Odpowiedzi do zadań zamieszczonych w publikacji

Karty pracy ucznia 1

I. Obraz Ziemi

1. Źródła informacji geograficznej

1. słownik geograficzny
2. atlas geograficzny
3. czasopismo geograficzne
Zadanie 1 4. przewodnik turystyczny
5. kamera internetowa
6. rocznik statystyczny
7. pomiar terenowy

A. 1. 928 415 345 893 km3 ≈ 9,28 ∙ 1011 km3

2. Jowisz, Saturn, Uran, Neptun
Zadanie 2
3. Jowisz – 79 księżyców
B. Rozwiązanie tej części zadania należy zweryfikować w czasie, kiedy to zadanie zostało zadane.

A. Torf jest wykorzystywany jako opał, podściółka dla bydła, nawóz lub materiał izolacyjny w
budownictwie.
B. W XXI w. wydobycie węgla kamiennego w Polsce spadało. Łączny spadek wyniósł około 40 mln t.
C. Bujna roślinność bagienna uległa rozkładowi, a następnie obumarły materiał organiczny został
Zadanie 3
przykryty osadami, po czym w wyniku procesu uwęglania tego materiału utworzył się węgiel
kamienny.
D. Największe złoża węgla brunatnego występuje w Zagłębiu Bełchatowskim, Zagłębiu Konińskim i
Zagłębiu Turoszowskim.

1. P
Zadanie 4 2. F
3. P

2. Mapa jako obraz Ziemi

1. 1 cm – 500 m,
2. 1 : 4 500 000,
Zadanie 1 3. 1 : 700 000, 1 cm – 7 km
4. 1 : 25 000,
5. 1 cm – 35 m,

1 cm – 250 m
8 cm – x
Zadanie 2 x = (8 cm ∙ 250 m) : 1 cm = 2000 m = 2000 m = 2 km
Odpowiedź: Rzeczywista długość drogi wynosi 2 km.

Zadanie 3 2; A

1 cm – 500 m
4 cm – x
Zadanie 4 x = (4 cm ∙ 500 m) : 1 cm = 2000 m = 2 km
Odpowiedź: Rzeczywista odległość wynosi 2 km.

A. Metoda izolinii
B. Metoda sygnaturowa
C. Metoda powierzchniowa
Zadanie 5
D. Metoda sygnaturowa
E. Metoda izolinii
F. Metoda powierzchniowa
3. Korzystamy z mapy

1. B
2. B
Zadanie 1
3. A
4. B

1. Wodospad Szklarki
2. Twarożnik
Zadanie 2 3. Muzeum Energetyki Jeleniogórskiej
4. Pod Łabskim Szczytem
5. Hutnicza Górka

A. 710 m n.p.m.
Zadanie 3 B. 1361 m n.p.m.
C. 1361 m n.p.m. – 713 m n.p.m. = 651 m

Zadanie 4 Zdjęcie zostało wykonane w kierunku północnym.

Karta powtórzeniowa

Źródła pośrednie: fotografia doliny rzecznej w podręczniku, globus, spis ludności, tabela prezentująca
wielkość migracji wewnętrznych w województwie łódzkim, film o budowie Układu Słonecznego.
Zadanie 1
Źródła bezpośrednie: szkic terenu w Twojej okolicy, pomiar temperatury wody w rzece płynącej w
pobliżu szkoły, obserwacja widnokręgu.

1. B
Zadanie 2 2. C
3. A

Przykładowe odpowiedzi:
1. W nawigacji samochodowej.
Zadanie 3
2. Przez służby ratunkowe.
3. Przez instytucje zajmujące się monitorowaniem jakości powietrza.

a) 1. D
2. A
3. C
Zadanie 4 4. E
5. B
6. F
b) zaznaczone: D

7 cm – 105 m
1 cm – x
x = (1 cm ∙ 105 km) : 7 cm = 15 km
Zadanie 5 1 cm – 15 km
1 : 1 500 000
Odpowiedź: Skala mapy wynosi 1 : 1 500 000.

a) Metoda izolinii
Zadanie 6 b) Izotermy
c) A, D

a) Ze strony wschodniej
Zadanie 7 b) 4
c) Czarny Potok
 Szerokość geograficzna: 49o26’N.
Zadanie 8
Długość geograficzna 21o01’E.

Zadanie 9 1114 m n.p.m. – 735 m n.p.m. = 379 m

II. Ziemia we wszechświecie

1. Wszechświat i Ziemia

1. F
2. P
3. P
Zadanie 1 4. F
5. P
6. F
7. P

A – promień biegunowy, 6357 km

B – promień równikowy, 6378 km
Zadanie 2
C – południk, 20 004 km
D – obwód równika, 40 075 km

1. meteoroida
2. planetoida
Zadanie 3 3. Ziemia
4. Jowisz
5. Słońce

1. Merkury – E
2. Wenus – F
3. Ziemia – B
4. Mars – A
Zadanie 4
5. Jowisz – D
6. Saturn – G
7. Uran – C
8. Neptun – H

2. Ruch obiegowy Ziemi

Skreślone kolejno:
Zadanie 1 Ziemia, Słońca, heliocentryczną, Hubble’a, geocentrycznej, Słońca wokół Ziemi, koła, zgodnym z
ruchem, miesiąc.

a) 22 czerwca
b) A. 1, 2 i 6
B. 4
Zadanie 2 C. 6
D. 2
E. 7
F. 3, 4 i 5

Zadanie 3 Podkreślone: A, C, F, G.
Zadanie 4

1. C
2. A
3. C
Zadanie 5 4. B
5. A
6. A
7. B

3. Ruch obrotowy Ziemi

Zadanie 1

1. A
2. A
3. B
Zadanie 2
4. B
5. A
6. B

1. czas słoneczny
2. czas strefowy
Zadanie 3
3. czas urzędowy
4. czas uniwersalny

A. 22.00 – 5 h = 17.00, piątek

Zadanie 4 B. 22.00 + 1 h = 23.00, piątek
C. 22.00 + 3 h = 1.00, sobota
Karta powtórzeniowa

Na przykład:
A. W Układzie Słonecznym znajduje się jedna gwiazda.
B. Meteoryt to meteor, który dotarł do powierzchni Ziemi.
Zadanie 1
C. Planetoidy to ciała niebieskie o średnicy nieprzekraczającej 1000 km.
D. Planetoidy znajdujące się najbliżej Ziemi są położone między orbitami Marsa i Jowisza.
E. Jedną z planet karłowatych jest Pluton.

a) Kometa
Zadanie 2
b) B, D, E

A. krótszy
B. dłuższy
Zadanie 3 C. dłuższy
D. dłuższy
E. dłuższy

Zadanie 4

Zadanie 5 B, D, F

Konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi: B, E, G, H.

Zadanie 6
Konsekwencje ruchu obiegowego Ziemi: A, C, D, F.

Zadanie 7 2; A

a)

Zadanie 8
 b) Zaznaczony: równik.
c) Na przykład:
1. Wpływa na odchylenie kierunków wiatrów.
2. Wpływa na kierunek przebiegu prądów morskich.
3. Wpływa na ciała, które swobodnie spadają z dużych wysokości, powoduje wschodnie odchylenie
kierunku spadania tych ciał.

A. Na przykład: Indie, Afganistan, Iran.

B. Na przykład: Australia, Rosja, Kanada.
Zadanie 9
C. Kiribati.
D. Na przykład: Finlandia, Ukraina.

III. Atmosfera

1. Temperatura powietrza

1 i 7 – szerokość geograficzna
1 i 3 – prądy morskie
Zadanie 1
4 i 5 – wysokość nad poziomem morza
2 i 6 – odległość od mórz i oceanów

1. F
Zadanie 2 2. P
3. P

Zadanie 3 1; B

Skreślone kolejno:
Zadanie 4
styczniu, północnym, południowym, Koziorożca.

2. Ciśnienie atmosferyczne

A. 4
B. 2
Zadanie 1
C. 1
D.3

Zadanie 2 2; A

a) Na półkuli północnej – lato; na półkuli południowej – zima.

b) 1. Wyż Hawajski
2. Wyż Grenlandzki
Zadanie 3
3. Wyż Azorski
4. Niż Południowoazjatycki
5. Wyż Australijski

1. A
2. B
Zadanie 4 3. B
4. B
5. A

3. Opady atmosferyczne

A. Para wodna jest niewidocznym gazem, który można wyczuć w powietrzu.

B. Kondensacja to zmiana stanu skupienia z gazowego w ciekły.
Zadanie 1 C. Chmury składają się z unoszących się w powietrzu kropel wody i kryształków lodu.
D. Proces przemiany pary wodnej w lód jest nazywany resublimacją.
E. Opad atmosferyczny może mieć postać deszczu, śniegu lub gradu.
 a) A. 2
Zadanie 2 B. 1
b) deszcz zenitalny

Zadanie 3 B→D→C→A

1. B – mała
2. H – mała
3. F – duża
Zadanie 4 4. A – mała
5. D – duża
6. E – duża
7. G – mała

4. Prognozowanie pogody

1. Ciśnienie atmosferyczne – hPa.

2. Wiatr – m/s lub km/h.
3. Opad atmosferyczny – mm.
Zadanie 1
4. Zachmurzenie – od 0 (niebo bezchmurne) do 8 (pełnie zachmurzenie).
5. Wilgotność powietrza – % (wilgotność względna) lub g/m3 (wilgotność bezwzględna).
6. Temperatura powietrza – oC, oF, K.

a) Część południowa.
Zadanie 2
b) Nad Litwą.

a)

Zadanie 3

b) Powietrze arktyczne, powietrze polarne morskie, powietrze polarne morskie ciepłe.

c) Front chłodny.
d) Północny kraniec Bałtyku: 0,7°C.
Południowy kraniec Bałtyku: 7,7°C.
e) Zamglenie.

Przykładowa odpowiedź:
12 listopada pogodę w Polsce będą kształtowały dwa układy baryczne: niż znad Oceanu Atlantyckiego
Zadanie 4
oraz wyż znad Rosji. W związku z przemieszczającym się od zachodu chłodnym frontem
atmosferycznym spodziewane są spadek wartości temperatury powietrza i gwałtowne opady deszczu.

5. Klimaty na kuli ziemskiej

Elementy pogody i klimatu: ciśnienie atmosferyczne, opady atmosferyczne, zachmurzenie, wiatr,

temperatura powietrza, wilgotność powietrza.
Zadanie 1
Czynniki klimatotwórcze: rozmieszczenie lądów i oceanów, wysokość nad poziomem morza, rzeźba
terenu, prądy morskie, szerokość geograficzna.
 Skreślone:
A. rośnie
Zadanie 2
B. rośnie
C. wysokość nad poziomem morza

A. 4
B. 1
C. 7
Zadanie 3
D. 6
E. 3
F. 2

1. F
Zadanie 4 2. P
3. F

Karta powtórzeniowa

Skreślone kolejno:
Zadanie 1
zachodnim, zimny, Peruwiański, ciepły, Falklandzki.

A. 3
Zadanie 2 B. 1
C. 2

Styczeń: B, E, F.
Zadanie 3
Lipiec: A, C, D.

A. cyklon tropikalny
Zadanie 4 B. wał fenowy
C. tornado

Wysokie opady: 2, 5, 7, 8.
Zadanie 5
Niskie opady: 1, 3, 4, 6.

Lp. Element pogody Madryt Oslo Sofia

o o
1. Temperatura powietrza 9,8 C 2,8 C 2,4oC
2. Ciśnienie atmosferyczne 1016 hPa 1008 hPa 1021 hPa
Zadanie 6
3. Kierunek wiatru W WSW cisza
4 Prędkość wiatru 1 m/s 5 m/s 0 m/s
5. Zachmurzenie 7/8 2/8 0/8

Przykładowa odpowiedź:
1 kwietnia 2019 r. pogodę w Polsce będą kształtowały dwa układy baryczne: niż znad północnej części
Zadanie 7 Europy oraz wyż znad Oceanu Atlantyckiego. W związku z przemieszczającym się z północy
chłodnym frontem atmosferycznym spodziewane są spadek wartości temperatury powietrza i
gwałtowne opady deszczu. Spodziewane są również wzrost prędkości wiatru i wzrost zachmurzenia.

a) 1. Strefa klimatów równikowych

2. Strefa klimatów zwrotnikowych
Zadanie 8 3. Strefa klimatów podzwrotnikowych
4. Strefa klimatów umiarkowanych
5. Strefa klimatów okołobiegunowych
 b) i c)

Zadanie 9 2; A

IV. Hydrosfera

1. Zasoby wodne Ziemi. Wszechocean

1. woda w morzach i oceanach

2. woda w lodowcach i lądolodach
Zadanie 1 3. wody podziemne
4. woda w jeziorach słodkowodnych
5. woda w rzekach

Zadanie 2

Duże zasolenie wód morskich: A, B, G.

Zadanie 3
Małe zasolenie wód morskich: C, D, E, F.

a)

Zadanie 4
 b) 1. Prąd Kalifornijski
2. Prąd Peruwiański
3. Prąd Labradorski
4. Prąd Północnoatlantycki
5. Prąd Brazylijski
6. Prąd Benguelski
7. Prąd Wiatrów Zachodnich
8. Prąd Mozambicki
9. Oja Siwo
10. Prąd Wschodnioaustralijski

Zadanie 5 2; B

2. Wody powierzchniowe

a)

Zadanie 1

b) 1. Ocean Atlantycki
2. Morze Śródziemne / Ocean Atlantycki
3. Morze Wschodniochińskie / Ocean Spokojny
4. Zatoka Meksykańska / Ocean Atlantycki
5. Morze Żółte / Ocean Spokojny
6. Morze Karskie / Ocean Arktyczny
7. Ocean Atlantycki
8. Morze Ochockie / Ocean Spokojny
9. Morze Beauforta / Ocean Arktyczny
10. Morze Kaspijskie / obszar bezodpływowy
11. Wielka Zatoka Australijska / Ocean Indyjski
c) Antarktyda
d) Na Antarktydzie z powodu niskich temperatur powietrza większość wody występuje w postaci
stałej (śniegu i lodu).
 a) i b)

Zadanie 2

c) Prawy dopływ: na przykład Sawa, Drawa.

Lewy dopływ: na przykład Prut, Cisa.
d) Kolejno: Czarnego, Atlantyckiego.

1. P
2. F
3. F
Zadanie 3 4. P
5. F
6. P
7. P

3. Lodowce górskie i lądolody

Zadanie 1

Lądolody: A, C, D, F.
Zadanie 2
Lodowce górskie: B, C, E.

a) i c)

Zadanie 3

b) Australia
 A. Granica wiecznego śniegu przebiega na różnych wysokościach, zależnie od szerokości
geograficznej.
Zadanie 4 B. Jednym z warunków powstawania lodowców jest występowanie odpowiednio wysokich opadów
śniegu.
C. Granica wiecznego śniegu najwyżej przebiega w okolicach zwrotników.

Karta powtórzeniowa

Przyczyna określonego poziomu zasolenia

Lp. Obszar Litera Zasolenie
(przykładowe odpowiedzi)
duże parowanie, mała ilość opadów atmosferycznych,
1. Morze Czerwone E duże
mała ilość uchodzących rzek
małe parowanie, duża ilość opadów atmosferycznych,
2. Morze Bałtyckie C małe słaba wymiana wody z oceanem, duża ilość
uchodzących rzek

Zadanie 1 3. Morze Weddella H małe obecność pokrywy lodowej, małe parowanie

duże parowanie, mała ilość opadów atmosferycznych,
4. Morze Arabskie F duże
mała ilość uchodzących rzek
5. Ocean Arktyczny B małe obecność pokrywy lodowej, małe parowanie
duże parowanie, względnie mała ilość opadów
6. Morze Śródziemne D duże
atmosferycznych
małe parowanie, obecność pokrywy lodowej przez
7. Zatoka Hudsona A małe
znaczną część roku

Skreślone kolejno:
Zadanie 2
wszechocean, 1,4 mln km3, niemal, słodka, lodowcach i lądolodach.

a) To największe na świecie skupisko tworzyw sztucznych pływających po powierzchni oceanu.

b) Znajduje się we wschodniej części Oceanu Spokojnego, w pobliżu wybrzeży Ameryki Północnej.
c) Około 90% stanowią produkty jednorazowego użytku, takie jak reklamówki, butelki i talerzyki.
d) Na przykład:
Zadanie 3  Zakaz używania torebek foliowych, plastikowych talerzyków, sztućców itp.
 Prawidłowa segregacja odpadów.
 Powtórne przetwarzanie tworzyw sztucznych.
 Monitorowanie tworzących się plam śmieci i stopniowe ich usuwanie.

1. Nil
2. Amazonka
Zadanie 4
3. Kongo
4. Huang He

A. 2
Zadanie 5 B. 4
C. 1

Zadanie 6
 a) 1. A
2. B
3. A
4. B
5. A
b)

Zadanie 7

Przykładowe odpowiedzi:
Skutki pozytywne:
 Szlaki morskie biegnące przez Arktykę stają się bardziej dostępne.
 Możliwość eksploatacji surowców mineralnych.
Zadanie 8
Skutki negatywne:
 Zagrożenie dla wielu gatunków zwierząt, na przykład dla wielorybów, fok czy niedźwiedzi
polarnych.
 Ludność zamieszkująca obszary arktyczne musi zmieniać styl życia i stopniowo zatraca
odrębność kulturową,

V. Litosfera. Procesy wewnętrzne

1. Budowa wnętrza Ziemi. Skały

1. litosfera – B
2. jądro zewnętrzne – F
3. skorupa kontynentalna – D
Zadanie 1 4. płaszcz dolny – E
5. jądro wewnętrzne – G
6. skorupa oceaniczna – A
7. płaszcz górny – C

A. Magma jest gorącą stopioną masą skalną, która znajduje się w głębi Ziemi, a lawa to gorąca masa
skalna, która wypłynęła na powierzchnię i uległa odgazowaniu.
B. Skorupa kontynentalna występuje pod lądami i ma grubość sięgającą 80 km, a skorupa oceaniczna
Zadanie 2 występuje pod oceanami i ma grubość od 6 do 12 km.
C. Skała jest naturalnym skupiskiem jednego lub wielu minerałów, a minerał to z geologicznego
widzenia najmniejszy składnik skorupy ziemskiej, będący pierwiastkiem lub związkiem
chemicznym ukształtowanym w wyniku procesów geologicznych.

a) Skały podpisane:
pierwsza z lewej – bazalt, pierwsza z prawej – granit.
b) 1. B
2. G
3. G
Zadanie 3
4. B
5. G
6. G
7. B
8. B
2. Tektonika płyt litosfery

Skreślone kolejno:
Zadanie 1 subdukcji, zachodzą jedna na drugą, obniżenia, rowów oceanicznych, Rów Mariański, głębokość, 10
tys. km.

1. A
Zadanie 2 2. B
3. B

a)

Zadanie 3

b) 1. płyta Nazca i płyta południowoamerykańska

2. płyta afrykańska i płyta eurazjatycka
3. płyta eurazjatycka i płyta północnoamerykańska
4. płyta indyjska i płyta eurazjatycka
5. płyta pacyficzna i płyta północnoamerykańska
6. płyta irańska i płyta eurazjatycka
7. płyta arabska i płyta irańska

Zadanie 4 1; A

3. Plutonizm, wulkanizm i trzęsienia ziemi

Skreślone kolejno:
Zadanie 1 lawy, wulkanizmu, formami wulkanicznymi, stożki wulkaniczne, w pęknięcia przecinające kolejne
warstwy skalne.

1. B
2. A
3. C
Zadanie 2
4. A
5. C
6. B

Zadanie 3
 1. Śmierć ponad 15 tys. osób.
Zadanie 4 2. Straty materialne oszacowane na około 360 mld USD.
3. Ponad10-metrowe tsunami.

Zadanie 5

Karta powtórzeniowa

Zadanie 1

Skreślone:
A. jądro Ziemi
Zadanie 2
B. jądro zewnętrzne i płaszcz wewnętrzny
C. płaszcz ziemski

magmowe osadowe
Typy skał pochodzenia pochodzenia metamorficzne
wylewne głębinowe okruchowe
organicznego chemicznego
Powstają w wyniku
Powstają Powstają Powstają Powstają przez
Powstają oddziaływania
Zadanie 3 z zastygania z krystalizacji z obumarłych odparowanie
Sposób z osadzania wysokiej
lawy na magmy pod szczątków wody ze
powstawania okruchów temperatury
powierzchni powierzchnią roślin lub zbiorników
skalnych. i dużego ciśnienia
ziemi. ziemi. zwierząt. wodnych.
na istniejące skały.
Przykłady piasek, żwir, gnejs, kwarcyt,
bazalt granit wapień sól kamienna
skał piaskowiec marmur

A. granit – surowiec skalny

B. ropa naftowa – surowiec chemiczny i surowiec energetyczny
Zadanie 4 C. żelazo – surowiec metaliczny
D. węgiel kamienny – surowiec energetyczny
E. sól kamienna – surowiec chemiczny

Zadanie 5 B
 Zadanie 6 C→E→B→D→A

Typy gór góry wulkaniczne góry zrębowe góry fałdowe

Zadanie 7 Stromboli, Góry Smocze, Harz, Alpy, Karpaty,
Przykłady
Wezuwiusz Góry Stołowe Andy

Zadanie 8

1. B
2. A
Zadanie 9
3. A
4. B

1. F
2. P
3. F
Zadanie 10
4. F
5. P
6. P

VI. Litosfera. Procesy zewnętrzne

1. Wietrzenie. Procesy krasowe

Wietrzenie fizyczne: A, C, E, J.
Zadanie 1 Wietrzenie chemiczne: B, F, I.
Wietrzenie biologiczne: D, G, H.

1. fizyczne
2. chemiczne
Zadanie 2 3. fizyczne
4. chemiczne
5. fizyczne

Skreślone kolejno:
Zadanie 3
krasowieniem, rozpuszczaniu skał przez wodę, powietrze, biologiczne.

Zadanie 4
 A. mogoty
B. żłobki krasowe
Zadanie 5
C. lejki krasowe
D. ponor

A. Wietrzenie biologiczne najintensywniej zachodzi na obszarach, na których panuje klimat ciepły i

Zadanie 6 wilgotny.
B. Organizmy zwierzęce i roślinne przyczyniają się do fizycznego i chemicznego niszczenia skał.

2. Rzeźbotwórcza działalność rzek

a) A. Bieg środkowy
B. Bieg dolny
C. Bieg górny
b)

Zadanie 1

1. F
2. P
Zadanie 2
3. P
4. F

1. B
2. C
3. A
4. A
Zadanie 3 5. B
6. A
7. B
8. A
9. C

A. Delta (ujście deltowe)

Zadanie 4
B. Estuarium (ujście lejkowate)

Rzeki mające ujścia deltowe: Wołga, Wisła, Missisipi, Nil, Huang He.
Zadanie 5
Rzeki mające ujścia lejkowate: Tamiza, Garonna, Parana, Jangcy.

3. Rzeźbotwórcza działalność lodowców górskich i lądolodów

Zadanie 1
 Formy terenu powstałe w wyniku niszczącej działalności lądolodów i wód polodowcowych:
pradolina, rynna podlodowcowa.
Zadanie 2
Formy terenu powstałe w wyniku budującej działalności lądolodów i wód polodowcowych: sandr,
morena denna, oz, morena czołowa.

1. B
2. B
Zadanie 3
3. A
4. A

1. morena czołowa – B
2. pradolina – E
Zadanie 4
3. sandr – D
4. rynna podlodowcowa – A

Kolejno od lewej:
Zadanie 5
kocioł lodowcowy, muton, dolina U-kształtna.

4. Rzeźbotwórcza działalność morza

Zadanie 1

1. P
2. P
3. F
Zadanie 2 4. P
5. F
6. P
7. F

Zadanie 3 1; B

1. szkierowe – A
2. fiordowe – D
Zadanie 4
3. dalmatyńskie – C
4. riasowe – B

A. Na wybrzeżach zalewowych przeważa budująca działalność morza.

Zadanie 5
B. W Polsce powszechnie występują między innymi wybrzeża zalewowo-mierzejowe.

5. Rzeźbotwórcza działalność wiatru

1. A
2. B
Zadanie 1
3. B
4. B
 Budująca działalność wiatru: wydma gwiaździsta, wydma paraboliczna.
Zadanie 2
Niszcząca działalność wiatru: bruk deflacyjny, grzyb skalny, niecka deflacyjna.

Zadanie 3 2; B

a) A. Wydma paraboliczna
B. Barchan
b) 1. B
Zadanie 4
2. A
3. A
4. B

1. Wielka Pustynia Słona

2. Atakama
3. Sahara
4. Namib
Zadanie 5
5. Ar-Rab al-Chali
6. Pustynia Thar
7. Takla Makan
8. Wielka Pustynia Piaszczysta

Karta powtórzeniowa

Zadanie 1 2; A

Formy krasu podziemnego: draperia naciekowa, stalaktyt, komin krasowy, stalagmit, stalagnat.
Zadanie 2
Formy krasu powierzchniowego: ponor, mogot, wywierzysko, żłobek krasowy, lejek krasowy, polje.

1. F
2. P
Zadanie 3
3. F
4. P

Zadanie 4

1. A
2. A
Zadanie 5 3. B
4. A
5. A

Formy terenu powstałe w wyniku niszczącej działalności lodowców górskich: dolina U-kształtna,
baraniec, kocioł lodowcowy.
Zadanie 6
Formy terenu powstałe w wyniku budującej działalności lodowców górskich: morena boczna,
morena czołowa.

A. dolina U-kształtna
Zadanie 7
B. cyrk lodowcowy

A. Wybrzeże fiordowe
B. Wybrzeże zalewowo-mierzejowe
Zadanie 8
C. Wybrzeże szkierowe
D. Wybrzeże dalmatyńskie
 1. ilasta – B
Zadanie 9 2. piaszczysta – C
3. kamienista – A

Lp. Forma terenu Czynnik rzeźbotwórczy Proces

1. Wodospad woda płynąca erozja wsteczna
2. Plaża woda morska akumulacja
3. Sandr woda z topniejącego lądolodu akumulacja
4. Mogot woda z rozpuszczonym CO2 krasowienie
5. Klif woda morska abrazja
Zadanie 10 6. Meander woda płynąca erozja boczna
7. Pradolina woda z topniejącego lądolodu erozja lodowcowa
8. Muton lodowiec górski erozja lodowcowa
9. Dolina V-kształtna woda płynąca erozja wgłębna
10. Barchan wiatr akumulacja eoliczna
11. Ponor woda z rozpuszczonym CO2 krasowienie
12. Dolina U-kształtna lodowiec górski erozja lodowcowa

VII. Pedosfera i biosfera

1. Gleby na kuli ziemskiej

1. Skała macierzysta – 6
2. Poziom wymywania – 3
Zadanie 1 3. Poziom próchniczny – 2
4. Poziom wmywania – 4
5. Ściółka – 1

Zadanie 2 D→B→E→C→A

Brunatnienie – Rozkład glinokrzemianów, podczas którego są uwalniane związki żelaza.

Mineralizacja – Przemiana związków organicznych w proste związki mineralne.
Zadanie 3
Bielicowanie – Wymywanie w głąb gleby związków mineralnych i organicznych.
Humifikacja – Rozkład materii organicznej prowadzący do powstania próchnicy.

a)

Zadanie 4
b) 1. Strefa klimatów umiarkowanych
2. Strefa klimatów równikowych
3. Strefa klimatów okołobiegunowych
4. Strefa klimatów zwrotnikowych

2. Szata roślinna na Ziemi

A. 3 – sawanna
B. 1 – preria
C. 5 – pustynia
Zadanie 1
D. 2 – wilgotny las równikowy
E. 6 – pustynia lodowa
F. 4 – tajga
 1. C
2. B
3. A
Zadanie 2
4. A
5. B
6. D

1. wilgotny las równikowy

2. roślinność typu śródziemnomorskiego
Zadanie 3
3. las iglasty
4. pustynia lodowa

Zadanie 4

Karta powtórzeniowa

Na przykład:
A. Czarnoziemy, gleby brunatne i płowe
Zadanie 1 B. Czarnoziemy, mady
C. Gleby górskie, gleby tundrowe
D. Gleby górskie, mady

1. rędziny – C
Zadanie 2 2. mady – A
3. gleby górskie – B

Zadanie 3 D

1. A
2. H
3. F
Zadanie 4 4. E
5. C
6. B
7. D

a) A. step
B. sawanna
C. tundra
D. makia
b) Przykładowe odpowiedzi:
Zadanie 5 Podobieństwo:
Wszystkie formacje roślinne przedstawione na fotografiach to formacje trawiaste.
Różnica:
Każda z formacji roślinnych przedstawionych na fotografiach występuje w innej strefie
klimatycznej.
 1. P
2. F
Zadanie 6 3. F
4. P
5. F

Zadanie 7

Zadanie 8 2; A