The South Asian country’s boundaries tell the story of war,

diplomacy, geopolitical rivalries, and foreign incursions.

Đường biên giới của quốc gia Nam Á nói lên lịch sử về chiến tranh,
ngoại giao, cạnh tranh chính trị và các cuộc xâm lược nước ngoài.
Twenty years after a U.S.-led coalition ousted the Taliban from power in Afghanistan,
the resurgent militants have regained control of the country in a lightning offensive that
has stunned the watching world. But the Taliban takeover is only the latest upheaval in
a series of conflicts dating back nearly three centuries.
Hai mươi năm sau khi một liên minh do Hoa Kỳ lãnh đạo đã lật đổ Taliban khỏi chính
quyền ở Afghanistan, lực lượng chống đối nổi dậy đã giành lại quyền kiểm soát đất
nước trong một cuộc tấn công chớp nhoáng đã làm cả thế giới đang dõi theo choáng
váng. Tuy nhiên, việc Taliban tiếp quản chỉ là biến động mới nhất trong số hàng loạt
các cuộc xung đột đã có từ gần ba thế kỷ nay.
Landlocked and surrounded by mountains, deserts, and competing empires,
Afghanistan has been shaped by war and diplomacy since the Afghan Empire was
founded in 1747—the year Ahmad Shah Durrani, a Pashtun leader, consolidated rival
Afghan tribes.
Quốc gia không giáp biển, được bao quanh bởi núi, sa mạc và tranh giành giữa các đế
chế, Afghanistan được định hình bởi chiến tranh và ngoại giao kể từ khi Đế chế
Afghanistan được thành lập vào năm 1747 - năm Ahmad Shah Durrani, bởi một thủ lĩnh
người Pashtun, bằng việc hợp nhất các bộ tộc Afghanistan đối thủ.
During the late 19th century, Russia and Great Britain competed for control over
Afghanistan in a geopolitical struggle known as the Great Game. After fighting three
wars to counter Russian expansion, the British withdrew in 1919, making Afghanistan
an independent state.
Vào cuối thế kỷ 19, Nga và Vương quốc Anh tranh giành nhau quyền kiểm soát
Afghanistan trong cuộc đấu tranh địa chính trị được gọi là “Cuộc chơi lớn”. Sau khi lao
vào ba cuộc chiến chống lại sự bành trướng của Nga, người Anh đã rút lui vào năm
1919, biến Afghanistan trở thành một chế độ độc lập.
Sixty years later, on December 27, 1979, Soviet troops invaded the country to support
an unpopular communist regime then in power. The fighting would grind on for a
decade, killing more than a million Afghans and at least 15,000 Soviets.
Sáu mươi năm sau, vào ngày 27 tháng 12 năm 1979, quân đội Liên Xô xâm nhập đất
nước này để hỗ trợ một chế độ cộng sản không được lòng dân khi đó đang nắm quyền.
Cuộc chiến đã kéo dài trong một thập kỷ, giết chết hơn một triệu người Afghanistan và
ít nhất 15.000 người Liên Xô.
In 2001, three weeks after the September 11 attacks on New York and Washington,
D.C., the U.S. and Britain began raining bombs and missiles down on Afghanistan,
targeting Osama bin Laden’s training camps and the Taliban regime that harbored
them.
Năm 2001, ba tuần sau vụ tấn công ngày 11 tháng 9 vào New York và Washington,
D.C., Hoa Kỳ và Anh bắt đầu dội bom và tên lửa xuống Afghanistan, nhắm vào các trại
huấn luyện của Osama bin Laden và chế độ Taliban đã nuôi dưỡng chúng.
Given its history, it’s little wonder that resistance to foreign incursions and domination
has become part of Afghanistan’s national identity.
Với lịch sử của nó, không có gì ngạc nhiên khi những cuộc chiến chống lại sự xâm lược
và thống trị của nước ngoài đã trở thành một phần của bản sắc dân tộc Afghanistan.

Royal rule (1747-1973)

Afghanistan is led by monarchs, most of them from the Pashtun ethnic group that dominates
today’s Taliban.
Hoàng gia cai trị (1747-1973)
Afghanistan được lãnh đạo bởi các quốc vương, hầu hết trong số họ thuộc nhóm dân tộc
Pashtun chiếm phần đông Taliban ngày nay.
Anglo-Afghan wars (1839-1919)
Britain tries to annex Afghanistan three times to curb Russian expansion and protect British rule
over India.
Chiến tranh Anh-Afghanistan (1839-1919)
Anh cố gắng thôn tính Afghanistan ba lần để kiềm chế sự bành trướng của Nga và bảo vệ quyền
thống trị của Anh đối với Ấn Độ.
First Anglo-Afghan war (1839-1842)
Chiến tranh Anh-Afghanistan lần thứ nhất (1839-1842)
Second Anglo-Afghan war (1878-1880)
Chiến tranh Anh-Afghanistan lần thứ hai (1878-1880)
Third Anglo-Afghan war (1919)
Chiến tranh Anh-Afghanistan lần thứ ba (1919)
Soviet-Afghan war (1979-1989)
The U.S.S.R. invades to prop up an unpopular communist government. Islamic guerrilla
resistance arises.
Chiến tranh Xô viết-Afghanistan (1979-1989)
Liên bang Xô viết (U.S.S.R.) xâm nhập để ủng hộ một chính phủ cộng sản không được lòng dân.
Kháng chiến du kích Hồi giáo nảy sinh.
Taliban in power
The Taliban takes control of most of Afghanistan and imposes a five-year clampdown on all
things its leaders judge un-Islamic.
Taliban nắm quyền (1996-2001)
Taliban nắm quyền kiểm soát hầu hết Afghanistan và áp đặt một cuộc đàn áp kéo dài 5 năm đối
với tất cả những thứ mà các lãnh đạo của họ cho là phi Hồi giáo.
U.S.-led invasion (2001)
The Taliban regime is ousted for sheltering al Qaeda and Osama bin Laden after the 9/11 attacks
in the U.S.
Cuộc xâm nhập do Hoa Kỳ lãnh đạo (2001)
Chế độ Taliban bị lật đổ vì đã che chở cho al Qaeda và Osama bin Laden sau vụ tấn công 11/9
ở Mỹ.
Return of the Taliban (2021)
The U.S. military withdraws and the Taliban takes back control of Afghanistan, two decades
after being expelled by U.S. forces.
Sự trở lại của Taliban
Quân đội Hoa Kỳ rút quân và Taliban giành lại quyền kiểm soát Afghanistan, hai thập kỷ sau
khi bị trục xuất bởi lực lượng Hoa Kỳ.

The Pashtun are the largest ethnic group in Afghanistan, but twice as
many of them live in Pakistan as a result of the Durand Line border,
drawn by the British in 1893. The Taliban, who are largely Pashtun,
regrouped in Pakistan after the U.S. invasion and were aided by some
Pakistani security forces.
Pashtun là nhóm dân tộc lớn nhất ở Afghanistan, nhưng gấp đôi trong số họ
sống ở Pakistan bởi vì đường biên giới Durand Line, được người Anh ấn định
vào năm 1893. Taliban, phần lớn là người Pashtun, tập hợp lại ở Pakistan sau
cuộc xâm lược của Mỹ và được hỗ trợ bởi một số lực lượng an ninh Pakistan.
Imposed by the British in 1893, the border placed half of Afghanistan’s dominant ethnic group, the
Pashtun, under British rule in what is now Pakistan.

Durand Line: Do người Anh thiết lập vào năm 1893, biên giới này đặt một nửa
nhóm dân tộc đông nhất của Afghanistan, người Pashtun, dưới sự cai trị của
người Anh tại khu vực ngày nay là Pakistan.