โดย นายอาหมัดฟกร ตาเละ (แบยี)

เอกสารการติววิชาเคมี ม.4
พั นธะเคมี
 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
1

ทบทวนเนือหา

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
2

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
3

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
4

การอ่านชือ
สารประกอบไอออนิก
จะอ่ า นไอออนบวกก่ อ น(อ่ า นชื อธาตุ ต ามปกติ ) ตามด้ ว ยไอออนลบ(เปลี ยนคํา
ลงท้ า ยเปน ไ-ด์ ) แต่ จ ะมี ไ อออนที เปนโมเลกุ ล บางตั ว จะมี ชื อเฉพาะ เช่ น

ธาตุ ท รานซิ ชั น ที มี เ ลขออกซิ เ ดชั น ได้ ห ลายค่ า จํา เปนจะต้ อ งบอกเลขออกซิ เ ดชั น
ด้ ว ยเลขโรมั น (แต่ อ่ า นเปนภาษาอั ง กฤษ)

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
5
สารประกอบโคเวเลนท์

1. อ่ า นชื อธาตุ ที อยู่ ด้ า นหน้ า ก่ อ นตามด้ ว ยธาตุ ที อยู่ ด้ า นหลั ง โดยเปลี ยนเสี ย ง
พยางค์ ท้ า ยเปน ไ-ด์ ( ide )
2. อ่ า นระบุ จํา นวนอะตอมของธาตุ ด้ ว ยเลขจํา นวนในภาษากรี ก ได้ แ ก่

3. ถ้ า ธาตุ แ รกมี อ ะตอมเดี ย ว ไม่ ต้ อ งอ่ า นระบุ

จํา นวนอะตอมของธาตุ นั นแต่ ถ้ า ธาตุ ห ลั ง มี เ พี ย งหนึ ง
อะตอมก็ ต้ อ งระบุ จํา นวนอะตอมด้ ว ยเสมอ

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
6

พันธะโลหะ

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
7

พันธะไอออนิก

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
8
วัฏจักรบอร์น-ฮาร์เบอร์

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
9

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
10
การละะลายนําของสารประกอบไอออนิก

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
11

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
12

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
13
สมการไอออนิก
สมการไอออนิ ก คื อ การเขี ย นสารอิ เ ล็ ก โทรไลต์ เ ปนไอออนแยกชิ นส่ ว นกั น เช่ น

และยั ง สามารถเขี ย นเปนสมการไอออนิ ก สุ ท ธิ ไ ด้ คื อ ไม่ ส นใจไอออนที ไม่ มี ส่ ว น

ร่ ว มในปฏิ กิ ริ ย า

สมบัติของสารประกอบไอออนิก

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
14

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
15

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
16

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
17

พันธะโคเวเลนท์

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
18

การเขียนสูตรโครงสร้างแบบลิวอิส
มี ท ริ ก นิ ด ๆ หน่ อ ยๆ คื อ นั บ จํา นวนวาเลนซ์ อิ เ ล็ ก ตรอนรวมทั งหมด แล้ ว ก็ นั บ จํา นวน
อิ เ ล็ ก ตรอนรวมทั งหมดที ยั ง ขาดอยู่ ใ ห้ ค รบกฎออกเตท หั ก ลบกั น ก็ ไ ด้ เ ปนจํา นวน
อิ เ ล็ ก ตรอนที จะอยู่ ใ นพั น ธะระหว่ า งอะตอม อิ เ ล็ ก ตรอนที เหลื อ อยู่ ทั งหมดก็ เ ติ ม ให้ เ ต็ ม
แต่ ล ะอะตอมให้ เ ปนไปตามกฎออกเตท (หรื อ กฎดู เ อทสํ า หรั บ ไฮโดรเจน)

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
19

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
20

ชนิดของพันธะโคเวเลนท์

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
21

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
22
เรโซแนนซ์
เรโซแนนซ์ คื อ ภาวะที โครงสร้ า งลิ ว อิ ส เพี ย งแบบเดี ย วไม่ ส ามารถเขี ย นอธิ บ ายรู ป
ร่ า งที แท้ จ ริ ง ของโมเลกุ ล ได้ เ พราะพั น ธะที มี คุ ณ สมบั ติ เ หมื อ นกั น ทุ ก ประการทั งความมี
ขั ว ความยาวและพลั ง งานพั น ธะ ในโครงสร้ า งลิ ว อิ ส ถู ก บั ง คั บ ให้ ต้ อ งเปนพั น ธะที ไม่
เหมื อ นกั น ในโลกแห่ ง ความเปนจริ ง คื อ โครงสร้ า งแบบนี นั นจะเกิ ด การ "delocalize"
ของอิ เ ล็ ก ตรอนหรื อ ก็ คื อ การที อิ เ ล็ ก ตรอนไม่ ไ ด้ อ ยู่ ป ระจํา ที ในพั น ธะใดพั น ธะหนึ งแต่
เคลื อนที ไปมาได้ ต ลอดทั งโมเลกุ ล

ตัวอยางของการเขียนโครงสรางลิวอิสในโมเลกุลที่มีเรโซแนนซ

ประจุ ฟอร์มล
ั
ประจุ ฟ อร์ มั ล (Formal Charge) เปนเลขแสดงความเปนบวกหรื อ ลบทางไฟฟา
ของแต่ ล ะอะตอมในสู ต รโครงสร้ า งซึ งมี สู ต รดั ง นี

เมื อรู้ วิ ธี คํา นวณประจุ ฟ อร์ มั ล แล้ ว มี ห ลั ก เกณฑ์ ง่ า ยๆ ในการพิ จ ารณาว่ า

โครงสร้ า งไหนของสารนั นๆ มี ค วามเสถี ย รที สุ ด ดั ง นี
1. ถ้ า ทุ ก ๆ อะตอมมี ป ระจุ ฟ อร์ มั ล เปน 0 จะเปนรู ป แบบโครงสร้ า งที เสถี ย ร
2. ประจุ ฟ อร์ มั ล รวมของทุ ก ๆ อะตอมจะต้ อ งเท่ า กั บ เลขค่ า ประจุ ข องโครงสร้ า ง
3. ประจุ ฟ อร์ มั ล ควรจะเปนเลขน้ อ ยๆ และประจุ ฟ อร์ มั ล ที เปนลบควรจะอยู่ บ นอะตอม
ของธาตุ ที มี EN สู ง กว่ า

ก็ จ ะสามารถเขี ย นสู ต รโครงสร้ า งที ต้ อ งการออกมาได้ ลองทํา แบบฝกหั ด ดู น ะลอง

หาประจุ ฟ อร์ มั ล ของทุ ก ๆ อะตอมในโมเลกุ ล ต่ า งๆ ข้ า งล่ า งนี

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
23

1. H, B, C, N, O และ F ทุ ก ๆ ธาตุ นี สามารถเกิ ด เปนสารประกอบกั บ H ได้ จงเขี ย น

โครงสร้ า งลิ ว อิ ส ของทุ ก ๆ สาร
2. จงเขี ย นแผนภาพลิ ว อิ ส ของสารประกอบต่ อ ไปนี HNO3 , H2SO4 , และ Sodium
azide
3. เขี ย นแผนภาพลิ ว อิ ส ของ SCN, CO , NO2 , NO3 , และ OF2
4. พิ จ ารณาว่ า โครงสร้ า งข้ า งล่ า งนี ข้ อ ใดเสถี ย รกว่ า

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
24

พลังงานพันธะและความยาวพันธะ

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
25

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
26

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
27

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
28

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
29

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
30

รูปทรงของโมเลกุล

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
31

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
32

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
33

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
34

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
35

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
36

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
37

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
38

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
39
สมบัติของสารประกอบโคเวเลนท์

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
40

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
41

สรุปพันธะเคมี

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
42

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
43

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
44

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
45

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
46

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
47

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
48

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ

 พันธะเคมี ม.4
คอรสเปิ ดเทอม 2019
49

The School of Teureka : สํ านักคิดสอนวิทย์ไม่มีกรอบ