CÔNG THỨC KHÁC CỦA NƯỚC CHÀ TAY SÁT KHUẨN

1. Nước chà tay có alcol - free, nguồn gốc thực vật

Chiết xuất lô hội hay nha đam chứa hơn 70 thành phần thiết yếu và hơn 200 hợp
chất có hoạt tính sinh học như vitamin, khoáng chất, amino acid, enzyme, protein,
polysaccharide.

Trong nhiều thế kỉ, gel và chiết xuất từ thịt lá lô hội đã được sử dụng với mục
đích làm lành và xoa dịu vết bỏng, vết thương, cháy nắng, kháng viêm, giúp vùng da bị
tổn thương mau chóng hồi phục.

 Chính vì thế sử dụng nha đam trong nước chà tay là một lựa chọn không thể bỏ qua.

Công thức nghiên cứu:

Thành phần C%(tt/tt)

Gel lô hội 90%

Glycerin 5%

vitamin E 0.05%

Tinh dầu đinh hương 1.25%

Nước cất 3.70%

 Tác dụng chính của các thành phần:

 Gel lô hội: Làm dịu mát da và dưỡng ẩm tự nhiên thông qua cơ chế giữ ẩm và
chống lại cảm giác nóng rát. Các nghiên cứu gần đây cho thấy lô hội còn có tính
kháng khuẩn (Cuzzle 1986, David và Cộng sự 1987, Rodriguez và Cộng sự
1988, Hogan 1988).
 Glycerin: Không mùi, giúp dưỡng ẩm, làm mềm da và ngăn ngừa lão hóa.
 Dầu đinh hương:
- Có tác dụng kháng nấm, chống lại các loại nấm da liễu khác nhau khi sử
dụng ở nồng độ 1% - 5% (tt/tt). Bên cạnh đó còn tạo hương liệu cho sản
phẩm.
- Hoạt động kháng khuẩn của dầu đinh hương chống lại các vi khuẩn như
S. aureus, Salmonella, E. coli,...

→ Dầu đinh hương được sử dụng để đánh giá mức độ an toàn của nước
chà tay. Dầu đinh hương được chọn ở 1.25% là thích hợp bởi nếu nồng
độ cao hơn sẽ gây mùi mạnh và có thể gây bỏng da.

 Vitamin E: Cung cấp độ ẩm cho da, dưỡng ẩm và ngăn ngừa tình trạng da khô,
sần sùi và bong tróc.

→ Việc kết hợp glycerin và vitamin E giúp cho da chống khô rít sau khi sử dụng
để chà tay.

 Nước cất: Dung môi hòa tan các chất.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8296100/
https://coway.com.vn/tin-tuc/huong-dan-tu-lam-nuoc-rua-tay-kho-tai-nha-bang-cac-
nguyen-lieu-don-gian/
https://youmed.vn/tin-tuc/10-cong-dung-tuyet-voi-cua-vitamin-e-ban-nen-biet/
http://thanhtrangpharma.com/rua-tay-cao-cap-aloe-vera.html

2. Nước chà tay có alcohol-free với chất khử khuẩn Benzalkonium clorid
Theo Journal of Hospital Infection1: Benzalkonium clorid có thể dùng làm chất khử
khuẩn ở nồng độ thấp, hiệu quả với nhiều loại vi khuẩn và virus, ưu điểm ít kích ứng, ít
bắt lửa hơn alcohol.
Theo Saudi Pharmaceutical Journal 2 nghiên cứu về công thức nước chà tay với
hoạt chất chính là Benzalkonium clorid, đã cho kết quả khá tốt về khả năng khử trùng.
Công thức nghiên cứu:
1
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0195670120305478
2
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S131901642100116X
 Thành phần Nồng độ % Tác dụng
Benzalkonium 0,1 Khử khuẩn
clorid
2 Giữ ẩm, giảm kích ứng
Glycerin
2 Giữ ẩm
Propylen glycol
0,2 Tạo gel
Carbopol 980
0,15 Chất bảo quản
Diazolidinyl urea
0,5 Tạo hương thơm
Hương liệu
(chanh) Điều chỉnh Điều chỉnh pH thích hợp
đến khi pH =
Natri hidroxid 6,3
Dung môi hòa tan các
Vừa đủ 100 chất
Nước cất

Tác dụng của các thành phần:

 Benzalkonium clorid (BKC)

- Là một hợp chất amoni bậc 4
- Vai trò: hoạt chất chính, mức độ khử khuẩn thấp, nhưng
vẫn đủ tác động lên nhóm vi khuẩn thực vật và virus có
vỏ, khả năng lưu lại trên da lâu hơn cồn (cồn vốn dễ bay
hơi).
- Cơ chế tác động: nghiên cứu cho biết thông qua sự hấp phụ vào thành tế
bào của vi khuẩn, do đó, làm hư hại cấu trúc của thành vi khuẩn, ngoài ra
BKC còn có thể tác động lên lớp vỏ lipid của virus Sar-Cov-2...
- Nồng độ chất khử khuẩn được khuyến nghị là 0,1 đến 0,15%
- Khả năng sát khuẩn ít nhất 99,9% trong 15 giây (Nghiên cứu của Đại học
Brigham Young – Mỹ)3

3
https://news.byu.edu/byu-study-alcohol-free-hand-sanitizer-just-as-effective-against-covid-19-
virus-as-alcohol-based-versions
  Glycerin
- Vai trò giữ nước, duy trì độ ẩm, có độ nhớt cao
- Thành phần giảm kích ứng và nguy cơ viêm da trong nước chà tay có cồn và
không cồn

 Propylene glycol: dù là một alcohol có khả năng khử khuẩn, nhưng ở nồng độ
thấp, có vai trò giữ ẩm.
- Vai trò: lưu giữ trên tay, giữ độ ẩm cho da
- Có khả năng tan trong nước, còn là trung gian / dung môi hòa tan các chất
khó tan, tăng sự ổn định của nhũ tương

 Carbopol 980
- Carbomer, chuỗi polyme của acid acrylic
- Trương nở trong nước, chất tạo gel trong suốt, hoạt động tốt ở pH > 6

 Diazolidinyl urea
- Chất bảo quản, hạn chế tác động vi sinh vật, nấm mốc  chế phẩm ổn định
và bền hơn
- Kết hợp Benzalkonium clorid có thể mở rộng tác động lên nhiều chủng vi
khuẩn
- Nồng độ an toàn được khuyên dùng là 0,1% - 0,3%

 Hương liệu (Chanh): tạo mùi thơm dễ chịu cho nước chà tay

 Natri hidroxid: điều chỉnh pH của gel khoảng 6,3

 pH gần với pH của da và là môi trường thích hợp cho chất tạo gel phát huy
tác dụng

 Nước cất: dung môi hòa tan các chất, an toàn với người.

Tóm lại:
Ưu điểm:
- Là một loại nước chà tay tiềm năng có thể thay thế nước chà tay nền cồn
- Khắc phục một số nhược điểm của cồn: ít kích ứng, ít bắt lửa hơn nhưng vẫn
có thể khử khuẩn tốt
- Được ứng dụng làm nước chà tay cho trẻ em vì độ an toàn khá tốt
Nhược điểm:
- Hiện chưa phổ biến như nước chà tay nền cồn ở Việt Nam
- Công thức trên còn một số yếu tố cần được nghiên cứu thêm như: thời gian
khử khuẩn, đánh giá trước và sau khi thoa lên da, và độ ổn định của chế
phẩm ...
Các chế phẩm có hoạt chất là Benzalkonium clorid 0,1% trên thị trường