You are on page 1of 56

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

🦇
UNIDADE 8. O
PATRIMONIO E AS
CONTAS DA EMPRESA

U8. O PATRIMONIO 191

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

U8. O PATRIMONIO E AS CONTAS DA EMPRESA


Bloque VI. A información na empresa
Criterio de avaliación aplicábel Estándares de aprendizaxe (orientativos)
B6.1. Identi car os datos máis salientables do ▪ EEB6.1.1. Recoñece os elementos patrimoniais e a función
balance e da conta de perdas e ganancias, explicar que teñen asignada.
o seu signi cado, diagnosticar a situación a partir
da información obtida e propor medidas para a ▪ EEB6.1.2. Identi ca, valora e clasi ca os bens, os dereitos e as
súa mellora. obrigas da empresa en masas patrimoniais.
▪ EEB6.1.3. Interpreta a correspondencia entre os
investimentos e o seu nanciamento.
▪ EEB6.1.9. Calcula o resultado do exercicio económico da
empresa, empregando os criterios de imputación aplicábeis.
▪ EEB6.1.10. Identi ca, interpreta e clasi ca os elementos do
resultado da empresa.

Índice
1. Introdución.
2. A contabilidade na empresa
3. A composición do patrimonio e a súa valoración.
4. As contas anuais e a imaxe el.
5. O balance e a conta de perdas e ganancias.

19 2 U8. O PATRIMONIO
fi

fi
fi
fi

fi
fi
fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

1. I N T R O D U C I Ó N

Algunha vez considerache controlar os teus gastos e ingresos? Que principios deberías
seguir para conseguir o equilibrio nanceiro das túas contas? Calquera persoa ou familia
trata de controlar e plani car os seus gastos e ingresos e sabe que non debe gastar máis
do que ingresa. Calquera cidadán considera conveniente aforrar certas cantidades de
diñeiro para gastos imprevistos ou comprar cousas de máis valor. A contabilidade é algo
habitual na nosa vida.
Xa sabes que as empresas realizan moitas operacións ao longo dun ano, por iso é
importante que re ictan ditas operacións para poder saber en todo momento en que
situación se atopan e así poder tomar as decisións acertadas.
O obxecto da contabilidade é o patrimonio, a súa medición e representación e
o seu obxectivo é conseguir a imaxe el do patrimonio, da situación nanceira e dos
resultados da empresa. Que se entende por imaxe " el do patrimonio"? Signi ca que a
información que fornece a empresa debe ser able para terceiras persoas, e debe permitir a
toma de decisións. Transmite a idea de imparcialidade e obxectividade. Esta imaxe el
conséguese coa aplicación dos principios contables; que se veri ca a través da auditoría
de contas.

2. A C O N T A B I L I D A D E N A E M P R E S A

2.1. As obrigas contábeis da empresa

O Código de Comercio (1885) establece no art. 25 que os


libros obrigatorios que debe levar a empresa son o libro 🧐 Procura máis info
Diario, o libro de Inventarios e as Contas Anuais. no Código de
Comercio
Sabías que é unha
(a) Libro Diario: No que se anota cronoloxicamente, día a
norma que está en vigor
día, o importe de todas as operacións realizadas en
desde o 1885? Abre e
desenvolvemento da actividade empresarial.
consulta 👇
(b) Inventario e Contas Anuais: a nal de exercicio deberá
facer un inventario e elaborar as contas anuais. As contas
anuais, que veremos posteriormente son, o Balance, a
conta de Perdas e Ganancias, o Estado de Cambio no
Patrimonio Neto, o Estado de Fluxo de Efectivo e a
Memoria.

Para que ambos os libros sexan correctos e non se manipulen, deben ser legalizados e
posteriormente rexistrados no Rexistro Mercantil. Este é un organismo do Estado, que

U8. O PATRIMONIO 19 3


fl

fi

fi
fi
fi

fi

fi

fi

fi
fi
fi
I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

ten como nalidade a publicidade o cial das situacións xurídicas dos empresarios inscritos
nel, ademais doutras funcións asignadas por lei.

Segundo o regulamento do Rexistro Mercantil, este ten por obxecto:


• Inscribir as empresas no momento da súa constitución.
• Legalizar os libros das empresas
• Inscribir aos apoderados nomeados polas empresas.

As empresas, deben legalizar os seus libros nos 4 meses seguintes á data do peche do
exercicio. Habitualmente o 30 de abril. Deben conservar estes libros, perfectamente
ordenados durante un período de 6 anos.

2.2. A actividade empresarial e a contabilidade

A contabilidade é a ciencia económica que estuda o patrimonio


empresarial, as normas e os fundamentos cientí cos nos que se
basea o rexistro da información económica da empresa. No
proceso de toma de decisións, a información é fundamental. A
empresa dispón de múltiples fontes de información, unha
delas é a contabilidade.

No inicio da actividade empresarial, os propietarios da empresa achegan uns recursos para


o seu funcionamento. Ademais, poden obtener recursos de fontes de nanciamento alleo.
Falamos das fontes de nanciamento da empresa, é dicir, da orixe dos recursos que
precisa a empresa para desenvolver a súa actividade. Por exemplo: capital social, préstamos de
entidades nanceiras, nanciamento de provedores, etc.
Os recursos dispoñibles son utilizados pola empresa para dotarse duns elementos
materiais que lle permita desenvolver a súa actividade, é dicir, a materialización dos
recursos achegados por propietarios e fontes de nanciamento alleo. Por exemplo: local
comercial, maquinaria, materias primas ou mercadorías para a venda, etc.
Unha vez que a empresa dispón dos elementos necesarios para comezar a súa actividade,
incorrerá nunha serie de gastos e ingresos e, como consecuencia, uns bene cios ou perdas.

A contabilidade encárgase da valoración económica de todos estes feitos, son os


denominados feitos contábeis. A modo de resumo, a empresa rexistrará día a día (Libro
Diario) todas as operacións que realiza e ao nal do exercicio económico (habitualmente
coincide co ano natural), deberá realizar un inventario de todos os bens, dereitos e
obrigacións que compoñen o seu patrimonio para ser presentados nunha conta (Balance) e
concretar todos os ingresos e gastos para presentar o resultado do exercicio, positivo ou
negativo (Conta de Perdas e Ganancias).

19 4 U8. O PATRIMONIO

fi
fi
fi

fi

fi

fi

fi

fi

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

2.3. Axentes interesados na contabilidade da empresa

Toda esta información é básica para unha adecuada toma de decisións, pero non soamente
lle interesa aos directivos da empresa, senón que hai moitos colectivos interesados na
mesma, vexamos algunhas destas persoas:
(a) Directivas: para obter a información necesaria para a axuda na toma de decisións e a
plani cación a curto e longo prazo.

(b) Propietarias: non sempre coinciden coas directivas (🤯 Lembras da Unidade 1?) Nunha
sociedade anónima (SA), por exemplo, non todas as persoas propietarias se encargan
da dirección da empresa polo que precisan desta información para valorar se as
directivas e administradoras da mesma están a xestionar a empresa da maneira
adecuada.
(c) Estado: a través da Facenda Pública, o Estado recibe nanciamento vía impostos. Para
saber realmente que cantidades debe exixir ás empresas, estas están obrigadas a
presentar unha contabilidade.
(d) Acredores: para que unha persoa ou entidade preste diñeiro a unha empresa debe
saber previamente a situación económica da mesma. Ademais está interesada na
marcha posterior da empresa para saber si presenta a solvencia su ciente para garantir
as súas débedas.
(e) Traballadoras, xa que o seu traballo e remuneración depende da marcha da empresa.
(f) Clientes, xa que lles interesa coñecer a garantía na subministración dos bens e
servizos así como a garantía postventa.

🧐 Pensa e re exiona: como poderiamos calcular o patrimonio dunha persoa?


Supoñamos unha persoa que dipón dunha vivenda, valorada en 150.000€ (debe 50.000€
da hipoteca); un coche, valorado en 20.000€ (do que debe 10.000€ dun préstamo);
outros bens, valorados en 10.000€ e 2.000€ no banco. Como poderiamos calcular o
patrimonio desta persoa?
Sol.: logo de ver o capítulo seguinte….

U8. O PATRIMONIO 19 5
fi

fl

fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

3. A C O M P O S I C I Ó N D O P A T R I M O N I O E A
S ÚA VA L O R AC I Ó N

3.1. O patrimonio empresarial

O patrimonio empresarial é o conxunto de bens, dereitos e obrigacións que ten unha


empresa debidamente valorados en relación coa nalidade a que se destinan:
(a) Un ben é todo aquilo que pode ser valorado e que permite satisfacer unha necesidade.
(b) Os dereitos (de cobro) son as débedas que os clientes e outros debedores teñen que
pagar á empresa.
(c) As obrigas (de pagamento) son as débedas que a empresa ten que pagar aos
provedores e outros acredores.

Para calcular o patrimonio dunha empresa debemos restar aos bens e dereitos, as
obrigacións. Xuridicamente, polo tanto, o patrimonio é a diferenza entre aquilo que
posuímos e as obrigas ou débedas que temos. Contabelmente, esta diferenza, a riqueza que
posúe a empresa, chámase patrimonio neto.
Patr im onio = Bens + Dereitos − Obr igas
Patr im onio neto = Activo − Pasivo

3.2. Estrutura económica e estrutura nanceira

A estrutura nanceira da empresa, é dicir, os elementos patrimoniais que representan a


orixe dos recursos, as fontes de nanciamento da empresa, están agrupados no
Patrimonio Neto (recursos achegados polos propietarios ou aqueles xerados pola propia
empresa) e no Pasivo (recursos alleos).

19 6 U8. O PATRIMONIO


fi

fi

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

A estrutura económica da empresa, é dicir, os elementos patrimoniais que representan a


materialización dos recursos, o destino dos fondos, están agrupados no Activo.

Agora podemos enunciar a ecuación fundamental da representación do patrimonio da


empresa: o total do Activo coincide co total do patrimonio neto e pasivo. A totalidade dos
investimentos coincide co total dos recursos dispoñibles. Isto é o que se denomina a
Ecuación fundamental da contabilidade:
Total Activo = Patr im onio neto − Pasivo

🧐 Saberias agora como calcular o patrimonio dunha persoa?


Debemos contemplar primeiro os elementos patrimoniais positivos, os bens e dereitos propiedade
desta persoa e despois restarlle as débedas. Indica a seguir cal sería o patrimonio da persoa.

3.3. Representación do patrimonio: elementos e masas patrimoniais

Para realizar unha representación ordenada do patrimonio dunha empresa debemos


agrupalos atendendo a criterios homoxéneos. Para isto, dividímolo en elementos
patrimoniais e masas patrimoniais:
- Os elementos patrimoniais son todos aqueles bens, dereitos e obrigacións que forman
o patrimonio da empresa.
- As masas patrimoniais son agrupacións homoxéneas de elementos patrimoniais, é
dicir, agrupacións de elementos patrimoniais con características comúns.

Representación do patrimonio

Tipo Descrición Exemplos

Tesouraría, Provedores,
Elementos Todos os bens, dereitos e obrigas que forman o
Acredores, Clientes,
patrimoniais patrimonio da empresa
Débedas a l/p…

Son agrupacións homoxéneas de elementos


Masas Activo, Pasivo, Activo
patrimoniais, dicir, agrupacións de elementos
patrimoniais corrente…
patrimoniais con características comúns

U8. O PATRIMONIO 19 7

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

3.4. Representación das masas patrimoniais

Clasi caremos os elementos patrimoniais de activo, do pasivo e do patrimonio neto en


base ao tempo de permanencia na empresa. O criterio básico é determinar se vai estar a
máis ou a menos de un ano na mesma.

Representación do ACTIVO

Tipo Descrición Exemplos

Activo non
Formado polo inmobilizado e os investimentos a longo prazo (máis de 1 ano)
corrente

Composto por todos aqueles elementos que van a permancer na


empresa máis dun ano e que constitúen a estrutura económica da
empresa necesaria para desenvolver a súa actividade. As Maquinaria,
inmobilizacións, convértense en liquidez a través das computadores,
Inmobilizado
amortizacións, desa maneira incorpórase ao resultado do servidores,
exercicio o gasto correspondente ao desgaste dos elementos de automóbiles…
inmobilizado como consecuencia da súa achega ao proceso
produtivo

Investimentos realizados pola empresa coa intención de mantelas


durante máis dun exercicio económico e que non están Accións
Investimentos directamente relacionadas coa actividade da empresa senón co noutras
a longo prazo obxecto de obter un rendemento das mesmas, é dicir, un empresas non
investimento especulativo como consecuencia dun exceso de estratéxicas
liquidez ou dunha oportunidade.

formado os elementos que se atopan en constante rotación, é dicir, que se renovan


Activo corrente constantemente, temos as masas patrimoniais de existencias, realizable e dispoñible
(a menos de 1 ano)

Aqueles materiais que se utilizan para a elaboración do produto


Materia prima,
ou a prestación do servizo ou as mercaderías xa elaboradas
Existencias produtos
adquiridas para a súa posterior venda. Aínda se deben vender e
terminados…
cobrar para se converteren en diñeiro.

Dereitos de cobro a favor da empresa como consecuencia da


venda de produtos a crédito ou outros motivos. Incluímos nesta Vendas
Realizábel pendentes de
masa patrimonial os debedores comerciais e os
cobro
investimentos nanceiros a curto prazo.

Aqueles elementos líquidos, que teñen unha dispoñibilidade


Dispoñíbel Diñeiro na c/c
inmediata. Tamén se denomina efectivo.

19 8 U8. O PATRIMONIO
fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

Representación do PASIVO e do PATRIMONIO NETO

Tipo Descrición Exemplos

Patrimonio Todas as fontes de recursos propiedade da empresa. Tamén se denominan Fondos


neto propios

Os socios aportan
Capital formado polo conxunto das accións ou
Capital social 1000€ cada un e xuntan
participacións da empresa.
uns total de 7.000€

A partir dos bene cios


Fontes de recursos propios formados polas aportacións da empresa, esta vai
Reservas
xeradas pola propia empresa. acumulando uns
20.000€ aforrados.

Obrigas e débedas da empresa con terceiros. Tamén denominado Fondos alleos


Pasivo
ou Exixíbel.

As débedas da empresa con vencimiento superior a un


Pasivo non Materia prima, produtos
exercicio económico. Tamén denominado Exixíbel ou
corrente terminados…
Débedas a longo prazo.

As débedas da empresa con vencimiento inferior a un


Pasivo Vendas pendentes de
exercicio económico. Tamén denominado Exixíbel ou
corrente cobro
Débedas a curto prazo.

U8. O PATRIMONIO 19 9

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

4. A S C O N T A S A N U A I S E A I M A X E F I E L

A contabilidade interesa a moitos usuarios diferentes.


Por iso a información ten que ser homoxénea, é dicir,
seguir unhas regras, uns criterios comúns a todos os
usuarios que faciliten a interpretación, a análise e
comparación dos informes contables. Todo iso atópase
a g r u p a d o e n o r m a l i z a d o n o P l a n Xe r a l d e
Contabilidade.

O Plan Xeral de Contabilidade (PXC) é de aplicación obrigatoria para todas as empresas


que deban levar unha contabilidade, calquera que sexa a súa forma xurídica, individual ou
societaria. No actual PXC (de 2008) diferénciase o PXC e o PXC de Pequena e Mediana
Empresa (PME), sendo que nesta unidade nos imos centrar no estudo do PXC de PMEs
que se corresponde con máis do 95% das empresas galegas. Aliás, dentro do PXC de PME
hai unha característica especí ca para as microempresas que facilita aínda máis a súa
elaboración. Poderán aplicar este Plan Xeral de Contabilidade de PMEs todas as empresas,
calquera que sexa a súa forma xurídica, individual ou societaria, que durante dous
exercicios consecutivos reúnan, á data de peche de cada un deles, polo menos dúas das
circunstancias seguintes:

Activo Cifra de negocio Nº de traballadoras

PXC PME > 4.000.000€ >8.000.000€ > 50 traballadoras

PXC Microempresa > 1.000.000€ >2.000.000€ > 10 traballadoras

O obxectivo é que a aplicación do PXC de PEMES deberá conducir a que as contas anuais
mostren a imaxe el do patrimonio, da situación nanceira e dos resultados da empresa.

🤯 🇪🇺 Lembras o concepto de PME?


Na Unidade 2 falamos do concepto de Pequena e Mediana Empresa para a UE. Agora
tés unha implicación real!

200 U8. O PATRIMONIO

fi

fi


fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

4.1. As contas anuais

As contas anuais das PEMES son o balance, a conta de perdas e


ganancias, o estado de cambios no patrimonio neto (ECPN), o
estado de uxos de efectivo (EFE) e a memoria.

AS CONTAS ANUAIS

Tipo Descrición

O Balance, comprende, coa debida separación, o activo, o pasivo e o patrimonio


neto da empresa.
No activo do balance agrúpanse en masas patrimoniais os diferentes elementos
patrimoniais en función de menor a maior liquidez (de arriba abaixo). É a estrutura
O Balance
económica, a aplicación dos recursos.
Por outra banda, a estrutura nanceira, a orixe dos recursos, agrúpase en tres masas
patrimoniais, Patrimonio Neto, Pasivo non corrente (L/P) e pasivo corrente (C/P), de
menor a maior exigibilidad.

A Conta de A conta de perdas e ganancias é un estado contable que ten como obxectivo calcular
o resultado que unha empresa obtivo durante un exercicio económico, ademais de
Perdas e
explicitar a composición do resultado e as operacións que se tiveron que facer para
Ganancias chegar a este resultado

O obxectivo do ECPN é de complementar ao resto de documentos que con guran as


contas anuais das empresas, fornecendo a estes efectos unha información nanceira
Estado de adicional.
Mentres o balance informa sobre a situación patrimonial da empresa ao comezo e ao
Cambio no
nal de exercicio, e a conta de perdas e ganancias fornece información acerca de
Patrimonio todos os ingresos e gastos que forman parte do resultado do mesmo; o ECPN, explica
Neto (ECPN) todos os movementos que provoquen algunha variación no patrimonio neto.
A súa misión é informar acerca da garantía patrimonial que a sociedade ofrece aos
investidores e acredores da entidade.

O Estado de uxos de efectivo (EFE) porá de manifesto, debidamente ordenados e


agrupados por categoría ou tipos de actividades, os cobros e os pagos realizados
Estado de pola empresa, co n de informar acerca dos movementos de efectivo producidos no
Fluxos de exercicio.
Efectivo (EFE) O EFE informa a orixe e a utilización dos activos monetarios representativos de
efectivo e outros activos líquidos equivalentes.
As PEMES non están obrigadas a presentar este estado

Tanto o balance como a conta de perdas e ganancias dan unha información


cuantitativa da empresa, xa que indican as contas e a súa cuanti cación; en cambio, a
memoria ten como nalidade ampliar, completar e comentar a información que
conteñen o balance e a conta de perdas e ganancias. A memoria é necesaria para
A memoria
entender mellor a empresa no seu conxunto.
A memoria é un documento de carácter explicativo que ampla o contido doutras
contas anuais. Canto máis amplos sexan os comentarios que inclúa, máis axudará aos
destinatarios e usuarios desa información a entender a situación da empresa

U8. O PATRIMONIO 2 01

fi

fl
fl

fi
fi

fi

fi
fi
fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

🧐 Que forma parte dunha memoria?


(a) Actividade da empresa: describirase o obxecto social da empresa.
(b) Bases de presentación das contas anuais: debe gurar unha declaración explícita de
que as contas anuais re icten a imaxe el do patrimonio, da situación nanceira e
dos resultados da empresa. Ademais debe incluír calquera criterio ou principio non
obrigatorio aplicado.
(c) Aplicación dos resultados: información sobre a proposta de aplicación del resultado
do exercicio.
(d) Normas de rexistro e valoración: indicaranse os criterios contables aplicados.
(e) Inmobilizado material, intangible e investimentos nanceiros.
(f) Activos e pasivos nanceiros.
(g) Fondos propios.
(h) Situación scal. Imposto de bene cios e outros tributos.
(i) Ingresos e gastos.
(j) Subvencións, doazóns e legados.
(k) Outra información: incluirase información sobre o número medio de persoas
empregadas e os propósitos e acordos do negocio, que non guran na contabilidade
e son importantes para a evolución da empresa, así como toda información que se
considere de interese.

4.2. A imaxe el e a Auditoría de Contas

Unha forma de garantir que a contabilidade das empresas é levada seguindo os principios
enunciados no Plan Xeral de Contabilidade como é o da imaxe el, é a través das auditorías
de contas. A función dos auditores é veri car as contas anuais e emitir un informe sobre a
abilidade dos documentos auditados. Os auditores poden ser persoas físicas ou xurídicas
e son nomeados pola Xunta Xeral. Ao nalizar o seu exame emitirán un informe que pode
revestir catro modalidades:
- Favorábel: a contabilidade re icte a situación patrimonial da empresa.
- Con excepcións: atopáronse algunhas discrepancias entre a contabilidade e a situación
patrimonial real.
- Desfavorábel: a contabilidade non re icte a verdadeira situación patrimonial da
empresa.
- Denegada: non se dispoñen datos para emitir unha opinión.

Ademais, nas empresas que non son consideradas como PEMES, é obrigatoria unha
auditoría externa, realizada por empresas auditoras especializadas nestas tarefas.

202 U8. O PATRIMONIO


fi

fi

fi

fi

fl

fl

fi
fi
fi

fl
fi

fi
fi

fi

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

5. O B A L A N C E E A C O N T A D E P E R D A S E
GANANCIAS

5.1. O Balance de Situación

Imos analizar diferentes elementos patrimoniais agrupados nas súas diferentes masas
patrimoniais. Para isto faremos o Balance de Situación. O balance de situación é un
inventario onde se ordenan convenientemente os elementos patrimoniais que nese
momento ten a empresa en masas patrimoniais e que forman o activo e o patrimonio neto
e pasivo.

Para as PME o modelo de Balance é o seguinte:

PATRIMONIO NETO
ACTIVO Ano Ano Ano Ano
n n-1
E PASIVO n n-1

ACTIVO NON CORRENTE PATRIMONIO NETO


Inmobilizado intanxíbel Fondos propios
Propiedade industrial Capital ou Capital Social
Aplicacións informáticas Reservas
Investigación Resultados exercicios anteriores
Desenvolvemento Resultado do exercicio (PeG)
(Amortización Acumulada Inmobilizado
Intanxíbel)
Inmobilizado material
Terreos
PASIVO NON
Construcións CORRENTE
Maquinaria Débedas a longo prazo
Mobiliario Débedas a longo prazo con
Equipos para procesos de información entidades de crédito
Elementos de transporte Débedas a longo prazo
(Am. Ac. de Inm. Material) Efectos a pagar a longo prazo
Investimentos inmobiliarios Provedores de inmobilizado a
Investimentos en terreos e bens naturais longo prazo
Investimentos en construcións Obrigacións e bonos
Investimentos financeiros a longo prazo
Inv. financeiros a longo prazo en
instrumentos de patrimonio
Valores representativos de débeda a longo
prazo

U8. O PATRIMONIO 203

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

ACTIVO CORRENTE PASIVO CORRENTE


Existencias Débedas a curto prazo
Mercaderías Débedas a curto prazo con
Materias Primas entidades de crédito
Produtos en curso Provedores de inmobilizado a
Produtos terminados curto prazo
Debedores comerciais e outras contas a Efectos a pagar a curto prazo
cobrar Acredores comerciais
Clientes Provedores
Clientes, efectos comerciais a cobrar Provedores, efectos comerciais
Debedores varios a pagar
Anticipo de remuneracións Remuneracións pendentes de
pago
Investimentos financeiros a curto prazo
Acredores por prestacións de
Inv. financeiros a curto prazo en
servizos
instrumentos de patrimonio
Org. da Seguridade Social,
Valores representativos de débeda a curto
acredores
prazo
F. Pública, acredora
Efectivo e outros activos líquidos
equivalentes
Caixa, euros
Banco, conta corrente

TOTAL PATRIMONIO
TOTAL ACTIVO
NETO E PASIVO

📝 Exemplo 1. 1ª Parte.
A empresa GaliTic, S.A., dedicada á comercialización de produtos informáticos, comeza
a súa actividade en día 1 de xaneiro de 2018 cunha achega inicial por parte dos socios de
60.000 €, que depositan nunha conta bancaria.

Veremos, tomando como referencia unha versión simpli cada do balance de situación para
PME, a estrutura básica desta conta anual (na páxina anterior). O balance a 1 de xaneiro de
2018, sería como segue (teñamos en conta que é un inventario dos elementos patrimoniais
que posúe a empresa). No activo colocamos os elementos que representan bens e dereitos
e no pasivo as obrigacións, a diferenza é o patrimonio neto.

Balance de situación GaliTic, SA


ACTIVO Ano n PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano n

ACTIVO NON CORRENTE PATRIMONIO NETO 60.000


Inmobilizado intanxíbel Capital ou Capital Social 60.000
Inmobilizado material
Investimentos inmobiliarios
Investimentos nanceiros a longo prazo PASIVO NON CORRENTE

204 U8. O PATRIMONIO

fi


fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

ACTIVO CORRENTE 60.000 PASIVO CORRENTE


Existencias
Realizábel
Dispoñíbel 60.000

TOTAL PATRIMONIO NETO E 60.000


TOTAL ACTIVO 60.000
PASIVO

Neste momento o seu “Pasivo e PN” (obrigacións / fontes de nanciamento /


estrutura nanceira) está formado unicamente pola achega inicial dos socios. É dicir, a
súa única fonte de nanciamento actual son os recursos propios e, si máis adiante necesita
maior nanciamento, acudirá a intermediarios nanceiros ou outros.
O “Activo” (bens e dereitos / investimentos ou materialización dos recursos /
estrutura económica) está formado polo diñeiro depositado no banco. No momento en
que necesite este diñeiro investirao na compra doutros activos.
Agora teriamos unha representación do balance como segue:

📝 Exemplo 1. 2ª Parte.
Para poder desenvolver a súa actividade, GaliTic, SA, precisará dunha serie de elementos
patrimoniais como un local onde comercializará os seus produtos, que pode ser alugado.
Necesitará determinado mobiliario (elemento patrimonial de inmobilizado material
denominado “mobiliario”), equipos informáticos para xestionar o negocio, material para
a venda, etc. Supoñamos que compra mobiliario por valor de 20.000 €, que paga en
man; compra tamén equipos informáticos valorados en 6.000 € (dos que utiliza para a
xestión da empresa) e deixa pendentes de pago a curto prazo; e tamén compra o
seguinte material para a venda: computadores de sobremesa, portátiles, monitores e
determinados consumibles por valor de 40.000 €, dos cales paga en man o 50% e o resto
déixao a deber aos provedores.
De realizarmos un inventario dos elementos patrimoniais que posúe a empresa neste momento,
atopámonos co seguinte:
- Capital Social: 60.000 € (as accións seguen tendo o mesmo Valor Nominal)
- Mobiliario: 20.000 € (que paga totalmente)
- Equipos informáticos: 6.000 € (que non paga e quedan a deber)
- Provedores inmobilizado a curto prazo: 6.000 € (é o rexistro da débeda anterior)
- Mercadorías: 40.000 € (que paga a metade e a outra metade deixa a deber)
- Provedores: 20.000 € (é o rexistro da débeda anterior)
- Bancos, cc: 60.000 – 20.000 – 20.000 = 20.000 € (que recolle os gastos realizados)

Agora debemos diferenciar cada un dos elementos patrimoniais, diferenciándoos en bens e dereitos ou
obrigacións, no caso de ser bens e dereitos serían contas de “Activo”, si fosen obrigacións, serían de

U8. O PATRIMONIO 205


fi

fi

fi


fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

“Pasivo e PN” . Despois debemos comprobar si é corrente ou non corrente, e posteriormente a


submasa patrimonial. Así:
- Capital Social: Patrimonio neto
- Mobiliario: Activo, Activo non corrente, Inmobilizado material
- Equipos proceso información: Activo non corrente, Inmobilizado material.
- Débeda EPI: Pasivo, Pasivo Corrente, Provedores inmobilizado c/p
- Mercadorías: Activo, Activo corrente, Existencias
- Débeda mercaderías: Pasivo, Pasivo Corrente, Provedores

Como vemos, a empresa dotouse de bens e servizos necesarios para desenvolver a


actividade, algúns foron nanciados co diñeiro que tiña en efectivo (achegado no seu día
polos socios), e outros os comprou aumentando o seu endebedamento externo
(provedores de inmobilizado e provedores).

Balance de situación GaliTic, SA


ACTIVO Ano n PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano n

ACTIVO NON CORRENTE 26.000 PATRIMONIO NETO 60.000


Inmobilizado intanxíbel Capital ou Capital Social 60.000
Inmobilizado material 26.000
- Mobiliario 20.000
- Eq. Proceso información 6.000 PASIVO NON CORRENTE 0
Investimentos inmobiliarios
Investimentos nanceiros a longo prazo

ACTIVO CORRENTE 60.000 PASIVO CORRENTE 26.000


Existencias 40.000 Provedores inmob. c/p 6.000
- Mercadorías 40.000 Provedores 20.000
Realizábel
Dispoñíbel 20.000

TOTAL PATRIMONIO NETO E 86.000


TOTAL ACTIVO 86.000
PASIVO

📝 Exemplo 1. 3ª Parte.
A empresa realiza as operacións típicas da súa actividade, como vender mercaderías, e
pagar determinados gastos, supoñamos que como consecuencia destas operacións, ten
uns bene cios de 30.000 € neste ano, e ademais os seguintes elementos que varían o
seu patrimonio: os clientes débenlle 20.000 €, as existencias de mercaderías son de
30.000 (como consecuencia da venda), e o diñeiro en efectivo é de 20.000 €.

206 U8. O PATRIMONIO

fi

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

Balance de situación GaliTic, SA


ACTIVO Ano n PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano n

ACTIVO NON CORRENTE 26.000 PATRIMONIO NETO 90.000


Inmobilizado intanxíbel Capital ou Capital Social 60.000
Inmobilizado material 26.000 Resultado do exercicio 30.000
- Mobiliario 20.000
- Eq. Proceso información 6.000
Investimentos inmobiliarios PASIVO NON CORRENTE 0
Investimentos nanceiros a longo prazo

ACTIVO CORRENTE 60.000 PASIVO CORRENTE 26.000


Existencias 30.000 Provedores inmob. c/p 6.000
- Mercadorías 30.000 Provedores 20.000
Realizábel 20.000
- Clientes 20.000
Dispoñíbel 60.000
- Bancos 40.000
- Caixa, euros 20.000

TOTAL PATRIMONIO NETO E 116.000


TOTAL ACTIVO 116.000
PASIVO

O resultado do exercicio = 30.000 €

Si non soubésemos que a empresa tivo 30.000 € de bene cio, poderiámolo determinar de
forma indirecta, confeccionando o balance de igual forma, pero deixando como incógnita o
valor do elemento patrimonio de Resultado do exercicio ou Perdas e Ganancias, por
diferenza atopamos o seu valor, posto que o valor do activo e o do pasivo sempre é
idéntico. Isto é o que se denomina calcular a cifra de bene cios de forma indirecta (por
diferenza entre activo e patrimonio neto e pasivo).

📝 Exemplo 2. 1ª Parte.
Tres socios, o día 1 de xaneiro de 2020, reúnense para constituír unha empresa adicada
á compravenda de roupa (Roupalimpa, SL), para o que achegan os seguintes bens:
• Socio A: un local comercial valorado en 30.000 euros.
• Socio B: diñeiro en efectivo que é ingresado nunha conta bancaria: 30.000.
• Socio C: equipos informáticos para a xestión da sociedade valorados en 5.000 euros e
unha furgoneta para o transporte das mercadorías valorada en 25.000 euros
Tal e como vimos no exemplo 1, no momento de constitución dunha empresa, o balance
de situación (inventario dos bens, dereitos e obrigacións da empresa clasi cados dunha

U8. O PATRIMONIO 207

fi

fi
fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

maneira ordenada) é moi sinxelo. Neste caso os socios achegan elementos bens por
valor de 90.000 euros (local, 30.000; diñeiro en efectivo, 30.000; equipos informáticos,
5.000 e unha furgoneta, 25.000). Estas achegas constitúen o capital social da empresa.
De ordenarmos estes elementos patrimoniais no balance, este quedaría como segue:

Balance de situación Roupalimpa, SL


ACTIVO Ano 20 PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano 20

ACTIVO NON CORRENTE 60.000 PATRIMONIO NETO 90.000


Inmobilizado intanxíbel 0 Capital ou Capital Social 90.000
Inmobilizado material 60.000
- Construcións 30.000
- Eq. Proceso información 5.000 PASIVO NON CORRENTE 0
- Elementos de transporte 25.000

Investimentos inmobiliarios 0

Investimentos nanceiros a longo prazo 0

ACTIVO CORRENTE 60.000 PASIVO CORRENTE 0


Existencias
Realizábel
Dispoñíbel 60.000

TOTAL PATRIMONIO NETO E 90.000


TOTAL ACTIVO 60.000
PASIVO

📝 Exemplo 2. 2ª Parte.
O 7 de xaneiro do 2020 realiza determinadas compras para se dotar dunha estrutura
económica adecuada para desenvolver a súa actividade. Para iso, necesitará mercadoría
para a venda, elementos de inmobilizado e outros, que nanciará cos recursos
achegados polos socios e outras fontes de nanciamento alleo. Vexamos algunhas delas:
1. O día 7 de xaneiro compran diversa mercadoría para a venda valorada en 40.000
euros, a cal pagan en man mediante transferencia bancaria 10.000 e o resto déixano
pendente de pago.
Polo tanto aparecerá no balance o elemento patrimonial “Mercadorías” por valor de 40.000€. Como
paga a metade por bancos, este elemento diminuirá en 20.000€; o resto, ao deixalo pendente de
pagamento, suporá unha nova obriga de pago futuro que rexistramos na conta “Provedores” por
importe de 20.000€.
2. Compra tamén un programa para levar a xestión da sociedade por 500 euros, que
paga en efectivo.

208 U8. O PATRIMONIO

fi


fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

Neste caso a empresa disporá dun elemento denominado “Aplicacións informáticas” por valor de
500€ e que descontará da conta bancaria.
3. Compran un terreo co obxectivo de vendelo nun futuro xa que as expectativas son de
que se revalorice considerabelmente. Paga con cargo a un préstamo que pide ao banco,
20.000€ a pagar en 6 meses e 30.000€ que devolverá dentro de 2 anos.
Neste caso trátase dun investimento do que se espera unha revalorización obtendo un bene cio
futuro,. Non é, polo tanto, un elemento de inmobilizado, xa que non é preciso para desenvolver a
actividade da empresa. “Investimento en terreos e bens naturais”, 50.000€. Para poder compralo
solicitou un préstamo a un banco, 20.000€ a curto prazo “Débedas con entidades de crédito a curto
prazo” e 30.000€ a longo prazo “Débedas con entidades de crédito a longo prazo”.
4. Tamén compra diversa maquinaria valorada en 15.000 euros que deixa pendente de
pago, a metade a tres meses e o resto a pagar dentro dun ano e medio.
Compran maquinaria, neste caso fundamental para o desenvolvemento da súa actividade, polo que
forma parte do inmobilizado. “Maquinaria” por 15.000€. Ao non a pagar, contrae unha obriga de
pagamento aos proveodres dese elemento no futuro, a metade a tres meses, “Provedores de
inmobilizado a curto prazo”, 7.500€, e a outra metade en ano e medio, “Provedores de inmobilizado
a longo prazo”, 7.500€.

Para elaborar o balance a día 7 de xaneiro de 2020, debemos realizar un inventario de todos os
elementos patrimoniais que ten a empresa:
- Construcións: 30.000€
- Bancos, CC: 30.000€ - 20.000€ (1) - 500€ (2)
- Equipos para o proceso da información: 5.000€
- Elementos de transporte: 25.000€
- Capital social: 90.000€
- Mercaderías: 40.000€ (1)
- Provedores: 20.000€ (1)
- Aplicacións informáticas: 500€ (2)
- Investimentos en terreos e bens naturais: 50.000€ (3)
- Débedas con entidades de crédito a curto prazo: 20.000 (3)
- Débedas con entidades de crédito a longo prazo: 30.000€ (3)
- Maquinaria: 15.000€ (4)
- Provedores de inmobilizado a curto prazo: 7.500€ (4)
- Provedores de inmobilizado a longo prazo:7.500€ (4)

Vexamos o balance a 7 de xaneiro do 2020:

U8. O PATRIMONIO 209


fi
I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

Balance de situación Roupalimpa, SL (7-xaneiro-2020)


ACTIVO Ano 20 PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano 20

ACTIVO NON CORRENTE 125.000 PATRIMONIO NETO 90.000


Inmobilizado intanxíbel 500 Capital ou Capital Social 90.000
- Aplicacións informáticas 500

Inmobilizado material 75.000 PASIVO NON CORRENTE 37.500


- Construcións 30.000 Débedas ent. Crédito l/p 30.000
- Maquinaria 15.000 Prov. de inmob. a l/p 7.500
- Eq. Proceso información 5.000
- Elementos de transporte 25.000

Investimentos inmobiliarios 50.000


- Inv. En terreos e bs. naturais 50.000

Investimentos nanceiros a longo prazo 0

ACTIVO CORRENTE 49.500 PASIVO CORRENTE 47.500


Existencias 40.000 - Prov. de inmob. a c/p 7.500
- Mercadorías 40.000 - Provedores 20.000

Debedores comerciais e outras ctas. 0 - Débedas ent. Crédito c/p 20.000

Inv. Financeiros a c/p 0

Dispoñíbel 9.500
- Bancos, CC 9.500

TOTAL PATRIMONIO NETO E 175.000


TOTAL ACTIVO 175.000
PASIVO

Podemos comprobar, observando o balance, que a empresa dispón dunha maior estrutura
económica, que foi nanciada polos provedores da mercadoría, provedores de inmobilizado
e entidades nanceiras. Pasou de dispor dunha estrutura valorada en 90.000 a unha
valorada en 175.000.

📝 Exemplo 2. 3ª Parte. (Cálculo dos bene cios por vía indirecta)


Como consecuencia da actividade desenvolvida ao longo do exercicio 2020 presenta os
seguintes elementos patrimoniais: local comercial 30.000€, mercaderías 40.000€,
préstamo bancario con vencimiento a tres anos 30.000€, debe aos provedores 10.000€,
os clientes débenlle 15.000€, ten diñeiro en caixa 1.500€, posúe uns terreos coa
intención de vendelos no futuro valorados en 50.000€, debe a provedores de diverso
inmobilizado 5.000€ a un prazo superior ao ano e 5.000€ a tres meses, posúe unha letra
do Tesouro con vencimiento dentro de 3 meses por valor de 1.000€, debe a un avogado
que tivo que contratar para legalizar e reclamar un dereito de cobro que tiña sobre un

210 U8. O PATRIMONIO

fi
fi

fi


fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

cliente 1.500€, pediu un préstamo a un banco con vencimiento ao seis meses por
importe de 15.000€, anticipoulle a un traballador 2.500€ dos salarios que recibirá no
próximo ano, ten no banco 20.000€, comprou accións da empresa Inditex, coa intención
de vendelas nuns meses por 2.500€, amortizou o inmobilizado material en 10.000€, o
intangible en 1.500€. A cifra de capital non variou. Posúe unha patente valorada en
15.000€. Incluímos os seguintes elementos (equipo para o proceso de información
5.000€, elementos de transporte 25.000€, maquinaria 15.000€ e aplicacións
informáticas 500€).
Calcular PyG (o resultado do exercicio) por diferenza.
Para elaborar o Balance a 31-12-2020, debemos coñecer perfectamente que tipo de elemento
patrimonial é cada un dos anteriores. Polo tanto, o primeiro que faremos será clasi calos para logo
poder confeccionar o balance de situación. O problema xorde cando non identi camos exactamente de
que tipo de elemento patrimonial se trata. En caso de dúbida, podemos identi car si é un ben, un
dereito, unha obrigación ou un elemento patrimonial de patrimonio neto.

🤯 Lembra: Un ben é todo aquilo que pode ser valorado e que permite satisfacer unha necesidade. Os
dereitos (de cobro) son as débedas que os clientes e outros debedores teñen que pagar á empresa. As
obrigacións (de pago) son as débedas que a empresa ten con acredores alleos, representa as fontes de
nanciamento alleas. O patrimonio neto está composto polas fontes de nanciamento propias.
Para facilitar a identi cación e clasi cación de cada un dos feitos que supoñen un rexistro contable,
cubriremos a seguinte táboa antes de incorporalos ao Balance de nitivo:

Si seguimos esta orde, non haberá problema de clasi car calquera información que nos faciliten sobre
un feito contable e o seu rexistro no balance. Mentres non coñezamos ben as contas, mentres non
teñamos claro como clasi car os elementos patrimoniais, é mellor cubrir esa táboa, e polo tanto,
cubrirémola cos datos, sabendo que:
1. Concepto: información que dispomos.
2. Ben/Dereito/Obrigación/Patrimonio Neto: que tipo de elemento patrimonial é.
3. Activo ou Patrimonio Neto ou Pasivo.
4. CP/LP: Curto prazo ou longo prazo.
5. Masa patrimonial: Activo non Corrente (AnC), Activo Corrente (AC), Patrimonio Neto (PN),
Pasivo non Corrente (PnC), Pasivo Corrente (PC).
6. Submasa: no caso de que se trate de AnC, AC ou PC, clasi carémolo en submasas patrimoniais.
AnC: inmobilizado intangible, inmobilizado material, investimentos nanceiros, investimentos
nanceiros a longo prazo. AC: Existencias, Debedores comerciais e outras contas a cobrar,

U8. O PATRIMONIO 2 11
fi
fi
fi

fi

fi

fi
fi
fi

fi

fi
fi
fi
fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

Investimentos nanceiros a curto prazo, Efectivo e outros activos líquidos equivalentes. PC: Débedas
a curto prazo, Acredores comerciais.
7. Nome da conta: segundo as contas presentadas no Balance de Situación (aquí).
8. Importe: o importe correspondente.
Exemplo: Local comercial:
1. Concepto: local comercial
2. Ben/Dereito/ Obrigación/Patrimonio Neto: claramente é un ben, lago físico propiedade da
empresa.
3. Activo/Patrimonio Neto/ Pasivo: como todos os bens ou dereitos son de activo, será un ACTIVO.
4. CP/LP: loxicamente, un local comercial será para o uso duradeiro, polo que será a longo prazo.
5. Masa Patrimonial: Activo non Corrente (todo activo a longo prazo é un activo non corrente)
6. Submasa: Ao ser un local comercial, que supomos que precisa para desenvolver a súa actividade,
será inmobilizado e concretamente un inmobilizado material.
7. Nome da conta: si temos dúbidas, imos ás contas que temos no balance ou á súa explicación
posterior (aquí) e identi cámola: “Construcións”.
8. Importe: 30.000, que é a que gura na información que dispomos.

Así fariamos con cada un dos conceptos que nos expoñen no exercicio…

Concepto B/DO/PN Activo/ CP/LP Masa Submasa Nome conta Importe


Pasivo patrimonial

Local B Activo LP AnC Inmob. Mat. Construcións 30.000 €


comercial

Mercadorías B Activo CP AC Existencias Mercadorías 40.000 €

Prést. O Pasivo LP PnC Débedas a Débedas con 30.000 €


Bancario vto. longo prazo ent. dto. L/p
3 anos

Debe a O Pasivo CP PC Acredores Provedores 10.000 €


provedores comerciais

Clientes que D Activo CP AC Debedores Clientes 15.000 €


lle deben comerciais e
outros

Diñeiro B Activo CP AC Efectivo Caixa, € 1.500 €


efectivo

Terreos para B Activo LP AnC Investimentos Inv. Terreos e 50.000 €


vender mobiliarios bs. naturais

Provedores de O Pasivo LP AnC Débedas a Provedores 5.000 €


inmob. (+1 longo prazo inmob. L/p
ano)

Provedores de O Pasivo CP AC Débedas a Provedores 5.000 €


inmob. (3 curto prazo inmob. C/p
meses)

212 U8. O PATRIMONIO

fi
fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

Concepto B/DO/PN Activo/ CP/LP Masa Submasa Nome conta Importe


Pasivo patrimonial

Letra do B Activo CP AC Inv. nanc. a Valores rep. 1.000 €


Tesouro cp Débedas a c/
p

Débeda a O Pasivo CP PnC Acredores Acredores por 1.500 €


avogado comerciais prest.
Servizos

Prést. O Pasivo LP PnC Débedas a Débedas con 15.000 €


Bancario vto. curto prazo ent. dto. C/p
6 meses

Anticipos D Activo CP AnC Realizábel Anticipos 2.500 €


salariais

Diñeiro Banco D Activo CP AnC Efectivo Banco, CC 20.000 €

Accións D Activo CP AnC Inv. nanc. a Inv. nanc. c/ 2.500 €


empresas cp p en instrum.
Patrimoniais

Amortización D Activo LP AnC Inmob. Mat. Amortizacións (10.000 €)


Inm. Material Inmobilizado
Material

Amortización D Activo LP AnC Inmob. Inmat. Amortizacións (1.500 €)


Inm. Inmobilizado
Inmaterial Inmaterial

Capital PN Pat. Neto LP PN Capital social Capital social 90.000 €

Patente D Activo LP AnC Inmob. Inmat. Propiedade 15.000 €


industrial

Computadore D Activo LP AC Inmob. Mat. Equipos 5.000 €


s proceso
información

Vehículos D Activo LP AC Inmob. Mat. Elementos de 25.000 €


transporte

Maquinaria D Activo LP AC Inmob. Mat. Maquinaria 15.000 €

Aplicacións D Activo LP AC Inmob. Inmat. Aplicacións 500 €


informáticas informáticas

Agora quedaría incorporar ao balance cada un dos elementos patrimoniais tal e como os
clasi camos. E observaremos que nos restará unha diferenza entre o Activo e o Patrimonio
Neto e o Pasivo que será o cálculo de forma indirecta do resultado do exercicio (PeG).

U8. O PATRIMONIO 213


fi
fi
fi
fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

Balance de situación Roupalimpa, SL 31-dec-2020


ACTIVO Ano 20 PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano 20

ACTIVO NON CORRENTE 129.000 PATRIMONIO NETO 90.000


Inmobilizado intanxíbel 14.000 Capital ou Capital Social 90.000
- Propiedade industrial 15.000
- Aplicacións informáticas 500 Resultado do exercicio (PeG) ???
- Amortización Ac. Inmob. Intanxíbel (1.500)

Inmobilizado material 65.000


- Construcións 30.000
- Maquinaria 15.000 PASIVO NON CORRENTE 35.000
- Eq. Proceso información 5.000 Débedas ent. Crédito l/p 30.000
- Elementos de transporte 25.000 Prov. de inmob. a l/p 5.000
- Amortización Ac. Imob. Material (10.000)

Investimentos inmobiliarios 50.000


- Inv. En terreos e bs. naturais 50.000

Investimentos nanceiros a l/p 0

ACTIVO CORRENTE 82.500 PASIVO CORRENTE 31.500


Existencias 40.000 Débedas a curto prazo 20.000
- Mercadorías 40.000 - Débedas ent. cdto. C/p 15.000
- Prov. de inmob. a c/p 5.000
Debedores comerc. e outras ctas. 0
- Clientes 15.000 Acredores comerciais 11.500
- Anticipo de remuneracións 2.500 - Provedores 10.000
Inv. Financeiros a c/p 0 - Acredores por prest. Servizos 1.500
- Inv. nanc. a c/p en inst. patr.
- Valores rep. Débedas a c/p
Dispoñíbel 21.500
- Bancos, CC 20.000
- Caixa, € 1.500

TOTAL ACTIVO 211.500 TOTAL PN E PASIVO 156.500

Deste xeito, calculando:


Resulta do do exercicio (PeG ) = Total Activo − (Total PN + Total Pasivo)
Neste caso,
Resulta do do exercicio (PeG ) = 211.000ϵ − 156.500ϵ = 55.000ϵ

Polo que o Balance completo para o exercicio 2020 da empresa RoupaLimpa, SL é o


seguinte:

214 U8. O PATRIMONIO

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

Balance de situación Roupalimpa, SL 31-dec-2020


ACTIVO Ano 20 PATRIMONIO NETO E PASIVO Ano 20

ACTIVO NON CORRENTE 129.000 PATRIMONIO NETO 145.000


Inmobilizado intanxíbel 14.000 Capital ou Capital Social 90.000
- Propiedade industrial 15.000
- Aplicacións informáticas 500 Resultado do exercicio (PeG) 55.000
- Amortización Ac. Inmob. Intanxíbel (1.500)

Inmobilizado material 65.000


- Construcións 30.000
- Maquinaria 15.000 PASIVO NON CORRENTE 35.000
- Eq. Proceso información 5.000 Débedas ent. Crédito l/p 30.000
- Elementos de transporte 25.000 Prov. de inmob. a l/p 5.000
- Amortización Ac. Imob. Material (10.000)

Investimentos inmobiliarios 50.000


- Inv. En terreos e bs. naturais 50.000

Investimentos nanceiros a l/p 0

ACTIVO CORRENTE 82.500 PASIVO CORRENTE 31.500


Existencias 40.000 Débedas a curto prazo 20.000
- Mercadorías 40.000 - Débedas ent. cdto. C/p 15.000
- Prov. de inmob. a c/p 5.000
Debedores comerc. e outras ctas. 0
- Clientes 15.000 Acredores comerciais 11.500
- Anticipo de remuneracións 2.500 - Provedores 10.000
Inv. Financeiros a c/p 0 - Acredores por prest. Servizos 1.500
- Inv. nanc. a c/p en inst. patr.
- Valores rep. Débedas a c/p
Dispoñíbel 21.500
- Bancos, CC 20.000
- Caixa, € 1.500

TOTAL ACTIVO 211.500 TOTAL PN E PASIVO 211.500

Agora, imos estudar a outra vía para lograr obter o resultado do exercicio mediante a
Conta de Perdas e Ganancias, ou o que é o mesmo, a vía directa de cálculo.

U8. O PATRIMONIO 215

fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

5.2. A Conta de Perdas e Ganancias

👁 ESQUEMA DA CONTA DE PERDAS E GANANCIAS

1. + Ingresos de explotación
2. - Gastos de explotación
3. Variación de existencias
4. Deterioro e resultado por alleamento do inmobilizado
A. RESULTADO DE EXPLOTACIÓN (1+2+3+4) (BAIX - Bene cio Antes de Impostos e Xuros)

5. + Ingresos nanceiros
6. - Gastos nanceiros
B. RESULTADO FINANCEIRO (5 + 6)

B. RESULTADO ANTES DE IMPOSTOS (A + B) (BAI - Bene cio Antes de Impostos)

7. - Imposto sobre bene cios


D. RESULTADO DO EXERCICIO (Bº ou PERDA) (C+7) (BDI - Bene cio despois de Impostos ou
BN - Bene cio Neto)

Até aquí vimos como se elabora o Balance de Situación e calculamos a cifra de bene cios
de maneira indirecta (por diferenza entre activo e patrimonio neto e pasivo). Agora
interésanos coñecer o resultado da empresa de forma directa, despois dun período de
actividade, que habitualmente coincide co ano natural. É dicir, saber si a empresa tivo
bene cios ou perdas despois dun ano. Isto farémolo comparando gastos e ingresos, pero
non soamente interésanos o resultado nal senón saber como se obtivo ese resultado, para
iso o desagregaremos en resultados parciais.

O esquema básico da Conta de Perdas e Ganancias


A. Os ingresos.
Os ingresos son as cantidades que temos dereito a recibir como consecuencia da prestación
de servizos ou venda de produtos. Hai outros conceptos de ingreso pero verémolos máis
adiante. É o mesmo un ingreso que un cobro? Non é o mesmo, un ingreso supón un
aumento do patrimonio da empresa e supón un rexistro na conta de perdas e ganancias
mientras que un cobro é a entrada en caixa ou banco do diñeiro correspondente ao ingreso
e ponse de manifesto no balance.

216 U8. O PATRIMONIO



fi

fi

fi

fi

fi


fi

fi

fi
fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

👁 Exemplo 3 (PeG)
Unha empresa dedícase á compravenda de bolsos. O seu exercicio económico coincide
co ano natural (1 de xaneiro a 31 de decembro). O día 31 de decembro vende, a crédito
a un mes, bolsos por importe de 100.000 €.
A venda en si é un ingreso que contabilizaremos na conta de perdas e ganancias, pero aínda non o
cobramos. O cobro, que será o día 31 de xaneiro (seguinte exercicio), suporá unha modi cación da
conta de bancos ou caixa (do balance), pero non un ingreso do ano seguinte.

B. Os gastos
Un gasto é un consumo que a empresa realiza para poder desenvolver a súa actividade,
pode ser que compremos mercadoría para a venda, que teñamos que contratar a
traballadores (consumo de man de obra), precisaremos determinados servizos como
reparacións, servizos de avogados, seguros, etc. Todos os consumos de inputs que
realicemos nun exercicio, supoñen un re exo na conta de perdas e ganancias. É o mesmo
un gasto que un pago? Non. Do mesmo xeito que non é o mesmo un ingreso e un cobro,
non é o mesmo un gasto e un pago. O gasto é o consumo de factores produtivos (terra,
traballo ou capital) no desenvolvemento da actividade da empresa durante o exercicio de
referencia. Debemos rexistrar todos os conceptos de gasto na conta de perdas e ganancias.
O pago correspóndese coa saída de diñeiro de caixa ou bancos, a saída de efectivo, e é un
movemento dunha conta de balance.

👁 Exemplo 3 (cont.)
A empresa anterior (que se dedica á compravenda de bolsos) compra o 15 de novembro
de 2020 bolsos por importe de 150.000€. Como é unha compra especial para a campaña
de Nadal, o provedor déixalle que pague esa mercadoría aos tres meses. Aínda que
comprou os bolsos no 2020 e supomos que os vendeu nese mesmo ano, e polo tanto
consumiunos, supón un gasto para a conta de resultados (PeG). Doutra banda, non os
pagou, non saíu o diñeiro en efectivo. Este diñeiro sairá da empresa no 15 de febreiro de
2021 e este movemento realizarase mediante unha anotación nunha conta de balance no
ano 2021

C. Resultado de explotación e nanceiro


Para calcular o resultado da actividade da empresa, imos diferenciar o obtido como
consecuencia da actividade normal da empresa, dos resultados obtidos como consecuencia
do nanciamento da empresa.
- A empresa, para obter ingresos, precisa desenvolver unha determinada actividade e para
iso consumirá unha serie de factores produtivos. A diferenza entre o consumo de
factores produtivos necesarios para desenvolver a actividade e o ingreso derivado da
venda de produtos ou prestación de servizos, constitúe a actividade normal da empresa,
o que chamamos RESULTADO DE EXPLOTACIÓN.

U8. O PATRIMONIO 217


fi

fi

fl

fi
I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

- A empresa para poder desenvolver a súa actividade necesita unha serie de recursos
nanceiros, estes recursos teñen un custo. Doutra banda, recursos sobrantes poden ser
investidos, e por eles a empresa pode obter uns ingresos. Estes gastos e ingresos son
nanceiros e a diferenza constitúe o RESULTADO FINANCEIRO.
D. O resultado antes de impostos
A suma do resultado de explotación e nanceiro constitúe o RESULTADO ANTES DE
IMPOSTOS. Unha vez temos en conta o imposto sobre bene cios, podemos calcular o
resultado nal da empresa, é o RESULTADO DO EXERCICIO, que pode ser de
bene cios ou perdas.

5.3. A elaboración da Conta de Perdas e Ganancias

Veremos, tomando como referencia unha versión simpli cada da Conta de Perdas e
Ganancias para PEMES. A estrutura da conta de perdas e ganancias é a seguinte:

CONTA DE PERDAS E GANANCIAS Ano n

1. INGRESOS DE EXPLOTACIÓN
Vendas e ingresos
+ Vendas de mercador as
+ Prestaci ns de servizos
Outros ingresos de xestión
+ Ingresos por arrendamentos
+ Ingresos de propiedade industrial cedida en explotaci n

2. GASTOS DE EXPLOTACIÓN
Compras
- Compras de mercader as
- Compras de materias primas
- Compras doutros aprovisionamentos
- Traballos realizados por outras empresas

Servizos exteriores
- Arrendamentos e canons
- Reparaci ns e conservaci n
- Servizos de profesionais independentes
- Transportes
- Curm s de seguros
- Publicidade, propaganda e relaci ns p blicas
- Subministraci ns

Tributos
- Outros tributos

Gastos de persoal
- Soldos e salarios
- Seguridade social a cargo da empresa

Amortización do inmobilizado
- Amortizaci n do inmobilizado intangible/material/investimentos inmobiliarios

218 U8. O PATRIMONIO


fi
fi
fi
á

ó
ó
ó

fi
ó

fi

ó

fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

3. VARIACIÓN DE EXISTENCIAS
+ Variaci n de existencias de mercader as/materias primas/outros aprovisionamentos (Si Ef>Ei)
- Variaci n de existencias de mercader as/materias primas/outros aprovisionamentos (Si Ef<Ei)
4. DETERIORACIÓN E RESULTADO POR ALLEAMENTO DO INMOBILIZADO
- Deterioraci n e perdas (Perdas por deterioraci n do II, IM ou Inv Inmob.)
- Perdas procedentes do II, IM ou Inv. Inmob.

+ Bene icios procedentes do II, IM ou Inv. Inmob.

RESULTADOS DE EXPLOTACIÓN [1+2+3+4]


5.INGRESOS FINANCEIROS
+ Ingresos de participaci ns en instrumentos de patrimonio (dividendos)
+ Ingresos de valores representativos de d bedas (renda ixa)

6. GASTOS FINANCEIROS
- Intereses de obrigaci ns e bonos
- Intereses de d bedas
- Intereses por desconto de efectos

RESULTADOS FINANCEIROS (5+6)


RESULTADO ANTES DE IMPOSTOS (EXPLOTACIÓN + FINANCEIRO)
7. Menos Imposto sobre bene icios

RESULTADO DO EXERCICIO (BENEFICIO Ou PERDA)

Vexamos na práctica a elaboración da conta de perdas e ganancias.

📝 Exemplo 5.
Unha empresa durante a súa actividade comercial no ano, paga polo IAE 500 €, gastouse
en publicidade 2.500, aos seus traballadores pagoulles soldos por importe de 35.000, a
cota que pertence á empresa da seguridade social ascende a 9.500. Arrendou parte do
local que ten en propiedade por 200 € ao mes; os gastos de transporte das mercadorías
vendidas ascenden a 650 euros; pagou intereses polos préstamos concedidos por 3.000;
cedeu temporalmente a patente a outra empresa polo que lle paga 950 euros; vendeu
por 6.500 unha máquina que lle custou 6.000 euros e que aínda non amortizara, vendeu
unha furgoneta por 25.000, custáralle 30000 e tiña unha amortización acumulada por
valor de 3000€. Vende mercaderías por valor de 286.945 €; compra mercaderías por
valor de 220.000 €; as existencias nais de mercaderías son 40.000 e non tiña
existencias iniciais. Contratou os servizos dun fontaneiro para reparar determinadas
avarías, este cobrouna 90 €; tamén contratou os servizos dun avogado que lle facturou
650 €; pagou por un seguro para o local un total anual de 1500 €. Cobrou dividendos
polas accións que posúe por 95 €. Cobráronlle por descontar determinados efectos
comerciais un total de 500 €, o imposto de bene cios ascende a 2.500 €. Calcula o
resultado do exercicio.

U8. O PATRIMONIO 219


f
ó
ó
ó
é

f
í
í

ó
fi

f

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

Para calcular cada un dos resultados que compoñen a conta de perdas e ganancias debemos clasi car
os conceptos. Para iso seguiremos as seguintes regras:
1. É un gasto ou un ingreso?
2. É de explotación ou nanceiro?
En caso de non ser nin un concepto do resultado de explotación nin nanceiro será o imposto sobre
bene cios.
3. Se for de explotación debemos identi car se é un ingreso de explotación, un gasto de explotación,
unha variación de existencias ou unha deterioración ou resultado do inmobilizado. Xa os teremos
clasi cados e procederemos a integralos no seu lugar correspondente.
4. Se for nanceiro, incorporámolo no seu lugar correspondente.
5. Sumamos e restamos segundo corresponda segundo o modelo de conta de Perdas e Ganancias.
Para facilitar a clasi cación, podemos, do mesmo xeito que faciamos coas contas de balance, é
conveniente dispor os datos nunha táboa como a seguinte

Concepto Gasto / Explotación / Nome conta Importe


Ingreso Financeiro

Paga polo IAE, 500 Gasto Explotación Outros tributos 500 €

Gastado en publicidade Gasto Explotación Publicidade, prop, e rel.p 2.500 €

Soldo de traballadores Gasto Explotación Soldos e salarios 35.000 €

Cota Seg.Soc Gasto Explotación Seg.Soc, cargo empresa 9.500 €

Aluguer local 200/mes Ingreso Explotación Ingresos por arrendamentos 2.400 €

Gastos mercadorías Gasto Explotación Transportes 650 €

Xuros préstamos Gasto Financeiro Xuros por débedas 3.000 €

Cesión patente Ingreso Explotación Ingresos por propiedade 950 €


industrial cedida en explotación

Venda maquinaria Ingreso Explotación Bene cios procedentes do IM 6.500 €

Saída da maquinaria Gasto Expotación Perdas procedentes do IM 6.000 €

Venda furgoneta Ingreso Explotación Bene cios procedentes do IM 25.000 €

Saída da furgoneta Gasto Expotación Perdas procedentes do IM 27.000 €

Venda de mercadorías Ingreso Explotación Vendas de mercadorías 286.945 €

Compra de mercadorías Gasto Explotación Compra de mercadorías 220.000 €

Variación de existencias Ingreso Explotación Variación de existencias + 40.000 €

Reparacións fontaneiro Gasto Explotación Reparacións e conservación 90 €

Servizos avogado Gasto Explotación Servizos de profesionais 650 €


independentes

220 U8. O PATRIMONIO


fi
fi
fi
fi
fi

fi
fi

fi

fi

fi
ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

Concepto Gasto / Explotación / Nome conta Importe


Ingreso Financeiro

Seguro local Gasto Explotación Primas de seguros 1.500 €

Dividendos cobrados Ingreso Financeiro Ingresos de participacións en 95 €


int. patrimonio

Desconto efectos comerciais Gasto Financeiro Xuros por desconto de efectos 500 €

Imposto de Bene cios Gasto Imposto sobre bene cios 2.500 €

Cando teñamos algunha dúbida consultaremos o modelo facilitado da Conta de Perdas e


Ganancias. Despois de realizar uns cantos exercicios xa estaremos familiarizados con todas
as contas. Lembra que non é preciso coñecer todas as contas, senón saber en que partida
incorporalas (Ingresos ou Gastos de explotación, Variación de existencias, alleamento de
inmobilizado, ingresos ou gastos nanceiros…). Así, teriamos:

CONTA DE PERDAS E GANANCIAS Ano n

1. INGRESOS DE EXPLOTACIÓN 290.295€


Vendas e ingresos
+ Vendas de mercador as 286.945€
+ Prestaci ns de servizos
Outros ingresos de xestión
+ Ingresos por arrendamentos 2.400€
+ Ingresos de propiedade industrial cedida en explotaci n 950€

2. GASTOS DE EXPLOTACIÓN 270.390€


Compras
- Compras de mercader as (220.000€)
- Compras de materias primas
- Compras doutros aprovisionamentos
- Traballos realizados por outras empresas

Servizos exteriores (90€)


- Arrendamentos e canons (650€)
- Reparaci ns e conservaci n (650€)
- Servizos de profesionais independentes
(1.500€)
- Transportes
- Primas de seguros (2.500€)
- Publicidade, propaganda e relaci ns p blicas
- Subministraci ns

Tributos
(500 €)
- Outros tributos

Gastos de persoal (35.000€)


- Soldos e salarios (9.500€)
- Seguridade social a cargo da empresa

Amortización do inmobilizado
- Amortizaci n do inmobilizado intangible/material/investimentos inmobiliarios

U8. O PATRIMONIO 2 21

ó
ó

fi
ó

fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

3. VARIACIÓN DE EXISTENCIAS 40.000€


+ Variaci n de existencias de mercader as/materias primas/outros aprov. (Si Ef>Ei) 40.000€
- Variaci n de existencias de mercader as/materias primas/outros aprov. (Si Ef<Ei)
4. DETERIORACIÓN E RESULTADO POR ALLEAMENTO DO INMOBILIZADO (1.500€)
- Deterioraci n e perdas (Perdas por deterioraci n do II, IM ou Inv Inmob.)
- Perdas procedentes do II, IM ou Inv. Inmob.
(6.000€)
(27.000€)
+ Bene icios procedentes do II, IM ou Inv. Inmob.
6.500€
25.000€

RESULTADOS DE EXPLOTACIÓN [1+2+3+4] 58.405 €

5.INGRESOS FINANCEIROS
+ Ingresos de participaci ns en instrumentos de patrimonio (dividendos) 95€
+ Ingresos de valores representativos de d bedas (renda ixa)

6. GASTOS FINANCEIROS
- Intereses de obrigaci ns e bonos
- Intereses de d bedas (3.000 €)
- Intereses por desconto de efectos (500€)

RESULTADOS FINANCEIROS (5+6) (3.405 €)

RESULTADO ANTES DE IMPOSTOS (Explotación + Financeiros) 55.000 €

7. Menos Imposto sobre bene icios (2.500 €)

RESULTADO DO EXERCICIO (BENEFICIO ou PERDA) 52.500 €

222 U8. O PATRIMONIO

f
ó

ó
é
ó

f
í
í

ó

f

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

ACTIVIDADES UNIDADE 8.

1. Clasi ca os seguintes elementos patrimoniais da empresa Vieiras, SL adicada á conserva


de moluscos en masas e submasas patrimoniais:

ELEMENTO MASA E SUBMASA PATRIMONIAL

Latas de conserva

Diñeiro en caixa

Letras de cambio a pagar por materias primas

Débeda polo aluguer que está pendente de pagamento

Camións de reparto

Débeda cun banco a pagar en 4 anos

Dereitos de cobro sobre os clientes en letra

Débeda a l/p por compra dun local comercial

Obrigacións de pago ao provedor da pintura

Achega inicial dos socios

Carretilla elevadora propiedade da empresa

Bene cios non distribuídos do ano 2020

Computadores propiedade da empresa

Programas de computador de xestión de mercadorías

Anticipo recibido dun cliente

Diñeiro depositado nunha conta bancaria

Embalaxes para as conservas

Débedas co vendedor do camión a pagar en 2 anos

2. A empresa Paxariños, Soc. Coop. Galega dedicada á fabricación e venda de produtos de


iluminación presenta os seguintes elementos patrimoniais valorados o 1 de xaneiro de
2020:
• Produtos de iluminación destinados á venda por importe de 50.000€.
• Maquinaria empregada no proceso produtivo 30.000€.
• Débedas cos provedores de materias primas por importe de 17.000€.
• Edi cio onde realiza a actividade por importe de 50.000€.
• Materias primas almacenadas por importe de 30.000€.
• Préstamo concedido por un banco a devolver en 3 anos por importe de 30.000€.

U8. O PATRIMONIO 223


fi
fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

• Letras aceptadas polos clientes pendentes de cobro por importe de 5.000€.


• Letras pendentes de pago aos provedores por importe de 35.000€.
• O equipo informático para levar o negocio valorado en 4.000€.
• Diverso mobiliario por importe de 5.000€.
• A empresa debe devolver un préstamo bancario a 3 meses por importe de 53.000€.
• Diversas ferramentas por valor de 3.000€.
• Diñeiro nunha conta corrente a favor da empresa por importe de 2.000€.
• Furgonetas para distribuír os produtos da empresa por 25.000€.
• Facturas pendentes de cobrar aos clientes por 75.000€.
• Diñeiro en efectivo na caixa 5.000€.
• Anticipo recibido dun cliente por 1.000.
• Bene cios non distribuídos 15.000€

3. A Lámpada SA unha empresa que se dedica á venda de lámpadas presenta o seguinte


inventario:
- Un edi cio valorado en 20.000 euros
- Saldos a favor da empresa en contas correntes bancarias 1000 euros
- Mobiliario 3000 euros
- Lámpadas destinadas á venda 2.300€
- Computadores 3000 €
- Valor nominal das accións no momento da constitución 6.000
- Investimento de carácter permanente en accións doutras empresas 800
- Bene cios non distribuídos dos últimos anos 6.100
- Dereitos de cobro sobre compradores de lámpadas 5000
- Maquinaria 7.000
- Diñeiro en efectivo 1.200
- Programas informáticos 800
- Letras de cambio pendentes de cobro a curto prazo 1000
- Obrigacións de pago con subministradores de lámpadas 3000
- Efectos comerciais a cobrar pendentes a curto prazo por lámpadas 400
- Débedas cun banco por un préstamo que ten a 6 anos 4500
- Débedas coa facenda pública por IVE 500
- Amortización acumulada do inmobilizado 5300.
En base ao anterior, calcula o Resultado do Exercicio.

224 U8. O PATRIMONIO


fi
fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

4. Unha empresa mostra o seguinte balance de situación, a 31 de decembro de 2020:


Inmobilizado material 400.000, Capital Social 300.000, Reservas 140.000, Inmobilizado
inmaterial 220.000, Resultado de exercicio (a determinar), Préstamos a curto prazo
50.000, Préstamos a longo prazo 120.000, Provedores 25.000, Existencias 71.000, Clientes
20.000, Bancos (contas correntes) 6.000. Pídese:
a) Calcule o importe do resultado do exercicio (0,5 puntos) e elabore o balance de
situación ordenando as partidas (0,5 puntos).
b) [seguinte tema] A partir das cifras de activo corrente e de pasivo corrente, calcule o fondo de
manobra (0,5 puntos) e explique o seu signi cado (0,5 puntos).

5. O balance de situación da empresa MIROSA a 31 de decembro de 2014, presenta as


seguintes contas, valoradas en euros: Reservas 40.000, Terreos 80.000, Clientes (contas
pendentes de cobro) 9.000, Provedores (contas pendentes de pago) 18.000, Capital Social
54.000, Mobiliario de o cina 32.000, Préstamos a longo prazo 36.000, Patentes 15.000,
Existencias de materiais 11.000, Bancos (contas correntes) (a determinar). Pídese:
a) Calcule o importe dos partida Bancos (contas correntes) (0,5 puntos).
b) Elabore o balance de situación ordenado (0,5 puntos).
c) [seguinte tema] Calcule o fondo de manobra e o cociente de solvencia (activo corrente/ pasivo
corrente) (0,5 puntos).
d) [seguinte tema] Explique a situación nanceira da empresa (0,5 puntos).

6. A sociedade E presenta, ao nalizar os exercicios económico, as seguintes contas:


- Banco c/c: 3.400
- Clientes, Efectos comerciais a cobrar: 3.200
- Provedores, Efectos comerciais a pagar: 1.800
- Clientes: 10.500
- Provedores: 16.000
- Instalacións técnicas: 32.000
- Amortización acumulada do Inmobilizado: 3.200
- Investimentos nanceiros a curto prazo: 22.500
- Capital social: ?????
- Reservas: 5.500.
- Resultado do exercicio: 9.035
- Obrigacións e bonos: 16.200
- Débedas con organismos públicos por impostos: 4.865
- Mercaderías: 10.000
- Débedas a longo prazo con entidades de crédito: 10.000

U8. O PATRIMONIO 225


fi

fi

fi

fi
fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

Pídese:
a) Elabora o balance de Situación e calcula o valor do Capital Social.
b) Explica o signi cado do realizábel e o dispoñíbel.
c) Os vehículos recóllense sempre no activo non corrente? Por que?

7. A empresa MABEL, dedicada á elaboración e distribución a domicilio de comida caseira


tradicional, conta ao nal deste exercicio coa seguinte información do seu patrimonio:
- O diñeiro en efectivo ascende a ??????
- O local onde se sitúa a empresa custou 130.000
- Existen letras pendentes de pago por valor de 34.000
- Constituíuse cun capital social de 150.000
- Ten existencias no seu almacén por valor de 40.000
- Están pendentes de cobro facturas de clientes por 18.000
- Existen letras pendentes de cobro por 12.000
- A amortización acumulada é de 60.000
- A maquinaria de cociña foi adquirida por 190.000
- Ten pagos pendentes con facenda por impostos por 10.000
- Posúe dous vehículos para a repartición adquiridos por 60.000
- Debe aos seus provedores 20.000
- As reservas da empresa ascenden a 22.000
- Hai un préstamo bancario a 5 anos de 100.000
- Debe devolver dentro de 6 meses uns préstamos de 20.000
- Os bene cios do exercicio pendentes de distribuír ascenden a 38.000
Elabora o balance de situación e calcula o diñeiro en efectivo que ten.

8. A empresa MILANA dedicada á fabricación de móbeis de o cina, presenta a seguinte


información a 31 de decembro:
- Diñeiro en efectivo 3.000
- Débedas con subministradores de materias primas 8000
- Créditos con clientes 10.000
- Débedas con Facenda por IVE 2000
- Edi cio 40.000
- Maquinaria 25.000
- Accións doutra empresa adquiridas a curto prazo 2000
- Préstamo a devolver dentro de 5 anos 4.000

226 U8. O PATRIMONIO


fi

fi
fi

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

- Saldo de contas bancarias ao seu favor 3.000


- Préstamo bancario a devolver dentro de 6 meses 10.000
- Mobles no almacén 4.000
- Débedas coa Seguridade Social 3.000
- Ferramentas 3.000
- Capital 2.000
- Resultado do exercicio ?????
a) Ordenar a información nun balance e calcular o resultado do exercicio. Que signi cado
tería un resultado negativo da conta de perdas e ganancias? Como afectarías o
patrimonio neto da empresa?
b) Calcular o valor contable das accións da empresa e razoar se este valor coincide co
nominal, sabendo que o número de accións da empresa é de 500 accións.

9. A empresa individual Constelación posúe os seguintes elementos patrimoniais: -


Maquinaria por 9.300
- Mercaderías no almacén 1.250
- Dereitos de cobro sobre os clientes documentados en factura 400
- Dereitos de cobro sobre os clientes documentados en letras 500
- Débedas cos subministradores de máquinas 2.250 a l/p
- Diñeiro depositado na caixa 350
- Diñeiro depositado no banco 1.000
- Préstamos concedidos por un banco para devolver dentro de 2 anos por 3.000
- Computadores por valor de 1.000
- Patente por 3.000
- Construcións por 5.500
- Anticipo entregado a un provedor 500
- Terreos por 7.000
- Débedas coa Seguridade Social 4000
- Débedas con empresas que nos prestaron servizos por 150
- Amortización do Inmobilizado material 500 e do inmaterial 300
a) Calcula o capital e elabora o balance
b) Que é o valor teórico dunha acción? E o Valor nominal? E a cotización? Supondo que
existen 100 accións calcúlaos

U8. O PATRIMONIO 227


fi
I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

10. Unha empresa facilita a seguinte información para que calcules o resultado do
exercicio: Custo de compra de materias primas 20.000; Ingresos por vendas 50.000;
Gastos de persoal 15.000; Outros gastos de explotación 10.000; Reparacións e
conservación 1.000; Amortización do inmobilizado material 1.000; Intereses por desconto
de efectos 500; Publicidade, propaganda e relacións públicas 2.000; Envases e embalaxes
500; Gastos nanceiros (intereses pagos) 200; Ingresos nanceiros (intereses recibidos)
1000; Imposto de sociedades 30%. Pídese: Elabora a conta de perdas e ganancias.

11. Unha empresa facilita a seguinte información para que calcules o resultado do
exercicio: Compra de mercaderías 12.000; Soldos e salarios 3.300; Venda de mercaderías
30.000; Prestación de servizos 5.000; Intereses de préstamos 300; Ingresos nanceiros
100; Amortización de inmobilizado 1100; Seguridade social a cargo da empresa 500;
Subministracións 600; Prima de seguros 400; Reparacións e conservación 200;
Arrendamentos e canons 800. Pídese: Elabora a conta de perdas e ganancias.

12. Unha empresa facilita a seguinte información para que calcules o resultado do
exercicio: Imposto sobre o Bene cio: 3.000; Vendas de mercaderías: 12.772; Ingresos por
servizos diversos: 1.000; Soldos e salarios: 1.000; Descontos sobre compras por pronto
pago: 200; Devolución de vendas: 10; Prestación de servizos: 1.000; Compra de
mercaderías: 1.000; Perdas procedentes do inmobilizado inmaterial: 10; Intereses de
débedas a C/P: 200; Ingresos nanceiro 300; Servizos bancarios e similares: 12; Seguridade
social a cargo da empresa: 40. Pídese: Elabora a conta de perdas e ganancias.

13. Os saldos das contas da empresa Rodeira, SL foron os seguintes: Intereses de débedas
a L/P: 580. Soldos e salarios: 3.000; Seguridade social a cargo da empresa: 2.500; Compra
de materias primas: 2.000; Amortización do inmobilizado material: 1.000; Venda de
produtos terminados: 20.900; Amortización do inmobilizado inmaterial: 1000;
Arrendamentos e canons 300; Outros ingresos nanceiros 400; Impostos de sociedades
30%; Ingresos por servizos ao persoal 400; Ingresos por servizos diversos 300; Bene cios
procedentes do inmobilizado material 210; Subministracións 200; Outros servizos 100
Pídese: Elabora a conta de perdas e ganancias.

14. Unha empresa que se dedica á comercialización dun artigo, o 31 de decembro de 2020,
presenta a seguinte información contable en euros: Compras de mercaderías 150.000;
Subministracións 7.000; Seguridade Social a cargo da empresa 10.100; Arrendamentos
4.000; Soldos e Salarios 48.700; Vendas de mercaderías 251.000; Reparacións e
Conservación 1.000; Intereses de préstamos (gastos nanceiros) 2.500; Impostos sobre
bene cios (tipo impositivo 20%) 5.540; Activo non corrente 200.000; Activo corrente
70.000. Pídese:
a) De acordo co Plan Xeral de Contabilidade, calcule o resultado de exercicio e presente a
conta de Perdas e Ganancias cos distintos niveis de resultados (1,25 puntos).
b) De na e calcule a rendibilidade económica (0,75 puntos).

228 U8. O PATRIMONIO

fi
fi
fi

fi
fi

fi
fi

fi

fi

fi
ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

15. Unha empresa que comercializa artigos de roupa presenta os seguintes datos: Venda de
mercaderías 18.400
- Reservas legais 15.000
- Perdas e ganancias ????
- Capital social 40.000
- Maquinaria 30.000
- Banco c/c 6.400
- AAIM 2.200
- Provedores 8.400
- Compra de mercaderías 11.400
- Mobiliario 8.400
- Soldos e salarios 4.200
- Clientes 13.200
- Préstamos a longo prazo 11.000
- Caixa 2000
- Mercaderías 17.000
- Subministracións 1.400
- Amortización de inmobilizado material 400
- Intereses de débedas 600
- Anticipo de clientes 120
Elabora a conta de perdas e ganancias e incluír o resultado no balance antes de cadralo.

16. A empresa DÚAS, S.A. presenta os seguintes elementos patrimoniais a 31-12-2020:


accións que posúe con intención de mantelas en carteira, 1.500; débedas a curto prazo,
6.000; diverso mobiliario, 800; programas informáticos para a xestión da empresa, 7.200;
produtos terminados, 1.100; servizos prestados pola asesoría da empresa pendentes de
pago, 3.010; computadores necesarios para a xestión da empresa, 3.000; reservas, 5.000;
capital social, …?; un camión para o transporte de mercadorías, 22.500; local onde
desenvolve a actividade, 25.000; maquinaria, 15.000; facturas dos seus clientes pendentes
de cobro, 1.200; débedas cos provedores documentados en letras de cambio aceptadas,
190; diñeiro en varias contas bancarias, 4.900; mercadorías para a venda, 1.500; préstamo
solicitado a un banco con vencimiento a longo prazo, 2.500; amortización acumulada de
inmobilizado material, 3.200; débedas con provedores, 3.200; perdas e ganancias, 2.300;
diñeiro en efectivo, 1.700. Pídese: Clasi car e ordenar os elementos patrimoniais e elaborar
o Balance de Situación.

U8. O PATRIMONIO 229


fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

17. A empresa TRES, S.A., presenta os seguintes saldos correspondentes á súa conta de
perdas e ganancias: compra de mercaderías, 100.000; custo do transporte das mercadorías
vendidas, 6.000; amortización do inmobilizado material, 780; ingresos por alugueres, 450;
bene cios procedentes da venda de accións, 7.000; intereses pagos por préstamos, 16.000;
ingresos por accións en carteira, 2.000; gastos en publicidade, 3.000; gastos de aluguer,
200; vendas de mercaderías, 200.000; as existencias iniciais de mercaderías eran de 10.000
e as nais de 30.000; perdas procedentes da venda de inmobilizado, 840, salarios pagos aos
seus traballadores, 30.000; intereses derivados do desconto de letras, 650; cobros
derivados dunha patente que posúe a empresa e que cedeu a outra temporalmente, 2.500;
facturas da luz, 4.500, servizos prestados por un avogado, 1.200 €; ingresou pola
prestación de diversos servizos, 3.500; o seguro do local ascendeu a 275; a cota da
seguridade social que pertence á empresa é de 2.500; vendeu en 35.000 € unha máquina
que lle custou 40.000 euros e tenia amortizada en 8.500; a cota do imposto sobre
bene cios é dun 25% sobre o resultado antes de impostos. Pídese: Elaborar a conta de
PeG.

18. Identi ca cada un dos seguintes conceptos cun elemento patrimonial da empresa:
- Diñeiro en efectivo
- Debedores a curto prazo
- Efectos comerciais a pagar a L/P
- Reserva legal
- Efectos comerciais a cobrar
- Recursos naturais para a produción
- Leiras rústicas non necesarias para a actividade da empresa
- Capital achegado polos propietarios
- Débeda que temos con Facenda
- Créditos concedidos a traballadores
- Equipos de o cina
- Programas informáticos
- Accións como investimento a longo prazo
- Débedas dos nosos clientes
- Débedas cos nosos provedores
- Patente propiedade da empresa
- Gastos en investigación
- Gastos en desenvolvemento
- Resultados de exercicios pasados
- Préstamo dun banco a 4 anos
- Accións como investimento a curto prazo

230 U8. O PATRIMONIO


fi

fi
fi
fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

- Produtos pendentes de acabar


- Cantidades pendentes de pago a traballadores
- Diñeiro en bancos
- Débedas con provedores de inmobilizado a 3 anos
- Local comprado con motivos especulativos
- Furgoneta propiedade da empresa
- Desgaste sufrido por unha máquina
- Débeda con avogados
- Depreciación sufrida polo inmobilizado intangible
- Local onde a empresa desenvolve a súa actividade
- Terreo necesario para o desenvolvemento da actividade
- Letras a pagar a dous anos
- Letras a pagar a 6 meses
- Débedas como consecuencia da cota da Seguridade Social dos traballadores
- Débedas con provedores documentadas en letras de cambio aceptadas
- Importe do empréstito emitido pola empresa a cinco anos
- Bonos do Tesouro con vencimiento a 3 anos
- Letras do Tesouro con vencimiento aos 3 meses
- Préstamo concedido por unha entidade nanceira con vencimiento a 6 meses
- Débeda co provedor dunha máquina para o proceso produtivo, con vencimiento a 9
meses
- Maquinaria comprada ao provedor anterior
- Computadores para a xestión da empresa.

19. Contas de xestión. Identi ca cada un dos seguintes conceptos con gasto ou ingreso de
explotación, gasto ou ingreso nanceiro. Indica a conta de PeG correspondente:
- Compra de materiais necesarios para a produción
- IAE
- Aluguer dun local para desenvolver a actividade
- Operacións de reparación de diverso material
- Perdas pola venda dunha patente
- Seguro do local
- Perdas pola venda dunha máquina
- Intereses por desconto de letras de cambio
- Perdas brusca de valor un invento

U8. O PATRIMONIO 2 31

fi
fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

- Compras de aprovisionamentos diferentes ás materias primas


- Traballos do proceso produtivo realizado por outras empresas
- Desgaste polo uso dunha máquina
- Bene cios pola venda dun camión
- Aluguer dunha local propiedade da empresa
- Vendas de mercadoría
- Factura de auga
- Cota empresarial da seguridade social
- Intereses de letras do Tesouro
- Compras de mercadoría para a venda
- Transporte das vendas
- Anuncio nun xornal
- Servizos da xestoría
- Variación do stock das materias primas, sendo as existencias nais menores ás iniciais
- Intereses de préstamos bancarios
- Perdas polo desgaste dunha patente
- Factura da luz
- Cobro polos servizos prestados pola empresa
- Soldos dos traballadores
- Bene cios pola venda dunha invención
- Ingresos pola cesión temporal dunha patente
- Dividendos cobrados pola posesión dunhas accións
- Intereses pagos polo empréstito que emitiu a empresa
- Factura da gasolineira
- Gastos de representación
- Imposto aplicado aos bene cios empresariais
- Variación do stock das existencias, sendo as existencias nais maiores ás iniciais

20. Elabora o Balance e Conta de Perdas e Ganancias


Finalmente, un exercicio no que temos que identi car as contas de balance e de xestión,
neste caso están todas xuntas. Debemos ver si se trata de elementos de activo, patrimonio
neto ou pasivo (contas de balance) ou si son de gastos ou ingresos (contas de xestión,
PeG). Unha vez identi cadas e clasi cadas, incorporarémolas ao Balance de Situación e á
Conta de Perdas e Ganancias. Hai que ter en conta que o resultado do exercicio (tras
calculalo na Conta de Perdas e Ganancias) debemos incorporalo ao patrimonio neto no
balance.

232 U8. O PATRIMONIO


fi
fi

fi

fi

fi

fi

fi
fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

A partir da seguinte información, confecciona a conta de perdas e ganancias e o balance:


Mercaderías, 11.000; mobiliario, 30.000; clientes, 8.000; bancos, 13.000; clientes, efectos
comerciais a cobrar, 2.000; amortización acumulada do inmobilizado material, 7.650;
provedores, efectos comerciais a pagar, 6.400; provedores, 4.000; capital social, 53.000;
compras de mercaderías, 305.400; vendas de mercaderías, 374.769; ingresos por
arrendamentos, 150; reparacións e conservación, 369; subministracións, 400; elementos de
transporte, 10.000; provedores de inmobilizado a longo prazo, 10.000; seguridade social a
cargo da empresa, 3.750; soldos e salarios, 15.000; organismos da seguridade social
acredores, 4.450; debe a Facenda Pública exactamente a cantidade que debe pagar do
imposto sobre bene cios, que é o 25% do bene cio antes de impostos; débedas a longo
prazo con entidades de crédito, 100.000; amortización do inmobilizado material, 3.000;
amortización do inmobilizado intangible, 500; variación de existencias (Ei = 10.000),
ingresos de propiedade industrial cedida en explotación, 5.000; curmás de seguros, 1.500;
perdas procedentes do inmobilizado material, 3.500; intereses por desconto de efectos,
1.000; intereses de débedas, 4.000; vendeuse por 25.000 unha máquina cuxo prezo de
adquisición foi de 35.000 e estaba amortizada en 15.000. Recibiu dividendos por valor de
1.000; posúe en carteira unhas accións valoradas en 10.000, considéranse de carácter
permanente; anticipou aos seus traballadores nomeas por importe de 5.000; ten diñeiro en
efectivo, 1.500; ten unha débeda cunha entidade nanceira a curto prazo por importe de
16.500. Un avogado prestoulle servizos por importe de 1000 euros, cantidade que está
pendiente de pago (dous conceptos, balance e xestión). Dispón dunha nave industrial
valorada en 135.000 euros, que se asenta nun terreo valorado en 15 .000 euros. Dispón
dunha patente valorada en 15.000 euros. A amortización que acumulou nos últimos anos é
de 5.000 euros no inmobilizado intangible.

U8. O PATRIMONIO 233


fi

fi
fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

ACTIVIDADES ABAU 8.

Práctica
1. (Xl21) Dous socios proxectan crear unha empresa. A valoración (en euros) dos
distintos elementos que constituirán o seu patrimonio é a seguinte:
Elementos de transporte: 9.000 Provedores: 2.800 Conta corrente bancaria: 600
Fondos propios: 7.000 Préstamo bancario a longo prazo: 3.000
Existencias: 1.200 Equipos informáticos: 2.000
Pídese:
(a) Elabore o balance inicial agrupando os elementos en masas patrimoniais. (1 punto)
(b) Determine o valor do fondo de manobra de dúas formas distintas. (1 punto)
(c) Comente se existe equilibrio nanceiro segundo os datos que guran no balance. (0,5
puntos)

2. (X21) Unha sociedade anónima presenta a seguinte información contable a 31 de


decembro do ano en curso (valores expresados en euros):
Clientes: 75.000 Efectos a pagar a curto prazo: 60.000 Terreos: 120.000
Aplicacións informáticas: 45.000 Efectos a pagar a longo prazo: 50.000 Reservas: 15.000
Bancos c/c: 5.000 Existencias: 28.000 Provedores: 18.000
Pídese:
(a) Clasi que o balance en masas patrimoniais e calcule a cifra de capital. (1 punto)
(b) Determine o fondo de manobra e interprete o resultado. (1 punto)
(c) Calcule a ratio de garantía [RG= activo/(pasivo corrente + pasivo non corrente)] e
explique o seu signi cado. (0,5 puntos)

3. (S20) Resolva o seguinte problema:


A empresa ALBINE S.A. presenta os seguintes datos de gastos e ingresos correspondentes
ao último exercicio económico (valores en euros):
- Alugueiro: 5.000
- Xuros de préstamos: 12.000
- Compras de mercadorías: 123.000
- Salarios do persoal: 80.200
- Cotas pagas á Seguridade Social: 32.400
- Amortización do inmobilizado material: 74.000
- Subministracións: 18.200 Vendas: 623.000
Pídese:

234 U8. O PATRIMONIO


fi




fi




fi


fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

(a) Elabore a conta de resultados desta empresa e determine o bene cio neto obtido
aplicando un tipo impositivo do imposto de sociedades do 25 %. (1 punto)
(b) [seguinte tema] Se os recursos propios da empresa ascenden a 3.210.000 euros, calcule a
rendibilidade nanceira desta empresa e interprete o resultado. (1 punto)
(c) [seguinte tema] Se a rendibilidade económica desta empresa é do 3 %, calcule o valor do activo da
mesma. (0,5 puntos)

4. (S20) Unha empresa presenta a seguinte información relativa ao seu balance (valores
expresados en euros):
- Reservas: 20.000
- Débedas a longo prazo: 104.000
- Existencias: 45.000
- Maquinaria: 110.000
- Elementos de transporte: 90.000
- Construcións: 81.500
- Mobiliario: 8.000
- Caixa: 7.000
- Aplicacións informáticas: 79.000
- Provedores: 43.000
- Bancos c/c: 3.000
- Clientes: 16.500

Pídese:
(a) Organice o balance en masas patrimoniais e calcule o valor do capital social. (1 punto)
(b) [seguinte tema] Calcule o Fondo de Manobra e comente o resultado. (1 punto)
(c) [seguinte tema] Calcule o ratio de endebedamento [RE = pasivo/(pasivo + patrimonio neto)] e
interprete o resultado. (0,5 puntos)

5. (X20) Resolva o seguinte problema:


A información sobre os elementos patrimoniais dunha empresa hipotética a 31 de
decembro do último exercicio é a seguinte (valores en euros):
- Reserva legal: 39.600
- Provedores: 91.000
- Débedas a curto prazo: 37.000
- Existencias: 86.000
- Maquinaria: 98.000

U8. O PATRIMONIO 235

fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

- Préstamos a longo prazo: 110.000


- Clientes: 100.000
- Bancos c/c: 16.600
- Edi cios: 140.000
- Elementos de transporte: 79.000
Pídese:
(a) Ordene o balance por masas patrimoniais e calcule o valor do capital social. (1 punto)
(b) [seguinte tema] Determine o fondo de manobra e comente o resultado. (1 punto)
(c) [seguinte tema] Calcule o ratio de endebedamento [RE = pasivo/(pasivo + patrimonio neto)] e
explique o seu signi cado. (0,5 puntos)

6. (X20) A empresa JOSNIA S.A. presenta a seguinte información relativa aos ingresos e
gastos do último exercicio económico (valores expresados en euros):
- Salarios do persoal: 200.000
- Xuros pagos por débedas: 3.400
- Xuros nanceiros: 150
- Vendas totais: 530.000
- Custo das mercadorías vendidas: 290.000
- Amortizacións: 3.400
Pídese:
(a) Determine o resultado de explotación. (1 punto).
(b) Calcule o resultado do exercicio despois de impostos se o tipo impositivo do Imposto
sobre Sociedades é do 25 %. (1 punto).
(c) [seguinte tema] Calcule a rendibilidade nanceira, tendo en conta que o valor dos recursos propios
da empresa é de 100.000 euros. (0,5 puntos)

7. (S19) Unha empresa presenta os seguintes elementos patrimoniais (valores expresados


en euros):
- Aplicacións informáticas: 20.000
- Débedas a curto prazo : 8.500
- Clientes: 38.500
- Débedas a longo prazo : 2.500
- Mercadorías: 40.000
- Provedores: 78.000
- Caixa: 200
- Mobiliario: 8.000

236 U8. O PATRIMONIO


fi
fi

fi

fi

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

- Reservas: 2.000
- Bancos 2.800
Pídese:
(a) Organizar o balance en masas patrimoniais e calcular o valor do capital. (1 pto.).
(b) [seguinte tema] Calcular o Fondo de Manobra e o cociente de liquidez ou solvencia a curto prazo
(Activo Corriente/Pasivo Corrente). (1 pto.).
(c) [seguinte tema] Á vista dos resultados do apartado anterior, xusti car se a empresa debería tomar
algún tipo de medida para cambiar a situación. (0,5 ptos.)

8. (S19) A empresa Nadal S.A. presenta os seguintes datos de gastos e ingresos


correspondentes ao último exercicio económico (valores en euros):
Compra de mercadorías: 100.000; soldos ao persoal: 100.000; cota empresarial á
seguridade social: 35.000; pagamento polas primas de seguros: 2.000; subministracións:
5.000; xuros de débedas: 10.000; ingresos por vendas: 530.000; amortización do
inmobilizado material: 8.000; xuros por desconto de efectos: 2.000; ingresos por
dividendos: 2.000.
Pídese:
(a) Determinar os resultados de explotación. (1 pto.)
(b) Determinar os resultados nanceiros. (1 pto.)
(c) Determinar os resultados antes e despois de impostos (tipo impositivo do 25 %). (0,5
ptos.)

9. (X19) Tendo en conta que os datos do último exercicio dunha empresa dedicada á
venda de recambios de automóbil son os que se recollen a continuación (valores en euros):
- Construcións 210.000
- Existencias 65.000
- Débedas a curto prazo 150.000
- Débedas a longo prazo 45.000
- Diñeiro en bancos 2.000
- Computadores 20.000
- Efectos comerciais a cobrar 45.000
Pídese:
(a) Elaborar o balance de situación e determinar o valor do capital social. (1 pto.).
(b) [seguinte tema] Calcular o fondo de manobra e comentar o resultado. (1 pto.).
(c) [seguinte tema] Calcular o cociente de endebedamento [pasivo/(patrimonio neto + pasivo)] e
interpretar o resultado. (0,5 ptos.)

U8. O PATRIMONIO 237

fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

10. (S18) O patrimonio dunha empresa está formado polos seguintes elementos (valores
en euros):
- Débedas a longo prazo con bancos: 199.500 Clientes: 425.000
- Provedores: 973.100
- Caixa, euros: 158.730
- Construcións: 897.000 Mobiliario: 19.700
- Resultados do exercicio: 45.530
- Reservas voluntarias: 56.000
- Bancos cc: 158.900
- Elementos de transporte: 72.000
- Propiedade industrial (patentes): 590.000
- Débedas a curto prazo con bancos: 910.700
- Clientes, efectos comerciais a cobrar: 36.500
- Existencias: 826.000
Partindo desta información, pídese:
(a) Elaborar o balance agrupado por masas patrimoniais e determinar o valor do capital
social. (1 pto.).
(b) [seguinte tema] Calcular o fondo de manobra e interpretar o resultado. (1 pto.).
(c) [seguinte tema] Calcular a ratio (Pasivo non corrente + Pasivo corrente)/Recursos propios. Indica o
que mide e comenta o resultado. (0,5 ptos.).
11. (S18) Os datos sobre ingresos e gastos dunha sociedade anónima correspondentes ao
último exercicio económico son os seguintes (en euros):
- Dividendos percibidos: 2.000
- Compras de materias primas: 30.000
- Amortización do inmobilizado: 10.000
- Intereses de débedas: 6.000
- Vendas: 120.000
- Soldos e salarios: 60.000
- Intereses pagos por desconto de efectos: 4.000
- Rendementos de activos de renda xa: 1.000
Pídese:
(a) Calcular os resultados de explotación e explicar brevemente o signi cado deste tipo de
resultados. (1 pto.).
(b) Determinar os resultados nanceiros e explicar brevemente o signi cado deste tipo
resultados. (1 pto.)

238 U8. O PATRIMONIO

fi

fi

fi

fi
ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

(c) Calcular os resultados do exercicio despois de impostos (supón que o tipo impositivo
do Imposto sobre Sociedades é do 25 %). (0,5 ptos)

12. (X18) Partindo da seguinte información que gura nos balances nais de dúas
empresas (valores en euros):

Empresa Noroeste Empresa Sueste

Existencias 40.000 20.000

Débedas a curto prazo 50.000 80.000

Inmobilizado material 500.000 700.000

Clientes 50.000 10.000

Débedas a longo prazo 200.000 350.000

Efectivo en caixa 30.000 10.000

Investimentos nanceiros a longo prazo 2.000 4.000

Pídese,
a) Calcular o valor dos fondos propios ordenando adecuadamente o balance das dúas
empresas. (1 pto.).
b) [seguinte tema] Calcular o fondo de manobra de ambas as empresas. (1 pto.).
c) [seguinte tema] Cal das dúas empresas ten unha mellor situación nanceira? Razoa a resposta (0,5
ptos.).

Preguntas de 0,75
4. Que tipo de información recolle o libro diario? (S14)
5. Que se entende por estrutura nanciera da empresa? (X13)
6. Que se entende por amortizar un ben? (S13)
7. Cal é a principal nalidade da Memoria presentada por unha empresa? (X12)
8. Que se entende por estrutura económica da empresa? (S12)
9. Que se entende por estrutura nanceira da empresa? (X10)
10. Identi ca os principais tipos de resultados que se distinguen na conta de perdas e
gañancias. (S08)
11. Explica brevemente en que consiste unha ampliación de capital. (X07)
12. Que é e como se calcula o Neto Patrimonial dunha empresa? (X07)
13. Explica que é unha auditoría de contas. (X07)
14. Explica que é unha auditoría de contas. (X07)

U8. O PATRIMONIO 239


fi

fi
fi

fi
fi

fi
fi

fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

15. Dos seguintes impostos indica cales son directos e cales indirectos: Imposto sobre o
valor engadido, imposto sobre a renda das persoas físicas, imposto sobre sociedades.
(S07)
16. Como se chama a o cina de rexistro pública que contén os datos dos empresarios
mercantís? (S07)
17. Que é o Rexistro Mercantil? (X06)
18. Cales son os libros contábeis que obrigatoriamente debe levar unha empresa? (S06)
19. Que se entende por patrimonio dunha empresa? (S06)
20. Sinala os libros contábeis obrigatorios para unha sociedade e indica a información que
recollen. (S04)
21. Sinala os libros contábeis obrigatorios para unha sociedad, indicando o tipo de
información que recollen. (S03)
22. De ne o concepto de amortización. (X01)
23. De ne o concepto de “valores mobiliarios”. (X01)
24. Pode unha empresa ter capital cero?. Razona a túa resposta. (S01)

Preguntas de 2 puntos
25. As contas anuais da empresa: concepto e contidos. (X12)
26. As contas anuais da empresa: concepto, estrutura e contidos. (X02)
27. Que se entende por Contas Anuais dunha empresa?. Explica os obxectivos da súa
elaboración e a información que se re ite en cada unha delas. (X01)

240 U8. O PATRIMONIO


fi
fi

fi

fl

ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

ANEXO I. BAL ANCE DE SITUACIÓN .


MODELO.

U8. O PATRIMONIO 2 41


I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

ANEXO II. CONTAS DE PERDAS E


GANANCIAS. MODELO.

242 U8. O PATRIMONIO




ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

ANEXO III. DEFINICIÓN DAS CONTAS DO


BALANCE.

De nición das contas do Balance

Tipo Descrición

ACTIVO NON CORRENTE

Aqueles activos que a empresa precisa para desenvolver a súa


Inmobilizado intanxíbel actividade, non monetarios e sen apariencia física, susceptíbeis de
valoración económica.

Importe satisfeito pola propiedade ou polo dereito de uso de


Propiedade industrial
diferentes manifestacións da propiedade industrial. Ex. patentes

Importe satisfeito pola propiedade ou polo dereito ao uso de


programas informáticos, tanto adquiridos a terceiros como
Aplicacións informáticas elaborados pola propia empresa. Tamén inclúe os gastos de
desenvolvemento das páxinas web, sempre que a súa utilización
estea prevista durante varios anos.

É a indagación orixinal e plani cada que persigue descubrir novos


Investigación coñecementos e superior comprensión dos existentes nos terreos
cientí co ou técnico.

É a aplicación concreta dos logros obtidos da investigación, ou de


calquera outro tipo de coñecemento cientí co, a un plan ou deseño
Desenvolvemento en particular para a produción de materiais, produtos, métodos,
procesos ou sistemas novos, ou substancialmente mellorados, até
que se inicia a produción comercial.

Amortización acumulada do Corrección de valor pola depreciación do inmobilizado intanxíbel


Inmobilizado Intanxíbel realizada dacordo cun plan sistémico.

Integrado por aqueles activos tanxíbeis e corpóreos propiedade da


Inmobilizado material empresa, e que esta destina á súa actividade produtiva durante
unha serie de períodos.

Inclúe o valor dos solares de naturaleza urbana, ncas rústicas,


Terreos e bens naturais
outros terreos non urbanos, minas e canteiras.

Edi cacións en xeral calquera que for o seu destino dentro da


Construcións
actividade produtiva da empresa.

Conxunto de máquinas ou bens de equipo mediante as cales se


realiza a extracción ou elaboración dos produtos. Figurarán todos
Maquinaria aqueles elementos de transporte interno que se destinen ao
traslado de persoal, animais, materiais e mercadorías dentro de
factorías, talleres, etc… sen saír ao exterior.

Mobiliario Mobiliario, material e equipos de o cina

Equipos para procesos de


Computadores e demais conxuntos electrónicos
información

U8. O PATRIMONIO 243


fi
fi
fi
fi

fi
fi
fi

fi
I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

De nición das contas do Balance

Tipo Descrición

Vehículos de todas as clases utilizábeis para o transporte terrestre,


Elementos de transporte marítimo ou aéreo de persoas, animais, materiais ou mercadorías,
agás os que se deban rexistrar como maquinaria.

Amortización acumulada do Corrección do valor pola depreciación do inmobilizado material


Inmobilizado Material realizada de acordo cun plan sistemático.

Activos non correntes que sexan inmóbeis e que se posúan para


obter rendas, plusvalores ou ambas, en lugar de para:
Investimentos inmobiliarios - O seu uso na produción ou subministro de bens ou sevizos, ou
ben para ns administrativos;
- A súa venda no curso ordinario das operacións.
Incluirá os investimentos nanceiros a longo prazo non
relacionadas con partes vinculantes, calquera que for a súa forma
Investimentos nanceiros a
de instrumentación, incluídos os xuros devengados, con vencemento
longo prazo superior a un ano ou sen vencemento, cando a empresa non teña a
intención de vendelos no curto prazo.

Investimentos nanceiros a
Investimentos a longo prazo en accións ou outras participacións de
longo prazo en instrumentos
sociedades non vinculadas á propia empresa
de patrimonio

Valores representantivos de Investimentos a longo prazo en obrigacións, bonos ou outros


débeda a longo prazo valores representativos de débeda.

ACTIVO CORRENTE

Existencias

Bens adquiridos pola empresa e destinados á venda sen


Mercadorías
transformación.

Aquelas que, mediante elaboración ou transformación, destínanse


Materias primas
a formar parte dos produtos fabricados.

Bens ou servizos que se encontran en fase de formación ou


Produtos en curso
transformación nun centro de actividade ao peche do exercicio.

Os fabricados pola empresa e destinados ao consumo nal ou á


Produtos terminados
súa utilización por outras empresas.

Debedores comerciais

Dereitos de cobro da empresa sobre os compradores habituais dos


Clientes bens e servizos que constitúen a actividade principal da empresa,
por vendas efectuadas a crédito.

Clientes, efectos comerciais a


Créditos a clientes formalizados con letras de cambio aceptadas.
cobrar

Créditos a compradores de servizos que non teñen a consideración


Debedores varios
estrita de clientes.

Anticipo de remuneracións Entrgas a conta de remuneracións ao persoal da empresa

244 U8. O PATRIMONIO


fi
fi
fi
fi
fi
fi

fi
ECONOMÍA DA EMPRESA I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2

De nición das contas do Balance

Tipo Descrición

Investimento nanceiros temporais non relacionadas con partes


vincladas, calquera que for a súa forma de instrumentación,
Investimentos nanceiros a
incluídos os xuros devengados, con vencemento non superior ao
corto prazo ano ou sen vencemento, cando a empresa teña a intención de
vendelos no curto prazo.

Investimentos nanceiros Investimentos a curto prazo en dereitos sobre o patrimonio neto de


temporais en capital entidades que non teñan a consideración de partes vinculantes.

Investimentos a curto prazo, por subscrición ou adquisición de


Valores representativos de obrigacións, bonos ou outros valores de renda xa, incluídos
débedas a curto prazo aqueles que xan o seu rendemento en función de índices ou
sistemas analóxicos.

Efectivo

Caixa Dispoñibilidades de medios líquidos en caixa

Bancos e institucións de
Saldos a favor da empresa, en contas bancarias
crédito

PATRIMONIO NETO

Fondos propios

Capital escriturado nas sociedades que revisten a forma mercantil.


Capital Social
No caso de se tratar de empresas individuais denomínase “Capital”

Corresponden a bene cios non distribuídos pola empresa. Existen


Reservas
diferentes tipos: legal, voluntaria, especiais, etc…

Resultados negativos de
Resultados negativos de exercicios anteriores.
exercicios anteriores

Resultado, positivo ou negativo, do último exercicio pechado,


Resultado do exercicio
pendente de aplicación.

PASIVO NON CORRENTE

Débedas a longo prazo Financiamento alleo a longo prazo contraído con terceiros

Débedas a longo prazo con As contraídas con entidades de crédito por préstamos recibidos e
entidades de crédito outros débitos, con vencemento superior a un ano.

As contraídas con terceiros por préstamos recibidos e outros débitos


Débedas a longo prazo
incluídos en outras contas, con vencemento superior a un ano

Débedas contraídas por préstamos recibidos e outros débitos con


Efectos a pagar a longo vencemento superior a un ano, instrumentadas mediante efectos de
prazo xiro, incluídas aquelas que teñan a súa orixe en subministros de
bens de inmobilizado

Provedores de inmobilizado Débedas con subministradores de bens de inmobilizado, con


a longo prazo vencemento superior a un ano

U8. O PATRIMONIO 245


fi
fi
fi
fi
fi
fi
fi
fi

I E S D E R O D E I R A 21 - 2 2 ECONOMÍA DA EMPRESA

De nición das contas do Balance

Tipo Descrición

PASIVO CORRENTE

Débedas a curto prazo Financiamento alleo a curto prazo contraído con terceiros

Débedas a curto prazo con As contraídas con entidades de crédito por préstamos recibidos e
entidades de crédito outros débitos, con vencemento non superior a un ano.

Provedores de inmobilizado Débedas con subministradores de bens de inmobilizado, con


a curto prazo vencemento non superior a un ano

Débedas contraídas por préstamos recibidos e outros débitos con


Efectos a pagar a curto vencemento non superior a un ano, instrumentadas mediante
prazo efectos de xiro, incluídas aquelas que teñan a súa orixe en
subministros de bens de inmobilizado

Obrigacións e bonos a curto Obrigacións e bonos en circulación non convertíbeis en accións


prazo cuxo vencemento vaia producirse nun prazo non superior a un ano.

Acredores comerciais e
outras contas a pagar

Provedores Débedas con subministradores de mercadorías e outras existencias.

Proveedores, efectos Deudas con proveedores, formalizadas en efectos de giro


comerciales a pagar aceptados.

Remuneraciones pendientes Deudas de la empresa con los trabajadores por salarios aún no
de pago abonados.

Acreedores por prestación de Deudas con suministradores de servicios que no tienen la condición
servicios estricta de proveedores.

Organismos de la Seguridad Deudas pendientes con Organismos de la Seguridad Social como


Social, acreedores consecuencia de las prestaciones que éstos realizan.

Tributos a favor de las Administraciones Públicas, pendientes de


Hacienda Pública, acreedora pago, tanto si la empresa es contribuyente comosi es sustituto del
mismo o retenedor.

246 U8. O PATRIMONIO


fi
fi

You might also like