URI NG TEKSTO Layunin lamang nito ay makaaliw sa mambabasa.

1. Tekstong Impormatibo Halimbawa ng Naratibong Masining

Ito ay naglalahad ng mga bagong kaalaman, bagong Maikling Kwento
pangyayari, bagong paniniwala at mga bagong impormasyon Dula
Layunin ng Tekstong Impormatibo Nobela
Layunin nito na magbigay ng mahahalagang impormasyon Alamat
upang alisin o linawin ang mga agam-agam na bumabalot sa Mito
isipan ng mambabasa kaugnay ng isang paksa o isyung Kwentong – Bayan
tinatalakay. Pabula
2. Tekstong Deskriptibo Parabula
Ito ay isang pagpapahayag ng mga impresyon o kakintalang 5. ARGUMENTATIBO
likha ng pandama; pang-amoy, panlasa, pandinig, paningin, at Ito ay nakatuon sa pagbibigay ng isang sapat at matibay na
pansalat. pagpapaliwanag ng isang isyu o panig upang makahikayat ng
Layunin ng Tekstong Deskriptibo mambabasa o tagapakinig.
Layunin nito ang magsaad ng kabuuang larawan ng isang bagay, Ito ay paghahanay ng mga katibayan at mga katotohanang
pangyayari o kaya naman ay magbigay ng isang konseptong may kaugnayan sa isyung pinag-uusapan o tinatalakay.
biswal ng mga bagay – bagay, pook, tao, o pangyayari.
Uri ng Tekstong Deskriptibo Uri ng Argumentatibo
1.Karaniwan 1. Pabuod na pangangatwiran (Inductive Reasoning)- ito ay
ito ay pagbibigay ng impormasyon ayon sa pangkalahatang nagsisimula sa isang maliit at ispisipik na halimbawa o
pagtingin o pagmalas. katotohanan at magtatapos sa isang panlahat na simulain,
2. Masining 2. Pasaklaw na pangangatwiran (Deductive Reasoning)- Dito ang
Ito ay nagpapahayag ng isang buhay na larawan batay sa isang masaklaw na katotohanan ay ikinakapit sa isang tiyak na
damdamin at pangmalas ng may-akda. Karaniwang pili ang pangyayari. Nagsisimula ito sa isang malaking kaisipan patungo
salita sa paglalarawan.Gumagamit ng mga pang-abay, pang-uri, sa paghahati-hati nito sa maliit na kaisipan.
tayutay, at idyoma.
 Kasangkapan sa Malinaw na Paglalarawan DISKURSO
Wika • Ito ay tumutukoy sa berbal na komunikasyon tulad ng
Maayos na detalye kumbersasyon. Ito ay anyo ng pagpapahayag ng ideya
Pananaw ng paglalarawan hinggil sa isang paksa.
Isang kabuuan o impresyon • Tumutukoy sa kakayahan ng isang tao sa pagsasaayos ng
3. Tekstong Persuweysib kaisipan, pamamaraan o ang pagiging makatwiran ng
Ito ay mapanghikayat na pagpapahayag na may layuning isang tao.
mahikayat ang mambabasa na makiayon o tanggapin ang Dapat Taglayin ng Partisipant
pananaw ng manunulat. Komunikatib Kompitens
Halimbawa: Advertisement, Sanaysay na politikal, Editoryal, Ito ay nag-iinbolb sa sa abilidad ng isang ispiker upang
Brosyur, catalog piliin ang angkop na barayti ng wika para sa tiyak na
Anyo ng Tekstong Persuweysib sitwasyong sosyal.
COMMERCIAL – ginagamit ng mga kompanya upang i- 2. Linggwistik Kompitens
promote ang kanilang produkto. Ito ang mental grammar ng isang indibidwal, ang di
NON-COMMERCIAL – ito ay higit na pormal na konsyus na kaalaman sa sistema ng mga tuntunin ng
panghikayat ;manipesto, editoryal, mga adbokasya. wika.
4. Tekstong Naratibo
• KONTEKSTO NG DISKURSO
Ito ang pinakamamtandang anyo at pinakamalaganap na
1. Kontekstong Interpersonal
paraan ng pagpapahayag. Pangunahing layunin nito ay ang
Hal. Usapan ng magkaibigan
magkwento. Kailangang maayos ang pagkakahanay ng mga
2. Kontekstong Panggrupo
pangyayari ayon sa pagkakasunod-sunod nito. Hal. Pulong ng pamunuan ng isang
Uri ng Tekstong Naratibo samahang pang- mag-aaral
1.Naratibong Nagpapabatid ( Informative Narrative )-Ito ay
3. Kontekstong Pang-organisasyon
naghahatid ng kaalaman o kabatiran sa mga mambabasa
Hal. Memorandum ng pangulo sa isang
Halimbawa ng Naratibong Nagpapabatid
kumpanya sa lahat ng empleyado.
1.Salaysay na nagpapaliwanag ( Expositor Narrative)
4. Kontekstong Pangmasa
2.Salaysay na Pangkasaysayan ( Historical Narrative)
Hal. Pagtatalumpati ng isang politiko sa
3. Salaysay ng pakikipagsapalaran ( Narrative of Adventure)
harap ng mga botante.
4. Salaysay na Patalambuhay ( Biological Narrative )
5. Kontekstong Interkultural
5. Anekdota ( Anecdote )
Hal. Pagpupulong ng mga pinuno ng
bansang ASEAN
2. Naratibong Masining
6. Kontekstong Pangkasarian
 Hal. Usapan ng mag-asawa
 URI NG NARATIBO
Pag-unawa at Pagpapakahulugan  Maikling Kuwento
1. Kontekstong Sikolohikal  Nobela
May kinalaman ito sa damdamin, katauhan, ugali at
 Talambuhay
pananaw ng kausap.
2. Kontekstong Historikal
 Kasaysayan
Tumutukoy ito kung may nakaraang ugnayan ang nag-  Balita
uusap, o may nauna bang pinag-usapan bago ang kasalukuyang  Kuwentong –bayan
pag-uusap. Ang mga ito ay makatutulong upang maitatag ang
pag-unawa sa konteksto ng pag-uusap.  ELEMENTO NG ISANG NARATIBO
3. Kontekstong Sosyal  Banghay
Sa kontekstong ito ay nararapat na ikonsider sa  Tauhan
pagpapakahulugan ang gulang, katayuan at hangarin ng kausap.  Tagpuan
Dapat isaalang –alang ang gagamiting wika.  Suliranin
4. Kontekstong kultural  Kasukdulan
Ito ay may kaugnayan sa tradisyon , gawi, paniniwala, at
 Wakas
prinsipyo ng kausap.
BATAYANG URI NG DISKURSO
MASINING NA PAGPAPAHAYAG
 DESKRIPTIBO(PAGLALARAWAN)
DISKURSO  Ito ay isang anyo ng diskurso na nagpapahayag ng sapat
na detalye o katangian ng isang
 Ito ay isang pormal na pagtalakay sa isang paksa,pasulat tao,bagay,pook,damdamin o teorya upang ang isang
man o pasalita. mambabasa o tagapakinig ay makalikha ng isang
larawang mental kung anoman ang inilalarawan.
 Ito ay pakikipagtalastasan,pakikipag-usap o ano mang
 DESKRIPTIBO (PAGLALARAWAN)
paraan ng pagpapahayag ng ideya tungkol sa isang
paksa.  Ito ay pagbibigay ng malinaw na imahen ng isang
tao,bagay,pook,damdamin o teorya upang makalikha ng
BATAYANG URI NG DISKURSO isang impresyon o kakintalan.
 NARATIBO (PAGSASALAYSAY)  Sa mabisa at epektibong paglalarawan,karaniwang pang-
uri at mga pang-abay ang ginagamit upang mabigyang
 Anyo ng diskursong nagpapahayag ng mga
buhay ang anomang inilalarawan.
magkakaugnay na pangyayaring may tiyak na
 Mga Kahingian ng Epektibong Deskripsyon
pinagmulan tungo sa isang tiyak at makabuluhang wakas.
Kalakip nito ng isang partikular na pangyayari upang  Wastong pagpili ng paksa
maibahagi sa iba ang mga bagay na nagaganap sa atin o  Pagbuo ng isang pangunahing larawan
mga bagay na nasaksihan.  Sariling pananaw o perspektibo
 Kaisahan
 Mahalaga ang diskursong ito sa ating pang-araw-araw na  Pagpili ng mga sangkap
pamumuhay dahil na rin sa tayong mga tao ay may likas  Layunin ng paglalarawan
na kaugaliang makipagkapwa-tao at ang pagbabahagi ng
mga bagay-bagay na nangyayari sa ating buhay o maging Uri ng Deskriptibo
sa buhay ng iba ay isang karaniwang gawaing pantao. Karaniwang Deskripsyon
Iniuugnay madalas sa ordinaryo o palasak. Nakatuon ang
 KAHINGIAN NG EPEKTIBONG NARATIBO pokus ng naglalarawan sa mga pangunahing katangian ng
 Orihinal at kawili-wili ang paksa inilalarawan.
 Mapanghikayat na pamagat
 Mapangganyak na panimula  Maganda si Matet. Maamo ang mukha na lalo pang
 Kapana-panabik,di maligoy at magkakaugnay na daloy ng pinatitingkad ng mamula-mula niyang pisngi. Mahaba
pangyayari ang kanyang buhok na umaabot hanggang baywang.
Balingkinitan ang kanyang katawan na binagayan naman
ng kanyang taas.
 KAHINGIAN NG EPEKTIBONG NARATIBO
 Angkop at interesanteng wakas 2. Masining na Deskripsyon
 Makabuluhang karanasang pantao Ito ay nagpapahayag ng isang buhay na larawan batay sa
 Angkop na bokabularyo o pananalita damdamin at pangmalas ng may-akda. Karaniwang pili ang
 Malinaw at tiyak na punto de vista sa pagsasalaysay o salita sa paglalarawan.Gumagamit ng mga pang-abay, pang-uri,
paningin. tayutay, at idyoma.
 Muling nagkabuhay si Venus sa katauhan ni Matet. Ang
maamo niyang mukhang tila anghel ay sadyang
kinahuhumalingan ng mga anak ni Adan. Alon-alon ang
kanyang buhok na bumagay naman sa kainggit –inggit
niyang katawan at taas.
BATAYANG URI NG DISKURSO
 EKSPOSITORI (PAGLALAHAD)
 Anyo ng diskursong nagpapaliwanag o naglalarawan ng
isang paksa.Ito ay nagpapahayag ng mga kaisipan na
saklaw ng kaalaman ng tao na naihanay sa isang lohikal
na pamamaraan sa layuning makabigay ng dagdag o
bagong kaalaman.
 EKSPOSITORI (PAGLALAHAD)
 Sa diskursong ekspositori, sinisiyasat ang isang
ideya,pahalagahan ang mga ebidensyang
naiharap,palawakin at palalimin ang ideya sa layong
makabuo ng isang matatag na kaisipan tungkol sa
naturang ideya sa isang malinaw,maikli subalit malamang
teksto.
 KATANGIAN NG EPEKTIBONG EKSPOSITORI
 May malinaw,maikli subalit malaman at ispesipikong
tesis na pahayag na matatagpuan sa unang talata ng
teksto.
 May malinaw at lohikal na paglilipat-diwa sa pagitan ng
mga talata mula sa panimula hanggang sa pagwawakas.
 May mga talatang naglalaman ng matibay na ebidensya.
 KATANGIAN NG EPEKTIBONG EKSPOSITORI
 May mga ebidensya o pantulong na impormasyon
 Malikhain
 Magtataglay ng isang kongklusyon
 MGA KOMPONENT NG TEKSTONG EKSPOSITORI
 Tesis na pahayag
 Mapagkakatiwalaang sanggunian
 Sumusuportang detalye
 Kaayusan ng detalye
 PARAAN NG EPEKTIBONG EKSPOSISYON
 Pagbibigay-depinisyon
 Paglalarawan
 Sanhi at bunga
 Paghahambing at pag-iiba
 Problema at Solusyon
 Pag-iisa-isa
 Pagsusunod-sunod o order
 URI NG EPEKTIBONG EKSPOSISYON
 Sanaysay
 Proseso
 Suring – basa o rebyu
 Editoryal
 Balita o Ulat
BATAYANG URI NG DISKURSO
 ARGUMENTATIBO (PANGANGATUWIRAN)
Ito ay naglalayong hikayatin ang mga mambabasa na
tanggapin ang isang partikular na argumento.
 Inilalahad ng manunulat ang kaniyang opinyon kaugnay
ng isang paksa at sisikapin niyang mahikayat ang
mambabasa na paniwalaang wasto ang kaniyang panig
sa pamamagitan ng mga katuwiran at halimbawa.
 Mga Konsiderasyong Makatutulong sa Pagsulat ng
Argumentasyon
 Tiyakin na may matibay na paninindigan
 Alamin kung ano-ano na ang nasabi ng mga tao ukol sa
isyu upang mapaghandaan ang pangangatuwiran.
 Maghanap ng mga ebidensyang magpapatibay ng inyong
paninindigan
 KOMPONENT NG EPEKTIBONG ARGUMENTATIBO
 Tesis na pahayag
 Suportang detalye
 Dokumentasyon
 Kontra-argumento
 Kongklusyon
 HAKBANG SA PAGSULAT NG TEKSTONG ARGUMENTATIBO
 Ipakilala ang paksang tatalakayin
 Ilahad ang paniniwala ukol sa paksa.
 Ipaliwanag ang kadahilanan kung bakit matibay ang
iyong paniniwala sa iyong panig.
 Maglahad ng mga ebidensya pati na rin ng mga
halimbawa bilang suporta sa iyong ideya.
PALASI
 Ang mga palasi ng argumentasyon ay mga katuwiran na
minsan ay nagagawang maka-impluwensiya ng tao
ngunit kung susuriin nang malaliman ay hindi naman
talaga makatuwiran.
 Maaari ngang makatotohanan ang punto ng isang
katuwiran ngunit kung ang pamamaraan upang matamo
ay hindi lohikal.
 Mga Dapat Iwasan sa Pagbuo ng Argumento upang hindi
Maituring na PALASI
 Pag-atake sa pagkatao ng katunggali at hindi ang isyu.
 Paggamit ng kapangyarihan,mapapisikal man o posisyon.
 Maling paglalahat.Hindi dahil maituturing na tama sa
isang epekto ay tama na rin sa iba.
 Mga Dapat Iwasan sa Pagbuo ng Argumento upang hindi
Maituring na PALASI
 Paglagay sa katunggali sa alanganin, na alinman sa
dalawang mapagpipiliang panig ng isyu ang kanyang
pipiliin ay malalagay siya sa alanganin.
 Paggamit ng mga salitang labis na emosyonal na
pinahihina ang kalaban dahil sa atakeng emosyonal.
 Mga Dapat Iwasan sa Pagbuo ng Argumento upang hindi
maituring na PALASI
 Paggamit ng mga salitang maaaring mabigyan ng higit sa
isang interpretasyon o kahulugan.

EKSPRESYONG LOKAL
Mayaman ang kulturang Filipino sa mga kultural na
pagpapahayag tulad ng paggamit ng mga salawikain, kasabihan,
talinghaga at bulong. Ang mga ito ay mga uri ng pagpapahayag
na ginagamit para sa iba’t ibang layunin tulad ng pangangaral,
pagbibigay ng paalala, pagbababala, paghahangad at
pagpapahiwatig ng damdamin at kaisipan.
Mga tao sa lipunan ang gumagamit ng ganitong uri ng
pagpapahayag.Nabubuo at umuunlad ang kultura sanhi ng
pakikisalamuha ng tao sa kaniyang lipunan. Kaugnay nito, dahil
iba-iba ang mga taong nakakasalamuha sa lipunan, nahuhubog
ang iba’t ibang ugaliin, paniniwala. gawi at kabilang na rin ang
pagkakaiba ng mga ekspresyon.
• KAHULUGAN NG EKPRESYONG LOKAL
• Ito ay ang likas at ordinaryong wika na naiiba sa anyo at
gamit sa lohika at iba pang uri ng pilosopiya. Mga parirala
at pangungusap na ginagamit ng mga tao sa pagpapahayag
ng damdamin o pakikipag-usap na ang kahulugan ay hindi
ang literal na kahulugan ng bawat salita at hindi
maiintindihan ng mga ibang taong hindi bihasa sa
lenggwahe.
Tandaan:
Ang mga ekspresyon, bilang bahagi ng gawaing
pangkomunikasyon ay nag-iiba-iba dahil sa heograpiya o
lokasyon ng tagapagsalita. Ito ang dahilan kung bakit may
baryasyon ang paggamit ng wika
• Halimbawa ng Katutubong Ekspresyon
• Jeproks Bugtong na anak
• Para kang sirang plaka Topo topo
• Kopong-kopong Makunat pa sa belekoy
• Naniningalang –pugad May pileges sa noo
• Giyera Patani balat-sibuyas
• Iniputan sa ulo Itaga sa bato

• Halimbawa ng Makabagong Ekspresyon

• Anak ng……. Diyos ko! O, Mahabaging Diyos
• Diyaske Ikako
• Susmaryosep! Mucho Dinero
• Bahala na Totoy o Nene
• Ganun? Lutong Macau

• Halimbawa ng Ekspresyong Milenyal

• Humuhugot Lodi
• Ansabe E Di Wow!
• Ligwak Ginigigil Mo Ako.
• Havey Petmalu
• Werpa Pak !