ΑΙΣΘΗΤΗΡΙΑΚΗ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ

 Ο A. Jean Ayres, εργοθεραπευτής, ανέπτυξε τη θεωρία της αισθητηριακής ολοκλήρωσης

Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία
 1. Η αισθητηριακή ανάπτυξη είναι σημαντική για τη μάθηση
 2. Η αλληλεπίδραση του ατόμου με τα περιβάλλοντα διαμορφώνει την ανάπτυξη του
εγκεφάλου .
 3. Το νευρολογικό σύστημα έχει ικανότητα πλαστικότητας.
 4. Η ουσιαστική αισθητηριακή κινητική δραστηριότητα είναι ένας ισχυρός μεσολαβητής
πλαστικότητας.
 Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι μια διαδικασία οργάνωσης των αισθητηριακών
πληροφοριών στον εγκέφαλο προκειμένου να δημιουργηθεί μια προσαρμοστική απόκριση.
 Ο στόχος της θεραπείας αισθητηριακής ολοκλήρωσης είναι να παρέχει ελεγχόμενες και
ουσιαστικές αισθητηριακές εμπειρίες, έτσι ώστε το παιδί να μπορεί αυθόρμητα και κατάλληλα
να σχηματίσει αποκρίσεις που απαιτούν ενσωμάτωση αυτών των αισθήσεων.
 Σύμφωνα με τη θεωρητική βάση της αισθητηριακής ολοκλήρωσης, σημαντική σημασία
έχουν:
τα αιθουσαία, ιδιοδεκτικά, απτικά, ακουστικά και οπτικά συστήματα καθώς και η
όσφρηση (αίσθηση της όσφρησης) και ηαίσθηση της γεύσης. Το απτικό/ιδιοδεκτικό και το
αιθουσαίο/ιδιοδεκτικό σύστημα αλληλεπιδρούν με τα ακουστικά και οπτικά συστήματα για να
παρέχουν τις πολυτροπικές αισθητηριακές πληροφορίες που απαιτούνται για να υπάρξει μια
ουσιαστική κινητική απόκριση. Αναφέρεται ότι η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι μια
δυναμική διαδικασία που διατηρείται κατά την ανάπτυξη και οι αισθητηριακές πληροφορίες
μπορούν να οργανωθούν ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης με το περιβάλλον

ΑΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 Το δέρμα έχει πολλούς υποδοχείς που αντιλαμβάνονται το άγγιγμα, την πίεση, την υφή, τη
θερμότητα, τον πόνο και την κίνηση. Ένα σήμα μεταδίδεται στα σχετικά μέρη του εγκεφάλου
όταν οι απτικοί υποδοχείς διεγείρονται με αφή, θερμότητα ή δόνηση. Το απτικό σύστημα είναι
ένα αισθητηριακό σύστημα που επηρεάζει τη συμπεριφορά τόσο σωματικά όσο και
πνευματικά. Η αίσθηση της αφής είναι πολύ σημαντική για τη νευρική οργάνωση και την
ανάπτυξη της πράξης
ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 Οι αιθουσαίοι υποδοχείς που σχετίζονται με την ισορροπία και τη βαρύτητα και βρίσκονται στο
εσωτερικό αυτί αποτελούνται από ημικυκλικούς σωλήνες, μήτρα και σάκο. Τα ημικυκλικά
κανάλια είναι υπεύθυνα για την ανίχνευση γωνιακών, γρήγορων, σύντομων εκρήξεων κίνησης
και έχουν ως αποτέλεσμα φασικές κινήσεις των άκρων και στιγμιαία ανόρθωση της κεφαλής.
Το αιθουσαίο σύστημα είναι ένα σύστημα που επηρεάζει την ισορροπία, τις κινήσεις των
ματιών, τη στάση του σώματος, τον μυϊκό τόνο και την προσοχή .
ΙΔΙΟΔΕΚΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 Αυτό το σύστημα σχετίζεται με τη θέση και την κίνηση. Οι δραστηριότητες ώθησης και
έλξης που σχετίζονται με τους μύες και τις αρθρώσεις είναι δραστηριότητες που παρέχουν τη
μέγιστη διέγερση για αυτό το σύστημα. Το ιδιοδεκτικό σύστημα παρέχει πληροφορίες για τον
ορθοστατικό και οφθαλμοκινητικό έλεγχο, τη θέση στο χώρο και την ισορροπία μαζί με το
αιθουσαίο και το οπτικό σύστημα.
 Τα παιδιά που είναι υπο-ανταποκρινόμενα έναντι της ιδιοδεκτικής διέγερσης έχουν ασθενή
ιδιοδεκτική διάκριση και επίγνωση και αποτυγχάνουν να χρησιμοποιήσουν σωστά την
 ιδιοδεκτική εισαγωγή. Ως εκ τούτου, έχουν την τάση να σπάνε εύκολα τα παιχνίδια τους και να
έχουν χαμηλό τόνο στάσης. Δαγκώματα, σπρωξίματα, χτυπήματα, γρατσουνιές, χτυπήματα,
εκσφενδονίσεις, κρεμασμοί και επιθετικές συμπεριφορές καθώς και αυτοδιεγερτικές και
υπερκινητικές συμπεριφορές όπως χτυπήματα στο κεφάλι, δάγκωμα χεριών παρατηρούνται σε
παιδιά που αναζητούν ιδιοδεκτικές εισροές
ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 Οι αιθουσαίοι υποδοχείς που σχετίζονται με την ισορροπία και τη βαρύτητα και βρίσκονται
στο εσωτερικό αυτί αποτελούνται από ημικυκλικούς σωλήνες, μήτρα και σάκο. Τα ημικυκλικά
κανάλια είναι υπεύθυνα για την ανίχνευση γωνιακών, γρήγορων, σύντομων εκρήξεων κίνησης
και έχουν ως αποτέλεσμα φασικές κινήσεις των άκρων και στιγμιαία ανόρθωση της κεφαλής.
Το αιθουσαίο σύστημα είναι ένα σύστημα που επηρεάζει την ισορροπία, τις κινήσεις των
ματιών, τη στάση του σώματος, τον μυϊκό τόνο και την προσοχή
ΟΠΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
 Το φως που λαμβάνεται διεγείρει τον αμφιβληστροειδή προκειμένου να στείλει αισθητήρια
είσοδο στο κέντρο επεξεργασίας στον εγκέφαλο. Η ενσωμάτωση οπτικών εισροών με
διαφορετικές αισθήσεις παρέχει την επίγνωσή μας για το περιβάλλον μας. Το οπτικό και το
αιθουσαίο σύστημα συνεργάζονται για την αντιληπτική κινητική ολοκλήρωση και την οπτική
αντίληψη
Γευστική αίσθηση
Οσφρητική αίσθηση

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΙΔΙΟΔΕΚΤΙΚΟ

Η ιδιοδεκτικότητα ορίζεται ως ακρογωνιαίος λίθος στη θεραπεία αισθητηριακής ολοκλήρωσης. Οι
μυϊκές κινήσεις κατά της αντίστασης ή της βαρύτητας, η έλξη, η συμπίεση, οι κινήσεις που σχετίζονται
με τους μύες και τις αρθρώσεις παρέχουν ιδιοδεκτικό ερέθισμα και χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση
του κινητικού συντονισμού, για την αύξηση της επίγνωσης του σώματος και για τη βοήθεια της
ρύθμισης του επιπέδου διέγερσης ,σκαρφάλωμα σε ένα βουνό με υποστήριγμα και σύγκρουση σε
χαλάκια, παιχνίδια με άλματα, πατινάζ, ποδήλατο, πέταγμα και πιάσιμο μιας βαριάς μπάλας,
περπάτημα με καρότσι, δραστηριότητες έλξης και ώθησης, μεταφορά ή μετακίνηση βαρέων
αντικειμένων, μίμηση βόλτων με ζώα που απαιτούν βαριά εργασία (καβούρι, αρκούδα), αιώρηση από
τραπεζοειδές ράβδο, φορώντας μια βαριά δυτική, ζυγισμένη κουβέρτα, φορώντας βάρη στον
αστράγαλο ή τον καρπό σε δραστηριότητες διεγείρει το ιδιοδεκτικό σύστημα
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΑΠΤΙΚΟ
Δραστηριότητες όπως παιχνίδι με υλικά τύπου ζύμης ή πηλού, σχέδιο σε καθρέφτη με κρέμα
ξυρίσματος, ζωγραφική με δάχτυλα, σχέδιο σχημάτων με τα δάχτυλα σε άμμο, αφρό κ.λπ., μασάζ,
δονητικά παιχνίδια, χρήση διαφορετικών υφών για παιχνίδι και μπάνιο, παιχνίδι κρυφτού φασόλια ή
ρύζι, ζητώντας από το παιδί να ορίσει σχήματα που ζωγραφίζονται στην πλάτη του με τα δάχτυλά του,
η εύρεση αντικειμένων από μια σακούλα γεμάτη με ρύζι ή φασόλια κ.λπ. μπορεί να χρησιμοποιηθεί για
τη βελτίωση της αφής
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΑΚΟΥΣΤΙΚΟ
Μπορεί να ζητηθεί από το παιδί να ακούσει την αγαπημένη του απαλή μουσική στα ακουστικά
προκειμένου να μειωθεί η ακουστική ευαισθησία
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟ ΑΙΘΟΥΣΑΙΟ
Δραστηριότητες όπως γραμμική αιώρηση σε κούνια ή μπάλα με το πρόσωπο προς τα κάτω, πέταγμα
και πιάσιμο αντικειμένων ενώ αιωρείται, ολίσθηση σε τσουλήθρα, αναρρίχηση, χρήση σανίδας
σκούτερ ή skateboard, παιχνίδια άλματος, δραστηριότητες κύλισης, παιχνίδια όπως άλογο κουνίσματος
μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση της ευαισθησίας κατά των αιθουσαίων αισθήσεων. Το
παιδί ανέχεται το γραμμικό αιθουσαίο ερέθισμα περισσότερο από το στροφικό ερέθισμα

Δραστηριότητες για οφθαλμοκινητικό έλεγχο

Παιχνίδια και στυλό με φώτα, ρίψη σφαιρών σε έναν στόχο ενώ αιωρούνται, παιχνίδια ρίψης και
σύλληψης μπάλας, φύσημα φυσαλίδων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση του οφθαλμικού
ελέγχου
Δραστηριότητες για τον έλεγχο της στάσης και τις κινητικές δεξιότητες
Τα παιχνίδια σύλληψης μπάλας μπορούν να παιχτούν στο πάτωμα ή σε μια μπάλα ή ενώ κάθεστε σε
διαφορετικές θέσεις σε μια κούνια
Δραστηριότητες για διμερή κινητικό συντονισμό
Δραστηριότητες όπως η δημιουργία σχημάτων σκίζοντας χαρτιά με τα δύο χέρια, η δημιουργία
σχημάτων με τη ζύμη παιχνιδιού, το κόψιμο χαρτιών κ.λπ. με ψαλίδι, η κατασκευή περιδέραιου με την
τοποθέτηση χαντρών μέσα από ένα κορδόνι, το κλείσιμο/άνοιγμα των συνδετήρων ρούχων, το πιάσιμο
μπάλας και το πέταγμα και τα παλαμάκια με τα χέρια
Δραστηριότητες για οργάνωση κινητικού σχεδιασμού
Τα παιχνίδια με τα χέρια και τα μοτίβα ρυθμού, η υπερπήδηση εμποδίων, οι δραστηριότητες που
απαιτούν κινήσεις ολόκληρου του σώματος και συγχρονισμό, όπως το λάκτισμα μιας μπάλας, το
χτύπημα μιας μπάλας με ρόπαλο, η μίμηση των στάσεων των ζώων κ.λπ. μπορούν να χρησιμοποιηθούν
για τη βελτίωση του κινητικού σχεδιασμού
Μπορούν να χρησιμοποιηθούν θεραπευτικές δραστηριότητες, οι οποίες αφορούν την αισθητηριακή
επεξεργασία και διευκολύνουν δεξιότητες όπως η έναρξη, η αλληλουχία, ο διμερής συντονισμός, ο
συγχρονισμός και η μίμηση . Δραστηριότητες χειροκροτήματος