BINCANGKAN FAKTOR-FAKTOR YANG MENYEBABKAN PERANG DINGIN PADA ABAD KE 20

MASIHI
ISTILAH PERANG DINGIN DIPELOPOR OLEH BERNARD BARUCH DALAM UCAPAN KEPADA
JAWATANKUASA PENYELIDIKAN SENAT PADA TAHUN 1948. ISTILAH INI MERUJUK KEPADA KEADAAN
TEGANG YANG WUJUD ANTARA AMERIKA SYARIKAT DAN SOVIET UNION. PERANG INI MERUJUK KEPADA
KONFLIK ANTARA NEGARA-NEGARA UNTUK MEMAJUKAN KEPENTINGAN NASIONAL MELALUI CARA-
CARA POLITIK,EKONOMI,DAN PSIKOLOGI. APABILA TERCETUSNYA PERANG DINGIN, KEDUA-DUA PIHAK
MENJALANKAN KEGIATAN SUBVERSIVE, PROPAGANDA, PENGINTIPAN, DAN PERANG SECARA TIDAK
LANGSUNG MENERUSI SEKUTU MEREKA.

ANTARA FAKTOR YANG MENYEBABKAN TERCETUSNYA PERANG DINGIN PADA ABAD KE 20 MASIHI IALAH
PERBEZAAN IDEOLOGY POLITIK.TERDAPAT PERBEZAAN IDEOLOGY POLITIK YANG AMAT KETARA ANTARA
AMERIKA SYARIKAT DAN SOVIET UNION. KEDUA-DUA KUASA BESAR INI MENGAMALKAN SISTEM
PEMERINTAHAN YANG AMAT BERTENTANGAN. AMERIKA SYARIKAT MEMPERJUANGKAN SISTEM
PEMERINTAHAN YANG MENGUTAMAKAN HAK ASASI MANUSIA SEPERTI HAK UNTUK BERKUMPUL,
MENYUARAKAN PENDAPAT, DAN KEBEBASAN MEDIA MANAKALA SOVIET UNION PULA MERUPAKAN
JAGUH SISTEM PEMERINTAHAN SOSIALIS YANG BERTERASKAN IDEOLOGI KOMUNIS. DALAM SISTEM
PEMERINTAHAN DAN PENTADBIRAN DI SOVIET UNION DITERAJUI OLEH PARTI KOMUNIS.DALAM SISTEM
PEMERINTAHAN KOMUNIS, RAKYAT TIDAK DIBERI KEBEBASAN UNTUK BERHIMPUN DAN
MENYUARAKAN PENDAPAT MEREKA. PERBEZAAN IDEOLOGI POLITIK ANTARA SISTEM PEMERINTAHAN
DEMOKRASI DAN SISTEM PEMERINTAHAN KOMUNIS MENYEBABKAN HUBUNGAN ANTARA KUASA
BESAR INI MENJADI RENGGANG.

SELAIN ITU, PERBEZAAN SISTEM EKONOMI JUGA TERCETUSNYA PERANG DINIGIN PADA ABAD KE 20
MASIHI. DALAM ASPEK EKONOMI, AMERIKA SYARIKAT MEMPERJUANGKAN SISTEM EKONOMI
KAPITALIS IAITU SISTEM YANG BEBAS DARIPADA CAMPUR TANGAN KERAJAAN DAN MENGALAKKAN
EKONOMI PERDAGANGAN BEBAS. SOVIET UNION PULA TIDAK MENGGALAKKAN KEGIATAN EKONOMI
BEBAS KERANA BIMBANG MASYARAKAT TERDEDAH KEPADA SISTEM EKONOMI BARAT DAN SOVIET
UNION TIDAK MENGALAKKAN NEGARA-NEGARA SOSIALIS MELIBATKAN DIRI DALAM PERDAGANGAN
ANTARABANGSA DAN BIMBANG PENGARUH DARI BARAT AKAN MENGANCAM REGIM TOTALITARIAN
TERSEBUT. SOVIET UNION BIMBANG PENGARUH DARI BARAT AKAN MENGANCAM REGIM
TOTALITARIAN.

SETERUSNYA, FAKTOR PERANG DINGIN PADA ABAD KE 20 MASIHI JUGA MENYEBABKAN KEMUNCULAN
KUASA DUNIA YANG BAHARU. PERANG DUNIA KEDUA MENYEBABKAN BILANGAN NEGARA YANG
BERTARAF KUASA BESAR DUNIA TELAH BERKURANGAN. NEGARA-NEGARA SEPERTI JEPUN DAN ITALI
TELAH MENGALAMI KEKALAHAN DAN MENJADI LEMAH SELEPAS PERANG DUNIA KEDUA. BRITAIN DAN
PERANCIS TELAH MENJADI LEMAH DARIPADA SEGI KETENTERAAN DAN EKONOMI. MALAH NEGARA
SEPERTI BRITAIN, JERMAN, JEPUN, DAN PERANCIS KINI BERGANTUNG KEPADA AMERIKA SYARIKAT YANG
MUNCUL SEBAGAI KUASA DUNIA UNTUK MEMBAGUNKAN SEMULA EKONOMI MEREKA.
PERKEMBANGAN INI MENYEBABKAN LAHIR DUA KUASA BAHARU DUNIA, IAITU AMERIKA SYARIKAT DAN
SOVIET UNION YANG BERSAING UNTUK MENGUKUHKAN KEDUDUKAN MASING-MASING.
DI SAMPING ITU, DASAR PERLUASAN PENGARUH SOVIET UNION DI EROPAH JUGA MERUPAKAN FAKTOR
YANG BERLAKUNYA PERANG DINGIN PADA ABAD KE 20 MASIHI. MENJELANG AKHIR TAHUN 1944,
TENTERA MERAH (TENTERA KOMUNIS) SOVIET UNION BERTINDAK MEMBEBASKAN DAN MENGAWAL
SEBAHAGIAN BESAR NEGARA-NEGARA DI EROPAH TIMUR DI BAWAH PENGARUH MEREKA. SEMASA
PERSIDANGAN YALTA DIADAKAN PADA TAHUN 1945, SOVIET UNION MENGUASAI KAWAN YANG
MENGANJUR HINGGA KE GARISAN CURZON YANG SEMPADAN ANTARA SOVIET UNION DAN POLAND.
SEMASA PERANG DUNIA KEDUA HAMPIR TAMAT, SOVIET UNION BERTINDAK MENGUKUHKAN
CENGKAMANNYA TERHADAP NEGARA-NEGARA DI EROPAH TIMUR.MALAH TENTERA MERAH SOVIET
UNION TURUT MENPEGARUHI PILIHAN RAYA YANG DIADAKAN DI NEGARA-NEGARA EROPAH
TIMUR.SELAIN ITU,KERAJAAN-KERAJAAN YANG BERTINDAK DI EROPAH TIMUR JUGA DIDOMINASI OLEH
GOLONGAN KOMUNIS. STALIN MENGALAKKAN GOLONGAN KOMUNIS DI EROPAH BARAT UNTUK
MEMAINKAN PERANAN AKTIF DALAM PILIHAN RAYA UMUM YANG DIADAKAN DI NEGARA-NEGARA
TERSEBUT.PERKEMBANGAN INI MENYEBABKAN HUBUNGAN ANTARA SOVIET UNION DAN AMERIKA
SYARIKAT MENJADI RENGGANG DAN TERCETUS PERANG DINGIN.

ANTARA FAKTOR LAIN YANG MENYEBABKAN BERLAKUNYA PERANG DINGIN PADA ABAD KE 20 MASIHI
IALAH PERKEMBANGAN SEMASA PERANG DUNIA KEDUA. MENYEBABKAN HUBUGAN ANTARA AMERIKA
SYARIKAT, SOVIET UNION, DAN BRITAIN TELAH MENJADI RENGGANG SEBELUM PERANG DUNIA KEDUA
TAMAT.HUBUNGAN YANG SEMAKIN RENGGANG ANTARA KETIGA-TIGA KUASA BESAR INI JELAS KETARA
DALAM PERSIDANGAN YALTA (FEBRUARI 1945) DAN PERSIDANGAN PIOTSDAM (JULAI 1945) YANG
DIADAKAN UNTUK MENENTUKAN ARAH TUJU DAN KERJASAMA ANTARA NEGARA-NEGARA TERSEBUT
SELEPAS PERANG DUNIA KEDUA TAMAT. DALAM PERSIDANGAN DI YALTA, TIGA PEMIMPIN UTAMA
IAITU ROOSEVELT, WINTON CHURCHILL , DAN STALIN BERSETUJU PILIHAN RAYA DIADAKAN DI NEGARA-
NEGARA EROPAH TIMUR YANG DIDUDUKI ATAU DIBEBASKAN OLEH SOVIET UNION.DALAM PADA ITU,
STALIN PULA BERAZAM UNTUK MENUBUHKAN KERAJAAN KOMUNIS DI NEGARA-NEGARA YANG
DIDUDUKINYA DEMI KESELAMATAN PADA MASA ITU. DALAM PERSIDANGAN PIOTSDAM YANG
DIADAKAN PADA JULAI 1945 PRISIDEN AMERICA SYARIKAT HARRY TRUMAN MENUNTUT AGAR PILIHAN
RAYA DIADAKAN DI NEGARA-NEGARA EROPAH TIMUR YANG DIKUASAI OLEH SOVIET UNION. TETAPI
STALIN MENOLAK TUNTUTAN HARRY TRUMAN KERANA NEGARA-NEGARA TERSEBUT AKAN
MENUBUHKAN KERAJAAN ANTI-SOVIET UNION.

AKHIR SEKALI, PERANG DINGIN JUGA TERCETUS APABILA HUBUNGAN ANTARA AMERIKA SYARIKAT DAN
SOVIET UNION MENJADI SEMAKIN BURUK SELEPAS BULAN MEI 1945.HAL INI KERANA TINDAKAN
AMERIKA SYARIKAT MENOLAK BANTUAN EKONOMI YANG DIMINTA OLEH SOVIET UNION UNTUK
MEMBANGUNKAN SEMULA NEGARA SELEPAS PERANG MEGERUHKAN HUBUNGAN ANTARA KEDUA-DUA
KUASA BESAR TERSEBUT. HUBUGAN BERTAMBAH BURUK LAGI APABILA WINSTON CHURCHILL DALAM
UCAPANNYA PADA MAC 1946 MENYATAKAN BAHAWA TERDAPAT `TIRAI BESI` YANG MENGANJUR DARI
STETTIN DI BALTIK HINHHA KETRIESTE DI ADRIATIK. MENURUT BELIAU `TIRAI BESI` INI MEMISAHKAN
EROPAH TIMUR DEGAN EROPAH BARAT.
AMERIKA SYARIKAT DAN BRITAIN BIMBANG FAHAMAN KOMUNIS AKAN MEREBAK KE EROPAH
BARAT.PEMIMPIN-PEMIMPIN DI BARAT PERCAYA KEPADA `TEORI DOMINO` IAITU APABILA SESEBUAH
NEGARA DIKUASAI OLEH KOMUNIS MAKA SATU DEMI SATU NEGARA-NEGARA LAIN AKAN JATUH KE
TANGAN KOMUNIS. PERKEMBANGAN INI AMAT MEMBIMBANGKAN AMERIKA SYARIKAT DAN BRITIAN
HINGGA KEDUA-DUA NEGARA TERSEBUT BERTEKAD BAGI MENYEKAT PERKEMBAGAN KOMUNIS DI
MANA-MANA NEGARA.KEADAAN INI TELAH MENCETUSKAN KETEGANGAN ANTARA KEDUA-DUA
NEGARA SERTA MERANCAKKAN PERANG DINGIN.

KESIMPULANNYA, KEDUA-DUA KUASA BESAR INI BERSAING ANTARA SATU SAMA LAIN DEBGABN
PELBAGAI PENDEKATAN SEPERTI DIPLOMATIK, EKONOMI, POLITIK, DAN PSIKOLOGI UNTUK
MEGUKUHKAN IDEOLOGY DAN PENGARUH MASING-MASING. PERANG DINGIN BERMULA DI BENUA
EROPAH TELAH TERSEBAR KE BAHAGIAN LAIN SELURUH DUNIA. PERANG INI BERLANJUTAN HINGGA
TAHUN 1980 AN DAN BERAHIR EKORAN DARIPADA KERUNTUHAN NEGARA-NEGARA KOMUNIS DI
EROPAH TIMUR PADA TAHUN 1989.