1.

How grain cargoes can be damaged

ความร้อน : นอกเหนือจากความร้อนที่เกิดจากความร้อนในตัวซึ่งสัมพันธ์กับความชื้นและอุณหภูมิของ
สินค้าขณะบรรทุก Grain cargo ต้องได้รับการปกป้องจากพื้นผิวที่อาจจะเกิน 40°C เช่น ผนังกั้นห้อง
เครื่องยนต์และพื้นผิวบริเวณถังหรือเหนือถังที่มีระบบทาความร้อน เป็นต้น
การติดเชื้อหรือการปนเปื้อน : การมีอยู่ของแมลงหรือศัตรูพืชที่มีชีวิตหรือตายไป, หนูและนกที่ตายไป
แล้ว, สินค้าที่เสียหายซากต่างๆ ดูแลโดย The International Maritime Fumigation Organization
น้าเข้า : ระวางสินค้าที่ปิดได้ไม่แน่นหนาหรือมีน้าเข้าจากด้านล่างหรือถังbilges รั่ว สามารถดูวิธี
ป้องกันได้จาก
Loss Prevention Guide - Hatch Cover maintenance and operation.
การควบแน่น : จากเหงื่อ สามารถดูวิธีป้องกันได้จาก Loss Prevention Guide – Cargo
Ventilation กฎสามองศาใช้สาหรับสินค้าเกษตรที่ดูดความชื้นเท่านั้น
เชื้อรา : หากความชื้นเฉลี่ยของ Grain และอุณหภูมิของสินค้าขณะบรรทุกสูง สภาพของสินค้าจะเริ่ม
เสื่อมลงในที่สุด สินค้าอาจเกิดความร้อนขึ้นในตัวเอง และขึ้นราหรือเกิดการจับตัวเป็นก้อน
2. Before loading – hold cleaning
โดยผ่านการรับรองโดย NCB
สาหรับการloadingสินค้าธัญพืช ระวางจาเป็นจะต้องผ่านการ grain clean หรือ hospital clean
follows:
1. Hospital clean คือความสะอาดนั้นเข้มงวดที่สุดโดยต้องการให้มีการเคลือบสีที่ไม่มีการหลุดร่อน
เลย100%ในทุกพื้นผิวภายในระวาง รวมถึงtank top บันไดขึ้นลงระวางและด้านใต้ฝาระวาง
Hospital clean นั้นใช้กับสินค้าธัญพืชบางชนิดเท่านั้น เช่น ข้าว ฯลฯ มาตรฐานความสะอาดจะพบได้เฉพาะ
กับเรือที่ทาการค้ากับสินค้าดังกล่าวเท่านั้น ไม่ค่อยมีความจาเป็นในการใช้กับสินค้าโดยทั่วไป
2. Grain clean เป็นข้อกาหนดที่พบบ่อยที่สุด เรือจะต้องสะอาดสาหรับ grain หรือ seedทั้งหมด
ระวางเรือจะได้รับการตรวจสอบสาหรับ:
• สินค้าตกค้างก่อนหน้านี้และคราบ
• สนิมและสเกลสี
• สารปนเปื้อนอื่นๆ
• การแพร่ระบาด
• กลิ่น
• ความชื้นหรือการรั่วไหล
1. เศษสินค้าที่หลงเหลือและวัสดุที่ใช้lashingจะต้องนาออกจากระวางสินค้า
2. สีที่จะหลุดร่อนหรือสนิมจะต้องถูกนาออก
3. มีความจาเป็นที่จะต้องล้างทาความสะอาดระวางและระวางต้องมีการระบายอากาศที่ดี และต้อง
ทาให้ระวางแห้งสนิทหลังจากล้างทาความสะอาดเเล้ว
4. ระวางสินค้าจาเป็นต้องมีการระบายอากาศที่ดีเพื่อให้มั่นใจว่าปราศกลิ่นและแก๊ส
5. การทาสีที่ไม่มีประสิทธิภาพใต้ hatch coaming จะสามารถทาให้ไม่ผ่านการตรวจ grain survey
6. Ensure that any hot bulkheads - temperature over 40°C – are protected from
contact with the grain cargo
3. ก่อนโหลดสินค้า – ค่าเฉลี่ยของความชื้น
ค่าเฉลี่ยของความชื้นของ เมล็ดพืช ควรอยู่ระหว่าง 10% ถึง 16% สินค้าแต่ละชนิดมีขีดจากัดของ
ความชื้นที่แตกต่างกัน เช่น ข้าวโพด ความชื้นไม่ควรเกิน 14% และ ถั่วเหลือง ความชื้นไม่ควรเกิน 13% และ
ต้องตรวจสอบขีดจากัดความชื้นของสินค้าแต่ละชนิดจากข้อมูลสาหรับขีดจากัดของสินค้าทั่วไป
ค่าเฉลี่ยของความชื้นไม่ได้หมายถึง;

รูปภาพนี้เป็นข้อมูลที่ระบุว่าสินค้าชนิดนี้มีค่าเฉลี่ยของความชื้น ไม่เกิน 14%

ในขณะที่กาลังโหลดสินค้าควรมีค่าเฉลี่ยของความชื้น - ตัวอย่าง;

สินค้า : ถั่วเหลือง มีค่าเฉลี่ยของความชื้น 14%

กฎทั่วไป: สินค้าประเภท ธัญพืช ในระหว่างการเดินทางนั้นค่าเฉลี่ยของความชื้นอยู่ที่ 12 ถึง 14% จะมี
ความเสี่ยงสูงที่จะเกิดเชื้อราในตัวสินค้าระหว่างการเดินทาง และจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นอย่างมากหากมีค่าเฉลี่ย
ของความชื้นเกิน 14%
กฎทั่วไป: สินค้าประเภท ธัญพืชที่ มีค่าเฉลี่ยของความชื้นอยู่ที่ 10% หรือต่ากว่านั้น จะมีความเสี่ยงที่
เกิดเชื้อรา น้อยลง ในระหว่างการเดินทาง
4. Before loading - consider appointing a surveyor
ก่อนที่การโหลดจะเริ่มขึ้น กัปตันควรพิจารณาแต่งตั้งผู้เชี่ยวชาญในด้านนั้นเพื่อเป็นผู้ช่วยในการ
ตัดสินใจในการโหลดเเละสินค้าควรได้รับความชื้นเฉลี่ยของสินค้าที่เป็นเมล็ดพืชอย่างเหมาะสม
ก่อนการโหลด - ผู้ตรวจสอบหรือผู้เชี่ยวชาญอาจสามารถช่วยให้ข้อมูลนี้เเก่กัปตัน
ก่อนโหลด จะต้องระมัดระวัง ทดสอบระวางเพื่อความทนทานต่อสภาพอากาศโดยการทดสอบด้วย
คลื่นเสียงความถี่สูง และถ่ายภาพเป็นหลักฐานเกี่ยวกับ ความสะอาดของระวาง(ดูบทที่ 3.6 ของคู่มือการ
ป้องกันการสูญหาย - การบารุงรักษาและซ่อมแซมฝาระวาง)
5. ระหว่างการโหลดสินค้า – ต้องตรวจสอบด้วยสายตาอย่างต่อเนื่อง
เมื่อเริ่มการโหลด ควรมีการตรวจสอบสินค้าด้วยสายตาของนายยาม (Look out) :
- นายยามจะต้องทาการตรวจสอบสีของสินค้าว่าสีของสินค้าอยู่ในสภาพที่ดีอย่างเห็นได้ชัด
- การเปลี่ยนแปลงสีของสินค้า
- กลิ่นที่มีความผิดปกติหรือกลิ่นที่มีสิ่งปนเปื้อนหรือไม่พึ่งประสงค์
- การติดเชื้อของสินค้าหรือการปนเปื้อน
- อุณหภูมิสินค้า
- การตรวจสอบตัวอย่างสินค้า
- เพื่อป้องกันการเกิดสินค้าเสียหาย เมื่อสินค้าเกิดความเสียหายจะได้มีการเคลมสินค้าได้ทันที
6. หลังจากโหลด – อุณหภูมิของสินค้าขณะทาการโหลด
สาหรับสินค้าเกษตรแบบดูดความชื้นส่วนใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งระวางที่มีการโหลดสินค้าเต็มระวาง
หรือโหลดเกือบเต็มระวาง อุณหภูมิของสินค้าในทุกที่ยกเว้นที่ด้านข้างของระวางที่เก็บจะเปลี่ยนแปลงน้อยมาก
หรืออาจจะไม่เปลี่ยนแปลงเลยในระหว่างการเดินทาง
กฎทั่วไป: ถ้าหากวัดอุณหภูมิของสินค้าในขณะที่ทาการโหลดไปด้วย กัปตันจะมั่นใจได้ว่าสินค้าจานวน
มากจะคงอยู่ที่อุณหภูมิเดียวกันตลอดการเดินทาง เราจาเป็นต้องใช้อุณหภูมินี้ เพื่อใช้กฎสามองศาสาหรับการ
ระบายอากาศ
กฎทั่วไป: ยิ่งเปอร์เซ็นต์ความชื้นเฉลี่ยสูงขึ้นและอุณหภูมิของสินค้าในการโหลดสูงขึ้น – เวลาในการ
จัดเก็บสินค้าก็จะน้อยลงโดยไม่เสี่ยงต่อการขึ้นรา
7. During the voyage – fumigation
ระหว่างการเดินทาง – การรมควัน (Fumigation)
การรมควันจะต้องดาเนินการตามคาแนะนาของ IMO เกี่ยวกับการใช้สารกาจัดแมลงอย่างปลอดภัยใน
เรือ สารรมควันที่สามารถใช้ได้ในระหว่างการขนส่งในทะเลคือ Phosphine (Hydrogen phosphide) และ
กัปตันจะต้องรับผิดชอบความปลอดภัยของลูกเรือตามกฎ SOLAS V Regulation 34
การรมควันสินค้าที่ท่าเรือบรรทุก
จะต้องอยู่ภายใต้การควบคุมของ 'ผู้ที่รับผิดชอบในเรื่องของการรมควัน' ควรที่จะมีการหารือเกี่ยวกับ
แผนการรมควันอย่างละเอียดกับกัปตันก่อนรมควันและแจ้งกัปตันเป็นลายลักษณ์อักษรเกี่ยวกับพื้นที่ทั้งหมดที่
จะรมควันและพื้นที่อื่น ๆ ทั้งหมดที่จะถือว่าอันตรายในระหว่างการรมควัน
การรมควันระหว่างการเดินทาง
ผู้ที่รับผิดชอบการรมควันและกัปตันควรมีการกาหนดแผนความปลอดภัย (VSP) เพื่อให้มั่นใจว่าความ
ปลอดภัยที่เกี่ยวข้องทั้งหมดมีการปฏิบัติตามมาตรการและข้อเสนอแนะ
การไล่แก๊สและการตรวจสอบผลลัพธ์ที่ท่าเรือ Discharge
ควรทาตามคาแนะนาของผู้รมยาที่รับผิดชอบที่ท่าเรือบรรทุกและแผนที่รวมอยู่ใน VSP ตัวอย่างเช่น
ควรมีคาแนะนาเป็นลายลักษณ์อักษรที่ชัดเจนเกี่ยวกับวิธีการจัดการและทิ้งภาชนะบรรจุหรือรมควันใด ๆ ที่มี
สารรมควันตกค้าง
กฎทั่วไป
นอกจากอันตรายจากการรมควัน ก๊าซ – สินค้าประเภท grain ส่วนใหญ่อาจทาให้ระดับออกซิเจนใน
ระวางสินค้าลดลงและอาจรวมถึงในพื้นที่ใกล้เคียง พื้นที่เก็บสัมภาระและพื้นที่ที่อยู่ติดกันทั้งหมดต้องได้รับการ
ปฏิบัติเป็นพื้นที่ปิดและอาจมีการเข้าควบคุม
8. During the voyage – ventilation
การระบายอากาศของผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรควรปฏิบัติตาม
กฎสามองศา: ถ้าอุณหภูมิภายนอกอากาศต่ากว่าอุณหภูมิของสินค้าอย่างน้อย 3 °C ถ่ายเมื่อโหลด -
กัปตันอาจระบายอากาศ .ได้อย่างปลอดภัย
หากสภาพอากาศเอื้ออานวย - สินค้าควรมีการระบายอากาศหากใช้กฎสามองศา อุณหภูมิของอากาศ
ภายนอกจะเปลี่ยนแปลงระหว่างกลางวันและกลางคืนและระหว่างการเดินทาง วัดอุณหภูมิอากาศภายนอกได้
ไม่ยาก สามารถทาได้โดยง่ายโดยการอ่านเทอร์โมมิเตอร์แบบกระเปาะแห้งบนสะพานเดินเรือ
การระบายอากาศมีประสิทธิภาพเพียงใด – ไม่ว่าจะใช้เครื่องช่วยในการระบายอากาศหรือการระบาย
อากาศตามธรรมชาติ มีสินค้าจานวนมากที่การระบายอากาศโดยเฉลี่ยจะไม่ทะลุผ่านห้องเก็บของ สาหรับ
สินค้าเมล็ดพืชทั้งหมด สิ่งที่ดีที่สุดที่สามารถทาได้คือให้อากาศไหลเวียนไปทั่วหรือรอบๆ สินค้า - ระบบระบาย
อากาศจะไม่ทาให้อากาศผ่านตัวสินค้า
กฎทั่วไป: เมื่อกฎสามองศาใช้กับสินค้าประเภทเมล็ดพืช - การระบายอากาศอาจจะแทนที่อากาศ
ภายในระวางด้วยอากาศจากภายนอกเท่านั้น - อากาศจะเข้ามาที่ปลายด้านหนึ่ง เคลื่อนผ่านพื้นที่ว่างเหนือ
สินค้า และออกที่อีกด้านหนึ่ง
9. ระหว่างการเดินทาง – ในการจดบันทึก
กัปตันควรบันทึกให้ครอบคลุมและรอบครอบ ตลอดการเดินทางทั้งเรื่องของอุณหภูมิอากาศภายนอก
และ สภาพอากาศ และช่วงเวลาของการดาเนินการของการระบายอากาศ หากสามารถตรวจสอบอุณหภูมิของ
ระวางหรืออุณหภูมิของสินค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ควรบันทึกตัวเลขเหล่านี้ไว้ด้วย กัปตันอาจจะต้อง ได้รับความชื้นเฉลี่ยของสินค้าก่อนโหลดและจะมี
บันทึกอุณหภูมิสินค้าขณะโหลด ตัวเลขทั้งสองนี้ควรบันทึกไว้ในการบันทึกอันอืน่ ด้วย และ การบันทึกที่
ครอบคลุมและถูกต้องเป็นสิ่งจาเป็นสาหรับเป็นหลักฐานที่ดี
10. Discharge - consider appointing a surveyor
การขนถ่าย– พิจารณาแต่งตั้ง surveyor
หากความชื้นเฉลี่ยสูงและอุณหภูมิของสินค้าใน LOADING สูง - มีความเสี่ยงสูงที่สินค้าบางส่วนหรือ
ทั้งหมดจะขึ้นราในระหว่างการเดินทาง
อาจมีการระบายอากาศตลอดเวลาเมื่อกฎสามองศาอนุญาต แต่เฉพาะพื้นผิวของสินค้าเท่านั้นที่ได้รับ
การป้องกันไม่ให้เกิดความร้อนหรือขึ้นรา
ในการเปิดช่องระบายอากาศและในระหว่างการปล่อย ควรมีการตรวจสอบสินค้าด้วยสายตาอย่าง
ต่อเนื่องเพื่อมองหา:
- สัญญาณของความร้อนตัวเองบนพื้นผิวหรือตัวของสินค้า
- การเปลี่ยนแปลงของสีในสินค้า
- สินค้าขึ้นรา
- สินค้าที่เป็นก้อนหรือเปียก
- กลิ่นเหม็นหรือกลิ่นผิดปกติ
- ไม่มีการรบกวนหรือการปนเปื้อนระหว่างการโหลด
- อุณหภูมิสินค้า
- การเก็บตัวอย่าง และ/หรือ ตัวอย่างการทดสอบ – หากมีการเรียกร้องการขนถ่าย
- การขนถ่ายสินค้าระหว่างฝนตกหรือสภาพอากาศเปียกชื้น
- บันทึกการถ่ายภาพอย่างต่อเนื่อง
ภายใต้สถานการณ์เหล่านี้ กัปตันควรพิจารณาใช้ผู้เชี่ยวชาญในท้องที่เพื่อช่วยเหลือก่อนที่จะเปิดช่อง
เก็บของเพื่อระบายออกและระหว่างการขนถ่ายสินค้า
11.Grain rule
grain rule คือ กฏที่ว่าด้วยเรื่องของข้อกาหนดในการจัดการสินค้าประเภทเมล็ดพืช (GRAIN) ซึ่งถูก
กาหนดและควบคุมโดน IMO โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อความปลอดภัยในการขนส่งสินค้าประเภท grain และ
stability ของเรือตลอดเส้นทางการขนส่ง โดยจะมีเกณฑ์ในการประเมินอยู่ 3 ขั้นตอนดังนี้:
(1) angle of heel ที่เกิดจากการเคลื่อนตัวของเมล็ดพืช (GRAIN) จะต้องไม่เกิน 12 ° ในกรณีของ
เรือที่วางกระดูกงูหลังวันนที่ 1 มกราคม ค.ศ.1994
(2) ในกราฟของ stability พื้นที่ที่เกิดจากการหาจุดตัดของ เส้นโค้ง heeling arm และเส้นโค้งของ
righting arm จนถึง angle of heel ที่มีความแตกต่างสูงสุดระหว่างตาแหน่งของเส้นโค้งทั้งสอง หรือ 40°
หรือมุมของการจม โดยค่าที่ได้จะต้องไม่น้อยกว่า 0.075 เมตรเรเดียนในทุกสภาวะของการบรรทุก
(3) ค่า GM หลังจากการแก้ค่าของ free surface effect ในถังแล้วต้องไม่น้อยกว่า 0.30 ม. ก่อนทา
การโหลดสินค้าเมล็ดพืช (GRAIN) กัปตันต้องปฏิบัติตามข้อกาหนดของรัฐบาลแต่ละเมืองท่านั้นๆในการโหลด
สินค้า และจะต้องทาให้เรือสามารถปฏิบัติตาม stability criteria หลังจากการโหลดจะต้องแน่ใจว่าเรืออยู่ใน
สภาพตั้งตรงได้ก่อนออกสู้ทะเลเปิด