ÔN TẬP GIỮA KỲ PHƯƠNG PHÁP TÍNH


Dạng 1: 𝑎 = 4,4924 𝛿𝑎 = 0,012% 𝑎∗ = 4,49. Tìm sai số tuyệt đối

Sai số tuyệt đối: ∆ = 𝛿𝑎. 𝑎 + |𝑎 − 𝑎∗ | LÀM TRÒN LÊN

Dạng 2: 𝑎 = 𝟏𝟓, 077 𝛿𝑎 = 0,032%. Tìm số chữ số đáng tin

1
Bước 1: Tính 𝛿𝑎. 𝑎 = 0,0049 rồi so sánh với 0,005. Ta có 0,0049 < 0,005 = . 10−𝟐
2

Trường hợp chữ số đầu tiên sau số 0 ≥ 5 thì làm tròn lên rồi so sánh.
1
VD: 𝛿𝑎. 𝑎 = 0,0065, ta làm tròn lên thành 0,01 rồi so sánh với 0,05. Ta có 0,01 < 0,05 = . 10−𝟏
2

Bước 2: Số chữ số đáng tin = 2 + 2 (số chữ số trước dấu phẩy của a + trị tuyệt đối số mũ của 10)

Dạng 3: 𝑓 = 𝑥 3 + 𝑥𝑦 + 𝑦 3 . 𝐵𝑖ế𝑡 𝑥 = 4,9421 ± 0,0054 , 𝑦 = 3,5346 ± 0,0010. Tìm sai số tuyệt đối (sai số tương đối)

Sai số tuyệt đối: ∆𝑓 = |𝑓 ′ 𝑥|.∆𝑥 + |𝑓 ′ 𝑦|.∆𝑦 (với ∆𝑥 = 0,0054, ∆𝑦 = 0,0010)

CALC 𝑥 = 4,9421 𝑦 = 3,5346 LÀM TRÒN LÊN

∆𝑓
Sai số tương đối: 𝛿𝑓 = |𝑓|

Dạng 4: 𝑓 = 3𝑥 2 + 10𝑥 − 24 = 0. Khoảng cách li nghiệm [1,2], Nghiệm gần đúng 𝑥 ∗ = 1,47. Sai số nhỏ nhất theo công thức đánh giá sai số
tổng quát tổng quát 𝑥 ∗ .

Bước 1: |𝑓(𝑥)| CALC 𝑥 = 1,47 → 𝑨

𝑥=1
Bước 2: |𝑓′(𝑥)| CALC { . Chọn kết quả min → 𝑩
𝑥=2
𝑨
Bước 3: Sai số nhỏ nhất = LÀM TRÒN LÊN
𝑩

Dạng 5: 𝑓 = 4𝑥 3 − 6𝑥 2 + 7𝑥 − 11 = 0. Khoảng cách li nghiệm [1,2], Bằng phương pháp chia đôi. Tìm nghiệm gần đúng 𝑥 5 .

Bước 1: Nhập 𝑓. Tính 𝑓(1), 𝑓(2)

Nếu 𝑓(1) < 0, 𝑓(2) > 0 áp dụng quy tắc 1

Nếu 𝑓(1) > 0, 𝑓(2) < 0 áp dụng quy tắc 2

Bước 2: CALC lần lượt xn theo bảng sau đến khi tìm được kết quả. (xo là trung bình cộng của 2 cận khoảng cách li nghiệm đề cho)

N an bn xn Dấu Quy tắc 1:

0 Dấu (-): giữ nguyên b, thay a = xn
1 Dấu (+): giữ nguyên a, thay b = xn
2 Quy tắc 2:
Dấu (-): giữ nguyên a, thay b= xn
3
Dấu (+): giữ nguyên b, thay a = xn
4
5 → Kết quả là xn của lần lặp thứ 5 (x5)

4
Dạng 6: 𝑓 = √2𝑥 + 11 là hàm co trong [0,1]. Tìm giá trị hệ số co q.

𝑥=0
Tính |𝑓 ′ (𝑥)| CALC { . Chọn kết quả max là q
𝑥=1

Biên soạn: Trương Đức An

 3
Dạng 7: 𝑓 = √2𝑥 + 6 lặp trên [2,3]. 𝑥𝑜 = 2,2. Nghiệm gần đúng 𝑥2 :

Nhập hàm |𝑓 ′ (𝑥)| CALC 𝑥𝑜 → 𝑥1 → 𝐶𝐴𝐿𝐶 𝑎𝑛𝑠 → 𝑥2

(Nếu đề tìm nghiệm gần đúng 𝑥𝑛 thì ta rồi CALC 𝑥𝑜 rồi CALC ans cho đến khi tìm được nghiệm 𝑥𝑛 )
3
Dạng 8: Cho 𝑥 = √5𝑥 + 4; lặp đơn [2;3]; 𝑥0 = 2,6.Tính số lần lặp nhỏ nhất để được nghiệm với sai số (TIÊN NGHIỆM) < 𝜀
3
Bước 1: Tính 𝑥1 = √5𝑥 + 4 CALC 𝑥0 ⟶ 𝑥1 ⟶ 𝐴

𝑐𝑎𝑙𝑐 2
Bước 2: Tính 𝑞 = |𝑓 ′ (𝑥)| { chọn kết quả 𝑚𝑎𝑥 ⟶ 𝐵
𝑐𝑎𝑙𝑐 3
𝜀(1−𝑞) 𝜀(1−𝐵)
Bước 3: Áp dụng CT: 𝑛 ≥ 𝑙𝑜𝑔𝑞 (|𝑥 ) = 𝑙𝑜𝑔𝐵 ( |𝐴−𝑥 | ) ⟶ 𝑛 LÀM TRÒN LÊN SỐ NGUYÊN
1 −𝑥0 | 0

3
Dạng 9: 𝑓 = √2𝑥 + 6 lặp trên [2,3]. 𝑥𝑜 = 2,2. Sai số tuyệt đối nhỏ nhất của nghiệm 𝑥2 theo công thức hậu nghiệm hoặc tiên nghiệm.

𝑥=2
Bước 1: Tính q = |𝑓 ′ (𝑥)| CALC { . Chọn kết quả max → 𝑪 (Như dạng 6) Bước 2: Tính 𝑥1 → 𝑨, 𝑥2 → 𝑩 (Như dạng 7)
𝑥=3

𝑞 2 .|𝑥1 −𝑥𝑜 | 𝑞.|𝑥2 −𝑥1 |

Bước 3: Áp dụng công thức để tim sai số: ∆ = (Tiên nghiệm) hoặc ∆= (Hậu nghiệm) LÀM TRÒN LÊN
1−𝑞 1−𝑞

𝒒𝒏 .|𝒙𝟏 −𝒙𝒐 | 𝒒.|𝒙𝒏 −𝒙𝒏−𝟏 |

CÔNG THỨC TỔNG QUÁT: ∆= (Tiên nghiệm) hoặc ∆= (Hậu nghiệm)
𝟏−𝒒 𝟏−𝒒

Dạng 10: 𝑓 = 6𝑥 3 − 13𝑥 2 + 12𝑥 + 27 = 0. 𝑥𝑜 = 2,2. Tính 𝑥1 theo phương pháp Newton.

𝑓(𝑥)
Nhập: 𝑥 − CALC 𝑥𝑜 → 𝑥1
𝑓′(𝑥)

(Nếu đề không cho 𝑥𝑜 mà nghiệm 𝑥𝑜 được chọn theo Fourier thì làm như bước 1 dạng 11 để tìm 𝑥𝑜 rồi mới làm bài như dạng 10)

(Nếu đề tìm nghiệm gần đúng 𝑥𝑛 thì ta rồi CALC 𝑥𝑜 rồi CALC ans cho đến khi tìm được nghiệm 𝑥𝑛 )

Dạng 11: 𝒇 = 6𝑥 3 + 14𝑥 2 + 16𝑥 + 17 = 0. Khoảng cách li nghiệm [-5,8; -5.9]. Trong phương pháp Newton, chọn 𝑥𝑜 theo Fourier, sai số gần
đúng 𝑥1 , tính theo công thức sai số tổng quát.

𝑥 = −5,8
Bước 1: Tính 𝑓(𝑥). 𝑓 ′′ (𝑥) CALC { chọn 𝑥𝑜 = −5,9 (nếu kết quả dương)
𝑥 = −5,9
𝑓(𝑥)
Bước 2: Tìm 𝑥1 = 𝑥 − CALC 𝑥𝑜 → 𝑨 (như dạng 10) Bước 3: Tính |𝑓(𝑥)| CALC 𝑨 → 𝑩
𝑓′(𝑥)

𝑥 = −5,8 𝑩
Bước 4: |𝑓′(𝑥)| CALC { Chọn kết quả min → 𝑪 Bước 5: sai số gần đúng ∆ = LÀM TRÒN LÊN
𝑥 = −5,9 𝑪

(Nếu đề tìm sai số gần đúng 𝑥𝑛 thì ta làm đến bước 2 rồi CALC ans CALC ans cho đến khi tìm được nghiệm 𝑥𝑛 rồi mới lưu vào A, các bước còn lại
tương tự, không thay đổi.)

Dạng 12: Cho ma trận A. Với giá trị α nào thì ma trận xác định dương?

Ma trận xác định dương khi: Det(1) > 0 và Det(2) > 0 và Det(3) > 0 Nếu kết quả: B < α < A (B giữa nguyên, A làm tròn lên)

Dạng 13: Cho ma trận A. Phân tích 𝐴 = 𝐵. 𝐵𝑇 , theo phương pháp Choleski, tổng các phần tử 𝑡𝑟(𝐵) = 𝑏11 + 𝑏22 + 𝑏33 của ma trận B:

Bước 1: Tính Det(1); Det(2); Det(3)

𝐷𝑒𝑡(2) 𝐷𝑒𝑡(3)
Bước 2: Tính 𝐵11 = √𝐷𝑒𝑡(1) 𝐵22 = √ 𝐵33 = √ → tổng các phần tử 𝑡𝑟(𝐵)
𝐷𝑒𝑡(1) 𝐷𝑒𝑡(2)

Biên soạn: Trương Đức An

Dạng 14: Cho ma trận A. Phân tích A = L.U, theo phương pháp Doolite, tổng các phẩn tử 𝑡𝑟(𝑈) = 𝑈11 + 𝑈22 + 𝑈33 của ma trận U.
𝐷𝑒𝑡(2) 𝐷𝑒𝑡(3)
𝑈11 = 𝐷𝑒𝑡(1) 𝑈22 = 𝑈33 = → tổng các phần tử 𝑡𝑟(𝑈)
𝐷𝑒𝑡(1) 𝐷𝑒𝑡(2)

Dạng 15: Cho ma trận A. Phân tích 𝐴 = 𝐵. 𝐵𝑇 , theo phương pháp Choleski. Tìm phần tử B32 của ma trận B.

𝑎31 𝑎21 det (2)

Ta có: . +√ . 𝑥 = 𝑎32 → 𝐵32 = 𝑥 =
√𝑎11 √𝑎11 det (1)

Dạng 16: Cho ma trận A. Phân tích 𝐴 = 𝐿. 𝑈, theo phương pháp Doolite. Tìm phần tử L32 của ma trận L
𝑎31 𝐷𝑒𝑡(2)
Ta có: . 𝑎12 + . 𝑥 = 𝑎32 → 𝐿32 = 𝑥 =
𝑎11 𝐷𝑒𝑡(1)

Dạng 17: Cho ma trận A. Phân tích 𝐴 = 𝐿. 𝑈, theo phương pháp Doolite. Tìm phần tử U23 của ma trận L
𝑎21
Ta có: . 𝑎13 + 𝑥 = 𝑎23 → 𝑈23 = 𝑥 =
𝑎11

Dạng 18: Cho ma trận A. Giá trị của biểu thức (∥ 𝐴 ∥∞ − ∥ 𝐴 ∥1 )2

∥ 𝐴 ∥∞ : Chuẩn vô cùng (theo hàng) ∥ 𝐴 ∥1 : chuẩn một (theo cột)

Dạng 19: Cho ma trận A. Số điều kiện tính theo chuẩn một/ chuẩn vô cùng của A

Chuẩn một: 𝐾1 (𝐴) =∥ 𝐴 ∥1 . ∥ 𝐴−1 ∥1 Chuẩn vô cùng: 𝐾∞ (𝐴) =∥ 𝐴 ∥∞ . ∥ 𝐴−1 ∥∞ LÀM TRÒN LÊN

9𝑥1 + 3𝑥2 = 2
Dạng 20: Cho hệ phương trình { . Theo phương pháp Jacobi, tìm Ma trận lặp Tj
−2𝑥1 + 15𝑥2 = 4
−3
0
9
Tj = ( 2 )
0
15
9𝑥1 + 3𝑥2 = 2
Dạng 21: Cho hệ phương trình { . 𝑥 (0) = [0,2; 0,3]𝑇 . Tính 𝑥 (3) theo phương pháp Jacobi
−2𝑥1 + 15𝑥2 = 4
−𝟑𝑩+𝟐 𝟐𝑨+𝟒
Bước 1: 0,2→𝐴
0,3→𝐵
Bước 2: Nhập: 𝑫 = ∶𝑿= ∶𝑨=𝑫∶𝑩=𝑿 𝑪𝑨𝑳𝑪 = = → 𝑥 (1) → 𝑥 (2) → 𝑥 (3)
𝟗 𝟏𝟓

12𝑥1 − 2𝑥2 = 2
Dạng 22: Cho hệ phương trình { . Theo phương pháp Gauss-seidel, tìm ma trận lặp Tg
−5𝑥1 + 11𝑥2 = 6

𝑇𝑔 = (𝑀𝑎 𝑡𝑟ậ𝑛 Δ 𝑑ướ𝑖)−1 . (𝑀𝑎 𝑡𝑟ậ𝑛 Δ 𝑡𝑟ê𝑛)

Giữ nguyên đường chéo Đường chéo bằng 0, đổi dấu các phần tử

8𝑥1 − 3𝑥2 = 4
Dạng 23: Cho hệ phương trình { . 𝑥 (0) = [0,3; 0,6]𝑇 . Tính 𝑥 (3) theo phương pháp Gauss-seidel
−2𝑥1 + 17𝑥2 = 4
𝟑𝑩+𝟒 𝟐𝑨+𝟒
Bước 1: 0,3→𝐴
0,6→𝐵
Bước 2: Nhập: 𝑨 = ∶𝑩= 𝑪𝑨𝑳𝑪 = = → 𝑥 (1) → 𝑥 (2) → 𝑥 (3)
𝟖 𝟏𝟕

8𝑥1 − 3𝑥2 = 2
Dạng 24: Cho hệ phương trình { . 𝑥 (0) = [0,5; 0,3]𝑇 , sai số ∆𝑥 (2) của vecto 𝑥 (2) theo phương pháp Jacobi, sử dụng công thức hậu
−7𝑥1 + 18𝑥2 = 7
nghiệm và chuẩn vô cùng là:

Bước 1: Tìm Tj (như dạng 20) → ∥ 𝑇𝑗 ∥∞ hoặc ∥ 𝑇𝑗 ∥1

Bước 2: Tìm 𝑥 (1) , 𝑥 (2) (như dạng 21) → ∥ 𝑥 (2) − 𝑥 (1) ∥∞ hoặc ∥ 𝑥 (2) − 𝑥 (1) ∥1
∥𝑇𝑗 ∥∞ ∥𝑇𝑗 ∥2
∞
Bước 3: Áp dụng công thức: ∆𝑥 (2) = . ∥ 𝑥 (2) − 𝑥 (1) ∥∞ (Hậu nghiệm) hoặc ∆𝑥 (2) = . ∥ 𝑥 (1) − 𝑥 (0) ∥∞ (Tiên nghiệm)
1− ∥𝑇𝑗 ∥∞ 1− ∥𝑇𝑗 ∥∞

(Nếu đề yêu cầu chuẩn một thì đổi chuẩn vô cùng thành chuẩn một rồi áp dụng công thức trên) LÀM TRÒN LÊN

Biên soạn: Trương Đức An

 11𝑥1 − 2𝑥2 = 2
Dạng 25: Cho hệ phương trình { . 𝑥 (0) = [0,3; 1,0]𝑇 , sai số ∆𝑥 (2) của vecto 𝑥 (2) theo phương pháp Gauss-seidel, sử dụng công
−4𝑥1 + 14𝑥2 = 5
thức tiên nghiệm và chuẩn vô cùng là:

Bước 1: Tìm Tg (như dạng 22) → ∥ 𝑇𝑔 ∥∞ hoặc ∥ 𝑇𝑔 ∥1

Bước 2: Tìm 𝑥 (1) (như dạng 23) → ∥ 𝑥 (1) − 𝑥 (0) ∥∞ hoặc ∥ 𝑥 (1) − 𝑥 (0) ∥1
∥𝑇𝑔 ∥2
∞ ∥𝑇𝑔 ∥∞
Bước 3: Áp dụng công thức: ∆𝑥 (2) = . ∥ 𝑥 (1) − 𝑥 (0) ∥∞ (Tiên nghiệm) hoặc ∆𝑥 (2) = . ∥ 𝑥 (2) − 𝑥 (1) ∥∞ (Hậu nghiệm)
1− ∥𝑇𝑔 ∥∞ 1− ∥𝑇𝑔 ∥∞

(Nếu đề yêu cầu chuẩn một thì đổi chuẩn vô cùng thành chuẩn một rồi áp dụng công thức trên) LÀM TRÒN LÊN
‖𝑻‖𝒏 ‖𝑻‖
CÔNG THỨC TỔNG QUÁT: ∆𝒙(𝟐) = . ‖𝒙(𝟏) − 𝒙(𝟎) ‖(Tiên nghiệm) hoặc ∆𝒙(𝟐) = . ‖𝒙(𝒏) − 𝒙(𝒏−𝟏) ‖ (Hậu nghiệm)
𝟏− ‖𝑻‖ 𝟏− ‖𝑻‖

7,3x1 − 2,1x2 = 4,2

Dạng 26: Cho hệ phương trình { . x (0) = [1,2; 2,1]T . Dùng phương pháp Gauss-seidel, tìm chỉ số n nhỏ nhất sao
2,1x1 + 9,3x2 = 2,2
cho ‖x (n) − x (n−1) ‖∞ < ε (GAUSS - SEIDEL CHUẨN VÔ CÙNG)

Nhập: 𝐃 = 𝐀 ∶ 𝐗 = 𝐁 ∶ 𝐀 = ⋯ ∶ 𝐁 = ⋯ : 𝐄 = |𝐃 − 𝐀| − 𝛆 ∶ 𝐅 = |𝐗 − 𝐁| − 𝛆 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 1,2; B = 2,1, những giá trị còn lại = 0)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E và F cùng âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

7,3x1 − 2,1x2 = 4,2

Dạng 27: Cho hệ phương trình { . x (0) = [1,2; 2,1]T . Dùng phương pháp Gauss-seidel, tìm chỉ số n nhỏ nhất sao
2,1x1 + 9,3x2 = 2,2
cho ‖x (n) − x (n−1) ‖1 < ε (GAUSS - SEIDEL CHUẨN MỘT)

Nhập: 𝐃 = 𝐀 ∶ 𝐗 = 𝐁 ∶ 𝐀 = ⋯ ∶ 𝐁 = ⋯ : 𝐄 = |𝐃 − 𝐀| + |𝐗 − 𝐁| − 𝛆 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 1,2; B = 2,1, những giá trị còn lại = 0)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

7,3x1 − 2,1x2 = 4,2 (0)

Dạng 28: Cho hệ phương trình { . x = [1,2; 2,1]T . Dùng phương pháp Jacobi, tìm chỉ số n nhỏ nhất để ‖x (n) − x (n−1) ‖∞ < ε
2,1x1 + 9,3x2 = 2,2
(JACOBI CHUẨN VÔ CÙNG)

Nhập: 𝐃 = ⋯ ∶ 𝐗 = ⋯ : 𝐄 = |𝐃 − 𝐀| − 𝛆 ∶ 𝐅 = |𝐗 − 𝐁| − 𝛆 ∶ 𝐀 = 𝐃 ∶ 𝐁 = 𝐗 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 1,2; B = 2,1, những giá trị còn lại = 0)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E và F cùng âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

7,3x1 − 2,1x2 = 4,2 (0)

Dạng 29: Cho hệ phương trình { . x = [1,2; 2,1]T . Dùng phương pháp Jacobi, tìm chỉ số n nhỏ nhất để ‖x (n) − x (n−1) ‖1 < ε
2,1x1 + 9,3x2 = 2,2
(JACOBI CHUẨN MỘT)

Nhập: 𝐃 = ⋯ ∶ 𝐗 = ⋯ : 𝐄 = |𝐃 − 𝐀| + |𝐗 − 𝐁| − 𝛆 ∶ 𝐀 = 𝐃 ∶ 𝐁 = 𝐗 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 1,2; B = 2,1, những giá trị còn lại = 0)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

15x1 − 2x2 = 6 (0)

Dạng 30: Cho hệ phương trình { . x = [1; 1,5]T . Dùng phương pháp Jacobi, tìm số lần lặp cần thiết sao cho nghiệm có sai số (sai
3x1 + 11x2 = 7
số TIÊN NGHIỆM) chuẩn vô cùng < 𝜀

Bước 1: Tính ||𝑇|| và 𝑥 (1) → ‖𝑥 (1) − 𝑥 (0) ‖

𝜀(1−||𝑇||)
ÁP DỤNG CÔNG THỨC: 𝑛 ≥ 𝑙𝑜𝑔||𝑇|| ( ) ⟶𝑛 LÀM TRÒN LÊN SỐ NGUYÊN
‖𝑥 (1) −𝑥 (0) ‖

Biên soạn: Trương Đức An

 3,2x1 − 1,1x2 = 0,2
Dạng 31: Cho hệ phương trình { . x (0) = [0,3; −4,2]T . Dùng phương pháp Gauss-seidel, tìm chỉ số n nhỏ nhất sao cho sai số
−2,1x1 + 4,3x2 = 1,9
xn theo công thức HẬU NGHIỆM chuẩn vô cùng < 𝜀 (GAUSS - SEIDEL CHUẨN VÔ CÙNG)
‖𝑇𝑔‖
Bước 1: Tính ‖1−𝑇𝑔‖∞ , ghi lại kết quả, đặt là Y (hạn chế lưu biến vì dễ sai)
∞

Bước 2: Nhập: 𝐃 = 𝐀 ∶ 𝐗 = 𝐁 ∶ 𝐀 = ⋯ ∶ 𝐁 = ⋯ : 𝐄 = 𝐘. |𝐃 − 𝐀| − 𝛆 ∶ 𝐅 = 𝐘. |𝐗 − 𝐁| − 𝛆 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 0,3; B = −4,2; những giá trị

còn lại = 0, chỗ Y ta nên thế kết quả vào, không nên đặt biến dễ sai)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E và F cùng âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

3,2x1 − 1,1x2 = 0,2

Dạng 32: Cho hệ phương trình { . x (0) = [0,3; −4,2]T . Dùng phương pháp Gauss-seidel, tìm chỉ số n nhỏ nhất sao cho sai số
−2,1x1 + 4,3x2 = 1,9
xn theo công thức HẬU NGHIỆM chuẩn một < 𝜀 (GAUSS - SEIDEL CHUẨN MỘT)
‖𝑇𝑔‖
Bước 1: Tính ‖1−𝑇𝑔‖1 , ghi lại kết quả, đặt là Y (hạn chế lưu biến vì dễ sai)
1

Bước 2: Nhập: 𝐃 = 𝐀 ∶ 𝐗 = 𝐁 ∶ 𝐀 = ⋯ ∶ 𝐁 = ⋯ : 𝐄 = 𝐘. (|𝐃 − 𝐀| + |𝐗 − 𝐁|) − 𝛆 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 0,3; B = −4,2; những giá trị còn lại =
0, chỗ Y ta nên thế kết quả vào, không nên đặt biến dễ sai)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

3,2x1 − 1,1x2 = 0,2

Dạng 31: Cho hệ phương trình { . x (0) = [0,3; −4,2]T . Dùng phương Jacobi, tìm chỉ số n nhỏ nhất sao cho sai số xn theo công
−2,1x1 + 4,3x2 = 1,9
thức HẬU NGHIỆM chuẩn vô cùng < 𝜀 (JACOBI CHUẨN VÔ CÙNG)
‖𝑇𝑗‖
Bước 1: Tính ‖1−𝑇𝑗‖∞ , ghi lại kết quả, đặt là Y (hạn chế lưu biến vì dễ sai)
∞

Bước 2: Nhập: 𝐃 = ⋯ ∶ 𝐗 = ⋯ : 𝐄 = 𝐘. |𝐃 − 𝐀| − 𝛆 ∶ 𝐅 = 𝐘. |𝐗 − 𝐁| − 𝛆 ∶ 𝐀 = 𝐃 ∶ 𝐁 = 𝐗 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 0,3; B = −4,2; những giá trị

còn lại = 0, chỗ Y ta nên thế kết quả vào, không nên đặt biến dễ sai)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E và F cùng âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

3,2x1 − 1,1x2 = 0,2

Dạng 32: Cho hệ phương trình { . x (0) = [0,3; −4,2]T . Dùng phương pháp Jacobi, tìm chỉ số n nhỏ nhất sao cho sai số xn theo
−2,1x1 + 4,3x2 = 1,9
công thức HẬU NGHIỆM chuẩn một < 𝜀 (JACOBI CHUẨN MỘT)
‖𝑇𝑗‖
Bước 1: Tính ‖1−𝑇𝑗‖1 , ghi lại kết quả, đặt là Y (hạn chế lưu biến vì dễ sai)
1

Bước 2: Nhập: 𝐃 = ⋯ ∶ 𝐗 = ⋯ : 𝐄 = 𝐘. (|𝐃 − 𝐀| + |𝐗 − 𝐁|) − 𝛆 ∶ 𝐀 = 𝐃 ∶ 𝐁 = 𝐗 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC (A = 0,3; B = −4,2; những giá trị còn lại =
0, chỗ Y ta nên thế kết quả vào, không nên đặt biến dễ sai)

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.
3
Dạng 33: Cho phương trình 𝑥 = √8x + 8 thỏa điều kiện lập đơn trên [3;4]. Nếu chọn x0 = 3,2. Tìm chỉ số n nhỏ nhất sao cho |xn − xn−1 | < 𝜀

Nhập: 𝐃 = 𝟑√𝟖𝐀 + 𝟖 ∶ 𝐄 = |𝐃 − 𝐀| − 𝛆 ∶ 𝐀 = 𝐃 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC A = 3,2

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.
3
Dạng 34: Cho phương trình 𝑥 = √8x + 8 thỏa điều kiện lập đơn trên [3;4]. Nếu chọn x0 = 3,2. Tìm chỉ số n nhỏ nhất sao cho sai số theo của xn theo
công thức HẬU NGHIỆM < 𝜀
𝑥=3
Bước 1: Tính q = |𝑓 ′ (𝑥)| CALC { . Chọn kết quả max → 𝑪 (Như dạng 6)
𝑥=4
𝑞
Bước 2: Tính ghi lại kết quả, đặt là Y (hạn chế lưu biến vì dễ sai)
1−𝑞
𝟑
Bước 3: Nhập: 𝐃 = √𝟖𝐀 + 𝟖 ∶ 𝐄 = 𝐘. |𝐃 − 𝐀| − 𝛆 ∶ 𝐀 = 𝐃 ∶ 𝐌 = 𝐌 + 𝟏 CALC A = 3,2; chỗ Y ta nên thế kết quả vào, không nên đặt biến dễ sai)

Biên soạn: Trương Đức An

Bấm “=” cho đến khi tìm thấy E âm (lần đầu tiên), ta đọc kết quả của M sau đó.

Dạng 35: Cho phương trình 𝑓(𝑥) = (𝑥 − 2)2 − ln (𝑥 + 1) = 0. Khoảng cách li nghiệm [1, 2]. Sử dụng phương pháp Newton, chọn 𝑥0 theo điều kiện
Fourier, tìm 𝑥𝑛 và ∆𝑥𝑛 sao cho ∆𝑥𝑛 < 10−3

𝑥=1
Bước 1: Tính 𝑓(𝑥). 𝑓 ′′ (𝑥) CALC { . Chọn 𝑥0 = 1 (nếu kết quả dương và ngược lại)
𝑥=2
𝑥= 1
Bước 2: Tính |𝑓 ′ (𝑥)| CALC { Chọn kết quả min → A
𝑥=2
𝑓(𝑥) |𝑓(𝑥)|
Bước 3: Nhập: 𝑥 = 𝑥 − : CALC 𝑥 = 𝑥𝑜
𝑓′ (𝑥) 𝐴

|𝑓(𝑥)| |𝑓(𝑥)| 𝑓(𝑥)

Bước 4: Bấm “=” cho đến khi thấy < 10−3 , ta đọc giá trị ∆𝑥𝑛 = và bấm quay lại để đọc giá trị 𝑥𝑛 = 𝑥 − tương ứng.
𝐴 𝑨 𝑓′ (𝑥)

LƯU Ý: 𝑥2 : QUÁ BÁN Δ𝑥2 : LÀM TRÒN LÊN

34𝑥1 + 2,73𝑥2 − 1,85𝑥3 = 12,89

Dạng 36: Cho hệ phương trình: { 1,34𝑥1 + 29𝑥2 − 3,24𝑥3 = 15,73 𝑥 (0) = (0,1; 0,3; 0,4). Tìm 𝑥 (3) theo phương pháp Gauss - seidel.
1,18𝑥1 − 4,87𝑥2 + 32,6𝑥3 = 18,42

Bước 1: Nhập:
−2,73𝐵 + 1,85𝐶 + 12,89 −1,34𝐴 + 3,24𝐶 + 15,73 −1,18𝐴 + 4,87𝐵 + 18,42
𝐴= :𝐵 = :𝐶 = 𝐶𝐴𝐿𝐶 𝐵 = 0,3; 𝐶 = 0,4; 𝐴 = 0,1
34 29 32,6

Bước 2: Bấm “=” cho đến khi tìm được 𝑥 (3) .

14,3𝑥1 + 1,73𝑥2 − 1,85𝑥3 = 12,891

Dạng 37: Cho hệ phương trình: {1,34𝑥1 + 16,5𝑥2 − 3,24𝑥3 = 15,731; 𝑥 (0) = (1,5; 0,3; 3,4). Tìm 𝑥 (3) theo phương pháp Jacobi.
1,18𝑥1 − 4,87𝑥2 + 18,7𝑥3 = 18,421
1,73 1,85 12,891
0 − 14,3
14,3 14,3 1,5
1,34 3,24 15,731
Bước 1: Nhập: Ma trận A = −
16,5
0
16,5
; Ma trận B = 16,5
; Ma trận C = (0,3)
1,18 4,87 18,421 3,4
− 0
( 18,7 18,7 ) ( 18,7 )

𝑥 (1) = ma trận B + ma trận A × ma trận C 𝑥1 (3) =

Bước 2: Tính: 𝑥 = ma trận B + ma trận A × ma trận Ans → {𝑥2 (3) =
(2)

𝑥 (3) = ma trận B + ma trận A × ma trận Ans 𝑥3 (3) =

1 5 −3 3
2 3 −1 2
Dạng 38: Cho ma trận 𝐴 = ( ) .Phân tích A = LU theo phương pháp Doolittle.
−1 2 5 4
3 −2 1 2
det (2) det (3) det (4) 𝑎23 .𝑎11 −𝑎21 .𝑎13 𝑎24 .𝑎11 −𝑎21 .𝑎14
𝑢11 = det (1) 𝑢22 = 𝑢33 = 𝑢44 = 𝑢23 = 𝑢24 =
det (1) det (2) det (3) 𝑎11 𝑎11

𝑎31 .𝑎13 (𝑎32 .𝑎11 −𝑎31 .𝑎12 )(𝑎23 .𝑎11 −𝑎21 .𝑎13 ) 𝑎32 .𝑎11 −𝑎31 .𝑎12 𝑎42 .𝑎11 −𝑎41 .𝑎12
𝑢34 = 𝑎33 − − 𝑙32 = 𝑙42 =
𝑎11 (𝑎22 .𝑎11 2 −𝑎21 .𝑎12 .𝑎11 ) 𝑎22 .𝑎11 −𝑎21 .𝑎12 𝑎22 .𝑎11 −𝑎21 .𝑎12

𝑎41 . 𝑎13 (𝑎42 . 𝑎11 − 𝑎41 . 𝑎12 )(𝑎23 . 𝑎11 − 𝑎21 . 𝑎13 )
𝑎43 − −
𝑎11 (𝑎22 . 𝑎11 2 − 𝑎21 . 𝑎12 . 𝑎11 )
𝑙43 =
𝑎 .𝑎 (𝑎 . 𝑎 − 𝑎31 . 𝑎12 )(𝑎23 . 𝑎11 − 𝑎21 . 𝑎13 )
𝑎33 − 31 13 − 32 11
𝑎11 (𝑎22 . 𝑎11 2 − 𝑎21 . 𝑎12 . 𝑎11 )

LƯU Ý: 𝑙11 = 𝑙22 = 𝑙33 = 𝑙44 = 1, cột 1 ma trận L = cột 1 ma trận A, hàng 1 ma trận U = hàng 1 ma trận A

→ Ngoài những phần tử trên, tất cả phần tử còn lại đều = 0

Biên soạn: Trương Đức An