ा.१० ७६ ६

यय ारवत शा ो वरं वृि कृ तं रन ् ( ा.१० ७६ ८

ु ं ग या शीणव लमिर मम ् ( ा.१० ७६ २७

अ ाय – ७७
ं गत कृ आ तो धमसूनना ु
ु
राजसूय े थ िनवृ े िशशपाले संि ते ( ा.१० ७७ ६

रथं ापय मे सूत शा ाि कमाश ु व ( ा.१० ७७ १०

िब े पत ् मासी
ात शा तु म ् ( ा.१० ७७ १५

ा ाकारो म ानासी ् तू ानां त प यताम ् ( ा.१० ७७ १६

ु ्
ततो म ु त आग प ु ष िशरसा तम
वे ा ि तो ीित न ा ा व ो न ् ( ा.१० ७७ २१

१७५
 ागवत र म षू ा

कृ कृ म ाबा ो िपता ते िपतृव ल

बद्ध्वापनीतः शा ने स िनके न यथा पश ु ( ा.१० ७७ २२

उ ृ िशर आ ाय ख ं स ं समािवशत ् ( ा.१० ७७ २७

शोकमो े ो वा यं वा ये स वा ( ा.१० ७७ ३१

ज ार तेनव िशर सकु डलं िकरी य ु ं प ु माियनो िर ( ा.१० ७७ ३६

अ ाय – ७८
ग ािनि य उ मन ् िधरं मखात
ु ् ( ा.१० ७८ ९

िव रथ ु त ् ाता ातृशोकपिर तु ( ा.१० ७८ ११

त ापतत कृ ु
े ण रनेिमना ( ा.१० ७८ १२

ु ा य ु ो मं राम कु णां स पा डव
तीथाि षेक ाजेन म यय िकल ( ा.१० ७८ १७

रोम षणमासीनं म ष िश म त ( ा.१० ७८ २२

बलरामजी –
अ ा ािवनीत वृथा पि डतमािनन
ु
न गणाय वि न ेवािजता न ( ा.१० ७८ २६

एत थ ि लोके ि वतारो मया कृ त

व ा मे धम िजन े ि पातिकनो िधका ( ा.१० ७८ २७

आ ा व पु उ ु
ित वे ानशासनम ्
त ा ु
वे ् व ा आयिरि यस वान ् ( ा.१० ७८ ३६

अ ाय – ७९
ु िनि
सो पत ् िव लला ो सृक ् सम ु ज
ृ न् ( ा.१० ७९ ६

१७६
 ागवत र म षू ा

बलरामजी की तीथया ा –
ु त ु बल वीर े राजन ् े वृको र
यवां ( ा.१० ७९ २६

ि ं त नमु ानो रामो ारवत यय ( ा.१० ७९ २९

अ ाय – ८० (स ु ामाजी की प ी -
ा ित िवणं िू र सी ते ते कु ुि ने ( ा.१० ८० १०

स ु ामाजी –
अयं ि परमो ला उ म ोक शनम ् ( ा.१० ८० १२

ीकृ –
्
नवाित ीयसे िव न धनेष ु िवि तं ि मे ( ा.१० ८० २९

् ु वि
के ि त क कमािण कामर त ते स ( ा.१० ८० ३०

ना िम ा जाित ां तपसोपशमेन वा
त ु ये ं सव तू ा ा ग ु श ु षू या यथा ( ा.१० ८० ३४

ग ु ार ोि तानािम नानयने ि त ् ( ा.१० ८० ३५

ग ु वे सा ीपिनजी –
आ ा व ािणनां े मना म रा ( ा.१० ८० ४०

एत वे ि सि कत ं ग ु िन ृ तम ्
य ् व िवश ु ावेन सवाथा ापणं गरु ( ा.१० ८० ४१

अ ाय – ८१ ( ीकृ -
प ं प ु ं फलं तोयं यो मे ा य ित
त ं पु तम ािम यता न ( ा.१० ८१ ४

ु डुलान ्
यं ज ार िकिम िमित पृथकत ( ा.१० ८१ ८

स ाल ा धनं कृ ा त ु याि तवान ् यम ् ( ा.१० ८१ १४

१७७
 ागवत र म षू ा

स ु ामाजी –
अधनो यं धनं ा मा ु न मां रेत ्
ित का िणको नून ं धनं मे िू र ना ात ् ( ा.१० ८१ २०

िकिम ं क वा ानं कथं ति िम तू ् ( ा.१० ८१ २३

प न वी िव ु र वे वमािनकीिमव ( ा.१० ८१ २७

ु
न वाणो ि शते सम ं याि वे यू िप िू र ोज
पज व त ् यमी माणो ाशा काणामृष सखा मे ( ा.१० ८१ ३४

िकि रो विपु यत ् ं स ु ृ तं फ िप िू रकारी

ु
मयोपनीतां पृथककमिु ं ीत ् ीितयतो
ु म ा ा ( ा.१० ८१ ३५

ाय ि ा गवान ि् स ो
रा ं िव तू ीन समथय ज
अ ी बोधाय िव ण यं
्
प यन िनपातं धिननां म ो वम ् ( ा.१० ८१ ३७

अ ाय – ८२
्
सूय पराग समु ानासीत क ये यथा ( ा.१० ८२ १

कु ीजी –
आय ातर ं म े आ ानमकृ तािशषम ्
य ् वा आप ु म ाता नान ु रथ स मा ( ा.१० ८२ १९

वस ु वे जी –
्
अ मा ानसूयथे ा व ीडनकान नरान ् ( ा.१० ८२ २१

न य न ् ा ान ् ा ा कृ ु
परोगमान ् ( ा.१० ८२ ३२

रोि णी वे की ाथ पिर जे रीम ् ( ा.१० ८२ ३७

१७८
 ागवत र म षू ा

गो कृ मपल ु ि रा ी ं
य े णे िशष ु प कृ तं शपि
ि ीकृ तमलं पिरर सवा-
ु िन यजां
ावमापरिप ु रापम ् ( ा.१० ८२ ४०

अ ाय – ८३ ( ोप ी व कृ -प रािनयाँ -
जि यो य ् वा ि पिलु ृ वी ध
ण
गाव ारयतो गोपा प श म ा न ( ा.१० ८३ ४३

अ ाय – ८४ ( ीकृ -
न यािन तीथािन न वे ा मृि लामया
ते पनु ु कालेन शना वे साधव ( ा.१० ८४ ११

नाि न सूय न तारका न ज ू लं खं सनो थ वा न

उपािसता े कृ तो र ं िवपि तो ि म ु तसेवया ( ा.१० ८४ १२

य ा बिु कुणपे ि धातकेु धी कल ाि ष ु म धी

य ीथबिु सिलले न कि ि न े ि षे ु स एव गोखर ( ा.१० ८४ १३

जनस ू ु य ं जग ग् ु म ् ( ा.१० ८४ १५

नार जी –
सि कष ि म ानामना रणकारणम ्
गा ं ि ा यथा ा ो याित श ु ये ( ा.१० ८४ ३१

िषजन –
कमणा कमिन ार एष साध ु िन िपत ( ा.१० ८४ ३५

िव षणां य ानगृ ारसतु षणाम ्

आ लोकषणां वे कालेन िवसृज े ् बधु
ामे षणा सव ययधु रा पोवनम ् ( ा.१० ८४ ३८

१७९
 ागवत र म षू ा

प नीि र ा शि सोमराजिमवोडुि ( ा.१० ८४ ४७

न ु स ु ि यकृ त ् े ा गोिव रामयो

अ ित मासां ीन य् ि मािनतो वसत ् ( ा.१० ८४ ६६

वी ावृषमास ां यय ु ारवत पनु ( ा.१० ८४ ७०

अ ाय – ८५ ( ीकृ -
आसन मरी ् े ष ् प ु ा णायां थमे रे
वे ा कं ज सवु सतांु यि तमु ु तम ् ( ा.१० ८५ ४७

ि र यकिशपोजाता नीता े योगमायया ( ा.१० ८५ ४८

वे ा उ रे जाता राजन कं् सिवि ंिसता

सा ता ो ा जान ् ां मे ासते ि के ( ा.१० ८५ ४९

्
ु ा तान समा ाय सेन ेन पूिजत
पनु ारवतीमे मात ु प ु ानय ताम ् ( ा.१० ८५ ५२

पी ामृत ं पय ा पीतशेष ं ग ा तृ
नारायणा सं श ितल ा शना ( ा.१० ८५ ५५

अ ाय – ८६
ति ु स यित ू ा ि डी ारकामगात ् ( ा.१० ८६ ३

ु
ज ारानमत िप ो कृ म ारथ ( ा.१० ८६ ९

मिथल ु
तु वे यगपत ् ता ली
सं ( ा.१० ८६ २५

ीकृ –
वे ा े ािण तीथािन शन शना न
शन पनि ु कालेन त मे या ( ा.१० ८६ ५२

१८०
 ागवत र म षू ा

शकु वे जी –
एवं यो राजन ् गवान ् ि मान ्
उिष ा ि य स ाग पनु ारवतीमगात ् ( ा.१० ८६ ५९

अ ाय – ८७
सृ िम मापीय शयानं स शि ि
त े बोधया ु ि ु
तय परम ् ( ा.१० ८७ १२

तु य ु –
जय जय ज जामिजत ोषगृ ीतगणां ु
मिस य ा ना समव सम ग
अगजग ोकसामिखलश वबोधक ते
ि जया ना रतो न ु रेि गम ( ा.१० ८७ १४

रवगमा त िनगमाय तवा तनो-

िरतम ामृताि पिरवतपिर मणा
न पिरलषि के ि पवगमपी र ते
रणसरोज ंसकुलस िवसृ गृ ा ( ा.१० ८७ २१

ु कुलायिम मा स ु ि यव-
नपथं
रित तथो खेु िय ि ते ि य आ िन
न बत रम ो अस पासनया नो
ु
य नशया म ु ये कुशरीर तृ ( ा.१० ८७ २२

िन तृ म नो ु
योगयजो ि य-
ु उपासते त रयो िप यय ु रणात ्
नय
ि य उरगे ोग ज ु डिवष िधयो
वयमिप ते समा सम शो ि् सरोजसधाु ( ा.१० ८७ २३

१८१
 ागवत र म षू ा

न त उ व कृ ितपू षयोरजयो-
ु
ययजा व स ु तृ ो जलब ु ब् ु वत ्
िय त मे ततो िविवधनामगणु परमे
सिरत वाणवे मधिनु िल रशे
ु षरसा ( ा.१० ८७ ३१

यि न सम ु रि यतयो ि कामज ा
रिधगमो सतां ि गतो तृ क ठमिण
असतृु पयोिगनाम ु यतो सखं
ु गव-
नपगता का निध प ा ् वत ( ा.१० ८७ ३९

अ ाय – ८८
िशव शि यतु श त ि् िल ो गणसं
ु वतृ
वकािरक जस तामस े ं ि धा ( ा.१० ८८ ३

ु सा ात प् ु ष कृ ते पर
िरि िनगण
स सव गपु ा तं जन ् िनगणो
ु वेत ् ( ा.१० ८८ ५

ीकृ
–
य ा मनगृु ािम िर े त नं शन
ततो धनं ज जना ख िखतम ् ( ा.१० ८८ ८

स य ा िवतथो ोगो िनिव ण ा ् धने या

म र कृ तम किर े म न ु म ् ( ा.१० ८८ ९

ु
ं धातमारे े सो िब त ् कृ ताि व ( ा.१० ८८ २३

ं गवति व ोि ु
स सपेशल
ि धीिव तृ शीि ं कुमित धात ् ( ा.१० ८८ ३५

अ ाय – ८९
नत णं ो ं े स परी या
त ु ोध गवान ् लन ् ने तेजसा ( ा.१० ८९ ३

१८२
 ागवत र म षू ा

न म ु थग ित वे कोप ु
शूलम ु तं ु
मारे े ित मलो न ( ा.१० ८९ ६

पित ा पा यो वी सा यामास तं िगरा ( ा.१० ८९ ७

िव ु गवान –्
ु ा िव रण म यन ् ने पािणना ( ा.१० ८९ १०

तामजनु उप ु कि ि त के् शवाि के

परेत े नवमे बाले ा णं सम ाषत ( ा.१० ८९ २७

ना ं स षणो न न् कृ काि रेव

ु नाम गा डीवं य व धन ु
अ ं वा अजनो ( ा.१० ८९ ३३

मावमं ा मम न वीय ् कतोषणम ्

मृ ं ु िविज धने आने े ते जा ो ( ा.१० ८९ ३४

् ितकागारं शरनाना योिजत

णत सू ( ा.१० ८९ ३८

स ो शनमापे े सशरीरो िव ायसा ( ा.१० ८९ ३९

िव –
म ं प यत मे यो ं धे ीबक नम ् ( ा.१० ८९ ४०

ु
ि जा जा मे यवयोि णा ु धमग ु ये
ु मयोपनीता िव ( ा.१० ८९ ५९

अ ाय – ९०
्
आसन षोडशसा ं मि शतािधकम ् ( ा.१० ९० २९

एकक ां श श कृ ो जीजन ा जान ् ( ा.१० ९० ३१

् ु ले जाता अधना अब जा
न ते ि न क
अ ायषोु वीया अ या जि रे ( ा.१० ९० ३९

१८३
 ागवत र म षू ा

तीथ े नृपोनं य जिन य ष ु सिर ा श ं

िवि ि् धा ु
पं ययरिजतपरा ीय थ य न
य ामाम ल ं तमथु गि तं य ृ तो गो धम
कृ त ि ं ि ित र रणं काल ायधु ( ा.१० ९० ४७

जयित जनिनवासो वे कीज वा ो

य वरपष ि र धमम ्
ि र रवृिजन सिु त ीमखे ु न
ु
जपरविनतानां ्
वधयन काम वे म ् ( ा.१० ९० ४८

म ु
यानसवमे ु ु -
िधतया मक
ीम था वणकीतनि यित
त ाम रकृ ता जवापवग
ामा नं ि ित जोु िप यययु था ( ा.१० ९० ५०

ित शम ो राध

१८४
 ागवत र म षू ा

एका श
अ ाय – १ (शक ु वे जी -
म े वनेनन ु गतो गतं ि ारं
य ् या वं कुलम ो अिवष मा े ( ा.११ १ ३

िषगण –
ु कुलनाशनम ्
जनिय ित वो म ा मसलं ( ा.११ १ १६

अ ाय – २ (वस ु वे जी -
ु
तू ानां वे िरतं खाय सखाय
ु
ु व ि साधनू ां ा शाम ता
सखाय नाम ् ( ा.११ २ ५

जि ये यथा वे ान ् वे ा अिप तथव तान ्

ायेव कमसि वा साधवो ीनव ला ( ा.११ २ ६

नार जी –
ु नपिठतो
तो ु ु त
ात आ तो वानमोि
ु
स पनाित स म वे िव हो िप ि ( ा.११ २ १२

िव े राज िनिम –
ल ो मानषोु े ो िे नां ण रु
त ािप ल ं म े वकु ठि य शनम ् ( ा.११ २ २९

योगे र किवजी –
म े कुति यम तु ु
पा ा जोपासनम िन म ्
उि ब ु रे स ा ावा ् िव ा ना य िनवतते ी ( ा.११ २ ३३

याना ाय नरो राजन न् मा ते कि ि त ्

्
धावन िनमी वा न े े न ले पतेि ( ा.११ २ ३५

कायेन वा ा मनसेि यवा बु ा ु त ावात ्

ना वानसृ
्
करोित य ् यत सकलं पर नारायणायेित समपये त ् ( ा.११ २ ३६

१८५
 ागवत र म षू ा

यं ि तीयाि िनवेशत ा ीशा पेत िवपययो िृ त

त ाययातो बधु आ जे ं कयेश ं ग ु वे ता ा ( ा.११ २ ३७

् ु ािण रथा पाणेज ािन कमािण यािन लोके

ृ वन स
्
गीतािन नामािन त थकािन गायन िवल ो िव रे स ( ा.११ २ ३९

एवं त ि यनामकी ा जातानरागोु ु ति उ

स थो रोि ित र ित गाय ु ा व ृ ित लोकबा ( ा.११ २ ४०

ु ं सिललं म
खं वायमि ोत िष स ािन ि शो ु मा ीन ्
्
सिर म ु ां रे शरीरं यत िक तू ं णमे न ( ा.११ २ ४१

ि परेशान ु वो िवरि र ष ि क एककाल

प मान यथा त ु िु पिु ु पायो न ु ासम ् ( ा.११ २ ४२

योगे र िरजी –
सव तू षे ु य प ये गव ावमा न
तू ािन गव ा षे ागवतो म ( ा.११ २ ४५

ई रे त धीनेष ु बािलशेष ु ि ष ु
मे म ीकृ पोपे ा य करोित स म म ( ा.११ २ ४६

अ ायामेव रये पूजां य ये ते

न त े ष ु ा षे ु स ाकृ त तृ ( ा.११ २ ४७

् न िे न
गृ ी ािपि यरथान यो ित
् व ागवतो म
िव ोमायािम ं प यन स ( ा.११ २ ४८

े िे य ाणमनोिधयां यो ज ा य ु यतषकृ
संसारधमरिवम ु मान ृ ा रे ागवत धान ( ा.११ २ ४९

न कामकमबीजानां य ते िस स व
वास ु वे किनलय स व ागवतो म ( ा.११ २ ५०

१८६
 ागवत र म षू ा

न य ज कम ां न वणा मजािति
स ते ि ं ावो े े व स रे ि य ( ा.११ २ ५१

नय पर ित िव े ा िन वा ि ा
सव तू सम शा स व ागवतो म ( ा.११ २ ५२

ि ु
वनिव े वे कु ठ-
व त
ु ि िवमृ यात ्
िृ तरिजता सराि
न लित गव ारिव ा-
विनिमषाधमिप य स व वा ( ा.११ २ ५३

गवत उ िव मा ि् शाखानखमिण ि कया िनर तापे

ु
ि कथमपसी तां पनु स वित वोि ते कताप ( ा.११ २ ५४

िवसृजित यं न य सा ा िररवशाि ि तो नाश

णयरशनया तृ ा ि् प स वित ागवत धान उ ( ा.११ २ ५५

अ ाय – ३ (योगे र ब ु जी -
कमा यार माणानां ख ु
सखाय
्
प येत पाकिवपयासं ु ािरणां नृणाम ्
िमथनी ( ा.११ ३ १८

त ा ् ग ु ं प ते िज ास ु ये उ मम ्
शा े परे िन ातं ु
यपशमा यम ् ( ा.११ ३ २१

्
त ागवतान धमान ् े ् गवा
िश ु वत
अमाययानवृु ा य ु े ा ा ो िर ( ा.११ ३ २२

सवतो मनसो स मा स ं साधषु ु ( ा.११ ३ २३

सव ा े रा ी ां कव मिनके तताम ्
िविव ीरवसनं स ोषं येन के नि त ् ( ा.११ ३ २५

१८७
 ागवत र म षू ा

ं ं तपो ज ं वृ ं य ा न ि यम ्
् तान
ारान स ु गृ् ान ् ाणान यत
् पर
् िनवे नम ् ( ा.११ ३ २८

ा स ातया ा िब ु लकां
ु तनमु ् ( ा.११ ३ ३१

ि ् ु
ति या ि -
सि न ि व ल िकका
ु
नृ ि गाय नशीलय जं
वि तू परमे िनवृता ( ा.११ ३ ३२

अ ाय – ४ (योगे र ु िमलजी -
ु ता ब वो राया
ां सेवतां सरकृ
को िवलङ्घ्य परमं जतां प ं ते
ना बि िष बलीन ् त ागान ्
ध े प ं मिवता यि िव मूि ( ा.११ ४ १०

ु
ु िृ कालगणमा तज श ा-
न ानपारजलधीनिततीय के ि त ्
ोध याि िवफल वशं प े गो-
म ि ृ ि
रतप वृथो ज ( ा.११ ४ ११

अ ाय – ५ (योगे र मसजी -
ु
रे िरकथा के ि ् रे ा तकीतना
ि य शू ा य व ते नक ु ा वा शाम ् ( ा.११ ५ ४

ि या िव ू ाि जनेन िव या
ागेन पेण बलेन कमणा
जात येना िधय स े रान ्
सतो वम ि िरि या ला ( ा.११ ५ ९

१८८
 ागवत र म षू ा

लोके वायािमषम सेवा िन ा ु ज ोन ि त ो ना

वि ित षे ु िववा य सरा
ु रास ु िनवृि िर ा ( ा.११ ५ ११

धनं धमकफलं यतो व ानं सिव ानमन ु शाि

गृ षे ु य ु ि कलेवर मृ ं ु न प यि र वीयम ् ( ा.११ ५ १२

ु
य ् ाण ो िवि त सराया था पशोराल नं न ि ंसा
एवं वाय जया न र ा मं िवश ु ं न िव धमम ् ( ा.११ ५ १३

योगे र कर ाजनजी –
कृ तं ते ा ापरं किलिर ेष ु के शव
नानावणाि धाकारो नानव िविधने ते ( ा.११ ५ २०

कृ वण ि षाकृ ं सा ोपा ा पाष म ्

य स ीतन ाययजि ि समे ु धस ( ा.११ ५ ३२

ये ं स ा पिर व म ी ो ं
तीथा ं िशविविरि नतंु शर यम ्
ृ ाित ं णतपाल वाि पोतं
व े म ाप ु ष ते रणारिव म ् ( ा.११ ५ ३३

ु ा सार ािगन
किलं स ाजय ाया गण
य स ीतनेनव सव ाथ ि ल ते ( ा.११ ५ ३६

्
कृ ताि ष ु जा राजन कलािव ि स वम ्
कल ख िव ि नारायणपरायणा ( ा.११ ५ ३८

वे िष तू ा नृणां िपतणां न िक रो नायमृणी राजन ्

सवा ना य शरणं शर यं गतो मक ु ु ं पिर कतम ् ( ा.११ ५ ४१

पा मूलं जत ि य ा ाव िर परेश
ु
िवकम य ो िततं कथि त ् धनोित सव ि सि िव ( ा.११ ५ ४२

१८९
 ागवत र म षू ा

अ ाय – ६ ( वे गण -
शिु नृणां न त ु तथे राशयानां
िव ु
ा ता यन ानतप ि याि
स ा नामृष ते यशिस वृ -
स या वणस तृ या यथा ात ् ( ा.११ ६ ९

ायावलोकलव िशत ाव ािर-

ू डल ि तस रतम श ड
म
प ु षोडशस मन बाण-
य िे यं िवमिथत ं ु करणन िव ( ा.११ ६ १८

ाजी –
य वंश े वतीण वत प ु षो म
शर तं तीताय प िवंशािधकं ो ( ा.११ ६ २५

उ वजी –
योप ु ग वासो ल ार ि ता
उि ोिजनो ासा व मायां जयेमि ( ा.११ ६ ४६

अ ाय – ७ ( ी गवान ् -
कुलं व शापिन धं नङ्�यत्यन्योन्यिवग्रहात्
सम ु स मे ते ां परु ाविय ित ( ा.११ ७ ३

अ ा ु ा र ीमिमित ासं परातनम

ु ्
अवधतू संवा ं य ोरिमततेजस ( ा.११ ७ २४

ा ये जी –
तू रा माणो िप धीरो ववशानगु
त ् िव ा ले ागा िश ं ि ते तम ् ( ा.११ ७ ३७

१९०
 ागवत र म षू ा

श राथसव पराथका स व
साध ु िश ते ू ृ ो नगिश परा ताम ् ( ा.११ ७ ३८

ाणवृ व स ु े िननवे
ु ि यि य ( ा.११ ७ ३९

गण ु ्
ु ोष पेता ा न िवष ेत वायवत ( ा.११ ७ ४०

कृ ितत ि धो माधयु ीथ नू णाम

ृ ्
ु पना
मिन ु पां िम मी ोप शकीतन ( ा.११ ७ ४४

तेज ी तपसा ी ो धष र ाजन

सव ो िप य ु ा ा ना े मलमि वत ् ( ा.११ ७ ४५

गणु गणान
ु पा ु े यथाकालं िवम ु ित
न तेष ु य ु ते योगी गोि गा व गोपित ( ा.११ ७ ५०

नाित े स ो वा कत ािप के नि त ्
् ते स ापं कपोत व ीनधी (
कुवन िव ा.११ ७ ५२

्
गृ षे ु खगवत स मा तंु िव ( ा.११ ७ ७४

अ ाय – ८ (अवधतू ा ये जी -
ु
सखमि यकं राजन ् ग नरक एव
िे नां य ् यथा खं त ा े त े त बधु ( ा.११ ८ १

योिषि र या रणा राि षे ु मायारि तेष ु मू

लोि ता ा पु ोगबद ु ्ध्या पत व यित न ि ( ा.११ ८ ८

ु ि नु
प ािप यवत शृ े ् ारवीमिप
श ्
ृ न करीव ब ते किर या अ स त ( ा.११ ८ १३

नािधग ते ि् यं ा कि ि ु
ृ मा न
बलािधक स ते गजर गजो यथा ( ा.११ ८ १४

१९१
 ागवत र म षू ा

तावि तेि यो न ा ् िविजता िे य पमान ु ्

न जये ् रसनं यावि तं सव िजते रसे ( ा.११ ८ २१
िप ला –
य ि ि िनिमतवंशवं य ण ू ं ा रोमनख िपन म ्
र व ारमगारमेत ् िव मू पूण म पित का ा ( ा.११ ८ ३३

ा ये जी –
आशा ि परमं खं नरा यं परमं सखम ु ्
यथा सि ु स ु ाप िप ला
का ाशां सखं ( ा.११ ८ ४४

अ ाय – ९
पिर ो ि खाय य ् यि यतमं नृणाम ्
ु
अन ं सखमा ोित त ् िव ान य् िक न ( ा.११ ९ १

्
वासे ब नां कल ो वेत वाता योरिप
एक एव रे ् ु माया व क ण
ात क ( ा.११ ९ १०

य य मनो े ी धारयेत सकलं ् िधया

े ा ् षे ा ् या ् वािप याित त पताम ् ( ा.११ ९ २२

े ो ग ु मम िवरि िववेक त
े -ु
िब त ् स िनधनं सतता ु कम ् ( ा.११ ९ २५

ु
िज कतो ममपकषित कि तषा
िश ो त ग ु रं वणं कुति त ्
ाणो त पल क ् कमशि -
ब सप व गे पितं नि ( ा.११ ९ २७

ल ा स ु ल िम ं ब स वा े
मान ु मथ मिन मपी धीर

१९२
 ागवत र म षू ा

तूण यतेत न पते नमृु ु याव-

ि ये साय िवषय ख सवत ात ् ( ा.११ ९ २९

अ ाय – १० ( ी गवान ् -
ु िकि ् िव ते िव षामिप
न िे नां सखं
तथा खं मू ानां वृथा रणं परम ् ( ा.११ १० १८

को थ सखय ु ेनं कामो वा मृ रि ु के

आ ातं नीयमान व ेव न तिु ( ा.११ १० २०

ु सृजि कमािण गणो

गणा ु नसृ ु
ु जते गणान ्
जीव ु गणसं
ु य ु ो ु े कमफला स ( ा.११ १० ३१

यावत ् ा ् गणवष
ु ं ताव ाना मा न
्
नाना मा नो यावत पारत ंत व ि ( ा.११ १० ३२

याव ा त ं ताव ी रतो यम ्

् पासीरं
य एतत सम ु े म ु ि श ु ािपता ( ा.११ १० ३३

अ ाय – ११
ब ो म ु ित ा ा गणतो ु मे न व तु
ु
गण मायामूल ा मे मो ो न ब नम ् ( ा.११ ११ १

िव ािव े मम तनू िवद्ध्युद्धव शरीिरणाम ्

मो ब करी आ े मायया मे िविनिमते ( ा.११ ११ ३

ु रिप गणे
ि यिरि याथष ु गण ु षु
गृ माणे ं कुया िव ान य् िवि य ( ा.११ ११ ९

् ण
वाधीने शरीरे ि न ग ु ा ने कमणा
वतमानो बधु कता ीित िनबद्ध्यते ( ा.११ ११ १०

१९३
 ागवत र म षू ा

य ा ा ि ं ते ि ं यन िकि ् य या
अ ते वा ि न िति यते बधु ( ा.११ ११ १५

श ् यि
िण िन ातो न िन ायात परे
म ु र त ( ा.११
मफलो धेनिमव ११ १८

गां ध ो ामसत ाया े ं पराधीनमस जां

िव ं तीथ कृ तम वा ं ीनां मया र ित ख खी ( ा.११ ११ १९

के ल ण –
कृ पा रकृ त ो ि ित ु सव िे नाम ्
स सारो नव ा ा सम सव पकारक ( ा.११ ११ २९

कामर तधी ा ो मृ शिु रिक न

ु ् शा ि रो म रणो मिन
अनी ो िमत क ु ( ा.११ ११ ३०

ु
आ ायवं गणान ् ोषान मया
् ि ानिप कान ्
्
धमान स ्
य सवान मां जेत स स म ( ा.११ ११ ३२

म था वणे ा म न ु ानम ु व
सवला ोप रणं ा ने ा िनवे नम ् ( ा.११ ११ ३५

म ु नम ्
कमकथनं मम पवानमो
गीतता डववाि गो ीि म गृ् ो व ( ा.११ ११ ३६

अमािन म ि ं कृ त ापिरकीतनम ्
अिप ीपावलोकं मे नोपय ु ाि वेि तम ् ( ा.११ ११ ४०

य ् यि तमं लोके य ािति यमा न

त ि वे ये ं त ान ाय क ते ( ा.११ ११ ४१

व वे ब स ु ृ ा ि खे ानिन या
वाय म ु िधया तोये ोयपरु ृ त ( ा.११ ११ ४४

१९४
 ागवत र म षू ा

ायेण ि योगेन स ेन िवनो व

नोपायो िव ते स ् ायणं ि सताम म ् ( ा.११ ११ ४८

अ ाय – १२ (स ग ं की मि मा -
न रोधयित मां योगो न सां ं धम एव
न ा ाय प ागो ने ापूत न ि णा ( ा.११ १२ १

तािन य ांिस तीथािन िनयमा यमा

यथाव े स सवस ाप ो ि माम ् ( ा.११ १२ २

के वलेन ि ावेन गो ो गावो नगा मृगा

ये े मू िधयो नागा िस ा मामीयरु सा ( ा.११ १२ ८

यं न योगेन सां ने ान ततपो र

ा ा ा ायसं ास ा या ु ् य नवानिप ( ा.११ १२ ९

ता ा पा े तमेन नीता मयव वृ ावनगो रेण

ु
णाधव ा पनर तासां ीना मया क समा ब वू ु ( ा.११ १२ ११

म ामा रमणं जारम पिव ो बला

मां परमं ाप ु स ा तस श ( ा.११ १२ १३

स एष जीवो िववर सूित ाणेन ोषेण ग ु ां िव

मनोमयं सू मपेु पं मा ा रो वण ित िव ( ा.११ १२ १७

अ ाय – १३
ु ब ु ने ा न
स ं रज म ित गणा
स ने ा तम ात स् ं स ने व ि ( ा.११ १३ १

स ा ् धम वे ् वृ ात प् स
ंु ो म ि ल ण
साि कोपासया स ं ततो धम वतते ( ा.११ १३ २

१९५
 ागवत र म षू ा

आगमो प जा श े काल कम ज
ु त
ानं म ो थ सं ारो शते गण े व ( ा.११ १३ ४

उ वजी –
िव ि म ा ायेण िवषयान प् माप ाम ्
्
तथािप ु ते कृ तत कथं खराजवत ् ( ा.११ १३ ८

ु
ी गवानवा –
अ िम थाबिु म यथा ि
उ पित रजो ोरं ततो वकािरकं मन ( ा.११ १३ ९

रजोय ु मनस स सिवक क

ु ाना ् स
तत कामो गण ाि मते ( ा.११ १३ १०

करोित कामवशग कमा यिविजतेि य

्
खो कािण स यन रजोवे गिवमोि त ( ा.११ १३ ११

्
रज मो ां य िप िव ान िवि धी पनु
अति तो मनो य ु न ् ोष ि न स ते ( ा.११ १३ १२

सनकाि क –
ु ािवशते ते ो गणा
गणे ु ते िस ो
कथम ो सं ागो ममु ु ोरितिततीष ( ा.११ १३ १७

गवान –्
त ा ं ंस पेण सकाशमगमं त ा ( ा.११ १३ १९

ु ािवशते ते ो गणा
गणे ु ते िस जा
जीव े उ यं गणाु ते ो म ा न ( ा.११ १३ २५

ु ष ु ािवशि म ी ं गणसेवया
गणे ु
ु
गणा ि वा म ू प उ यं जेत ् ( ा.११ १३ २६

१९६
 ागवत र म षू ा

े ं न रमवि तमिु तं वा
िस ो न प यित यतो गमत ् पम ्
वा पेतमतु ववशा पेतं
वासो यथा पिरकृ तं मि राम ा ( ा.११ १३ ३६

अ ाय – १४ (उ वजी -
व ि कृ ये ांिस ब िन वाि न
तेषां िवक ाधा मता ु ो एकम ु ता ( ा.११ १४ १

ी गवान –्
एवं कृ ितवि ा ्ि े मतयो नृणाम ्
्
पार यण के षाि त पाख डमतयो परे ( ा.११ १४ ८

आ व एवषां लोका कमिविनिमता

खो का मोिन ा ु ान ा श ु ािपता ( ा.११ १४ ११

न पारमे ं न म े िध ं न साव मं न रसािधप म ्

न योगिस ीरपनु वं वा म िपता े ित मि ना त ् ( ा.११ १४ १४

न तथा मे ि यतम आ योिनन श र

न स षणो न ीनवा ा यथा वान ् ( ा.११ १४ १५

ु शा ं िनवरं सम शनम ्
िनरपे ं मिनं
अन ु जा ं िन ं पूयये े ि् रेणिु ( ा.११ १४ १६

बा मानो िप म ो िवषयरिजतेि य
ाय ग या ा िवषयनाि यू ते ( ा.११ १४ १८

ु
यथाि ससमृ ाि करो ेधांिस सात ्
तथा मि षया ि वनांिस कृ श ( ा.११ १४ १९

न साधयित मां योगो न सां ं धम उ व

न ा ाय प ागो यथा ि ममोिजता ( ा.११ १४ २०

१९७
 ागवत र म षू ा

ा मेकया ा या ा ि य सताम ्
ु
ि पनाित मि ा पाकानिप स वात ् ( ा.११ १४ २१

धम स योपेतो िव ा वा तपसाि ता
म ापेतमा ानं न स क ् पनाित
ु ि ( ा.११ १४ २२

् ा वते य ि ं
वाग ग ी ं सित ि
िवल उ ायित नृ ते म ि य ु ो वनं
ु पनाित
ु ( ा.११ १४ २४

े मलं ज ाित ातं पनु

यथाि ना म ं जते पम ्
आ ा कमानशयंु िवधूय म ि योगेन ज थो माम ् ( ा.११ १४ २५

यथा यथा ा पिरमृ ते स म ु यगाथा वणाि धान

तथा तथा प यित व ु सू ं यथ ु वा नस य ु म ् ( ा.११ १४ २६

िवषयान ् ायति ं िवषयेष ु िवष ते

मामन ु रति ं म वे िवलीयते ( ा.११ १४ २७

ीणां ीसि नां स ं ा रत आ वान ् ( ा.११ १४ २९

न तथा वेत ् े शो ब ा स त
योिष ा ् यथा पस ं ु ो यथा त ि स त ( ा.११ १४ ३०

अ ाय – १५
ु स ो विशता य ाम
गणे व ित
एता मे िस य स अ ाव ि का मता ( ा.११ १५ ५

ु
उपासक मामेवं योगधारणया मने
िस य पूवकिथता उपित शेषत ( ा.११ १५ ३१

िजतेि य ा िजत ासा नो मने ु

म ारणां धारयत का सा िसि स ु ल ा ( ा.११ १५ ३२

१९८
 ागवत र म षू ा

ज षिधतपोम यावतीिर िस य
योगेना ोित ता सवा ना य गगितं जेत ् ( ा.११ १५ ३४

अ ाय – १६
्
यो व वा मनसी ्
स गसंय न िधया यित
त ु ् ( ा.११
तं तपो ानं व ाम ा वत १६ ४३

अ ाय – १७
आ ाय मां िवजानीया ावम ते कि ि त ्
ू ेत सव वे मयो ग ु (
न मत्यर्बुद्ध्यासय ा.११ १७ २७

गृ ं वनं वोपिवशेत ् जे ् वा ि जो म
आ मा ा मं ग े ा था म र रेत ् ( ा.११ १७ ३८

ित ं म मान प ज े ोयशोन ु म ्
अ ा ामेव जीवेत िशलवा ोष क ् तयो ( ा.११ १७ ४१

अ ो मे िपतर वृ ाया बाला ज जा

अनाथा मामृत े ीना कथं जीवि िखता ( ा.११ १७ ५७

अ ाय – १८
िव व सं सतो वे ा ाराि िपण
िव ा ु व यं ाना ्
सिमयात परम ् ( ा.११ १८ १४

स पूतां व े ् वा ं मन पूत ं समा रेत ् ( ा.११ १८ १६

ानिन ो िवर ो वा म ो वानपे क

सिल ाना मां ा रे िविधगो र ( ा.११ १८ २८

ु बालकवत ् ीडेत क
बधो ् ु शलो जडव रेत ्
व े ् या नगम रेत ् (
व ् िव ान गो ा.११ १८ २९

१९९
 ागवत र म षू ा

अ ाय – १९
आ र पिर यायां सवा रि व नम ्
म पूजा िधका सव तू षे ु म ित ( ा.११ १९ २१

म थ थपिर ागो ोग सख ु
ं ं तं ज ं म थ य ् तं तप ( ा.११ १९ २३

धम म ि कृ त ् ो ो ानं का शनम ्
ु स ो वरा यम य ािणमा य ( ा.११
गणे १९ २७

ड ास परं ानं काम ाग प तृ म ्

ाविवजय श य स ं सम शनम ् ( ा.११ १९ ३७

कम स म श ं ाग सं ास उ ते ( ा.११ १९ ३८

गो मे रो ावो ला ो म ि म
िव ा िन ि ाबाधो जगु ु ा ीरकमस ु ( ा.११ १९ ४०

ु नरपे ा ा सखं
ीगणा ु ु
खसखा य
ु
खं कामसखापे ा पि डतो ब मो िवत ् ( ा.११ १९ ४१

मूख े ा ंबिु प ा मि गम तृ
उ थि िव पे ग स गणोु य ( ा.११ १९ ४२

िर ो य स ु कृ पणो यो िजतेि य
ु स धीरीशो गणस
गणे ु ो िवपयय ( ा.११ १९ ४४

अ ाय – २०
िनिव णानां ानयोगो ािसनािम कमस ु
ते िनिव णि ानां कमयोग ु कािमनाम ् ( ा.११ २० ७

२००
 ागवत र म षू ा

य या म था जात ु य पमान
ु ्
न िनिव णो नाितस ो ि योगो िसि ( ा.११ २० ८

्
तावत कमािण कुव त न िनिव ते यावता
म था वणा वा ा याव जायते ( ा.११ २० ९

नृ े मा ं सल ु ं सु ल ं
वं सकु ं ग ु कणधारम ्
मयानकूु लेन न तेिरतं
ु
पमान ् वाि ं न तरेत स् आ ा ( ा.११ २० १७

यि कुयात ् मा ने योगी कम िवगि तम ्

योगेनव े ं ो ना क ा न ( ा.११ २० २५

नरपे ं परं ा िन ये समन कम ्

त ाि रािशषो ि िनरपे मे वेत ् ( ा.११ २० ३५

अ ाय – २१
ु
िवषयेष ु गणा ासात प् स
ं ु स तो वेत ्
स ा ्
वेत काम कामा वे किलनृणाम ् ( ा.११ २१ १९

कले िवष ोध म मनवतते ु

तमसा ं ु ते ना ािपनी ु तम ्
ते पस ( ा.११ २१ २०

तया िवरि त साधो ज ु शू ाय क ते

ततो ाथिव श
ं ो मूि त मृत ( ा.११ २१ २१

परो वा ा षय परो ं मम ि यम ् ( ा.११ २१ ३५

्
एतावान सववे ाथ श आ ाय मां ि ाम ्
मायामा मनू ा े ितिष सी ित ( ा.११ २१ ४३

२०१
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २३ (ि गीत ु -
ु
ायेणाथा क याणां न सखाय क ा न
ा ोपतापाय मृत नरकाय ( ा.११ २३ १५

ये ं ि ंसानृत ं काम ोध यो म
े ो वरमिव ास सं धा सनािन ( ा.११ २३ १८

एते प शानथा थमूला मता नृणाम ्

त ा नथमथा ं ये ो थ रत जेत ् ( ा.११ २३ १९

ा ण–
नून ं मे गवां ु सव वे मयो िर
येन नीतो शामेतां िनव ा न व ( ा.११ २३ २८

समाि तं य मन शा ं
ानाि ि िकं व त कृ म ्
असंयतं य मनो िवन य ्
ानाि ि े परं िकमेि ( ा.११ २३ ४७

मनोवशे े वन ् वे ा
मन ना वशं समेित
ी ो ि वे स स स ीयान ्
य ु ा ् वशे तं स ि वे वे ( ा.११ २३ ४८

ु
अ ाय – २५ (गण-िन पण -
शमो मि ित े ा तप स ं या िृ त
तिु ागो ृ ा ा ी याि िनवृित ( ा.११ २५ २

काम ई ा म ृ ा ु ्
आशीि ा सखम
म ो ा ो यश ीित ा ं वीय बलो म ( ा.११ २५ ३

२०२
 ागवत र म षू ा

ोधो लो ो नृत ं ि ंसा या ा म किल

शोकमो िवषा ात िन ा शा ीरन ु म ( ा.११ २५ ४

वनं त ु साि को वासो ामो राजस उ ते

ु ् ( ा.११
तामसं तू स नं मि के तं त ु िनगणम २५ २५

अ ाय – २६
स ं न कुया सतां िश ो रतृपां ि त ्
त ानगु म े पत ु
ानगा वत ् ( ा.११ २६ ३

राजा ल (प ु रवा –
ु न वा
िकं िव या िकं तपसा िकं ागेन ते
िकं िविव े न म नेन ीि य मनो तम ् ( ा.११ २६ १२

् स िधर ायमे
मां ु ोम ाि सं त
िव मू पूय े रमतां कृ मीणां िकय रम ् ( ा.११ २६ २१

ी गवान –्
स ो ि शि िूं ष बि रक समिु त
वे ता बा वा स स आ ा मेव ( ा.११ २६ ३४

अ ाय – २७
ु यम ्
ित या साव मं स ना वन
पूजाि ना लोकं ि ि म ा तािमयात ् ( ा.११ २७ ५२

य ु यो
ां पर ां रेत सरिव
्
वृि ं स जायते िव ग वषाणामय ु तम
ताय ु ् ( ा.११ २७ ५४

अ ाय – २८
पर ावकमािण न शंस े ग येत ्
िव मेका कं प यन ् कृ ा प ु षेण ( ा.११ २८ १

२०३
 ागवत र म षू ा

पर ावकमािण य शंसित िन ित
स आश ु यते ाथा स ि िनवेशत ( ा.११ २८ २

शोक ष य ोधलो मो ृ ा य
अ ार य े ज मृ ु ना न ( ा.११ २८ १५

ु
े िे य ाणमनो ि मानो जीवो रा ा गणकममू ित
सू ं म ािन ु धेव गीत संसार आधावित कालत ( ा.११ २८ १६

कुयोिगनो ये िवि ता रायमन ु तू ि शोपसृ

ते ा ना ासबलेन यू ो य ु ि योगं न त ु कमत म ् ( ा.११ २८ २९

कांि मान ु ानेन नामस ीतनाि ि

योगे रानवृु ा वा ा शु ा न ( ा.११ २८ ४०

अ ाय – २९ (उ वजी -
नवोपय पि ितं कवय वेश
ु
ायषािप कृ तमृ म ु र
यो बि न ु तृ ामश ु ं िवध ु -
ा ाय वपषा ु गितं नि ( ा.११ २९ ६

ी गवान –्
िवसृ यमानान ् ान ् शं ीडां ि कीम ्
णमे ् डव ् मू ावा ा डालगोखरम ् ( ा.११ २९ १६

यो यो मिय परे धम क ते िन लाय ते ्

त ायासो िनरथ ा ् या िे रव स म ( ा.११ २९ २१

म य ा सम कमा िनवेि ता ा िवि कीिषतो मे

त ामृत ं ितप मानो मया यू ाय क ते व ( ा.११ २९ ३४

२०४
 ागवत र म षू ा

ग ो व मया ि ो ब या ं ममा मम ्
त म ा तीथ े ानोप शन शिु ( ा.११ २९ ४१

कृ ं यय मूधिन तृपा के
्
िब न नम ृ यय पनु पनु ( ा.११ २९ ४६

अ ाय – ३० (य कुल सं ार -
मा जरे मिु काम एष कृ तो ि मे
याि ं म न ु ात ग सकृु ितनां प म ् ( ा.११ ३० ३९

ारकायां न ेयं वि ब िु
मया ां य परु सम ु ाविय ित ( ा.११ ३० ४७

ं ं पिर ं सव आ ाय िपतर न
ु
अजनेनािवता सव ं गिम थ ( ा.११ ३० ४८

अ ाय – ३१ (शक ु वे जी -
लोकाि रामां तन ं ु धारणा ानम लम ्
योगधारणया े ा ा धामािवशत ् कम ् ( ा.११ ३१ ६

वे की रोि णी व वस ु वे था सतु
कृ रामावप य शोकाता िवज िृ तम ् ( ा.११ ३१ १८

रामप ु ु ाि मािवशन
त े मपग ्
वस ु वे प ा ं ु ा ीन ् रे ु
षा
कृ प ो िवश ि ं ि या ा ाि का ( ा.११ ३१ २०

ित एका श

२०५
 ागवत र म षू ा

ा श
अ ाय – २ (शकु वे जी -
िव शू ाणां यो बली िवता नृप
जा ि राज िन ण ृ ु
धमि ( ा.१२ २ ८

ं कल गत ाये जने त ु खरधिमिण ( ा.१२ २ १६

सं ल ामम ु ा ण म ा न
ु
वने िव यशस कि ा िव ित ( ा.१२ २ १८

अ ाय – ३
ा िन जये ् पान ् सित िू रयम ्
ान नृ
अ ो मा िविजगीषि मृ ो ीडनका नृपा ( ा.१२ ३ १

ु
कथा मा े किथता म ीयसां िवताय लोके ष ु यश परेयषाम ्
िव ानवरा यिवव या िव ो व ोिव तू ीन त ु पारमा म ् ( ा.१२ ३ १४

य ू म ोकगणानु वा ु संगीयते ी मम ल
ृ यु ा ी ं कृ े मलां ि म ी मान
तमेव िन ं ण ( ा.१२ ३ १५

ति ँ ु ा रा ारा िन या श ु विरण
गा िू रतषा शू ाशो रा जा ( ा.१२ ३ २५

य ा मायानृत ं त ा िन ा ि ंसा िवषा नम ्

शोको मो ो यं ं स किल ामस तृ ( ा.१२ ३ ३०

ू ृ ा जनप ा वे ा पाख ड िषता

राजान जा ा िश ो रपरा ि जा ( ा.१२ ३ ३२

अ ता व वो श ा ि व कु ुि न
तपि नो ामवासा ािसनो थलो पा ( ा.१२ ३ ३३

२०६
 ागवत र म षू ा

कले षिनधे राज ि ् ण

े ो म ान ग
क ु
कीतना वे कृ म ु स परं जेत ् ( ा.१२ ३ ५१

कृ ते य ् ायतो िव ं ु ते ायां यजतो मख

ापरे पिर यायां कल त िरकीतनात ् ( ा.१२ ३ ५२

अ ाय – ४
एष निमि क ो लयो य िव सृक ् ( ा.१२ ४ ४

एष ाकृ ितको राजन ् लयो य लीयते ( ा.१२ ४ ६

ि ु
ा ता ान ु वो वित ते तमा रा ि कम स वम ् ( ा.१२ ४ ३४

िन ा सव तू ानां ा ीनां पर प
उ ि लयावेके सू ा स ते ( ा.१२ ४ ३५

संसारिस मित ु रमिु तीष -

ना वो गवत प ु षो म
लीलाकथारसिनषेवणम रेण
ं ु ो वे ् िविवध ख वाि त
पस ( ा.१२ ४ ४०

अ ाय – ५
्
ं त ु राजन मिर िे त पशबु िु िममां जि
न जात ाग तू ो े व ं न न ् िस ( ा.१२ ५ २

ोि तो िव वा ने न ां ध ित त क
ु रम ्
मृ वो नोपध ि मृ नू ां मृ मी ( ा.१२ ५ १०

अ ाय – ६ (राजा परीि तजी -

गवं काि ो मृ ु ो न िब े म ्
िव ो िनवाणम यं िशतं या ( ा.१२ ६ ५

२०७
 ागवत र म षू ा

सूतजी –
तू राजष ो ि गरलाि ना
ब वू ्
सात स प यतां सव िे नाम ् ( ा.१२ ६ १३

अ ाय – ८
आराधयन ् षीके शं िज ये मृ ं ु स ु जयम ् ( ा.१२ ८ ११

ती ान ु र ्
न धिषतो ु
िप म ामिन ( ा.१२ ८ ३०

े सं कामं सगणं गवान ् रा ्

ा िन ज ( ा.१२ ८ ३१

अन ु ायािवरासी रनारायणो िर ( ा.१२ ८ ३२

अ ाय – ९ (माक डेय िष -
अथा ु
जप ा प ु य ोकिशखामणे
े मायां यया लोक सपालो वे सि ाम ् ( ा.१२ ९ ६

अ ाय – १० ( गवान श ् र) –
न यािन तीथािन न वे ा ते नोि ता
ते पनु ु कालेन यय
ू ं शनमा त ( ा.१२ १० २३

अ ाय – ११ (सूतजी -
क ु प श े ने ा ोितिब ज ( ा.१२ ११ १०

मायां वनमाला ु
ां नानागणमय धत ् ( ा.१२ ११ ११

अ ाकृ तमन ा मासनं य िधि त

धम ानाि ि य ु ं स ं प िम ो ते ( ा.१२ ११ १३

ज स ोबलयतंु म ु त ं ग ां धत ्
अपां त ं रवरं तेज ं स ु शनम ् ( ा.१२ ११ १४

२०८
 ागवत र म षू ा

न ोिन ं न मिसं म तमोमयम ्

काल पं धन ु शा गं ु
् तथा कममयेषिधम ् ( ा.१२ ११ १५

ि यािण शराना राकू तीर नम ्

त ा ा य ाि ि ं म ु याथि या ताम ् ( ा.१२ ११ १६

आतप ं त ु वकु ठं ि जा धामाकुतो यम ्

ु
ि वृ वे् सपणा ो य ं व ित पू षम ् ( ा.१२ ११ १९)

अनपाियनी गवती ी सा ा ा नो रे ( ा.१२ ११ २०

अ ाय – १२ (सूतजी -
पितत िलत ात ु ा वा िववशो वन ु ्
रये नम ु म ु ते सवपातकात ् ( ा.१२ १२ ४६

स ी मानो गवानन
ं ु ाम ्
ु ु ावो सनं ि पस
तान
ु शेष ं
िव य ि ं िवधनो
यथा तमो क िमवाितवात ( ा.१२ १२ ४७

मृषा िगर ा सतीरस था न क ते य ् गवानधो ज

ु यम ् ( ा.१२
त वे स ं त व म लं त वे प ु यं गव ग् णो १२ ४८

त वे र ं ि रं नवं नवं त वे श नसो म ो वम ्

ु
त वे शोकाणवशोषणं नृणां य म ोकयशो नगीयते ( ा.१२ १२ ४९

नत ् व ि प ं रेयशो
जग िव ं गृणीत कि ि त ्
त ् ा तीथ न त ु ंससेिवतं
य ा तु ि साधवो मला ( ा.१२ १२ ५०

२०९
 ागवत र म षू ा

स वाि वसग जनता सं वो

यि ित ोकमब व िप
नामा न यशो ि तािन य-
वि गायि गृणि साधव ( ा.१२ १२ ५१

अिव िृ त कृ प ारिव यो ि णो ािण शमं तनोित

स शिु ं परमा ि ं ानं िव ानिवरागय ु म ् ( ा.१२ १२ ५४

अ ाय – १३
सववे ा सारं य ् ा क ल णम ्
व ि तीयं ति ं कव क योजनम ् ( ा.१२ १३ १२

सववे ा सारं ि ी ागवतिम ते

त सामृततृ ना ा ित ि त ् ( ा.१२ १३ १५

वे वे यथा ि पा यो व जायते
तथा कु वे श
े नाथ ं नो यत ो ( ा.१२ १३ २२

नामस ीतनं य सवपाप णाशनम ्

णामो खशमन ं नमािम ह�रं परम ् ( ा.१२ १३ २३

ित ा श

२१०
 ागवत र म षू ा

ु
पराणो -मा ा म्
अ ाय – १ (शाि ड जी -
ृ तु ं ि
ण मे र ं ज िू मजम ्
जनं ाि िर ु ा ापना ् ज उ ते ( ा.मा ा. १ १९

ु
गणातीतं परं ापकं ज उ ते
स ान ं परं ोितम ु ानां प म यम ् ( ा.मा ा. १ २०

ति न न् ा ज कृ स ान ा िव
आ ाराम ा काम मे ा रन ु यू ते ( ा.मा ा. १ २१

आ ा त ु रािधका त तयव रमणा स

आ ारामतया ा ो ते ग ू वेि ि ( ा.मा ा. १ २२

कामा ु वाि ता गावो गोपा गोिपका

िन ा सव िव ारा ा आ काम त यम ् ( ा.मा ा. १ २३

र ं ि मेत कृ ते परम ु ते
कृ ा खेलत लीला रन ु यू ते ( ा.मा ा. १ २४

सगि ु
या य रज स तमोगण
लीलवं ि िवधा त वा वी ाव ािरकी ( ा.मा ा. १ २५

वा वी त संव े ा जीवानां ाव ािरकी

आ ां िवना ि तीया न ि तीया ना गा ि त ् ( ा.मा ा. १ २६

ु
यवयोग रेय ं त ु त ीला ाव ािरकी
य रू ा यो लोका िव ु डलम ्
ु माथरम ( ा.मा ा. १ २७

ु
अ व ज िू म सा य त ं सगोिपतम ्
ासते ेमपूणानां क ाि िप सवत ( ा.मा ा. १ २८

२११
 ागवत र म षू ा

क ाि त ् ापर ा े र ोलीलािधकािरण
समवेता य ा ु ान त ा िर
यथे ( ा.मा ा. १ २९

स ावतरेत ् षे ु समावेशाथमीि ता
त ा वे ा यो े वतरि सम त ( ा.मा ा. १ ३०

सवषां वाि तं कृ ा िरर ि तो वत ्

तेना ि िवधा लोका ि ता पूव न संशय ( ा.मा ा. १ ३१

िन ा ि व व वे ा ा िे त े त
वे ा ा षे ु कृ ने ािरकां ािपता पराु ( ा.मा ा. १ ३२

ु शलमागण ािधकारेष ु ािपता

पनम
ति ूं स ा कृ मे ान क िपण ( ा.मा ा. १ ३३

िवधाय ीयिन ेष ु समावेिशतवां ा

िन ा सव यो येष ु शना ावतां गता ( ा.मा ा. १ ३४

ाव ािरकलीला ा य ािधकािरण
प य ागता ाि जन ं सम त ( ा.मा ा. १ ३५

कृ ु ण कृ ा नामािन सवत
लीलानसारे
् स े ा िू रयं परा
या वासयता ामान सं ( ा.मा ा. १ ३७

गोव ने ी परेु मथरायां

ु म ावने
नि ामे बृ ान काया रा ि ित या ( ा.मा ा. १ ३८

् सवे त व
न ि ोिणकु डाि कु ान सं
रा े जा ससु ा ं ीतो िव िस ( ा.मा ा. १ ३९

सि ान रू षे ा या से ा य नत
तव कृ ला ु र ु म न ु ात ् ( ा.मा ा. १ ४०

२१२
 ागवत र म षू ा

अ ाय – २ (सूतजी -
गोिव िर वे ाि पारोपणेन
कृ क ि ं े रा े ततान ममो ु ( ा.मा ा. २ ६

ीकृ -पि याँ –

यथा वयं कृ प था मिप शो ने
वयं िवर खाता ं न कािलि त ् व ( ा.मा ा. २ ९

ु
यमनाजी –
आ ाराम कृ ु
वमा ाि रािधका
त ा ा ावेण िवर ो ान न् सं श
ृ ते ् ( ा.मा ा. २ ११

त ा एवांशिव ारा सवा ीकृ नाियका

िन स ोग एवाि त ा सा ु योगत ( ा.मा ा. २ १२

े िपका
स एव सा स सवाि वंशी त म
ीकृ नख ािलस ा ावली तृ ा ( ा.मा ा. २ १३

पा रमगृ ाना तयो सेवाितलालसा

ि याि समावेशो मया व िवलोिकत ( ा.मा ा. २ १४

य ु ाकमिप कृ ने िवर ो नव सवत

िक ु एवं न जानीथ त ा ् ाकुलतािमता ( ा.मा ा. २ १५

ु
एवमेवा गोपीनाम ू रावसरे परा
िवर ा ास एवासी वेन समाि त ( ा.मा ा. २ १६

तेनव वतीनां े ् वे समागम

ति िन ं का ने िव ारमिप ल थ ( ा.मा ा. २ १७

२१३
 ागवत र म षू ा

ीकृ -पि याँ –

ध ािस सिख का ने य ा नवाि िव ितु
यत े ाथसंिसि ा ा ो ब िू वम ( ा.मा ा. २ १९

सूतजी –
फल िू म ज िू म ा त परवु सर म ्
फलिम ितरोि तं स ि े ान स उ वो ल ( ा.मा ा. २ २३

गोव निगिरिनक े सखी ले त ज काम

त ा रव ी पेणा े स उ वो नूनम ् ( ा.मा ा. २ २४

आ ो व प ं िरणा त समािपतं िनयतम ्

त ा ि ा कुसमसर
ु पिरसरे सव ाि ( ा.मा ा. २ २५

ु
वीणावेणमृ कीतनका ाि सरसस ीत
उ व आर ्
ो िररतलोकान समाना ( ा.मा ा. २ २६

गोव ना रेण वृ ार ये सखी ले

वृ कुसमा
ु ोध कृ स ीतनो व ( ा.मा ा. २ ३०

वृष ानसु ताका

ु िव ारे कीतनि या
सा ाि व समावृ े सव न शो वन ् ( ा.मा ा. २ ३१

तत प य ु सवष ु तृणग ु लता यात ्

आजगामो व वी याम पीता रावृत ( ा.मा ा. २ ३२

अ ाय – ३ (उ वजी -
ध ो िस राजन कृ् क ा पूण िस िन ा
य ं िनम ि ो िस कृ संकीतनो वे ( ा.मा ा. ३ २

ारका ेष ु सवष ु ध ा एते न संशय

येषां जिनवासाय पाथमाि वान ् ु ( ा.मा ा. ३ ४

२१४
 ागवत र म षू ा

ीकृ मन ो राधा याि त

ति ारवनं गोि म डयन रो ् ते स ा ( ा.मा ा. ३ ५

स त ु कालो ित ा ृ ु
ने े मपरं ण
अ ा त काश ु ीम ागवता ् वेत ् ( ा.मा ा. ३ ११

ीम ागवतं शा ं य ागवतय ा
ू ते ािप ीकृ
की ते य िनि तम ् ( ा.मा ा. ३ १२

ीम ागवतं य ोकं ोका मेव

त ािप गवान कृ् ो ब वीि िवराजते ( ा.मा ा. ३ १३

ा त ु परम ीत ने कृ ा ये िनशम ्
स ावरण ाय स ा ं समवतयत ् ( ा.मा ा. ३ २६

ततो िव ु यं व ा ल ी वने रता

त ा ागवत ावो मासेनव पनु पनु ( ा.मा ा. ३ ३५

य ा ल ी यं व ी िव ु वने रत
मास यं रसा ा ु ते (
ातीव सशो ा.मा ा. ३ ३६

ू
अिधकारे ि तो िव ल ीिनि मानसा
तेन ागवता ा ा िू र काशते ( ा.मा ा. ३ ३७

त ा ार कु डे ित ािम े या स ा
कृ काशो ानां ीम ागवता ् वेत ् ( ा.मा ा. ३ ५०

अथ वृ ावने मासं गोवधनसमीपत ( ा.मा ा. ३ ६७

ति ा ा मान े त ु सि ान िपणी
काशे रेल ला सवत कृ एव ( ा.मा ा. ३ ६८

े कला ा पमा ानं वी िवि ता ( ा.मा ा. ३ ७१

२१५
 ागवत र म षू ा

गोवधनिनकु षे ु गोष ु वृ ावनाि ष ु ( ा.मा ा. ३ ७३

अ ाय – ४ (सूतजी -
गव ितरनपे स ु ो ीनेष ु सानक
ु ोय
ु व ा स ािनतो मिनि
ब धा बोधन तरो ु ( ा.मा ा. ४ २२

ित ु
पराणो -मा ा म्

२१६