Retorika
ang nailimbag ng manunulat
(Retorika at Diskurso)
Diskurso
 Magsulat o magsalita nang may
kahabaan ( Ingles-Filipino, 1984)
 Pormal na pagtalakay sa isang paksa
( Webster 1995)
 Pakikipagtalastasan upang
magpahayag ng ideya tungkol sa
isang paksa
Dalawang Uri ng Diskurso
 Maaring Pasalita o Pasulat
 Magkatulad ang layunin,
Magkaiba ang pagpapahayag ng
kaisipan
Pasalita
 Nakaharap sa partisipante
 Binibigyang diin ang ibang sangkap
ng komunikasyon ( kilos, tono, diin
at ibp)
 Maling Sangkap ng komunikasyon
ay nagdudulot ng pagkalito at di-
pagkakaunawaan at naiiba ang
mensahe na nais ipahayag nito
 Maluwag ang daloy ng diskurso
 Nakatatangap agad ng feedback na
kung saan ang diskurso ba ay
epektibo o hnde
Pasulat
 Mahigit na pag-iingat at mahabang
panahon ang inilalaan upang
magawa
 Hindi na maaring baguhin kung ano
 Maaring magdulot ng mis-
komunikasyon
 Maingat na pagpili ng mga salita
Apat na Batayang Uri ng Diskurso
1.Paglalarawan o Deskriptibo
 Nagpapahayag ng sapat na detalye o
katangian tungkol sa isang bagay
 Upang makalikha ng larawang
mental
 Kakintalang likha n gating limang
pandama ( five senses) (tumangan, et
al, 1997)
 Pagbibigay katangian sa kanyang
nilalarawan
 Rumereplek kung paanu mag-isip
ang tao
 Nagpapagalaw ng imahenasyon
 Nagbibigay ng malinaw na imahe
 Magbigay buhay sa inilalarawan
Dalawang uri ng descripsyon
Karaniwang Deskripsyon
 Karaniwan o palasak
 Makapagpabatid o makapagbigay
ng dagdag kaalaman
 Pumipili ng mga salita upang
makapagpalarawan
 Naka pokus sa pangunahing
katangian
 Obhetibo ang paglalarawan
Masining na deskripsyon  Humuhubog sa pagkakilanlan ng
isang tao
 Malikhain o makulay na
paglalarawan Kwento ng paglalakbay
 Maingat na paglalarawan
 Pagpapahayag ng mga
 Kumikiliti sa guni-guni ng
manglalakbay
mambabasa o tagapakinig
Kwento sa pakikipagsapalaran
2. Pagsasalaysay o Naratibo
 Detalye tungkol sa isang
 Nagpapahayag ng pangyayari
pakikipagsapalaran sa tauhan
 Detalye ng isang pangyayari upang
 Pangyayari sa nakaraan
makapagbahagi kung ano ang
nagaganap Balita
 Ang tao ay likas na magbahagi ng
mga bagat-bagay na nangyayari sa  Nagpapahayag ng mahahalagang
paligid araw-araw na pangyayari upang
 Magkwento sa karanasan magkaroon ng impormasyon sa
 Mga detalye kalakip ng isang mga nangyayari sa paligid
pangyayari sa isang sistematikong  Katotohanan lamang ang
paraan inilalahad
 Maayos na pagkasunod sunod ng  Pangyayari sa kasalukuyan
pangyayari
Alamat, Leyenda,epiko at kwentong
Ibat ibang uri ng Narasyon Bayan

Maikli/mahabang kwento o nobela  Naratibo sa panahon ng kasaysayan

 Alamat – nagsasalaysay ng
 Magkaugnay na pangyayari pinagmulan
 Tauhan dumadaan sa pagsubok nag  Leyenda – mahalagang pangyayari
nabibigyang solusyon sa ating lahi
 Epiko – pakikipagsapalaran ng isang
Talambuhay
bayani
 Naratibo tungkol sa isang tao  Kwentong bayan – sumasalamin sa
 Nagsasalaysay ng mga pangyayari ating kultura na natatgpuan sa ating
tungkols sa isang tao bansa
 Naratibo sa buhay ng isang tao

Kasaysayan

 Kwento sa totoong pangyayari

Paglalahad o Ekspositori
 Nagpapaliwanag o naglalarawan
 Nagpapahayag ng kaisipan na
siyahang hinahanay sa lohikal na
pamamaraan
 Sumasagot sa katanungan na
bumabagabag sa isipan ng tao
 Sumusuri ng impormasyon sa
pamamagitan ng paghahanap ng
ideyaa na may sapat na ibedensya
 Siyasatin ang mga ideya
 Nagpapalawak atnagpapalalim ng
ideya
 Layuning makabuo ngmatatag ang
pulidong kaisipan na kung saan
maliit pero makabuluhang teksto
Uri ng ekspositori
Sanaysay
 Nagbibigay pagkakataon na surrin
ang mga ideya tungkol sa isang
paksa
 Nalilinang ang kakayahang sumuri at
mag valida
 Maikling sulatin na may ideya
Proseso
 Paano maisasagawa ang isang bagay
sa pamamagitan ng mga hakbang
 Kailangan maayos ang
pagkakasunod sunod upang madali
sundan
Suring-basa o rebuy
 Maingat na komentaryo sa isang
aklato dula
 Murag review?
 Tala ng kaisipan habang nanunuod
 Paglalahad ng kritika
Editorial
 Detalyong paliwanag tungkol sa
isang bagay na kagaganap pa lamang
 Sakto ang balita at naglalaman ng
5Ws ( who were when why what)
 Lead- dalawang pangungusap na
naglalaman ng pinakamahalang
impormasyong tungkol sa balite
 Sumusuportang detalye
 Kahalagahan ng naturang balita
4. Argumentatibo o Pangangatwiran
 Naglalayong makapanghikayat ng
mambabasa o tagapakinig
 Naglalahad ng opinion na siyang
kanyang ipaglalabag at
ipanghihikayat
 Dapat mayroong matibay na
paninindigan
 Paghandaan ang pangangatwiran
 Maghahanap ng ebidensya
Component ng epektibong tekstong
argumentatibo
Tesis ng bahayag
 Naglalagom ng buong teksto
 Naglalaman ng ipaglaban ng
manunulat
 Nagsisilbing gabay
Sumusuportang Detalye
 Katawang bahagi gn teksto
 Naglalahad ng sumusuportang
detalye
 Mga argumento mula sa ibang
manunulat o statistiks
Dokumentasyon 6. Pag gamit ng mga salitang humigit
sa interpretasyon o kahulugan
 Kailangan maitala sa pamamagitan
ng dokumentasyon
 American Psychological Association
( APA)
 Nagpapakilala ng pinaghangugang
impormasyon

Kontra-argumetno

 Nagpapatibay ng isang argumento

 Importante na malaman at kilalanin
ang sariling argumento upang lubos
na maunawaan ang strengths and
weaknesses nito
 Pagkatapos ilahad ang mga
kontraargumento ay ipaliwanag bakit
mas wasto ang iyong paninindigan

Kongklusyon

 Nagwawakas ng argumento
 Manghikayat sa nailahad na
argumento
 Panimulang talata- tesis
 3- suportang detalye
 Malagom na teksto na siyang
nagiiwan ng kaisipan

Palasi

 Makatutuhanan na punto ngunit

hindi lohikal ang argumento
1. Pag-atake sa tao at hindi sa isyu
2. Paggamit ng kapangyarihan, maaring
posisyon o mapisikal
3. Maling paglalahat- tama sa isa tama
sa lahat
4. Paglagay ng katunggali sa alanganin
5. Paggamit ng salitang labis na
emosyon
Diskurso
 Latin- discursus “running to and
from”
 Hindi mahihiwalay sa komunikasyon
dahil tumtukoy ito sa proses ng
communikasyon na mayroong
tagahatid at tagatanggap ng minsahe
Retorika
 Nagbibigay kulay sa sulatin upang
makapukaw at makpanghimok ng
pansin
 Ma idyomatikong pahayag o
matatalinghagang mga salita
 Hindi lamang limitado ang retorika
sa pagpapakulay ng mga salita kundi
umuugnay din ito nga mga paksa,
wika at kultura
 Wika at kultura- kahulugan ay
masinign
Katangian ng Psalitang Diskurso
(according sa akong pagsabot)
1. Panlipunan ang Diskurso
2. Hindi Malay sa paggamit ng wika
ang nagsasalita – binibigyang
importansya ang daloy ng
komunikasyon at ang layunin ay
magkaintindihan kesa sa isang
strakturang pahayag
3. Isinaalang-alang ang social
settings – Tinitignan kung pormal o
di pormal ang sitwasyon
4. Likas na natutuhan sa prosesong
natural – sa paglaki natin
nasasalamuha natin o natuturo na sa
atin ang pagsasalita at habang
tumatagal ay mas nalilinang natin ito
5. Gumagamit ng Tunog o ponema –
likas na ginagamit ang tono o boses
sa pagsasalita kaya masasabing ang
uri ng sidkurso na ito ang
pinahahalagan ang mga tunog at
ponema
Katangian ng Pasulat na Diskurso
1. Indibidwal ang konteksto sa
pagtanaw - iisa lamang ang
manunulat an siyang gumagawa ng
konsepto sa siyang kinukuha sa
sariling imahenasyon
2. May malay sa paggamit ng wika –
binibigyang tuon ang maingat na
pagpili ng mga salita sa dahilang
hindi na ito mapapalitan pag
nailimbag na
3. Isinasaalang-alang ang audience –
Iniisip nito kung sino ang magiging
mambabasa at kung anogn topic ang
bibigyang tuon nito na nakaayon sa
mambabasa
4. Natutuhan sa isang porma na pag-
aaral – ang pagsusulat ay antutunan
sa mga paaralan at napapaunlad nito
kung paano tayo magisip ang
magpahayg sa paraang pagsusulat ng
mga sanaysay at iba pang sulatin
5. Gumagamit ng Grapemo o mga
simbolo – sa kadahilanang hindi nito
diretso nailalarawan ang nais
ipahayag gumagamit ito ng mga
simbolo upang labis mabigyang diin
ang nais na imahe na mabuo. Sa
kabilang banda ang grapema naman
ay mga letra at bantas na siyang
bumubuo sa mga salita, pangungusap
at iba pa.
Diskursong Pasulat

 Mataas na oras ang inilalaan sa

gawaing pagsulat
 Nabibigyan ang lengguwahe ng
malayang paraan ng pagpapahayag?
( dli ko sure ani)
 Kung walang pasulat walang pag-
aaralan – dahil ang mga aklat ay
nakasulat na diskurso na siyang
nagging basehan sa pagtuturo sa mga
estudyante
 Nagbabasaupang maglibang aat
makakuha ng impormasyon
 Nagsusulat upang magpaabot ng
Impormasyon at magpahayag ng
damdamin

Diskursong Pasalita

 Walang gaanong hirap at pag-

iisip – Impromptu?
 Hindi namamalayin ang mga
napiling salita at gramatika
 Maaring baguhin ang tono