251

ι} ; 1'. 1 '. 1

Ι,ºΕ ΤΗΝ γΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

 Α ιΔιΑιτΕΡtß πΕΗΗτΗΣΗ
στην Ιταλßα με τη ματτÜ του
περßφημου αρχαßου γεωγρÜφου
ΣτρÜ3ωνα εmχετρεß σßμερα το «Ε»-
ΙΣΤΟΡΙΚΑ στο δεýιερο κατÜ σετρÜ
αφτÝρωμÜ του.
Mra πορεßα απü ττò Αλπετò προò
την ΑδρταττκÞ kar μετÜ προò τη
Ρþμη, που σýμφωνα με μlα παλτÜ
μυθτκη παρÜδοση χτßστηκε απü τον
Εýανδρο kar αποτελεß αποτκßα των
ΑρκÜδων.
Ακολουθεß η πορεßα στην
αποκαλουμετ,τη ΜεγÜλη ΕλλÜδα,
σττò πüλετò κατ τα τmστÜ τηò
Καμπανßαò. Με την πανÜρχατα Κýμη
χττομÝνη απü τουò Χαλκτδεßò κατ
τουò Κυμαßουò kar κοντÜ τηò την
Αχερουσßα λßμνη. Kar μετÜ, απü
την Ποοετδωνßα στο Pnyro. Ολεò or
περτοχÝò τηò αποκαλοýμεττηò
ΜεγÜληò ΕλλÜδαò, εκτüò απü το
Pnyro, τον ΤÜραντα και τη
ΝεÜπολη, üπωò δταπτστþνετ ο
ΣτρÜΒωναò, Ýχουν εκΒαρΒαρωθεß.
Ιδταßτερο, τÝλοò, ενδταφÝρον Ýχουν
Αρχαßεò εßßπγιτÝò οτ περτηγησετò του γεωγρÜφου στην
ελληντκη Στκελßα και τον Ýνδοξο

0πOιιßΙεò στπν Ιταßßα ΤÜραντα.

ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

ΡΑΒΕlιΑ Στο ΔΡοιrο ι]ßι, Στι{ ιßΕτΑ^Η

κΑι πο^Α πΑπΙ PlltH ΕΛ^ΑΔΑ
Απü τιò Πßσα, 0ι πüλειò
Αλπειò στον ΦOρμßεò, Και τα
Αδριατικü Τßβουρα, νησιÜ τηò
κüλπο Αγκþν Καμπανßαò
2ο
 ,
ιμειωσεξ
Το «ΓεωγΡοφικÜ»
ò Ýνα αρχÝιυπο, ωò μτα πρüδρομη
μορφη των σημερτνþν area studies
(που συντÜσσουν επττελεßα ετδτκþν yra
εσωιερτκß χρηση απü ιτò υπηρεσßεò μταò
, μεγÜληò Δυναμηò και που Ýχουν ωò ανττκεßμενο
ιην περτγραφü τηò εσωιερτκηò καιÜσιασηò μιαò
ξÝνηò χþραò) χαρακιηρßσαμε στο προηγοýμενο
τεýχοò των «Ισιορτκþν»» τα ΓεωγραφικÜτοý
ΣιρÜΒωνα.
Ι(ατνοτüμοò yra ιην εποχÞ ιου, τον 1ο ατþνα
μ.Χ.. αναδετκνýειατ με το Ýργο του αυιü ο
γθwημÝνοò στην ΑμÜσετα του Πüντου
ελληνüφωνοò Ρωμαßοò πολßιηò, δτüττ, σε
αντßθεση με ιουò ομüιεχνουò του, θα εκπονÞσετ
μτα συγlιροτημενη ΥεωΥραφτΚη ΠερτΥραφη, η
οποßα ανταποκρßνετατ περτσσüτερο στο πνεýμα
ιηò νεüτερηò, ιηò σýγχρονÞò μαò εποχßò. Ετση
σιην περιγραφη τηò τüιε γνωστηò οτκουμÝνηò
δεν περτορßΖεται ο ΣτρÜ8ων μüνο στην
παρÜθεση ιων καθαlý γεωγραφτκþν δεδομÝνων,
αλλÜ προσθÝτετ επß πλÝον kar Ýνα πλßθοò απü
πληροφορßεò yra το κλßμα, τη δημογραφτκη
καιÜσιαση, ια οτκονομτκÜ μεγÝ8η, ιον ιρüυο
δτακυΒÝρνησηò, κα8þò και yra ια Þθη kar τα
Ýθτμα ιου κÜθε τüπου που περτγρÜφετ στο Ýργο
ιου.
κρýþò αυτüò ο προσανατολτσμüò ιου
Ýργου εivar εκεßνοò που ενισχýει ιην
Üποψη που Ýχουν εκφρÜσετ or ετδτκοß
μελετηιÝò ιου ΣφÜθωνα, üιτ εßνατ πολý πτθωτü
τα Γεωγραφικιß να αποιελοýν μτα μελÝιη που
συντÜχθηκε καιüπτν παραγγελßαò απü ιην
κενιρτκß εξουοßα ιηò Αυτοκρατορßαò. Το υφοò
αλλÜ κατ ιο περτεýμενο ιου Ýργου δεν
αντανακλοýν την υποκειμεντκß πνευμαιτκη
θεþρηση του συντÜκτη, αλλÜ παρουστÜΖουν
περτσσüτερο Ýναν πρακττκü προσανατολτσμü.
Το Ýργο, κοντολογßò, απευθýνειατ περτσσüιερο
σε αναγνþσιεò που ενδταφÝρονιατ κυρßωò yra
τα θÝμαια τηò δτοßκησηòκαι τηò γεωπολτυκηò,
Το δεδομÝνο üιτ ο ΣιρÜΒων εκπüνησε ιο Ýργο
του οτη Ρþμη ιην εποχÞ που αυιοκρÜτοραò
Þιαν ο Οκιοθτατüò (που εßνατ γττωστü üττ
ενθÜρρυνε παρüμοτεò μελÝιεò) εντσχýετ ακüμη
του Στρü
περτσσüτερο ιην Üποψη üττ ια
αποτελοýν στην ουοßα Ýνα εγχετρßδτο yra
δημüστα δτοßκηση,
Η αΕßα ιου Ýργου αυιοý ωò τστορτκßò
εντσχýετατ, üμωò, επτπρüσθεια kar απü
δεδομÝνο üττ ο συντÜκιηò ιου δεν
απλþò οτην παρÜθεση ιων πληροφορτιßτ
δα ανιλÞοετ απü ττò πηγÝò και τα
που χρηστμοποεß, αλλÜ καιαθÝτετ r<ar ττò
προσωπτκÝò ιου απüψετò και κρßσετò. Ειιι
δεδομÝνο πολυττμο yra ιο οημερτνü
ιηò Υστερηò Αρχατüτηταò, μταò περιüδω,
ιην οποßα συντελοýνταν δτεργασßεò
ενοποßησηò μÝσα στον ποτκτλüμορφο
γυρω απü τη λεκÜνη ιηò Μεσογεßου.
υερτüδου, συνÜμα, κατÜ την οποßα ο
Αρχατüιηιαò θρßσκετατ Þδη σιο λυκüιριη
τσιορτκηò ιου πορεßαò.
lα θα πρι
Ι
Τ-
να των
Ι «β «leges
barbarorum») σιην καlýτÜ ιηò
και την καιÜλυση ιου δυττκοý ρωμαßκþ
κρÜιουò απü τα γερμωττκÜ φυλα- η
εßνατ ταγμÝνη να κυθερνÜ ιην
«χÜρη στιξ κυρßαρχουò λαουò, τοι4
Πρωtα, Που εlνα1 ο1 ηWτορεò, κα1
τοψ Μαι<εδüνεò κα1 τουò Ρωμαßουò...
Ελληνεò,.. ÝΖησαν μιαν ευτυχlσμενη
χÜρη στην προνοητικüτητÜ τουò να
αναιττýξουν Ýνα Üρτια οργανωμÝνο
σιbτημα... Οι Ρωμαßοι, με τn σεηη
Ýχουταò υποτÜξει Ýνα πλý8οò αιτü
δßδαξαν στουò ΒÜρΒαροψ αυτοι4
τη σημασßα μιαò Ζωηò ενταγμενηò στο
κοινωνικü σýνολο..,».
Κρßσειò, που αποτυπþνοντατ στο
κεφÜλατο των Γεωγραφικþν, οι οποßεò
ανιανακλοýν ιο πνεýμα των κατρþν
εmκρατεß σιην ελληνüφωνη «
ιηò εποχηò του ΣιρÜΒωνα: την
ιτò ελληντκÝò καιαθολÝò, αλλÜ κατ ιο
θαυμασμü yra ιο κρατατü ακüμα
οποßου εivar üλοτ ιουò ελεýθεροτ
Ελληναò γεωγρÜφοò kar τσιορικüò ΣιρÜθων -γρÜφαμε σιο προηγοýμενο-
γεwßθηκε το 64163 π.Χ. σιην ΑμÜσετα ιου Πüντου, κατ εßχε λαμπρÝò
σπουδÝò. Σιη Ρþμη Üρχτσε να γρÜφετ ια 43 (;) Þ 47 βýλßα ιων <<Ιστορικþν
ΑπομνημονευμÜτων» του, που δεν σþθηκαν εκτüò αυü μερτκÜ αποσυÜσματα.
Το Ýργο αυιü εκδüθηκε στη Ρþμη, γýρω οτο 20 π.Χ.
Το 2θ π.Χ. ο ΣιρÜ_Βων ευισκÝιlýηκε τη ΓυÜρο οτο Aryaio, καιευθυνüμενοò
προò Κüρτνθο, yra να συνανιÞσει τον Αυγουσιο, με ιον οποßο εßχε σχειτσιεß
μÝσω ιων Σιωτκþν ιηò Ρþμηò.
Η ΓυÜροò κατοικουνταν ιüιε, μαò αναφÝρετ, απü φτωχοýò ολτεßò, που εßτòαν
εκλÝξετ Ýναιτ απü αυιοýò ωò πρÝσθη προò τον Αýγουστο. Με ιο ßδτο πλοßο που
ιαξßδευε ο αλτÝαò-υρÝσΒηò που θα Ζητοýσε απü τον Αýγουστο να arrakouφiσεr
ιη ΓυÜρο αυü τον ειησυ φüρο ιων 150 δραχμþν, ιαξßδεψε kar ο ΣτρÜΒων
ßσαμε την Κüρτνθο.
ΤÝσσερα χρüνη αργüιερα ο ΣτρÜΒων ευτσκÝπιειατ ιην Αßγυπιο. ΑνοττλÝετ τον
Νεßλο ßσαμε ιη νÞσο ΦτλÝò [του ΑοουÜν]. Kar το 17 μ.Χ. θρßσκειατ στη Ρþμη.
Τüιε αρχßΖετ να γρÜφετ ιο δευιερο μεγÜλο Ýργο ιηò Ζωηò ιου, τα
« ΓεωγραφικÜ» που παρουστÜΖουμε.

Το πτθανüτερο εivar üττ «Üρχισε τη συγγραφη τουò μετÜ το 25 π.Χ.

ολοκλημýνονταò την τελικÞ Ýκδοοη το 23 μ.Χ.»», λßγο πρτν απü το θÜναιü
του (ZÜrrupoò Λαρουò ΜπριτÜνικα, ι. 55, σ. 2Β5).
Τα Γεωγραφτκòß αποτελοýνιατ απü 17 Βιθλßα. Στα δυο πρþτα ανÝπτυξε ττò
μεθüδουò τηò μαθημαιικηò γεωγραφßαò kar Üσκησε KprτrkÞ σε
προγενÝσιερουò συγγραφεßò, χαριογρÜφουò, κοομογρÜφουò και αστρονüμουò.
Συμφωνα με ιον ΣτρÜθωνα η f)r εßνατ σιρατροετδηò, üπωò kar ο κüσμοò, και
θρßσκετατ στο μüσο ιου παντüò. ΓνωρßΖετ ιιò πÝντε Ζþνεò τηò, τουò δýο
ιροΠτΚουò, ιουò δýο πολτκουò ΚαΙ ιον τσημερτνü.
Σιο βτβλßο Γ ο ΣιρÜθων υερτγρÜφετ ιην Ι,θηρßα (Ισυανßα) kar στο Δ' ττò
Γαλατßα, Βρετανßα κατ Ιρλανδßα. Τα Ε' και Σι ωταφÝρονιαι σιην Ιταλßα,
χρηστμοποτεß ωò κýρτεò πηγÝò ιον Πολýβτο kar κυρßωò ιον Ποσεýþντο, ιον
ουοßον εκττμÜ τδταßτερα yra ττò γεωγραφτκÝò kar εθνογραφιχÝò ιου γνþσετò.
Το βιβλßο Ζ' περτγρÜφει τη λεκÜνη ιου Δοýναβη Kar ιτò ευρωπαΙκÝò ακτÝò ιηò
Μαυρηò ΘÜλαοσαò.
Τα βιΒλßα ΙΙ- f αναφÝρονται σιην ΕλλÜδα. Στο ΙΑ περτγρÜφετ τον Καυκασο
kar ιη Σκυθßα και στα ΙΒ'-ΙΔ'τη Μ. Ασßα.
Σιο ΙΕ' αναφÝρειατ σε Ινδßα kar Περοßα. Εδþ ο ΣιρÜ6ων Üνιληοε
πληροφορßεò απü ιουò τστορτκοýò ιων εκσιραιετþν ιου Μ. ΑλεξÜνδρου.
Στο ΙΣτ' περτγρÜφει Μεσοποταμßα, Συρßα, Παλατστßνη kar ΕρυθρÜ ΘÜλασσα.
Οτ σημετþσετò του σε αυιü ιο βýλßο στηρßΖοντατ κυρßωò στα πορßσμαια των
αυοσιολþν που εßχαν οργανωθεß απü τον ΜÜρκο Ανιþντο (83-30 π.Χ.).
Το ΙΖ' , τÝλοò, αναφÝρετατ σιτò αφρτκαντκÝò οχτÝò ιηò Μεσογεßου, σε Αßγυπιο,
Kupnvatkn, Καρχηδüνα kar.. . Μαυρτιανßα.
<<Ο ΣτρÜΒων
-γρÜφετ ο Γ.Κ. Γαρδßκαò - υπε6,Lηθη ειò μακlηò οδοιπορßαò
και αποδημýσειò, διÜ να γνωρßσει εξ αυτοψßαò þστε να αναδεßξει το Ýργον
του αρτιüτεροτ»» (Γ.Κ. Γαρδßκαò, «ΜεγÜλη Ελληνκý Εγκυκλοπαßδεια», ι.
ΚΒ', σ.414).

ΝßχòΒαlýτÜlιπασηò
 7.:" ,

4
ΠοΛΑ
3. 0ρυμμοησμÝνο
Üγολμο κολοσσοý
οτον ΑκρÜγαντο
κÝò εßνατ σαν νηοτÜ kar Üλλεò ΒρÝχοντατ απü τη
μßα, μüνο, μερτÜ. Οσεò üμωò θρßσκοντατ πÝρα απü
τα Ýλη, στην ενδοχþρα, επικοινωνουν θαυμÜοτα με
την υπüλοτυη χþρα χÜρη στουò ποταμουò kar τδτ-
αßτερα τον ΠÜδο. [...]
Η μεγαλýτερη πüλη στα Ýλη εßνατ η Paoývιra:u
εßνατ κατασκευαομÝνη ολüκληρη απü ξýλο, τη δτα-
ιρÝχουν ποταμοß και η συγκοινωνßα γßνòιαι με γÝ-
φυρεò Kar πορθμεßα. Σιτò υλημμυρßδεò η πüλη γε-
μßΖετ με θαλÜοσιο νερü, kar καθþò ξευλÝνεται ü-
λοò ο θüρΒοροò ατιü τη θÜλασσα kar τα υοτÜμτα, ο
μολυσμÝνοò αÝραò καθαρßΖετ, Ειστ το μÝροò αυτü
θεωρηθηκε τüσο υγτετνü, þστε or ηγεμüνεò δτÝτα-
ξαν εδþ να καιοτκοýν και να γυμνÜΖοντατ or μο-
νομαΧοl.
Ενα απü τα αξτοθαýμαστα πρÜγματα που ουμ-
βαßνουν στη ΡαουÝννα εßνατ üιτ ο αÝραò σια Ýλη
εßνατ αβλαβÞò, üπωò και σιην ΑλεξÜνδρετα τηò
Ατγýπιου, üπου η λßμνη'ιο καλοκαßρτ χÜνετ ιτò ε-
πτΖßμτεò τδτüιητÝò ιηò, καθþò ανεβαßνετ η σιÜθμη
των νερþν του Νεßλου kar εξαφανßΖονιατ οτ βÜλ-
ιοτ. Εξßσου αξτοθαýμαοιο εßνατ kar αυτü που συμ-
Βαßνετ με το αμπÝλτ, γτατß ενþ ια Ýλη το Βοηθοýν
να μεγαλþσει και να δþσετ γρηγορα πολλοýò καρ-
Θι ηγεμιüνεò διÝταξαν νο κοτοικοýν και
νο γυμνüζοντοι οι μονομüχοι στπ ΡοουÝwα,
ψατß δ€ωΡοýντον εξοιρετικü υγιενü μÝΡοò
R
ποýò, ξεραßνεται μÝσα οε ιÝοσερα Þ πÝντε
t...]
Η Σπßνα," σημερα μτκρü χωρτü, κÜποιε
φημτσμÝνη ελληντκη πüλη. Σιουò Δελφοßò
χετ θησαυρüò-αφτÝρωμα των Σπτνηιþν, και η
ρßα αναφÝρετ πωò υπηρξαν θαλασσοκρÜιqρò-
νε ακüμη üττ η Συßνα ηιαν παραθαλÜσστα,
ρα Βρßσκειατ οιην ενδοχþρα, σε απüσιαοη
ντα σιαδßων απü τη θÜλασσα. Επß πλÝον
τι και τη ΡαουÝννα την Ýχιτσαν Θεσσαλοß. [.-
τÝò οτ υüλειò ιερτΒÜλλονιατ σιο μεγαλυτερο
ιουò απü Ýλη, γτ'αυτü συχνÜ πλημμυρßΖοιτ-
ο εμπüρτο γßνειατ με τουò Ενειοßò
ττò ΙλλυρτκÝò φυλÝò που Ζουν κοιττ
Ιστρο, φοριþνουν οε Üμαξεò kar
ρουν στο εοωτερτΚο τηò Χωραò τα
ματα που Ýρχοντατ απ' τη θÜλασσο_
kar κραοß kar λÜδτ μÝσα σε ξυλτνα ΒαρÝλm-
ανταλλÜοσουν με σκλÜθουò, Ζþα Kar
Στον ßδτο το μυχü του Αδρταττκοý κüλποι:
το ºßμαυον, αξτομνημüνευτο τειý του
χετ λτμÜντ, μεγαλοπρεπÝò Üλσοò kar εφιÜ
Ποστμο νερο, Που, σΧΙlματτΖονßαò εναν
Βαθυ ποταμü, χýνειατ αμÝσωò σιη θÜλοσω-
φωνα με ιον Πολýβτο, üλεò or Üλλεò πτητò
απü μßα Ýχουν αλμυρü νερü, kar μÜλτστα α
ο1 ονομαΖουν αυτο ιον ιοΠο «ΠηΥη» Kar
ιηò θÜλαοσαò». [...]
Οσο yra την kuprapxia ιου Δτοlýδη σ'
θÜλασοα, αποδετκνýειατ üχτ μονÜχα απο
 Οι πüλαò
τηò ΙυΙεγÜληò ΕλλÜδαò

Ποσειδωνßα

τγΡΡΗΝικ0 ΠΕΛΑΓOΣ

Τερßνα
Ιππþνιον

ο ο "ι ΜÝδμα ΣκυλλÞτιον

ΠÜνορμοò
Καυλωνßα
ΙμÝρα
Μοτýη Λοκροß

Λιλýβαιον
ΝÜξOò
ΗρÜκλεια Μινþα
ιOΝι0 ΠΕΛΑΓOΣ
§ ΑφÜγαò
ΚατÜνη
Λεοντßνοι
§ Καμαρßνα
Συρακοýσαι

μηδετεò νηοουò,η αλλÜ kar απü ιτò τστορτκÝò ανα-
φορÝò στουò Δαυνßουò'Ο και στο Ιππτον Αργοò." [...]
Eivar αυοδεδετγμÝνο τσιορτκÜ üιτ or Ενειοß απο-
νÝμουν ορτσμÝνεò ιτμÝò οιον Δτομηδη. ΠρÜγματτ,
συνηθßΖουν ακüμη να θυστÜΖουν υροò ιτμην ιου Ý-
να λευκü Üλογο, kar υπÜρχουν δυο Üλση, τηò
Αργεßαò Ηlηò kar ιηò Αττωλßδαò Αρτεμηò. Ανα-
φÝρουν kar κÜυοτουò μυθουò, üπωò εßνατ φυστκü:
üιτ ο' αυτÜ τα Üλση τα θηρßα ημερεýουν, üττ or λυ-
κοτ Ζουν οιην iδra αγÝλη με τα ελÜφτα κατ üττ επτ-
τρÝπουν στουò ανθρþπουò να ια πληστÜοουν kar
να ια χαßδÝψουν, Kar üιτ üοα θηρßα κυνηγημÝνα
αυü σκυλτÜ καταφευγουν σια Üλοη, παυουν να
διþκοντατ. ΛÝνε ακüμη πωò Ýναò επτφανßò Üν-
θρωποò, που Þιαν γνωσιü üιτ με μεγÜλη προθυμßα
εγγυοýνταν yra Üλλουò ανθρþπουò, kar yr' αυιü
ιον ετρωνεýονταν, συνÜντησε μερτκουò κυνηγουò,
που εßχαν πτÜσετ σια δßχιυα ιουò Ýνα λýκο, kar ü-
ταν αστετευüμενοτ του εßπαν πωò θα ιον ελευθερþ- 4, Ανüγλυφη
σουν απü ια δεσμÜ του, αν εγγυηθεß üττ θα ευα_ πλÜκα οπü το ερü
νορθþσει üλεò ττò ΖημτÝò που θα κÜνετ,.,εκεßνοò ΤΟυΑΠüλλωνα
δÝχιηκε,κατ ο λýκοò, μüλτò απελευθερþδηκε, συ- σΤΟ ΜεΤαπüντΙΟ
γκÝνιρωσε μτα μεγÜλη αγÝλη ασημÜδευιων αλü-
γων kar ιην οδßγησε στο κτημα του ανθρþπου που
πρüθυμα εγγυοýνιαν yr' Üλλουò ανθρþπουò. Kar
ο εγγυηιηò, που δÝχτηκε αυιÞ ιην προσφορÜ, üχτ
μüνο σημÜδεψε ιουò ßππουò με ιην ετκüνα ενüò
λýκου, αλλÜ τουò ονüμασε και λυκοφüροι4: ηταν
Üλογα υου δτακρßνονιαν περτσσüιερο για ιην ια-
χυτηια παρÜ yra την ομορφτÜ ιουò. Or δτÜδοχοß ιου
δταιßρησαν ιο σημα ιου λýκου, αλλÜ kar ιην ονο-
μασßα ιου γÝνουò αυιþν των αλüγων, kar καθτÝρω- )
Η nepιoxþ που π€ΡικßΙεßετοι οπü
το ΑπÝννο üρη þò τιò ΑΠπειò εßνοι
η πιο πßΙοýσιο σ€ üηη την Ιτοηßο

9
 σαν ιο Ýθτμο να μην πουλÜνε φορÜδεò σε ξÝνουò,
þσιε μονÜχα αυτοß να Ýχουν τουò γνηστουò λυκο-
φüρουò ßππουò, που εßχαν Þδη αποκτÞσετ μεγÜλη
φημη. Σßμερα üμωò, üπωò ηδη ανÝφερα, αυτÞ η
παρÜδοση Ýχετ εκλεßψετ. [...]
Η Πüλα" Ýχετ χιτστεß σ' Ýναν κüλπο σαν λτμÜντ,
üπου υπÜρχουν μτκρÜ εýφορα νησÜκτα με καλÜ α-
γκυροΒü)υα. Η πüλη τδρýθηκε την αρχαßα εποχη
απü ιουò Κüλχουò, που σιÜλθηκαν προò αναΖητη-
οη τηò Μηδεηò, αλλÜ απÝτυχαν kar yr' αυιü αυ-
τοκαιαδτκÜστηκαν σ' εξορßα. [,..]
Or εντüò ιου ΠÜδου λαοß κατÝχουν üλη τη χþρα
που περικλεßετατ απü ια ΑπÝντνα üρη Ýωò ττò
Αλπετò, [...] ΞακουστÝò υüλετò στην υερτοχη ενιüò
5. Πüπυροò με
οπüσποσμα απü τσ
«Γεωγροφικü»
του Στρüβωνο.
6. Εκδοση του
1620 των
«Γεωγροφικþν»
στα λοπνικÜ
του ΠÜδου εßνατ η Πλακεντßα και η Κρεμþνη, [...]
η ΠÜρμα, η Μουιßνη, η Βονωνßα," [...] η Φαθενιßα
kar η ΚατσÞνα, [...] η πüλη Tikrvo.'n [...] Απüδετ-
ξη ιηò υπεροχηò αυτþν των περτοχþν εßνατ or πολ-
λοß kar ενÜρειοτ Üνδρεò, το μÝγεθοò των πüλεων
kar ο υλοýιοò τουò: πρÜγμαιτ, οι Ρωμαßοτ που κα-
τοτκουν εδþ τοýò Ýχουν ξεπερÜσετ üλουò στην Ιια-
λßα, Γτατß kar or καλλτÝργειεò αποδßδουν πολλουò
καρποýò κÜ8ε εßδουò kar τα δÜση
σra σε βελανßδτα, που η Ρþμη
πü τα νιüπτα χοτροιροφεßα. Kar
var πλοýοτα σε νερÜ, υαρÜγετ και
ιÞ εivar η μεγαλýτερη προστασßα r«πi
αφοý ιο κεχρß ανιÝχετ σε κÜ8ε κατρü
ιατ υοτÝ να λεßψετ, ακüμη κι üταν ι'
σπανßΖουν. ΥπÜρχουν ευßσηò
pra πßσσαò, Οσο yra ιο κρασß, η
νειατ απü τα πτθÜρτα, γταιß τα ξυλτνα
λυτερα kar απü σπßττ, ενþ τα πλοýστα
Or περτοχÝò γýρω απü τη Μουιßνη
μü ΣκουλτÜwα παρασκευÜΖουν την
üτητα μαλακου μÜλλτνου υφÜσματοò, η
kar η χþρα ιων Ινσουμθρων'υ παρÝ>τει
φαομα, με ιο οποτο ντυνονιαΙ οΙ
λτþιεò υπηρÝτεò, kar or περτοχÝò γυρý)
ιÜβιο" φιτÜχνουν ιη μεσαßα ποτüτητα,
ποßα γßνονιατ or πολυτελεßò ιÜπητεò, m
τα kar Üλλα παρüμοτα εßδη, εßτε εßνατ
οπü ττò δυο πλευρÝò εßιε απü τη μτα μονÜχα. Ωσιü-
Φ δεν εκμειαλλεýονται τüσο ια μειαλλεßα τουò ü-
ω παλατüιερα, ßσωò γτατß ια ορυχεßα ιηò Κελιτ-
τÞò'πÜνω απü ιτò Αλπετò Kar ιηò Ιθηρßαò" εßνατ
περτσσüιερο αποδοιτκÜ.
ΑυτÞ εßνατ λοτπüν η μÝχρτò εδþ περτßγηση μου
στο πρþιο ιμßμα ιηò Ιιαλßαò.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
l. Οι Ελληνθò ονüμαΖαν Οινωτρßα την περιοχý τηò
σημερτνßò Καλαθρßαò, εßτε απü τ' üνομα ιου οτχτστß ιηò
Ονþτρου, γιου του βαστλτÜ τηò Αρκαδßαò ΔυκÜονα, εßτε
εξ,ατιßαò τηò αφθοlιßαò των οßνων τηò. Το üνομα Ira,Ua
4ροÝρχεται απü τον Ιταλü, ΒαστλτÜ τηò περτοχηò του üρουò
Ασπρομüγιε, οτη Ν, Ιταλßα, το Ι3ο ar. π.Χ.
2. Ο κüλποò του ΣαλÝρνο.
3. Λιγυστιι<ý: επαρχßα ιηò Β. Iταλßαò.
4. ΦυλÝò αρßαò καταγωγηò, που εξαπλþθηκαν ο' ολüκληρη
την Ευρþπη. Or apxaior Ελληνεò αρχτκÜ ονüμαΖαν
ΥπερΒüρειουòγwτκþò üλουò τουò Üγνωστουò λαοýò που
κατοτκοýσαν οτα θüρετα μÝρη τηò Ευρþπηò, kar αργüτερα,
mο ετδτκÜ, Κελτουò, Γα,λιßτεò kar ΓÜλλοι4.
δ. Αρχαßοò λαüò τηò Παφλαγονßαò, τηò επαρχßαò τηò Μ.
Αοßαò, που μετοßκηß:ε οτα παρÜλια τηò Αδρταττκηò.
6, Η Ρο3Ýνα.
7, Η λßμιτι Μαρεþιτò, ΝΔ τηò ΑλεξÜνδρεταò.
8. Αρχαßα ελληνικÞ αποτκßα σττò νüττεò εκΒολÝò του ΠÜδου,
χττσμüνη απü τον Δτομηδη.
θ. Μικρη συοτÜδα νÞσιον στην Αδρταττκß.
10. Ο Δαýνοò, γτοò ιου βαστλτÜ τηò Αρκαδßαò ΛυκÜονα,
εποßκησε περτοχß τηò Ιτολßαò, τη μετÝπεττα Απουλßα. Ο
Αργεßοò Διομßδηò, αφοý επÝστρεψε απü την Τροßα,
εγκατÝλετψε την Üπτστη γυναßκα του Ατγταλεßα κω. Ýπλευσε
σιη Δαυνßα, üπου kar υποοτηρτξε οτραττωττκÜ τον Δαýνο, σε
αντÜλλαγμα Ý:λαθε τμημα τηò χþραò kar παντρεýιηκε τη
μτα του θυγατÝρα.
11. Η πüλη Αργýμππαfl Αργυρßππη, που μετονομÜστηκε
αε Ιππιον Αργοò απü τον Δτομßδη, που την τεßχτσε.
7. Αεροφω-
12. Σημανττκη τταλτκÞ πüλη, πρωτεýουσα τηò Ιστρßαò. Η
Ισφßα. η μεγÜλη τριγωντκη χερσüνησοò ανÜμεσα στουò τογρOφß0 του
κüλπουò τηò ΤεργÝστηò, τηò Βενετßαò kar του ΚουαρνÝρο, 0ρΧοιοελληνικοý
ονομÜοτηκε Ýτστ απü τον ποταμü Ιστρο (Δοýναβη), που οτ ναοý Του
Σελινοýντοò
apxaior πßοτευαν üτι εκβÜλλετ στον Αδρταττκü κüλπο,
13. Η Μπολüντα.
Ι4. Η Παβßα, σια Ν ιου ΜτλÜνου.
15. Η χþρα του γαλατικοý λαου των ΙνσοýΒρων («τσχυροß
Üντρεò», στα γαλαυκÜ), που εκτετνüταν απü ττò Αλπετò προò
Β Ýωò τον ποταμü ΠÜδο κατ τουò παραποτÜμουò του προò Ν.
16. Η οημερτνÞ ΠÜδοθα στη Β. Iταλßα.
Lº. Κελιπη Þ Κε,λιßα ονομαΖüιαν απü τουò αρχαßουò
Ελληνεò η Γαλλßα
18, Η Ιοπανßα. Ι
11
Ε
ατρÝα, Πßσα, ΣαρÜß,
Κýρνοò, Ατθολßα, Φορμßεò,
ΤΒουρα, Πρατνεστüò,
Αγκþν kar ΤεατÝα
Αò θεωρßοουμε ωò δευιερο
τμημα ιηò χþραò τη Δτγυσιτ-
κη. που Βρßσκειατ ειÜνω σια
ΑπÝνινα üρη. l...l Δεν υπÜρ-
χετ ιßποτε αξτο τιεριγραφηò,
παρÜ μüνον üιτ or κÜιοτκοß ιηò Ζουν οε μτκρα χω-
Ι2
τΝ
ρτÜ Kar σκÜβουν Kr οργωνουν
λαιομουγ üπωò λÝετ ο
μαλλον
Το ιρßτο ιμημα ιηò χþραò, που τε]---
δεýιερο, εßνατ των Τυρρηνþg που }ßατ-Ξ
δτÜδεò μεχρτ ιον ποταμü Τßβερη, [",ß _τ
αποκαλουντα ι Ετρουσκοι kar Τροι,ι-εα
Ρωμαßουò, λÝνε üμωò πωò or Ελλη-ε,
,
σαν Ýισι απü ιον Τbρρηνü, yro ιοι
φερε εδþ αυοßκουò απü
ιη Δυδßα, I
σε ο Τυρρηνüò, Ýδωοε τ' üνομÜ ιου
σß:-
 1. ΚεφολÞ
Σαληνοý
(470-460 π.Χ.)
απü τη ΓÝλα
(Περιφερειοκü
Αρχοιολογικü
σε δþδθκα πüλετò kar δτüρτσε τον ºÜρκωνÜ αρχη- κÜθε εßδουò μουστκß που ακοýν δημüστα or Por-
Μουσεßο ΓÝλοò),
γü των αποßκων, αυ' αυιüν πηρε ι' üνομÜ ιηò η πü- μαßοl. [...] 2. Νεκρþσιμοò
λη Ταρκυνßα, και μÜλτοια ο μýθοò λÝετ πωò ο ΤÜρ- Or Ελληνεò εßχαν σε μεγÜλη εκτßμηση ιην πüλη τελετουργικüò
κων γεwηθηκε μ' Üσπρα μαλλτÜ, γταιß ηταν συ- ΚατρÝα yra ιην ωτδρεßα και ιη δτκατοσýνη ιηò, χορüò απü τÜφο
νειüò απü παιδß. [...] γιαιßüχτ μüνο δεν επτδüθηκε υοτÝ σε ληοτεßεò, αν (5οò οιþυαò π.Χ.)
ΛÝνε αχüμη πωò ο στολτσμüò σττò θρησκευιτκÝò κατ δτÝθειε ισχυρß δýναμη, αλλÜ kar αφτÝρωσε οπü την Ποýλm
γτοριÝò, καθþò kar η ενδυμασßα ιων υπÜτων kar γε- οιο μαντεßο των Δελφþν το λεγüμενο θησαυρü των (Εθνικü
υκÜ üλων ιων αρχüντων, μεταφÝρθηκε στη Ρþμη Αγυλλαßων. ΠρÜγμαιι, η σημερτνη ΚατρÝα ονομα- Αρχαιολομκü
orrü τουò Ταρκυντοýò, üπωò κατ or ρÜΒδοτ, or πελÝ- Ζüιστ υρþια Αγυλλα, kar μÜλτστα λÝνε πωò την Ý- Μουσεßο
κετò, or σÜλπτγγεò, or τερÝò τελειÝò, η μανττκη kar χτισαν Πελασγοß απü ιη Θεσσαλßα. t...] Σημερα σþ- ) Νüποληò)

13
 .ι, Ζοντατ μονÜΧα rxvn αυτηò τηò λαLιΠß
Ι αò πüληò, πτο ιιολυ κüCμο μòιτ,
§§' ιοντκÜ δερμÜ λουτρÜ, ια εl.
\
ΚαιρετανÜ, γτατß or Ü\,θ|
οκÝπτονιατ yra θεραπειιι
Οοον αφορÜ τουò Πε^^:
δüν üλοι συμßρυ)νοιν οι ,,
}
"t ] χαßα ιρυλη που εξαπλι,-
. κληρη την ΕλλÜδα, κα1
Ι
.

χþρα ιων ΑτολÝων, οιη Θ.

Και η Θεσοαλßο ονομαΖι,
| κü Αργοò -η χþρα δη.\αß
, κΒολεò ιου Πηνειου και ,

λεò Ýωò ιην ορεινη περlι_,

t
δου ευετδη or Πελασγι,
]3 ,f σαν ΚαΙ σ' αυΙουò ιουò
Πολλοß ονομÜΖουν Πελαο- ..
ξ και ττò ΗπετρωττκÝò φυλÝò. γ

ß,-
Ξò"

3. ΑνÜγλυφο με
πOραστOση ΤOυ
ΤÞλεφου,
4. Νωπογροφßο
(530-520 π.Χ.)
0πü την Τορκυνßο
 5. Χüλκινη
ανüγλυφη
επιγροφÞ του
ολυμπιονßκη
Κλεüμβροτου απü
το ιερü τηò Αθηνüò
οτο Τßμπονε ντελο
Μüτο, Φρονκαβßλε
(Εθνικü
Αρχαιολογικü
Μουσεßο Σýβαρηò).
6. ΤρισδιÜστατη
οναπορÜσταση του
κολοσσιοßου νοοý
οτον ΑκρÜγοντα

- _ οι Πελασγοß κατÝλαβαν kr αυτÜ ια μερη. [...l Ο
--τσχýλοò αναφÝρετ σττò 1κειτδεò kar οττò Δα-
:ßδεò üτι το γÝνοò των Πελασγþν καταγüιαν απο
_\ργοò που Βρßοκεται κοντÜ σιιò Μυκηνεò, [.,.]
:_rι ο Αντυòλεßδηò'λÝετ πωò αυτοß πρþτοι Ýφτια-
: :\-οιΚΙσμουò στη Λημνο Και οιην ΙμΒρο, kar πωò
-ιρικοß Ýπλευσαν οτην Ιιαλßα μαΖß με ιον Τυρρη-
ιου Αιυοò. Kar or συγγραφεßò τηò Ar0lδa(' ι-
,]ρουν οχετικÜ με ιουò Πελασγουò üιτ Ýφιασαν
- :1 σιην Αδηνα, kr επετδη περτπλανιüνταν απü ιü-
, σε τüπο σαν ια ορνεα, ο λαüò τηò Ατιτκηò ιουò
,_οκÜλεσε Πε,Ιαργοýò. [...]
Σιουò Τυρρηνοýò ανηκετ kar η Λοýνα,'πüλη κατ
-,-ιÜντ, οι Ελληνεò ονομÜΖουν Σεληνηò λιμανι
το λτμÜντ κα1 ιην πüλη Η πüλη δεν εßνατ με-
. :.ι
:,\η, το λτμÜνι üμωò εßνατ ιερÜσττο και ωραιüταιο
-:ß τιερτλαμΒÜνετ kr Üλλα πολλÜ λι
üλα θαθιÜ μÝχρι Ýζω σιτò
-,:,,,ια.
--,ιεò. [,..] Το λτμÜντ
,;τκλεßετατ α-
πü ιßιιτλÜ üρη, απ' üπου μπορετ κανεßò να κατο-
πτεýοετ ια πελÜγη kar τη Σαρδþ," αλλα l<ar μεγα-
λο ιμημα τηò ηαραλßαò, κα1 απü ττò δυο μερτÝò.
ΥπÜρχουν kar λατομεßα μαρμÜρου, λευκου kar δτÜ-
στικτου γαλαΖωπου, τüσο πολλÜ kar ιÝιοταò ποτü-
ιηταò θγÜΖουν μονοκüμματεò πλÜκεò κατ στý-
λουò þσιε απü εδþ προÝρχονιατ ια υλτκÜ yra τα
περτσσüτερα ξακουστÜ καλλτιεχνηματα" τηò Ρþ-
μηò κα1 ιων Üλλων πüλειον. ΠρÜγμαιι, ιο μÜρμαρο
εßνατ ευκολο να δτατεδεß, αφου τα λαιομετα θρß-
σκονται λßγο πιο πÜνω απü ιη θÜλασσα, αλλÜ και
ο ΤßΒερηò οιη συνεχεια παραλαμβÜνετ ιο φοριßο
απü ιη ΒÜλασσα γτα να μεταφερθεß σιιτ Ρþμη, Κυ-
ρßωò η Tupplrvia παρÝχετ και ιην ξυλεια ιων οικο-
δομυlι. δοκÜρια ολüι-
οια και εξατρε-
ττκÜ μα >

r5
Προ: ΤΗ ΡονιΗ
7. Το
αρχαιοελληυκü κρτÜ, που κατεβÜΖετ κατ'ευθεßαν απü τα βουνÜ χÜ-
_ θÝατρο των ρη στον ποταμü. [...]
Συροκουσþν Η πüλη Πßσα'η Ýχετ κιτστεß απü τουò Πτσατεßò τηò
ΠελοποwÞσου, που εκστρÜτευσαν με τον ΝÝττοlη
καιÜ ιηò Τροßαò, και στην επτστροφη τουò Ýχαοαν
ιο δρüμο. [...] Η πüλη θρßσκετατ επÜνω σιη συμ-
βολη δυο υοιαμþγ ιου Αρνου και ιου Αýσαροò. ο
Ýναò κατεθαßνετ φουσκωμÝνοò απü το Αρρηιτο, üχτ
σ' Ýνα ρευμα αλλÜ σε ιρßα, kar ο Üλλοò απü ια
ΑπÝντνα üρη. Οταν συνανιηθουν kr ενωθοýν σ' Ý-
να ρευμα, τα νερÜ ιουò συγκροýονται κατ υψþνο-
ντατ ιüσο πολυ απü την αμοýαßα αττßοιαση, þοιε
üσοτ σιÝκονιατ σιτò απÝνανιι üχθεò δεν μπορουν
ναδουν ο Ýναò ιον Üλλον. [...]
Η πüλη φημßΖετατ yra την υαλτÜ οκμη ιηò, και
τþρα üμωò δεν υστερεß, γτατß kar εýφορη εßνατ και
λαιομεßα Ýχετ κατ ξυλεßα yra ιη ναυπßγηση πλοß-
ων, πουπολατüιερα σιÜθηκε χρηστμη στην αντιμε-
ιþπτση ιων θαλÜσστων εχθρþν. [...] Σημερα ιο με-
γαλýιερο μÝροò τηò ξυλεßαò τηò χρηστμοποτεßιατ
¾ο μιεγαßßýτερο μÝροò τηξ ξιιfrεßαξ
τmζ müfrηò Πßσαζ χρησßμοιºοιεßται στα
οικοδομþματο τηò Ρþμηò και σ€ επαýf,ειΕ
σια οτκοδομημαια ιηò Ρþμηò kar σε επαýλετò περ-
στκßò μεγαλοπρÝπεταò. [...]
Σε απüσταση, με δυσκολßα δτακρßνετατ η Σαρδþ,
και πro κονιÜ, η Κυρνοò," που απÝχετ εξηνια οιÜ-
δτα απü ιη Σαρδüνα. υολý πro καθαρÜ φαßνετατ η
Ατθαλßα," που Βρßσκειατ κονιýτερα στη σιερτÜ, σε
απüοιαση περßπου ιρτακοσßων σταδßων. [...] Το νη-
σß παρουοτÜΖει Kar το εξηò παρÜδοξο: με τον κατρü
τα ορυχεßα ιου ξαναγεμßΖουν μεταλλευματα, üπωò
συμθαßνετ r<ar με ττò πλα-
ιτÝò πÝτρεò ιων λαιομεßων ιηò Ρüδου, με
ρο ιηò ΠÜρου r<ar ιτò αλυκÝò των lvδary.
Ατθαλßα υπÜρχετ kar ιο Αργþο λτμþτ_
«Αργþ»," üπωò λÝνε. Γταιß σ' αυτü το
πλευσε ο ΙÜσων, αναΖηιþνιαò ιην
Κßρκηò, επετδÞ Þθελε να τη δετ η
Or Ρωμαßοτ ονομÜΖουν την Κυρνο
ναι ιοσο φτωχη περτοχη, ιραχτÜ kar
υρüσττη στο μεγαλýιερο μÝροò τηò, πΦ] c
ιηò κÜιοτκοτ Ζουν ληστεýονταò kar εßνατ
οι Kr απ' ια θηρßα ακüμη [...]
γησΒεßò, kar παλατüτερα Ιολαεßò, γταιß
Ιüλαοò,'η μαΖß με μερτκÜ απü ια παιδÞ
κλη, ßρ8ε να μεßνετ εδþ με τουò
Σιο νησß υπÜρχουν kar or λεγüμενοι μd
κρτÜρτα με τρßχωμα κατστκτοý αντß μολ_Lß
του, απü τα δÝρματÜ τουò φιτÜχνουν
μη κρατοýν μτκρÝò ασπßδεò kar μοχαφιο-
πορεß κανεßò να δετ ια νηστÜ
οδÞποτε μÝροò ανÜμεσα στο
και την Πßσα. [...] ΜειÜ το
κοντÜ σιη θÜλασσα, εßναι η
οα, χιτσμÝνη οιον υψηλü
κüλπου. Απü κÜιω ιηò Βρßσκετατ το
ΗρωκλÞ kar δßπλα, μτα λτμνοθÜλασòη-
τηρτ που σχημαιßΖετατ σιην Üκρη του
κατÜλληλο yra ψÜρεμα τüνου. Γτατß αιχÞ
ακολουθεß καιÜ μηκοò ιηò ακιηò üχτ
δτα, αλλÜ και την πορφýρα," στη
πü ιη βαθτÜ θÜλασσα Ýωò κα1 τη Στκελßι
Σιουò πρüποδεò του üρουò ΣωρÜκιου
λη Φερωνßα, Ýχετ ιο ßδιο üνομα με κÜυm
θεüτητα,'υ που οι περßοτκοτ ττμουν
πÜρχετ kar τÝμενοò σιην περτοχη που
αξτοOαýμαοτεò τελειÝò: or κατεχüμεrνυ
πνευμα τηò θεÜò ΒαδßΖουν με γυμνÜ
αναμμÝνα κÜρΒουνα kar καυτÞ στÜχιη
8αßνουν ιο παραμικρü. Πληθοò κüqπ,

yra ιο πavnyupι μßα φοlý το χρüνο, yra
δουν αυτü ιο θÝαμα. [...]
Σ\ητφωνα με μlα παλτÜ μυθικη ποlýδοση η Pti-
εßνατ aπorkia των ΑριιÜδων και την Ýχττοε ο
" που φιλοξÝτmσε rιar,τov Ηρακλß, ü-
Ýφερνε τα βüδτα του Τhριýτm. Ο Εýσδροò, ü-
Ýμαθε απü τη μητÝρα του ΝιχοστρÜm -εßχε μα-
ßò τκανüτητεò- üιτ το πεπρωμÝνο ιου Ηρακλß,
ολοκληρþσετ ιουò Üθλουò ιου, ηταν να γßνετ
το εßπε στον Ηρακλη, ßου Ýχττσε τÝμενοò και
πρüσφερε θυσßεò τòατÜ τα ελληνυζÜ Ýθτμα, πα-
που δτατηρεßτατ αχüμη και σßμερα προò
του Ηρακλη. Kar ο ßδτοò ο Κοßλτοò, ο Ρω-
τστορτκüò, αυιü αναφÝρετ ωò απüδετξη üττ η
τδρýθηκε απü ιουò Ελληνεò, πωò η πατρο-
θυσßα προò ττμην του Ηραχλß στη Ρþμη
με τον ελληνχü φüπο. Επß πλÝον or Ρω-
ττμουν και τη μητÝρα ιου Εýαιτδρου, και τη
μτα απü ττò νýμφεò, παρ'üλο που τη με-
ΚαρμÝντη, [.,,]
Krpkaio üροò μοýΖετ με νησß, καθþò περτ-
απü θÜλασσα κατ Ýτ\,η. ΛÝνε üττ οτο θου-
αlýονοýν or [φαρμαχευττκÝò] ρßΖεò, ßσωò επετ-
το ουνδÝουν με το σχεττκü μýθο τηò Κßρκηò.
μτκρü πüλη, ιεßý mò Κßρmò και θωμü mò
ενþ δεßχνουν kr Ýνα πλατý αγγεßο που
8. Η ορπαγÞ τηò Περσεφüνηò
οπü το ομþνυμο ερü τηò ΜαπεΙΙα
(ΕΦικü ]γΙουσεßο ΡÝτζη, θαλüμπρια)
λÝνε üττ ανÞκε σιον ΟOυσþα. [...] Τη γεττοντκß
χþρα καιοτκοýσαν στα παλτÜ χρüντα or Αýσονεò"
που κατεßχαν και την Καμπανßα. [...] Αν kar or
Αýσονεò δεν ÝΖησστ ποτÝ κοντÜ σιη Στκελ:χη θÜ-
λασσα, το πÝλαγοò ονομÜΖειατ Αυσüνιο. [...] Στη
συνÝ:<ετα εßνατ or Φο1ηιßβò, οποττιßα των Δοχþνων,
υου πολατüιερα ονομαΖüταττ Ορμßαι, γτατß Ýχετ φτ-
λüξενο üρμο. [...l Σ'αυτü ιο μÝροò υπÜρχουν!τγÜ-
vιra σπÞλατα kr Ýχουν μÝοα μεγÜλεò πολυτελεßò
κατοτκßεò. [...]
Στην οΡcνÞ κοι οπΡüσιτη ΚüΡακο
οι κüτοικοι ζουν f,πστεýοιποò κοι
civaι π¼ üγριοι κι οπ' το δηΡßο οκüμη
Η Βαλερßα οδüò ξεκτνÜετ απü τα Τßβουιια," [,..]
üπου υπÜρχετ ο ναüò του HparιJý kar üναò κατορ-
ρÜκτηò, που σχηματßΖετ ο πλωιüò ποταμüò Αντοò,
πÝφτονταò απü μεγÜλο ýψοò μÝσα σ' Ýττα θαθý, κα-
τÜφυτο φqρÜγγι, κοντÜ στην πüλη. [...] Σιην πεδτÜ-
δα ρÝουν τα λεγüμενα Αλβουλα ιfατα, κρýα νερÜ
απü πολλÝò πηγÝò, που θεραπεýουν ποικßλεò αρ- )
Lº
ι ιΡοΣ Τυ ΡονιΗ

θ. Νοüò του
Απüλλωνο στιò
Συροκοýσεò.
'Ι0. ΠÞλινη

γυνοικεßο
κεφολÞ
πOυ
βρÝθηκε
στο ΡÞγιο

ρωσττεò, εττε αν Ιτετò

εßιε αν λουοτεßò. Παρü-
μοτεò τδτüιητεò Ýχουν kar τα Δα,6òιß,-
κρη απüσιαση. [...] Ακολουθεß η _
αοò, Χττσμενη οιΟ Περτφημο Υlα _

του τεlý τηò Τýχηò. [...l Λενε üττ kcι

εßνατ ελληνικßò, η Πραινεοιοò αρ\ιι
Πολυστεψανο."' f...]

Αγκþν'' εßνατ πüλη ελ_\τ_,

ιων Συρακουσßωγ που εγ.,
χþρα ιουò εζαιιßαò ιηι
Δτονýσου. Βρßσκειαι ο' ,

που η Boprvn Üκρη ιου δι-,,_

νι, κα1 παρÜγcι Üφθονο κρασß kar c,.
θνη αυτþν ιων περιοχþν εivar ο_\ι,.
πολυ γενναßα: πολλÝò φορÝò επεδειò
ρειη τουò οιουò Ρωμαßουò. [.,.] Οι
Ζουν ΥενΙΚωò οε μτΚρουò οτΚτσLιΟ-_-
και πüλετò, μακρτÜ απü ιη θÜλασσιι
ατÝα," η μηιρüπολη ιων Mapoukιr,

ΣΗΜF]ΙΟΣF]ιΣ
1. Επιφα\,ηò ουγγραφÝßιò Kar περτιιγπ]l.
ιου Πüντου (135-55 π.Χ ). δÜσκαλοò ιου Ι\
2 Γιοò του Ηρακλη kar ιηò ()μφÜληò. κ:
παιΓρ(ιò ιοD Λυδοι (απ'αυιον πßραν ι'
Λυδοß) και ιου Τυρρηνοιι
jl, Καια ιον Ηρüδυιο. οι Λυδοι ισχυρ]Ζυ,, ,

ι., Tuppιrvor τßιαν κÜιοτκοι ιηò λυδικηò πο:.:

καιÝ(ρι)γαν μò ιον Τυρριτνü σιην Ιιαλßιι r
υιιοδι ιαò. Σßμψ(,ινα üμωò μι \º üιι μι ò ,, ,

καιÝΒηκαν απο το ΒορρÜ καιÜ το Ι2ο α1

':,,'] ],::j**].,iJ1r'.* ß-'γ
]r * ß ξ γ* ν Π* ß* θορετωò ιου ποιαμου ΠÜδου.
4 Γτοò του ΛρκÜt)α Τηλεφου
|]{:';,:{,|,} ζ' 'i,'i:lj {γ r ,j * | ξ-'ξτ: 5 ΑΒιιναßοι ισιορτκüò ιου 3ου ατ π Χ
ß_]ι ,|:.]}: ß,,:Ι :..' l Ι lJ Ι. !; Ι;{.
6 Ατθßòκαι ΑτΒßüεò: αιιικü χρονοlρα,;::
ισιορßα ιηò ΑΒηναò, που ανθησε αι]ο ια }.
ιιΧ
;. Ο υιιμιρινοò κολποò ιηò Σπι ιοια ι riι

]R
l'
&ρΙd
ß*?-,
Ýdl
ΚeιιυιπeΝΙΑ
στκü, Þιαν περτμÜχητη. Αργüτερα, üμωò, üταν or
Καμπανοß κυρßευσαν την πüλη, φερθηκαν με ιο
χειρüτερο φüπο στουò καιοßκουò ιηò, Kar μüλισια
ιουò πßραν κατ ττò γυναßκεò yra δτκÝò τουò. Οστü-
σο ακüμη kar σημερα δτασþΖονται πολλÜ ελληντ-
κÜ Þθη kar Ýθιμα. Μερτκοß λÝνε πωò η Κýμη πηρε
ι' üνομÜ ιηò απü ια κýματα. γταιß η δτπλαιτß παρα-
λßα εßνατ εκτεθειμü,τη στη θαλασσοιαραχß. Επß
πλÝοττ η Κýμη Ý><ετ r<ar τουò καλυτερουò ψορüιο-
πουò γτα την αλτεßα μεγÜλων ψqιþν. Σ' αυτü τον
κüλπο υπÜρχετ kar δÜσοò απü θÜμνουò, που εκτεß-
νειατ yra πολλÜ οιÜδτα σε μταν Üνυδρη kar αμμþ-
δη περτοχη. ιο δÜσοò ονομÜΖετατ Γαλλιναρßα ýλη,
t...]
, ΚοντÜ στην Κýμη θρßσκετατ το ακρωιßρτο Mr-
σηνü, ανÜμεσÜ ιουò εßνατ η Αχεlηυσßα λßμνη,' μτα
ελþδηò περτοχη, που σχηματßσιηκε απü τα νερÜ
τηò θÜλασσαò. ΑμÝσωò μüλιò περÜσουμε το Μτση-
νü, συναντÜμε στη βÜση ιου ακρωτηρßου Ýνα λτμÜ-
νι, και στη συνÝχετα, μτα ατ<ρογταλτÜ, που ετσχωρεß
βαθτÜ στη στερτÜ, δημτουργιßνταò Ýνστ κüλπο: εκεß
υπÜρ:ουν [...] θερμÝò πηγÝò, κατÜλληλεò ιüσο yra
τη θεραπεßα ασθενετþν üσο kar yr' αυτοýò που α-
γαπουν ιην καλοπÝραση. [..,]
ΜετÜ εßνατ ο Λοκρßνοò κüλποò και πτο πßσω απ'
αυιüν, ο κüλποò Αορνοò. [...] Οι Üνθρωποτ που ÝΖη-
Στπν Νεüποßη γßν€τοι κüδε πÝντε χΡüνιο,
μουσιΚüò Κοι γυμνικüò ογþνοò που
συνογωνßζετοι ουτοýò τηò Εf,ßΙüδοò
5. Ερεßπιο
του ναοý
τηò Ηροò στην
Ποσειδωυßο
22
σαν πprv αΠο την εΠοΧη μου
Αορνο ουνÝΒησστ üσα αναφÝροντατ
νÝκυια.η μÜλτστα, σýμφωνα με την
ΠηρΧε Kar νεΚρομανιετο, που το
ΟOι:σσÝαò.
κüλποò Αορνοò εßνατ Βαθη
Κτη, το σιομτο ιου εtναΙ
γεθοò kar χαροχτηρα
δεν χρηστμοποτεßτατ ωò
μπροστÜ του απλþνετατ σε
ση ο ρηχüò Λοκρßνοò κüλποò. Ο
ετατ ολüγυρα απü υqmλοýò λüφουò,
εßσοδü του, σημερα εßνατ πτα
πρωιýιερα üμωò ηιαν καιÜφυιοτ με
kar αδτü6αια δÜση, που κÜλυπταν με
ολüκληρο τον κüλπο kr Ýδτναιτ τροφþ
δατμονßεò ιων αν8ρþπων. ΜÜλτσια οι
γουνταν πωò τα πουλτÜ που πÝταγα1,1
κüλπο Ýπεφιαν μεò στο νερü kar
σταθυμτÜσειò, üπωò kar σια Πλουτþγι'd
σμοò θεωροýσε πωò kar αυτü το μÝροò
ιþνιο κατ πωò or ΚτμμÝρτοτυ Ζοýσαττ
Στον Αορνο ετσÝπλεαν, αφοý πρþτα
γτα να εξευμενßοουν ιουò
σιητφωνα με ττò οδηγßεò των τερÝων,
λεýονταν αιιτß αμοýηò τον τüπο.
ΥπÜρχετ kar πηγη με πüστμο νερü
λασσα. Ολοι üμωò το απÝφευγαιτ, γτιπß
ιτ εßνατ το υδωρ τηò Στυγüò.'Και το
ντÜ Βρτσκüταν. Ακüμη, απü ττò θερμη
σιην Αχερουσßα σιητπÝραιναν πωò χm
ΠυρτφλεγÝθωf πρÝπει να θρßσκετατ

ροò," αποδτδονταò τον ιüπο σιουò ΚιιιμÝρτουò, λÝει
οττ κατοτκοýσαν σε υπογετα σπßτια, που ονομαΖαν
αργßλλαò, kar üιτ επικοινωνουοαν μειαξυ τουò με-
οα απü σιοÝò, απ' üπου δÝχονταν Kar τουò ξενουò
οιο νεκρομαντεßο, που Βρτοκüιαν πολυ SαθτÜ μÝσα
στη γη. Ζουσαν απü ια μεταλλεßα, απü τουò ξενουò
που επισκÝπτονταν το μαντεßο kar αυü ια βοηθη-
μαια του βαστλτÜ. Oσor μÝνουν τριγυρω απü το μα-
ι,ιεßο Ýχουν ιο τιατροτιαρÜδοτο Ýδτμο να μην αντι-
κρßΖετ κανεßò ιον Þλτο ιη νυχτα μονÜχα ξεμυιι-
Ζουν απ' ια ΒÜραθρα. Γτ' αυιü και ο ποτητηò'" εßπε:
,ιο ακτινοβüλοò ηλωò ποτε δεν τουò θωρεß».
Αργüτερα üμωò or ΚτμμÝρτοτ εξοντþθηκαν απü κÜ-
πorov βαστλτÜ, επετδη ο χρησμüò που ιου δüδηκε
δεν Βγηκε ευνοßκüò, το μαντεßο, ωοιüσο, υπÜρχετ
ακüμη. αλλÜ σε Üλλο μεροò.
ΑυιÝò ττò τστορßεò δτηγουνταν οσοτ ÝΖησαν lprv
απü ιην εποχη μου, Σημερα üμωò που ια δÜση ιου
_Α,ορνου Ýχουν κοπεß απü ιον Αγρßττπα, και η πε-
ριοχη Ýχετ ανοτκοδομηθεß, kar Üνοτξαν τη σηραγ-
γα απü ιον Αορνο μÝχρτ ιην Κυμη, üλα αυτÜ απο-
6. ΣκηνÞ
καθημερτÞò ζωÞò
απü τÜφο (4οò
οιþνοò π.Χ.) τηò
Κýμηò (Εθνικü
Αρχοιολογικü
Μουσεßο ΝÜποληò)
δεßχθηκαν απλþò μυθοι. [...]
Ο Λοκρßνοò κüλποò απλþνετατ μÝχρτ ιτò Βαßεò, ε-
νþ χωρßΖετατ απü τη θÜλαοσα με μτα λωρßδα γηò,
που Ýχει μηκοò οχιþ οιαδßο_ιν kar ιο πλÜτοò ενüò
δρüμου για αμαξεò, λÝνε πωò τον Ýφιταξε ο Ηρα-
κληò, üταν μετÝφερε απü εκεß τα βüδτα του Γηρυü-
νη. [...] ΜονÜχα ελαφρα πλοßα μυοροýν να ετ-
σπλευσουν στον κüλπο. Ενþ ομωò εßνατ Üχρηοτοò
ωò αγκυροΒüλιο, Ýχετ ÜφOονα στρεßδτα. Μερικοß λÝ-
νε πωò η Αχερουσßα λτμνη εßνατ ο ßδτοò ο Λοκρßνοò
κüλποò, ενþ ο Αρτεμßδοιροò λÝει üττ εßνατ ο Αορ-
νοò. ΛÝνε ακüμη πωò or Βαßεò πηραν ι' üνομÜ ιουò
απü κÜποτον συνιροφο ιου ΟδυοοÝα ονüματτ Βαßο,
Στη συνÝχετα φτÜνουμε στιò ακιÝò ,rrò .r.ρτο*,.ò )
*ξ ξ* ߧߺW ß3* §θ§\Ι *3ß;]ξ{ ;ºηΥξ{
,ξαξ ,º €ζ ,* ξΓ f e ι]f.;* ,; º *ν*ß ν
ΚÝγ}'ßjξ **#&R "ßΓι λ ι"ιι}w ιß
23
ΚeιιΖιπτΝιΑ

Τη\Ι η-
ι,ξ !ηνft
ßνη!1 θþò, χαρη οτιò φυσικÝò τδιüτηιεò ιηò :_
θρωποτ κατασκευασαν üρμουò: γιαιι α, - :
"1"*.,*.."-
κολλÜετ γερÜ kar πÞΖετ ευκολα σατ, γ,_-. , !
ιjμμL}υξ

*ρ* ναμτγνυουν την αμμοκονßα με χα_\ιτ_, .-

χνουν προσχþσετò οιη θÜλαοσα. διτ," _

κüλιου στιò ανοτχτÝò παραλßεò, þοιε ι-, ,_:

τηò ΔκατÜρχειαò," κτ Ýπειτα, στην ßδτα την πüλη.
Παλατüτερα Þταν ιο επßνετο ιων Κυμαßωγ χιιομÝνη
πÜνω σε λüφο, αλλα την εποχÞ τηò εκοτρατεßαò του
Awiθa οι Ρωμαßοι ιην αποßκησαν και ιη μΓιονü-
μεγαλυιερα εμπορτκÜ πλοßα να ετσπ_!: -
ΑκριΒþò πÜνω απü την πüλη Sρßοκε,- :
του Ηφαßστοq μτα ιιεδτÜδα που περτι_ "-
πυρακιωμÝνουò λüφουò, σε πολλÜ c:_-
δουν. σαν αηü καμινÜδα. αÝρτα αρκιιò ,

μασαν σε Ποτιüλουò, λüγω ιων πολλþν πηγαδτþν
-αν και ορτσμÝνοτ λÝνε πωò η ονομασßα οφεßλετατ
στη δυσοσμßα των νεριý\,,.' γιαιß ολüκληρη η πε-
proxn μÝχρτ ιτò Βαßεò κα1 ιην Κυμη εß-
ναι γεμÜτη θεßο. φι,ιτιÝò κατ θερμÝò
πηl,εò. ΚÜποιοι πισιευου\,üτι για ιον
ßδιο λογο η πΓρτοχη των Κυμαßων ο- }, ,,
νομÜοιηκε και Φ,λεγρο, Kar üιι απü i#f
τα ιραυματα ιων ΓτγÜνιωγ που λαβþ-
δηκαν απü τουò κεραυνουò, ανÜΒλυ-
οαν οι φλüγεò και οι πηγÝò απü ιη
γη. Η πüλη Ýγινε μεγÜλο ε-
μΠορτΚο Κε-
νιρο, κα-
πεδτÜδα εßνατ γεμÜτη καδαρü θεßο,
ΜετÜ ιη ΔτκαιÜρχεια εivar η Νþ-υ:,-
ιων Κυμαßων (αργüιερα ιην εποικιιοαß, :_-
κτδετò, kar μερτκοß Πιθηκουοσαßοι κι:_ -
γι' αυτü kar ονομÜστηκε ΝεÜπο.\ß-_
χνουν ιο μνημα ιηò Παρθετ,,,__
πü ιτò Σετρηνεò, κα,
νουν, ουμφιý\,ι]
ΧρησμΟ

;ιß

', _..l, '.,= 'f,

,,".:

7. Ανüγλυφο
(3οò αιþναò π.Χ.)
τOυ δελφικOý
Απüλλωνο
και τηò Αρτεμηò
(Περιφερειοκü
Αρχοιολογικü
Μουσεßο
Συρακουσþν)

24
ηιJνεò. Στα χρüντα που ακολοýθησαν, εξαττßαò μτα
διαμÜχηò, οτ κÜιοτκοτ δÝχθηκαν να συ-
=μφυλιαò
qκαιοτκησουν με μερτκοýò Καμπανουò, κι Ýτσι α-
τυlχÜοιηκαν να φερθουν στουò χετρüτερουò ε-
sθρουò τουò οαν τουò καλυιερουò φßλουò, αφου εß-
ηι- πλÝον χÜοετ ιουò πραγματτκοýò ιουò φßλουò.
_l,υτüφαßνειατ kar απü τα ονüματα των δημÜρχωγ
ηαιß ενþ αρχτκÜ ηταν αμτγþò ελληντκÜ, ια νεüιε-
ρα εßνατ ελληντκÜ ανÜμικια με καμπαντκÜ.
ΣþΖοντατ πολλÜ ßχνη του ελληντκοý πολτττσμου,
1-ιμνασιηρια kar τüποτ Üθληοηò ιων εφÞθωγ πολτ-
ιχÝò ομÜδεò kar ονüμαια ελληντκÜ, αν και or κÜ-
ιοτκοτ εßνατ Ρωμαßοτ. Επß πλÝον κÜθε πÝντε χρüντα
διοργανþνουν ιερü αγþνα. μουοικü kar γυμντκü,
υου δταρκεß πολλεò μÝρεò και συναγωνßΖετατ ιουò
mo σπουδαßουò τηò Ελλαδαò.
ΥπÜρχετ kr εδþ υπüγετα σηραγγα στο üροò ιου
sωρßΖετ τη ΔτκατÜρχετα απü ιη ΝεÜπολη, με τον ß-
δτο ιρüπο ανοτγμÝνη üπωò και. στην Κýμη: Ýχουν
χαιασκευÜσει δρüμο πολλþν σταδßων, üπου κτνοý-
\ται Üνετα δυο Üμαξεò μ' ανιßθετη καιεýθυνση. Το
φ(rò φιÜνετ οε μεγÜλο Βαθοò αυü ιην επτφÜνετα
ιηò Γηò, καθþò Ýχουν δτανοßξετ σε πολλÜ σημεßα
μικρÜ παρÜθυρα.

πÜρχουν επßσηò σιη ΝεÜπολη πολλεò 8ερ- 8. ΠροτομÞ και μωσαßßκü (9) με τη μορφÞ τηò ΣειρÞναò Παρθενüπηò,
μεò πηγÝò Kar εγκαιασιÜσειò λουτρþν, που η οποßα Ýδωσε το üνομÜ τηò αρχικü στη ΝεÜπολη.
αν kar δεν υυολεßπονιατ των Βατþν, δεν εß- ß0. Η πüλη ΗροκλÞ και Τυφþνα.
var εξßοου υολυσυχναστεò, γιαιß σττò Βαß- ΠορÜστοση απü μελανüμορφο αγγεßο τηò Καλαβρßαò
εò, üπου χιßσιηκαν πολυιελεßò οτκοδομÝò,
η μßα μετÜ την Üλλη, γεwηθηκε μτα νÝα πüλη, ε-
φαμτλλη ιηò ΔτκατÜρχεταò. Ο ελληντκüò τρüποò
Ζωηò στη ΝεÜπολη εντσχυειαι και απ' üσουò απο-
ουρονιατ εδþ απü ιη Ρþμη yra μτα Þουχη Ζωη: Üν-
8ρωποτ που ÝΖηοαν δτδÜσκονταò η Üλλοι, ηλτκτω-
μÝνοτ kar αοθενεßò, που λαχιαρουν να ΖÞοουν Üνε-
ια. ΥπÜρχουν Kar ορτσμÝνοτ Ρωμαßοτ, που απολαμ-
βÜνουν ιον iδro ιρüπο Ζωηò kar καθþò παραιηρουν
πüσοτ πολλοß Üνθρωποτ με παρüμοτα πατδεßα Ýρχο-
ιºαι να μεßνουν οιη ΝεÜπολη, αγαπουν μ' ευχαρß-
οτηοη τον ιüπο kr εγκαθßοταντατ kr αυτοß εδþ.
Σιη συνÝχετα εßνατ Ýνα φροýρτο, το ΗρÜκλετο,
που υροεκτεßνειατ μÝσα στη θÜλασοα, με ιÝιοτα ορ-
μη πνÝετ ο λßθαò ολüγυρα, που εßνατ πολý υγτετνÜ
να Ζετ κανεßò εδþ. [...] Η Πομπηßα, που θρßοκετατ
σιον ποιαμü ΣÜρνο, απ' üπου Ýρχοντατ ι<ar φευγουν
τα εμπορεýμαια, εßνατ ιο επßνετο ιηò Νþληò, ιηò
Νουκερßαò και των Αχερρþν. [...] ΠÜνω απü αυτÜ
τα μÝρη υψþνεται το üροò Ουεσοýτο,'η που περτ-
κλεßειατ απü ωρατüιατα κτηματα με καλλιÝργετεò.
Η κορυφη του üμωò εßνατ ιελεßωò Üγονη, επßπεδη
οτο μεγαλυιερο τμημα ιηò Kar τεφρþδηò, Ýχετ kor-
,\Üδεò σπηλαιþδετò με καπντσμÝνεò πÝτρεò, σαν
φαγωμÝνεò απ' ιη φωιτÜ. Απ' αυτü μπορεß κανεßò
να συμπερÜνετ πωò παλατüτερα η περτοχη φλεγο )
25
 Ιαν ΚαΙ εΤΧε ΚραΤηρεò φωΙΤαò, Κ1 ΟΙΟ\ Ε:
κε η καυστμη υλη, Ýσβησε. Πτθανþò cι, ,

αΙτΙα Που η Υη ιρΙΥυρω εΙνα1 ιοσο ευφΟß ].

σιην ΚαιÜνη λÝνε üιι η σιÜχιη llοι ιυ, :
αÝρα απü ιιò φλüγεò ιηò Αßτναò και κα__, ]ΙΙυÞιι

ιηò χO)ραò Ýκανε τη γη κατÜλληλη γι,

λιÝργòτα αμπελιþν. Γιαιß η ηφαισιΓιcιλ], Π

ρτÝχετ λτυανττκÝò ουσßεò rιou θρÝφοιτ-

[...l Αμεσωò μΓιÜ ιην Πομπηßα εßναι υ

πüλη ιων Καμπανþγ απ' üπου προεκι1

ΒÜλαοοα ιο Aθnvaιo. που μερικοß αι, .

κρωιηριο ιων Σòιρηνων, υπÜρχει και ιεμ ]
νÜò, που εχιιοε ο ΟδυοοÝαò. Σε μτκρτ_
απü εκεß εivar ιο νησß ΚαπρÝα,'' ενιj οτ.
ΠΟ ΙΟ αΚρωΙηρΙΟ φΤανουμε σια ερημα Κß:_
νησÜκια, που ονομÜΖουν Σετρηνουσσε ;
μερτÜ ιου Συρρενιου δεßχνουν Ýνα εßδι
αναθημαια αφτερωμÝνα απü ια παλατα :, .
ιΙ οΙ ΠερΙοΙκο1 ιτμουσαν αυτο ιον ΙοΠο,
Εδþ ιελειþνει και ο ΓπονομαΖüιι,,
Κρατηρ, υου οροθειεßιατ απü δυο ακρ
βλÝπουν προò το Νüιο, ιο Μτσηνü και
Ολüκληροò ο κüλποò εßνατ σιολτομÝι,ι
λετò που μüλιò ανÝφερα, αλλÜ κOι β! :
φυιεßεò, που δταδÝχονιατ η μßα την Ü-\,-_
σιιò πüλειò. Γισι που δßνειαι η εικο\,α .,,
πολττεßαò.

ονησß Προχυιη Βρßσκειατ μπò

ακρωιηρ|ο Μτοηνü και εßια:
που αποκüιηκε απü ιτò Πιθηχò ,,::]ßιl
Πτθηκουοοεò ηταν αποτκßα ιι,-, Ξ ,,:,

και των ΧαλκτδÝων: αν κατ ,,,

γÜλη ακμη, χÜρη οιην ευφορßα ιου ιο1
ρυχεßα χρυσου, ιο εγκατÝλετιμαν αρ\1:,
λεμτκþν συγκρουσεων, κα1 οιη ου\ε}:]
των σετσμων, ιων Πυρτνων εΚΠομΠ0]\-. ι] -

και των θερμων πηγþν. Γτατß ιο νηοι ε],,:

ναΒυμτÜσετò, γτα ιον ßδιο λüγο οι Qπι] :
Ýοιειλε ο ιυραwοò των Συρακουοßιυν. Iε_:,-
ιÝλετψαν ιο νηοß kar ιο ιεßχοò τιοι ,

σκευÜοει, κι Ýπειια ηρθαν or κÜιοικ,

ληò kar ιο καιÝλαβαν.
Ειοτ Sγηκε kar ο μυθοò üιτ ο Τυφ, ,
ιαι κÜτω απü ιο νηοß, κτ üιαν αλ-\ιι:.
πηδουν φλογεò. νερÜ. ακüμη και μ:ß,
m καυιÝò πηγÝò. Αυτü üμωò που εßπε ο ΓL-,,_
κτνþνταò απü ια φυστκα φατνομε\-α. 1

Βανü: üιι ολüκληρο ßο σιενü απü ιιτ ,.

, '., - l " " | Ι

μαßων μÝχρι ιη Σικελßα Γßναι γεμαι,
κοτλþματα ΒαθτÜ μÝσα στη Γη, που ß:-
ενταßο συνολο, καδιßò συνδÝονιατ κòι
ι<arμε ιη στερτÜ. Γτ' αυιü kar η Αιτ,,
ρακτηρισιτκÜ υου üλοτ παραδÝχονιò
Λιπαραßαι νýσο1,"' or περτοχÝò ιη(

26
mò ΝεÜποληò
τττι των Βατþν,
ml or Πιθηκοýσ- 13.0 0δυσþσò
οεò. [...]
0ποφεýγθ τιò
Kar ο Τßματοò'ανα- ΣαρÞνεò.
βρετ πολλÝò αλλüκοιεò Παρýσταση ιπü
δmγησετò των αρχαßων ερυθρüμορφο
σχειικÜ με. την Πτθηκοýσσα, κωδονüη(ημο
mr üττ, λτγο πρτν απü ιην επο- κρOτÞρ0 του 3ου
πτ του, ιο θουνü Επωπεýò, στο κÝ- οýνα π.Χ.
ηρο του νηστοý, ιρανιÜχιηκε απü σετσμοýò, εκτü- νει κατ η ετιητολογßα του ονüμαιοò. [,..] Εκτüò αιü (Κροπκü Μουσεßο
βυσε φωιιÜ και εξακüνιτσε στο πÝλαγοò üλη ιην ττò πüλετò τηò Καμπαιτßαò που Ýχω ßδη αιταφÝρει, Μονüχου).
περτοχß ανÜμεσα στο βουνü και ιη θÜλασσα, το εßνατ rιar [...] η ΣουÝοσουλα, η ΑιÝτ\λα, η Νþλα, η ß2. Ανüγλυφο με
ηýμα ιηò ξηρÜò που Ýγινε στÜχτεò, αφοý υψþθη- Νουκερßα, οτ ΑχÜρρεò, η Α-OÝJιλα,Ο και Üλλοτ μτ- Τη μOρφÞ τΟυ
κε σιον αÝρα, κατÝπεσε ξανÜ σωτ τυφþναò πÜνω κρüτεροτ οτκτσμοß -μερικοß απ' αυτοýò ανÞκουν ΙÝρωνο Β'καΙ τηò
στο νησß, kar η θÜλασσα ιραΒßχτηκε πßσω yra στουò Σαυνßιεò. [...] ΛÝνε πωò or Σαυνßτεò Ýχουν Ý-
συζýγΟυ ΤΟυ,

φßα στÜδτα, kr ýστερα απü λßγο επÝσιρεψε Kar ιο

mλτρροßκü κýμα σκÝπασε ιο νησß, kr Ýισι σΒÞ-
ιιτηκε η φωιιÜ, kr Ýκανε τÝτοτο πÜταγο, που or Üν-
ξχοποτ στην απÝνανττ στερτÜ κατÝφυγαν απü τα
mlýλτα οτην ενδοχþρα ιηò Καμπανßαò. ΛÝνε üττ
υ θερμÝò υηγÝò ιου νηστοý θεραπεýουν üσουò Ý-
ηυν χολüλτθο.
Το τmσß ΚαπρÝα παλατüτερα εßχε δýο πολßχνεò, kar γßνετ κακüò, του αφατροýν τη γυναßκα που πÞ-
ηργüιερα üμωò μονÜχα μßα. Or κÜτοτκοτ τηò ΝεÜ- ρε.[...]
mληò κατÝλαθαν kr αυιü το rrnσi, kr ενþ Ýχασαν Or Καμπανοß, εξαττßαò ιηò ευφορßαò ιηò χþραò )
στον πüλεμο ττò Πτθηκοýσσεò, ττò πηραν πßσω -
]α)ò ττò Ýδωσε ο Καßσαρ ο ΣεΒαστüò," που οικειο- Το φωò φδüνει σò μòγüηο Εüδοò οπü
mrÞθrιkε ιην ΚαπρÝα κα1 ιην οτκοδüμησε. ΑυτÝò
εßνατ λοτπüν or πqιαλτακÝò πüλετò ιηò Καμπανßαò μικΡü ποΡüαυΡο που Ýχουν διονοßξει
nr τα κονττνÜ τουò νηοτÜ. [...] σò ποηηü σημcßο τηò σÞΡογγοò
Στην ενδοχþρα θρßοκειατ η Καπýη,'η μητρü-
mλη, πραγμαιτκη κεφαλη ιου ιüπου, üπωò δηλþ-

2º
KeιιzιπRNIA
14. ΣκηνÞ
συμποσßου με τουò, γνþρτοαν εξßσου σιη ΖωÞ τουò ιο καλü kar
παßκτεò κüποβου κακü. Γτατß ßιαν ιüσο σπÜιαλοτ, που προσκολοý-
απü τη βüραο σαν σια δεßπνα δυο-δυο ιουò μονομÜχουò. [...] Οιαν
πλÜκα του υποτÜχθηκαν με ιη θÝληση ιουò στον Awiβa kar
«βουτηχτÞ» (480
δÝχθηκαν το οιρατü του να ξεχετμωνιÜσετ, or σιρα-
π.Χ.) οτην ττþιεò εκθηλýνθηκαν ιüσο πολυ απ'ττò ηδονÝò που
Ποσειδωνßα ιουò παρεßχαν, þσιε ο Αννßβαò εßπε üττ, αν kar ιουò
(Εθνικü
νßκησε, κτνδυνεýετ να γßνετ υποχεßρτο ιων εχ8ρþν
Αρχοιολομκü
ιου, γταιß or στραιτþτεò του που επÝοτρεψαν δεν η-
Μουσεßο
ιαν πλÝον Üντρεò αλλÜ γυναßκεò. [...]
Paesium)
ΜειÜ την Καμπανßα και τη χþρα ιων Σαυνττþν
καιοτκεß στην TuppnvrkÞ θÜλασσα ιο Ý8νοò των
ΠτκÝνιων, [...] που οτ Ρωμαßοτ εγκατÝστησαν στον
κüλπο του ΠοοετδωντÜιου: σημερα ονομÜΖετατ Πar-
σιανüò κüλποò, kar η υüλη Ποσετδωνßα, που εßνατ
χιτσμÝ,τη σιο μÝσο του κüλπου, λÝγειατ Πατστüò.'Ο
[...] Μητρüπολη ιων ΠικÝντων Þταν η Πτκενιßα.
t...]
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Ζειιß: εßδοò στταρτοý. που χρηστμοποτοýοαν κυρßωò ωò
τροφη ιων αλüγων.
2. Η σημαντικüτερη αρχαßα πüλη τηò Καμπανßαò,
προπýργιο ιου ελληντκοý εμηορßου οττò Üγνωσιεò τüτε
δυττκÝò θÜλαοσεò. Σ' αυτßν οφεßλετ η Ρþμη τη λαιρεßα ιου
Απüλλωνα kar τηò Δημητραò.
3, Οτ πýλεò του Αδη κατÜ την αρχαßα παρÜδοση.
4. Η ραψωδßα λ τηò Οδýσσειαò, üπου τοιορεßιατ η
χατÜβαση ιου ΟδυσσÝα οτον Αδη.
Ο Καßσορ ο ΣεΕοστüò Ýδωσε τ!ò Πιδηκοýσσεò
στη ΝΕüποΠη με οντüßΙf,ογμο
το νησß ΚοπΡÝσ, το οποßο οικοδüμησΕ
2Β
ιο 5. Πλουιþν(ε)ιαß Χαρþν(ε)lα: θÜραΕρα ý
του ΧÜρονια κατ του Πλοýτωνα, που
Αδη. Αορνοò οημαßνετ «χωρßò πουλτÜ» (α -
6. Or apxaior κÜιοτκοτ τηò Κρτμαßαò. ΚαιÜ ιω
μεγÜλο αυτü Ýδνοò κατοτκοýσε στα παρÜfuα ιπ
σιην εßσοδο ιου Αδη. üπου επτκρατοýοε αιωòD
Οι μετÝπεττα Ελληνεò παρßγαγαν ι' üνομÜ τοτò
μυΕολογτκü τÝραò kar φυλακα του ΚÜτω Κüσμ
(Κε ρ Β Ý ρ ιο τ > Κιμμ Ý ρ ιο ι).
7. Ο απüκρημνοò ΒρÜχοò τηò Σιυγüò, γνωστοò
ΝεραΙδüρραχη (2.338 μ.), θρßσκετατ στο üροò
στην Πελοπüννηοο. Ο Παυσανßαò αναφÝρετ στα
«ΑρχαδικÜ» ιου: «ΑΖ' αυιü ιον γκρεμü στοπι
οι Ελληνεò αποκαλοýν υδωρ ιηò Στυγüò. ß..,ι
νερü φÝρνει το 0Üνατο στον Üν8ρωπο και σ
Ζωο».
8. Πýρτνοò ποιαμüò με λÜΒα, Ýναò απü τουò qξ
μαΖß με τον Κωκυιü κατ τον ΑχÝρονια, ιουò
οιεναγμþν. Πρþιοò τον αναφÝρετ ο Ομηροò, πτ
αποχαλεß κατ ΦλεγÝOοντσ.
θ. Αρχαßοò τσιορτκüò απü την Κýμη τηò Μ. _{ση
π.Χ,),
10. Ο Ομηροò.
ΙΙ. Aπorι<ia των Σαμßων (520 π.Χ,), μεγÜλο
κÝντρο ιηò δυττκÞò ακιηò ιηò τταλτκüò
Ι2. Η πüλη στα λαττνικÜ ονομαΖüταν Pufeoli. α
ετυμολογουν απü ιο puteus («πηγÜδι»,
απü το pufeo («Βρομþ»).
Ι3. ΔηλαδÞ «νÝα πüλη», καθþò αρχτκÜ ονομοΖσ
Παρθενüπη. Μßα απü ττò Σειρηνεò, η Παρθει-üπ-
ααελπισμÝνη επετδÞ ο ΟδυσσÝαò δεν υπÝκυqε π
θÝλγηιρα ιηò φωνηò ιηò, ρßχιηκε οýμφωνα με πτ
παρÜδοση σιη θÜλασσα κατ πνßγηκε, η πüλη
οημεßο που ζεΒρÜστηκε το πτþμα τηò.
14. Ο ΒεΖοýΒιοò. Πριν απü την πρþιη ιστορτκα
καταγραμμÝνη Ýκρηξη του, το 7θ π.Χ., τον Εε
απλü üροò. Ο ΣτρÜθων ωοτüσο κÜνετ περτγρο(ιη
ηφαΙοτεΙου.
Ι5. Το οημερτνü ΚÜπρτ, σιην εßσοδο ιου κüλπα η
ΝÜποληò.
 15, Αποψη των
ναþν τηò
Ποσειδωνßοò οπü
το βιβλßο Voyage
pittoresque του
;{.-. Saint-Non
(Παρßα, 1781-86)

ß6 Στιò νησßδεò Σειριινοýο(σ)εò η Σεφýνεò κατοτκουσαν,
;υμφωνα με ιιτ μυΒολογßα, or Σετρηνεò. δαßμονεò ιου
3α\,Üτου με σιrμα πουλιοý, κεφÜλι γυναßκαò και
ßοrιιευττκη qιωνη, που παρÝοερναν μι ια γλυκÜ ιραγουδτα
ιοιò ιουò ιαζιδιþιεò και ιουò σκüιωναν.
1; Το σετσμογενÝò νηι;ß Πιθηκουσ(ι;)αß Πlθιlκοý(σ)οεò.
που αποκüιιτκε απü ιο ακριιιßρlο ΝΙιοηνο, οφεßλει ιην
οτ,ομιασßα ιου, κατÜ τον )JιρÜθωνα, σιην υπαρξη πιθÞκων.
1Β ΜυΒικü ιÝραò, γιοò του ΤαρτÜρου κατ τηò Γηò,
προσοιποποßηοη ιων ηψατστειογενιßν ι:κρηξειυν Το κεφÜλι
ιου Ýφτα\,ε οι' Üοτρα. ια χÝρια ιου σ' Ýκιαση σιην Αναιο-\η
και σι η Δι σιι απü ιουò υιμουò ιου ψυιρωναν ι Καιü
κι ψυλια δριικο\,ια. απο ιουò μηρουò και καιω ειχι οχιεò,
e' ολο ιο οιιιμιι ι ιχε ψιι ρα και Ιιι μαιια ΙΟυ ΠΓΙΟυυα\'
,1ι\üγεò Νικηδηκε απο ιον Δßα. που ιον καταπλÜκωσε με
ιο üροò Αßτνα
Ι9. ΣυσιÜδα νιτοτιιι. Βοριιòι τιτò Στκελταò, που πηραν αυτü
ι'üνομα απü το μεγα\υιερο γιlστ τουò. τη ΛιπÜρα.
20. Iστορικüò απο ιιr Σικε\ßα (3.15 250 π.Χ.).
21 Ο ΟκιαΒιαl,οò. ο ιπlσημοò ιδρυιηò τηò μεγÜληò
Ρωμα ιΚιlò ,\ι,ιοΚραιυριιιò. που ι μι tνε σιην ιοιορßα με ιον
τιμητικο ιτι-\ο «Αýγιιυσιοò ΣεΒασιüò» (63 π.Χ.-14 μ.Χ.)
Κατ ο Τιθερlοò πÝρασε οτην ΚαπρÝα ια τελευιαßα δÝκα
\ρο\-lα ιηò Ζιοßò ιου, χιßΖονταò δþδεκα επαυλειò, μßα για
καθε Βεü του Ολýμπου
22. Ιδρýθιικε απü ιον Τρþα ΚÜπυο, παππου ιου Αινεßα.
Eιsε f,,ακυυοιη Βιομηχανßα παραγωγηò πορφυραò. και απο
εκεß προμιιθεýοτ,ταν τα ενδýματα και τα υποδημαιÜ ιουò or
Ρωμαlο1 αυιοκρÜιορεò
23 Αποτκßα ιων ΧαλκτδÝων
24 Αρχαßα ελληντκÞ αποτκßα τηò ΚÜτω Ιταλßαò, χτlοτηκι
μετÜ ιο 600 π.Χ. απü ΤροτΖßντουò κατ Αχατουò αποßκουò
απο τη Συθαρη. ΜετονομÜσιηκε σε Πατσιü ιο 273, üιαν ιην
κατÝλαΒαν or Ρωμαßοι. I

16. Χüλκινη
πινακßδα (6οò
αιþνοò π.Χ.) με
αρχοßκÞ επιγραφÞ
(Εθνικü
Αρχοιολογικü
Μουσεßο
Σýβορηò)

29
 Ετεe
.-\
,'\
ετÜ ττò εκΒο,L, -.π
ιαμοý Σßλαρι ;,
σιη Δευκαντò, τ:τ
ναü ιηò Αργετi4
ιου Ýχιτσε ο Ιο..ι
πετια απüλßι-ò τ-
σιαση Πενη-τß :

rL Βρßσκετατ η
νßα. [...] Καδ_.,
ουμε απü τον κüλπο ουναντÜμε σε μτκρτ
ση απü τη σιερτÜ το νησß Λευκωσßα. Πτ.ε -
μÜ ιου απü μτα απü ιιò Σετρηνεò, που ξε:
σ' αυτü το μÝροò, üιαγ συμφωνα με ιητ-
ρßχιηκαν üλεò σια ΒÜθη ιηò θÜλασσαò Ι
απ' το νησß εßνατ το ακρωτηρτο που Sρ::
πÝνανιι απü τιò Σετρηνοýσσεò, σχηματτΖ _

,l. ιον κüλπο ιου ΠοσετδωντÜτου,

ΠροτομÞ
Περνþνταò το ακρωιßρτο φτÜνουμε ο' .r
τOυ
κüλπο, üπου υπÜρχει μτα πüλη: οτ Φι,_.
Παρμενßδη
απü την
ιην Ýχττσαν, ιην ονüμασαν Υε,λη, αλ\ò
ΥÝλη καλοýν Ε,Δη απü μτα κρηνη, κοι οι oL,1--il
,ßß, ιοικοι, -Ε.ΔÝα, εßνατ η υατρßδα ιου
Þ ΕλÝα
]

ιου Ζηνωνα,'των Πυθαγορεßων φτλοο

οτεýω üττ η πüλη εßχε καλη δτοßκηο:-
οια χρüντα ιουò. αλλÜ και πρωιýτερα
'

ιßαò üμωò ιου φιωχου εδÜφουò, εξανα1-.;,-:

Ζουν κυρßωò απü τη θÜλασοα, την πψτ-_ _
παστων και Üλλεò παρüμοτεò εργασßιò
λη απÝχετ περßπου δτακüστα στÜδτα α:
σετδωνßα. Επεττα απ' αυιην εßνατ το :;
Παλßνουροò. ΜπροοιÜ απü ιην περιòι,,]
αò υπÜρχουν δýο νηστÜ με αραξοΒül - -
τρßδεò.'
Σιη συνÝχετα, μετÜ ιον Παλßνουρò -- -ι,ιßπ
τον Πυξουντα: εßνατ ακρωιηρτ, λτμÜι,ι . ι
-yraτi kar ια ιρßα Ýχουν ιο ßδιο üνομα
,-
ß1]

ακρωιηριο Πυξουò φιÜνουμε οιο\, κ(

,,
]
ταμü και την πüλη ΛÜοò: αποικßα ιι ιιι
κοντÜ σιη θÜλασοα. απÝχει απü ιιττ,Γ _, ]
οτα στÜδτα kar εßνατ η ιελευιαßα ιü,\ι .]

νßαò. Ολοκληροò ο παρÜπλουò τηò,': -,

var εξακüοτα πενÞνια σιÜδια.
ΚονιÜ σιην πüλη Λαοò εßναι το ηρ-,: Ξη:
κονtα, ενοò αΠο ιουò ουνιροφουò , ι

οχεττκÜ με ιο οποßο δüθηκε σιουò Ι

ξηò χρησμüò,. «ΚοντÜ στον ΛÜιιι --
μερα 0α.ιαθεß πο,\ýò,Δαüò». Οι Ε,',_, ,]

λßαò, που παραηλανηθηκαν απ' ι,,

οτρÜιευσατ,ενανιßον του ΛÜου κ(ιι \, ]

ιουò Δευκανουò.
ΑυιÝò εßνατ λοτπüν οτ περιο\Ýò ι]
παραλßαò που ανηκουν σιουò ,\ε
Üλλη ομι,ιò θαλασσα'αρχικßι δει- ε
κεß επικραιουσαν οτ Ελληνεò, ιιc
κüλπο ιου ΤÜρανια |...] και τι-ιτ,.

30
2. 0 νοüò του Ποσειδþνο στην Ποσειδωνßο, 3. 0 ναüò του Ποσειδþνα στο Paestum σε χολκογραφßα (1778)
απü το βορειοανατολικÜ του Piranesi.

ιαλßα [...], kar πολεμοýοαν επß χρüντα με ιουò καιοικου\- οι Βρειτιοι σε μια τερσüτ,ησο. t...] Η 4. ΑκροκÝρομο
:cφΒαρουò. [..,] Οι Ελληνεò, απü την επο\η του πριυιη πο,\η μειÜ το\- ^\Üο ar,ιrkεr στη (4οò αιþνοò π.Χ.)
Τρωικοý πολÝμου κτüλαò, εßχαν καιαλÜβει Βρετιια και ο\,ομòιΖειατ ΤεμÝ- με κεφαλÞ
_ßεγÜλο μÝροò τηò ενδοχþραò kar εß- οη.- αν και οι σιlμερΝ,οτ Σειληνοý
]ßαν αποκτηοει τÝιοια δυναμη. που α- ιηò κÜτοτκοτ ιη λÝνε απü την πüλη
Λüοò, οποικßο των
Συβαριτþν,
5, 0 ναüò τηò
Αθηνýò στην
Ποσειδωνßο

;οτ,üια ιοιι πòιρελδüνιοò. ι- οι. ΚονιÜ σιην

'ιιι,ιò αν εßναι ιινδοξα. [...] ΤεμÝση, (jιη σκιÜ
ΓΙι ρα αιιü ιιι Λευκανια ι ι,οò τιι,κι,ιιι, δÜ-
(jουò αΠο αΙρΙεò ε-

Þ1
ι]1
Purιo

6, Αργυρüò
οτατÞραò ημßο του Πολßτη, ενüò απü ιουò συντρüφουò του
(510 π.Χ.) ΟδυσσÝα, που τον σκüιωσαν ýπουλα or ΒÜρθαροτ,
του Τüραντα kar απü ιüιε, ιüσο μεγÜλη Þταν η οργη του yra τη
(ΣυλλογÞ χþρα, που or πεpiorkor, συμφωνα με κÜποτον χρη-
Σοντüντζελο, ομü. ιου Ýδτναν φüρο,'υπÜρχετ Kar μτα παροτμßα
Νüπολη). υου Ýλεγαν yra ιουò ανελÝητουò ανθρþπουò, üττ
7, Αργυρüò «τουò Ýχει καβαλÞσετ ο ýρωαò τηò ΤεμÝσηò».
οτατÞραò Οιαν κατÝλαβαν ιην πüλη or ΕπτΖεφýρτοτ Λοκροß,
(530-510 π.Χ,}
λÝνε üττ ο πυγμÜχοò Ευθυμοò τον νßκηοε οτη μÜ-
τηò Καυλωνßαò
χη και τον εξανÜγκασε ν' απαλλÜξετ τουò νιüπτ-
με παρýσταση του
ουò απ' ιο φüρο. [...] Στην περτοχη υπÜρχουν κατ
Απüλλωνο (Εθυκü
χαλκουργεßα, σημερα εγκαιαλετμμÝνα.
Αρχοιολογικü
Δßπλα στην ΤεμÝση εßνατ η Τερßνα,'που ιην
Μουσεßο
καιÝοτρεψε ο Αννßθαò, [...] kar σιη συνÝχετα, η
ΝÜποληò).
Κωσεντßα, η μηιρüπολη των Βρεττßων, λßγο πro
8. Αργυρüò
πÜνω Βρßσκετατ η Πανδοσßα, οχυρü φροýρτο, üπου
στατÞραò
(530-520 π.Χ.) σκοτþθηκε ο ΑλÝf,,ανδροò ο Μολοσσüò.'Κτ αυτüò
τηò Ποσειδωνßοò εξαπατßθηκε απü το χρησμü του μαντεßου τηò Δω-
με πσρüσταση
δþνηò, που ιον πρüσιαξε να προσÝχετ τον ΑχÝρο-
του Ποσαδþνο ντα Kar ιην Πανδοσßα, υπονοþνταò περτοχÝò ιηò
(Εθνικü Θεοπρωιßαò, με το ßδτο üνομα, εκεßνοò üμωò Ýχασε
Αρχοτλογικü ιη ΖωÞ ιου εδþ. Το φρουρτο Ýχετ ιρετò κορυφÝò
Μουσεßο kar δßπλα του ρÝετ ο ποιαμüò ΑχÝρονιαò. [...]
Νüποληò)
ειÜ την Κωσεντßα εßνατ ιο Ιππþντο,
κτßσμα ιων Δοκρþν. [...] Επετδη τρτγυ-
ρω απü την πüλη υπÜρχουν ωραßα αν-
θοστüλτσια λιβÜδια, οι κÜτοτκοτ πß-
σιευαν πωò η Κüρη'Ο ηρθε εδþ απü ιη
Στκελßα να μαΖÝψετ λουλουδτα. Γτ'αυιü επτκρÜ-
τησε ιο Ýδτμο or γυναßκεò του Ιππþντου να συλλÝ-
γουν λουλοýδτα και να πλÝκουν σιεφÜντα, kar μÜ-
λτοτα θεωρεßτατ απρÝπετα να φορÜ κανεßò σττò
γτοριÝò αγοραστÜ σιεφÜντα. Το Ιππþντο Ýχει και
επßνετο, που χτßστηκε πprv απü πολλÜ χρüντα απü
τον Αγαθοκλß, ιýραννο ιων Στκελτωτþν," üταν
κατÝλαβε ιην πüλη.
ΠαραπλÝονταò αυτη την περτοχß συνανιÜμε τη
ΜÝδμα, πüλη των τδßων Λοκρþν, που Ýχει τ' üνο-
μα μταò μεγÜληò κρηνηò, kar δταθÝιετ σε μτκρη
απüσιαση και επßνετο, που ονομÜΖειατ Εμπüρτο.
[...] Ανιßκρυ απü την παραλßα Βρßσκοντατ or Δτ-
παραßαι νÞσοl. [...] ΟρισμÝνοτ λÝνε üιτ εßνατ τα
νηστÜ ιου Ατüλου, που αναφÝρετ στην Οδýσσετα ο
σμηροò, εßνατ εφτÜ στον αρτθμü, üλα ορατÜ κατ α-
πü τη Στκελßα kar απü την περτοχη κοντÜ σιη
ΜÝδμα. [...]
Το Pfiyro εßνατ αποτκßα ιων ΧαλκτδÝων: λÝνε ü-

Qfrεò Φι Γι€ρ§ΦχÝζ τmò αιºοκοRΦýμξνηζ fuºεγÜfrmq

€ΩfrÜδαò, €κ¸üζ αΓßü τΦ\{ ρα\ßτα, το ΡÜγιο
και τß] Ι{εÜιτοftι"ι" Ýχουιγ €κβαρ αρω Ýß

32

ιr ουμφωνα με κÜηοτο χρησμü Ýναò στουò δÝκα
Χαλκιδεßò εßχε αφτερωOεß στον Απüλλωνα, λüγω
mò ακαρπßαò ιηò γηò, ýστερα üμωò μειανÜσιευ-
ων εδþ απü τουò Δελφουò, παßρνονταò μαΖß τουò
η Üλλουò απü την πατρßδα. [...] Σιην αποτκßα κα-
ýφυγαν και οι ΜεσσÞντοτ ιηò ΠελοποwÞσου,
που ντκÞθηκαν απü ιουò ανιτυÜλουò τουò, εκεß-
π)υò που αρνηθηκαν να δτκαστοýν απü τουò Δα-
χεδατμüντουò για ιη διαφδορÜ των παρθÝνων σιτò
.\ßμνεò: εßχαν πρÜγματτ αττμÜσετ ιτò νεαρÝò κοπÝ-
Ιεò, που εßχαν οταλεß εκεß yra μτα θρησκευττκη
ιε\ετη, kar οκüιωσαν kr εκεßνουò που ßρθαν να
υò θοηθησουν. [...]
Η πüλη ιων Ρηγßνων υπηρξε πολυ ισχυρη, kar
ßτπÝκιησε πολλουò υπηκüουò στη γýρω περτοχη.
[-..] ΟνομÜστηκε Piyro εξαττßαò τηò συμφορÜò
τυ Ýυληξε ιον τüπο, üπωò λÝετ ο Ατσχýλοò, υου,
Üωò kar Üλλοτ, υποσιηρßΖετ üιτ η Στκελßα απο-
ΕοΠηκε απο ιην ηΠετρο εΠετια αΠο σετσμο, «Κα,Ι
γ' αυτü η περιοχη πηρε την ονομασßα Pnyrc»,
fuετια απ' ü,ιτ Ýγτνε οιην Αßτνα kar στ' Üλλα μÝ-
ρη τηò Στκελßαò, στη ΛτπÜρα και σια τρτγυρω νη-
σý, καθþò Kar σιτò Πτθηκοýσσεò kar σ'ολüκλη-
I}rr την απÝνανττ σιερτÜ, οδηγοýνιαν στο συμπÝ-
ιηομα πωò εßνατ λογτκü να συνÝβη κÜιτ ιÝιοτο.
Σßμερα, λÝνε, σπανßΖουν or σετσμοß στην περτοχη
αο πορθμου, επετδÞ τα στüμτα, απ' üπου ξεπηδÜ-
9. Ερεßπια του
Απολλþνηυ οτιò
Συροκοýσεò
ετ η φωιτÜ, or δτÜπυρεò μÜΖεò kar or πßδακεò νε-
ροý, εßνατ ανοιχτÜ, τüτε, üμωò, που Þταν φραγμÝ-
νεò üλεò or ευßγετεò δßοδοτ, οι πýρτνεò και αθρτεò
μÜΖεò κρυφüκαταν κÜτω απü ιη γη, προκαλþνταò
τσχυροýò σετσμουò, Ýιστ που τα εδÜφη ανασηκþ-
νονταν, þσυου δτερρÜγησαν kar δÝχθηκαν ιη θÜ-
λασσα που Ýθρεχε ιτò δýο πλευρÝò ιου πορ8μου
Kar τα ιρτΥυρω νησΙα,
ΠρÜγμαιτ το νησß Προχýτη kar οι Πιθηκüýσσεò
Ýχουν αποσπασιεß απü τη στερτÜ, üπωò kar η Κα-
πρÝα, η Δευκωσßα, or Σετρηνεò kar or Οινωιρßδεò.
Αλλα νηστÜ üμωò αναδυθηκαν στο Βαθυ πÝλαγοò,
üπωò kar ιþρα συμθαßνετ σε πολλÜ μÝρη, γταιß εß-
var πτθανüτερο τα νηστÜ του πελÜγουò ν' αναδý-
θηκαν απü ια θÜθη τηò θÜλασσαò, ενþ üσα Βρß-
οκονιαι κοντα σε ακρωτßρτα kar τα χωρßΖει απο
την ξηρÜ μονÜχα Ýναò πορθμüò, φαßνειαι uro λο-
γτκü να Ýχουν αποκοπεß απü τη στερτÜ.
Ετστ λοτπüν απομÝνετ να εξετÜσετ κανεßò uoro
απü τα δýο αληθεýετ: εßιε η πüλη πηρε τ'ΟνομÜ )
Ο Λογαριτονüò οßνοò χοßΡ€ι μòγüηηò òκτßμησηò
ονüμ€σο στουò μοτροýò. Εξßσου ονομοστü
εßναι κοι το κΡοσß των ΘουΡßων
33
 ΚροτοΝΑΣ

10. ΧÜληνη
επιγροφÞ (350- τηò yra ιουò παραπÜνω λüγουò εßτε
320 π.Χ.) που ξακουσιη, οι Σαυνßιεò ιην
αποδακνýει Ýνα ιαλτκÜ «Βαστλτκß»," καδþò or αρχημß
δüνεη που ρÜστηκαν ιην εξουσßα με ιουò Ρωμαßq
ποραχþρησε ο στμοποßησαν σε μεγÜλο θαθμü ιη
ναüò του Δßο στην κιο. ΠρÜγματτ η πüλη Þταν πολý
πüλη των Λοκρþν τιολλÝò αποτκßεò kar Ýδωσε πολλοιη
για συμβολÞ στο Üντρεò, που δτακρßθηκαν yra την
βοσιλιü (Εθυκü Þ ιην πατδεßα ιουò. [...]
Μουσεßο ΡÝτζτ,
Καθþò πλÝετ κανεßò απü ιο Piyro
Καλüμπρια).
τολτκÜ, συνανιÜ οε απüσιαση πενÞντα
11, 0ρειχüλκνη
ακρωιηρτο Λευκüπειρα -ονομÜστηχε
κεφιλÞ τηò
χρþμα τηò πÝιραò-, εκεß üπου λÝνε
ΜÝδουσοò (150
π.Χ.) απü το γουν τα ΑπÝντνα üρη. Σιη ουνÝχετα
ονüκτορο Acrcide ΗρÜκλετο, το ιελευταßο ακρωιßρτο
(Περιφερειοκü προò ιο Νüτο, [...l μετÜ ιο ΗρÜκλαο
Αρχοιολομκü κρωτηρτο τηò Λοκρßδαò, που
Μουσεßο με λτμÜντ εκιεθεψενο στουò δυτ
Συροκουσþν) εξ ου kar ι'üνομα. Επεττα φιÜνοιηε
ΕπτΖεφýρτοι Λοκροß"' αποτκßα των
ιον Κρτσσαßο κüλπο, που τδρýθηκε
θη, λßγο αργüτερα απü τον Κρüιωνα
κοýσεò. [,..] Ο Üποτκοτ ÝΖησαν
σερα Ýτη στο Ζεφýρτο -υπÜρχετ εκεß
Δοκρßα, οτο σημεßο üπου
κροß-, kr Ýπετια μετÝφεραν την πüλη
νη τηò τοποθεσßα, με τη θοüθετα
σßων. [...] Η απüσταση απü το
κροýò eivar εξακüστα σιÜδτα. Η πüλη
στην κορυφη ενüò λüφου, υου

ισιευεται οτι οι
ταν or Πρωιοτ Που
Ο Κρüτωνοò, ον κοι δ€ν ποΡÝμ€ν€ πιοýò νüμουò. Kr ενþ
λο χροντκü δτÜσιημα με
κατοικημÝνοò γιο ποηý. Þτον φημισμÝνοò
ραwοò Δτοτη)στοò,'η
γιο τα ποf,εμικü κοι οθαητικü του €πιτ€ýγμοτο Συρακοýσεò, κατüσιρεψε την πü/τη
κÜθε νüμο kar αρχη, γτατß ιρýπωνε
μÜιτα των γυνατκþν που νιýνονταγ

34
πλωνε μαΖß ιουò πprv απü το γÜμο, kar συγκÝ-
γτ{χονε στα συμπüστα üμορφεò νεαρÝò παρ8Ýνεò,
ξqlολοýσε κολοθωμÝνα περτσιÝρτα r<ar ιτò δτÝταΖε
πr ια κυνηγßσουν γυμνÝò προò üλεò τιò κατευ-
ΟÜνοετò, φορþνταò μÜλτστα αταßρτασια σανδÜλτα,
το Ýνα ψηλü kar τ' Üλλο κοντü, yra να τιò εξευιε-
λßοει. [...]
Στον ποταμü Αληκα, που διÝρχετατ αυü Ýνα βα-
θι) φαρÜγγι kar εßνατ ιο φυστκü συνορο ανÜμεσα
σατν περτοχη τηò Ρηγßνηò και σιη Λοκρßδα, παρα-
ωρεßιατ Ýνα αξιοπερßεργο φατνüμενο με ιουò ιΖß-
Εικεò: ενþ üσοτ Βρßσκονιατ απü ιη μεριÜ των Λο-
χριßν ιερειßΖουγ or Üλλοτ παραμÝνουν βουβοß.
Αυτü λÝνε πωò οφεßλετατ στο εξηò: η πεproxn üπου
Ζουν or βουθοß τΖßτΖτκεò εßνατ ιüσο σκτερÞ που δεν
ιιπορουν μÝσα στην υγρασßα να διαστεßλουν τουò ß2. ΤμÞμο των
ιμÝνεò τοýò, ενþ or Üλλοτ [σιη Λοκρßδα], καθþò Λοκροýò, αν και την κατεßχαν or ΚροιωντÜιεò. ερειπßων τηò
λτÜΖοντατ, Ýχουν ξηροýò kar σκληροýò σαν κÝρα- ΜειÜ το ΣκυλλÞτιο, φτÜνουμε σιην περτοχß ιου Καυλωνßοò,
τα υμÝνεò, þστε με ευκολßα παρÜγειατ απü μÝσα Κρüιωνα kar σε ιρßα ακρωτηρτα τηò Ιαπυγßαò, στη οποικßαò των
τουò ο ßχοò. Σιουò Δοκρουò συνÞθτΖαν να δεß- συνÝχετα Βρßσκετατ το Λακßνιο, τερü τηò Ηραò, Αχαιþν στην
χνουν ιον ανδρτÜνια του κτθαρωδου Εý- που κÜποιε Þταν υλοýστο, γεμÜιο με πολλÜ ανα- Κüτω Ιτολßο.
γ¼μου, πÜνω στην κιθÜρα ιου Þιαν κα- θÞματα.[..,] Αυτü λÝνε üιτ εßνατ το στüμτο του κüλ- 13. Ενοò απü τουò
θτσμÝνοò Ýναò ιΖßιΖτκαò. [...] που του ΤÜραντα. Ο περß- Δüσκουρουò με
πλουò ιου iδrou ιου κüλ- Τρßτωνο.
ΜετÜ τουò Λοκροýò εßνατ ο πο-
Σýμπλεγμο του
ταμüò ΣÜγραò, [...] üπου θρß- που εivar εξατρετικÜ με-
5ου οιþνο π.Χ.
σκονται or Βιομοß ττον γÜλοò - δτακüστα σαρÜ-
(Εθνικü Μουσεßο
Δτüσκουρων, εκεß κο- ντα στÜδτα. [...] Ο κüλποò
ΡÝτζιο,
ντÜ δÝκα χτλτÜδεò Λο- βλÝπετ προò ιη xεr-
ΚOλüμπρια)
ιφοß με τη βοÞθετα ιων μερτνß ανατολß,"
Ρηγßνων νßκησαν εκαιüν ενþ ξεκτνÜετ α-
φτÜνια χτλτÜδεò ΚροτωντÜτεò. πü ιο ακρωτη-
Ειστ λÝνε πωò Βγηκε η παροτμßα pro Λakivro,
«πη αληθινü κι απ' üσα Ýγιναν ,Ι καθþò αμÝσωò
j
:

στον ΣÜγρα», που χρηστμοποτεßιατ μüλιò ιο )

yra τουò δýσπτοτουò ανθρþπουò.
t...]
Επεττα απü τον ΣÜγρα εß-
ναι η Καυλωνßα, auor-
κßα ιων Αχατþν, υου
πρωιýτερα ονομαΖü-
ιαν Αυλωνßα, λüγω
τηò κοτλÜδαò που
θρßσκειατ μπρο-
στÜ τηò." Η πü-
λη εßνατ Ýρη-
μη, Υταττ or
ΒÜρθαροτ Ý-
δτωξαν ιουò
καιοßκουò ιηò στη Στκε-
λßα, üυου Ýχττσαν ιην εκεß Καυλω-
νßα. Επεττα απ' αυτÞν εßνατ ιο
Dòυ]ýτßττο, aπorkia ιων Αθηναß-
ων ιου ΜενεσθÝα (σημερα ονο-
μÜΖειατ ΣκυλÜκιο), ο Διονý-
στοò ιην ΠαραΧωρησε στουò
 ÝÝλΙ;*'-",τ,ει,

j.. ,λgL*
 17. ΧÜλκινη
{ρüιωναò γÝννησε λοτπüν πολλουò ολυμπτονßκεò, και
λτγοστοß, κÜτοτκοτ επÝΖηοα\-. οιγκει-ιριοθηκαν εmγρOφÞ με το
:r, κατ δεν παρÝμετνε καιοτκημÝνοò για πολυ, λü- πÜλτ σιο τδτο μÝροò. Και αυτοτ ομι|Jò αργοτερα κα- σýμφωνο φιλßOò
:, ] του Χαμου των Περτσσοτερων Κατοτκων του, Που ταστρÜφηκατ, απü τουò Αθηναßουò kar Üλλουò ανüμεσ0 σε
, κοτþθηκαν στον ποταμü Σαγρα. [...] Ελληνεò. [...] που μειÝφεραν ιην πüλη σε Üλλο Συβαρßτεò και
τüτιο και τη μετονüμασαν Θοýρτοψ,'" απü ιην ο_ ΣαρδΟßΟυò
ιη συνÝχετα, σε αιτüσιαση δτακοσßων στα-
δτων απü εκεß, εßνατ η πüλη Σýθαρτò,'' που
ιην Ýχιτοαν οι Αχαιοß ανÜμΓοα σιουò ποια-
μουò ΚρÜθι kar ΣυΒαρτ. Την ßδρυσε ο Ισοò
απü ιην Ελßκη, Kar γνωρlσε τüσο μεl,Üλη
]κμη στ' αρχαßα χρüντα, που εξουοßαΖε τÝσσOρα
,ιιιονικÜ ß,θνη και κυβερνουοε Γικοσι πΓ\,ιΓ πο-
,.ειò, ενþ εκσßρÜιευοε ενανιßον ιων Κροιι,ινταιþν

-ιε σιραιü ιρτακοσßων χτλτÜδων ανδρþν, και μονÜ-

,,α or κÜτοτκοß ιηò σιον ποιαμü ΚρÜδι καιελαμΒα-
. α\- μτα περτοχη με περßμειρο πενηντα σιαδßων, εσο σξ ε gμߺνξ§ §€ρ€ζ ߺ ߧ§ριζ
\ΙÝσα οε εΒδομηνια üμωò μÝρεò, εξατιßαò ιηò
ξΧ§ € τ¿\Ι ßºα ß €ξ":δt, eνß* ¸ßº ε {]tτ;*ζ
1υφηλüιηιαò Kar τηò αλαΖονεßαò ιηò, η πüλη Ý-
,ασε την παλτÜ ευδατμονßα ιηò απü ιουò Κροιω- τηζ τ ιJ ηη τηΤ*ζ :ò*] ξß3ζ fi α *ν§ß§ζ ξηζ
,ιατεò, üιαν ιην καιÝλαOαν, Ýοτρειιrαν τον ποταμο
.ιιιαπÜνω σιην πüλη και ιην κατÝπνιξαν. Ooor,

19. Ερεßπιο τηò

Σýβορηò,
αποικßαò των
Αχαιþν

ý/
 παλüò, χαßρει μεγÜληò ε-
Κιτμησηò αναμεοα οιουò
γταιρουò. Εξßσου ονομα-
στο εΙναΙ ΚαΙ το ΚρασΙ των
Θουρßων, Στη συνÝχετα, κο-
νιÜ στη θÜλαοοα Βρßσκειαι η
πολη Ηlýχλεια, kar δυο
πλωιοß ποταμοß, ο Akr-
;, ρτò Kar ο Σßρτò, πÜνω
οιον οΠοτο υΠαρΧετ ο-
μþνυμη πüλη Τρωτκη,
t...] Ωò απüδετξη üττ or
Τρωεò εγκατασιÜθηκαν
εκεß. αναφÝρουν ιο ξüα-
\,¼ιηò ΙλτÜδοò ΑθηνÜò,
που Βρßσκετατ σ' αυτü το
μεροò: ουμφωνα με την
. παρüδοοη, η θεÜ Ý-
κλετοε τα μÜιτα ιηò,
üιαν or Ιωνεò που κα-
ιÝκτησαν την πüλη.
Ýδτωξαν ιουò τκÝτεò
απ' το Βωμü ιηò.
t.-]
το ξüανο τηò ΑθηνÜò στην Τροßα. πο,_
το πρüσωπο απü ιο Sιασμü ιηò
αλλÜ kar üτι μπορεß κανεßò να ιη δε_ -,-:
νεl, ακüμη nιo ιολμηρü üμωò εßι,αι ,. _
κανεßò üιι üλα αυιÜ τα ξüανα Ýχου\,εß.]:
Τροßα. üπωò αναφÝρουν or ιοιορικοι ,
λÝνε πωò η Στρßιτò üπωQ kar η Συθαρ_. =;
στεß απü ιουò Ροδßουò. [...]
ιη ουνεΧετα. οε αΠοσταση εκC,:-
οιαδßων απü ιο επßνειο τηò Η
var ιο Μεταπüνττο. ΛÝνε πωò :,ι,
πü ιουò Πυλßουò που ακολουδη._
στορα απü ιην Τροßα, τüσο - -
ψαγ καθþò λÝνε, απü τη γεωργßα, ποι ]!
σιουò Δελφουò Ýνα χρυσü δεμÜιι οια_\._ _ -ι,
δετξη üιι αυιοß Ýχττσαν το Μειαπüντιο. .,-
ιελουμενεò προò ττμην των Νηλεßδωτ, ,
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
t. Ο κυριüτεροò εκπρüοωποò ιηò Ελεατιχηò ,, -
5οò αl. π.Χ.), συμφωνα με ιον οποlο üλα ια , :
φατνüμενα kar τα üνια εßνατ αποιÝλεσμα κ|ß] ]
αμεταΒληιων στοιχειυν. ιου ß,6κοιεινοý,, κα:
,

ΜÝχρτ «λαμιιροý».
Kar σημε- 2. Μαθητηò του Παρμενßδη (5οò α1. π,Χ ). ο ,
_
_

ρα δεß- παιÝραò ιηò δταλεκττκηò, κατÜ τον Αρτστοιε ]

Χνουν το ττò πιο 1σχυρÝò üοο κατ ακατÜληπιεò προο!:j -ι-

αρΧαßου Κοομου, εμεlνε ΥνωΟιοò Yta ια ((Πα_..] ,
ξüανο
]

Π.χ. για να κινηθει ενα οωμα οπü ενο οημ,,

Που εΧεΙ Üλλο, πρÝπει να δτανýοετ πρþια ιο μτοü ιο,. :
κλετοιÜ τα κα1 αΚομη πρωτυtερα το μlσο τΟυ μτσου. κα]
μÜιτα. Eivar βÝβατα εξηò επ' Üπειρον, þοιε κÜθε οþμα δεν κlòε]:- ιß
παρÜιολμο να δε- Üπειρο χρüνο, Üρα δεν κινειτα1 καΒüλου
χδεß κανεßò το μυ- 3 Αποlκßα του ΑρκÜδα Οτνþτρου, τüποò εξο;,: -_
ιων Ρωμαßων αυτοκραιüρων.
δο üττ η δεÜ üχι
4,Σιο πρωιüιυιιο γßνειαι λογοπαιγνιο μι ιι,, -
μüνο Ýκλετσε (η πüλη) kar ,λαοò (ιο πληθοò ιων σιραιιυτι
τα ματτα _οΠωò 5 ΔηλαδÞ σιην Αδρταιτκη
ακριSωò ου- 6 ΠανÜρχατα ελληντκÞ αποτκßα σιη δυττκη _ -τ
νÝΒη kar με Ιταλßαò, φημτσμÝνη yra το εξατρεττκü κραο] ,]

20. 0ρειχÜλκινο
αγαλμýτιο (530
π.Χ.) οπλßτη
(Εθνικü Μουσεßο
Σýβαρηò}.
2'l. Το ελληνικü
θÝοτρο στην
Ηρüκλειο

ηο
ýο
 22. Αργυρüò
Ξ_Εναò απü τουò συντρüφουò του ΟδυσοÝα, που η Κßρκη αξτüλογων ανδρþν, ανÜμεσα οτουò οποßουò το φτλüσοφο στOτÞροò (450
μταμüρφωσε σε mßρουò. Σýμφωνα με τον Παυσανßα, οτ Εμπεδοκλß, το οοφτστη Πρωταγüρα, το ρßτορα Λυσßα kar π.Χ.) του Κρüτωνο
Üιουτοτ τηò Τεμüσηò τοý πρüσφεραν κÜθε χρüνο την τον iδro τον Ηρüδοτο, (ΣυλλογÞ
ιηηüτερη παρθüνα του τüπου. 21. Ο κατασκευαστηò του Δοýρετου Ιππου. Σýμφωνα με ΣαντÜπζελο,
& Αποτκßα των Κροτωντατþν. μταν Üλλη παρÜδοση, üχττσε κατ το Μεταπüνιτο, Νüπολη).
9. Ο ΒαστλτÜò ιηò Ηπεßρου, ΑλÝξανδροò Α. αφιερþνονταò στον εκεß ναü τηò ΑθηνÜò τα εργαλεßα με τα
23, Ερεßπιο του
10. Με αυτÞ την προοωνυμßα λατρευüταν η Περοεφüνη, οποßα κατασκeýασε τον Ιππο.
νOοý τηò ΗρOò
Εüρη τηò ΔÞμητραò. 22. Η ΚασοÜνδρα Þταν η ωρατüτερη απü ττò τüσοεριò
Ιl. Σlχε.Δlþτεò or Ελληνεò τηò Στκελßαò, σ' αντßθεση με θυγαιÝρεò του Πρßαμου kar τηò ΕκÜθηò, που δτδÜχθηκε τη ßπο Μετοπüπιο
ιουò αυτüχθονεò Σικελοι4. μανττκh απü τον Απüλλωνα. Στην Üλωση τηò Τροßαò, ο
Ι2. Απü το λαττντκü regius, «Βαστλτκüò». Δοκρüò Αßαò την απομÜκρυνε απü το ναü τηò ΑθηνÜò kar
Β. Iδρýθηχε το 700 π.Χ. Kr Ýγτνε δýσημη yra ιουò νüμουò τη Βßασε. Ο Αγαμüμνων την πηρε μαΖß του στιò ΜυκÞνεò,
mò, που συνÝταξε ο νομοθüτηò ΖÜλευκοò. Ηταν πατρßδα του üπου κατ δολοφονßθηκε μαΖß του απü τον Aiyrσθo kar την
ιτθαγüρετου φιλοσüφου Ττμαßου, δÜοκαλου του ΠλÜτωνα. Κλυτατμνßστρα.
Ι4. Δτονýοιοò ο νεüτεροò, τýραννοò των Συρακουσþν: υπü 23. Or δþδεκα yrol του ΝηλÝα, μυθτκοý ΒασιλτÜ ιηò
mv επτρροη του πλατωγτκοý Δßωνα, προσκÜλεοε τον Πýλου, που üλοτ σκοτþθηκαν απü ιον ΗρακλÞ, εκτüò απü
ΙΙλÜτωνα, yra να εφαρμüσετ ττò αρχüò τηò Πολττεßαò του τον ΝÝοτορα. Ι
οτο πολßτευμα τιον Συρακουσþν, σýντομα üμωò τουò εξüρτσε
xar ιουò δýο, δημεýονταò την περτουοßα του Δßωνα. Αυτüò
ι,ττüσο εχοqýτευσε ενανßßον του το 356 π.Χ., ενþ ο
fuονýστοò απουοßαΖε στην Καυλωνßα, kar κατÝλαθε ιτò
Συρακοýοεò. Ο τýραwοò κατüφυγε τüτε στουò ΕπτΖεφýρτουò
Δοκροýò, üπου κατ χυΒÝρνηοε yra μτα δεκαετßα (356-346
π.Χ,).
Ι5. Απü το αυ,Ιαιν («κοτλÜδα»).
16. ΔηλαδÞ, προò τα νοττοανατολτκÜ.
Ι7. Απü ττò τοχυρüτερεò πüλετò τηò Μ, ΕλλÜδαò, ιδρýθηκε
ιο 700 π.Χ., ηταν πατρßδα πολλþν δτÜσημων αθλητþν κατ
Ýδρα τηò σχοληò του Πυθαγüρα.
Β. Απü το ναυò-ιΖεþò («πλοßο») kar αßθοò («φωττÜ»).
Ιθ. Η αλματþδηò ευημερßα τηò πüληò kar ια Üφθονα
πλοýτη των κατοßχων τηò, λüγιο τηò μεγÜληò ευφορßαò του
εδÜφουò kar του ακματüιαιου εμπορßου τηò, επüφεραν τη
διαφθορÜ τòον ηθιßν, το üνομα Συ6αρΙτηò Ýγτνε συνþνυμο
ωυ «φτλÞδονου». και ο συΒαριτιομüò,τηò
«φυφηλüτηιαò».
¶). Χτßστηκε το 443 π.Χ., με οÝδια του πφßφημου
Μýßστου αρχιτÝκτονα Ιππüδαμου, kar αποτÝλεσε, με
απüφαοη του Περικλý, τüτε κυθερνητη τηò Αθηναò,
πανελλÞντα αποτκßα, με
χατοßκουò απ' üλα τα μüρη
mò ΕλλÜδαò
ΓφοσÝλκυσε
πλýθοò

39
1Ζ: f:,

'i.J
];{1
j*
,ιιΙ (

'-4-^
 Η ΕΖιΖιΗΙ\ΙΙΚΗ Σικετιe

ξα ߀ {*ºζ * *τι:q αταν κρ *νξß3.

νΤ ΠιGι Kfιι -/αι α ι€ νCΨ ι§ 6 Ου òζ
,* ßια εκΓι Γ} εß η εc;χ ß*§ζ

ιου ηφατσιεßου εßνατ μαυροò ιηλüò, ιτου κυλÜετ α- Ξ*, .. €*

*
πü ιο βουνü üταν μετÜ στερεοποτηΒεß γßνετατ μυ-
λüπετρα, kar κραιÜετ ιο ßδτο χρþμα που εßχε kr ü-
ιαν Ýρρεε, Η στÜχιη που τιαρÜγειαι απü ττò φλεγο-
μενεò πÝτρεò εivar ßδια üπωò ιων ξυλων. Και üπωò
ο απηγανοò ιρÝφεται απü ιη σιÜχιη των
ξυλων, Ýτοι φαßνειατ üιτ kar η τÝ
φρα ιηò Αßιναò Ýχετ κÜιτ που
ωφελεß το αμπÝλι.
Τιò Συραχοýσεò'Ý-
χτιοε ο Αρχßαò, κα-
ταπλÝονταò απü
την Κüρινθο περ1- / ι
που την ßδια επο-
χη που ιδρυθη-
Καν οΙ αΠοΙΚτεò
τηò Ναξου και ι,
ιων ΜεγÜρων. Ο"t ,I
[..,] Κι ενþ, üπωò 'Ýι
εßπα kar πρωτυιε-
ρα, or ΚροτωντÜτεò
ΚατοΙκουσαν οε μτα
ιüσο ωφÝλτμη για την
υγεßα πüλη, or Συρα-
κοýστοτ απÝκτησαν τÝιοτα
υλοýιη, þστε δταδüθηκε και

6. Δεκüδροχμο
(480-470 π.Χ.) των
Συρακουσþν με τη
μOρφÞ τηò νýμφηò
ΑρÝθουσαò
(ΕθνικÞ
ΒιβλιοθÞκη τηò
Γαλλßαò, Παρßσι).
7. 0 πολεμιοτÞò
τOυ ΑκρÜγοντα.
Εργο του
480-470 π.Χ.
(Περιφερειακü
Αρχοιολογικü
Μουσεßο του
ΑγκριτζÝντο).
8. Ερεßπιο
τηò ΙμÝραò

42
β αι;ιουò μια.παροτμßα, που ιη λÝνε yra üσουò ναΙ ΚΙ αυιοò Κατοlκημε_ θ. Αεροφωτογραφßα
Ξ;τ με εξαιρεττκß πολυτÝλετα, üτι «δεν τουò νοò. Εχετ ¸ρü τηò του ορχαιολομκοý
Fßνει οýτε ο φüροò τηò δεκÜτηò των Συρακου- Αφροδßτηò, που or κÜ- ΧωρOυ τOυ
Ýο». 1...1 ιοlκοι ττμουν τδταττÝ- Σελυοýντοò.
hò μÝρεò μαò, καδþò ο Πομτýτοò κατÝστρεψε ρωò, Kar παλατüιερα ß-
'l0, 0ρειχÜλκινο
hμüνο ττò Üλλεò πüλετò, αλλÜ τδταßιερα ιτò Συ- ταν γεμÜιο με τερüδου- αδþλτ (6οò
ιΕυσεò, ο Καßσαρ ο Σεθαστüò Ýσιετλε αποτκßα λεò: τιò αφτÝρωναν εκεß αιþνοò π.Χ.)
π οποκαιÝσιησε το μεγαλυτερο ιμημα ιηò πα- or κÜτοτκοτ ιηò Στκελßαò τηò ΑθηνÜò
hò πüληò. γταιß στ' αρχαßα χρüντα Þταν υεντÜ- αλλÜ kar πολλοß Üνθρωυοι απü την ΙμÝρα
dτò kar εßχε ιεßχοò με περßμετρο εκαιüν ογδüντα απü ξÝνα μÝρη, yra να εκ- (Περιφεραακü
ffßων. [...] πληρωθεß η ευχß τουò. Σημερα ü- Αρχαιολογικü
Μουσεßο
μωò, üπωò κατ η πüλη Ýχετ λτ- «Α. Salinas»,
ο νησß Οριυγßα ενþνετατ με γÝφυρα με γοοιοýò κατοßκουò, Ýτστ kar or
ΠαλÝρμο)
ιην κονιτνÞ του στερτÜ. Ýχετ μτα κρηνη, τερüδουλεò Ýχουν πτα εξαφα-
ιην ΑρÝθουσα, kar δημτουργεß Ýνα ποιÜ- ντσιεß. [...]
μτ, που χýνετατ κατ' ευθεßαν σιη θÜλασ- Σιην ενδοχþρα βρßσκετατ η
οα. Σýμφωνα με τη μυθολογßα εßνατ ο πο- Ewa, üπου υπÜρχετ το πlý
ηýò Αλφειüò, που Ýρχειατ αυü ιην Πελοπüwη- mò Δýμτττlηò. Ýχετ λτγοσιοýò
], ρÝετ υπογεßωò μÝσα αυü τη δÜλασσα Ýωò την καιοßκουò, kar εßνατ χττσμÝνη
ψÝθουσα, kr απü εκεß χýνετατ ξανÜ σιο πÝλα- σ' Ýνα λüφο, που περιΒÜλλε-
;ò.'Αποδετκνυουν ια παραπÜνω με ιον εξßò τατ απü εκτεταμÝνα οροπÝδτα,
;fuo: μτα φτÜλη που Ýπεσε κÜποτε σιον ποιαμü, καιÜλληλα yra καλλτÝργετεò.
ττεψαν οιην Ολυμπßα üιι εμφανßσιηκε εδþ [...] οι υπüλοτποτ σuvolKr-
πν κρηνη. kr ακüμη λÝνε πωò üταν θυστÜΖουν σμοß Kar ιο μεγαλýιερο
bδra σιην Ολυμπßα, ιο νερü ιηò υηγßò θολþνετ, μÝροò τηò ενδοχþραò
L1 ανÞκουν πλÝ-
Αιü ττò υιüλοτπεò πλευρÝò ιηò Στκελßαò, εκεßνη ον σιουò Βο-
π εκιεßνεται απü ιον ΠÜχυνο Ýωò το Λτλýβατο σκοýò. γτατß
πmr ιελεßωò Ýρημη, αν kar οþΖονται μερτκÜ ßχνη δεν γνωρßΖω
π αρχαßων πüλεων. μτα απü αυτÝò εßνατ η ΚαμÜ- να Καιοικειιαι
μsυ, aπorkia των Συρακουσßων ενþ ακüμη δταιη- πra η ΙμÝρ,α η
Fßτατ ο Ατqýγαò,'αυοικßα ιων Γελþων, το λτμÜνι η Γüλα οýιε η Καλ-
πj και το Λτλýβατο. [...] Ο ψηλüò λüφοò Ερυξ εß- λßπολτò οýτε ο Σελτνοιη'ουιε η)

11. ΜερικÞ Üποψη
των ερειπßων τηò ΕýΒοτα kr Üλλεò πολλÝò πüλετò. Απü αυιÝò, η ΙμÝ-
ΓÝλαò,αποικßαò ρα χιßστηκε απü τουò Ζαγκλαßουò ιων Μυλþν, τη
των Ροδßων ΓÝλα Ýχιτσαν or Ρüδτοτ, την Καλλßπολη οι ΝÜξιοτ,
στη ΣΙκελßα τον Σελτνουνια or Μεγαρεßò ιηò Στκελßαò, την Ευ-
Bora or Δεοντßνοι. Και or Λεοντßνοτ, üμωò, αποτκßα
kr αυτÞ των Ναξßων τηò Σικελßαò, καταστρÜφηκαν
ολοοχερþò. [...]
Οσο για την ευφορßα τηò χþραò, γταιß θα πρÝπετ
να γρÜψω σχεττκÜ, απü τη σιιγμß που üλοτ λÝνε ü-
ιτ δεν υπολεßπειατ καθüλου τηò Ιταλßαò. Γταιß οτο
σττÜρτ, ιο μÝλτ, ιον κρüκο kar ι'Üλλα προßüντα,
θα μπορουσε κανεßò να πετ üιτ εßνατ kar καλýτερη.
Επß πλÝον ιο νησß Ýχετ ιο προσüν να θρßσκειαι
πολυ κοντÜ, σαν ν' αποιελεß τμημα ιηò Ιταλßαò, Ý-
τσι þοτε προμηθεýετ ευκολα κατ χωρßò κüπο τη
Ρþμη με üλα ια προßüντα του, üπωò και or αγροß
ιηò Ιταλßαò. Γτ' αυτü την αποκαλουν kar αποθÞκη
τηò Ρþμηò, επειδÞ üλα üοα παρÜγετ μεταφÝρονιατ
εκεß, εκιüò απü λßγα που καταναλþνονται σιο νη-
σß, üχι μüνο φροýια, αλλÜ κατ Βοσκηματα, δÝρμα-
ια, μαλλß, kar Üλλα παρüμοτα. [...]
Γιο üσουò ζουν μΕ €ξαιΡ€τικÞποßΙυτÝßεια
ßΙÝγεται þτι «δεν τοιJξ φτüν€| Φýτ€ ο φüραζ
τηò δ€κ ¾§lζ των Συ ακουσßωγ»
44
Η Αßτνα θρßοκειατ κυρßωò πÜνω απü ττπ,
λßα τηò περτοχßò του πορθμοý, αλλÜ Kar Ετò
ραλßαò ιου Τυρρηνικοý πελÜγουò και ιω\- _
ραßων νηοων. Τη νýχια Ýνα λαμπρü φωò
φτετ απü την κορυφη, αλλÜ τη μÝρα ο
πü καπνοýò kar ομßχλη. ΑπÝνανττ απü ττπ-
υψþνοντατ ια ΝεΒρþδη üρη, που αν και επΕι
μηλüτερα, ιην ξεπερνουν κατÜ πολý οτο
[...] Σε πολλÜ μÝρη ιου νηστου αναβλýΖουι
πηγÝò: or Σελτνουνιιεò Kar οι Ιμεραßεò εßναι
ρÝò, ενþ or Ατγεσταßεò, πüστμεò. Σιην
μωò του ΑκρÜγανια υπÜρχουν λßμνεò, που α§
χουν γευση δαλασοτνου νεροý, δταθÝτουι,
ρεττκη φυση: γταιß ακüμη kar üσοτ δεν γι
να κολυμπουν, δεν ΒυθßΖοντατ, παρÜ επ
στην επτφÜνεια οαν ξυλα. [...]
ο σπÞλατο κοντÜ σιο ΜÜταυρο Ý_lw
πελþρια υπüγετα στοÜ, απü ιην οποτò,
αθÝατοò yra μεγαλη απüσιαση Ýναò
μüò, που Ýπεττα εμφανßΖεται ξανÜ
ατφÜνετα.ιο ßδτο συμΒαßνετ kar με τω
ταμο Ορüνιη στη Συρßα, που χÜνειατ οιο
αποκαλοýμενο ΧÜρυΒδη) ανÜμεσα σιην
και ιην Ανττüχετα, για να ξαναφανεß σαρÜιτα
δια μακρυτερα. Παρüμοιεò περιιτþσòιò εßιò
αυτÝò του ποταμου Τßγρη σιη Μεσοποιαμßα χατ
Νεßλου στη ΛτΒυη, που εξαφανßΖονιαι λßγτ
ιτò πηγÝò ιουò. ΑλλÜ kar το ýδωρ ιηò Στ
αρχτκÜ δτασχßΖετ υπογεßωò μτα απüσιαοη
σßων σταδßων kar εξÝρχειαι στην Αργολßδο-
ματßΖονιαò ιον ποταμü Ερασßνο. [,..]
Παρüμοια φατνüμενα με αυτÜ τηò Σικε-\οò
ρατηρουντατ Kar οτιò Λιπαραßεò νüσουò κα:
ßδτα ιη ΛτπÜρα. Τα νηοτÜ εßνατ εφτÜ, ενþ το
λυτερο, η ΔτπÜρα, aπorkia των Κντδßων, εττw
πro κονιτνü σιη Στκελßα, μειÜ ιη ΘÝρμεοοο
λατüτερα ονομαΖüιαν Ι\Ιελιγουνßò. |...]
ποκαλοýν ιτò Λτπαραßεò kar νηστιß rou
ΠολλÝò φορÝò η ΛτπÜρα στüλτσε ιο τερü του
λωνα στουò Δελφουò με αφτερþματα. [.,.] Τα
μαιÜ τηò εßνατ ευφορα, Ýχετ Ýνα κερδοφορο
ιαλλεßο σιυψηò,'θερμÝò πηγÝò r<ar απü
μÝρη στο νησß ξεπηδοýν φλüγεò. ΑνÜμεσα
πÜρα kar τη Στκελßα Sρßσκετατ η ΘÝρμεοαα-
τþρα ονομÜΖειατ 1ερòß του Ηφαßστου. εßι-ατ
κληρη πειρþδηò, Ýρημη kar δτÜπυρη, τò
τρετò εΚΠνοεò φωτταò, Που μοταΖουν με
ηφαιστεßων. [...]
Or κÜιοτκοτ πισιεýουν, συμφωνα με üòο
παρατηρüσετ, πωò αυιÝò or φλüγεò, τüσο εδ"
και σιην Αßινα, δυναμþνουν ανÜλογα με Er
νιαση του ανÝμου, και οιαν πÝφτετ ο αÝραò. ξ
μαßνουν kar or φλüγεò. [...] ΛÝνε πωò üτòπ
κειιαι να φυσηξει νüιτοò Üνεμοò, ιο νησß
 12. ΜερικÞ üποψη
τηò αρχοιολομκÞò
ζþνηò των
Λεοντßνωυ,
ιποικßοò των
Νοξßων τηò
Σκελßοò.
13, Αργυρü
τετρÜδροχμο
(480-470 π.Χ.)
των Λεοντßνων με
κεφαλÞ του
Απüλλωγο (Εθυκü
Αρχαιολογικü
Μουσεßο Νüποληò)

λειατ απü πυκνß ομßχλη, που οýιε η Στκελßα δεν 2. Η ΚαιÜντα.

φιαßνετατ απü μακρτÜ. Ενþ üταν πρüκετιατ να φυ-
σßξει ΒορτÜò, καθαρÝò φλüγεò υψþνοντατ στον οι}
ΙΧΙνο αΠο τον κρατηρα Kar αΚουΥοντατ τσΧυροτε-
ρεò θροντÝò. Οσο yra ιουò δυιτκοýò ανÝμουò, πα-
ρατηροýντατ ενδτÜμεσα φατνüμενα. Kar or Üλλοτ
δýο κρατßρεò μοτÜΖουν μ'αυτüγ αλλÜ δεν Ýχουν
τüσο θßατεò εκπνοÝò üσο ο πρþτοò. Απü ττò δταφο-
ρÝò, λοτπüν, στην Ýνταση των βροντþγ αλλÜ kar
ανÜλογα απü τον κρατηρα πσυ ξεχýνετ αÝρτα, φω-
ττÜ κατ φλογερουò καπνοýò, υρολÝγουν η Üνεμοò
θα φυσηξει Ýπειτα απü τρειò μÝρεò. [.,.]
Μßλησα, λοτπüν, yra ιη ΛτπÜρα και τη ΘÝρμεο-
σα. Οσο yra το νησß Στρογγýλη,η που τýρε τ' üνο-
μÜ του απü το σχημα του, εivar kr αυιü δτÜπυρο, με
πτο αδýναμεò φλüγεò, αλλÜ εντονüιερη λÜμψη.
ΛÝνε üιτ εδþ Ζοýσε ο Αßολοò. ΤÝτψιιο νηοß εivar η
Δτδýμη, που και αυτη ονομÜστηκε Ýτσι λüγω του
σχηματüò τηò. Απü τα υπüλοτπα vrrσrÜ, η Ερικουσ-
σα κα1 η Φοτντκοýσσα πnpaιr τ' üνομÜ τουò απü τα
φυιÜ τουò,'Ο kar χρηστμοποτοýντατ ωò θοσκοτümα.
ΕΒδομο νησß, βαθτÜ στο πÝλαγοò, εßνατ η Ýρημη
Ευþνυμοò.ιην αποκÜλεσαν Ýιστ, γτατß καθþò πλÝ-
οιψε απü τη Στκελßα προò τη ΔτπÜρα, θρßσκειατ
στ' αρτστερÜ μαò. [...]
ΣΗΜΕΙΟΣΕΙΣ
1. Η Μüσßνα.
3. Η Ταορμßνα.
4. Η ΣτραχοýΖα.
5. ΟΠαυσανßαò στα ΙΙ,Ιεταχτß
αναφÝρετ: «ΥπÜρχει και η εξýò
πqηδοοη για ιον Αλφειü: πωò ýταν
tr
κυνηγüò και εlmτεýτηκε μιαν Üλλη κυνηγü,
mν ΑρÝθοιπσ και üτι η ΑρÝθοιηα, που δεν Þθελε να τον
παντρευτεß, πÝρασε αντßχρυ στη νýσο Ορτυγßα, αιιÝναντι
απü τιò Συρακο[τοεò, και μεταμορφιßιΟηκε απü ÜνΘlχ,ιπο σε
πηγý, και ο Αλφειüò Ýγινε κι αυτüò ποτÜμι αιιü Ýlχιιτα».
6. Αποτ]τßα ιων Ροδßων ΔωρτÝων τηò ΓÝλαò (περßπου 581
π.Χ.), τδρýθηκε ιιατÜ το μýθο απü ιον ΑκρÜγαντα, yro του
Δßα xar τηò Αοτερüπηò.
7. IQρýθηκε το 628 π.Χ., ß¾þρτσε μεγüλη αχμß οττò qιχÝò
του 5ου αl. π.Χ. kar τòαταστρÜφηκε απü τον Awiβa το 4Φ
π.Χ. Σια λαμπρÜ νομßσματα που σþΖοντατ, ετκονizετατ το
σιτθολο τηò πüληò, Ýνα φýλλο σÝτ\τνου ωò Ýμ3λημα του
ποταμοý Σελτνοýντα.
8, Στýψτι ß οτυιπηρßα:, δτπλü θεττχü Üλαò του αργτλßου kar
του καλßου, που χρησψοποτοýαιν στη Βαφß kar στην
τατρτκη.
θ. Το νησß Στρüμπολτ.
10. Απü το εlι(ε)ßχη (φρυγανοετδηò θÜμνοò, το pεikr) r(ar
οιü το φοßνιξ (ο φοßνικαò, η τυρμαδý), αντßστοτχα. l
Τη Σικεßßο οποκοηοýν κοι οποαÞκη
τηò Ρþμηò. €πΕιδÞ üßο το προfüντο
Που ποΡüγ€ι μ€ταφÝΡονται Ck€i

45
Ι ΑΡΑΝΤΑΣ

Ολüκληρη αυτÞ η περτοχη ηιαν κÜποτε εξατρε- ΛÝνε ΒρεντÝοτο Þταν aπorkia ιων
üττ το
ττκÜ πυκνοκατοτκημÝνη kar εßχε δεκαιρεßò πüλετò. που ßρθαν μαΖß μετον ΘησÝα απü ιην Κνωοο ß
Σημερα üμωò, εκιüò απü τον ΤÜραντα kar ιο Βρε- Η χþρα των Βρενιεσßων εßνατ ανþτερη απü τσs
ντÝσιο, üλεò or Üλλεò Ýχουν τüσο πολý παρακμÜσετ, ρανια, αν kar το Ýδαφοò εßνατ λευιü, παρÜγετ
που εßνατ πτα μτκροß ουνοτκτσμοß. Οσο yra ιουò Σα- φρουτα, ενþ το μÝλτ kar ιο μαλλß θεωρουντατ
λεντßνοιη, λÝνε υωò εßνατ αποτκßα ιων Κρηιþν. τα καλýιερα. Το ΒρεντÝστο Ýχετ kar rrro κο-\α
Εδþ υυÜρχετ kar το τεlý mò ΑθηνÜò, που κÜποιε μÜντα, γτατß περτκλεßονται πολλÜ μαΖß οτοτ
Þταν πολυ πλουοτο, kar ο σκüπελοò που ονομÜΖουν κüλπο. kr Ýιστ προφυλÜσσονιατ απü ια κυματο,
ακρωτηρη τηò 1αιτυγταò. [...] σχßμα μοτÜΖουν με κÝραια ελαφτου:
ΠλÝονταò απü ιον ΤÜραντα προò ιο ΒρεντÝητο, Βγηκε ι' üνομα τηò πüληò, αφα
πρþτα συναντÜμε σε ατιüοιαοη εξακοσßων σιαδßων λüκληρη η περτοχη, μαΖß ιΕ
ιην πολßχνη ΒÜρτ,'που σημερα την ονομÜΖουν πüλη, μοτÜΖετ με κεφÜλτ
Βερητüν, θρßοκετατ οια üρτα τηò Σαλενττ- οý, που στη γλþσσα τωτ
νηò Kar ιο ταξßδι þò εδþ απü τον ΤÜ- οαπßων αποκαλεßτατ «

ραντα εßνατ πτο ευκολο απü την ξηρÜ ντιον». [...] Ο κüλυοò üμOrò
παρÜ απü ιη ΒÜλασσα. [...] ΤÜρανια δεν εßνατ
προφυλαγμÝνοò
ια Κυματα,
απλþνεται α
γÜλη
ΚαΙ
4. ΛÞκυθοò του 340 π.Χ.
(Εθνικü Μουσεßο κονια οfιιτ
ΤÜροιττο).
Κτη.
5. 0ρειχÜλκινο üγαλμα Για üσοιη
(500 π.Χ.) του Δüò πλÝουν απü
(Εθνικü Μουσεßο ΕλλÜδα και
Τüραντο) Ασßα, ο πτο
δρüμοò εßνατ πρq
ΒρεντÝστο, πρÜγμαιτ,
ρÜΖουν üλοτ or
γτα ιη Ρþμη. Δýο
οδηγουν στη Ρþμη: ο
ναò, yra μουλÜρτο_
μεσου τηò Χωραò
Πευκετßων [...], τωò
νßων κατ των Σαιτ
[...] σ'αυιü ιο
Βρßοκειατ kar η
Εγνατßα.' t...] Ο
δρüμοò, καιÜλλη\η
αμÜξτα, δτÝρχεται
ιον ΤÜρανια. [...]
Εκεß κοντÜ εßνατ
Σηλαπßα, ιο εττßνειο
Αργυριππßνων. Γτηπ
μτΚρη αποοταση aID
θÜλασσα, οτην
θρßσκονιατ δυο πτrß
ιο Κανýστο κατ η
ι Ταραwτßνοι Ý τασαν κþπατε στο\ι θνþτατο ρßττπα, που κÜποιε
or μεγαλýτερεò απ'
Βοδμü τηò ισχýοò κοι τπò ακμÞò τουò, χüρπ ιιò πüλετò ιων Ιια_
στη δημοκΡατικþ διακυΒÝρνησÞ τουζ οΠωò φατνετατ am
περτΒüλουò τουò,
ωοιοσο, ειναι

4Β
 6. Πρωτο-
ρε§. Η Αργυρßππα αρχττ<Ü ονομÜσιηκε Ιππlον κορινθτκüò
Αργοò, Ýπετια Αργυρßππα, kar σημερα Αρποι. ΙιÝ- 0ρýβOλλοò κοι
\ßιεπωò και ιlò δυο πüλετò ιτò Ýχιτσε ο Δτοlýδηò. λοκωνικÞ κýλιξ
Kor ωò απüδετξη ιηò kuprapxiaò ιου σ'αυτÝò ττò πε- (7} απü το
ροτ<Ýò δεßχνουν την πεδιÜδα του Διομßδη kar Üλ- νεκροτοφεßο του
λα πολλÜ, üπωò τα πολατÜ αναθßμαια σιο ναü mò ΤÜροντο (Εθνικü
ΑDτινÜò στη Λουκερßα (kar αυιη υπηρξε αρχαßα Μουσεßο
πüλη ιων Δαυνßωγ τþρα ura üμωò Ýχετ χÜσετ τη δý- ΤÜροντα)
γτητÞ ττιò), ενþ στη γεττοντκη θÜλασσα εßνατ ια δýο
αποτ<αλοτητενα νησιÜ του Διομýδη, εκ των οποßων
ιο Ýνα καιοτκεßτατ, ενþ ιο Üλλο λÝνε πωò εivar Ý-
ρημο. Σ' αυιü, συμφωνα με κÜποιουò μýθουò, εξα-
1ιαιτßσιηκε ο Δýμηδηò, kar or σýντροφοß του μεια-
μqρφιßfηκωι σε πουλτÜ, που οκüμη kar σßμερα πα-
ιχτμÝνουν ßμερα kar Ζουν κατÜ κÜποτον τρüπο αν-
φþπτνα, üχτ μüνο ωò προò ιην καθημερτνη ουμπε-
ρτφορÜ τουò, αλλÜ Kar ωò προò ιην ημερüτητÜ ιουò
απÝνσΖττ στουò ενÜρετουò ανθρþπουò Kar ιην απο-
quyn των κακοýργων kar μταρþν. [...]

πßσηò ο' Ýνα λοφο τηò Δαυνßαò, ιον επονο-

μαΖüμενο Δρßο, υπÜρχουν δýο ηρþα: ιο Ý-
να, στην κορυφη, ανÞκετ στον ΙΙÜλ:ιÜ kar
üσοτ αποΖητοýν χρησμü, θυστÜΖουν Ýνα
μαυρο κρτÜρτ και κοτμουντατ στο ηρþο, ιυ-
λτγμÝνοτ με ιην προΒτÜ ιου Ζþου. το Üλλο, κοντÜ
οτα ρτΖÜ του λüφου, εßνατ του Ποδαλεßρτου,'και α-
πÝχει απü τη θÜλασσα εκατü στÜδια, απü αυτü πη-
γÜΖετ Ýνα ποτÜμη που θεραπεýει üλεò ιτò ασθÝνει-
εò των Ζþων. [,..]
Ολüκληρη η χþρα παρÜγετ ια πÜντα Kar σε με-
γÜλη ποσüιηια, kar εßνατ Üρτσιη yra τη δτατροφη
αλüγων kar προθÜιων. Ενþ üμωò το μαλλß εßνατ
μαλακüιερο απü του ΤÜρανια, εßνατ λτγüιερο
σιτλπνü. [...] Μερικοß λÝνε πωò ο Δτομη-
δηò επτχεßρησε ν' ανοßξετ δτþρυγα μÝ-
χρτ τη θÜλασσα, αλλÜ ιην Üφησε πßσω
του μτσοτελετωμÝνη, üπωò κατ ττò Üλ-
λεò εργασßεò του, καθþò κλÞθηκε να
γυρßσετ πßσω στην πατρßδα, üπου kar τε-
λεßωσε ιη ΖωÞ ιου.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1. Σýμφωνα με την ορχαßα παlýδοοη, τδρυτηò τηò πüληò
ßταν ο γιοò ιου Ποσετδþνα, ΤÜραò, εßτε ο ομþνυμοò εγγονüò
ιου Mivora, που ηγηθηκε αποßκων απü την Κρητη-
2. Το σημερτνü ΜπÜρτ.
3. Εδþ Ýφτανε ο δρüμοò απü τη Ρþμη προò το ΒρεντÝσιο,
που συνÝχιΖε στη γνωσιη Εγνατßα οδü kar κατÝληγε στην
Κωνοτανιτνοýπολη-
4. Περτþνυμοò μÜντηò τηò αρχατüτηταò, ακολοýθησε ιον
ΑγαμÝμνονα οτον Τρωτκü πüλεμο kar προÝθλεψε, μεταξý
Η υπερΒοßικÞ ευημòΡßο των Τοροντßνων
Üλλων, τη δεκαετÞ δτÜρκετα του πολÝμου, üπωò κατ την εßχε οποτÝßεσμο οι γιοΡτÝò νο €ßνοι
χαθορτοιτκη ουμΒολß του ΑχτλλÝα οτην Üλωση ιηò Τροßαò.
5. Μυθτκüò θαστλτÜò ιηò θεσσαλτκηò Τρßκκηò, γτοò του
πCΡισσüτòΡ€ò οπü τιò μÝρ€ò του χρüνου
Ασκληπιοý kar τηò¹πτüνηò, μειεßχε ωò γτατρüò σιον
Τρωτκü πüλεμο, Ι
49