5398_32

http://digital.lib.auth.gr/record/147280

The physical item is part of Aristotle University of Thessaloniki Libary Collection.

This digital representation of the original is made available to the public, under the
Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
 ΠΕΡΙΟΔΟΣ Γ'. — ΕΤΟΣ fiov ΑΘΗΝΑΙ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1917 ΑΡΙΘ. 11

ΤΑ ΝΕΑ ΓΕβΠΟΝΙΚΑ
-* ΗΗΝΙΑΙΟΝ ΓΕβΡΓΙΚΟΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΝ *-

ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΟΝ ΠΡΟΣ ΓΠΟΣΤΗΡΙΞΙΝ ΤΩΝ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ

ΣΓΜΦΕΡΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣ. ΕΚΛΑΙ ΚΕΓΣΙΝ ΤΩΝ ΓΕΩΠΟΝΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΖΩΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΓΝΩΣΕΩΝ, ΑΠΟ ΤΟΓ ΕΤΟΥΣ 1900

ΣΥΝΔΡΟΜΗ ΙίΤΗΣΙΑ ΠΡΟΠΛΗΡΩΤΕΑ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Ή τοΐ? ’Εξωτερικοί?........................Λρ. 5
Ή τοίί ’Εξωτερικοί?............... Φρ. ^ςρ. 6
ΣΠΥΡ. ΧΑΣΙΩΤΗΣ
At αιτήσεις εγγραφής, at συνδρομαί και άγγβ·
ΑΡΧΙΣΥΝΤΑΚΤΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ
λίαι προς δημοσίενσιν απευθύνονται προς τ&ν κ.
Παναγιώτην Κουτσομητόπουλον.
ΠΑΝ- ΚΟΥΤΣΟΜΗΤΟΠΟΥΛΟΣ 'Οδός Κνκλοβόρον άρ. 27 Α.—'Αθήνας.
.
Τίμημα αγγελιών δι Ιδιαιτέρας συμφωνίας.
.Θ
ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΑΙΟΝ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ
Π

ΣΠΓΡ. ΧΑΣΙΩΤΗΣ τμηματάρχης τής γεωργίας. — ΓΕΩΡΓ. ΠΙΑΑΒΙΟΣ άρχιχτηνίατρος. —

ΚΩΝ. ΙΣΑΑΚΙΔΗΣ, επι&εωρητής τής φντοπαθολογικής υπηρεσίας. — ΠΑΝ. ΚΟΓ-
Α.

ΤΣΟΜΗΤΟΠΟΓΑΟΣ, Επιθεωρητής τής αμπελουργίας— ΠΑΝ. ΓΕΩΡΓΑΝΤΗΣ, γεω­

πόνος— οίνολόγος τής δημοσίας υπηρεσίας.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ TOY 11 °*' ΤΕΥΧΟΥΣ

Μ, ΖΑΑΟΚΩΣΤΑ. Κτηνοτροφιχά.—*0 ίππος τής < ΑΛ. ΠΑ1ΑΣΚΕΥΟΠΟΥΑΟΥ. Βιομηχανικά φυτά

< 3Ινδική καί ήμερος Κάνναβις.
3Ηπειρον καί μέσα βελτιώσεως αυτού.
| Γ. ΗΑΙΑΔΟΥ. 'Ελληνική 'Εταιρεία θαλασσίων
ΧΡ. ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ. Οίνολογιχά. ; ασφαλειών.

• ο.»/-» 3
Α.
Π
.Θ
.
 ΠΕΡΙΟΔΟΣ Γ'.—ΕΤΟΣ 3 ον ΑΘΗΝΑ1 ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 1917 ΑΡΙΘ. 11

ΤΑ ΝΕΑ ΓΕϋΠΟΝΙΚΑ
-* ΜΗΝΙΑΙΟΝ ΓΕΩΡΓΙΚΟΝ ΠΕΡΙΟΜΚΟΝ *-
ΚΤΗ ΝΟΤΡΟΦΙΚΑ οίτινες φθάνουσιν είς ύψος 1,45 μ., άλλ’ οί
τοιοΰτοι είνε σπάνιοι καί περιορίζονται είς
ίππους ιππασίας μερικών εύπορων χωρικών καί
Ό ϊηηος τής Ήπείρον καί μέοα
κτηνοτροφών, οίτινες έγεννηθησαν καί άνετρά-
βελτιώοεως αύτοϋ
φησαν μέσα είς σταύλους καί έλαβον έκ της
Ό 'ίππος της ’Ηπείρου παρουσιάζει διαφό­
μικρας αύτών ηλικίας καλυτέραν τροφήν καί
ρους τύπους. Καί είς άλλους (χέν διακρίνει κα­
περιποίησιν. Ή κεφαλή αύτών παρουσιάζει
νείς τον τύπον των καθαρώς ’Ασιατικών ίππων
διαφόρους κατατομές· καί είς μέν τούς πρώ­
είς άλλους δε τον τύπον των ίππων τνίς Ά-
τους,γενικώς η κατατομή είνε εύθεΐα, τά ύπε-
φρικνίς.
ρόφρυα τόξα προεξέχοντα, τό μέτωπον εύρύ*
Ή εισαγωγή ασιατικού αίματος χρονολο­
είς δέ τούς άλλους ή κατατομή είνε ελαφρώς
γείται από των αρχαιότατων χρόνων καί θά
.
κυματοειδής, τό μέτωπον κυρτόν, τά ύπερόφρυα
.Θ
είσηχθη άναμφιβόλως ύπό των Φοινίκων. Τό δέ
τόξα μόλις προεξέχοντα, καί τό έπιρρίνιον σιμόν
αφρικανικόν αίμα [είσηχθη κατά : τό έτος 296 (μέ καμπύλην προς τά μέσα).
π. X. οπότε ό έκθρονισθείς βασιλεύς της ’Ηπεί­ Καί είς τάς δύο περιπτώσεις ή βραχυκεφα-
ρου Πύρρος ό Μέγας, άνέκτησε τον θρόνον αύ- λία είνε χαρακτηριστική. *0 λαιμός αρκετά μά­
Π

τοΰ βοηθούμενος παρά του βκσιλέως της Αίγύ- κρος. Τό στήθος καί ό θώραξ είνε μετρίων δια­
πτου Πτολεμαίου, δστις έδώρησεν είς αύτόν καί στάσεων. Τό άκρώμιον προεξέχει ολίγον. Ή
Α.

πολυάριθμον ιππικόν. ράχις είνε εύθεϊα, άλλ’ ενίοτε μακρά. Τό ιερόν

Είς την ’Ήπειρον από τάς άρχάς του με- όστοΰν εγκάρσιον. Ή ωμοπλάτη είνε μέτριου
σαιώνος έπέδραμον διάφοροι ξένοι στραβοί' κατά μήκους καί μάλλον όρθια. Τά άκρα τοΰ σώμα­
τό έτος 396 μ. X. οί Γότθοι, κατά τό 1034 τος άν καί λεπτοφυα παρουσιάζουν προεξέχον­
οι Βούλγαροι, κατά τό 1059 οί Σέρβοι, κατά τας καλούς μυς καί πολύ καλά δέματα. Ό
τό 1208 οί Νορμανδοί, άπαντες έκδιωχθέντες ποΰς είναι ασφαλής, ή όπλη καλής ποιότητος.
παρά των Βυζαντινών. Κατά τό έτος 1285 νέα Ή χαίτη καί η ούρά σύγκεινται από μακράς
εισβολή έσημειώθη παρά τών Νορμανδών, από τρίχας.
τό 1346—1350 παρά τών Σέρβων καί τέλος Διάφορα χρώματα παρατηρεί τις είς τόν ίπ­
κατά τό 1450 κατεκτηθη παρά τών Τούρκων, πον της ’Ηπείρου. Έξ αύτών τά συνηθέστερα
λαοί» ’Ασιατικού, οίτινες έξεδιώχθησαν κατά είναι τό όρφνόν, τό ξανθόν καί τό ψαρρόν.
τόν τελευταΐον πόλεμον του 1912. Οί διάφοροι ’Ενίοτε ή διάπλασις του σώματος δέν είναι
ούτοι λαοί έφερον μαζη των είς την Ήπειρον τόσον κομψή· Ή κεφαλή είνε χονδρή, ό λαιμός
πολυάριθμον ιππικόν τό όποιον διεσταυρώθη λεπτός, οί είλεακοί λόφοι προεζεχουσιν, η κοι­
μέ τούς έγχωρίους ίππους καί διά της επιδρά- λία είναι μεγάλη, οί οπίσθιοι πόδες άγχίταρσοι
σεως του περιβάλλοντος έδημιουργηθη ο τύπος (ραιβός cl; τά οπίσθια). Τό συνηθέστερον δέ
του ηπειρωτικού ίππου. ελάττωμά των είναι οτι συχνά είναι χαμηλοί
Τό άνάστημα τοΰ ηπειρωτικού ίππου είνε έκ τών εμπρόσθιων»
μικρόν, τό ύψοςαύτοΰ ποικίλλει μεταξύ 1,30 — Άλλ* ό ίππος της ’Ηπείρου εξαγοράζει τά
1,40 μ. Παρατηρούνται έν τούτοις καί ίπποι έλαττώματα αύτά διά της μεγάλης αύτοΰ άν-
 162 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

τοχγς καί λιτότητος εις την τροφήν, της ακρτ/ίς Ώς άναπαραγωγός ίππος εκλέγεται ο ίππος
καί τού θάρρους. Ποσάκις οί μικροί αυτοί ίπποι όστις έχει ταχύτητα, αντοχήν καί καλόν ρα-
δέν διανύουσιν 60—70 χιλιόμετρα μετά μικρού βάνι.
στάθμου ώρας, φθάνοντες δροσεροί εις τον προς Ό έπιβήτωρ είναι τό όλιγώτερσν 4—5 έτών
ον ορον ς Κατά την τελευταιαν εκστρατείαν Αί φορβάδες γονιμοποιουνται κάθε δεύτερον
έθαυμάταμεν τνιν αντοχήν των μικρών ηπειρω- έτος. ‘Όσον άφορα τούς πώλους ούτοι χρησι­
τ'.κών ίππων, τόσον είς το ψύχος οσον και εις μοποιούνται είς ηλικίαν τριών ετών.
τήν κούρασιν καί τήν πείναν. Κοιμωμενοι εις το Διά τήν σύλληψιν των πώλων μεταχειρίζον­
ύπαιθρον, ετρεφοντο μέ 4 οκάδες χόρτου χειρι­ ται θηλειάν (λάσσο) αρκεί δέ έκαστος τούτων
στής ποιότητος κατά το εικοσιτετράωρον άνευ νά προσδεθή ό'πισθεν γεγυμνασμένου ίππου έπί
ούδεμιας προσθήκης καρπού είς την τροφ'ν αύ- 3 — 4 ημέρας, όπως έξημερωθή.
τών, πολλάκις δέ έλειπε καί αυτό τό χόρτον Τούς ίππους ~τ ύς πρ ωρισμένους διά τήν
καί άνεπληρούνετο διά βοσκήσεως των κτενών ιππασίαν έκγυμνάζουσιν είς τό ραβάνι προ^δέ-
επί των παγωμένων αγρών έν μηνί Δεκεμβριω. νοντες τούς πόδας άνω του γόνατος καί τοΰ
Καί έν τούτοις οί μικροί αυτοί δέν έπαυσαν ερ­ ταρσού μέ έποχα έπί 30-40 ημέρας,αίτινες άρ·
γαζόμενοι είτε μέ δίτροχα είτε μέ σαμάρια, ού- κουσι διά τ'ν έκμάθησί' του βηματισμού τούτου.
δέποτε ήρνοΰντο υπηρεσίαν, άλλα πάντοτε εξ­ Τό σύστημα αυτό τής ίπποπ αραγωγής έχει
αντλούν όλας τάς δυνάμεις των όπως ύπερνικη- πολλά μειονεκτήματα μεταξύ των οποίων καί
σωσι τάς άνωμχλίας τοΰ εδάφους μέχρις ου τό τό ότι πολλάκις παρατηρεί τις πώλους θήλεις
άποσκελετωμένον πλέον σώμα αυτών έπιπτε νε­ ηλικίας μόλις δ^ο έτών όχευομένους καί γονι-
κρόν κατά γη-. μοποιουμένους, πράγμα οπερ πολύ συντελεί είς
"Οσον άφοριγ την ταχύτητά του, μοί έ'τυχε
.
τον έκφυλισμόν τών ζώων, λόγω του ότι τό
.Θ
νά διανύσω μέ τοιοΰτον ίππον άπόστασιν 40 σώμα τών πρωίμ.ων αυτών μητέρων δέν έχει
χιλιομέτρων είς τέσσαρας ώρας καί μέ μικράν άποκτήσει ,τήν τελείαν αύτοϋ άνάπτυξιν. Τό
μόνον άνάπαυσιν 1)4 της ώρας είς τό μέσον τοΰ άτοπον συμβαίνει διότι είς τήν άγέλην συν-
Π

δρόμου. διαιτώνται διαφόρων ηλικιών ζώα, ό δέ έπιβή­

Εν Ήπείρω καί ιδίως είς τά πέριξ της ΓΙρε- τωρ είναι έλεύθερος διά τ/,ν αναπαραγωγήν.
βέζης άπαντα ίππος μικρόσωμος μόλις φθάνων ’Άλλο έπίσης μειονέκτημα είναι ότι ή ζωή
Α.

τό ύψος του 1—1,25 μέτρου. Ό ίππος '*ύτος τών ίππων εντός τών ελών επιδρά πολύ έπί
είνε γνωστός υπό τό ό’νομα «Μίγκος» καί ομοιά­ του σχηματισμού τής οπλής.
* *
ζει υπερβολικά μέ τον μικρόν ίππον των Καρ jjj
παθίων. Τό σώμα αύτου είνε άρμονικώτατον, η ΙΙαρ’ ολα τά πρ τερήμα'α τά όποΤα έχει ό
δέ σιμόρρινος αύτου κεφαλή χαρακτηριστική. ’Ηπειρωτικός ίππος καί τά όποια περιεγρά-
Τό τρίχωμά του είνε άφθονον (δασύ), ή χαί η ψαμεν ήδη, είναι λυπηρόν ότι ποτέ δέν έσκέφθη
του μακρα ως επίσης καί ή ουρά έγγίζου'α τό κανείς περί τής βελτιώσεως αύτου. Ήδύνατο
εόαφος. έν τούτοις ό ίππος ούτος, ^.έ όλίγην καλήν θέ-
Πηηοηαραγωγή. λησιν νά βελτιωθή καί έντός ολίγων έτών νά
Η ιπποπαραγωγή εν Ηπειρω εύρίσκεται έχωμεν ενα πρώ-ης τάξεως ίππον διά τό έλα-
είς πρωτογενή κατάστασιν. Ό ’Ηπειρωτικός φρόν ιππικόν.
ίππος διατρεφεται έν ήμιαγρίοκ καταστ/σει εν­ Προ ενός ήδη καί πλέον αίώνος,πολλοί πλ' ύ-
τός υγρών λειμωνών ή βάλτων, κα-’ άγελα: σιοι γεωκτήμονες, ώς έπί τό πλεϊστον ’Οθω­
καί εν πληρει ελευθερία. Οί άγελχΐοι ούτοι μανοί, είσήγαγον κατά περιόδους επιβήτορας
ίπποι ονομάζονται άλγκερίσια. Έκάστη άγέλη άρ βικούς, άλλά δυστυχώς, ό εγχώριος ίππος
συγκειται απο φορβαόας καί πώλους πάσης ούδεμίαν ύπέστη βελτίωσιν διά τής εισαγωγής
ηλικίας. Ο^ον άφορα δέ τον άριθμόν των έπι- τοΰ νέου αύτου αίματος καθόσον ούδεμία έλή-
βητόρων ούτος είναι άνάλογος του ά'ίθμοΰ τών φθη μ^ρ να περί τής συστηματικής άναπτύξεως
φορβάδων, ήτοι εις έπιβήτωρ >\ά 1 0 —15 φορ- (elevage) ώ; καί τής διατροφής αύτών.
βάδας. ΓΙρό 55 έτών ό Σουλτάνος Άζίζ έστειλεν
 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ 163

είς 'Ηπειρον τρεις επιβήτορας άραβας. Δυστυ­ τορα είς 35 ο)ο, διά δέ τον δεύτερον είς46 ο)ο.
χώς ούδείς,έξ αυτών άφισε προϊόντα, καθόσον Είς την σχετικώς μικράν ταύτην επιτυχίαν
οί γεωργοί έφοβοΰντο να παρουσιάσωσι τάς μι- συνετέλεσε μεγάλως καί ή έπίταξις κατά την
κροσώμους αυτών φορβάδας εις τούς υψηλούς έπιστράτευσιν του 1915 καθ’ήν πολλαί φορ-
καί μέ άγρίαν μορφήν επιβήτορας· οί δέ ολί­ βάδες άν καί συλλαβοΰσαι έπετάχθησαν παρά
γοι παραχθέντες πώλοι έπωλήθησαν είς το του στρατού καί άλλαι μέν τούτων άπέβαλον,
εξωτερικόν. άλλαι δέ έγέν*·ησαν μέν άλλ’ οί πώλοι άπέθα-
Κατά το 1910 ή Νεοτουρκική κυβέρννισις νον έκ τών κακουχιών τής έκστρατείας. Τοΰτο
προέβη εις την άνέγερσιν εν Ίωαννίνοις ωραίου δε συνέβη διότι οί ίδιοκτήται τών φορβάδων
κτιρίου μετά σταύλου εκ δώδεκα θέσεων, όπερ δέν είχον μεριμνήσει έγκαίρως νά έφοδιασθώσι
θά έχρησίμευεν ως ίπποφορβεΐον καί άπέστειλε διά τών σχετικών πιστοποιητικών όχεύσεως.
τρεις επιβήτορας άραβας τνίς Βαγδάτ·/ις. ’Αλλά “Αν καί θά ήτο ολίγον πρόωρον νά έκφέρω-
καί οί επιβήτορες ούτοι ούδέν προϊόν άφησαν μεν έγκύρως γνώμην περί τών αποτελεσμάτων
διότι οί χωρικοί έφοβοΰντο άφ’ ένος νά παρου- τής διασταυρώσεως τών επιβητόρων τούτων
σιάσωσι τάς μικράς των φορβάδας εϊς τούς με­ μετά τών εγχωρίων φορβάδων, καθ’ όσον οί πα-
γαλοσώμους εκείνους ίππους καί άφ’ έτέρου λαιότεροι πώλοι μόλις άγουσιν ήδη ηλικίαν
ένόμιζον εξ έσφαλμένων πληροφοριών, ότι οί ενός έτους καί επομένως δέν έφθασαν είσέτι είς
μέλλοντες νά παραχθώσι πώλοι ηθελον κατα- τελείαν αυτών σωματικήν διάπλασιν, δυνάμεθα
σχεθή βραδύτερον παρά του Δημοσίου. έν τούτοις έκ τών μέχρι τουδε πώλων τούς
Μετά την άπελευθέρωσιν τών Ίωαννίνων οποίους είδομεν, νά πιστεύσωμεν οτι διά τής
οί ίπποι ούτοι άπεστάλησαν είς Παλαιάν Ελ­ διασταυρώσεως ταύτης θέλομεν αποκτήσει πολύ
λάδα, άντ* αυτών δ’ έστάλησαν ενταύθα κατ’
.
καλά ζώα διότι καί ό σχηματισμός τών πώ­
.Θ
’Απρίλιον του 1914 δύο επιβήτορες έξ ών ό λων τούτων είναι θαυμάσιος καί το ανά­
μεν άραψ έκ Συρίας 15 ετών καί αναστήματος στημα αυτών αρκετά υψηλόν άφοΰ ούτοι άν καί
1,52 μ., ό δέ Αιγύπτιος άναστήματος 1,48 ηλικίας ένος μόνον έτους έφθασαν ήδη το
Π

μ. ηλικίας 7 ετών. άνάστημα τής μητρός των, πολλοί δέ μάλιστα

Οί δύο ούτοι επιβήτορες από τής ημέρας καί το ύπερέβησαν.
Α.

τής άφίξεώς των ενταύθα μέχρι σήμερον ώχευ- Δυστυχώς όμως ή διά τών δημοσίων μόνον
σαν εν ολω 280 φορβάδας επί 2,800 τοιούτων Σταθμών έπιβ/ιτόρων βελτίωσις του έγχωρίου
ύπαρχουσών εν μόνω τώ Νομώ Ίωαννίνων, μη ίππου είναι ανεπαρκής, καθόσον ό άριθμος τών
συμπεριλαμβανομένων τών υποδιοικήσεων Φι- επιβητόρων οίτινες διατίθενται προς τον σκο­
λιατών καί Παραμυθίας, διά τάς οποίας δεν πόν τούτον είναι μικρός. Δύο μόνον έπιβήτο-
έχομεν είσέτι συγκεντρώσει τον ακριβή αριθμόν τορες δέν δ ώανται νά όχεύσωσι πλέον τών 120
τών έν αύταις διαιτωμένων φορβάδων. φορβάδων κατ’ έ'τος, ένώ ως προηγουμένως άνε-
Διά του αριθμού τούτου δύναταί τις νά πει- φέρομεν, ό αριθμός τών φορβάδων του Νομού
σθή περί τής προθυμίας τών χωρικών νά φέρωσι Ίωαννίνων πλήν τών υποδιοικήσεων Φιλιατών
τάς φορβάδας αυτών καί τοΰτο διότι το μικρό- καί Παραμυθίας φθάνει τάς 2,800. ’Ρξ άλλου
σωμον καί γλυκύ ύφος τών επιβητόρων τούτων, δέ οί έγχώριοι έπιβήτορες ώ; πολυαριθμότεροι
κατ’ άντίθεσιν τών προηγουμένων, τοΐς ένέ- καί έλεύθεροι διά τήν αναπαραγωγήν, έτι δέ
πνεεν εμπιστοσύνην. Μόνον κατά το 1916 ό καί ως εύνοούμενοι υπό του περιβάλλοντος, θέ-
αριθμός τών έπιβάσεων περιωρίσθη καθόσον ή λουσι καναπνίξει πολύ ταχέως τό είσαχθησό-
έλλειψις κριθής, λόγω τής γενικής άνωμάλου μενον ολίγον ξενικόν αίμα, τό όποιον άλλως
καταστάσεως, έπέφερε καί την έλάττωσιν τής τε, καί συνέβη μέ τούς κατά διαφόρους έπο-
ήμερη&ίως χορηγουμένης φορβής καί κατά συνέ­ χάς είσαχθέντας έπιβήτορας, οίτινες ούδέν προϊ'.ν
πειαν ήλαττώθη καί ό άριθμος τών έπιβάσεων. άφησαν.
Ή επιτυχία τής παραγωγής κατά τά έ'τη Διά νά έπέλθγι κάποια βελτίωσις θά έχοει
1914—15 άνήλθε διά μέν τον πρώτον επιβή­ άζοντο μόνον διά τον Νομόν Ίωαννίνων 48
 164 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

επιβήτορες, οίτινες κατά τήν εποχήν τνίς όχεύ-
σεως νά διανέμωνται εις διάφορα κ'ντρα του
Νομού υπό τον όρον νά ρΛίο ύπάρχωσιν εγχώ­
ριοι επιβήτορες. Τό τοιοΰτον όμως ηθελεν απαι­
τήσει κολοσιαίας δαπάνα; και θεωρουμεν δυσκο-
λον νά έπιτευχθν). Διά τούτο φρονοΰμεν δτι θά
Τίτο προτιμότερον άντ'ι ένός Σταθμού επιβητό­
ρων, δστις δέν Οά είχεν έπίδρασιν παρά είς πολύ
ρακράν ακτίνα πέριζ των Ίωαννίνων, νά ίόρυ-
θώσιν ύποδειγματικαί άγρεπαυλεις κτηνοτρο­
φία; (fermes modeles d’ e^evage) δπου θά
υπάρχουν επιβήτορες καί φορβάδες εύγενοΰς γε­
τως ώστε νά μή έπιτρέπηται ή αναπαραγωγή
διά τού τυχόντος έγχωρίου έπιβήτορος, ύπο-
χρεουαένων τών κατόχων αύτών νά εύνουχί-
ζωσι ■ ούς μή κρινομένους ώς καταλλήλους δΓ
αναπαραγωγήν. Συν τώ χρόνω δέ, διά τής προϊ-
ούσης συμπληρώσεως τών αναγκών τών διαφό­
ρων Κοινοτήτων είς εκλεκτούς έπιβήτορας; ή
επιτροπή τού έέγχου τών εγχωρίων έπιβητό -
ρων θά δείκνυται αύστηροτέρα είς τάς άπαιτή-
σεις αυτής ώς προς τά προσόντα, άτινα δέον νά
κέκτηνται οι εγχώριοι επιβήτορες.
Οί διά τ .ιύ μέσου τούτου αποκτώμενοι ίπποι

νεάς διά την αναπαραγωγήν επιβητόρων γνη­ ώς ανώτεροι κατά πολύ τών υπαρχόντων τόσον

σίου αίματος καί νά διενεργήται ή διαλογή τής είς ανάστημα όσον καί είς σχηματισμόν θά

εγχωρίου γενεάς ώς καί ή διασταυρωσι; αυτής ήδύναντο νά χρησιμοποιηθώσι καί δΓ έλαφρόν

μετ’ εκλεκτών επιβητόρων ιππικόν. Αί δέ έκατοντάδες χιλίάδων δραχμών,

άς έτησίως διδομεν εί; τούς ξένους ίπποτρό-
Εις τήν άγρέπαυλιν ταύτην της κτηνοτρο -
φους θά ήδύναντο νά μείνωσιν είς τον τόπον.
φία; οί γεωργοί θά ήδύναντο νά τύχωσι καί
Τότε ό γεωργό; βλέτων τό συμφέρον αύτοΰ
διδασκαλία;, της οποίας εχουσιν απόλυτον
θά προέβαινε καί είς τή1' βελτίωσιν τής τροφής
ανάγκην.
τού ίππου καί θά έπεδίδετο καί είς τήν καλ­
'Ηδη, κατόπιν τής ίδρύσεως έν Ίωαννίνοις
Γεωργικού καί Κτηνοτροφικου Σταθμού, διευ­
.
λιέργειαν κτηνοτροφικών φυτών, οπότε καί ό
.Θ
γεωργός θά ώφελεΐτο οίκονομικώς καί ή ίππο­
κολύνεται το ζήτημα τής βελτιώσεως των εγ­
παραγωγή τής χώρας μεγάλως θά έβελτιοΰτο.
χωρίων ίππων διά τής άποκτήσεως ύπ’ αύτοΰ
Μ. Ζαλοκώστας
2 — 3 καλών επιβητόρων ώς καί φορβάδων τινων
Νομογεωπόνος Ίωαννίνων
Π

γενεάς αραβικής τής Συρίας διά τήν αναπαρα­

γωγήν επιβητόρων, οιτινες θά έχωσι το μέγα
Α.

πλεονέκτημα ότι γεννώμενοι ενταύθα, θά είναι ΟΙΝΟΛΟΓΙΚΑ

εγκλιματισμένοι. ΙΙροτιμώμεν δέ τήν ποικιλίαν (Συνέχεια έκ του προηγουμένου φύλλου).
τών αραβικών ίππων Συρίας διότι ούτοι μή
ύπερβαίνοντες το \ μ. καί 55 έκ. ύψος έχουσι
"Οταν θέλωμε νά άπλώσωμε σταφύλια στον
σώμα τοιούτον ώστε ή διασταύρωσις αύτών μετά
ήλιο τό κάνωμ ■ ατό ώρισμένη σκέψι.
τών εγχωρίων φορβάδων ν* ύπόσχηται την πα­
Α') ’Έχουμε σταφύλια πού δείχνουν 10 βαθ­
ραγωγήν ζώων αρμονικών. Έκτος δέ τούτου
μούς π.χ. καί θέλομε νά γ ίνουν 12 βαθμών.
τα ζώα ταΰτα είνε όλιγώτερον απαιτητικά είς
Τότε,άν δέ' μπορούμε νά κάνωμε άλλο,τά ά-
τήν τροφήν από τάς άλλας αραβικά; ποικιλίας,
πλώνομε καί τά λιάζομ-', παρακολουθούμε δέ μέ
δύνκνται δέ νά χρησιμοποιηθώσι τόσον διά τήν
τ' γράδο, πότε θά φθάσουν είς τούς 12 βαθ­
ελαφραν έλασιν όσον καί διά τήν φόρτωσιν.
μούς, ή γενικώς στο βαθμό που θέλομε.
Οι επιβήτορες ούτοι όταν φθάσωσι τήν ήλι Β') "Εχομε σταφύλια κάτω τών -14 καί θέ­
κίαν τών 4 ετών θά διανέμονται εις τάς Κοι­ λομε νά κ'/νωμε κρασί γλυκό. Τότε πάλιν λιά­
νότητας αίτινες θά είναι διά Νόμου ύποχρεω- ζομε καί παρακολουθούμε πότε θά φθάση
μέναι να προβλεπωσι διά τήν καλήν αύτών Be. "Οσο ποιο πάνω φθάση 15 —16 κ. τ. λ.
συντηρησιν ήτις θά ελεγχηται παρά τού Αιευ- τόσο πειό γλυκό κρασί θάχωμε.
Ουντού τού Κ τηνοτροφικοΰ Σταθμού υπό τήν ’Αντί νά λιάσωμε όλο τό ποσόν, μπορούμε νά
εποπτειαν τον οποίου θά διατελώσιν ούτοι· λιάσωμε ε'α μέρος καί τό άλλο νά τό πατή­
Εκ παραλλήλου δέον νά ένεργηθγ καί αυ­ σουμε. Είς τήν περίπτω^ι αύτή αφού κανονίσωμε
στηρά διαλογή τών .εγχωρίων επιβητόρων ού­ τό βαθμό τοΰ αμπελιού τρυγούμε καί τά πρώτο-
 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ 165

τρυγία τά άπλώνομε. Άν θέλωμε με το λιά­ μπορούμε νά την κάνωμε μέ λιάσιμο, η μέ νερό

σιμο νά αύξησωμε 2 βαθμούς καί το απλωμένο διά τό βαθμό, η μέ τό τρυγικόν οξύ δ'.ά την
ε?νε το μισό του όλου, τότε αύτο το άφίνωμε νά οξύτητα.
κερδίσϊ) διπλάσιους βαθμούς (4). "Άν είνε το Ένα κρασί της ταβέρνας, δέν εινε απαραίτη­
τρίτον τριπλασίους (6) καί οϋτω καθ’ έξης. τον νά είνε επάνω από 12 βαθμούς.
Άλλα καί είς την μια καί εις την άλλη πε- Άν είνε περισσότερο καί δέν θέλομε νά γείνν)
ρίστασι πρέπει νά λάβωμε φροντίδας καί προφυ­ γλυκό, τότε προσθέτομε στο πάτημα νερό, πε­
λάξεις. ρίπου δύο μέτρα στη χιλιάδα η 7 όκ. σέ 100
Ό τόπος που θά άπλωθοϋν τά σταφύλια όκ. μούστο, διά νά κατεβάσωμε ένα βαθμό, η
πρέπει νά είνε καθαρός πολύ. διπλάσιο, ιί τριπλάσιο, διά δύο η τρεις βαθμούς.
Τά σταφύλια πρέπει νά είνε γερά καί όχι "Οταν τά κρασιά πωλοϋνται μέ τό βαθμό,
σπασμένα καί το πάχος νά εϊνε μικρό όπως της τότε δέν συμφέρει νά προσθέτωμε νερό, παρά
σταφίδος. μόνον όταν εινε άνω άπό τό 13 καί δέν θέλομε
Επίσης πρέπει νά προνοησωμε, πώς θά προ- νά μείνγι γλυκό.
φυλαχθοΰμε άπό ένδεχομένην βροχήν. Γενικώς ας κάνωμε τά κρασιά μας μεταξύ
Ένας ακόμη λόγος, π;οΰ μας επιβάλλει το ά­ 12 καί 13 βαθμών εινε καλός καί γερός
πλωμα αυτό, είνε το λιάσιμο βρεμμένων σταφυ - βαθμός.
λιών. ’Επίσης διορθώνομε την οξύτητα, δηλ. την
Άν τά σταφύλια τρυγοΰνται κατόπιν βρο­ άγριάδα.
χής η μέ πολύ δροσιά τά λιάζομε, διά νά φύγη Ξέρομε την οξύτητα πού έχει τό αμπέλι μας.
ή δροσιά. Μία κανονική όξύτης πρέπει νά εινε 7 του­
Επίσης· πολλές φορές έχομε σταφύλια όλο
.
λάχιστον τοΐς χιλίοις είς τρυγικόν οξύ. ’Άν εινε
.Θ
χώματα καί λάσπες. Αυτά κατ* ούδένα λόγον πειό πολύ, την άφίνομε, η ανακατεύομε τά
πρέπει νά πατηθούν. Πρώτα πρέπει νά τά πλύ- σταφύλια μέ άλλα πειό γινομένα, δηλ. πειό
νωμε καί κατόπιν νά τά λιάσωμε. “Αν δέν εΖνε γλυκά καί μέ λιγώτερο ξυνά,
Π

εύ'κολον $ δυνατόν νά τά λιάσωμε, νά μη άπο- Τό ίδιο μπορεί νά κάνωμε καί γιά τό βαθμό.
φύγωμε το πλύσιμο. Νά τά πλύνωμε καί άς τά Τά πυκνά σταφύλια άνακατευμένα μέ άδύ-
Α.

πατησωμε βρεγμένα. Διότι σταφύλια μέ χώ­ δατα, κατεβάζουν τον βαθμό.

ματα θά κάμουν κρασί κομμένο καί μέ άσχημο Άν τούτο δέν εινε δυνατόν, τότε προσθέτομε
χρώμα. τρυγικόν οξύ.
Τέλος πάντων τά σταφύλια πρέπει μετά το Αύτη η διόρθωσις πρέπει νά γίνεται πάν­
τρύγημα ^ τό λιάσιμο νά πατηθούν. Πώς θά τοτε, ιδίως είς τά άσπρα, τά όποια, άν δέν
πατηθούν; Είνε γνωστόν ας μη μας απασχό­ έχουν οξύτητα αρκετή, θολώνουν.
ληση. Καλόν εινε, είς τό πάτημα νά βάνωμε τό
Διόρ&ωσις τον μονάχου μισό τρυγικόν οξύ άπό όσο χρειάζεται, κατόπιν
Πατώντας τά σταφύλια διορθώνομε καί το δέ στό βαγένι κανονίζομε ποσο ακόμη λείπει
μούστο. Δηλ. άν του λείπνι κανένα συστατικό, καί τό προσθέτομε εκεί στη βράση.
τού προσθέτομε το περισσότερο μέρος που λεί­ Αύτη η διόρθωσις γίνεται σήμερα μέ τό

πει τώρα στο πάτημα. γύψο. Άλλα εινε άνθυγιεινη, καί πρέπει νά
Καί πρώτα πρώτα κανονίζομε το βαθμό. τον άντικαταστη^ωμε μέ τό Γρυγικόν οξυ, τό
Ώς προςτά εκλεκτά κρασιά, είπαμε πώς τον όποιον βγαίνει άπό την τρυγία (σκουριά)
κανονισμό αυτό, τον κάνομε μέ τό πρώιμο η Τά μαύρα κρασιά κερδίζουν χρώμα ώραιον,

όψιμο τρύγημα. Γενικώς δέ άσπρα η μαύρα άποκτουν γεύση

Δηλ. τρυγούμε, όταν ό βαθμός μέ τό γλευ- καλυτέρα.
κόμετρον είνε 11 —12—13, δηλ. όποιον θέ­ Ζυμοΰνται κανονικά καί διατηρούνται καλύ­

λομε, καί η όξύτης 8 — 9 εις τρνγικόν οξύ. τερα.

Διά τά άλλα κρασιά, την διόρθωσιν αυτήν Γιά την έλλειψι 1 βαθμού όξύτητος προσθέ-
 166 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ
τόμε 1 τοΐς 1000 τρυγικοΰ οξέος καί επειδή
πάλιν θά λείψν), στο τέλος της ζυμωσεως συμ­
πληρώνομε μέ νέον τρυγικύν οξύ $ καλύτερα με
κιτρικόν.
Γενικώς όσον αφόρα το ποσον τνίς οξύτητος
επειδή είνε δύσκολον να την προσδιορίζουν ολοι
οί παραγωγοί παρατηροΰμεν ότι πρέπει νά είνε
δσον το δυνατόν μεγαλυτέρα άρκεΐ νά ρινί γίνε­
ται έλαττωματικη στη γεϋσι καί νά μη άλ-
λάζν) τον τύπο του κρασιού.
Μετά τό πάτημα
"Αρια πατηθούν τά σταφύλια, τότε διά ριέν
άσπρα βάζομε χωριστά το ριοΰστο νά βράσν),
καί τά τσίπουρα πιέζομε καί βάζομε χωριστά
τον τσιπουρίτη. Το ίδιο κάνωριε διά κεροπάτι.
”Δν είνε μαΰρ« κρασί πόσιμο, τότε άναλόγως
της στιφάδας ποΰ θέλοριε, τά βάζοιαε νά βρά-
σουν μία, η δύο, η τρεις ριέρες. Τές ημέρες τές
κανονίζει η γεΰσίς μας.
’Αλλά έν τοιαύτνι περιπτώσει δεν πρέπει νά
βράσουν ριαζί καί τά κοτσάνια.
.Θ
Γιά νά τά χωρίσωριε κάνοριε έ'να τελλάρο μέ
σύρματα, η ριέ καδνέλες, η ριέ καλάριια καί το
βάζοριε επάνω στην κάδη που τρέχει ό μούστος
άπο το πατητήρι· Έκεΐ άδειάζοριε τά τσίπουρα
Π
καί ριέ τά χέρια άνακατεύομε, ώστε τά μέν κο­
τσάνια ριένουν επάνω, η δέ φλούδες πέφτουν
Α.
μέσα. Αύτο μπορεί νά γίνεται καί γιά τά κρα­
σιά του ριπάρκου.
Μετά το πάτημα λοιπον θά βαγενιάσωριε,
το ριέν άσπρο [/.όνο το μοΰστο, το δέ μαΰρο ριέ
τά τσίπουρα.
Κατόπιν έξετάζοριε την οξύτητα, την διορ­
θώνομε άν λείπει τίποτε καί άφίνομε νά βράσγι.
Τά τσίπουρα οίουδηποτε κρασιού πρέπει αμέ­
σως να πατηθούν καί νά μη μένουν έ'τσι γιατί
χαλουν.
Πως νά βγάζουν τά κρασιά.
Άφου έμάθαμε την παρασκευήν κανονικού
μουστου, άς ελθωμε τώρα στην πράξη νά έφαρ-
μόσωμε τούς κανόνας της ζυμώσεως που θά μας
δώσουν εκείνο ποΰ θέλομε καί άς έξετάσωμε το
βράσιμο των διάφορων κρασιών χωριστά.
Είνε, όπως είπαμε, η σπουδαιοτέρα εργασία
του Οϊνοποιοΰ. Εαν εχνι έπιστησν) την προ­
σοχή του εις την καθαριότητα καί εις τήν καλή
συστασι, εφαρμόσν) δέ καί τούς όρους αυτούς, η
υγεία τοΰ προϊόντος είνε ασφαλής.
Διά τύ βράσιμο τών κρασιών, θά χωρίσομε
αυτά είς δύο. Είς μαύρα και είς άσπρα. Δηλ.
εις κρασιά που βράζουν μέ τά τσίπουρα μαζύ
καί οσα βράζουν χωρίς αυτά.
Φανερόν δηλ. γίνεται, πώς τάς οδηγίας τών
μαύρων κρασιών Οά ακολουθήσομε γενικώς,όταν
βράζωμεν τά τσίπουρα μαζύ, άδιάφορον άν είνε
μαύρα η άσπρα. Καί τάς οδηγίας τών μαύρων
κρασιών θά έφαρμώσωμε, όταν ό μούστος βράσει
μόνος, άδιάφορον άν το κρασί είνε κόκκινο η
άσπρο. Έδώ μάς ενδιαφέρει το ζητημα, πώς
νά έργασθουμε μέ τά τσίπουρα, η χωρίς αύτά,
ασχέτως άν έίνε μαύρο η κόκκινο $ άσπρο το
προϊόν.
Μαΰρα κρασιά.
Σέ μαύρα κρασιά η βράση γίνεται μαζύ μέ τά
τσίπουρα, άδιάφορον άν έβγάλαμε ^ όχι τά κο­
τσάνια, εκείνο που πρέπει νά προσέξωμε είνε :
Αον) Τά τσίπουρα πρέπει νά είνε σκεπα­
σμένα μέ μούστο.'
.
Βον) Νά άρχίσν) κανονική η βράση, καί
Γον) Νά προφυλαχθοΰμε άπο τον άέρα.
Τά τσίπουρα πρέπει νά είνε- σκεπασμένα μέ
το μούστο, διότι τότε θά διαλυθούν άπο το
μουστόκρασο τά συστατικά που θέλομε νά πά-
ρωμεάπ* αύτά καί διότι, άν στέκουν έπάνω,
έκτος ποΰ δέν έπιτυγχάνεται ό ανωτέρω σκο­
πός, εισχωρεί μέσα ό άέρας καί άναπτύσσεται
το μικρόβιο, ποΰ θέλει άέρα, δηλ. το ξείδιασμα.
Άν ή βράση γίνεται σέ κάδες, τότε πρέπει
μέ έ'να τρυπητό πυθμένα στη μέση' της κάδης
νά κρατοΰμε τά τσίπουρα μέσα στο μοΰστο, $
άν δέν είνε εύκολον νά μη παραγεμίζωμε την
κάδη, άλλά νά μένν) φυρη τόσο, ώστε τά τσί­
πουρα, όταν θ’ άνεβοΰν ν’ άφίνουν άδειο μέρος
άναλόγως της κάδης διά νά μαζεύεται εκεί
ανθρακικό οξύ, το όποιον νά σκεπάζϊ) τά τσί­
πουρα καί θά έμποδίζν) τον άέρα νά μπνί μέσα.
Άλλ’ έν τοιαύτγι περιπτώσει πρέπει συχνά,
κάθε δύο ώρες, η καί συχνότερα, μέ μιά βου-
λιαχτϋρα νά τά βουλιάζωμε καί έ'τσι νά μη
r ·. > Η y r
στέκονται πολύ ωρα επάνω.
Ή βράση τοΰ κρασιοΰ συνήθως αρχίζει μο­
νάχη της καί ζωηρεύει, μάλιστα, άν κατά το
πάτημα έκτυπηθηκε ό μοΰστος καί έπηρε άέρα,
είνε δέ καί ζεστός καιρός.
 ΊΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ 167

Εϊν» όμως καλόν στην άρχη νά τρυγούμε τά ΑύτοΟ του είδους τό κρασί, επειδή πρέπει
καλύτερα σταφύλια. "Η νά κάνωμβ μαγιά ώς να αποκτησν) χρώμα πολύ φυσικά θά μείνη πε­
έξίίς. ρισσότερες μέρες μαζύ μέ τά τσίπουρα. Δηλ.
Τρεις τέσσερβς μέρες προ τοϋ τρυγητοί» δια- θά μεινν) μέχρις οτου άρχίστρ νά πέφτγ) ή βράση.
λέμί χαμμιά 100 οκάδες σταφύλια εκλεκτά, Στό είδος αύτό δέν είνε κακό δυο φορές την
γινόμενα, γερά, καλοθρεμμένα. Τά καθαρίζομε ήμερα να πιανωμε μιά εως δυό τσέντσερες από
από δλα τά σάπια, τά πατούμε σε καθαρές κάτω νά τές κενόνωμε από πάνω.
καθαρές^πατητήρες καί τά βάνωμε σέ ενα κα­ Αμα κατ’ αυτόν τόν τρόπον βράσγι τό κρασί
θαρότατο βαρελάκι νά βράσουν, άφοϋ τους προσ- πρέπει νά φύγν) από τά τσίπουρα, ιδίως όταν
θέσωμε 50 γραμμάρ. φωσφορικού Άμμωνίου είς άρχίζει καί κατεβαίνει. Τά τσίπουρα δέν πρέ­
100 όκ. μούστου. πει ούτε στιγμή νά μείνουν χωρίς κρασί από
Μετά τρεις ημέρας, οπότε θά άργίσωμε τόν πάνω.
τρυγητό, τό βαρελάκι θά βράζν) πολύ ζωηρςζ. Καί τά μέν τσίπουρα πιέζονται, τό δέ κρασί
Τότε άδειάζ ομε τό μισό στό βαγένι, γιά μα­ πηγαίνει στό δίπλα. Τό βράσιμο στό δίπλα θά
γιά, τό δέ άλλο μισό τό γεμίζομε μέ νέα τό ίδουμε πάρα κάτω.
εκλεκτά σταφύλια διά τό άλλο βαγένι καί οΰτω "AanQa κρασιά.
καθ’ έξης. Τό βράσιμο τών άσπρων κρασιών εϊνε άπλού-
Αυτό άν γίνει γιά άσπρα κρασιά, φυσικά θά στερο από τών μαύρων, διότι είς τά άσπρα
τό χωρίσωμε από τά τσίπουρα. κρασιά τό βράσιμο γίνεται χωρίς τά τσίπουρα.
Πάντως η βράση θά άρχίσγι, έκτος άν ό και­ Έάν γίνεται μαζύ μέ τά τσίπουρα γίνεται
ρός εϊνε πολύ ψυχρός. έκ κακής συνήθειας, η όποια πρέπει νά έγκα-
Τότε είπαμε, πώς κατά τόν τρυγητό, τρυ­
.
ταλειφθνί. ’Ίσως μόνον έπιτρέπεται μιας ημέ­
.Θ
γούμε άμα ζεστάνει η ημέρα. ρας βράσιμο μέ τσίπουρα χωρίς κοτσάνια είς
Ή ζεσταίνομε τό κατώγι μέ φωτιά. “Η καί σταφύλια, τά όποια έχουν άρωμα είς τη
ζεσταίνομε ενα μέρος του μούστου. "Οχι ολο· φλ'.ΰδα.
Π

Διότι αίν βράσγι ό μούστος φονεύονται τά μι­ Διά τάς περιπτώσεις αύτάς θά άκολουθη-
κρόβια, τά όποια εμείς πρέπει νά περιποιού- σωμε τάς οδηγίας του μαύρου κρασιού.
Α.

μεθα. Τόν ζεσταμένο αυτό μούστο ρίχνομε
βαγένι γιά νά ζεσταθνί όλος.
Τό ίδιο κάνομε, αίν λόγω του ψύχους έστα-
μάτησε η βράση.
Άν πάλιν ή θερμοκρασία εϊνε μεγάλη καί
διαβαίνει τούς 30 βαθμούς, τότε άφίνομε ανοι­
στό Μετά τό πάτημα τά τσίπουρα πιέζονται είς
πιεστήρια,ό δέ μούστος, βαγενίζεται καί βράζει.
Διά τό βράσιμο καί τη μαγιά κάνωμε δ,τι
καί είς τά μαύρα κρασιά, μέ τη διαφορά, ότι
εδώ δέν έχομε τόσους κινδύνους, διότι ό μού­
στος εΓνε εντός βαγενιού, ό δέ αέρας εύκολα

χτά τά παράθυρα την νύχτα, νά γίνωνται ρεύ­ άποκλείεται.

ματα, η καί βάνομε βρεγμένα σακκιά επάνω Κατ’ άρχάς τό βαγένι μένει μέ τη μούση

στά βαγένια. άνοιχτη, διότι τό ανθρακικόν οξύ δέν άφίνει τόν

Έτσι θά βράσγι ό μούστος μαζύ μέ τά τσί­ αέρα νά μπνί μέσα. Μετά τέσσάρας όμως η

πουρα από την διαρκή έπιτηρησίν μας. πέντε ημέρας πρέπει νά λαβωμε μέτρα. Γα

Καί άν μέν πρόκειται περί κρασιού ποσίμου μέτρα ταϋτα λαμβανονται προκειμενου περί

θά τό τραβηξωμε, όταν θά πάρΥ] τό χρώμα καί μαύρου, το οποίον εχωρησαμε απο τα τσί­

την στυφάδα που θέλομε. Μετά μία μέρα πουρα (έβάλαμε στό δίπλα.)
δύο, η τρεις, καί περισσότερες, οίν εϊνε στα­ "Αμα πάψϊ) η πρώτη όρμη της βράσης, τότε

φύλια, τά όποια έχουν πολύ χρώμα καί στυ­ πρέπει νά έμποδίσωμε την είσοδον του άέρος.
Άν κλείσωμετη μούση, τό βαγένι θά σκάσγι.
φάδα.
Τά τσίπουρα που μένουν, επειδή έχουν χρώ­ θά την κλείσωμε αλλά είς τρόπον, που νά ξε-

μα ακόμη τά βάζωμε καί τελειώνουν τη βράση θυμαίνν). Δηλ. ώς έξης. Τρυπούμε μιά τάπα στη

τους στό κρασί του μπάρκου. μέση. Εφαρμόζομε ένα σωλήνα μολυβένιον (αύ-
 168 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

τούς τής άσετυλίνης) καί ταπονομε κοίλα, το
χρίομε καί μέ γύψο μαλιστα. Κατόπιν λυγί­
ζομε τον σωλήνα προς τα κάτω καί τοποθε­
τούμε ένα ποτήρι νερό, ώστε να εμβαπτίζεται ο
μολυβδοσωλήνας μέσα.
Κατ’ αυτόν τον τρόπον το βαγένι ξεθυμαίνει
άπο τον σωλήνα, μέσα απ’ το νερό, ενώ ο αέ­
ρας δέν μπαίνει. Έτσι το κρασί εινε ασφαλι­
σμένο, απ’ το χλου-χλοΰ μάλιστα του νερού πα­
ρακολουθούμε τή ζύμωση του.
"Οταν τελείωσή ή βράσνι καί βεβαιωθούμε
πώς δεν έσταμάτ'/ισε προσωρινώς, τότε άπογιο-
μίζομε το βαγένι ή αν δεν μπορούμε να το άπο-
Κατά τον Μάρτιον ή ’Απρίλιον πρέπει νά
κάνομε νέο τραβαντζάρισμα είς καθαρά πάλιν
βαρέλια.
Το δεύτερο χρόνο καί τον τρίτο κάνομε μό­
νον άπο ένα τραβαντζάρισμα.
ΙΊολλοί πιστεύουν πώς οσο παληόνει το κρασί
άποκτ£ βαθμό. Αυτό είνε λάθος. Το κρασί άπο­
κτα βαθμό έφ’ όσον βράζει κατόπιν χάνει.
Άπόδειξις ή φύρα. "Ενα κρασί γιά νά ώριμάσΐ)
θέλει τουλάχιστον τρία χρόνια καί όχι σέ δα-
μιντζάνες ή σέ μποτίλιες άλλά σέ βαρέλια.
Χρ. Κουτοογιαννόηονλος
Οίνολόγος Δημοσίου έν Πάτραις

γεμίσωμε, ρίχνομε λίγο λάδι καλό καί κατό­

πιν κλείομε καλά τή μούση.
Για να γίννι ζωηρή ή βράση καί κανονική
προσθέτομε σέ κάθε 100 οκάδες μούστου 50
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΦΥΤΑ
γραμμάρια φωσφορικού άσβεστίου. Επίσης 25
γραμμάρια Μεταβισουλφίτ ντε Ποτάς άλλα εις ’Ινδική και ήμερος κάνναβις.
τρεις δόσεις καί κατά τρεις ημέρας. (Cannabis Indica & Sativa)
Τραβαντζάριαμα (Σύρσιμο).
.
Μετά τήν παρέλευσιν τής φοβέρας καταιγί-
.Θ
"Αμα το κρασί βράσν) αρχίζει καί καθαρίζει. δος τής χειμαζούσης τον κόσμον ολόκληρον οί
• Τότε τά πόσιμα κρασιά μαΰρα καί άσπρα γεωργοί μας, οί πραγματοποιήσαντες κολο-
πρέπει νά τραβηχθουν άπο τές λάσπες. Πρέπει σιαϊα κέρδη καί οΐτινες, κεντριζόμενοι ύπύ
νά παν εις καθαρά βαρέλια θειαφισμένα. τών ύψηλών τιμών τών προϊόντων, πληρώνουσι
Π

Ή μετάγγισις αυτή είνε σπουδαιοτάτη καί προς 35 καί 40 δρχ. τά έκατον χιλιόγραμμα
άπαραίτητη, διότι άφ’ ένος μέν αποχωρίζεται λιπάσματα, θά εύρεθ^σΓ ^.αί πάλιν προ τι­
Α.

άπο κακό σύντροφο, ο όποιος είνε ή λάσπη, μών αΐτινες είναι,,ζήτημα αν θά τοΐς έπιτρέ-
άφ’ ετέρου δέ ωριμάζει καί άποκτα προτερή­ πωσι πλέον τήν αύτήν ελευθερίαν περί τήν
ματα. χρήσιν λιπασμάτων.
Το τραβεντζάρισμα αυτό πρέπει νά γίνεται Καί όμως είναι άνάγκη, όπως ή έξις αΰτη, ή
μιά μέρα ψυχρή μέ βορρηα καί νά φροντίζωμε σήμερον γενικευθεΐσα, μή έξαλειφθή, άλλά
νά μή χτυπιέται πολύ το κρασί. Διότι καθώς τουναντίον νά διατηρηθή καί νά ένισχυθ^ πε­
είπαμε τά μικρόβια του ξειδιοΰ θέλουν άέρα. ρισσότερον, ένισχυομένης καί τής έπιμελεστέρας
Τά δέ άγγειά νά είνε πολύ καθαρά. κατεργασίας του εδάφους.
Εις το καινούργιο βαρέλι το κρασί μας εξα­ Άλλά βεβαίως, τούτο δέν δυνάμεθα νά το
κολουθεί νά γίνεται δηλ. νά ώριμάζν] καί νά έπιτύχωμεν διά μόνης τής καλλιέργειας τών
άποκτα τή γευσι του παληοΰ κρασιού. δημητριακών, τών, λόγω τής τιμής των καί
Η περιποιησίς εις την περίστασιν αύτήν έγ- άποδόσεως όλιγώτερον όλων τών καλλιεργου-
κειται εις το νά μή άφίνωμε το βαρέλι νά φυ- μένων φυτών άνταμειβόντων τον γεωργόν."Οθεν
ραίντ), άλλά έκάστοτε νά το άπογεμίζωμε μέ άνάγκη ή καλλιέργειά των νά συνδεθή μέ
κρασί ίδιο καί τής αύτής ημέρας, το όποιον διά τήν εναλλαγήν των προς άλλα φυτά δυνάμενα
τον σκοπόν αύτον φυλάττομε είς ένα μινρό βα­ πλουσιοπάροχους νά πληρώσωσι καί τά λιπά­
ρελάκι. σματα καί τήν καλυτέραν εργασίαν του εδά­
Το βαρέλι έκτος του άπογιομίσματος πρέπει φους καί άτινα άφήνουσι είς τά διαδεχόμενα
να είνε καί καλα κλεισμένο καί προφυλαγμένο αυτά δημητριακά τό έδαφος καθαρόν καί πλού­
άπο τον άέρα. σιον είς θρεπτικάς ουσίας, ώστε μέ ελάχιστα
 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ 169

εζοδα να έξασφαλίζηται μία καλή παραγωγή μου κ. κ. Bordiqa καθηγητοΰ τής Γεωργικής
τούτων. Οικονομίας καί επιφορτισμένου τό μάθημα τών
Ποΐαι είναι αί καλλιέργειαι αυται ποωδών καλλιεργειών καί Rossi τής μικροβιο­
Περί τούτου εν καιρφ βεβαίως θά κληθώσιν λογίας, προέβην είς την καλλιέργειαν καί πε­
οί ειδικοί δπως έκφέρωσι γνώμην. Έχων όμως ραιτέρω κατεργασίαν τής Ινδικής έκ παραλλή­
ύπ’ οψιν τό άρχαΐον ρητόν «-καδδνναμιν δ% ερ- λου προς την τής 'Ημέρου καί τά αποτελέ­
δειν» προσφέρω καί εγώ τάς μικράς μου δυνά­ σματα, ώς θά δειχθγί έκ τών υστέρων έδικαιο-
μεις προς έπίλυσιν τοΰ ζητήματος, πραγμα­ λόγησαν πλήρως τάς έλπίδας μου.
τευόμενος έν τφ άρθριρ μου τούτω το δυνατόν Ή καλλιέργεια έγένετο έπί έκτάσεως 300
της καλλιέργειας έν Έλλάδι της καννάβεως τ· μ. διγιρημένης είς δύο τεμάχια έξ 150 τ. μ.
τηςτε ’Ινδικές (Cannabis indica) καί της έκαστον, έξ ών τό έν διά τής Ινδικής καί τό
Ήμερου (Cannabis Sativa) διά παραγωγήν έτερον διά τής Ημέρου. "Εκαστον τούτων πά­
κλωστικών ίνών. λιν διγιρέθη είς τρία μικρότερα τεμάχια έκ 50
Έκ τούτων η Ινδική δεν είναι άγνωστος έν τ. μ. έκαστον διά την δοκιμήν τής λιπάνσεως.
Έλλάδι καί δη έν Μαντινείι»:, ένθα καλλιερ­ Ή άπόδοσις έν τέλε: ύπήρξεν ώς εξής:
γείται άπο τριακονταετίας σχεδόν προς παρα­ 'Ινδική (στελέχη ζηρά.)
γωγήν τοΰ Χαοϊς (Haschisch). Ή καλλιέργεια
Ιον) τετράγωνον νιλιογρ. 25.900
της ούσα άρκετά προσοδοφόρος, πρίν ή τεθγί ό
2ον) » » 23.600
στρεμματικός φόρος έπί των καλλιεργουμένων
3ον) x > 19.600
δι’ αυτής έκτάσεων, έξ οκτώ δρχ. κατά στρέμ­
'Ήμερος (στελέχη ξηρά).
μα, είχεν έξαπλωθγί είς δλα τά μέρη της έπαρ-
χίας, άτινα είχον τχβτικώς έδάφη εύφορα, πε-
. Ιον) τετράγωνον χιλ ογρ. 32.500
.Θ
2ον) » » 20.000
ριορισθεΐσα κατόπιν τοΰ προμνησθέντος φόρου
3ον) τ> ® 2.500
είς τά εύφορώτερα, ίνα οί καλλιεργουντες δύ-
Ή λίπανσις έγένετο είς τό Ιον διά κόπρου*
νανται νά άντεπεξέλθωσι είς τά έξοδα.
είς τό 2ον διά κόπρου καί φωσφορούχων λιπα­
Π

Άλλ’ εάν η ’Ινδική έκαλλιεργηθη είς την

σμάτων καί τό τρίτον έ'μεινεν άνευ ούδεμιας
Μαντινείαν προς παραγωγήν τοΰ δηλητηρίου,
λιπάνσεως. ’Οφείλω όμως νά παρατηρήσω οτι,
Α.

τοΰ καλουμένου χαοίς, τό έτερον είδος της Καν­

παρά τά διδάγματα τής πείρας καί τής έπι ·
νάβεως η "Ημερος καλλιεργουμένη διά την πα­
στημης, αί άποδόσεις υπήρξαν άνώτεραι διά τά
ραγωγήν κλωστικών ίνών είς την Γαλλίαν,’Ιτα­
τετράγωνα τά λιπανθέντα διά μόνης κόπρου.
λίαν, Ρωσσίαν κ.λ. καί ιδίως είς τάς δύο πρώ-
Τό πραγμα, άρκετά έκπληκτικόν, δέν δύναται
τας, όχι μόνον έπέφερε την βελτίωσιν της γε­
νά έχν) περαιτέρω σημασίαν, όφειλόμενον είς
ωργίας διά της εισαγωγής κατ’ άνάγκην τοΰ
έδαφικούς λόγους οΐτινες ίσχύουσι μόνον ώς προς
συστήματος της έναλλαγης τών καλλιεργειών,
τό πείραμά μας.
της άφθονου λιπάνσεως καί της έπιμελεστέρας Άναφέροντες τά άνωτερω ποσά κατα έκτα-
καλλιέργειας τοΰ έδάφους, αλλά καί κέρδη καί
ριον (*) εχομεν:
βιομηχανικήν πρόοδον. ’Ινδική.
Γνωρίζων τά της Καλλιέργειας καί της Ιν­ Ιον) Ql. (Q) ξηρών στελεχών 51.80
δικής έν Μαντινείφ, καί εύρεθείς, λόγω
2ον) » » a 47.20
τών σπουδών μου, είς μέρος κατ’ έξοχην πα­ 3ον) » » » 39.20
ραγωγόν καννάβεως κλωστικής, άς μοΰ έπι- "Ημερος
τραπγί η λέξις, ώς η περιφέρεια τής Νεαπό- Ιον) QI. ξηρών στελεχών 65.00
λεως (Terra di Lavoro κ.λ.) τής Ιταλίας, 2ον) » ® » 40.00
άπεφάσισα νά πειραματισθώ τό δυνατόν τής q„..\ τ» Τ) 4.501 2
μετατροπής τής καλλιέργειας άπό παραγωγής
δηλητηρίου είς παραγωγήν ευημερίας έθνικής. (1) ΈκτοΙριον=10 στρέμματα.
Όντως ύπό τήν διεύθυνσιν δύο τών καθηγητών (2) Quintal=100 χιλιόγραμμα (78 όκάδας).
 170 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

Μετά τήν αποκοπήν των βάσεων καί κορυφής τρεις περιπτώσεις προελθοΰσαι εξ αγνοιας τών

εϊχομεν : ιδιαιτέρων άναγκών της ’Ινδικής εν σχέσει πρός

Ινδική. τήν κοινή»' καί αϊτινες κατά τούς είδικούς, έπέ-
Ιον) νιλιόγραμ. 20.500 φερον τήν παραγωγήν μεγάλης ποσότητος
2ον) » 16.000 stopa(1) (στόπα). Αί περιπτώσεις αυται ήσαν
3ον) » 17.000 αί εξής;
α Ημέρος. Ιον) Συνελέχθη σχεδόν άωρος, έ'χουσα
Ιον) χιλιόγραμ. 24-50 ανάγκην περισσοτέρου χρόνου πρός ώρίμανσιν τής
2ον) » 15.00 Ημέρου συγχρόνως μετά τής οποίας συνελέχθη.
3ον) λόγω τής μικράς ποσ. έγκατελείφθη 2ον) Έτέθη είς τήν αποθήκην ούχί τελείως
Ή macerazione(') (ματσερατιόνε) έγένεΐο ξηρά.
κατά τήν μέθοδον του καθηγητου Rossi διά 3ον) Είχεν ανάγκην περισσότερα? παραμονής
των ύπ’αύτου άπομονωθέντων βακτηρίων. Μετά είς τό ύδωρ διά τήν macerazione παρά ή
την macerazione τό σπάσιμον των στελεχών "Ήμερος μί& ’ής ταύτοχρόνως έτέθη καί έξήχθη.
καί τό πρώτον κτένισμα, δηλ. μετά την άπο- Περατών τήν περιγραφήν καί τόν άπολογι-
περάτωσιν των εργασιών, αϊτινες άνάγονται είς σμόν τής πειραματικής καλλιέργειας παρατηρώ
την καθαρώς γεωργικήν βιομηχανίαν, εϊχομεν δτι έν ω ή λίπανσις διά κόπρου μάς εδωκε με-
τά έξης αποτελέσματα εις ί'νας. γαλυτέραν ποίόίητα $:ελεχών, ή διά κόπρου
*Ινδική. και φωσφορούχων λιπασμάτων μάς έδωκεν άπό-
Ιον) χιλιόγραμ. ίνών 2.637 δοσιν ίνών επί τοΐς ο]ο άνωτέραν, δπως άλλως
2ον) » » 2.523 είναι γνωστόν, έκ πείρας.
.
.Θ
3ον) » » 1987 Καί ή'δη, παραδεχόμενοι δτι, διδομένου ΐοΰ
"Ημερος. έπικινδύνου του έμπορίου καί του στενού του
Ιον) χιλιόγραμ. ίνών 2.737 κύκλου, διδομένου του στρεμματικου φόρου καί
2ον) > » 5.541 τής ανάγκης εύφορωτάτων γαιών πρός καλλιέρ­
Π

Τπολογίγοντες επί τρις ο]0 έπί τών στελε­ γειαν τής ’Ινδικής πρός παραγωγήν χασίς, ή
χών, άτινα έτεθησαγ Τ.ρός macerazione έ'χομεν. καλλιέργεια της δέν δύναται νά επεκταθή· ας
Α.

Ινδική. έξετάσωμεν τά εξής δύο ζητήματα.

Ιον) Ινες έπί τοΐς ο]ο ■ Ιον Μεταβάλλοντες τόν σκοπόν τής καλλι_
12.86
2ον) » » εργείας θά έχωμεν τά αυτά κέρδη ;
» 15.76
3ον) 2ον Παραδεχόμενοι τήν μεταβολήν του σκο­
» » » 11.68
» πού δυνάμεθα νά έ'χωμεν ικανοποιητικά άπο-
Ήμερος.
τελέσμα καλλιεργοΰντες τήν ’Ινδικήν ή πρέπει
Ιον) Ινες έπί τοΐς ο]ο 11.41 νά τήν άντικαταστήσωμεν διά τής Ημέρου;
2ον) » » » » 16.94 Είς τό πρώτον τών δύο έρωτημάτων, δπερ
Οπως φαίνεται έκ τών ανωτέρω η άπόδο- αποβλέπει άποκλειστικώς τούς καλλιεργητάς
σις επί τοϊς ο]ο της ’Ινδικής καννάβεως είναι τής Μαντινείας, καθ’ δσον ή είς άλλα μέρη διά-
ικανοποιητικωτατη, αν λάβωμεν ύπ’ όψιν δτι δοσις τής ’Ινδικής προσέκρο,σεν είς τήν μικράν
άπόδοσιν είς κόνιν χασί', θά μάς άπαντήσν) ή
δια πρωτην ίσως φοράν, άπό^ τίς οίδε πόσων
αντιπαραβολή δύο καλλιεργητικών λ)σμών, οί-
ετών εκαλλιεργηθη διά ί'νας : καί η άπόδοσις τινες δέν είναι άλλο τι παρά τό αληθές κάτο-
θα ητο πολύ μεγαλυτέρα εάν δεν συνέτρεχον πτρον τής καλλιέργειας, δπως γίνεται ή'δη είς
τήν Ελλάδα καί ’Ιταλίαν τής ’Ινδικής καί
Ημέρου καννάβεως.1
(1) Διά τής λέξεως ταύτης, ής δέν ήδυνήθην νά ε&ρω
τήν Ισοδύναμον Ελληνικήν, δηλοΰται ή παραμονή τών
στελεχών ύπό τό ύδωρ, Ιως δτου τά σχετικά βακτήρια, (1) Stopa λέγονται τά Υπολείμματα Ινών άναμίξ μετά
προσβάλλοντα τήν κυτταρίνην τής έπιδερμίδος καταστή- τοϋ ξυλώδους μέρους τοϋ στελέχους, άτινα καθαριζό-
σωαι τάς ΐνας έλευθέρας. Κάτι παρόμοιον πρός τό δπό μενα δίδουσιν Ινας κοντάς δευτέρας ποιότητος, χρησι-
τών βυρσοδεψών καλουμενον αργαο/χα τών δερμάτων μοποιουμένας διά σχοινία καί έν γένει αντικείμενα olxi-
δπότό τανινοΰχον ύδωρ. ακής κατασκευής.
 ΤΑ ΝΕΑ ΤΕΩΠΟΝΙΚΑ 171

Αογαριαβμός χκλλιβργείας ενός έχτκρίου Κκννκβεως τ^ς Ήμερου (')

Σκάψιμο ημερομίσθια 15χ2,50.............................................................................. Δρ. 37.50
Σπόρος τριφυλλιού (Trifollio incarnato) χιλιγμ. 60X0,40......................... » 24.00
Σπόρος γογγυλίων κτηνοτροφικών χιλιογρ. ΐχ2................................................ » 2.00
Ύπερφωσφωρικόν λίπασμα Q1. 5χΐ2 (συμπεριλαμβανομένου τοΰ σκορπίσματος). » 60.00
Κόπρος.............Q1. 20Οχ0,80........................................................................... » 160.00
Σκόρπισμα τής κόπρου τημερομ. γυναικών 4X 1,50........................................... » 6.00
Σπορά τριφυλλιού καί γογγυλίων καί σκέπασμα ήμερομ. Ι2χ2,50.......... » 30.00
Σκάψιμο ίνα σκεπασθή τό τριφύλλι ήμερομ. 40X2,50.................... » 100.00
Σπόρος καννάβεως χιλιογρ. 65XI........................................................................... » 65.00
Αυλάκωμα ήμερομ. 4X2,50..................................................................................... » 10.00
Σπορά τής καννάβεως καί σκέπασμα ήμερομ. 6X2,50........ » 15.00
Σκάλιτμα ήμερομ. γυναικών 1 5X 1,50................................................................. » 22.50
Συλλογή » άνδρών 18χ2,50καί γυναικών 18χ1,50 διά τά γογγύλια » 72.00
Τίναγμα τών φύλλων ήμερομ. γυναικών 12χ1,50............................................. » 18.00
Δέσιμο εις δεμάτια ήμερομ. 6χ2,50...................................................................... » 15.00
’Αποκοπή τών κορυφών καί βάσεων ήμερομ. 6χ2,50 καί γυναικών 2X 1,50 » 18.00
» 655.00
» 13.70
» 400.00
Γενικά έξοδα πρός 4 ο)ο επί τοΰ ακαθάρτου κέρδους........................................... » 55.00

•Δχ. 1123.70
"Εσοδα τής δίνω καλλιέργειας
Λιπαντικαί ούσίαι έγκαταλειφθεΐσαι είς τό έδαφος Δρ. 120.00
Παραγωγή γογγυλίων Ql. 150χ 1,80.............. » 270.00
.
.Θ
Στελέχη ξηρά καννάβεως Q1 65χΐ5................ » 975.00
Υπόλειμμα της αποκοπής τών βάσεων καί τών
κορυφών Ql. 12X 1,50.............................................. » 18.00
1383.00
Π

259.30
τιμών ■τής πρό τοΰ
1.
Α.

Λογχριαομός κχλλιεργείας ενός έχτχρίου Ίνδιχής καννάβεως

ινάββως
’ Δρ · 75.00
9.60
» 30.00
V 30.00
Βγάλσιμο τών αρμενικών » » 5χΊ,50..................................... > 7.50
Συλλογή ήμερομ. 10χ2,50............................................................... » 25.00
Έκθεσις είς τον ήλιον πρός άποξήρ. καί συλλογήν ήμερ. γυν. 10X 1,50 » 15.00
» 40.00

» 232.10
Τόκος επί του κεφαλαίου τής έκμεταλλεύσεως πρός 5 ο)ο επί 6 μήνας. . 5.80
Φόρος στρεμματικός............................................................................................... . 80.00
Ένοίκιον γαιών ................................................................................................. 250.00
Γενικά έξοδα 4 ο)ο επί τοΰ ακαθαρίστου κέρδους.......................................... > 27.80

Όλικά έξοδα.......... Τ) 595.70

Έσοδα τής ανω καλλιέργειας.
Φύλλον Q1. 10χ62........................................................Δρ.620.00
Υπόλειμμα στελεχών Q1. 15χ5(*) .................. * 75.00
Δρ.
Όλικά έσοδα............... Δρ. 695.00

καθαρόν κέρδος καλλιεργητοΰ............... Δρ. 99.30

(1) Φύλλον καλείται ή θήλυς ανθοταξία ή μάλλον τό συγκάρπιον μετά τών παρανθίων φύλλων εδρισκομέ-
νων είς τά άκρα τών κλαδίσκων τοΰ θήλεως φυτοΰ. , .
(2) Τά στελέχη δπελόγισα πρός 5 δρχ. τό Q.I. διότι έκτος τής κοινοτέρας αύτών χρησεως, ως καυσίμου
δλης, τά μεταχειρίζονται καί πρός έξαγωγήν, κατά τρόπον λίαν περίεργον καί άρχέγονον, τής ξυλοποιηθεί-
σης πλέον ίνός, δι* ής κατασκευάζουσι χονδρά τινα δφάσματα δποστρώσεως.
 172 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

Δι’ άπλης παρατηρησεως καταφαίνεται ή γήν σίτου καλήν, έν ώ άφ’ έτερου τό ίδιον έτος
διαφορά τοϋ καθαρού κέρδους οττερ άποφερουν της σποράς τ^ς καννάβεως εί'χομεν παραγωγήν
αί δύο καλλιέργειαι· τνίς μέν Ινδικής μη διδού- κτηνοτροφικην γογγυλίων* δηλ. ευρομεν τό έδα­
σης πλέον των 10 δρχ. κατά στρέτα, της δέ φος είς καλήν κατάστασιν καί τό άφηνομεν
'Ημέρου άποδιδούσης 25 δρχ. Επειτα μέ τνιν ίσως είς καλυτεραν.
καλλιέργειαν της δευτέρας έχομεν κεφάλαιον Τί συμβαίνει μέ την σημερινήν καλλιέργειαν
έκμεταλλεύσεως κατά 423 δρχ. άνώτερον του της Ινδικής; Μετά την συλλογήν τό έδαφος
τνίς ’Ινδικής καί έκ τούτου πλέον του ημίσεως, εύρίσκεται είς τοιαύτην εξάντλησιν, γνωστού
δνιλ. δρχ. 343, άπορροφώσι τά ημερομίσθια καί ό'ντος δτι ή κάνναβις είναι έκ τών φυτών άτινα
ακριβώς: δι" άνδρας δρχ. 267 μέ 107 ημερομί­ άφαιρούσι μεγάλας ποσότητας θρεπτικών ούσιών
σθια καί διά γυναίκας δρχ. 76,50 μέ 51 ημε­ έκ τού έδάφους, ώστε δέν έπιτρέπεται ούδεμία
ρομίσθια· ένφ μέ την καλλιέργειαν της ’Ινδικής καλλιέργεια διά τό επόμενον έτος* καί πολ-
τά ημερομίσθια δεν άπορροφώσι παρά 222 δρχ. λάκις μετά έν έτος άγραναπαύσεως ή καλλι­
διαιρούμενα μεταξύ 32 ημερομ. άνδρικών, 35 έργεια καννάβεως δύναται νά άποτύχν] τε­
γυναικείων καί 40 παιδικών. λείως.
'Γπολογίζοντες τάς εργασίμους ημέρας ένος Άλλά ήδύνατό τις νά παρατήρησή* έάν καλ-
εργάτου είς 260 το έτος, έπεται δτι, μέ την λιεργησωμεν την Ινδικήν διά χασίς κατά τόν
καλλιέργειαν της 'Ημέρου καννάβεως, ητις έχει αύτόν τρόπον της Ημέρου δέν θά έχωμεν τά
άνάγκην 107 ημερομισθίων δι’ έκαστον έκτά- αύτά εισοδήματα;
ριον, άναλογεϊ εις εργάτης ώριμος διά 2 1)2 . Άδιστάκτως δύναμαι νά είπω δτι η τοιαύτη
εκτάρια* καί επομένως, ύπολογίζοντες δτι είς καλλιέργεια οίκονομικώς είναι άνέφικτος, καθ’
.Θ
εργάτης δύναται νά δίαθρέψν) δύο άλλους, εις δτι τό κύριον προϊόν, δηλ. τό χασίς, αδυνατεί
χωρικός σχεδόν έκαστον έκτάριον ήτοι πλη­ νά πληρώσν) τά έξοδα τοιαύτης έργασίας καί '
θυσμός 100—120 ψυχών δι’ έκαστον καλλιερ- καί λιπάνσεως.
γούμενον τετραγωνικόν χιλιόμετρον, άναλογία Λοιπόν μεταβάλλοντες σκοπόν καλλιέργειας,
Π

ητις δύναται νά αύξηθνί υπολογιζομένων τών δχι μόνον πραγματοποιουμεν έν κέρδος άνώτε­
γυναικείων ημερομισθίων. ρον,άλλά καί δυνάμεθα νά αύξησωμεν την πα­
Α.

Έν ω μέ την καλλιέργειαν της ’Ινδικής ραγωγήν γενικώς τών ειδών, άτινα σήμερον καλ­
έχομεν ένα εργάτην διά κάθε 7 εκτάρια, καί, λιεργούνται καί συγχρόνως νά έχωμεν καί πα­
επειση δίδει αρκετήν εργασίαν είς τάς γυναίκας ραγωγήν κτηνοτροφικών φυτών, άναπτύσσοντες
καί παιδια, δυναμεθα να υπολογίσωμεν ένα τοιουτοτρόπως την κτηνοτροφίαν μας, ητις υπό
χωρικόν κάθε 2 έκτάρια* δηλ. 50—60 ψυχάς τάς σημερινάς συνθηκας εύρίσκεται είς οίαν κα-
δι έκαστον καλλιεργούμενον τετραγωνικόν χι- τάστασιν πάντες γνωρίζομεν.
λιομετρον* ούτως ώστε μέ την μεταβολήν του Πιθανώς ,νά εύρεθώσι τινές οίτινες θά μέ
σκοπού τ*7ίς καλλιέργειας θά έχωμεν διπλα­ έρωτησωσι* καί αί γυναίκες αίτινες εργάζονται
σιασμόν σχεδόν του πληθυσμού. Καί δέν αρκεί προς παρασκευήν τοϋ χασίς; Χωρίς νά θέλω νά
αύτό* είς τά έσοδα του πρώτου λ)σμοΰ ύπελο- προβάλω την ίδρυσιν τών άναγκαιούντων έρ-
γισαμεν 120 δρχ. την αξίαν τών λιπαντικών γοστασίων προς κατεργασίαν τού προϊόντος της
ούσιών αίτινες έμειναν είς τό έδαφος διά την μεταβληθείσης καλλιέργειας, καί άτινα θά δώ-
καλλιέργειαν του δευτέρου έτους, έν ω είς τόν σωσιν άσφαλώς έργασίαν τακτικήν ύγιεινοτέραν
δεύτερον τοιουτον εσοδον δέν υπάρχει. καί είς άριθμόν μεγαλύτερον, καί δχι δπως τώρα
"Οθεν όχι μόνον έχομεν υπέρτερα κέρδη, διότι διά 3—4 μίνας είς 200—250 γυναίκας, άνα-
καί άν άφαιρέσωμεν τάς 120 δρχ. ως άναγομέ- φέρω μόνον δτι δύναται νά άναπτυχθνί μία οι­
νας εις τα έξοδα του επομένου έτους πάλιν τό κιακή βιομηχανία κατασκευής σχοινιών καί λοι­
κέρδος ανέρχεται είς 14 δρ. κατά στρέμμα, άλλά πών ειδών γεωργικής χρησεως έκ τών υπο­
και το επόμενον ετο; θά πραγματοποιησωμεν λειμμάτων τού πρώτου κτενίσματος, ητις νά
λόγω τών απομεινασών ούσιών, μίαν παραγω­ ίκανοποιΐ) τάς γ υναϊκας έντός τών οικιών των,
 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ 173

περισσότερόν άφ’ δτι ικανοποιούνται αί σημε- ύψος άνώτερον εκείνου είς τό όποιον συνήθως
ριναι χασισονύες των περιχώρων τΫίς Τριπό- φθάνει, δεν θά ητο διόλου παράτολμον εάν ίσχυ-
λεως, άπολαμβάνουσαι έκάστη δρχ. 1 — 1,50 ρισθώμεν, δτι ή περαιτέρω καλλιέργειά της διά
καί’ έκάστην καί έργαζόμεναι από τΫίς 6ης ίνας καί μία επιμελής καί κατάλληλος έπι-
πρωινής μέχρι τΫίς 6ης εσπερινές ύπό συνθηκας λογη δύνανται νά άποδώσωσιν είς τό φυτόν
παν άλλο ^ ύγιεινάς. ο,τι επί τόσα έτη ή διαστροφή της καλλιέρ­
Έκτος δμως των υλικών τούτων ωφελειών, γειας του άπέκρυψεν.
ούχί μικροτέρα είναι ή ήθικη ωφέλεια, τοΰ να "Οσον άφορόκ τό μικρότερον πάχος τών στε-
παύσϊ] η πατρίς μας παράγουσα ένα τόσο διω- λεχών, τούτο είναι μάλλον προτέρημα ^ ελάτ­
κόμενον προϊόν, δπερ δχι μόνον μετέβαλε τούς τωμα* διότι δντος τού σκοπού μας ή έπίτευξις
έμπορευομένους αύτό είς λαθρέμπορους, δχι μό­ τΫίς δυνατΫίς μεγαλυτέρας άποδόσεως είς ίνας,
νον μας στιγματίζει, άλλα καί έχει άρχίσγι να είναι εκτός πάσης άμφιβολίας δτι αυτή επι­
δηλητηριάζν) μέλη, έστω και των κατωτέρων τυγχάνεται διά της μεγαλυτέρας επιφάνειας*
στρωμάτων, της μικρας μας κοινωνίας, άφιεμέ- καί είναι άκριβώς τό μικρότερον πάχος τών στε­
νης της τιμής της παραγωγής εξ όλοκληρου είς λεχών, δπερ μάς δίδει την μεγαλυτέραν επιφά­
τάς παρά τα Ίμαλάϊα καί Τουρκεστάν χώρας, νειαν είς τό αύτό βάρος. Καί τώ δντι τά
οθεν καί ή καταγωγή του. άποτελέσματα της κατεργασίας μάς έπιβε-
Την άπάντησιν είς το δεύτερον ερώτημα την βαιοΰσι τούτο’ διότι ύπολογίζοντες ίνας καθα-
δίδει η πειραματική καλλιέργεια. ράς τό ημισυ τουλάχιστον τΫίς υπερβολικής άπο-
Τώ δντι τα τετράγωνα τα καλλιεργηθέντα δόσεως είς stopa, όφειλομένης είς αιτίας, ώς
με Ινδικήν κάνναβιν μας έ'δωκαν αποτελέ­ είδομεν, τελείως ξένας είς την φύσιν της Ίνδι-
σματα είς άλλα, ως το πρώτον, ολίγον κατώ­
. κΫ5ς^:ό μάλλον τεχνικάς φθάνομεν είς άπόδοσιν
.Θ
τερα τ9}ς Ημέρου’ είς άλλα, ώς το δεύτερον, επί τοΐς ο)ο πολύ άνωτέραν την τΫίς "Ημέρου.
άνώτερα. Άλλ’ η μικροτέρα άπόδοσις, όφειλο- Βεβαίως πιθανόν νά προβληθί) ενδοιασμός τις
μένη είς τό μεγαλύτερον ΰψος καί πάχος της περί γην ποιότητα. Δυστυχώς ή μικρά ποσό-
Π

Ημέρου καννάβεως, είναι πράγμα άμετάβλη- της δέν μοί έπέτρεψε την περαιτέρω κα­
τον ; είναι μία ίδιότης έμφυτος της ’Ινδικής ; τεργασίαν της, ίνα μετά βεβαιότητος δυνηθώ
Α.

Δυνάμεθα να εί'πωμεν μετά βεβαιότητος, δχι* νά άπαντήσω, άλλά κατά την γνώμην ειδι­
διότι δχι μόνον είναι γνωστόν, δτι είς τον κών, εάν αί ίνες τΫίς ΊνδικΫίς υπολείπονται ποι -
τόπον της καταγωγής, Κεντρικήν Ασίαν καί οτικώς ώς προς τό μνίκος, έν τούτοις είναι ίσαι
τάς περί τά Ίμαλάϊα χώρας, φθάνει τό ύψος κατά την λεπτότητα, άπαλότητα καί στερεό­
τών δύο καί τριών μέτρων, ώς επίσης είναι τητα της Ημέρου.
γνωστόν δτι, καλλιεργηθεΐσα προ ετών είς τά "Ωστε κατόπιν δλων τούτων δυνάμεθα νά
παρά την Μεγαλόπολιν κτήματα του κ. Εύτα- εί'πωμεν μετά πεποιθηθησεως, δτι η ’Ινδική
ξιοπούλου καί είς την Θεσσαλίαν παρά του καλλιεργουμένη προς παραγωγήν ίνών δύναται
κ. Μπακοπούλου, άπέδωκε στελέχη ΰψους άνω- νά μάς δώσν) δ,τι άλλου δίδει η Ημερος. Καί
τέρου τών δύο μέτρων άλλά καί εν συγκρίσει δέν είναι μικράς σημασίας τούτο, καθότι η
προς την καλλιεργηθεΐσαν διά χασίς έλαβεν ’Ινδική έχει πλέον έγκλίματισθνί είς τον τόπον
ύψος πολύ άνώτερον, σχεδόν τό διπλάσιον. μας καί τό σπουδαιότερον έχει συνειθίσνι είς

Λοιπόνδυνάμεθα νά εί'πωμεν δτι τό μικρόν ύψος την νηστείαν τών λιπασμάτων, τα οποία ειδο-

προέρχεται έκ τΫίς πολυχρονίου διαπλάσεως της μεν πόσον άφθόνως δίδονται εις την Ημερον

’Ινδικής καλλιεργηθείσης επί έτη καί έτη δπως καί άνευ τών οποίων άποτυγχάνει σχεδόν καθο-

έπιτευχθΫί ή μεγαλυτέρα άπόδοσις είς ψύλλον λοκληρίαν. Ταΰτα όμως, ιδίως η κοπρος, υπ

δηλ. δπως έπιτευχθΫί ή μεγαλυτέρα άνάπτυ- ούδενός δύνανται σήμερον νά δοθώσι, λόγω

ζις πλαγίων κλάδων καί δχι του κυρίου στελέ­ τΫίς έλλειποΰς κτηνοτροφίας, αλλα δύνανται συν

χους. "Οθεν εάν κατά τό πρώτον έτος τΫίς καλ­ τώ χρόνω νά εύρεθώσι διά τΫίς παραγωγΫίς τών

λιέργειας της προς παραγωγήν ίνών έφθασεν είς κτηνοτροφικών φυτών.

 174 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

Ουτω, π. χ. αυτή *ύτη η καλλιέργεια τνίς
καννάβεως δύναται να διατηρη<τ{) δια τής %χ~
ραγωγής τών γογγυλιων και τοΰ τριφυλλιού» μη
χρησιμοποιουμένου τούτου ως χλωρού λιπά­
σματος, επί πλέον κατά έκτάριον δύο χονδρά
ζώα υπολογιζόμενων δι’ έκαστον έξ αυτών περί
τα 60 Q1. σανού ή ισοδυνάμου χλωρκς τρο­
φές, έξ ών δυνάμεθα να έ'χωμεν περί τα 200
Q1. κόπρου.
Τοιουτοτρόπως ή Ελλάς καλλιεργούσα
κάνναβιν δύναται νά πρ^σφέρν] εις τον γεωργι­
κόν της πληθυσμόν εργασίαν, ή'τις, μετά της
λοιπής βελτιώσεως της γεωργίας καί τών άλ­
λων τυχόν καλ^ιεργηθησομένων βιομηχανικών
φυτών, θά προκαλέσν) την παραμονήν τών γε­
ωργών είς τον τόπον τους, περιοριζομένης όπως
δήποτε της μεταναστεύσεως' διότι εκτός τοϋ
οτι, είς τάς καθαρώς γεωργικάς εργασίας
οποίας είςζτον λ)σμόν άνέφερον, υπάρχουν ακόμη
τό σπάσιμο καί το πρώτον κτένισμα της καν­
νάβεως, έργασίαι δυνάμεναι νά γίνουν υπό τών
παραγωγών καί αΐτινες θά άπασχολήσωσιν ένα
αριθμόν έπί πλέον εργατικών χειρών· η καλλιέ-
γειά της δύναται νά έκταθή άπό της Πελο­
πόννησου μέχρι της Μακεδονίας καθισταμένη
Π
τό εξετάσω βιομηχανίκώς* άλλα πας τις κατα­
νοεί έχων ύπ’ οψιν του την πολυποικιλον σημε­
ρινήν χρήσιν της καννάβεως είς τάς ύφαντουρ-
γικάς εργασίας, καί δταν ίδν) όπως εγώ την
κάνναβιν έξερχομένην έκ της μηχανικής κατερ
γασίας ούδέν διαφέρουσαν της μετάξης, πας τις
λέγω κατανοεί τό τί δύναται νά προσφέρν) ή
καλλιέργειά της είς την μικράν μας βιομηχα­
νικήν ζωήν* καί πώς δυνάμεθα νά άποκτήσω-
μεν άληθώς εθνικήν βιομηχανίαν, όπως ταύτην
ένοοοΰσι πάντα τα προηγμένα γεωργικώς και
την
βιομηχανίκώς κράτη. Δηλαδή τήν βιομηχανίαν
ήτις άρύεται σχεδόν τό παν έκ τοΰ εσωτερικού,
μή προστρέχουσα είς τό εξωτερικόν παρά διά
τα μή δυνάμενα νά παραχθώσιν είς τόν τόπον,
κατ’ άντίθεσιν ημών οίτινες βαπτίζομεν εθνι­
κήν βιομηχανίαν παν έρ ,'οστάσιον ζών είς βάρος
δλων μας διά τών προστατευτικών δασμών καί
όπερ δέν χρησιμοποιεί έκ τής Ελληνικής γής
τίποτε άλλο πολλάκις παρά τό τό νερό.
τάς Ήδύνατό τις νά παρατηρήσν] δτι ή διάδοσις
τής καλλιέργειας της θά προσέκρουεν είς τε-
χνικάς δυσχερείας καί δή είς τήν μετάκλησιν
έξωθεν ειδικών διά τάς στοιχειώδεις ακόμη έρ-
γασίας, αίτινες άκολουθοΰσι τάς καθαρώς γεωρ­
.
γικάς τοιαύτας* καί έγώ υπό τών αυτών ιδεών
.Θ
κατειχόμην δτε εύχαρίστως έμαθον παρά τών έν
Έλλάδι ευρισκομένων προσφύγων τής Θράκης
δτι γνωρίζουσι τήν έργασίαν ταύτην, διότι κατ­
εργάζονται χονδρικώς πως τήν κάνναβιν είς

οΰτω πραγματικώς εθνική παραγωγή δυναμένη

τήν γεννέτειράν των. "Ωστε ολίγη διδασκαλία
νά δώστ) δχι μόνον την εύημερίαν αλλά καί έν
και τό πρόσκομμα έκ^είπει.
άλλο σπουδαιότερον καί ούσιωδέστερον διά την
Α.

Περαίνων τό άρθρον τοΰτο θεωρώ καλόν δπως

ΰπαρξιν γεωργικής προόδου, νά παρασκευάσει
δηλ. εργάτας επιτηδείους* καθότι, ώς είναι
γνωστόν, η καλλιέργεια τών βιομηχανικών έν
γενει φυτών άπαιτεΐ κάποιαν έπιτηδειότητα
καί αντιληψιν άνωτέραν της τοΰ κοινού γεωργού
τοΰ καλλιεργοΰντος άποκλειστικώς τό κριθάρι
του καί σιτάρι του.
Ηόη μετά την γεωργικήν άποψιν τοΰ ζητή­
ματος έρχεται ή βιομηχανική του τοιαύτη.
Βεβαίως δέν είμαι εγώ ό κατάλληλος δπως
προσθέσω μίαν στατιστικήν, έξαχθεΐ^αν έκ τοΰ
δελτίου τοΰ ’Ινστιτούτου τής Ρώμης, περί τής
καλλιέργειας τής καννάβεως είς τήν ’Ιταλίαν
άπό τοΰ 1909—1916. Άτυχώς είναι έλλει-
πής* άλλά καί μέ δλας τάς έλλείψεις της μάς
δίδει μία·1 ιδέαν τής μεγάλης της πλουτοπαρα-
γωγικής δυνάμεως, άν λάβωμεν μάλιστα ύπ
ό'ψιν καί τήν Ιταλικήν έξαγωγήν είε ύφάσμ.ατα
λεγόμενα λινά, μηδεμίαν όμως σχέσιν έχοντα
μέ τόν λίνον άλλ’ άπαντα έκ καννάβεως.

Εκτάρια Παραγωγή ’Εξαγωγή Ινών ακατέργαστων ’Εξαγωγή ίνών κατειργααμένων

τος καλλιεργηθίντα ίνών είς Q1. Ποσότης QJ. ’Αξία Δρ. Ποσότης 0.1. Αξία είς Δρ.

1909 78.780 784.000

1910 80.420 868.400
1911 74.730 670.500
1912 85.400 949.000
1913 86.600 950.000
1914 87.200 974.000 188.081 19.000. 000 9.892 1.780.000
1915 148.775 15.000. 000 36.972 6.654.000
1916 180.686 18.500.000 28.089 5.054.000
Σπέτσαι, Σεπτέμβριος 1917. Άλέξ. Παρααχενόπονλος
Γεωπόνος διπλωματούχος τής δν Πόρτιτσι τής ’Ιταλίας άνωτ. γεωπονικής σχολής
 ΊΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ m

του καί νά στεγάσγι αυτόν, ίδρΰον ειδικας δι’

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΘΑΛΛΑΣΙΟΝ ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ
έκαστον κλάδον έταιρίας.
Αλλά, τά γεωργικά προϊόντα δεν μένο ιν
Ή Γεωργία καί ή γεωργική παραγωγή δεν συγκομιζόμενα είς την αποθήκην. Παραδίδονται
απέκτησαν έτι την άσφαλιστίκην των εταιρίαν είς τό Έμπόριον, καί τοΰτο τά μεταφέρει είς
έν Έλλάδι, διά να προφυλαχθοΰν από τάς ζη­ τά κέντρα της καταναλώσεως, τά κείμενα έν
μίας έκ των κινδύνων των φυσικών στοιχείων, τν5 χώρα η έν τγ αλλοδαπά). Καί αί χερσαίαι
εκ τής ανομβρίας, του παγετού, των πλημμυ­ αύται η θαλάσσιαι μεταφοραί ασφαλίζονται
ρών, της χαλάζης, της φυλλοξηρας καί των κατά τών οικείων είς ταύτας κινδύνων. Διά τών
λοιπών νόσων τών φυτών, τών τόσων έπιπολα- τοιούτων ασφαλιστικών έταιρειών ευνοείται έμ-
ζου'τών έν Έλλάδι. *Η επιβλαβής έπενέργεια μέσως ή γεωργία καί ή κτηνοτροφία. Τάς ημέ­
τών φυσικών στοιχείων επί τών γεωργικών ρας ταύτας έξάγονται έκ της Ελλάδος καπνά
προϊόντων αποτελεί επιβουλήν κατά τών αν­ εκατομμυρίων δραχμών διά την Αμερικήν καί
θρωπίνων κεφαλαίων καί ταύτην σκοπόν έχει πρόκειται νά έξαχθγ σταφίς εκατομμυρίων δραχ­
νά επανόρθωσή ή ασφάλεια. Ή ασφάλεια δ’ μών διά την Αγγλίαν· Τά έλληνικά ταΰτα
άκόμη συντελεί εις την γεωργικήν αλληλεγ­ κεφάλαια θά άσφαλισ θοΰν κατά τών κινδύνων
γύην διότι διά του συστήματος ταύτης την ζη­ της μεταφοράς των.
μίαν τοΰ καπνοπαραγωγού της Μακεδονίας,
Έντεΰθεν, καίτοι έξετάζομεν τό ζητημα από
τοϋ σταφιδοκτημονος της Πελοπόννησου, τοΰ
της άπόψεως τών γεωργικών συμφερόντων,
θεσσαλοΰ σιτοπαραγωγού, μερίζονται οί παρα­
καίτοι λυπούμεθα διά την ανυπαρξίαν έν Έλ­
γωγοί πάντων τών λοιπών γεωργικών διαμερι­
λάδι καθαρώς γεωργιόών καί κτηνοτροφιών
σμάτων καί αυτοί ούτοι οί παραγωγοί τών ρη -
.
ασφαλιστικών έταιρειών, έ'χοντες ύπ* ό'ψιν τά
.Θ
θέντων διαμερισμάτων.
έμμεσα άποτελέσματα, χαιρετίζομεν γηθοσύνως
Ούτε η σύνοικος τνί γεωργία κτηνοτροφία την ίδρυσιν της έταιρίας «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙ­
έχει έν Έλλάδι την ασφαλιστικήν της έται- ΡΙΑ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ*.
Π

ρίαν έν τούτοις τά ποίμνια, αί γαλακτογόνοι Ή Εταιρία αύτη ίδρύθη τόν παρελθόντα

άγελάδ'ς, τά ζώα τοΰ κρέατος, τά υποζύγια Σεπτέμβριον, έστεγάσθη δέ είς τό πρώην μέγα-
Α.

καί τά άροτριώντα κτηνη αποτελούν πλούτον
ατομικόν καί έθνικόν εύσημαντον,/αί ό πλούτος
ούτος κινδυνεύει έκ τών διαφόρων έπιζωοτιών.
Επίσης τά δάση, τά οποία έν Έλλάδι αφα­
νίζει κατά τό θέρος η πυρκαϊά, δεν ασφαλί­
ζονται κατά του πυρός, καί άπόλυται πλούτος
υπολογιζόμενος είς μέγα χρηματικόν κεφάλαιον.
Αι πυρασφάλειαι ασφαλίζουν μόνον τους
συσσωρευμένους στάχεις μετά τον θερισμόν, τάς
θυμωνίας, διά τό βραχύ διάστημα από του θε­
ρισμού μίχρι του άλωνισμοΰ καί της άποθηκεύ-
σεως τοΰ καρποΰ έπί"ύπερόγκοις άσφαλίστροις.
Το άσφάλιστρον διά ταύτας ητο άλλοτε 10ο)ο,
προ τριετίας ύπεβιβάσθη είς 8ο)ο, τό παρελθόν
γεωργικόν έτος άνεβιβάσθη*είς*30ο)ο καί υπό
τόν ορον τοΰ ανασφαλίστου τοΰ 1)4 της αξίας.
Εϊνε λυπηρόν διότι ό γεωργικός πλούτος της
Ελλάδος, καί δ κτηνοτροφικός αυτής πλούτος,
μένουν άνασφάλιστοι. Τό σήμερον άφΟονοΰν κε-
φάλαιον δέον νά σκεφθίί περί τοΰ πλούτου τού­
ρον τη; Ίονικης Τραπέζης, αντίκρυ τοΰ Β υ
λευτηρίου, είς την οδόν Σταδίου.
Τό κεφάλαιόν της είνε 2.000 000 δραχμαί,
έκ τών οποίων τό ημισυ κατεβληθη καί μέλλει,
κατά τόν νόμον, νά κατατεθνί εις την Εθνικήν
Τράπεζαν, έμφανές οϋτω καθιστάμενον καί είόι
κοΰ προορισμού.
Τό συμβούλιόν της άπετελεσαν ειδικότητες.
Ό πλοίαρχος τοΰ Β. Ναυτ'-κοΰ κ. Νικόλαός
Βότσης, οστις μέ τό ύπ’ άριθ. 11 τορπιλλοβό-
λον κατά τό 1912 ετορπίλλισε καί κατεστρεψε
τό Τουρκικόν θωρηκτόν είς τον λιμένα της Θεσ­
σαλονίκης.
Ό κ. Αθανάσιος Τυπάλδος Μπασιας εϊνε ό
βουλευτής Πάλλης, διατελεσας υπουργός τ?ίς
Έθνικνίς Οικονομίας, πρόεδρος της έπιτροπης
της Βουλής έπί τών ναυτικών ζητημάτων, αντι­
πρόεδρος τοΰ συμβουλίου της Ελληνικής Ναυ­
τικής Ένώσεως, συντάκτης τοΰ προσχέδιου του
πειθαρχικοΰ καί ποινικοΰ κώδικος τοΰ εμπο-
 176 ΤΑ ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΝΙΚΑ

ρικ,οΰ ναυτικού, βιογράφος του ιταλοΰ Βάρδου ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ Γ· ΚΘΥΤΣΟΜΗΤΟΠΟΥΑΟΥ ’

Ίωσία Καρδούτση, άντιπροσωπεύσας την Ελ­
λάδα είς την Διεθνή Έκθεσιν της Ρώμης, 6
ύποβαλών τα νομοσχέδια περί συστάσεως τα­
ΦΥΛΛΟΞΗΡΑ
μείου δημοσίας άντιληψεως, περί συστασεος ΚΑΙ
ανώτατου συμβουλίου εργασίας, ό συγγραφεύς
έπιστημονικωτάτου συγγράμματος «Αι ασφα-
A HIE ΡIΚ A ΝIΚ AI ΑΜΠΕΛΟΙ
λειαι τής Ζωής», στεφθέντος κατά το 1892 (Βιολογία τής φυλλοξήρας, αμννα κατ’ αυτής, κυ·
ριώτεραι γνήοιαι xai νόθοι αμερικανικοί άμπελοι,
ΰτο τής Νομικής Σχολής του Αί'ξ τής Γαλλίας.
καλλιέργεια και εμβολιασμός αυτών)
Δεν υπήρξε ζήτημα άφορών την ναυτιλίαν είς
το όποιον να μη συνετέλεσεν ο κ. Μπασιας, 1 τεύχος έκ"200 περίπου σελίδων μετά 61
συνεγώς δέ άντιπροσωπεύει τούς ναυτικούς σχημάτων.
δήμους τής Κεφαλληνίας είς τάς έτησίας έν Πωλείται αντί δραχ. 4, ταχυδρομικώς 4,50
Άθήναις συνελεύσεις.
παρά τω συγγράφει οδός Κυκλοβόρου 27 Α
Ό κ. Σπυρίδων Παπαφράγ*ο;, καί ούτος εκ
του ναυτικού δήμου τοΰ Μεσολογγίου κατα­
γόμενος, είνε ό διευθυντής τοΰ δικαστικού ΜΙΓΜΑ Κ.
τμήματος τής Εθνικής Τραπέζης, νομο­
ΑΡ1ΣΤΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΗ ΤΡΟΦΗ
μαθής καί γλωσσομαθής, είδικώς δέ περί τα
ασφαλιστικά μορφωθείς παρά τή «’Εθνική» καί ΔΓ ίππους, βοϋς, * Αγελάδας, χοίρους, πρό­
βατα, κονίκλονς κλη, θρεπτικής αξίας άνωτέ-
παρά τώ άντασφαλιστικώ γραφείω διεθνούς
.
.Θ
κύρους του άγγλου Evaus Mackenzie, τοΰ ρας τής βρώμης καί τής κριθής και 50 ο)ο
από δεκάδων ετών λειτουργούν τος έν Γενούν) ενθηνότερον αυτών.
τής ’Ιταλίας. Πληροφορίαι παρ’ ήμιν.

Ό κ. Νικόλαος Εμπειρικός, διευθυντής τής

Π

ενταύθα έδρευούσης καί λίαν εύδοκίμως δρώσης

«Ελληνικής Εφοπλιστικής Εταιρίας». AevSpcr xotl άλλα, φυτά πωλοΰσιν οί
Α.

Γεωργικοί Σταθμοί καί τά ’Αγροκήπια τοΰ Κρά­

Τέλος, ό κ. Επαμεινώνδας Χαρίλαος είνε ό
τους είς ’Αθήνας, Πάτρας, Γαστούνην, Μεσο-
βιομήχανος, ό ίδρύσας καί διευθύνων άρκετάς
λόγγιον, Κέρκυραν, Τίρυνθα, ’Άστρος, Βυτίναν,
βιομηχανικάς επιχειρήσεις έν Έλλάδι.
Λεβάδειαν, Μηλέας (Βόλου), Θεσσαλονίκην,
Ουτω πως συγκροτηθέντος του πρώτου διοι- Σέρρας, ή Γεωργική Σχολή Κασσαβετσίας ή
κητικοΰ συμβουλίου τής «'Ελληνικής 'Εταιρίας Άϊδινίου (Άλμυροΰ), προς δέ το άγροκήπιον Χα­
Θαλασσίων 'Ασφαλειών», εξ άνδρών έμπειρο- λανδρίου τής Βασιλ. Γεωργικής Εταιρείας καί
τάτων περί τά ναυτικα ζητήματα, τά βιομηχα­ το κατάστημα αδελφών Καντόρου έν Άθήναις.
νικά καί τά έμπορικά, τά νομικά, έν μόνον υπο­ ’Εποχή φυτεύσεως άπο ’Οκτωβρίου μέχρι; αρ­
λείπεται : νά σπεύσν) αυθόρμητος ή έλληνική χών Μαρτίου έκάστου έ'τους.
έμπιστοσύνη νά περιβάλν) το ίδρυμα τούτο διά
νά το καταστήσγι μακρόβιον, διά νά το κατα­
στήσω έθνικόν ίδρυμα. Χηι^εχά λιπάσματα προμηθεύει ή Έλ­
Το άναμένομεν. ληνική Εταιρεία χημικών ποοιόντων. Οδός
Γεώργ. Ήλιάδης Σταδίου 33 Άθήναι.

Οενολογεχά δργανα άχρεβεέας ό κ. Γεωργικά βεβλ£α καί τά προηγούμενα

Οθ. Ρουσοπουλος διευθυντής τής ’Εμπορικής σώματατών «Νέων Γεωπονικών».Βιβλιοπωλεϊον
και Βιομηχανικής ’Ακαδημίας. ’Εν Άθήναις. τής Εστίας. Όδός Σταδίου, 46 έν Άθήναις.
 .
.Θ
Π
Α.

Vht * -
t
 ΤΑ ΧΗΜΙΚΑ All ACMATA
____ -______________________________ ________ -W------------------

Η ΕΑΑΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ

ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΚΜ*' Χ

ΚΕΦΑΛΑ ΙΟΝ 5.000-000 ΔΡΑΧ.
'Έδρα έν Άθήναις οδός Σταδίου 33

Άπο&ήκαι έν Ά&ήναις όδδς Σοφοκλέους 22,

ΣΗΜΑ ΚΑΤΑΤΕΘΕΝ έν Πειραιεΐ δδός Άριστείδου 20.
[Τριακόσιοι αντιπρόσωποι εις δλας τάς πόλεις και κωμοπόλεις της 'Ελλάδος].

Κατασκευάζει εις τά -ργοστάσιά της θειϊκόν οξύ, (παραγωγή έτησία 30,000 τόννοι)
σύδροχλωρικόν, νιτρικόν, κρεμμόριον, θειϊκήν σόδαν, πυριτοφθοριονάτριον. Ύπερφω-
φορικά λιπάσματα (ετησία παραγωγή 60,000 τόννοι). Φωσφορικήν αμμωνίαν, πλήρης
ανάμικτα λιπάσματα. Διατηρεί παρακαταθήκας νίτρου, θειϊκής αμμωνίας καί καλιοΰχων
αλάτων. 01 σάκκοι των λιπασμάτων εινε έσφραγισμένοι μέ μολιβδίνην σφραγίδα παρι
στώσαν πετεινόν (εγγύησις περιεκτικότητος έφ’ δσον ή σφραγίς ε’νε άπαραβίαστος υπό
των μεταπωλητών).— ’Αντεπερονοοπορόννι προς καταπολέμησιν του περονοσπόρου
τής αμπέλου, π^ιάτας ντομάτας κ.τ.λ.

Τά μάλλον άξιοονστατα χημικά λιπάσματα.

.
.Θ
Τά. πέντε καλλίτεροι χτημ.τκά λιπάβμ.<χτ<κ, εινε τά έξης διότι έχουν τό
πλεονέκτημά cm επιτυγχάνουν είς όλας τάςγαίας οίαδήποτε και άν είνε ή φύσις και
Π

γεωλογική διάπλασις αύτών, καί διότι ή χρήσίς αύτών είνε εύκολωτάτη. Τετραετής
πείρα απέδειξε^ ^ότι ταΰτα είνε προτιμότερον όλων των άλλων λιπασμάτων, καθ’ ό
ασφαλέστερα όλων, και οτι δεν χρειάζεται χημική άνάλυσις της γης.
Α.

Τό 'εξ -όκτώ-οκτω (τύπος 6—8 — 8) είνε λίπασμα διά κήπους, λεμονοπορτο-

καλέας, καπνόν—πατάταν — ντομάταν—μποστάνια καί παν φυτόν έν γέ*ει (διά παντός
ει'δους εδάφη).
Τό τέββ&ροε-δέκα-δέκαε (4—10—10; διά ελαίαν—άμπελον—συκήν—καρπο­
φόρα δένδρα—μορέας—σχοίνους καί έν γένει παν ξυλώδες φυτόν ή δένδρον (διά παντός
ει'δους έδάφη).
Τό μ.τηδέν·δώδεκα·εξ (Ο —12 — 6) διά τριφύλλια, λειβάδια καί όσπρια (κουκιά,
άρακαν, φακήν, ρεβίθια, ρόβην, βίκον, γαρουπέαν, λεμον^πορτοκαλέας πασχούσας από
κομμιωσιν, πινότσια, αραχίδα κτλ. (διά παντός είδους έδάφη).
Τό τεββαραε-δώδεκα-τρίαι (4—12 — 3) διά σίτον, κριθήν, βρώμην, κτλ. άρα-
βόσιτον, βάμβακα, λινάρι κτλ. προ τής σποράς (διά παντός ει'δους έδάφη).
Τό επτά-επτά«τρία (7—7 — 3) λίπασμα εύδιάλυτον έπιφανείας των αύτών
φυτών ΐδίφς έπί σπαρτών σίτου (διά παντός ει'δους έδάφη).
Πλήρης τιμοκατάλογος απλών καί συνθέτων λιπασμάτων δημοσιεύονται εις τό πε­
ριοδικόν «’Αγροτικός Ταχυδρόμος» 33 οδός Σταδίου, δπερ στέλλεται δωρεάν είς τούς
αίτοΰντας, ωσαύτως στέλλονται δωρεάν άπλαί έντυποι όδηγίαι.
Έργοατάοτον υαλουργίας. *
Τιμαί προϊόντων ΰαλουργείου9 όξέων κ.ΐ.λ. δίδονται δ»’ άλληλογρα^ίας.