Princesa S.

Roque
2BSA-1

DALUMATFIL

A. “Banyaga” Maikling Kwento

I. Tauhan
Ang mga tauhan sa kwento ay sina Fely, Nana Ibang, Kuya Mente, Ate Sedes, kaniyang
mga pamangkin, Inso at Duardo na kaniyang kamag-aral noon.

II. Tagpuan

Ang mga tagpuan sa kwento ay ang bahay na unang pinuntahan ni Fely at ang
Eskwelahan sa Plaridel na kaniyang huling pinuntahan.

III. Banghay

a. Panimula
- Ang simula ng kwento ay patanong, dahil nagsimula ang kwento na
napalilibutan na ng mga katanungan katulad ng “Si Fely nga ba yan?”, “Malaki
ba talaga ang nagbago sa akin?” at iba pa.
b. Tunggalian
- Napag-usapan ni Fely at ni Nana Ibang ang mga pagbabagong nangyari kay Fely.
c. Kasukdulan
- Ang kasukdulan ng kwento ay noong sinundo si Fely ng kotse at noong
nagpakilala si Duardo. Si Duardo ang pinakamalapit na lalaki sa kanya noon.
d. Kakalasan
- Ang kakalasan ng kwento ay noong malaman ni Fely na may asawa at may mga
anak na si Duardo.
e. Wakas
- Ang wakas ng kwento ay isa namang paglalarawan sa mga nakikita at
nararamdaman ng babae.

IV. Tema
– Kaibahan sa pisikal na anyo, ngunit hindi nagbago ang kabutihang loob.

V. Pahiwatig
– Ang ipinahihiwatig ng akda ay kahit na magkaroon ng marangyang buhay at magkamit ng
tagumpay ay huwag magbabago ang kabutihang loob.
VI. Simbolismo
 – Ang simbolismo na ginamit sa akda ay ang sapatos na may takong ng babae, na kahit na
siya ay umangat sa buhay at nananatili pa rin siyang mapagkumbaba at hindi nagbago ang
kanyang kabutihang loob.

VII. Punto de vista - Ito ay gumagamit ng pangatlong panauhan na malayang nagsasalaysay ng

mga pangyayari sa kwento. Ang nagsasalaysay ay maaaring pumasok sa isipan at damdamin
ng mga tauhan at sabihin sa bumabasa kung ano ang kanilang iniisip o nadarama.

Pagsusuring Pangnilalaman:

1. Ano-ano ang mga pagbabagong naganap kay Fely? Ibatay ang mga sagot sa sumusunod.
a. Kilos – Kung noon ay maayos at hindi umiinom ng serbesa si Fely, ngayon ay
umiinom na ito.
b. Pananamit – Kung noon ay simple lamang sa pananamit si Fely, nang kalaunan ay
nagsusuot na siya ng terno na halos ay nakasabit lamang sa gilid ng kanyang balikat
at tila nanunuksong pinipigil ang pagsungaw ng kanyang malusog na dibdib.
c. Pananalita – Naging maligoy si Fely sa pananalita na hindi katulad ng dati.

2. Paano sinalubong ng mga dating kamag-aral si Fely?

- Sinalubong ng mga dati niyang kamag-aral si Fely sa pamamagitan ng mga mukha
nilang may pagtataka, paghanga, at pagsungyaw.

3. Makatwiran bang parangalan si Fely ng mga dating kamag-aral?

- Oo, makatwiran na parangalan si Fely ng mga dating kamag-aral dahil ginawa niya ang
lahat at pinilit niyang makaahon sa hirap at karapat dapat rin siyang parangalan dahil
natupad niya ang kanyang mga pangarap.

4. Ang tagumpay at propesyon ay sapat bang magbigay ng kaligayahan sa isang tao?

Pangatwiranan.
- Oo, ang tagumpay at propesyon ay sapat na magbigay ng kaligayahan sa isang tao dahil
ito ay pinaghirapan upang makamit. Nakakapagpagaan ng loob kapag ang pinaghirapan
mo ay nauwi sa tagumpay. Kagaya ng pag-aaral ng mabuti upang ikaw ay makapagtapos
sa kursong iyong pinili at makuha ang propesyon na iyong minimithi.
5. Isa-isahin ang mga nais sabihin ng may akda sa makababasa lalo na sa mga kababaihan.
Basahin ang mga tiyak na bahagi na nagpapatunay nito.
- Anuman ang mangyayaring kaibahan sa ating pisikal na kaanyuan ay huwag magbabago
ang kung ano ang mayroon sa ating kalooban.
- Huwag maging mayabang kapag nagkamit at tagumpay sa buhay.
- Maging mapagkumbaba.

Pagsusuring Pampanitikan:
1. Basahin at itala ang mga bahaging nagpapakita ng:
a. Kalakasan ng tauhang babae
 - Ang kalakasan ng babae ay noong ipinakita niya na nagtagumpay siya at nagkaroon ng
propesyon na kanyang pinaghirapan, ngunit hindi nagbago ang kung ano man ang
kanyang nasa kalooban.

b. Mga pagbabago sa tauhang babae

-
Kung noon ay simpleng babae lamang ang babae, ngayon ay nakapagsusuot na siya ng
mga damit na labas ang dibdib at bakat ang hubog ng kanyang katawan ngunit hindi
nagbago ang pagiging bukal ng kanyang kalooban.
B. Walang Panginoon
Pagsusuring Pang nilalaman:
1. Bakit iniiwasan ni Marcos na marinig ang animas? Sinu-sino ang dapat ipagdasal ni Marcos
at bakit?
- Ayaw marining ni Marcos ang animas ang malungkot na tunog ng kampana dahil
pinapaalala nito ang lungkot ng mga nawalang mahal sa buhay.  Dapat ipagdasal ni
Marcos ang kaniyang ama, dalawang kapatid at kasintahang si Anita. Dahil sila ay
namatay dahil kay Don Teong
2. Sino si Don Teong at ano ang kaugnayan niya kay Marcos?
- Si Don Teong ang tatay ni Anita, siya ang mayamang may ari ng lupa nila Marcos na
kanilang binubuwisan at ang dahilan ng pagkamatay ng ama at dalawang kapatid ni
Marcos gayundin and kasintahang si Anita.
3. Bakit labis ang pagkapoot ni Marcos kay Don Teong? Makatuwiran ba ito?
- Si Don teong ay sinisingil sila ng buwis sa sariling pag aari nila na mula pa sakanilang
kanununu-an, dahil rito ay namatay ang kaniyang ama at dalawang kapatid sa sama ng
loob gayundin ang kaniyang kasintahang si Anita. Makatwiran ito, dahil isang ganid na
tao si Don Teong, at walang awa sa mahirap na gaya nila Marcos.
4. Ilarawan si Marcos. Anu-ano ang kanyang katangian at paniniwala sa buhay?
- Si Marcos ay taong nagtatanim ng galit sakaniyang loob at paghihiganti ang kaniyang
solusyon sakanilang problema.
5. Bakit hindi iniuuwi ni Marcos ang kanyang mahal na kalabaw?
- Hindi iniuuwi ni Marcos ang alagang Kalabaw dahil hinahanda niya ito para suwagin si
Don Teong.
6. Ano-ano ang mga natuklasan ng mga may kapangyarihan sa bukid isang umaga? Bakit sila
nagtaka sa naganap?
- Natuklasan ng mga may kapangyarihan na ang kalabaw na pumatay kay don Teong ay
pag-aari ni Marcos. Nagtaka sila sa naganap dahil ang kalabaw ay animoy kumikilos ng
wala sa loob at ang poot ni Marcos kay Don Teong ay nagtungo sa kaniyang alaga.
7. Ano ang pinatunayan ng kalabaw ni Marcos sa pagpaslang kay Dong Teong?
- Pinatunayan ng kalabaw ni Marcos ang galit sa matandang Don dahil sa kalupitan nito sa
mga mahihirap at "Mapalad na hayop na walang Panginoon"

C. Mabangis na Lunsod
Pagsusuring Pangnilalaman:
1. Ipakilala ang mag sumusunod na tauhan:
a. Adong
Si Adong ay isang batang pulubi na marusing at mapayat na bata.
b. Bruno
Si Bruno ay may malaking katawan at isang sindikato.
c. Aling Ebang
Si Aling Ebang ay isang matandang pulubi na laging kasama ni Adong.

2. Bakit mahalaga ang simbahan kay Adong?

- Mahalaga ang simbahan kay Adong dahil ito ang buhay niya. Sapagkat, sa simbahan sila
naghihintay ng mga taong magbibigay sakanila ng limos.
3. Totoo bang iniiwasan ni Adong si Bruno? Ipaliwanag
- Iniiwasan ni Adong si Bruno sapagkat kukuhanin nanaman nito ang perang kaniyang
nalimos.
4. Isalaysay ang ginagawang pagtakas ni Adong kay Bruno.
- Tumakbo si Adong mula sa simbahan, lumusot siya sa pagitan ng mga dyipni na mabagal
sa pagtakbo at sumiksik sa kakapalan ng mga taong salu-salubong sa paglalakad.
5. Ano- ano ang nasasaksihan mong malalagim na pangyayaring nagaganap sa lungsod?
- Ang nasaksihan kong malalagim na pangyayari sa lungsod ay ang pagtanggal ng pag-asa
sa mga batang salat sa buhay sa pamamagitan ng hindi pagpansin sakanila,
pagmamaltrato ng malakas na tao sa mahina at paggamit rito para sakaniyang sariling
kabuhayan.
6. Paano ipinakita sa kwento ang pagiging mabangis na lungsod?
- Ipinakita sa kwento ang pagiging mabangis ang lungsod para sa mga mahihirap at
mahihina dahil sakanilang itsura ay pinandidirian sila ng nakakarami, nilalayuan, at ayaw
pakinggan. Ang mahihina ay inaapi ng malakas, ginagamit at hindi kinakaawaan.
Pagsusuring Pampanitikan:
1. Suriin ang mga tiyak na bahaging may kinalaman sa mga tradisyunal na elemento ng akda
tulad ng mga sumusunod:
a. Tauhan
Ang mga tauhan ng kwento ay sina Adong, Aling Ebang at Bruno.
b. Pangyayari
- Nagkakaroon ng takot sa mga tao kapag dumarating si Bruno na isang sindikato.
- Tuwing namamalimos ang mga bata ay kinukuha lamang ito ni Bruno.
- Nagpupumiglas at kumakawala si Adong sa bisig ni Bruno, ngunit ang huli niyang
naramdaman ay ang malaking palad ni Bruno.

c. Banghay
a. Panimula - Ang gabi ay mabilis na lumatag sa Quiapo kung saan ang labindalawang
taong gulang na si Adong at iba pa niyang kasama ay nasa tapat ng isang simbahan upang
manglimos sa mga nagsisimba roon. Si Adong ay nagdurusa sapagkat siya'y walang
kapiling na magulang sa murang edad, kaya, ang nakita niyang paraan para mabuhay ay
manghingi na lamang ng ilang sentimos sa mga tao.
 b. Saglit na Kasiglahan – Si Adong ay nasasaktan tuwing naaalala niya ang kasindak-
sindak na tingin ni Bruno habang kinukuha niya mula sa kanya ang mga baryang
pinaghirapan. Bahagyang nagalak si Adong nang matapos ang misa, subalit, ito'y
napalitan ng pangamba nang matanaw ni Aling Ebeng si Bruno na papalapit na sa kanila.
c. Kasukdulan – Nagpasya si Adong na kumaripas ng takbo patungo sa mga iskinita
upang matakasan si Bruno. Kalaunan, siya'y napagod din at sandaling sumandal sa isang
poste upang magpahinga. Nakaramdam siya ng tagumpay dahil sa kanyang akala na
natakbuhan niya na si Bruno na dala-dala ang kanyang pera, subalit, si Adong ay
nagkamali nang siya nasundan ni Bruno.
d. Kakalasan – Gusto sana ni Adong na tumakbo ngunit mahigpit ang hawak ni Bruno sa
kanya, kaya hindi niya ito nagawa. Sa kanyang natitirang lakas, sinigawan niya na
lamang si Bruno na pakawalan siy..
e. Wakas - Naramdaman nalang ni Adong ang malupit na palad ni Bruno at siya'y nahilo.
Wala nang ibang naramdaman si Adong sapagkat siya'y nabalutan na ng katahimikan at
kapayapaan.

d. Tumitinding galaw
– Ang pagdating ni Bruno na tila takot na takot ang mga namamalimos na kagaya ni
Adong.
e. Paksa
- Ang teksto ay makatotohanan at napapanahon. Lahat ng tao, ay may kanyang
contribusyon sa ating komunidad. At tayo ay may mapagpiliian kung ano gusto natin.
Hindi tayo pinipilit ng Diyos na gawin ang gusto niya. Binibigyan tayo ng ang
pagkakataon na gawin ang kung anuman gusto natin gawin. Ngunit, sinasabi lang niya na
may kahihinatnan ang lahat ng ginagawa natin.
f. Tema
- Ang teksto ay makatotohanan at napapanahon. Lahat ng tao, ay may kanyang
contribusyon sa ating komunidad. At tayo ay may mapagpiliian kung ano gusto natin.
Hindi tayo pinipilit ng Diyos na gawin ang gusto niya. Binibigyan tayo ng ang
pagkakataon na gawin ang kung anuman gusto natin gawin. Ngunit, sinasabi lang niya na
may kahihinatnan ang lahat ng ginagawa natin.
g. Paningin
– Ito ay gumagamit ng pangatlong panauhan na malayang nagsasalaysay ng mga
pangyayari sa kwento. Ang nagsasalaysay ay maaaring pumasok sa isipan at damdamin
ng mga tauhan at sabihin sa bumabasa kung ano ang kanilang iniisip o nadarama.
h. Kasukdulan - Ang pagtakas sa kalupitan ni Bruno, ang pagtakbo at pagtago kay Bruno at
nangkalaunan at binugbog ni Bruno si Adong.

2. Suriin ang akda batay sa pakikipagsapalaran ng mga tauhan sa kwento.

- Ang may-akda ay naglalayong ipaalala sa atin na hindi lahat ng tao ay pantay pantay.  Sa
ating lipunan, mayroong mga mahirap na patuloy na humihirap at may mga mayayaman
na patuloy na yumayaman.  Dahil dito, maraming mga tao ang gumagamit na lamang ng
dahas upang makuha at makamit ang mga ninanais.
3. Ilahad and mga bahagi ng kwentong nagpapakita ng epekto ng kapaligiran sa tauhan.
- Ang kapaligiran ay naging malupit sa tauhan ng kwento na nagbigay sa kaniya ng
pagkalungkot at kawalan ng pag-asa sa buhay habang iniisip kung saan kukuhanin ang
kaniyang kakainin.