You are on page 1of 2

- Ang salitang mitolohiya ay nangangahulugang agham o misteryo.

Ito rin ay umaakay sa tao sa matuwid na landas


pag-aaral ng ng buhay.
mga mito/myth at alamat. Tumutukoy rin ito sa kalipunan
Elemento ng Parabula:
ng mga mito mula
1. Tauhan - ito ang mga karakter na gumaganap sa istorya
sa isang pangkat ng tao sa isang lugar na naglalahad ng
o kwento.
kasaysayan ng mga
2. Tagpuan - tumutukoy sa oras, panahon, at lugar na
diyos-diyosan noong unang panahon na sinasamba,
pinangyarihan ng
dinarakila at pinipintakasi
kuwento.
ng mga sinaunang tao.
3. Banghay - ang sunod-sunod na pangyayari na naganap
1. Tagaganap – ang pokus ng pandiwa kung ang paksa o sa kwento.
simuno ng pangungusap ang tagaganap ng kilos ng 4. Aral - mga mahalagang matututunan pagkatapos
pandiwa. Sinasagot nito ang tanong na Sino. mabasa ang kwento.
Hal. Nagluto ng masarap na pananghalian si ama.
Pandiwa – Nagluto / Tagaganap/Aktor – ama -Pasalita man o pasulat, nakatutulong sa pag-unawa ng
Naglaro ng basketbol si Carlo. mensahe ng isang
Pandiwa – Naglaro / Tagaganap/Aktor – Carlo diskurso ang paggamit ng mga salitang nagsasama-sama o
2. Layon o Gol- ang pokus ng pandiwa kung ang layon ay nag-uugnay ng isang
siyang paksa o binibigayng-diin sa pangungusap. Sinasagot ideya sa mga kasunod na ideya. Tinatawag sa Ingles na
ang tanong na ANO. Cohesive Devices ang
3. Pinaglalaanan/Tagatanggap – pokus ng pandiwa ang ganitong salita. Sa komunikatibong gramatikang ito ng
pandiwa kung ang tao wikang Filipino,
o bagay na nakinabang sa resulta ng kilos ng pandiwa ang tinatawag na pang-ugnay ang mga ito. May mga angkop
paksa ng na pang-ugnay na
pangungusap. ginagamit sa pagsasalaysay.
Hal: Ipinagluto ni Ina ng paboritong ulam si bunso. Ginagamit sa pagsunod-sunod ng pangyayari ang mga
Pansinin: Ang salitang si bunso ang nagsisilbing kalaanan o pang-ugnay o
tumatanggap panandang pandiskurso. Narito ang mahahalagang gamit
ng kilos ng pandiwang Ipinagluto nito:
4. Kagamitan/Instrumental – ang tawag sa instrument o 1. Pagdaragdag at pag-iisa-isa ng mga impormasyon
kasangkapan sa Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito sa paglalahad
pagsasagawa ng kilos na isinasaad ng pandiwa na ng
gumaganap bilang paksa pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari o pag-iisa-isa ng
o simuno ng pangungusap. mga impormasyon.
Hal: Ipinantali niya ang lubid sa puno upang hindi Kabilang dito ang mga salitang: pagkatapos, saka,
matumba sa paparating unang,sumunod na araw,
na bagyo. sa dakong huli, pati, isa pa at gayon din.
Pansinin: Ang simuno o paksa ay ang lubid at ang 2. Pagpapahayag ng mga kaugnayang lohikal
nagsisilbing instrumento Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito ng paglalahad
sa kilos ng pandiwang Ipinantali. ng dahilan at
bunga, paraan at layunin, paraan at resulta, maging sa
-Ano ang Parabula?
pagpapahayag ng
Ang parabula ay maikling salaysay na nagtuturo ng
kondisyon at kinalabasan. Kabilang na pang-ugnay sa
kinikilalang
bahaging ito ang dahil
pamantayang moral na karaniwang batayan ng mga
sa, sapagkat at kasi.
kuwento ay nasa Banal
Samantalang sa paglalahad ng bunga at resulta ginagamit
na Kasulatan.Realistiko ang banghay at ang mga tauhan ay
ang pangugnay na kaya, kung kaya, kaya naman, tuloy at
tao. Ang mga
bunga.
parabula ay may tonong mapagmungkahi at maaaring may
sangkap na
-Ang Sanaysay ay nagmula sa dalawang salita, sanay at -Maikling Kuwento
pagsasalaysay. Ito Ito ay isang akdang pampanitikan sa tuluyan na sa
ay isang piraso ng sulatin na kadalasang naglalaman ng pamamagitan ng mga pangungusap at talata’y binubuo ng
punto de vista may-akda upang sa kanyang kapangyarihan at kakayahan
(pananaw ) ng may-akda. Ito rin ay komposisyon na prosa bilang isang alagad ng panitikan, mailahad ang isang
na may iisang diwa at pangyayari sa buhay ng pangunahing tauhan,
pananaw. Ito rin ay sistematikong paraan upang makapagkintal ng isang bias sa puso at diwa ng mga
maipaliwanag ang isang bagay mambabasa.
o pangyayari. Ito ay likha ng bungang-isip na hango sa isang bahagi ng
buhay na tunay na
Mayroong dalawang uri ng sanaysay ito ay Pormal na
nangyari o maaring mangyari. Sapagkat ito’y may makitid
tumatalakay sa mga
na larangan, mabilis na
seryosong paksa at nangangaiangan ng masusing pag-aaral
galaw kaya’t tuloy- tuloy ang pagsasalaysay, matipid at
at malalim na
payak ang mga
pagkaunawa sa paksa. Naglalaman ng mahahalagang
pangungusap,kakaunti ang mga tauhan na lagi nang may
kaisipan at nasa isang
pangunahing tauhan,
mabisang ayos ng pagkakasunod-sunod upang lubos na
payak o karaniwan ang paksa, maikli ang panahong
maunawaan ng
sinakop.
bumabasa. Ang Di-Pormal ay tumatalakay naman sa mga
paksang magaan, Elemento ng Maikling Kuwento
karaniwan, pang-araw-araw at personal. Ito rin ay 1. Tauhan – Ito ay tumutukoy sa mga panauhin sa kwento.
nagtataglay ng opinion, kurokuro at paglalarawan ng isang 2. Tagpuan – Ito ay tumutukoy kung saan naganap ang
may-akda. kwento.
3. Banghay – Ito ay tumutukoy sa pagkakasunod-sunod ng
-Ano ang Epiko?
mga pangyayari sa
Ang Epiko ay tulang pasalaysay na nagsasaad ng
kwento.
kabayanihan ng
Mayroong limang (5) bahagi ang banghay:
pangunahing tauhan na nagtataglay ng katangiang
Panimula – Kung saan at paano nagsimula ang kwento.
nakahihigit sa karaniwang
Saglit na Kasiglahan – Ito ay ang panandaliang pagtatagpo
tao na kadalasan ay buhat sa lipi ng mga diyos at diyosa.
ng mga tauhan sa
Ang paksa ng epiko ay
kwento.
mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa kanyang
Kasukdulan – Dito na nangyayari ang problema sa kwento.
paglalakbay at
Kakalasan – Ito ay tumutukoy sa parte kung saan unti-unti
pakikidigma. Ang salitang Epiko ay mula sa salitang
nang naaayos ang
Griyego “Epos” na ang
problema.
salawikain o awit at ngayon ay tumutukoy sa kabayanihan
Wakas – Ito ay tumutukoy kung paano nagwakas o
na isinasalaysay.
natapos ang kwento.
-Ang nobela ay isang mahabang uri ng piksyon na madalas 4. Kaisipan – Ito ay ang mensahe ng maikling kwento sa
ay nakasulat mambabasa.
sa paraan ng prosa. Madalas na binubuo rin ito ng 5. Suliranin – Ito ay tumutukoy sa problemang
maraming tauhan. Ang ilan ikinakaharap ng tauhan sa
sa mga elemento ng dula ay tagpuan o setting na kwento.
tumutukoy sa lugar at 6. Tunggalian – Ito ay maaaring tao laban sa tao, tao laban
panahon na pinangyarihan ng akda, tauhan na siyang sa sarili, tao laban sa
nagpapagalaw at lipunan, o tao laban sa kalikasan.
nagbibigay-buhay sa nobela, banghay na binubuo ng mga 7. Paksang Diwa – Ito ay ang pinaka-kaluluwa ng kwento.
pangyayari at tema na
pakasng –diwa ng nobela.

You might also like