Professional Documents
Culture Documents
ტრანსპორტი (მანქანები):
გზა
1. გზა – არის ყველაფერი ერთად მაგ. სამანქანო გზა + ტრამვაის
ლიანდაგი + ტროტუარი + გვერდულა + გამყოფი ზოლი + ველობილიკი
და ა.შ.
ცალ - ცალკე ეს ყველაფერი არის გზის ელემენტები - ნაწილები :
გზის კონსტუქციული ნაწილები:
ა) ველობილიკი - ველოსიპედის ბილიკი
ბ) ტროტუარი - ადამინებითვის. ეკვრის გზას
გ) გამყოფი ზოლი – (სამანქანო გზას რომ შუაში თეთრი ხაზი აქვს )
ყოფს მას სავალ ნაწილებად (მერე ეს სავალი ნაწილები იყოფა
მოძრაობის ზოლებად)
2. მოძრაობის ზოლი − საკმარისი სიგანე აქვს რომ ერთ რიგში მანქანებმა
იმოძრაონ.
3. ქვეითთა ბილიკი − განცალკევებული ბილიკი(არ არის გზის
ელემენტი)
4. მიმდებარე ტერიტორია – ეს არის ეზო, საცხოვრებელი მასივი,
ავტოსადგომი, ბენზინგასამართი სადგური, დაწესებულება და სხვა ანუ
რაც გზას ეკვრის.
5. დასახლებული პუნქტი − განაშენიანებული ტერიტორია(ქალაქი,
სოფელი)
6. საცხოვრებელი ზონა - განაშენაინებული ტერიტიორია (ეზო)
7. გზაჯვარედინი − ერთ დონეზე კვეთა გზების (შეერთება ან განშტოება)
8. რკინიგზის გადასასვლელი − ერთ დონეზე კვეთა, გზისა და
ლიანდაგების.
9. ავტომაგისტრალი − სამანქანო გზა (მწვანე ნიშნით აღნიშნული),
მასზე არ არის გზაჯვარედინი, რკინიგზის ან ტრამვაის ლიანდაგი,
ქვეითთა ბილიკი და ველობილიკი. არ შეიძლება მობრუნება, უკუსვლა,
სიგანეზე მოძრაობა და გაჩერება ჩვენი სურვილის მიხედვით.
10. ქვეითთა გადასასვლელი – ზებრა
11. საგზაო მონიშვნა - გზაზე დახატული ხაზები , ისრები,
მიმართულებები, რომლებიც ადგენს მოძრაობის წესს ან გვაჩვენებს
როგორ ვიმოძრაოთ.
12. მთავარი გზა − ან ნიშნით მიგვანიშნებენ ან ზედაპირის მიხედვით
მივხვდებით. მაგ. ასფალტიანი გზა ღორღიან, ქვიშიან, ქვიან გზასთან
შედარებაში.
ხილვადობა:
1. დღე-ღამის ბნელი დრო – დაბინდებიდან გათენებამდე.
2. არასაკმარისი ხილვადობა – როცა ბუნებრივი მოვლენების გამო (ბნელ
დროს, ნისლის, წვიმის, თოვის და სხვ.) 300 მეტრზე ნაკლებ მანძილს
ხედავთ.
3. შეზღუდული ხილვადობა − როცა ხელოვნური გარემოების გამო
(მოკლე მოსახვევი, აღმართის დასასრული, გამწვანება, ნაგებობა ან რამე
დაბრკოლება) 100 მეტრზე ნაკლებ მანძილს ხედავთ.
ადამიანები:
ნიშნები:
1. საგზაო ნიშანი − გარკვეული ფორმის მოწყობილობა გამოსახულებით
ან წარწერით (მათ შორის, დასაშვებია ელექტრონული სახითაც). აწვდის
ინფორმაციას საგზაო პირობებისა და მოძრაობის რეჟიმის,
დასახლებული პუნქტისა და სხვადასხვა ობიექტის შესახებ.
2. ძირითადი ნიშანი − უნდა დაიდგას საგზაო მოძრაობის
ორგანიზებისთვის.
3. დამატებითი ინფორმაციის ნიშანი (დაფა) − იდგმება ძირითად
ნიშანთან ერთად და აზუსტებს ან ზღუდავს ამ ძირითადი ნიშნის
მოქმედებას ანუ გვაწვდის დამატებით ინფორმაციას.
ადმინისტრაციული:
საბაჟო:
შემოტანა შეიძლება მხოლოდ იმ საქონლისათვის, რომლის შემოტანა ან გატანა არ
არის აკრძალული.
ჯარიმები:
ბავშვი - 40 ლ
ღვედი - 40 ლ
ალკოჰოლური სიმთვრალის ზღვარი - 0,3 პრომილზე მეტი
სიქარის გადაჭარბება
15 კმ/სთ მეტით (მეტი არაფერი) - 50 ლ
15 კმ/სთ მეტით და სავარიიო სიტუაცია - 300 ლ
15 კმ/სთ მეტით და საქონლის, ტვირთის ან ადამიანის მზუბუქად დაზიანება - 500
ლ.
(50 – 300 - 500)
ბუქსირება.
იკრძალება :
მაგისტრალზე - თვითნაკეთი თოკით მოძრაობა, აუცილებლად ახლოში გადაგორდეს.
ორთვლიანი მოტოციკლეტის ბუქსირი ან თვითონ რომ მოიბას სხვა ბუქსირი
ორი ან მეტი გადაბმულობა
საწევარამ რომ მიიბას ბუქსირი
მოყინულ გზაზე ბუქსირი
აუცილებელია :
სულ მცირე 2 ალამი
მძღოლი
2. ხისტი (მაგარი, რკინის)
დასაშვებია უმძღოლოდ
3. ნაწილობრივი დატვირთვა ( ევაკუატორი)
დასაშვებია უმძღოლოდ.
იკრძალება ორივე მანქანაში (მობუქსირე-საბუქსირე) სხვა ხალხის მჯომა (მგზავრის).
საბურავები:
სწრაფი მოძრაობა იწვევს საბურავებისა და სამუხრუჭე ხუნდების ცვეთას.
ასევე საბურავები იცვითება თუ ზაფხულში ზამთრის საბურავებით ვმოძრაობთ.
საბურავების არ იცვითება თუ საბურავებში წნევა ინსტრუქციით გათვალისწინებულია.
სხვ. :
შიგაწვის ძრავა ითიშება მანქანის დატვირთვა- განტვირთვის დროს.
მანქანის დაძვრსას მცირე ხნით ვიმოძრაოთ დაბალი სიჩქარით , სანამ ძრავა არ გათბება.
კატალიზატორი-შეიძლება დაზიანდეს თუ მანქანის დაქოქვა ხდება ბუქსისრის გამოყენებით.
დაღმართზე მოძაობისას, ისეთი სიჩქარით უნდა ვიმოძაოთ, რომ არ მოგვიწიოს მუხრუჭის
ხშირი გამოყენება.
არ გამოვიყენოთ ხმოვანი სიგნალი მისასალმებლად.
ავტომატურად როცა გაითიშება ბენზინის ჩასახსმელი მოწყობილობა, იმაზე მეტი ნებზინი აღარ
ჩავასხათ.
ძველი ზეთები, საცხებ-საპოხი და აკუმლიტორი ნადგურდება გადამამუშავებელ ცენტრში
პირუტყვი:
მეხრეობა ნებადართულია 16 წლიდან
გზაზე მოძრაობისას:
1.გადარეკვა ხდება დღე - ჯგუებად. თითო ჯგუფში - არაუმეტეს 10 პირუტყვი და 5
საჭაპანო ტრანსპორტი.
2. ჯგუფებს შორის მანძილი უნდა იყოს 80‐100 მეტრი.( გასწრების გასაადვილებლად)
თუ გადასარეკი სპეციალური გზაა - გადავრეკავთ ამ გზით, თუ არ არის - გადავრეკავთ
ჩვეულებრივ გზაზე - ჯგუფებად.
3. ჯოგის გადარეკვის დროს , მძღოლმა უნდა გაითვალისწინოს, გზის გადასვლის შემდეგ
შეიძლება გამოვიდეს ერთეული ცხოველები.
4. ცუდი ხილვადობისას პირუტყვი საჭაპანე ტრანსპორტი აღვირით უნდა ატაროს და უნდა
ჰქონდეს: წინ და უკან სინათლე და მარცხენა მხრეს
მეხრეს ეკრძალება :
1.მათი გადარეკვა რკინიგზის ლიანდაგზე (ან უნდა - სპეციალური გზით და ჯგუფებად).
2. გადარეკვა ღამე (სპეციალური გადასარეკების გარდა).
3. პირუტყვის გზაზე უმეთვალყურეოდ მიტოვება;
გზაზე მოძრაობისას:
ველოსიპედები ( მოპედები, ელექტროთვითმგორავი) -იყოფა კოლონად(ჯგუფებად),
თითოეულში: არაუმეტეს 10-სა, ჯგუფებს შორის მანძილი - 80−100 მეტრი.
მძღოლებს საჭის დაჭერა შეუძლიათ ერთი ხელითაც, ოღონდ ტრანსპორტის ყველა თვალი
უნდა(ბორბალი) ეხებოდეს გზის ზედაპირს.
ავტომობილების კატეგორიები.
B კატეგორია მართავს მხოლოდ - B1
B- ავტომობილი არ აღემატება 3,500 კგ და 8 დასაჯდომს.
სასოფლო-სამეურნეო ტრაქტორი - არ აღემატება 4250 კგ-ს,
B1- მოტორიზირებული ტრიციკლი და კვადროციკლი
მისაბმელები:
მსუბუქი - 750 კგ
მძიმე -750 კგ-ზე მეტი (Е)
ВЕ - მსუბუქი მანქანა მძიმე მისაბმელით
СЕ - დიდი მანქანა მძიმე მისაბმელით
ავტომობილების სიჩქარეები:
მოპედი - 45კმ/სთ
ტრაქტორი და თვითმავალი - 40კმ/სთ
თვითმგორავი - 20 კმ/სთ
გზა (ლურჯი)
ავტომაგისტრალი (მწვანე)
მსუბუქი:
მაგისტრალზე (მწვანე) - 110 კმ/სთ
გზა (ლურჯი) - 90კმ/სთ
მსუბუქი ავტომობლი მძიმე მისაბმელით(BE) - 70კმ/სთ
მსუბუქი ავტომობილი სმუბუქი მისაბმელით - 80კმ/სთ
ბუქსირება ყველანაირი მანქანის - 50კმ/სთ
მოძრაობის უსაფრთხოება.
შინაგან საქმეთა სამინისტრო კრძალავს:
მუქი მინებით მოძრაობას
დაღმართზე:
ერთნაირი კატეგორიის მძღოლებიდან გზის დათმობის ვალდებულება აქვს დაღმართზე
ჩამომავალ მანქანას, გარდა იმ შემთხვევისა თუ აღმართზე ამომავალ მანქანას უფრო
ადვილად შეუძლია გზის დათმობა.
ნათელიდან ბნელ მონაკვეთზე გასვლისას თვალი ნელა ეჩვევა სიბნელეს. ღამე რთულია
ერთმანეთის შემჩნევა.
მოცურებისას:
წინაწამყვანღერძიანს - მოუმატოს საწვავის მიწოდება.
უკანაწამყვანღერძიანს - შეუმციროს საწვავის მიწოდება
რომ აიცილოს მოცურება, უნდა მოერიდოს ქუროს მკვეთრ აშვებას და აქსელერატორის
მკვეთრ დაჭერას.
მოსახვევში :
ცენტრიდანული ძალა იზრდება. მკვეთრად დამუხრუჭება ან მაღალი სიჩქარე გამოიწვევს
ტრანსპორტზე კონტროლის დაკარგვას.
ღამე, წინიდან მომავალმა მანქანის ფარებმა, რომ ძლიერეად თვალი არ მოჭრას , მძღოლმა
უნდა იყუროს მარჯვნივ.
უკუხედვის სარკე:
უნდა იყოს მძღოლის სიმაღლეზე , ამობურცულ სარკეში საგნები უფრო შორს ჩანს ვიდრე
სინამდვილეშია და სარკეს ააქვს „უხილავი უბნები“.
მძღოლის მოვალეობები :
1,. საქართველოში მართვის მოწმობის თარგმანი უნდა იქონიოს მძღოლმა თუ მართვის
მოწმობა არ არის არც ლათინური და არც ქართული ასოებით შესრულებული.
2. უნდა ჰქონდეს მართვის მოწმობა, უნდა იყოს ჯანმრთელი.
3. ეკრძალება: მართვის მოწმობის შეჩერებულ ან ჩამორთმეულ პერიოდში ტრანსპორტის
მართვა.
ასევე :ავადმყოფობისას, ნასვამს, ან ნარკოტიკების ზემოქმედების ქვეშ მყოფს, თუ არსებობს
ამის საფუძველი, ვალდებულია უფლებამოსილი პირის მოთხოვნისა სგაიაროს შემოწმება
მხედველობის პირობებს.
ეკრძალება:
მძღოლის ყურადღების სხვა რამეზე გადატანა
მოძრავი ტრანსპორტის კარის გაღება
ბავშვები:
ბავშვთა ჯგუფის გამცილებლის მინიშნებაზე მძღოლმა უნდა დაუთმოს გზა.
რიგში უნდა იყოს არაუმეტეს 2 ბავშვი.
ბავშვი 3 წლამდე უნდა იჯდეს მანქანა სუკანა სავარძლში ან ვინმეს კალთაში, რომელიც
არის არანაკლებ 16 .
ქვეითი:
იაროს:
სავალი გზის ნაპირას ერთ მწკრივად (თუ კი არ არის ტროტუარი)
ქვეითს შეუძლია იაროს გზის სავალი ნაწილის კიდესთან თუ დიდი ნივთი მიაქვს.
ტვირთი:
„არაგაბარიტული ტვირთი“ უნდა აღინიშნოს ნიშნით თუ მანქანას
წინან/დაუკან გადმოწეული აქვს ტვირთი
1 მეტრზე მეტად
2 მეტრზე მეტად
გვერდიდან ‐ კი 0,4 მეტრზე მეტად .
მძღოლის მიერ ქვეითთა გადასასვლელის გავლის, საგზაო ნიშნის ან საგზაო მონიშვნის, ბუქსირების,
გარე სანათი ხელსაწყოთი, ხმოვანი სიგნალით ან საავარიო შუქსიგნალიზაციით სარგებლობის,
სასწავლო სვლის, საცხოვრებელ ზონაში ან გზაზე მოძრაობის წესების, სამარშრუტო სატრანსპორტო
20
საშუალების მოძრაობის პრიორიტეტის ან/და საჭაპანო ტრანსპორტის მართვის წესების დარღვევა, ან
მოტოციკლით ან სხვა სატრანსპორტო საშუალებით ჯგუფურ მოძრაობაში მონაწილეობა, რაც
აფერხებს საგზაო მოძრაობას ან საშიშროებას უქმნის მოძრაობის უსაფრთხოებას, –გამოიწვევს
დაჯარიმებას 20 ლარის ოდენობით.
მექანიკური სატრანსპორტო საშუალების მართვის დროს მძღოლის მიერ მობილური კომუნიკაციის
30
საშუალებით სარგებლობა‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 30 ლარის ოდენობით.
ტრანსპორტო საშუალებით ბავშვთა გადაყვანის უსაფრთხოების წესების დარღვევა − გამოიწვევს
40
დაჯარიმებას 40 ლარის ოდენობით.
ავტოსატრანსპორტო საშუალებით მოძრაობისას მძღოლის ან მის გვერდით მჯდომი მგზავრის მიერ
უსაფრთხოების ღვედის გამოუყენებლობა‐ გამოიწვევს ავტოსატრანსპორტო საშუალების მძღოლის 40
დაჯარიმებას 40 ლარის ოდენობით
გზის სავალ ნაწილზე სატრანსპორტო საშუალებათა განლაგების, მოძრაობის დაწყების ან/და
50
მანევრირების წესების დარღვევა ‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 50 ლარის ოდენობით.
სატრანსპორტო საშუალებაზე საცნობი ნიშნის დამაგრების წესის დარღვევით მოძრაობა ‐ გამოიწვევს
50
მძღოლის ან საწარმოს დაჯარიმებას 50 ლარის ოდენობით.
მარეგულირებლის ან შუქნიშნის ამკრძალავ ნიშანზე გავლის წესების, პრიორიტეტული („დაუთმე გზა“,
„მოძრაობა გაუჩერებლად აკრძალულია“) ან ამკრძალავი („შესვლა აკრძალულია“, „მოძრაობა
50
აკრძალულია“) ნიშნის მოთხოვნის დაუცველობა, გასწრების, გზაჯვარედინის, რკინიგზაზე
გადასასვლელის გავლის წესების დარღვევა, გავლის უპირატესობის მქონე სატრანსპორტო
საშუალებისათვის დაბრკოლების შექმნა – გამოიწვევს დაჯარიმებას 50 ლარის ოდენობით
სატრანსპორტო საშუალების მძღოლის მიერ მოძრაობის დადგენილი სიჩქარის გადაჭარბება 15 კმ/სთ‐
50
ზე მეტი სიჩქარით ‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 50 ლარის ოდენობით.
სატრანსპორტო საშუალების მართვა წინასწარი შეცნობით სახელმწიფო სანომრე ნიშნის გარეშე, ან
100
სხვაგვარად შეცვლილი სახელმწიფო სანომრე ნიშნით, ან სატრანსპორტო საშუალების საქარე მინაზე
დამაგრებული სახელმწიფო სანომრე ნიშნით ‐გამოიწვევს დაჯარიმებას 100 ლარის ოდენობით
ტრანსპორტო საშუალების მძღოლის მიერ ადრე დაკარგული ან დაზიანებული და მის სანაცვლოდ
გაცემული სატრანსპორტო საშუალებათა მართვის მოწმობებით ერთდროულად სარგებლობა ან
გაუქმებული სატრანსპორტო საშუალების მართვის მოწმობით უკანონოდ სარგებლობა ან/და პირის 150
მიერ სატრანსპორტო საშუალების მართვის მოწმობის დაკარგვის, დაზიანების ან განადგურების
შესახებ უფლებამოსილი ორგანოსათვის ცრუ ინფორმაციის მიწოდება სანაცვლო სატრანსპორტო
საშუალების მართვის მოწმობის მიღების მიზნით – გამოიწვევს დაჯარიმებას 150 ლარის ოდენობით.
საგზაო‐სატრანსპორტო შემთხვევის მონაწილე მძღოლის მიერ შემთხვევის ადგილის მიტოვება ან
საგზაო‐სატრანსპორტო შემთხვევის მონაწილე სატრანსპორტო საშუალების შემთხვევის ადგილიდან
250
გადაადგილება, გარდა კანონით გათვალისწინებული შემთხვევებისა, ‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 250
ლარის ოდენობით.
ატრანსპორტო საშუალების გაჩერების შესახებ იმ პოლიციელის მოთხოვნის შეუსრულებლობა,
რომელიც უზრუნველყოფს საგზაო მოძრაობის მონაწილეთა უსაფრთხოებას და ზედამხედველობს
300
საგზაო მოძრაობის წესების დაცვას, ‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 300 ლარის ოდენობით ან
სატრანსპორტო საშუალების მართვის უფლების 1 წლით შეჩერებას.
სამართალდარღვევა (სატრანსპორტო საშუალების მძღოლის მიერ მოძრაობის დადგენილი სიჩქარის
გადაჭარბება 15 კმ/სთ‐ზე მეტი სიჩქარით), რომელსაც მოჰყვა საავარიო ვითარების შექმნა ან 300
მოძრაობის შეფერხება, –გამოიწვევს დაჯარიმებას 300 ლარის ოდენობით.
სატრანსპორტო საშუალების მართვა პირის მიერ, რომელსაც არ აქვს სატრანსპორტო საშუალების
500
მართვის უფლება ან ეს უფლება შეჩერებული აქვს სხვა დარღვევისათვის, ‐ გამოიწვევს სატრანსპორტო
საშუალების ექსპლუატაციის განმახორციელებელი პირის დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.
ს მძღოლის მიერ მოძრაობის დადგენილი სიჩქარის გადაჭარბება 15 კმ/სთ‐ზე მეტი სიჩქარით),
500
რომელსაც მოჰყვა სატრანსპორტო საშუალების, ტვირთის, გზის, საგზაო თუ სხვა ნაგებობის, სხვა
ქონების ან ადამიანის სხეულის მსუბუქი დაზიანება, –გამოიწვევს დაჯარიმებას 500 ლარის ოდენობით.
იმ პირის მიერ, რომელსაც დადებული აქვს ამ მუხლის პირველი ნაწილით გათვალისწინებული
ადმინისტრაციული სახდელი, (შეჩერებული აქვს მართვის უფლება სატრანსპორტო საშუალების
ალკოჰოლური სიმთვრალის მდგომარეობაში მართვისთვის), სატრანსპორტო საშუალების მართვის
უფლების შეჩერების პერიოდში იმავე ნაწილით გათვალისწინებული სამართალდარღვევის ჩადენა 700
(სატრანსპორტო საშუალების მართვა ალკოჰოლური სიმთვრალის მდგომარეობაში) ‐ გამოიწვევს
მძღოლის დაჯარიმებას 700 ლარის ოდენობით და სატრანსპორტო საშუალების მართვის უფლების
შეჩერების ვადის 1 წლით გაზრდას.
(სატრანსპორტო საშუალების მართვა ალკოჰოლური სიმთვრალის მდგომარეობაში), როდესაც
სატრანსპორტო საშუალების ექსპლუატაციის განმახორციელებელ პირს არ აქვს სატრანსპორტო
1000
საშუალების მართვის უფლება ან ეს უფლება შეჩერებული აქვს სხვა დარღვევისათვის, − გამოიწვევს
დაჯარიმებას 1000 ლარის ოდენობით.
სატრანსპორტო საშუალების სამართავად გადაცემა წინასწარი შეცნობით ალკოჰოლური სიმთვრალის 1000
მდგომარეობაში მყოფი პირისათვის ‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 1000 ლარის ოდენობით
ტრანსპორტო საშუალების სამართავად გადაცემა წინასწარი შეცნობით ნარკოტიკული ან
ფსიქოტროპული სიმთვრალის მდგომარეობაში მყოფი პირისათვის ‐ გამოიწვევს დაჯარიმებას 1000 1000
ლარის ოდენობით.
საშუალების სამართავად გადაცემა წინასწარი შეცნობით ალკოჰოლური სიმთვრალის მდგომარეობაში
მყოფი პირისათვის) განმეორებით ჩადენა 1 წლის განმავლობაში – გამოიწვევს დაჯარიმებას 1500 1500
ლარისოდენობით.
სატრანსპორტო საშუალების მართვა ალკოჰოლური სიმთვრალის მდგომარეობაში, ან სატრანსპორტო
საშუალების მართვისას საქართველოს კანონმდებლობით დადგენილი წესით ალკოჰოლური 6 თვე ლიშენია
სიმთვრალის დასადგენად შემოწმებისათვის თავის არიდება –გამოიწვევს: ა) სატრანსპორტო /18 წლამდე
საშუალების მართვის უფლების 6 თვით შეჩერებას; ბ) 18 წლის ასაკს მიუღწეველი პირისთვის − 1წელი ლიშენია
სატრანსპორტო საშუალების მართვის უფლების 1 წლით შეჩერებას.
სატრანსპორტო საშუალების მართვა ნარკოტიკული ან ფსიქოტროპული სიმთვრალის
მდგომარეობაში, ანდა სატრანსპორტო საშუალების მართვისას საქართველოს კანონმდებლობით 3 წელი ლიშენია
დადგენილი წესით ნარკოტიკული ან ფსიქოტროპულისი მთვრალის დასადგენად შემოწმებისათვის
თავის არიდება ‐ გამოიწვევს სატრანსპორტო საშუალების მართვის უფლების 3 წლით შეჩერებას.
სამედიცინო
მძღოლი ვალდებულია გაუწიოს პირველადი დახმარება დაზარალებულს.
თუ საჭიროა საავადმყოფოში გადაყვანა, გააყოლოს მანქანას ან თვითონ წაიყვანოს .
მარტო იმ შემთხვევაში არ უნდა გადაყვანოს დაზარალებული თუ მგზავრობისას უფრო
მეტი ზიანი მიადგება.
დაზარალებულის:
1. შეუმოწმდეს ცნობიერება, სასუნთქი გზები და პულსაცია
თუ არცერთი არ აღენიშნება - გადმოვიყვანოთ კაბინიდან
2. თუ არ ღენიშნება სუნთქვა და პულსი ჩაუტარდეს ხელოვნური სუნთქვა და გულის მასაჟი.
3. თუ არ აღენიშნება მხოლოდ სუნთქვა , ჩაუტარდეს მხოლოდ ხელოვნური სუნთქვა.
4. პულსი გავუსინჯოთ ყოველ 2 წუთში
5. შოკის დროს დავალევინოთ თბილი სასმელი
6. გულწასული - საფეთქლები დავუზილოთ, ფეხები წამოვუწიოთ.
7. დამწვრობისას - ბუშტები არ გავუხსნათ
8. გოგირდის მჟავით - გადავურეცხოთ უხვი წყლით
9. კანის დამუშავება - იოდით, მხოლოდ ჭრილობის გარშემო
10. არტერიული სისხლდენა - ალისფერი სისხლი, იცლება 10-15 წთ-ში
11. ვენური - მუქი სისხლი
12. წვივ-ტერფი:
რვიანისებური სახვევი; სისხლდენისას ლახტი - ბარძაყზე
წვივის მოტეხილობა - არტაშანი ორივე მხრიდან , თუ არ გვაქვს - მივუბათ ჯანმრთელ ფეხს.
13. ნეკნები - მჟდომარე
14. ლავიწის ძვალი - მჯდომარე
15. ხელის მოტეხილობა - ჩამოვკიდოთ კისერზე, პიჯაკი გავხადოთ ჯერ ჯანსაღ ხელზე მერე
დაშავებულზე. სისხლდენისას ლახტი - მხართან.
კიდურებიდან სისხლდენა - ლახტი ჭრილობის ადგილის ზემოთ. დავიმახსოვროთ
ლახტის დადების ზუსტი დრო
16. ბარძაყი - ზურგზე , ამოვუდოთ ტანსამელი
17. თვალზე - ზურგზე
18. მუცელი - ზურგზე
19. ხერხემალი - ზურგზე
დაზიანებული ხერხემლიანის გადათრევა - მკლევები მხრებ ქვეს შევუცუროთ და
დავუფიქსიროთ ყბა.
ხერხემლისა და კისრის დაზიანებისას ან როცა ეჭვია - არ შეიძლება კისრის მოძრაობა,
ჭრილობაზე შეხება, ნამსხვრევების ჩასწორება.
ზურგის ტვინის დაუზიანებლად ტრამვების სიმპტომებია - კისრისა და ზურგის არეში
ტკივილი.
20. ყველანაირი თავის ტრამვა - გვერდზე დაწოლა
21. თავის თმიან ადგილზე ტრამვა(კოპები) - დავადოთ ყინული ან ცივი საფენი
22. გულ-მკერდის ჭრილობა- ჯანმრთელ გვერდზე
23. ცხვირი - თავი მკერდისკენ.
24. სასუნთქ გზებში უცხო სხეული ანუ თუ ადამიანს რამე გადასცდა - ხელის გული
დავარტყათ ზურგზე
25. უგონო ადამიანს არ მივცეთ სამკურნალო პრეპარატი ანუ წამალი
სამუხრუჭე მანძილი დისტანცია
1. „სამუხრუჭე მანძილი“ არის მუხრუჭების ამოქმედებიდან სრულ გაჩერებამდე.
2. მსუბუქი ავტომობილი მისაბმელით მოძრაობისას, თუ მისაბმელს არ გააჩნია სამუხრუჭე
სისტემა- სამუხრუჭე მანძილი იზრდება. მაგ: თუ უნდა გაეჩერებინა 2 მეტრში, გააჩერებს - 2,
5 მეტრაში.
3. ციცაბო დაღმართზე მოძრაობისას - დამუხრუჭება ძრავით (ტორმუზით).
ა) რაც უფრო მკვეთრია დაღმართი მით უფრო დაბალი სიჩქარით უნდა იარონ
ბ) ხანგრძლივმა დამუხრუჭებამ ცეპლენიით (თუ “გახალასტოებულია” სიჩქარე)შეიძლება
გამოიწვიოს სამუხრუჭო სისტემის გადახურება და მუხრუჭების ეფექტურობის შემცირება.
გ) თუ გადავიდა სველ გვერდულზე, დამუხრუჭების გარეშე უნდა შევიდეს გზაზე
4. ექსტრემალურ სიტუაციაში მანქანა გავაჩეროთ მრავალჯერადი მკვეთრი ზემოქმედებით
მუხრუჭზე
5. სიჩქარის გაზრდასთან საბურავების მიწასთან შეხების ჩაჭიდება მცირდება.
6. სამუხრუჭე მანძილი დამოკიდებულია- მანქანის სიჩქარეზე, გზის ზედაპირზე,
საბურავების გაცვეთილობაზე.
7. დამუხრუჭების დროს თუ ვერ მოასწარით შუქნიშანზე ან მარეგულირებელზე დროზე
გაჩერება- უნდა გაიაროთ( მკვეთრად არ ამუხრუჭებთ.)
მკვეთრად ამუხრუჭებთ მარტო ავარიის თავიდან აცილების შემთხვევაში.
დისტანცია გზაზე:
დასახლებულში ჩვეულებრივი - არანაკლებ 2 წამის
დასახლებულში მოყინულზე- არანაკლებ 6 წამის.
დაუსახლებელ ჩვეულებრივი - არანაკლებ 3 წამის
დაუსახლებელ მოყინულზე -არანაკლებ 9 წამის
გაჩერება-დგომა:
1. გაჩერება და გდომა აკრძალულია: ავტომაგისტრალზე, აქ შეიძლება მხოლოდ სპეციალურ
ადგილას, რომელიც ნიშნით აღინიშნება (ნიშანი - ნაძვი)
სიგნალები:
თუ მანქანა გაფუჭდა ლიანდაგზე - განგაშის სიგნალი უნდა იყოს ერთი გრძელი და სამი
მოკლე.
შუქნიშნიან კინიგზასთან:
ყვითელი ან გამორთული შუქნიშანი ‐ შეიძლება მოძრაობა .
წითელ - კრძალავს მოძრაობას.
სასწავლო სვლა
1 ) მძღოლია: ინსტრუქტორ‐მასწავლებელი
ღამე :
როცა ჩვენ ვმოძრაობთ ღამე: აუცილებელია რომ ყველა მანქანას ჰქონდეს ახლო ან შორი განათების ფარები გაბარიტულ ფარებთან ერთად
ჩართული. (გვირაბებშიც იგივეა)
მანქანის მისაბმელსაც უნდა ჰქონდეს წინა და უკანა საგაბარიტო სინათლეები. (როგორც მოძრაობის , ასევე დგომის დროს)
მასა:
1. დაუტვირთავი მასა (ცარიელი მანქანა) - ქარხანაში დამზადების დროს განსაზღვრული
წონა.
ხილვადობა:
1. „არასაკმარისი ხილვადობა“ – გვირაბში , ღამე, ნისლის, წვიმის, თოვის და სხვა
ბუნებრივი მოვლენების დროს გზის დანახვა 300 მეტრზე ნაკლებ მანძილზე.
2. „შეზღუდული ხილვადობა“ - მოსახვევი,აღმართის დასასრული, გამწვანება, გზისპირა
ნაგებობი ან გზაზე არსებული დაბრკოლების უზღუდავენ გზას ხედვას 100 მ.
გზა:
„მგზავრი“ - პირი, რომელიც იმყოფება , ადის ან ჩამოდის და არ მართავს მას.
„მოძრაობის ზოლი“ - გრძივი ზოლი. რომელსაც აქვს საკმარისი სიგანე ტრანსპორტმა რომ
ერთ რიგში იმოძრაოს.
არ გააგრძელოს მოძრაობა:
1. სამუხრუჭე,
2. საჭის.
3. მისაბმელის
4 . ცუდ ამინდში ‐ მინასაწმენდენდების გარეშე.
5. ღამე ‐ გაფუჭებული ფარებით იმ გზაზე , რომელზედაც არ არი სხელოვნური განათება.
დაუშვებელია :
ჰიდრავლიკური მუხრუჭიდან სითხის გადინება.
პნევმატიკური და პნევმოჰიდრავლიკური მანომეტრების გაუმართაობა