რიდერი

რევაზ ჭიჭინაძე, „კულტურა ახალ მედიაში“, წიგნიდან - „კულტურა მედიაში“, 2019

ახალი მედიის პირობებში, ტრადიციული ვრცელი სტატიების ეპოქა დასრულდა.

მიუხედავად მოცემულობისა, ჟურნალისტიკამ მაინც შეინარჩუნა ვრცელი მედია ტექსტიც,
მაგრამ მან ერთგვარი ტრანსფორმირება განიცადა და ამით ახალი სიცოცხლე შეიძინა. ახალი
მედია გვთავაზობს ონლაინ ჟურნალისტიკის ახალ ფორმატს - მულტიმედიური
„ლონგრიდი“.
პირველად, მულტიმედიური ისტორია 2012 წელს, ნიუ-იორკ თაიმსმა (The New York
Times) წარმოადგინა. ისტორია სათაურით „ზვავი“ (Snow Fall) მოგვითხრობს 16
მოთხილამურეზე, რომლებიც ვაშინგტონის მახლობლად კასკადურ მთებში, ზვავის ქვეშ
მოყვნენ. განსაკუთრებული აქ არა თავად ისტორია, არამედ მისი გადმოცემის ხერხი იყო.
საკმაოდ ვრცელი ტექსტი (16,000 სიტყვას აჭარბებს), გაჯერებული იყო მულტიმედიური
ელემენტებით: ფოტო-სლაიდ შოუ, ვიდეო, აუდიო, გრაფიკა და ა.შ. სხვადასხვა მედია
მატარებლისთვის განკუთვნილი მასალა ორგანულად იყო გაერთიანებული, რაც ჯამში
მომხმარებელს დასწრების ეფექტს უქმნიდა, თითქოს ისინი პირადი ტრაგიკული ისტორიის
თანამონაწილენი გახდნენ
(https://www.nytimes.com/projects/2012/snow-fall/index.html#/?part=to-the-peak) .
მიახლოებული ეფექტები მანამდე გამოიყენებოდა ვიდეოთამაშებში და
პრეზენტაციებში. “The New York Times” გახდა პირველი მედიასაშუალება, რომელმაც
ამგვარი ჰიბრიდული მიდგომით შექმნა ახალი მედიაპროდუქტი. მულტიმედია ისტორიამ
დიდი პოპულარობა მოიპოვა და როგორც ამ, ისე სხვა მედიასაშუალებებში, ეს ფორმატი
დღემდე აქტუალურია. „ზვავის“ შემდგომ ტექნოლოგია მეტად დაიხვეწა და მედიაბაზარზე
გამოჩნდა არაერთი მსგავსი ჰიბრიდული პროდუქტი.
მულტიმედიური ლონგრიდი, იგივე მულტიმედიური ისტორია, წარმოადგენს
ინტერნეტში გამოქვეყნებულ მოცულობით მასალას, რომელიც მოიცავს, როგორც
ტექსტუალურ, ისე მულტიმედიურ ელემენტებს. შინაარსობრივად, ამ მიმართულების
პროდუქტი შესაძლოა აღვიქვათ როგორც ანალიტიკური ტიპის მასალა, რომელიც
პრობლემის, სიახლის საფუძვლიან კვლევას ეძღვნება. დღევანდელ მედიაბაზარზე
არსებული მულტიმედია ისტორიებისა და ტრადიციული ანალიტიკური ვრცელი სტატიის
განმასხვავებელი გადმოცემის ფორმაა. ტექსტისა და მულტიმედიური საშუალებების შერწყმა
საშუალებას იძლევა ვრცელი ისტორია, თანამედროვე გაჯეტების პირობებშიც,
მომხმარებლისთვის საინტერესო და მიმზიდველი გახადოს. იმას რომ ჰიბრიდული
პროდუქტი მომხმარებლებისათვის მეტად საინტერესოა და მოთხოვნილება მასზე მზარდია,
არაერთი კვლევა მოწმობს. მიუხედავად იმისა, რომ მულტიმედიური ლონგრიდის შექმნა არ
არის იოლი, სულ უფრო მეტი მედიასაშუალება მიმართავს ამ ფორმატს. თანამედროვე
ტექნოლოგიური მიგნებების მეშვეობით იქმნება ახალი პროგრამები, რაც ცალკეული
მულტიმედიური მასალის დამუშავებას უფრო იოლს ხდის, ვიდრე ეს იყო „ზვავის“ (2012)
დროს. დღევანდელი პროგრამების მეშვეობით შესაძლებელია მულტიმედიური პროდუქტი
ერთმა ჟურნალისტმაც, დამხმარეთა გარეშეც, დაამზადოს.
მულტიმედიური ლონგრიდის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი უპირატესობა თანამედროვე
მედიაბაზარზე მისი სიცოცხლისუნარიანობაა. როგორც ცნობილია, ჟურნალისტური ნაწარმი
ძირითადად „მალფუჭებადი პროდუქტია“, მისი უმეტესობა მოთხრობილი ახალი ამბის
მოძველებასთან ერთად აზრს და, შესაბამისად, მომხმარებელს კარგავს. რაც შეეხება
მულტიმედია ლონგრიდს, აქ მნიშვნელოვანი არა სიახლე, არემედ თავად ისტორიაა. ეს არის
ისტორიის მოყოლის (Story telling) მეთოდი, რითიც იქმნება საინტერესო ამბავი. ასეთი ტიპის
მასალა, ისე როგორც მაგალითად სატელევიზიო დოკუმენტური ფილმები, არ კარგავს
აქტუალურობას. თვეებისა თუ წლების შემდგომ ამ მედიაპროდუქტზე მოთხოვნა მაინც
არსებობს. სოციალურ ქსელებში გაზიარებების, შემდგომი (meomory) გაზიარებების,
მომხმარებლის მიერ გაზიარებულ ბმულზე კომენტარების მატების და ა.შ. წყალობით
მულტიმედია ლონგრიდი არა მხოლოდ საკუთარ აქტუალობას არ კარგავს, ის ერთგვარი
ცოცხალი სარეკლამო აგენტიც კი ხდება იმ კონკრეტული მედიასაშუალებისთვის, სადაც ის
დამზადდა. შესაბამისად, ეს ფორმატი, რომელსაც არა ერთდღიანი ან მაქსიმუმ ერთკვირიანი
ვარგისიანობის ვადა აქვს, არამედ, ერთგვარად „უვადო პროდუქტია“ (რაც კიბერ სამყაროში
იშვიათობაა), მედიასაშუალებებისათვის იქცა ერთგვარ საიმიჯო პროექტად.
ერთ-ერთი პირველი სამეცნიერო პუბლიკაცია, სადაც მულტიმედიური ლონგრიდი
განხილულია, როგორც მედიატექსტის ახალი ტიპი, ეკუთვნით ამერიკელ მეცნიერებს დევიდ
დაულინგს და ტრევის ვოგანს (Dowling, Vogan). პუბლიკაციაში „შეგვიძლია ამის
„დათოლვა?“ ციფრული გრძელი ფორმატი და შეჯიბრი ტაბლეტების (მობილური
გაჯეტების) ბაზარზე“ (Can We “Snowfall” This? Digital longform and the race for the tablet
market), მკვლევრები აანალიზებენ პირველ ლონგრიდს „ზვავი“ და ასევე მოჰყავთ
შედარებითი ანალიზი, სხვა მის შემდგომ გავრცელებულ მულტიმედია ლონგრიდებთან.
მეცნიერთა დასკვნით, ეს პროდუქტი „ერთის მხრივ აერთიანებს ბეჭდური
ჟურნალისტიკის ტრადიციებს (ვრცელ ჟურნალისტურ ტექსტებს), მეორეს მხრივ კი
მემკვიდრეობით იღებს კინემატოგრაფის გარკვეულ მახასიათებლებს, რაც ვლინდება მის
სპეციფიკურ დრამატურგიაში“.1 ამას გარდა, მკვლევრები მიიჩნევენ, რომ ეს ფორმატი მედიას
აძლევს საშუალებას გაამყაროს ბრენდი და მიიზიდოს ახალი აუდიტორია. მოგვიანებით,
მნიშვნელოვანი კვლევა ჩაატარა ამერიკელმა მკვლევარმა სუზან ჯეიკობსონმა (Susan
Jacobson), სათაურით: „საავტორო ჟურნალისტიკის ციფრული ანიმაცია“ (The digital animation
of literary journalism). მან კონტენტ-ანალიზის მეთოდოლოგიით სხვადასხვა ამერიკული
მედიასაშუალებების მიერ ონლაინ გავრცელებული მულტიმედია ლონგრიდები შეისწავლა.
მონაცემების გაანალიზების შედეგად (დაკვირვების პერიოდი აგვისტო, 2012-დეკემბერი
2013, ჯამში 50 გრძელი ფორმატის მულტიმედია პროდუქტი), მკვლევარი ასკვნის, რომ
ახალი ჟურნალისტური ფორმატი საავტორო ჟურნალისტიკის კრიტერიუმებზეა

1
Dowling, D. Vogan, T. “Can We “Snowfall” This? Digital longform and the race for the tablet market“; Journal:
Digital Journalism, Volume 3, 2015 - Issue 2; p.210
დაფუძნებული: „მოპოვებული მასალის ანალიზის შედეგად, შეგვიძლია ვთქვათ, რომ
მულტიმედიური ეფექტები, როგორიცაა: ვიდეო, სხვადასხვა ციფრული ფორმატები და ა.შ.
ასახავს დღევანდელი ჟურნალისტების მიერ ტექნოლოგიების ფლობის უნარს, ახალი
ტექნოლოგიები ასევე წარმოდგენილია ისტორიის მოთხრობის ტექნიკაში, რაც
გარკვეულწილად ლიტერატურული ტექსტის, საავტორო დამოკიდებულების
შემადგენელია. ასეთი ტიპის ციფრული პროდუქტი ხელს უწყობს და გვიჩვენებს
დრამატული, ღრმა ჟურნალისტიკის პოტენციალს.“2
ამ მიმართულებით ასევე მნიშვნელოვანია პუბლიკაცია მულტიმედიის არსის შესახებ.
სამი მკვლევრის ჰ. პინკუსის, მ. ვოჟისჩაკის და ხ. ბუმგარდენის (Pincus, Wojcieszak,
Boomgarden) მოსაზრებით, აუცილებელია მულტიმედიური ჟურნალისტიკა გავყოთ ორ
მიმართულებად: „ტრადიციულ ონლაინ მასალაში ჩაშენებული მულტიმედიური
ელემენტები და მულტიმედიური ჟურნალისტიკა, რომელიც გვერდებზე წარმოდგენილია
სპეცპროექტების სახით“.3 დასახელებული ორი მიმართულების სხვაობა აშკარაა. პირველ
შემთხვევაში მულტიმედიური ელემენტები უბრალოდ საილუსტრაციო მასალაა, რასაც
თანამედროვე მედიაში საკმაოდ ხშირად ვხვდებით, ხოლო მეორე მიმართულება
წარმოადგენს ერთიან მედიაპროდუქტს, სადაც მულტიმედია ელემენტები თავად ქმნიან
ისტორიას.
დღეს არსებული მულტიმედიური ჟურნალისტიკის მიმართულება ჩვენ შეგვიძლია
დავყოთ ორ მსხვილ სეგმენტად - მულტიმედიური ისტორია და მულტიმედიური პროექტი.
მულტიმედიური ისტორა, რომელსაც ჰყავს გმირ(ებ)ი, აქვს სიუჟეტი, დრამატურგია,
აგებულია ერთ კონკრეტულ ისტორიაზე. მულტიმედიური პროექტი კი ერთი თემატიკის
გარშემო რამდენიმე ისტორიას აერთიანებს. ორივე შეთხვევაში უმთავრესი პროდუქტის
მთლიანობაა. რადგან მულტიმედია ერთიანი პროდუქტია, შესაბამისად, თემის დამუშავება
ვერ დაიწყება ერთი კონკრეტული კომპონენტით, მაგალითად: ისტორიის ტექსტის დაწერით,
ან ვიდეო თუ ფოტო გადაღებით. გამოცდილების გაზიარებისას, პრაქტიკოსი
ჟურნალისტები, რომლებიც მულტიმედია პროდუქტზე მუშაობენ, აღნიშნავენ, რომ თემის
დამუშავება გეგმის შედგენით იწყება. არც თეორეტიკოსებს და არც პრაქტიკოსებს არ აქვთ
კონკრეტული პასუხი კითხვაზე - თუ რამდენი, ან როგორი ეფექტებისგან უნდა შედგებოდეს
დასრულებული მულტიმედიური პროდუქტი. მაგალითისთვის, თუ კი არსებობს
სატელევიზიო ახალი ამბებისთვის სიუჟეტის მომზადების თეორიული რჩევები, რის
მიხედვითაც ჩვენ ვიგებთ თუ რამდენი უნდა იყოს მისი ქრონომეტრაჟი, როგორი StandUp
იქნება მომგებიანი, რამხელა უნდა იყოს ინტერვიუების ქრონომეტრაჟი, მონტაჟისას რა
კადრები არ უნდა გადავაბათ და ა.შ., მულტიმედია პროდუქტში არსებული ეფექტები, მათი
რაოდენობა და ხანგრძლივობა სრულად დამოკიდებულია ისტორიაზე, ისტორიებზე
(მულტიმედია პროექტის შემთხვევაში), რომლის შესახებაც ჟურნალისტი ან ჟურნალისტთა

2
http://www.robertgutschejr.com/wp-content/uploads/2011/01/Gutsche-digital-literary-Journalism.pdf p.14
(უკანასკნელად იქნა გადამოწმებული - 08.21.2019)
3
Pincus, H. Wojcieszak, M. Boomgarden, H. “Do Multimedia Matter? Cognitive and Affective Effects of
Embedded Multimedia Journalism”; Journalism and Mass Communication, Quarterly, 94(3), 2016; p. 747
გუნდი მოგვითხრობს. მიუხედავად იმისა, რომ არ არსებობს თეორეტიკოსთა მიერ
შემუშავებული მიახლოებითი რეკომენდაციები, შეგვიძლია ვიხელმძღვანელოთ
კვლევებისას შესწავლილი და დახარისხებული მასალით. იმისათვის რომ შეგვექმნას
მიახლოებითი სურათი იმისა, თუ რომელ მულტიმედია ელემენტებს იყენებენ ყველაზე
ხშირად ჟურნალისტები, და რა ხასიათის ტექსტი ჭარბობს მულტიმედია ლონგრიდის
შექმნისას, შეგვიძლია გამოვიყენოთ, ზემოაღნიშნული ამერიკელი მეცნიერის ს. ჯეიკობსონის
კვლევა (The digital animation of literary journalism). 50 მულტიმედია ლონგრიდის დეტალური
ანალიზის შედეგად მიღებული ჯამური პროცენტული მონაცემები ასეთია:

რა ელემენტები ჭარბობს მულტიმედია რა ხასიათის ტექსტი ჭარბობს მულტიმედია

ლონგრიდებში ლონგრიდებში

The digital animation of literary journalism (დაკვირვების პერიოდი აგვისტო, 2012-დეკემბერი 2013,
ჯამში 50 გრძელი ფორმატის მულტიმედია პროდუქტი) 4

ნებისმიერი ტიპის მედიაფორმატი გათვლილია მომხმარებელზე, შესაბამისად,

მულტიმედიური ფორმატისას ორიენტირი, პირველ ყოვლისა, მისი მომხმარებელი უნდა
იყოს. ამ ეტაპზე არ არსებობს ალგორითმი, და ამ კვლევის ფარგლებში არც ჩვენ გვაქვს
პრეტენზია გავცეთ მზა რეცეპტი იმისა, თუ როგორი და რამდენი ელემენტისგან უნდა
შედგებოდეს მულტიმედიური ლონგრიდი, თუმცა, სხვადასხვა ლიტერატურასა თუ ამ
მიმართულებით მომუშავე ჟურნალისტთა გამოცდილების გაზიარების საფუძველზე,
გარკვეული ორიენტირის სახით შეგვიძლია გაგიზიაროთ ზოგადი რეკომენდაცია.
მულტიმედია ლონგრიდის წინასწარი გეგმის შედგენისას (რაც, როგორც
თეორეტიკოსები, ისე პრაქტიკოსი ჟურნალისტები აცხადებენ, აუცილებელია),
შესაძლებელია ორიენტირის სახით შედგეს გარკვეული ტიპის კითხვარი (თემიდან
გამომდინარე), რაც მაქსიმალურად მიახლოებული იქნება იმ კითხვებთან, რომელიც
შესაძლოა მულტიმედია პროდუქტის მომხმარებელს გაუჩნდეს. შემდგომში კი ამ კითხვებზე
საუკეთესო საილუსტრაციო პასუხი ჩამოვაყალიბოთ. მაგალითისთვის: როგორ

4
http://www.robertgutschejr.com/wp-content/uploads/2011/01/Gutsche-digital-literary-Journalism.pdf pp.8-9
(უკანასკნელად იქნა გადამოწმებული - 08.21.2019)
გამოიყურება? - სლაიდშოუ ან ფოტორეპორტაჟი; ვის უნდა ენდო? - რეიტინგი (გრაფიკა); სად
მოხდა - რუკა (სატელიტის რუკა), რუკაზე დადებული მიმართულებებით და ა.შ.
სწორედ მომხმარებლის სავარაუდო კითხვებზე პასუხების მორგებას გულისხმობს
პროფესორ ბაკ რაიანის (Buck Ryan) მიერ შექმნილი „მაესტროს კონცეფცია“ (Maestro Concept).
„იფიქრე როგორც მკითხველმა“ - ამ დევიზით კონცეფცია პირველად ავტორმა ამერიკულ
გამომცემელთა საზოგადოებას 1993 წელს წარუდგინა. მის მიერ შეთავაზებული ალგორითმი
გათვლილი იყო ბეჭდური მედიისთვის და პუბლიკაციაზე კოლექტიური (ჟურნალისტის,
რედაქტორის, ფოტოგრაფის, დიზაინერის) მუშაობის პრინციპებს მოიცავდა. კონცეფცია
ითვალისწინებს არა მხოლოდ ბეჭდური მასალის დამუშავებას, პრინციპით „იფიქრე როგორც
მკითხველმა“, არამედ ერთგვარად მართავს დროის მენეჯმენტს და ასევე გვასწავლის, რომ
აუცილებელია პუბლიკაციის განლაგების ესკიზის მომზადება, მასალის ფრაგმენტების
მიხედვით, გარკვეული ჩანახატების გაკეთება, რაც ჯგუფის მუშაობას გაამარტივებს და
საბოლოო პროდუქტს უფრო სრულფასოვანს და ერთიანს გახდის. შემუშავებული
ალგორითმი, როგორც აღვნიშნეთ, თავდაპირველად ბეჭდური რედაქციებისთვის შეიქმნა,
თუმცა ეს კონცეფცია მოერგო სამაუწყებლო მედიის ნიუსრუმებსაც. დღეს კი, ბ. რაიანის
მიდგომას ითვალისწინებენ მულტიმედიური რედაქციებიც, ისევე როგორც ცალკეული
ჟურნალისტები, რომლებიც მულტიმედია ლონგრიდებზე მუშაობენ. მულტიმედია
ისტორიაზე მუშაობისას დღეს საუბარია „მაესტროს კონცეფციის“ ზოგად პრინციპებზე და
არა 1993 წელს წარმოდგენილი სქემის ზუსტად შესრულებაზე. პრინციპებში კი,
მომხმარებელზე ორიენტირების გარდა, ვგულისხმობთ, წინამოსამზადებელ სამუშაოებს -
ჩანახატების გაკეთებას.
პროფესიონალთა მომზადება-გადამზადების კურსების უმრავლესობა, მათ შორის
მსოფლიოში ცნობილი მედია ინსტიტუტი (Berkeley Advanced Media Institute), რომელიც
თანამშრომლობს ისეთ ლიდერ მედიაკომპანიებთან როგორიც არის BBC, National Geographic,
New York Times და ა.შ., ჟურნალისტებს მულტიმედია ტრეინინგებს სთავაზობს, რომელიც
ფოკუსირებულია სწორედ წინასწარი ჩანახატების შექმნაზე, რომლის მიხედვითაც აწყობილი
მულტიმედია ისტორია ერთიანი პროდუქტის სახეს იღებს. ჟურნალისტთა ტრეინინგისთვის
საილუსტრაციოდ გამოყენებული ჩანახატები კი ასე გამოიყურება:

Multimedia Storytelling: learn the secrets from experts; Graduate School of Journalism; Berkeley
Advanced Media Institute5
იმისათვის, რომ გრძელი ფორმატის ისტორიები თანამედროვე მომხმარებლისთვის
იოლი საკითხავი, აღსაქმელი იყოს, მუშაობა მუდმივად მიმდინარეობს. მულტიმედია
ელემენტები იხვეწება და მედიაპროდუქტი მეტად თანამედროვე ხდება. ე.წ. გადახვევის
პრინციპი (Scroll) ნიუ-იორკ თაიმსმა (The New York Times) პირველ მულტიმედია

5
https://multimedia.journalism.berkeley.edu/tutorials/starttofinish/# (უკანასკნელად იქნა გადამოწმებული -
08.21.2019)
ლონგრიდში „ზვავი“ (Snow Fall) გამოიყენა. მას შემდგომ ტექნოლოგია იხვეწება და ხშირად
გრძელი ფორმატის მულტიმედიურ ისტორიას Long-form storytelling, ჟურნალისტები Long-
form scrollytelling უწოდებენ. მომხმარებლის მიერ მედიაპროდუქტის იოლად მართვას ახალი
მედიის პირობებში უდიდესი მნიშვნელობა აქვს. ე.წ. გადახვევის, ახვევის პრინციპი (Scroll)
ვიზუალურად დახუნძლული და ამავდროულად იოლად აღსაქმელია. მულტიმედია
ისტორიაში ჩაშენებული ანიმაცია, ვიდეო თუ ტექსტები მომხმარებლის თითის მოძრაობის
კვალდაკვალ იცვლება. ფორმატი საკმაოდ შრომატევადია წარმოებისთვის, თუმცა საბოლოო
შედეგი მომხმარებელს ნაამბობ ისტორიაში შესვლის, მოყოლილი ამბის თანაზიარობის
განცდას უორმაგებს. ტექნოლოგიების განვითარება კი ამ ფორმატში მუშაობას აადვილებს.
თუ რამდენიმე წლის წინ მულტიმედია ლონგრიდებს მხოლოდ დიდ და ფინანსურად ძლიერ
მედიასაშუალებებში აწარმოებდნენ, დღეს ამ ფორმატზე მუშაობა ყველასთვის
ხელმისაწვდომი გახდა. გრძელი მულტიმედია ისტორიების ასაგებად არსებობს უკვე მზა
ონლაინმედია პლატფორმები, როგორიცაა: tilda.cc, creatavist.com, medium.com და სხვა. ასევე
შექმნილია სპეციალური მობილური პროგრამებიც: Adobe, Slate, Storehouse, Pixotale. როგორც
თეორეტიკოსები, ისე წამყვანი მსოფლიო მედიასაშუალებები ცდილობენ გრძელი ფორმატის
მულტიმედიური ისტორიების გადმოცემის ფორმები მეტად დაიხვეწოს. BBC
ლაბორატორიაში ინოვაციურ ფორმებსა და პროექტებზე მუშაობენ, მათ შორისაა გრძელი
ფორმატის მულტიმედიური ისტორიის ხმოვანი ვერსია. ბრიტანეთის საზოგადოებრივი
მაუწყებლის ინოვაციების ლაბორატორიის გეგმებს შეგიძლიათ გაეცნოთ მათ ვებ-ზე
https://bbcnewslabs.co.uk/.
მსგავსი ტიპის ლაბორატორიები მრავალ მედიაორგანიზაციაში, სასწავლო
დაწესებულებებსა თუ ტექნოლოგიურ კომპანიებში მუშაობენ. მთავარი მიზანი კი
მომხმარებლებისათვის მეტად მოსახერხებელი და მიმზიდველი ჟურნალისტური
პროდუქტის შექმნაა. პრაქტიკოსი ჟურნალისტების მხრიდან ამგვარი ექსპერიმენტებისადმი
სკეპტიკური დამოკიდებულება ხშირია. არ არის იშვიათი, როდესაც მრავალწლიანი
გამოცდილების მქონე პროფესიონალები ახალი ტექნოლოგიების დანერგვის წინააღმდეგაც
გამოდიან. კონვერგირებულ სისტემაზე გადასვლისას იყო ისეთი მოსაზრებებიც, რომ
პროცესი შეიწირავს „ხარისხიან“ მედიას. პრაქტიკამ აჩვენა, რომ ტექნოლოგიური
განვითარების პარალელურად ჟურნალისტიკაში ცვლილებები აუცილებელია იმისათვის,
რომ პროფესია კვლავ მოთხოვნადი და მნიშვნელოვანი იყოს.
სწორედ ე.წ. ჭკვიანი სისტემების ტექნოლოგიური დამუშავების შემდგომ შეძლეს
საძიებო სისტემებმა, მაგ: Google, Yahoo და ა.შ. მომხმარებლებისთვის მიეწოდებინათ
კონკრეტულად მათ ინტერესებზე მორგებული ე.წ. პერსონალური სიახლეები. ალგორითმს,
მომხმარებლის პრეფერენციებისა და საძიებო სისტემაში, ძიების ისტორიაზე დაყრდნობით,
თავფურცელზე შესაბამისი სიახლე გამოაქვს. ამ ტექნოლოგიურ მიღწევას უკვე მრავალი
ონლაინ მედია საშუალებაც იყენებს. ონლაინ გამომცემლები მიიჩნევენ, რომ ახალი ამბების
კონკრეტული მომხმარებლის ინტერესზე მორგების სისტემამ ონლაინ გამოშვებებს
წარმატება მოუტანა. სტატიაში სათაურით „როგორ გადაარჩინა პერსონალიზაციის ვებ
გამოცდილებამ გაზეთი“ (How Personalized Web Experience Saved a Newspaper), მოყვანილია
ერთ-ერთი კანადური ყოველდღიური ონლაინ გამოცემის „Winnipeg Free Press“
გამოცდილება. გამოცემის ვიცეპრეზიდენტი კრისტიან პანსონი (Christian Panson) ამბობს,
რომ კონკრეტულ მომხმარებელზე ორიენტირებულმა ჭკვიანმა ალგორითმმა მათი მედია
იხნა. პერსონალური სიახლეების მიღების დანერგვის შედეგი შთამბეჭდავია: „ 87 პროცენტით
გაზრდილი ვებ გვერდის ნახვის რაოდენობა, გაზრდილი მობილური გვერდის
ვიზიტორების რაოდენობა, მობილური ვერსიის გვერდზე მომხმარებლის ყოფნის დრო 20
პროცენტით გაიზარდა, ვებ გვერდზე კი 124 პროცენტით. ეს კი იმიტომ, რომ დღეს ჩვენ
შეგვიძლია მივაწოდოთ ხალხს იმგვარი შინაარსის მქონე ამბავი, რომელსაც სავარაუდოდ
ისინი წაიკითხავენ“.6
მედიაპროდუქტის მიწოდების პერსონალიზაციის სისტემაზე მუშაობა არ შეჩერებულა.
ალგორითმის დახვეწა კვლავ მიმდინარეობს. სპეციალისტები ამუშავებენ სისტემას,
რომელიც არა მხოლოდ რომელიმე კონკრეტული ერთი ან რამდენიმე ახალი ამბის
პერსონალიზაციას, არამედ, მომხმარებლის ინტერესის გათვალისწინებით, თავფურცელზე
მედია პროდუქტის კონკრეტულ მონაკვეთს გამოიტანს და ამით აუდიტორიას მეტად
მიიზიდავს. პარალელურად, მიმდინარეობს ვირტუალური რეალობის ტექნოლოგიის (VR
technology) დამუშავებაც. პოპულარული ამერიკული გამოცემა “USA Today“ ონლაინ
მომხმარებლისთვის 2016 წლიდან იყენებს ვირტუალური რეალობის საბაზისო
ტექნოლოგიებს, და რაც მნიშვნელოვანია ე.წ. VR შოუს ყურება ნებისმიერ ეკრანზე
(მონიტორი, პლანშეტი, სმარტფონი) შესაძლებელია. რეალობის შესაქმნელი ეფექტის
დახვეწაზე, ხარისხის გაუმჯობესებაზე მუშაობა მიმდინარეობს. სპეციალისტები მიიჩნევენ,
რომ ამ ტექნოლოგიას აქვს პოტენციალი იმისა, რომ მედიამასალის მომხმარებლებისთვის
მოყოლილი ისტორიები მეტად შთამბეჭდავი იყოს, ვიდრე მხოლოდ ტექსტი და 2D
გამოსახულება. კომპანია „დიგი-კაპიტალის“ (Digi-Capital) ინფორმაციით: „VR
ინდუსტრიისთვის 150 მილიარდი დოლარის ინვესტიციის შედეგად 2020 დან 2023 მდე VR
ტექნოლოგია მნიშვნელოვნად განვითარდება“.7

6
https://www.cmswire.com/digital-experience/how-personalized-web-experience-saved-a-newspaper/
(უკანასკნელად იქნა გადამოწმებული - 08.25.2019)
7
https://www.digi-capital.com/reports/#augmented-virtual-reality (უკანასკნელად იქნა გადამოწმებული -
08.25.2019)