Western Mindanao State University

Naga Campus
Sta. Clara, Naga, Zamboanga Sibugay

AS19 FIL 122

MAIKING KWENTO AT
NOBELANG FILIPINO

Course Description:

Naipakikita ang kaalaman sa pangkasaysayang

pag-unlad ng maikling kuwento at nobelang Filipino
na may pagbibigay-diin sa mga sangkap at
estruktura pagkabuo nito. Naipakikita ang kaalaman
sa paggamit ng mga estratehiya sa pagsasabuhay
ng mga akda na lilinang sa kritikal at malikhaing
pag-iisip.
 Western Mindanao State University
Naga Campus
Sta. Clara, Naga, Zamboanga Sibugay

MAIKLING KWENTO AT NOBELANG FILIPINO

(AS19 FIL 122)

Instructor: Almarie C. Fulgueras

Week 6
Paksa:MGA URI NG KWENTO BATAY SA LAYUNIN AT MGA URI
NG KWENTO BATAY SA BILANG NG MGA SALITA.

Layunin :
1. Natatalakay nang masusi ang mga uri ng maikling kwento o katha batay
sa layunin, at bilang ng mga salita;
2. Nakapagkukuwento ng sariling akda sa harapan ng klase at pagkatapos
nasusuri ang mga ito batay sa pamantayang sinusunod;
3. Nakapababasa ng mga kathang maikling kwento bilang awtput sa
kaalamang natamo sa pagsulat ng sariling katha;

Tuklasin !

MGA URI NG KWENTO BATAY SA LAYUNIN

May dalawang uri ng kwento batay sa layunin na pagkakasulat nito.
1. Pampanitikang Kuwento
2. Komersiyal na Kuwento

PAMPANITIKANG KWENTO
Pampanitikang kuwento o Literacy fiction, ang kwentong isinulat
alang-alang sa kasiningan. Sa ganitong uri ng pagkakasulat ng kuwento,
hindi naisasantabi ng kuwentista ang kaniyang malikhaing bisyon sa akda.
Isinasaalang-alang niya ang mga patnubay sa mainam na pagsulat, higit sa
kung anu pa mang udyok sa malikhaing proyekto.
Maingat ang pakakagamit niya ng salita. Kadalasan nama’y
tumututok siya sa isang element ng kuwento para pagyamanin ito. Nag-
eeksperimento rin siya sa mga paraan ng pagkukuwento.
 Western Mindanao State University
Naga Campus
Sta. Clara, Naga, Zamboanga Sibugay

MGA KATANGIAN NG PAMPANITIKANG KUWENTO:

1. Orihinal na ideya
2. Mianam na pagkakasulat
3. Inobasyon sa wika
4. May natatanging estillo sa pagkukuwento
5. Pagtalakay sa mga napapanahong usapin
6. Paglalaro sa anyo/tradisyonal na banghay
7. Walang pangingimi at pangahas sa pagpili ng paksa
8. May katimpian ng ng emosyon sa loob ng teksto
9. Paggamit ng sariwang simbolo o talinghaga
10.Bumabaklas sa pormula o gasgas na banghay

May mga palagay na ang mga ganiting uri ay mahirap maintindihan

dahil mataas na pilosopiyang kaakibat sa paglikha ng akda. Karaniwang
tinutugon din ng mga pampanitikang kuwento ang kaligayahang
pansining o pang-estetika ng kuwentista o ng mga kakilala niyang
manunulat. May mga paniniwala pang ang pagsulat ng ganitong uri ay
para sa mga matatalino at intelektwal na mambabasa lamang at limitado
sa espayo ng akademya.

Madalas din, ang mga ganitong kuwento ay kapwa manunulat din

ang bumabasa at tumatangkilik. Kung kaya, ang ganitong uri ay
naakusahan ng elitismo o makitid na paglikha ng pagkukuwento. Nasa
toreng garing daw ang mga kuwentista.

KOMERSIYAL NA KWENTO
Komersiyal na kuwento o Commercial fiction. Ito ay nilikha alang-
alang sa negosyo o sa komersiyo. Pagsusulat ito na may katapat na
kabayaran. Kung gayon, nakasalalay sa salapi ng tagapaglathala o
patnugot ng magasin ang sabihin, maaaring diktahan ng tagapaglathala
kung ano ang dapat isulat ng kuwentista, ayon na rin sa panlasa ng
masa o ng nakararami.

Maraming problema sa komersyal na kwento. Sinasabing banta ang

mga ito sa kasiningan ng anyo. Kapag komersyal ang layunin ng
manunulat, nawawalan siya ng kalayaan kung ano ang dapat niyang
isulat. Bawat magasin ay may patakaran editorial. Ibig sabihin, may mga
paksain lamang na dapat talakayin. May mga wikang dapat
pangalagaan- iyon lamang wikang higit na mauunawaan at gumagamit
ng mga salitang katanggap-tanggap sa publiko. Bawal ang mga
 Western Mindanao State University
Naga Campus
Sta. Clara, Naga, Zamboanga Sibugay
eskandaloso at bulgar na pananalita:

Bawal ang naglahok ng mga kolokyal, balbal, o ang tinatawag na

salitang kanto. Sa komersiyal nababawasan ang pagkakataong
makapag-experimento, Ang pagpasok progresibo at abanteng ideya,
magpakilala ng inobasyon ng wika. Kung kaya, binabatikos ng mga
kritiko ang mga kuwentistang “natali” na sa komersiyalismo ng kanilang
sining.
Dagdag pa, pinararatangan ang komersiyal na kwento ng pagiging
didaktiko, konserbatibo, at paulit-ulit o gasgas.

Kabilang sa maituturing na komersiyal na kuwento ang mga nasa

komiks, nobelang romansa, erotiko, pornograpiko, kababalaghan pantasya
at katatakutan.
Sa kanluran at sa iba pang panig ng daigdig, an mga komersiyal na
katha ay palagiang nasa listahan ng mga madaling mabenta at popular na
aklat. May iba’t ibang tipo at pormula ang mga kathang ito na ginagamit
ding bansag sa mga uri ng komersiyal na pelikula. Isa-isahin natin ang mga
anyo nito:
1. KABABALAGHAN

Tumutukoy sa mga kathang may mga elemento supernatural; nilikha ito

bilang panakot sa mambabasa at kinakasngpan nito ang mga
kinatatakutan ng mga mambabasa tulad ng nilalang sa ibang mundo o
ibang panahon, kamatayan, at kabaliwan.

2. MISTERYO

Kathang makabanghay na umiinog sa paglutas ng espiya o detektib ng

mga palaisipan tulad ng isang kamatayan o aksidente.

3. KRIMEN

Kathang tinatalakay ang misteryo, imbetasyon, at paglutas sa

karimarimarim na kreming naranasan ng indibidwal o grupo ng tao.

4. THRILLER

Kathang makapigil-hininga sa paggamit ng mga panggulat ng mga

panggulat at pambitin.

5. KATHANG SIYENSYA

Katha tungkl sa bentahe ng teknolohiy at epekto ng siyensiya sa isang

lipunan, sa mga malalayo o imbentong daigdig, o mga problemang
lumitaw dulot ng pag-usbong ng mga imbensyon; nilikha ito para
makapagmuni ang mambabasa sa kalagayan ng lipunan sa kasalukuyan.
 Western Mindanao State University
Naga Campus
Sta. Clara, Naga, Zamboanga Sibugay

6. ROMANSA

Kinatha bilang aliwan ng babae ukol sa pakikipagsapalaran sa

pakikipagkaibigan, pakikipagkasintahan at maging buhay may asawa.

7. KATHANG PAMBABAE

O di kaya’y chick lit. Kilala rin bilang postfeminist fiction, ito’y mga
kuwento, kadalasang hitik sa siste at katawa-tawang sitwasyon sa buhay
pag-ibig ng mga modernong babae sa kalunsuran.
May baryasyon ang ganitong uri ng katha para naman sa
kalalakihang mambabasa. Tinatawag itong dick lit o lad lit.

MGA URI NG KUWENTO BATAY SA BILANG NG MGA

SALITA

Tinatawag na flash fiction ang kuwentong binubuo ng 1,000 hanggang 2,000

libong salita. May ilang nagsasabing binubuo ito ng 200 hanggang 1,000 salita. May
mga puristang editor ang sasabing maaring maisulat sa 75 hanggang 100 salita ang
isang flash fiction. Kilala rin ito sa tawag na sudden ficton, micro short short fiction at
postcard fiction.

Isa sa pinakamalaking kuwentong naisulat ng establisadong kuwentista ay

binubuo lamang ng anim na salita. Kinatha ito ni Ernest Hemingway: “for sale. Baby
shoes. Never worn.” (Ipinagbibili. Sapatos ng sanggol. Hindi pa nagagamit.) Buong-buo
ang kwento sa napakaikling kathang ito; tila ito ay pamagat ng isang balita o isang
patalastas. Pero tulad ng tula, bukas ito sa maraming interpretasyon.

Naging laganap ang flash fiction nang nagng popular sa daigdig ang internet at
weblog. Naghahanap ang mga surfer o tumatangkilik ng internet ng tekstong mabilis
basahin at nagbibigay ng kakintalan kaya lumitaw ang napakaikling maikling kwento.
Dikta rin ito san g panahon na mabilis ang takbo ng buhay at nagnanais ng mabilisang
resulta sa anumang ginagawa tulad ng pagbabasa.
 Western Mindanao State University
Naga Campus
Sta. Clara, Naga, Zamboanga Sibugay
Tayahin!

WEEK 6

MAIKING KWENTO AT NOBELANG FILIPINO

(AS19 FIL 122)
Gawain 1

Pangalan:_________________________________________________Petsa:______________
Kurso/seksyon: ____________________________________________ Nakuha:____________

Panuto: Pagkukwento sa sariling kathang nabuo sa pamamagitan ng pagbibidyo.

(ipapaskil sa ating fb group) 30 puntos

(ipapasa sa itinakdang araw, pebrero 21,2022)