ระเบิ ด ความรู ้กั บ ครู บั ง เบิ ร ์ต

บทความที่ 1 มหาอุทกภั ย (2555/1)

ตั วอย่ า ง

ปรากฏการณ์นา้ ท่ว มนั้น เป็ น ปั ญ หาที่ อ ยู่คู่กับ สัง คมไทย และนับ ดูเ หมือ นจะทวีค วามรุ น แรง
มากขึ น้ เรื่ อ ย ๆ แม้จ ะไม่ไ ด้ส ร้า งความเสี ย หายร้า ยแรงเหมื อ นแผ่ น ดิ น ไหวหรื อ ไฟไหม้ แต่ก็ทาให้มี
การสูญ เสีย ทั้ง ชีวิต และทรัพ ย์สิ น เป็ น จานวนมาก หากลองวิเ คราะห์ ปั ญ หาที 01่ ทสาเหตุ
าให้เ กิดนน้าท่
า้ ท่ววมม ใน
บ้า นเราที่ ป ระสบกั
08 10 ฝีน อยู
มือ่ เมนุ
กื อ บทุ
ษย์ก ปี ม ากบ้า งน้อ ยบ้า ง ดัง กล่า วมาพบว่ า น่ า จะมาจากสาเหตุ ห ลัก 2
อย่างคือ จากธรรมชาติ และการกระทาของมนุษ ย์ โดยสามารถขยายความได้ดัง นี ้

08 ธรรมชาติ

01 สาเหตุน้าท่วม

10 ฝีมือมนุษย์

ประเทศไทยตั ้ง อยู่ใ นเขตมรสุม (Monsoons) มีล มมรสุม ตะวัน ตกเฉี ย งใต้แ ละลมมรสุม
03 ปริมาณน้ามาก
ตะวันออกเฉี ยงเหนื อ สลับกันพัด ผ่ า นเกื อ บตลอดทั้ง ปี ก่อให้เกิด ปริม าณนา้ ฝนที่ ต กหนักถึง หนัก มาก
03 ปริมาณน้ามาก
ติดต่อกัน นอกจากปริม าณนา้ ฝนที่ม ากแล้ว ยัง มี อิทธิ พ ลอื่ น ๆ ที่สาคัญ ได้แก่ อิทธิ พ ลของร่อ งความ
04 มีพายุบ่อย
กดอากาศ (Through) ก่อ ให้เ กิด พายุห มุน อีก หลายลูก ซึ่ง มัก เกิด ในช่ว งฤดูฝ น และหากบางปี มี
03 ปริมาณน้ามาก 08
ปรากฏการณ์ล านิ ญ่ า เข้า มาด้ว ยก็จ ะเป็ น สาเหตุที่ ทาให้ ฝ นตกหนัก มากขึ น้ ลัก ษณะของธรรมชาติ
ต่าง ๆ ที่กล่าวมานี ้เ ป็ น ที่ม าของความสาคัญของการเกิ ด นา้ หลาก นา้ ท่วมอย่า งรุ น แรงที่เ กิ ด ขึ น้ ในปี
ที่ผ่ านมา03 และ 04 02 อุทกภัยใหญ่

03 ปริมาณน้ามาก

08 ธรรมชาติ 02 อุทกภัยใหญ่

04 มีพายุบ่อย

15
 กสพท. เชื่ อ มโยง เชื่ อ มใจ

นอกจากนั้น การถมที่ ส ร้า งบ้า นจัด สรรหรือ ขยายเมือ งไปในทิศ ทางที่ ต่า งหรือ ลุ่ม ที่ เ คยเป็ น
แหล่ง รองรับ นา้ ฝนเอาไว้ไ ด้อ ย่า งเพี ย งพอแต่ เ มื่ อ คนอื่ น ๆ มองโอกาสของความมั่ง คั่ง ต่า งก็เ ร่ง ถม
เร่ง สร้างและทุก คนก็ หนี เ อาตัว รอดโดยการถมที่ ข องตัวเองให้สูง กว่ าที่ ข้า งเคี ย งเข้าไว้ คนอื่ นจะเป็ น
อย่า งไรก็ช่ า ง ขอให้ที่ ตัว เองไม่นา้ ท่ ว มเป็ น ใช้ไ ด้ ดัง นั้น เมื่ อ ที่ ร องรับ นา้ ถูก ถมกลายเป็ น บ้า นจัด สรร
06 สร้างสิ่งกีดขวางทางน้า
อย่า งขาดการวางแผนและควบคุม รวมถึง การก่อ สร้า งถนนหนทางขวางทางนา้ หลาก เมื่ อ ฝนตก
หนัก ทาให้เ กิด การท่ว มขัง และแน่น อนว่ า หากระบบระบายนา้ ไม่มีป ระสิท ธิ ภ าพด้ว ยแล้ว จึ ง นาไปสู่
ปั ญ หานา้ ท่วมใหญ่ ที่เ กิดขึน้ 02 อุทกภัยใหญ่

06 สร้างสิ่งกีดขวางทางน้า 02 อุทกภัยใหญ่

10 ฝีมือมนุษย์ 06 สร้างสิ่งกีดขวางทางน้า
ปั จ จัย ที่ สาคัญ อีก อัน หนึ่ง ที่ ม นุษ ย์ไ ด้ส ร้า งขึ น้ นอกจากการก่อ สร้า งสิ่ง ต่า ง ๆ ที่ ยิ่ง เร่ง ให้เ กิด
02 อุทกภัยใหญ่ 05 03 ปริมาณน้ามาก
นา้ ท่วมใหญ่ ม ากขึ น้ คื อ การตัดไม้ทาลายป่ า ทาให้เกิด นา้ หลากอย่ างรวดเร็ว ขาดป่ าไม้ ต้นไม้ ไว้ดูด
ซับนา้ แล้วนีเ้ ป็ นสิ่ ง ที่ม นุษย์ผ ลัก ดัน ให้เ กิด อุทกภัย นี ด้ ้วยตนเอง
02 อุทกภัยใหญ่

05 ตัดไม้ทาลายป่า

10 ฝีมือมนุษย์ 02 อุทกภัยใหญ่

06 สร้างสิ่งกีดขวางทางน้า

16
 ระเบิ ด ความรู ้กั บ ครู บั ง เบิ ร ์ต
02 อุทกภัยใหญ่
อุท กภัย ครั้ง นี ท้ าให้เ กิ ด ความเสี ย หายทั้ง ภาคเกษตร อุต สาหกรรม และบริก ารมูล ค่า หลัก
09 ผลผลิตทางการเกษตรเสียหาย
แสนล้า นบาทเห็น ได้ช ัด ว่า พืช ผลทางการเกษตรเสีย หายกว้า งขวาง โรงงานอุต สาหกรรมทั้ง เล็ก
07 ประชาชนไม่มีที่อยู่อาศัย
กลาง ใหญ่ และแน่น อนว่า รายได้ธุ ร กิจ บริก ารแทบทุก อย่ า งพลอยถูก ผลกระทบอย่ า งหนัก ด้ว ย
ผู ้ค นจานวนมากที่ แ ทบสิ น้ เนื อ้ ประดาตัว ขาดที่ อ ยู่อ าศัย มิห นาซา้ ยัง ประสบสภาวะว่า งงาน ภาวะ
ทางสุขภาพและจิ ตเสื่ อม ฯลฯ

07 ประชาชนไม่มีที่อยู่อาศัย

02 อุทกภัยใหญ่

09 ผลผลิตทางการเกษตรเสียหาย

นอกจากนั้น ความเสีย หายที่ เ กิด แก่ถ นน สาธารณูป โภค วัด วาอาราม โบราณสถาน ฯลฯ
เกิด ความเสีย หายอย่า งหนัก อย่า งกว้า งขวาง แบบไม่เ คยเป็ น มาก่อ นในภัย พิบัติค รั้ง ใ ดของไทย แต่
หากพวกเราทุก คนเรี ย นรู ้ค วามผิ ด พลาดที่ เ กิ ด ขึ น้ เพื่ อ นี เ้ ป็ น บทเรี ย นในการหาทางแก้ไ ข พัฒ นาใน
ครั้ง ต่อไปเราก็ส ามารถป้องกันวิก ฤติ ท่ีอ าจเกิ ดขึ น้ ซา้ ในระยะเวลาอันใกล้นีไ้ ด้

17