ALNIE GRACE A.

DELANTES
Section B
Gawin natin : Pag-unawa sa Paksa

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod:

1. Ilahad ang mga kasamaang naidulot ng digmaan.

Ang mga kasamaang naidulot ng digmaan ay kadalasang pagkawasak ng lupa at ari-

arian, nakakapanakit sa mga tao, ang pagkawala ng buhay ng mga sundalo at sibilyan.
Maraming tao ang kailangang magskripisyo para ipaglaban ang bansa at nasira ang
kapaligiran. Gutom at sakit ang kasunod ng digmaan. Napilitan ang mga tao na lisanin ang
kani-kanilang tahanan. Sa buomg daigdig, mayroon na ngayong 50 milyong nagsilikas at
nawalan ng sariling tahanan-kalahati sa mga ito ay mga bata.

2. Ano ang mga katangian ng mga akdang pampanitikan sa panahon ng mga Hapones?

Ang mga katangian ng mg akdang pampanitikan sa panahong ng mga Hapones:

 Sumesentro sa pagka-makabayan, pag-ibig at kalikasan

 Malaya ang lahat ng manunulat sa uri ng porma at teknik ng pagsulat at anyo ng
panitikan
 Gintong panahon para sa mga manunulat sa wikang tagalog
 Nagging paksa sa panahong ito ang kalupitan ng mga Hapones at kabayanihan ng
gerilya
 Sumesentro sa buhay sa lalawigan o pagsaka o pangingisda

3. Magbigay ng mga halimbawa ng haiku at tanaga.

Halimbawa ng haiku :
Sanggol

Pa gang sanggol ay ngumiti

Nawawala ang pighati,

Pag kalong mo’y sumisidhi

Ang pangarap na punyagi.

 Galit

Ang damdami’y sumisikdo

Sa balitang di-totoo;

Habang sila’y nanunudyo.

Poot nag-aalimpuyo.

Halimbawa ng tanaga:

Uling

Putol-putol na ugat,

Sa dibdib nitong gubat,

Ay nakikipag-usap,

Sa nag-iwi ng tabak!

Kalikasan

Ganito nga ang hangin

Simoy na lalanghapin

Pilit panatiligin

Para sa buhay natin.

PAGTATAYA

Panuto: Sagutin ang mga sumusnod:

1. Magtanong sa inyong mga lolo at lola tungkol sa mga pangyayaring naganap sa

panahon ng mga Hapones. Ihambing sa mga pangyayari sa kasalukuyan.

Mahahalagang pangyayari na naganap sa panahon ng Hapones ayon sa aking Lola:

  Pagbomba sa Pearl Harbor
 Ang mga babaeng Filipino ay nagging “comfort women” o ginahasa ng mga
sundalong hapon
 Death March
 Idineklara na Open City ang Maynila
 Ang Ikalawang Republika ng Pilipinas

2. Bakit pinamagatang “Lupang Tinubuan” ang kuwentong sinulat ni Narciso Reyes?

Pinamagatan itong “Lupang Tinubuan” dahil ang kuwentong ito ay batay sa lugar na
kinalakihan at pinagmulan ng may-akda.

Gawin natin : Pag-unawa sa Paksa

Panuto: Sagutin ang mga sumusunod:

1. Anu-ano ang dapat bigyan ng halaga sa paggamit ng dulog klasismo sa pagsusuri ng

isang akdang pampanitikan?

Ang klasisismo o kasismo ay isa sa teoryang pampanitikan na nagmula sa Gresya. Mas higit
na pinapahalagahan ang kaisipan kay sa damdamin. Ang mga dapat bigyang halaga sa
paggamit ng dulog klasismo sa pagsusuri ng isang akdang pampanitikan ay ang maglahad
ng mga pangyayaring payak, ukol sa pagkakaiba ng estado sa buhay ng dalawang nag-
iibigan, karaniwan ang daloy ng mga pangyayari, matipid at piling-pili sa paggamit ng mga
salita at lagging nagtatapos ng may kaayusan.

2. Sinasang-ayunan mo ba ang sinasabing batayan o premis ng dulog humanismo na

ang tao ay rasyunal na nilalang na may kakayahang maging masama o mabuti?

Sinasang-ayunan ko ang batayan o premis ng dulog humanismo na ang tao ay

rasyunal na nilalang na may kakayahang maging masama o mabuti. Sa kadahilanan na ang
mga tao ay ginawa ng Diyos na may isip at kakayahang makapag-isip sa kung ano ang tama
o mabuti. Ang isip ng tao ay may kakayahang maghusga, mangatwiran, magsuri, mag-alala
at umunawa ng kahulugan ng mga bagay.
3. Magbigay ng halimbawa ng romantisismong tradisyunal at romantisismong
rebolusyunaryo.

Romantisismong tradisyunal halimbawa :

“Ang Pag-ibig sa Tinubuang Lupa” ni Andres Bonifacio

Romantisismong rebolusyunaryo halimbawa :

“ Pag-ibig” ni Jose Corazon de Jesus

“ Sa Tabi ng Dagat ” ni Ildefonso Santos

“Hiwaga ” ni Cirio H. Panganiban

4. Magbigay ng mga patunay sa mga prinsipyong nais ipahatid sa tao ng mga realista.

 Walang hangganan ang pagbabago

 Katotohanan ang una’t huling hantungan ninuman
 Hindi magaganap ang palsipikasyong tao sa realidad ng lipunan
 Pagtatalang ng iba’t-ibang mukha ng buhay

5. Sa iyong palagay, ano na ang antas ng feminismo sa ating bansa? Magbigay ng mga
tiyak na halimbawa.

Sa aking palagay ang antas ng feminismo sa ating bansa ay patuloy na tumataas at

tumitibay sa pagdaan ng panahon. Nasabi ko ito dahil mula noon hanggang ngayon
ipinapalabas sa mga telebisyon, internet at dyaryo ang mga balita ng panghaharas at
maling pagtrato sa mga kababaihan, pagkulang sa karapatan ng babae at mga
diskriminason nito. Itinuturing pa rin sa ating bansa na ang mga babae ay mahihina at
dapat lamang sa magpirmi sa bahay. Halimbawa ng feminismo sa ating bansa ay ang
matinding pagtutol ng mga tao sa pagtakbo ni Leni Robredo bilang pangulo ng ating bansa.
Tinuligsa at pinuno ng batikos ng mga Pilipino ito, na kahit siya ang pinaka-kwalipikado sa
mga tumatakbong kandidato ay hindi siya binoto ng mga tao na sa kadahilanang hindi kaya
ng mga babae ang mamuno sa isang bansa. Isa ring halimbawa ay ang mga “domestic
violence” na nangyayari sa mga bahay na kadalasan ang mga babae ay nagiging biktima ng
karahasan . Ito ay nagpapatunay na itinuturing ng mga tao ang babae na mahina, marupok,
pantahanan at emosyonal.
Pagtataya

Panuto: Magtala ng tatlong (3) pangunahing isyung kinakaharap ng bansa sa ngayon.

Suriin ang mga isyung ito sa pamamagitan ng paggamit ng mga dulog sa
pagsususring pampanitikan na tinalakay sa aralin.

Mga Isyu Dulog na Ginamit Pagpapaliwanag

1. Kahirapan Realismo Naging realismo ito dahil

nagbibigay-diin sa mga
nangyayari sa tunay na
buhay. Ito ay may layunin na
ipakita ang mga nasaksihan
ng may-akda sa kanyang
lipunan. Karaniwan na
nagiging paksa nito ay ang
mga pangyayari sa lipunan
tulad ng korapsyon,
kagirapan, kalayaan, at
katarungan para sa mga
inaapi. Ang kawalang
hustisya para sa mga
mahihirap na
manggagawang Pilipino,
panggigipit sa mga
naghihikahos hanggang sa
wala nang matira sa kanila,
at ang pagiging malakas ng
mga makapangyarihan at
may kaya sa buhay ay mga
realidad sa ating lipunan na
mapapansin sa kwento.
2. Polusyon Sosyolohikal Sosyolohikal dahil
sumasalamin sa mga totoong
nangyayari sa lipunan na
kinabibilangan ng may-akda.
Ito ay mayroong paksa na
nagbibigay at nagpapakita ng
mga kaapihan na dinanas ng
tauhan sa nasabing kwento.
Ito ang kaapihan na kanyang
dinanas sa kwento na
sumasalamin din sa mga
totoong nangyayari sa ating
lipunan. Sa ating lipunan,
 mapapansin na kadalasan sa
mga magsasaka ay
nakararanas ng walang tigil
na pang-aapi lalo na mula sa
mga nagmamay-ari ng
lupang kanilang sinasaka.
Kadalasan din ay itinuturing
silang mababang uri sa ating
lipunan dahil sa sila ay
magsasaka. Walang tigil na
pang-aalipusta ang kanilang
nararanasan dahil sa
propesyon na mayroon sila
sa buhay.
3. Edukasyon Sosyolohikal Sa pagsusuri ng mga akda ay
natatalakay ang mga
kalagayang sosyal, ang
kapamuhayan, ang mga
sitwasyong nag-uudyok ng
karahasan, nagtutulak sa tao
sa ganoon at ganitong bihay,
mga pagkakataing nagiging
sanhi o bunga kaya ng mga
pang-aapi at pagkaapi,
pagkaduhagi, kaimbaha o dili
kaya’y ng kadakilaan,
kagitingan, kabayanihan ng
isang tao o pangkat ng tao.