UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.

UD 1 - CÁLCULO DE PREZOS DE VENDA, COMPRA E DESCONTOS.

Nesta primeira unidade vaste situar no contexto da empresa de forma xeral, incidindo na
forma de organización e desenvolvendo principalmente a organización comercial (compras e
vendas).
Continuarás co aprendizaxe dos conceptos máis utilizados na compravenda e a súa
aplicación práctica na empresa mediante cálculos comerciais, que te servirán para confeccionar
na próxima unidade os modelos utilizados nas operacións de compravenda.
1.- ORGANIZACIÓN DA EMPRESA.
1.1.- Concepto de empresa e obxectivos da empresa.
Como responsable da túa propia empresa, deberás coordinar tódolos elementos que
serven para poder vender ou prestar servizos (bens, maquinaria, traballadores, etc.). Todos estes
elementos que deben ser combinados chámanse elementos produtivos. E con todo iso intentarás
conseguir o principal obxectivo que se marca unha empresa: obter un beneficio.
Unha empresa é a combinación de varios elementos produtivos, coordinados e baixo a
dirección dun xerente ou empresario co obxectivo de obter un beneficio.
Na propia definición dada da empresa indicábache que o principal obxectivo da empresa é
obter un beneficio. Pero en moitas empresas, ademais dese obxectivo, os empresarios buscan
outros obxectivos, fundamentalmente sociais. O empresario ou empresaria tamén obtén
satisfacción:
 Pola creación de postos de traballo.
 Por servir ao desenvolvemento da comunidade.
 Por poñer a disposición de clientes un produto ou servizo.
 Por reactivar economicamente unha zona deprimida, etc.
Ademais dos elementos produtivos, que xa te relacionei, e que poderíamos chamar
elementos internos, a empresa necesita dunha serie de elementos externos para a súa existencia,
son os seguintes:
 Os clientes.- Son os consumidores ou usuarios dos bens e servizos que produce a
empresa. Sen eles as empresas non poderían vender os seus produtos.
 Os provedores.- Son aquelas empresas que subministran os materiais necesarios para
que as empresas poidan producir ou vender os seus produtos.
 A administración pública.- Son moitas as relacións que as empresas van a ter coas
administracións públicas: coa Seguridade Social, Facenda, Concellos, etc.
 Outros: En moitos casos as empresas deberán servirse doutras para a consecución dos
seus obxectivos: bancos, empresas de transportes, xestorías administrativas, etc.
1.2.- Organización da empresa.
Cando te falaba do concepto de empresa, sinalaba que os elementos produtivos (bens,
maquinaria, traballadores e traballadoras, etc.) debían de estar combinados e coordinados, en
definitiva, organizados.
Para que a empresa consiga os seus obxectivos débense organizar de forma eficaz tódolos
elementos produtivos.
Como se consegue organizar unha empresa? Conséguese dividindo as funcións e tarefas
da empresa en departamentos. Cada departamento, polo tanto, terá unhas funcións e fins
concretos, pero estando coordinado cos demais.
Cada empresa organízase dependendo do seu tamaño e necesidades, canto máis grande
e máis necesidades teña, máis departamentos terá. Esta organización poderíase representar
1
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
mediante un organigrama. Un organigrama é a representación gráfica da estrutura interna
dunha empresa.
A continuación tes un organigrama tipo dunha empresa onde aparecen os departamentos
e as seccións ou funcións que poden abarcar cada un deles:
Organigrama funcional dunha empresa:

DIRECCIÓN
XERAL

DEPARTAMENTO DEPARTAMENTO
DEPARTAMENTO DEPARTAMENTO
FINACEIRO- RECURSOS
TÉCNICO COMERCIAL
ADMINISTRATIVO HUMANOS

- Correspondencia - Fabricación - Vendas - Contratación

- Administración - Mantemento e reparación. - Marketing - Xestión do persoal
- Contabilidadee - Control de calidade. - Compras - Formación
- Financiación -I+D - Almacén - Nóminas e S.S.

Funcións dos departamentos:

1. Departamento Financeiro - Administrativo.- Correspóndenlle as funcións de
procura de recursos económicos e as tarefas administrativas, como xestión da correspondencia,
contabilidade, xestión de cobros e pagos, etc.
2. Departamento Técnico.- Tarefas relativas á fabricación de produtos e ao
mantemento, desenvolvemento e control do proceso produtivo.
3. Departamento Comercial.- Venda, publicidade, distribución dos produtos e servizos.
Así como a compra e almacenamento dos bens necesarios para a posta á venda dos produtos.
4. Departamento de Recursos Humanos.- Desde este departamento xestionarase
todo o relativo aos traballadores e traballadoras da empresa: selección, contratación, formación,
nóminas, seguros sociais, etc.
Dependendo do tamaño da empresa, cada departamento poderase subdividir en seccións
para atender con máis eficacia as tarefas e funcións encomendadas. Noutras ocasións as
empresas non terán que utilizar algúns dos departamentos sinalados (exemplo: as empresas de
servizos non necesitarán unha sección de produción ou fabricación, xa que non realizan esa
función, pensa nunha empresa de transporte ou nun comercio).
1.3.- TIPOS DE EMPRESA.
As empresas clasifícanse, fundamentalmente, en base a tres criterios: segundo o sector
da actividade, segundo o tamaño da empresa e segundo a forma xurídica:
1. Segundo la actividade empresarial:
1. Empresas extractivas.- extraen da natureza produtos que se deberán transformar
(podemos sinalar como empresas extractivas as empresas forestais, gandeiras,
agrícolas, mineiras e pesqueiras).

2
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
2. Empresas industriais.- transforman os produtos recibidos das empresas
extractivas (como por exemplo unha fábrica conserveira, unha carpintería, unha
fábrica de coches, etc.).
3. Empresas de servizos.- prestan servizos (como bancos, transportes, avogados,
etc.) ou poñen a disposición dos consumidores produtos recibidos das empresas
extractivas ou industriais (empresas comerciais como supermercados, tendas de
electrodomésticos, de xoguetes, etc.).
2. Segundo o tamaño da empresa:
1. Microempresa.- empresas con 10 ou menos traballadores.
2. PEME (Pequena E Mediana Empresa) - empresas de 11 a 250 traballadores.
3. Gran empresa.- máis de 250 traballadores.
3. Segundo a natureza xurídica:
1. Persoas Físicas.- Carecen de personalidade xurídica propia. Encádranse aquí o
Empresario individual, a Comunidade de Bens e a Sociedade Civil. Teñen
responsabilidade ilimitada.
2. Persoas Xurídicas.- Teñen personalidade xurídica propia. Aquí podemos agrupar
as Sociedades Mercantís e as Sociedades Mercantís Especiais. Teñen
responsabilidade limitada (salvo excepcións como as Sociedades Colectivas ou os
socios colectivos nas Sociedades Comanditarias).
4. Segundo a titularidade do capital:
1. Empresa privada.- O capital pertence a particulares.
2. Empresas públicas.- O capital pertence ao Estado ou outros entes públicos
(Comunidades Autónomas, Xunta, Deputacións, concellos..)
3. Empresas Mixtas.- O capital pertence ao Estado e tamén a particulares.

2.- O DEPARTAMENTO COMERCIAL DAS EMPRESAS.

Para saber máis: Accede a esta páxina web que nos fala das necesidades dos clientes.
Neste enlace descríbesenos os cinco tipos de necesidades segundo o sociólogo Abraham Maslow
e apunta a necesidade de que un bo vendedor ou vendedora debe ser un consultor ou consultora
do seu cliente. Ademais poderás mirar outros enlaces sobre como identificar e satisfacer as
necesidades do cliente. A venda a través do descubrimento e a satisfacción das necesidades dos
clientes
2.1.- A organización comercial da empresa.
Recorda que ao Departamento Comercial correspóndelles funcións de venda, márketing e
distribución; así como das compras e almacenamento dos bens necesarios para a posta a venda
dos produtos.
Como queda claro, dentro do Departamento Comercial podemos distinguir dúas seccións
ou departamentos claramente diferenciados:
1. Departamento de vendas: que inclúe as funcións de vendas, márketing e
distribución.
2. Departamento de compras: que inclúe as funcións de compras e almacén.
Cada empresa organizará o departamento comercial segundo a súas actividades,
necesidades e tamaño. Nalgunhas empresas as funcións de almacén están incluídas no
departamento de compras, pero noutras están separados o departamento de compras e o
departamento de almacén, pero, como veremos, deben de estar en perfecta conexión.

3
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
2.2.- O departamento de compras. O aprovisionamento. Funcións.
O departamento de compras dunha empresa está constituído por unha ou varias persoas
especializadas nunha función fundamental: aprovisionar á empresa dos materiais necesarios para
o desenvolvemento da súa actividade nas mellores condicións e ao menor custo posible.
Pídote agora que te poñas na situación da persoa que na túa casa está encargada de dar
de comer á familia. Esta persoa será responsable, non só de cociñar, senón de realizar as compras
para abastecerse dos produtos necesarios para poder atender esta tarefa. Pero non só isto, esta
persoa, para aforrar tempo e diñeiro, aprovisionarase de produtos, pero non exclusivamente para
un só día, senón para varios días (tres días, unha semana,...), polo que terá a necesidade de
almacenar na despensa e no frigorífico os produtos a utilizar con posterioridade. Isto mesmo
acontece nas empresas.
Polo tanto dentro do departamento comercial unha das funcións fundamentais será o
aprovisionar os bens e materiais necesarios para o desenvolvemento da actividade propia da
empresa (se se trata dunha carpintería, ademais da maquinaria necesaria para manipular a
madeira, deberá aprovisionarse da madeira necesaria para a realización dos diversos produtos
dunha carpintería, pero ademais deberá ter unha reserva de madeira no seu almacén para que
non teña problemas de parar a produción por non ter a materia prima).
Para saber máis: Faleite do aprovisionamento das familias e das empresas, pero o
aprovisionamento non só se queda nestes sectores. Imaxínate unha flota de barcos do exército
que están 20 días en alta mar. Como se abastecen de elementos tan esenciais como combustible,
auga potable, alimentos, medicamentos, etc.? Se accedes a este enlace terás a resposta. Buque
de aprovisionamento loxístico
2.2.1.- O aprovisionamento: compras e almacén.
Podemos definir o aprovisionamento como o conxunto de actividades polo que as
empresas se abastecen dos bens, materias primas ou mercadorías que servirán para fabricar ou
comercializar os produtos que posteriormente poñan á venda.
Polo tanto a xestión de aprovisionamento ten dúas funcións fundamentais:
1. A adquisición de bens (maquinara, mobiliario, etc.) e materiais necesarios para
a elaboración (materias primas) ou comercialización (mercadorías) dos produtos.
2. Xestionar o almacenaxe dos produtos. Entendemos por almacén a aquel lugar
físico onde se atopan as materias primas ou mercadorías en espera de ser utilizadas
para a elaboración de produtos ou a venda dos mesmos (a isto se lle chama stocks
ou existencias). A importancia do almacén radica na súa función de non quedar
desabastecido de materias primas o proceso de elaboración ou de mercadorías á
venda de produtos.
Para saber máis: Accede a esta páxina e poderás saber máis sobre o almacén das
empresas, que é o almacén, os tipos de produtos almacenados, etc. O almacén
2.2.2.- Funcións do departamento de compras.
O departamento de compras ten unha tarefa moi importante na empresa: realizar as
compras, tanto de bens, materias primas ou mercadorías.
Esta función principal non é fácil e comporta un proceso: pensa, por exemplo, na compra
do teu móbil; antes de compralo tes que pensar, que características debe ter, canto te podes
gastar, onde o vas a comprar, canto tempo van a tardar en entregalo. Seguramente elixistes
entre varios establecementos, e entre varios móbiles e compraches o que máis se adecúa ás túas
necesidades, tendo, por suposto, en conta a calidade-prezo.
4
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Todo este proceso, dunha forma máis ampla e formal, o ten que facer o departamento de
compras das empresas.
Podemos dicir que os obxectivos do departamento de compras son:
 Busca e selección de provedores (os provedores son as empresas que subministran
bens, materias primas e mercadorías a outras empresas).
 Adquirir os materiais na mellor relación calidade-prezo.
 Conseguir os materiais a tempo.

2.3.- O departamento de vendas. Funcións. A comercialización.

Seguro que nalgunha ocasión te encontraches nalgunha situación en que tiveches que
vender algo (por exemplo, un móbil, para comprarte outro mellor). Debícheste formular varias
cuestións, como, a que prezo o quero vender?, como se van decatar as posibles compradoras do
que quero vender?
A función principal do departamento de vendas é a venda dos produtos e servizos que
fabrica, comercializa ou ofrece a empresa. Para iso realízanse unha serie de actuacións para
facilitar esa venda. Ese conxunto de actuacións é o que se chama márketing.
As empresas decatáronse que unha boa política de vendas é cada día máis importante.
Unha eficaz estratexia de vendas, cun bo equipo de persoal de venda e apoiados por un estudado
márketing, fará que a empresa consiga os resultados propostos.
Para saber máis: Accede a esta páxina e poderás introducirte nas funcións do
departamento de vendas, dándolle moita importancia ao seguimento e control continuo das
actividades de compravenda, para, como se di, non haxa sorpresas. Cal é a función do
departamento de vendas?
2.3.1.- A venda do produto.
Para a empresa, a venda é unha fonte de ingresos. Pódese dicir que sen o resultado da
venda o resto da actividade empresarial perde sentido ou conduce a unha empresa a perdas.
Defínese a venda como o intercambio de satisfacción a través de produtos e servizos, por
diñeiro.
No departamento de vendas planificarase, organizará, administrará e controlará o sistema
e persoal de vendas. A dirección de vendas terá como funcións principais o deseño e implantación
da estratexia de vendas e a dirección do equipo de vendas.
O persoal de venda son unha peza fundamental na empresa, son os que obteñen as
vendas da empresa. A parte da venda propiamente dita, este persoal deberán buscar e
seleccionar clientes e coñecer perfectamente o produto que venden así como os seus atributos.
Son a imaxe da empresa
Para saber máis: Accedendo a este enlace poderás coñecer algúns aspectos da venda,
como a venda hoxe en día, a actitude para vender, a preparación da venda e coñecer e confiar
no produto que vendemos. Como vender un produto?
2.3.2.- O márketing.
Seguro que se te pregunto que é o márketing?, dirías que é a publicidade. Non vas mal
encamiñado, xa que un dos obxectivos do márketing é a publicidade, pero non é o único. Ademais
da publicidade, o márketing encárgase do prezo, do produto e da súa distribución.
Polo tanto, unha das funcións do departamento de vendas será o márketing.

5
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Definimos o márketing como o conxunto de actividades da empresa encamiñadas ao
coñecemento e posta a disposición dos clientes dos produtos e servizos que ofrece a empresa.
Os elementos que conforman o márketing son:
1. A comunicación.- Que a súa vez está integrada polos seguintes elementos:
 Publicidade.- Conxunto de actividades que realiza a empresa utilizando os medios
de comunicación (xornais, radio, televisión, Internet,...) ou outros medios
(buzoneo, publicidade en bolsas, etc.), co obxectivo de dar a coñecer o consumo
dos seus produtos ou servizos.
 Promoción.- Accións, que por medio de incentivos, pretenden dar a coñecer ou
aumentar o consumo dos produtos ou servizos da empresa (descontos, mostras de
balde, regalos, ...).
 O equipo de venda.- Son os encargados de vender.
2. O prezo.- É a cantidade que o cliente paga por un produto ou servizo ofrecido pola
empresa. O prezo non sempre depende da vontade da empresa, senón que, en moitas
ocasións, depende da demanda do produto polos clientes, a competencia, etc.
3. O produto.- Enténdese como todo ben ou servizo que é ofrecido polas empresas aos
consumidores para satisfacer as súas necesidades.
4. A distribución ou comercialización do produto.- É o camiño que recorre un
produto desde a súa extracción ata a posta a disposición do consumidor. Pensa no trigo
ata que chega á panadería. Neste esquema vemos ese camiño recorrido, coñecido como
canal de distribución:

Empresa extractiva → fábrica → almacenista → comerciante polo miúdo →

consumidor

Os almacenistas son as empresas que, sen transformar os produtos, compran ás fábricas

e venden exclusivamente aos comerciantes polo miúdo. Os comerciantes polo miúdo son
aquelas empresas que compran produtos directamente ás fábricas ou aos almacenistas para
revendelos aos consumidores finais (froiterías, tendas de roupa, xoierías, etc.).
Tes dous resumos dos elementos que compoñen o márketing.
Resumen textual alternativo:
O márketing é un conxunto de actividades da empresa encamiñadas ao coñecemento e
posta a disposición dos clientes dos produtos e servizos que ofrece a empresa.
Sobre o mesmo interésanos coñecer os seus elementos:
 A Comunicación, que se ocupa da publicidade, a promoción e os equipos de venda.
 O Prezo, definido como a cantidade que o cliente paga por un produto ou servizo.
 O Produto, definido como todo ben ou servizo que é ofrecido polas empresas.
 A Distribución e Comercialización, que se define como o camiño que recorre un
produto desde a súa extracción ata a posta a disposición do consumidor.

6
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Elementos que compoñen o márketing.

2.4.- Tipoloxía de mercados, clientes, produtos e servizos.

Haberás pensado nalgunha ocasión que os produtos van evolucionando continuamente,
pensa como eran as televisións fai tan só 10 anos e como son agora; así mesmo os coches, os
móbiles, etc.
Tamén os clientes van evolucionando, as necesidades de compra non son as mesmas fai
uns anos que as de agora, así mesmo as necesidades de compra dunha persoa nova que a dunha
persoa maior, as dunha persoa que viva no polo norte que outra que viva nunha zona desértica,
etc.
As empresas deben esforzarse continuamente en crear produtos e servizos para satisfacer
as necesidades dos seus clientes, necesidades que por outra banda, van evolucionando
continuamente. Para iso as empresas deben coñecer perfectamente os mercados aos que van
dirixidos os seus produtos e servizos, os diferentes tipos de clientes e os produtos e servizos que
comercializan ou prestan.
2.4.1.- Tipoloxía de mercados.
Se te pregunto, que é un mercando?, contestarás que é un lugar onde os comerciantes
presentan os seus produtos para ser vendidos aos clientes.
Enténdese por mercados ao conxunto de clientes, potenciais ou reais, aos que van
destinados os produtos ou servizos que poñen a disposición as empresas.
Fálase sempre de dous tipos de mercados:
1. Mercado de consumo.- Clientes que compran produtos ou servizos para o seu uso
persoal (coche, televisión, servizos dun médico,...). Neste tipo de mercado a relación é
de empresa-consumidor final.

7
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
2. Mercado industrial.- Necesidades de compra que as empresas teñen de produtos e
servizos para o seu propio desenvolvemento (materias primas, mercadorías,
transportes,...). Neste caso a relación é de empresa-empresa.
2.4.2.- Tipoloxía de clientes.
Os clientes son as persoas ás que as empresas véndenlle produtos e servizos.
As empresas saben que non tódolos produtos ou servizos que ofrecen satisfán necesidades
de tódolos clientes. Segundo a idade, o sexo, o nivel económico, o lugar, etc., os clientes terán
unhas necesidades ou outras.
Poderemos facer unha tipoloxía de clientes dependendo de:
1. A idade.- Hai moitos produtos e servizos que non se poden ofrecer a tódalas idades.
Os xoguetes, por exemplo, van dirixidos a consumo por parte de nenos e nenas.
2. O sexo.- As empresas teñen moi claro esta diferenciación, pero non só á hora de
desenvolver os seus produtos, senón tamén na publicidade, nos envases, etc. Fíxate na
publicidade dunha colonia, o formato cambia dependendo de se é unha colonia de
muller ou de home, ou o propio envase.
3. O nivel económico.- Hai produtos que van dirixidos a unha poboación de baixo nivel
económico e produtos dirixidos a unha poboación de alto nivel económico. Un exemplo
de iso é a compra dun coche, un Ferrari, evidentemente será ofrecido a clientes de nivel
económico moi alto.
4. O lugar.- Tamén é un factor que teñen en conta as empresas. Sempre se dixo que é
difícil vender un xeado no polo norte.
Esta gran variedade de tipos de clientes fai que moitos dos produtos e servizos vaian só
destinados a determinados clientes.
Para saber máis: Accedendo a esta páxina atoparás unha serie de artigos relacionados
con clientes que compran unha gama alta de vehículos, en concreto a marca Ferrari.
Recoméndote, sobre todo, o artigo onde se fala do tipo de persoa que compra un Ferrari.
Confesións dun vendedor de Ferraris e dun mecánico.
2.4.3.- Tipos de produtos e servizos.
Produto é todo obxecto que pode ser comprado ou vendido.
Servizo é aquela prestación que satisfai necesidades sen ser un ben físico.
Aínda que, tanto os produtos como os servizos satisfán necesidades dos consumidores, as
empresas que venden produtos provean aos consumidores e consumidoras dun ben físico: un
autoservizo, unha xoiaría, unha fábrica de automóbiles..., calquera empresa que venda bens
tanxibles.
Polo contrario as empresas que prestan servizos non ofrecen un ben físico, senón unha
satisfacción concreta que non se materializa nun obxecto tanxible, son actividades, usos e
beneficios que se ofrecen. Exemplos de empresas de servizos témola en moitas actividades cotiás:
a reparación do coche, o transporte, os servizos médicos, o asesoramento dun avogado, etc.
Ao facer unha tipoloxía de produtos e servizos poderíamos facer unha lista interminable,
xa que tanto uns coma outros satisfán necesidades dos consumidores e hai tantos produtos e
servizos como necesidades teñan os consumidores e consumidoras.
Unha clasificación clásica dos produtos diferenza a estes entre:

8
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
 Produtos non duradeiros.- consúmense de forma rápida (comida, pasta de dentes,
etc.).
 Produtos duradeiros.- pódense utilizar varias veces (frigorífico, coche, etc.).
En canto aos servizos, hai unha clasificación que os diferenza entre:
 Servizos públicos.- Aqueles prestados por administracións públicas (hospital,
colexio, etc.).
 Servizos privados.- Aqueles prestados por empresas privadas (proxecto dun
arquitecto, dentista privado, taller de reparación, etc.).
3.- CONCEPTOS E CÁLCULOS BÁSICOS NA ACTIVIDADE DE COMPRAVENDA (I).
Caso práctico: Unha empresa quere comprar un móbil e pediu presuposto a dúas tendas
de móbiles. As ofertas recibidas foron as seguintes:
 Moviltrex:
o Sony 456T
 Prezo: 130,00 euros.
 Gastos de transportes ou envío: 10,00 euros.
 Gestionmóbil:
o Móbil Sony 456T
 Prezo: 150,00 euros.
 Desconto: 20% sobre o prezo.
 Sen gastos de transportes ou envío.

En que empresa compraría o móbil a un custo máis barato?

En efecto, unha cousa é o prezo dun produto e outra cosa é o que realmente pagas polo
produto (custo dun produto).
Os comerciantes tamén se formulan o prezo de venda que deben de poñer aos seus
produtos. Pensa que co importe que obteña da venda dos seus artigos, non só debe pagar o que
lle custou a el eses artigos, senón que debe cubrir todos os gastos ocasionados pola posta en
funcionamento do seu negocio (luz, auga, gastos do traballador, etc.) e ademais obter un
beneficio.
Estas cuestións e outras relacionadas imos a tratalas neste apartado e no seguinte, así
como os cálculos que deberemos facer na facturación.
3.1.- Prezo unitario de compra e custo unitario de compra
Na primeira parte desta unidade facía a seguinte afirmación: "Unha cosa é o prezo dun
produto e outra cosa é o que realmente custa".
 Prezo unitario de compra.- é o prezo por unidade dun produto ou servizo sen ter
en conta os descontos e os gastos que poda ter.
 Custo unitario de compra.- é o que realmente pagamos ou nos custa a unidade
dun produto ou servizo, unha vez restado os descontos e sumados os gastos e
impostos NON DEDUCIBLES.
OLLO: para a maior parte das empresas o IVE NON É UN GASTO, pois o único que fan
os empresarios é recadar ese diñeiro e ingresalo en Facenda (xa o veremos noutro tema), co cal
NON O TEREMOS EN CONTA á hora de calcular o custo unitario, non sendo que o enunciado
nolo diga expresamente.

9
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Imos velo có exemplo dos móbiles.
O prezo de compra unitario dá empresa Moviltrex é de 130,00€ a unidade, e dá
empresa Gestionmóbil é de 150,00€ a unidade, pero realmente iso non é o que custa cada móbil.
A ese prezo téñolle que quitar o desconto e engadir os gastos (transportes)
A forma de calcular o custo unitario é sinxela, ao prezo de compra temos que aplicar os
descontos e sumarlle os gastos, vémolo có exemplo dos móbiles
Custo unitario dá empresa Moviltrex: aquí non temos descontos e si temos un gasto:
Cu = 130,00€/ud + 10,00€/ud = 140,00€/ud
Custo unitario dá empresa Gestinmóbil: aquí temos un desconto e non temos gastos:
Cu = 150,00€/ud – 0,20 * 150,00€/ud = 120,00€/ud
Vemos que o móbil que ten un prezo de compra máis alto é o que ten un custo, que é o
que realmente pagamos, máis baixo.
No caso de comprar varias unidades o que temos que facer é dividir o prezo de compra,
desconto e gastos entre o número de unidades.
𝑖𝑚𝑝𝑜𝑟𝑡𝑒 𝑑𝑜𝑠 𝑝𝑟𝑜𝑑𝑢𝑡𝑜𝑠 − 𝑑𝑒𝑠𝑐𝑜𝑛𝑡𝑜𝑠 + 𝑔𝑎𝑠𝑡𝑜𝑠
𝐶𝑢 =
𝑛ú𝑚𝑒𝑟𝑜 𝑑𝑒 𝑢𝑛𝑖𝑑𝑎𝑑𝑒𝑠
Lembrar que a cota de IVE non é un gasto para as empresas, si para os particulares.
Moitas veces atopámonos que un empresario compra varios artigos e debe asumir algún
gasto común que afecte a tódolos artigos comprados (por exemplo o transporte). Neste caso o
empresario deberá repartir este gasto entre a variedade de artigos adquiridos. Para calcular o
importe do gasto que lle corresponde a cada artigo o que temos que facer es repartir os gastos
mediante unha regra de tres. Para facer este reparto temos que saber que criterio utiliza o
vendedor para cobrarnos ese gasto, pode ser polo importe, polo peso, polo número de unidades
ou tamén polo número de caixas... Nos exercicios se non se indica o criterio que utiliza o vendedor
é polo importe.
Temos que ter en conta que cando falamos do importe do produto referímonos ao prezo
unitario polo número de unidades menos os descontos que se apliquen.
3.1.- Cálculo do prezo de venda.
Para calcular unha empresa o prezo ao que vai vender os seus produtos ten que ter en
conta o custo de compra (onde xa van incluídos os gastos ocasionados pola compra), os gastos
de comercialización ou transformación e o beneficio que quere obter o empresario.
Temos dous métodos para calcular o prezo de venda:
3.1.1.- Método do beneficio.
Entendemos por prezo de venda ao importe calculado pola suma do prezo de compra máis
os gastos soportados pola fabricación ou comercialización dos artigos transformados ou
revendidos, máis o beneficio que debe obter o empresario.
Poderíamos sintetizar o prezo de venda unitario na seguinte ecuación:
PVu = PCu + Gu + Bu
 PVu: Prezo venda de cada unidade.
 PCu: Prezo compra de cada unidade.
 Gu: Gastos unitarios soportados pola transformación ou revenda dunha unidade.
 Bu: Beneficio que obtén o empresario por cada unidade vendida (adoita aplicarse unha
porcentaxe sobre a suma da compra e os gastos)
10
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Cando falamos de gastos que soportou pola transformación ou revenda de produtos nos
referimos a outros gastos, que non son a materia prima ou mercadorías, necesarios para a
comercialización dos seus produtos, como son os gastos de persoal, gastos de aluguer de local,
gastos de luz, auga, teléfono, etc.
Pero na maioría das ocasións, o comerciante non pode saber o que lle custa vender unha
soa unidade, senón o total de unidades que compra, co que para achar o prezo unitario de venda
deberá utilizar a seguinte fórmula:
𝑃𝐶𝑡 + 𝐺𝑡 + 𝐵𝑡
𝑃𝑉𝑢 =
𝑄
 PVu.- Prezo de venda unitario
 PCt.- Prezo de compra, ou custo unitario, total
 Gt.- Gastos totais
 Bt.- Beneficio total
 Q.- Unidades compradas
3.1.2.- Método da marxe comercial.
En moitas ocasións, os comerciantes, non comercializan un só artigo, senón varios, e a
varios prezos de compra (pensa, por exemplo, nunha froitería). Nestes casos é difícil calcular un
prezo de venda a cada artigo utilizando a fórmula anterior, xa que a cada artigo, ademais do seu
custo unitario, deberíamos sumarlle os outros gastos que supón a súa comercialización. Canto
supón os gastos de persoal ás peras ou ás mazás?
Para solucionar este problema, os comerciantes, adoitan sumar ao prezo de compra dun
artigo unha porcentaxe que se aplica ao mesmo. Esta porcentaxe intentará cubrir os gastos de
comercialización do produto así como obter un beneficio. A esta porcentaxe denomínaselle
marxe comercial.
Podemos definir a marxe comercial como aquel importe obtido ao aplicar unha
porcentaxe ao custo unitario dun produto, e cubrirá os gastos de comercialización é o beneficio
que se pretende obter coa venda do produto.
A marxe comercial, polo tanto, aplicarao o comerciante ao prezo de compra para calcular
o prezo de venda do artigo:
PVu = PCu + (% x PCu)
 PVu.- Prezo venda unitario.
 PCu.- Prezo compra unitario, ou custo unitario.
 (% x PCu).- Marxe comercial.
3.2.- O beneficio.
Ao longo desta unidade apareceron en moitas ocasións a palabra beneficio. Xa dende o
inicio che dicía que obter beneficio é o obxectivo de todo empresario. Pero como sabe o
empresario o beneficio que obtén? Simplemente coa seguinte ecuación:
BENEFICIO = INGRESOS – GASTOS
Os ingresos son as vendas realizadas nun determinado período e o seu cálculo áchase
multiplicando os prezos de venda unitarios polo número de unidades vendidas:
Ingresos = Prezo venda unitario * unidades vendidas

11
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Os gastos son, como xa sabemos, as cantidades pagadas pola compra de materias primas,
mercadorías ou bens e polos ocasionados pola transformación ou revenda dos produtos (gastos
de persoal, administrativos, luz, auga, teléfono, local, etc.).
Beneficio é o rendemento obtido por un empresario, durante un determinado período,
xerado polo funcionamento do seu negocio e é o resultado da diferenza entre ingresos e gastos.
Seguro que che xorde unha pregunta: que ocorre se os gastos son maiores aos ingresos?
Nese caso a empresa, durante ese período, obtería perdas.
4.- CONCEPTOS E CÁLCULOS BÁSICOS NA ACTIVIDADE DE COMPRAVENDA (II).
4.1.- A negociación nas condicións de compravenda.
En moitas ocasións haberás tido que poñerte de acordo cos teus amigos e amigas, ca túa
parella, coa túa familia en cuestións nas que unha parte quería conseguir unha cosa e a outra
parte outra diferente, por exemplo en ir ver unha película ou outra, unha viaxe, etc. Ao final
negociaches e chegaches a un acordo. Isto mesmo ocorre na compravenda: hai dúas partes
(vendedora e compradora) e cada unha delas intentará conseguir as mellores condicións.
No acto da compravenda, é importante que compradora e vendedora cheguen a un acordo
sobre o prezo do produto ou servizo. Pero nesta negociación, ademais, deberanse acordar outros
aspectos como son, quen vai pagar os gastos de transporte da mercadoría?, poderá facerlle a
vendedora un desconto no prezo á compradora?, en que prazo terá que pagar a compradora a
vendedora?, etcétera. Todos estes acordos deberán ser negociados pola vendedora e
compradora.
Para saber máis: Accedendo a esta páxina poderás introducirte nas pautas a seguir para
conseguir unha boa negociación nas condicións sobre unha compravenda. Como negociar unha
compra
4.1.1.- Os gastos na compravenda.
Terache pasado que ao comprar algún artigo pagaches unha cantidade maior do prezo a
que se te ofrecía, por exemplo unha compra realizada por internet, o motivo é que te incluían nel
custo os gastos do transporte.
Tanto vendedora como compradora quererán que sexa a outra parte a que asuma os
gastos da compravenda. Pero a que gastos nos estamos referindo?
Os gastos da compravenda son os que se producen por transferir bens e produtos da
vendedora á compradora.
Entre os gastos de compravenda máis comúns temos:
 Gastos de transportes.- Prodúcense polo traslado dos produtos desde o almacén da
vendedora á da compradora. Xunto ao gasto de transporte soe ir asociado o gasto do
seguro da mercadoría que se transporta.
 Gastos de embalaxes.- Envoltorio que protexe ao produto e serve para trasladalo.
 Gastos de envases.- É o envoltorio primario da mercadoría e está en contacto co ela
(exemplo: frasco que conten unha colonia).
 Gastos de instalación e montaxe.- Para o caso de instalar maquinaria ou mobiliario.
 Gastos de formación.- Para o caso que sexa necesaria unha formación especial para o
funcionamento da maquinaria.
Todos estes gastos farán que se incremente o custo do produto.

12
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
Para saber máis: Sendo os gastos de transportes un elemento que incrementa o custo
do produto, nesta páxina poderás coñecer como afecta o desconto do gasto do transporte.
Descontos realizados nos gastos de envío de produtos.
4.1.2.- Os descontos. Tipos.
Os descontos son unha porcentaxe que a vendedora aplica ao prezo e fai que diminúa o
mesmo. A súa utilización varía segundo o obxectivo perseguido. Poden ser para facilitar a compra
dun produto, pola compra de grandes cantidades do mesmo, para acurtar o prazo de pago,
etcétera.
Podemos sinalar os seguintes descontos, así como a forma de aplicalos:
1. Desconto comercial.- Van dirixidos a motivar a compra dalgún produto, por ser novo,
ter moitas existencias ou promoción. Aplícase sobre o importe bruto (cantidade por
prezo).
2. Desconto funcional.- é o desconto realizado por ser almacenista. Aplícase ao importe
bruto menos os descontos comerciais se os houbese.
3. Desconto por volume de compra ou rappels.- É un desconto aplicado pola compra
dun determinado volume de produtos. Aplícase, salvo pacto en contrario entre as partes,
sobre o importe bruto menos os descontos anteriores se os houbese.
4. Desconto pronto pago.- Desconto aplicado por realizar o pago ao contado ou a un
prazo corto. É un premio que ofrece a vendedora á compradora para que este non
alargue o prazo de pago. Aplicarase sobre o importe bruto menos tódolos descontos
realizados.
Todos estes descontos darán que diminúa o custo do produto.
Neste mapa conceptual poderás visualizar o concepto e aplicación dos descontos.

Resumo:
Os descontos poden ser:
 Desconto comercial.
 Concepto: Motivan a compra dun produto.
 Para darse a coñecer.
 Por promoción.
 Por ter moitas existencias.
 Etcétera.
13
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
 Aplicación: Aplícase sobre o importe bruto (cantidade por prezo).

 Desconto funcional.
 Concepto: Desconto realizado aos almacenistas.
 Aplicación: Aplícase sobre o importe bruto menos o desconto comercial.

 Desconto por volume de compras ou rappels.

 Concepto: Desconto determinado pola compra dun determinado volume
de produtos.
 Aplicación: Aplícase sobre o importe bruto menos o desconto comercial,
salvo pacto en contrario entre as partes.

 Desconto por pronto pago.

 Concepto: Desconto que se aplica por realizar o pago ao contado ou a un
prazo moi corto.
 Aplicación: Aplícase sobre o importe bruto menos tódolos demais
descontos aplicados.
4.1.3.- O prazo de pago.
Seguro que estás acostumado a pagar os artigos que compras no momento que te
entregan o artigo adquirido, pero nas empresas é unha práctica moi habitual que o pago non se
realice no mesmo momento da adquisición do produto por parte da compradora, senón que se
deixe un prazo para pagalo.
O prazo de pago é o tempo que transcorre desde que se formaliza a compravenda (coa
factura) ata que se cumpre a obriga de pago por parte da compradora.
O prazo de pago é outro elemento na negociación das condicións de compravenda.
Evidentemente, a vendedora quererá que o prazo de pago sexa o máis curto posible, mentres
que a compradora quererá que sexa o máis largo posible. De feito xa vimos nos descontos que
hai un deles, o desconto por pronto pago, co que a vendedora recompensa á compradora cun
desconto por pagar ao contado ou a un prazo moi curto.
Fundamentalmente encontramos dous tipos de pagos:
1. Pago ao contado.- A compradora realiza o pago ao recibir a factura, ou nun prazo
inferior a 30 días.
2. Pago aprazado.- A compradora realiza o pago nunha data posterior á data da factura.
É moi usual realizar o pago a 30, 60 ou 90 días d/f (data factura) ou realizar o pago
dividido entre eses tramos (por exemplo: pago a 60 e 90 días d/f, quere dicir que o
importe total da factura se fará en dous pagos, a metade a 60 días d/f e a outra
metade a 90 días d/f). Tes que ter en conta que cando o pago é aprazado o cómputo
de días empeza a contar a partir do día seguinte da data da factura e que se o día do
vencemento é domingo ou festivo, o pago pasará ao primeiro día hábil.
4.2.- Imposto do valor engadido (IVE): Base impoñible, Tipos e Cota.
Aínda que trataremos o IVE extensamente máis adiante, aquí o veremos en relación aos
cálculos na facturación.
O IVE é un imposto indirecto que grava o consumo. Cada vez que adquires un produto ou
utilices un servizo dunha empresa, ademais do custo do produto ou servizo deberás pagar un
imposto (o Imposto do Valor Engadido). Cando compras unha barra de pan deberás pagar,
14
 UD 1- Cálculo de prezos de venda, compra e descontos.
ademais do custo, por exemplo 1,00 euro, 0,04 euros máis polo IVE, é dicir, deberás pagar 1,04
euros pola barra de pan.
Pero, como calculamos o importe que corresponde ao IVE en cada operación?
Ao importe que se paga de IVE chámase cota do IVE. Esta cota calcúlase aplicando ao
custo total do produto, base impoñible, un tipo (4, 10 ou 21%).
A cota do IVE será o resultado de aplicar á base impoñible un tipo do IVE (unha
porcentaxe).
Cota do IVE = Base impoñible x tipo.
Vamos a tratar detidamente estes conceptos:
1. Base impoñible.- É o que chamamos importe neto da operación de compravenda.
É o importe bruto (prezo unitario por cantidade) menos os descontos máis os gastos nunha
operación de compravenda. É a base sobre a que se aplicará o tipo do imposto e daranos a cota
do IVE.
2. Tipo do IVE.- É a porcentaxe que se aplica á base impoñible ou importe neto na
operación de compravenda. Hai tres tipos de IVE:
 Superreducido 4%.- Nalgúns manuais pon que se aplica aos produtos de
primeira necesidade, en ningún lado aparece esa definición e hai artigos de primeira
necesidade, exemplo a auga, que tributan a outros tipos impositivos. Entón o tipo
superreducido aplícase aos que marca o regulamento (pan, leite, libros, periódicos,
medicamentos, etc.).
 Reducido 10%.- Tipo de IVE que se aplica a produtos ou servizos que a lei
outórgalle unha redución (carnes, pescados, auga, fertilizantes, hostalería, etc.)
 Tipo xeral 21%.- Aplicable ao resto de operacións.
Temos que pensar que o tipo impositivo é algo que marca o Goberno, e a Unión Europea,
e que varía co tempo, exemplo: a cultura tributaba ao reducido, despois pasou a tributar ao xeral,
máis tarde tributa ao reducido só os espectáculos en vivo (ex. Teatro) e máis adiante tamén
pasou ao reducido o cine.
3. Cota.- É o importe que se paga como imposto, e como dixemos anteriormente será o
resultado de aplicar á base impoñible un tipo (4%, 10% ou 21%).

15