CHƯƠNG 7:

KẾ TOÁN TIÊU THỤ VÀ XÁC ĐỊNH

KẾT QUẢ KINH DOANH
 Nội dung nghiên cứu

7.1. Đặc điểm, nhiệm vụ kế toán tiêu thụ và xác đinh kết quả
7.2. Kế toán thành phẩm, hàng hoá .
7.3. Kế toán doanh thu và các khoản giảm trừ doanh thu
7.4. Kế toán dự phòng phải thu khó đòi
7.5. Kế toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh
nghiệp.
7.6. Kế toán chi phí và doanh thu hoạt động tài chính.
7.7. Kế toán chi phí và thu nhập khác.
7.8. Kế toán chi phí thuế TNDN
7.9. Kế toán xác định kết quả kinh doanh và phân phối kết
quả.
MINH HỌA BCKQHĐKD
 Tài liệu nghiên cứu
1. Thông tư 200/2012/TT-BTC ngày 22/12/2014 hướng dẫn chế độ
KTDN của Bộ Tài chính
2. VAS 01, 02, 14, 17,23
3. Thông tư 228/2009/TT-BTC ngày 07/12/2009 hướng dẫn chế độ về
trích lập và sử dụng dự phòng...
4. Các quy định về thuế TNDN: Luật thuế TNDN, TTso78 - 2014/
TT-BTC, TT so 96/ TT - BTC
7.1. Đặc điểm, nhiệm vụ kế toán tiêu thụ và xác đinh kết quả

7.1.1. Một số khái niệm

- Thành phẩm?
Thành phẩm là những Sản phẩm đã kết thúc giai đoạn cuối cùng của quy trình công nghệ sản
xuất, đạt tiêu chuẩn kỹ thuật quy định, do DN thực hiện hoặc thuê ngoài gia công, chế biến.

- Hàng hóa?
Hàng hoá là những vật phẩm DN mua về với mục đích để bán (bán buôn, bán lẻ)

- Bán hàng?
Bán hàng là việc chuyển quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa gắn với phần lớn lợi ích hoặc rủi
ro cho khách hàng đồng thời được khách hàng thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán.

Doanh thu?
Doanh thu: là tổng lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được trong kỳ, phát sinh từ các hoạt
động SXKD thông thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu
 Điều kiện ghi nhận Doanh thu bán hàng:
thoả mãn đồng thời 5 điều kiện sau

(a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn
liền với quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua;
(b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa
như người sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;
(c) Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;
(d) Doanh nghiệp đã thu hoặc sẽ thu được các lợi ích kinh tế từ
giao dịch bán hàng;
(e) Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng;
 Doanh thu …..
• Thời điểm ghi nhận Doanh thu
Bán qua kho, bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức giao hàng
trực tiếp

KH nhận được hàng, thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán
Bán qua kho, bán buôn vận chuyển thẳng theo hình thức chuyển hàng

KH nhận được hàng, thanh toán hoặc chấp nhận thanh toán
Bán lẻ

Nhận được báo cáo của nhân viên bán hàng

Gửi bán đại lý

Nhận được tiền hoặc đại lý chấp nhận thanh toán

 - Kết quả hoạt động kinh doanh
Kết quả hoạt động của DN trong một kỳ là phần chênh lệch giũa doanh thu (thu nhập) thuần
của các hoạt động và chi phí của các hoạt động đó.
Kết quả hoạt động của DN có thể là “lãi” hay “lỗ”.

- Phân phối kết quả

Là việc phân chia kết quả lãi trong kì để thoả mãn lợi ích của các đối tượng có quyền lợi liên
quan

7.1.2. Yêu cầu quản lí

7.1.3. Nhiệm vụ kế toán tiêu thụ và xác định kết quả kinh doanh
 7.2 Kế toán thành phẩm, hàng hóa
7.2.1 Khái niệm.
7.2.2 Nguyên tắc hạch toán
7.2.3 Các phương pháp đánh giá thành phẩm, hàng
hóa.
7.2.4 Kế toán chi tiết thành phẩm, hàng hóa
7.2.5 Kế toán tổng hợp thành phẩm, hàng hóa.
 7.2.2. Nguyên tắc hạch toán
• Nguyên tắc 1: Hạch toán nhập, xuất kho thành
phẩm, hàng hóa phải phản ánh theo giá thực
tế.
• Nguyên tắc 2: Hạch toán chi tiết thành phẩm
phải được thực hiện theo từng kho, từng loại,
từng nhóm và từng thứ thành phẩm, hàng hóa.
7.2.3. §¸nh gi¸ thµnh phÈm, hµng ho¸.
a. Đánh giá thành phẩm
* Đối với thành phẩm nhập kho:
Căn cứ vào nguồn nhập kho:

Nếu Nhập từ SX Nếu nhập do thuê ngoài GC, CB.

Tính theo giá thành SX :
gồm CP NVLTT, CP NCTT,
CP SX chung của SP hoàn
thành. Không bao gồm CP
NVLTT và CP CNTT vượt
quá mức binh thường, định
phí SXC do hoạt động dưới
công suất.
Trị giá gốc của SP nhập kho bao
gồm trị giá VL đem đi thuê ngoài
GC CB, CP vận chuyển khi đem đi
và mang về, CP thuê ngoài gia
công, chế biến.
* Đối với thành phẩm xuất kho:
Được áp dụng 1 1) Phương pháp tính theo giá đích danh
trong các phương 2) Phương pháp bình quân gia quyền
pháp:
3) Phương pháp nhập trước, xuất trước

b. Đánh giá hàng hóa:

* Đối với hàng hoá nhập kho:( đánh giá giống như Vật tư_tuân theo
VAS 02)
✓ HH nhập kho do mua ngoài: Giá gốc bao gồm: giá mua , chi phí thu mua (vận
chuyển, bốc xếp, bảo quản hàng từ nơi m ua về đến kho DN, CP bảo hiểm...), thuế NK,
TTĐB, thuế bảo vệ môi trường (nếu có), thuế GTGT (nếu có)
Khoản CKTM, giảm giá hàng mua do hàng mua ko đúng quy cách, phẩm chất được trừ
khỏi chi phí mua
✓ HH nhập kho do gia công, sơ chế, tân trang thì giá trị hàng mua bao gồm cả chi phí gia
công, sơ chế
✓ Chú ý: Trị giá gốc của HH được theo dõi riêng giá mua và CP mua ( mua BH, thuê kho
bãi, vận chuyển, hao hụt trong định mức...)
* Đối với hàng hóa xuất kho:
Giá vốn hàng Trị giá mua HH CP thu mua phân bổ
= +
hóa xuất bán xuất bán cho HH xuất bán

Trị giá mua của HH xuất kho được tính theo các phương pháp:
1. Phương pháp giá thực tế đích danh
2. Phương pháp bình quân gia quyền
3. Phương pháp nhập trước – xuất trước

CP mua phân bổ cho HH xuất kho theo tiêu thức phù hợp, thông thưường là gía mua của HH.

CP thu mua phân CP mua phân bổ cho HH tồn đk + CP mua PS trong kỳ Trị giá mua
x
bổ cho HH XK = HH xuất bán
Trị giá mua hàng đk + Trị giá hàng nhập trong kỳ trong kỳ

Một số DN đặc thù (siêu thị....) có thể áp dụng kỹ thuật giá bán lẻ để xác định trị giá tồn
kho cuối kỳ
Gía gốc tồn ck=Giá bán-lợi nhuận biên theo tỷ lệ % hợp lý
 Ví dụ: Xđ giá trị HTK theo phương pháp giá bán lẻ:
Vào ngày 01/01/201X, công ty A có dữ liệu về HTK như sau
Giá gốc Gía bán lẻ
Dư đầu kỳ 6.000.000 8.000.000
Mua trong kỳ 19.500.000 34.000.000
Hàng tồn kho ck ? 19.500.000
Hàng tồn kho đã bán trong kỳ ? 22.500.000
Hàng tồn kho cuối kỳ và xuất bán trong kỳ được xác định như sau:
Gía bán lẻ
Giá gốc tồn + mua trong kỳ =6.000.000+19.500.000= 25.500.000
Giá bán lẻ tồn + mua trong kỳ =8.000.000+34.000.000=42.000.000
Tỷ lệ giá gốc so với giá bán lẻ =25.500.000/42.000.000 = 61%
Hàng tồn kho ck =19.500.000*61%=11.895.000
Giá trị hàng bán trong kỳ =6.000.000+19.500.000-11.895.000
= 13.605.000
7.2.4. Kế toán chi tiết thành phẩm hàng hóa
a. Chứng từ- kếPhiếu
toán:nhập kho (Mẫu 01- VT)
- Phiếu xuất kho ( mẫu 02- VT)
- Thẻ kho ( Mẫu 06 –VT)
- Biên bản kiểm kê vật tư – Sản phẩm hàng hóa ( Mẫu 08-VT)
- Bảng kê thu mua hàng hóa mua vào không có hóa đơn ( Mẫu
08 – VT)
b. KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm, hµng ho¸
Tùy theo đặc điểm và yêu cầu quản lí của doanh nghiệp có thể áp dụng một trong ba
phương pháp sau:
- Phương pháp ghi thẻ song song
- Phương pháp sổ đối chiếu luận chuyển
- Phương pháp sổ số dư
Xem lại nội dung ở chương 2
7.2.5 Kế toán tổng hợp thành phẩm, hàng hoá
A/ KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm, hµng ho¸ theo ph¬ng ph¸p KKTX
a, TK kÕ to¸n sö dông:TK 155- Thµnh phÈm, TK 156- Hµng ho¸,
TK 157- Hµng göi b¸n, TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n

* TK 155: dïng ®Ó P.a sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ trÞ gi¸ gèc cña
thµnh phÈm trong DN
TK 155,
KÕt cÊu:
TrÞ gi¸ cña TP trong TrÞ gi¸ cña TP trong
kho t¨ng (do nhËp, do kho gi¶m (do xuÊt,
KK ph¸t hiÖn thõa) KK ph¸t hiÖn thiÕu)
TrÞ gi¸ gèc cña TP
tån kho.
TK155 cã 2 tµi khoản cÊp 2: (*)
+ TK155.1- Thµnh phÈm nhËp kho
+ TK155.7- Thµnh phÈm BÊt ®éng s¶n
 7.2.5 KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm, hµng ho¸.
A/ KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm, hµng ho¸ theo ph¬ng ph¸p KKTX

•TK 156: dïng ®Ó P.a sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng vÒ trÞ gi¸ gèc cña
hµng hãa trong DN (Bao gåm HH t¹i kho hµng, quÇy hµng, HH B§S)
TH Hµng hãa mua vÒ võa ®Ó b¸n, võa ®Ó sxkd mµ ko ph©n biÖt râ rµng 2
môc ®Ých th× vÉn ph¶n ¸nh vµo TK 156

TK 156
KÕt cÊu:
-TrÞ gi¸ mua theo H§, chi phÝ mua -TrÞ gi¸ HH xuÊt kho
-TrÞ gia HH thuª ngoµi gia c«ng -CP mua p/ bæ cho HH ®· b¸n trong kú
-TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i, ph¸t -CKTM,GG HB ®îc hëng
hiÖn thõa khi KK -TrÞ gi¸ HH tr¶ l¹i ngêi b¸n
-TrÞ gi¸ HH ph¸t hiÖn thiÕu khi KK
TrÞ gi¸ gèc cña TP tån kho.
TK156 cã 3 tµi khoản cÊp 2:
+ TK156.1- Gi¸ mua hµng hãa
+ TK156.2- Chi phÝ thu mua hµng hãa
+TK 156.7 -Hµng hãa BÊt ®éng s¶n
 *TK 157 - Hµng göi b¸n- : Dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ SP, HH, dÞch vô ®·
chuyÓn ®Õn hoÆc ®· cung cÊp cho kh¸ch hµng , göi b¸n ®¹i lý, ký göi nhng
cha ®îc x¸c ®Þnh lµ ®· b¸n

KÕt cÊu
TK 157 - Hµng göi b¸n
-TrÞ gi¸ cña thµnh phÈm, HH ®· göi cho + TrÞ gi¸ cña thµnh phÈm, hµng hãa,
KH, göi b¸n ®¹i lý, ký göi, göi cho dÞch vô göi ®i ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ
®¬n vÞ cÊp díi b¸n
-TrÞ gi¸ dÞch vô ®· cung cÊp cho kh¸ch + TrÞ gi¸cña TP, HH, dÞch vô göi
hµng nhng cha ®îc x® lµ ®· b¸n b¸n bÞ tr¶ l¹i.

Sè d nî: TrÞ gi¸ cña thµnh phÈm,

hµng hãa, dÞch vô ®· chuyÓn ®Õn
hoÆc ®· cung cÊp cho KH nhng cha
®îc chÊp nhËn thanh to¸n
 •TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n-: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn cña SP, HH,
dÞch vô ®· ®îc x¸c ®Þnh lµ b¸n trong kú.
Ngoµi ra TK nµy cßn sö dông ®Ó ph¶n ¸nh c¸c CP hµng tån kho liªn quan ®Õn kÕt
qu¶ KD trong kú, chi phÝ cña H§ ®Çu t B§S.

KÕt cÊu TK 632- Gi¸ vèn hµng b¸n

+TrÞ gi¸ vèn sp, HH, dvu ®· b¸n trong kú +K/c sang TK 911 ®Ó x® kqkd
+CP NVL , nh©n c«ng vît møc bt, CP SXC +Hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ HTK
cè ®Þnh kh«ng p/bæ tÝnh vµo gi¸ vèn + TrÞ gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nhËp kho
+C¸c kho¶n hao hôt, mÊt m¸t sau khi trõ båi +CKTM, GGHB nhËn ®îc sau khi hµng
thêng mua tiªu thô
+CP x©y dùng, tù chÕ TSCD vît møc bt ko + C¸c kho¶n thuÕ (NK,TTDB, b¶o vÖ m«i
®îc tÝnh vµo NG TSCD trêng) ®· tÝnh vµo gi¸ trÞ hµng mua
+ TrÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ HTK nhng ®îc hoµn l¹i khi xuÊt b¸n
b.Trình tù kÕ to¸n TP TK 155
TK 154
SP sx hoµn thµnh hoÆc thuª
ngoµi GC, CB hoµn thµnh
nhËp kho
TK157, 632
SP göi b¸n hoÆc ®· X§ tiªu
thô tr¶ l¹i nhËp kho
TK 632
SP xuÊt kho giao b¸n trùc tiÕp, tr¶ l¬ng cho
CNV, tiªu dïng néi bé, khuyÕn m¹i, qu¶ng
c¸o, phôc vô cho c¸c môc ®Ých trang tr¶i
b»ng quÜ KT, PL. TK 157
SP xuÊt kho göi b¸n,giao cho c¬ së nhËn
b¸n ®¹i lý, ký göi, xuÊt cho ®¬nvÞ phô thuéc
sö dông PXK kiªm VCNB
TK 222
Gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt
TK 711 TK 811

TK 711, 411... TK627,641,642

TP xuÊt tiªu dïng néi bé, qu¶ng c¸o,
KK SP thõa X§
khuyÕn m¹i
ngay ®îc ng.nhan TK 1388, 111,
TK 338(1) 112, 334, 632
KK SP thiÕu X§ ngay ®îc NN
Khi X§ KK SP thõa TK 1381
®îc NN cha râ NN KK SP thiÕu Khi X§
cha râ NN ®îc NN
 111,112,331 1561 331,111
Mua hàng hóa nhập Khoản chiết khấu thương
kho mại hoặc giảm giá 632
Xuất bán tại kho
333
157
Thuế nhập khẩu, thuế Xuất gởi bán
TTĐB
222
331,111,112 Trị giá Xuất tham gia liên doanh,
thực nhập liên kết
1381
3381 1381 Thiếu trong kiểm kê
3381 Thừa Thiếu chờ xử lý
Thừa trong kiểm kê
154
Gia công, chế biến
nhập kho
SD
111,112,331,… 1562 632
Phân bố chi
Tập hợp chi phí thu phí mua hàng
mua hàng hoá cho hàng đã
bán ra
SD: Chi phí mua
hàng phân bổ
cho hàng tồn
cuối kỳ
B/ KÕ to¸n tæng hîp thµnh phÈm, hµng ho¸ theo PP KKĐK
a. TK sö dông: TK 155, 156,157, 632
* TK 155, 156,157: chØ dïng ®Ó ph¶n ¸nh trÞ gi¸ gèc SP, HH tån kho, trÞ gi¸ gèc
cña hµng göi b¸n lóc ®Çu kú vµ lóc cuèi kú.
* TK 632:
-§èi víi DN TM TK 632 cã kÕt cÊu t¬ng tù nh kÕt cÊu cña TK 632 cña PP KKTX .
-§èi víi DN SX TK nµy dïng ®Ó h¹ch to¸n SP sx vµ b¸n trong kú. Ngoµi ra TK nµy
cßn dïng ®Ó ph¶n ¸nh chi phÝ hµng tån kho liªn quan ®Õn kÕt qu¶ kinh doanh trong
kú, chi phÝ H§KD B§S.
* KÕt cÊu TK 632- DN SX
TK 632– Gi¸ vèn hµng b¸n
+ K/C trÞ gi¸ thµnh phÈm tån ®k + K/C gi¸ vèn cña thµnh phÈm tån ck
+Sè trÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ HTK + Hoµn nhËp dù phßng gi¶m gi¸ HTK
+ TrÞ gi¸ cña TP sx xong nhËp kho vµ +K/c gi¸ vèn cña TP ®· b¸n, dÞch vô
dÞch vô hoµn thµnh hoµn thµnh ®îc x® lµ ®· b¸n sang
TK 911
b. Trình tù kÕ to¸n thµnh phÈm

TK 155, 157 TK 632

TK 155, 157,…
K/c trÞ gi¸ gèc SP
hiÖn cã ĐK K/c trÞ gi¸ gèc SP hiÖn cã cuèi kú.

TK 631
Gi¸ thµnh SP SX TK 911
hoµn thµnh trong kú
K/C GV SP đã b¸n trong kú
c. Trình tù kÕ to¸n hµng ho¸
TK 611 TK 111, 112, 331
TK 156
TrÞ gi¸ hµng mua tr¶ l¹i,
§Çu kú, k/c trÞ gi¸ HH hiÖn
TK 133 CKTM, gi¶m gi¸ hµng mua
cã ®Çu kú
(nÕu cã)
TK 412
TK 111, 112, 331, 141...
Chªnh lÖch gi¶m khi
TrÞ gi¸ HH mua vµo trong kú (gi¸ ®¸nh gi¸ l¹i HH.
mua +CP mua) TK 133 TK156, 157

(nÕu cã) Cuèi kú, k/c trÞ gi¸ HH hiÖn

cã cuèi kú
TK 411, 711, 412... TK 632
TK 911
TrÞ gi¸ HH t¨ng trong kú do c¸c K/c trÞ gi¸ vèn K/c trÞ gi¸ vèn
nguyªn nh©n kh¸c HH xuÊt b¸n hµng b¸n ®Ó
trong kú X§ KQ
 Ảnh hưởng đến BCTC
BCĐKT BCKQHĐKD BCLC
TT
TS = Nợ + VCSH  = DT - CP
phải trả LN
+HTK -Dòng
tiền từ
-Tiền hoạt
động
kinh
doanh
+HTK +PTrả

26
7.3. KÕ to¸n b¸n hµng
C¸c phu¬ng thøc b¸n hµng
Bán hàng qua kho
Giao hàng tại kho
Chuyển hàng
Giao hàng vận chuyển thẳng (bán hàng giao tay
ba)
7.3.1. KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n (gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n)
a. Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n
-Đèi víi DNSX:

- S¶n phÈm xuÊt kho ®Ó b¸n, trÞ gi¸ gèc cña SP xuÊt kho chÝnh lµ gi¸ vèn hµng b¸n.
- S¶n phÈm hoµn thµnh kh«ng qua NK b¸n ngay,gi¸ thµnh SX thùc tÕ lµ gi¸ vèn
hµng b¸ndoanh nghiÖp th¬ng m¹i:
-Đèi víi
- Hµng ho¸ xuÊt kho ®Ó b¸n, trÞ gi¸ gèc cña HH xuÊt kho chÝnh lµ gi¸ vèn hµng b¸n.
- Hµng ho¸ mua vÒ kh«ng qua NK b¸n ngay, gi¸ mua vµ chi phÝ mua lµ gi¸ vèn
hµng b¸n
b, Tr×nh tù kÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n theo PP KKTX.
TK 154 TK 632

SP hoµn thµnh tiªu thô ngay. TK 155, 156

TrÞ gi¸ thùc tÕ cña SP, HH
TK 155 ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i nhËp
SP XK tiªu thô . kho trong kú.
TK 157
TK 911

TK 111, 112, 331... KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn hµng

Hµng göi b¸n b¸n trong kú ®Ó X§KQ.
X§ lµ tiªu thô

TK 156

Hµng ho¸ XK tiªu thô c, Tr×nh tù kÕ to¸n gi¸ vèn

theo PP KK§K (§· ®Ò cËp
Hµng ho¸ mua vÒ kh«ng
qua kho tiªu thô ngay.
ND kÕ to¸n thµnh phÈm, hµng
 7.3.2 KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô

a. Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô

Doanh thu: Là tổng giá trị các lợi ích kinh tế doanh nghiệp thu được
* Kh¸i niÖm :
trong kỳ kế toán, phát sinh từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh thông
thường của doanh nghiệp, góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu.
-Trong c¸c DN, doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô ®îc ph©n biÖt :
+Doanh thu b¸n hµng ho¸. +Doanh thu trî cÊp, trî gi¸
+Doanh thu b¸n thµnh phÈm +Doanh thu kinh doanh B§S ®Çu t
+Doanh thu cung cÊp dÞch vô. +Doanh thu kh¸c
Doanh thu b¸n s¶n phÈm, hµng ho¸ ®îc ghi nhËn khi tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau:
(1)DN ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých kinh tÕ g¾n liÒn víi quyÒn së h÷u s¶n
phÈm, hµng ho¸ cho ngêi mua.
(2)DN kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh ngêi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn
kiÓm so¸t hµng ho¸.
(3)Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n.
(4)DN ®· thu hoÆc sÏ thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ c¸c giao dÞch b¸n hµng.
(5)X¸c ®Þnh ®îc c¸c CP liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng.
Doanh thu cung cÊp dÞch vô ®îc ghi nhËn khi tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn sau:
(1)Doanh thu ®îc x¸c ®Þnh t¬ng ®èi ch¾c ch¾n.
(2)Cã kh¶ n¨ng thu ®îc lîi Ých kinh tÕ tõ c¸c giao dÞch cung cÊp dÞch vô ®ã.
(3)X¸c ®Þnh ®îc phÇn c«ng viÖc ®· hoµn thµnh vµo ngµy lËp b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n.
(4)X¸c ®Þnh ®îc c¸c chi phÝ cho giao dÞch vµ chi phÝ ®Ó hoµn thµnh giao dÞch cung cÊp
dÞch vô ®ã
- §Ó ®¸nh gi¸ ®îc ho¹t ®éng cña DN trong kú, doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp
dÞch vô cßn ®îc ph©n biÖt:
+Doanh thu b¸n ra ngoµi: Lµ c¸c kho¶n doanh thu tõ c¸c giao dÞch b¸n SP, hµng
ho¸, cung cÊp dÞch vô cho c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n bªn ngoµi DN.
+Doanh thu néi bé: Lµ c¸c kho¶n doanh thu tõ c¸c giao dÞch b¸n SP, hµng ho¸,
cung cÊp dÞch vô trong néi bé DN.
- XÐt theo thêi ®iÓm thu tiÒn vµ thêi ®iÓm ghi nhËn doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch
vô, doanh thu ®îc ph©n biÖt:
+Doanh thu thu tiÒn ngay.
+Doanh thu b¸n chÞu
+Doanh thu cha thùc hiÖn: Lµ sè tiÒn ®îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn
thanh to¸n cho sè dÞch vô cung cÊp trong nhiÒu kú kÕ to¸n 30
b, Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c kho¶n doanh thu (*)
- DT ®îc ghi nhËn t¹i thêi ®iÓm giao dÞch ph¸t sinh, khi ch¾c ch¾n thu ®îc lîi
Ých kinh tÕ, ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ trÞ hîp lý cña c¸c kho¶n ®îc quyÒn nhËn,
kh«ng ph©n biÖt ®· thu tiÒn hay sÏ thu ®îc tiÒn.

-DT vµ chi phÝ t¹o ra DT ph¶i ®îc ghi nhËn ®ång thêi theo nguyªn t¾c phï hîp.
Tuy nhiªn trong mét sè trêng hîp, nguyªn t¾c phï hîp cã thÓ xung ®ét víi
nguyªn t¾c thËn träng trong kÕ to¸n, th× kÕ to¸n ph¶i c¨n cø vµo b¶n chÊt vµ c¸c
chuÈn mùc kÕ to¸n ®Ó ph¶n ¸nh giao dÞch mét c¸ch trung thùc, hîp lý.
+ Mét hîp ®ång kinh tÕ cã thÓ bao gåm nhiÒu giao dÞch. KÕ to¸n ph¶i nhËn biÕt
c¸c giao dÞch ®Ó ¸p dông c¸c ®iÒu kiÖn ghi nhËn doanh thu phï hîp víi quy
®Þnh cña ChuÈn mùc kÕ to¸n “Doanh thu”
+Doanh thu ph¶i ®îc ghi nhËn phï hîp víi b¶n chÊt h¬n h×nh thøc hoÆc tªn gäi
cña giao dÞch vµ ph¶i ®îc ph©n bæ theo nghÜa vô cung øng hµng hãa, dÞch vô.
+ §èi víi c¸c giao dÞch lµm ph¸t sinh nghÜa vô cña ngêi b¸n ë thêi ®iÓm hiÖn
t¹i vµ trong t¬ng lai, doanh thu ph¶i ®îc ph©n bæ theo gi¸ trÞ hîp lý cña tõng
nghÜa vô vµ ®îc ghi nhËn khi nghÜa vô ®· ®îc thùc hiÖn.a
31
b, Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c kho¶n doanh thu(*)
-Doanh thu, l·i hoÆc lç chỉ ®îc coi lµ chua thùc hiÖn nÕu doanh nghiÖp cßn
tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn c¸c nghÜa vô trong tu¬ng lai (trõ nghÜa vô b¶o hµnh
th«ng thêng) vµ chua ch¾c ch¾n thu ®îc lîi Ých kinh tÕ.

-Doanh thu kh«ng bao gåm c¸c kho¶n thu hé bªn thø 3 (C¸c kho¶n thuÕ gi¸n
thu ph¶i nép; Sè tiÒn ngêi b¸n hµng ®¹i lý thu hé chñ hµng do b¸n hµng ®¹i lý;
c¸c kho¶n phô thu vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ b¸n ®¬n vÞ ®îc hëng...) (* *)

-Thời điểm, căn cứ để ghi nhận doanh thu kế toán và doanh thu tính thuế có thể
khác nhau tùy vào từng tình huống cụ thể. DT tính thuế chi được sử dụng để
xác định số thuế phải nộp theo luật định; DT ghi nhận trên sổ kế toán để lập
BCTC phải tuân thủ các nguyên tắc kế toán và tùy theo từng TH không nhất
thiết phải bằng số đã ghi trên hóa đơn bán hàng.

32
b, Nguyªn t¾c kÕ to¸n c¸c kho¶n doanh thu(*)
- Khi luân chuyển hàng hóa, dịch vụ giữa các đơn vị hạch toán phụ thuộc trong
nội bộ doanh nghiệp, tùy theo đặc điểm hoạt động, phân cấp quản lý của từng
đơn vị, DN có thể quyết định việc ghi nhận DT tại các đơn vị nếu có sự gia tăng
trong giá trị sản phẩm, hàng hóa giữa các khâu mà không phụ thuộc vào chứng
từ kèm theo (xuất hóa đơn hay chứng từ nội bộ). Khi lập BCTC tổng hợp, tất cả
các khoản DT giữa các đơn vị trong nội bộ DN đều phải đc loại trừ. (**)

-Nếu SP, HH, DV đã tiêu thụ từ các kỳ trước, đến kỳ sau phải giảm giá,
CKTM, bị trả lại nhưng phát sinh trước thời điểm phát hành BCTC => Kế
toán phải coi đây là 1 sự kiện điều chỉnh phát sinh sau ngày lập Bảng CĐKT
và ghi giảm DT trên BCTC của kỳ lập báo cáo
+TH phát sinh sau thời điểm phát hành BCTC thì DN ghi giảm DT của kỳ
sau.

33
c, Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh doanh thu trong mét sè trêng hîp
1) DT b¸n hµng vµ CCDV kh«ng bao gåm c¸c kho¶n ThuÕ gi¸n thu ph¶i nép : ThuÕ XK,
TT§B, VAT (kÓ c¶ TH DN nép theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp), thuÕ b¶o vÖ m«i trêng(*)
2) Doanh thu cña ho¹t ®éng nhËn b¸n ®¹i lý, ký göi theo ph¬ng thøc b¸n ®óng gi¸ lµ
hoa hång b¸n hµng ®îc hëng.
3) §èi víi dÞch vô ñy th¸c xuÊt nhËp khÈu, doanh thu lµ phÝ ñy th¸c ®¬n vÞ ®ược
hưởng
4)Doanh thu cña ho¹t ®éng gia c«ng lµ sè tiÒn gia c«ng thùc tÕ ®îc hëng, kh«ng bao
gåm gi¸ trÞ vËt t, hµng ho¸ nhËn gia c«ng
5) Doanh thu b¸n hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp lµ gi¸ b¸n tr¶ tiÒn ngay
6) Doanh thu cña sè SP, HH, dÞch vô nhËn kho¸n lµ sè tiÒn ph¶i thu ghi trªn hîp
®ång.
7)Doanh thu hµng kú cña sè dÞch vô nhËn tríc tiÒn tiÒn thuª cña nhiÒu n¨m lµ tæng
sè tiÒn nhËn tríc chia cho sè kú nhËn tríc tiÒn
§èi víi TH nhËn tríc tiÒn thuª TS cña nhiÒu kú, nÕu thêi gian cho thuª chiÕm trªn
90% thêi gian sö dông h÷u Ých cña TS th× DN cã thÓ lùa chän phư¬ng ph¸p ghi
nhËn doanh thu 1 lÇn ®èi víi toµn bé sè tiÒn cho thuª nªó tháa m·n 1 sè ®k
(*)
8) Doanh thu trî cÊp, trî gi¸ lµ sè tiÒn ®ưîc nhµ níc th«ng b¸o hoÆc chÝnh thøc
th«ng b¸o hoÆc thùc tÕ trî cÊp, trî gi¸.
34
c, Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh doanh thu trong mét sè trêng hîp

9) Trêng hîp xuÊt hµng hãa ®Ó khuyÕn m¹i, qu¶ng c¸o nhng kh¸ch hµng chØ ®îc nhËn
hµng k/m, qu¶ng c¸o khi kÌm theo c¸c ®k kh¸c nh ph¶i mua s¶n phÈm hµng hãa (VD :
Mua 2 tÆng 1....) th× kÕ to¸n ph¶i ph©n bæ sè tiÒn thu ®îc ®Ó tÝnh doanh thu cho c¶ hµng
khuyÕn m¹i, trÞ gi¸ hµng khuyÕn m¹i ®îc tÝnh vµo gi¸ vèn hµng b¸n (**)

10) TH cã nhËn tiÒn øng tríc cña kh¸ch hµng b»ng ngo¹i tÖ th× doanh thu t¬ng øng víi
sè tiÒn øng tríc ®îc quy ®æi ra ®¬n vÞ tiÒn tÖ kÕ to¸n theo tû gi¸ giao dÞch thùc tÕ t¹i
thêi ®iÓm øng tríc

11) TH b¸n s¶n phÈm, hµng hãa kÌm theo s¶n phÈm, hµng hãa, thiÕt bÞ thay thÕ (phong
ngõa nh÷ng TH s¶n phÈm hµng hãa bÞ háng hãc) th× ph¶i ph©n bæ doanh thu cho s¶n
phÈm, hµng hãa ®îc b¸n vµ s¶n phÈm, hµng hãa, thiÕt bÞ thay thÕ giao cho kh¸ch hµng

12) Nguyªn t¾c ghi nhËn DT ®èi víi giao dÞch b¸n hµng hãa, cung cÊp dÞch vô theo
ch¬ng tr×nh dµnh cho kh¸ch hµng truyÒn thèng (*)
-§Æc ®iÓm giao dÞch
-Nguyªn t¾c kÕ to¸n
35
c, Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh doanh thu trong mét sè trêng hîp
12) Nguyªn t¾c ghi nhËn DT ®èi víi giao dÞch b¸n hµng hãa, cung cÊp dÞch vô theo
ch¬ng tr×nh dµnh cho kh¸ch hµng truyÒn thèng (*)
*)§Æc ®iÓm giao dÞch: Tháa m·n 5 ®k:
- Khi mua hµng hãa, dÞch vô kh¸ch hµng ®îc tÝch ®iÓm thëng ®Ó khi ®ñ sè ®iÓm
theo quy ®Þnh sÏ ®îc nhËn 1 lîng hµng hãa, dÞch vô miÔn phÝ hoÆc ®îc gi¶m gi¸
CK
-Ngêi b¸n ph¶i x¸c ®Þnh ®îc gi¸ trÞ hîp lý cña HH, dvu sÏ cung cÊp miÔn phÝ
hoÆc sè tiÒn CK, gi¶m gi¸ cho ngêi mua khi ngêi mua ®¹t ®iÒu kiÖn cña ch¬ng
tr×nh.
- Ch¬ng tr×nh ph¶i cã giíi h¹n vÒ thêi gian
-Sau khi nhËn hµng hãa, dÞch vô miÔn phÝ hoÆc ®îc CK, gi¶m gi¸, ngêi mua bÞ
trõ sè ®iÓm tÝch lòy theo quy ®Þnh cña ch¬ng tr×nh
-ViÖc cung cÊp HH, dÞch vô miÔn phÝ hoÆc CK, gi¶m gi¸ cho ngêi mua khi ®¹t
dñ sè ®iÓm thëng cã thÓ ®î c thùc hiÖn bëi chÝnh ngêi b¸n hoÆc bªn thø 3.

36
c, Nguyªn t¾c x¸c ®Þnh doanh thu trong mét sè truêng hîp
12) Nguyªn t¾c ghi nhËn DT ®èi víi giao dÞch b¸n hµng hãa, cung cÊp dÞch vô theo
ch¬ng tr×nh dµnh cho kh¸ch hµng truyÒn thèng (*)
*)Nguyªn t¾c kÕ to¸n
-Doanh thu ®uîc ghi nhËn lµ tæng sè tiÒn ph¶i Thu hoÆc ®· thu trõ ®i gi¸ trÞ hîp lý cña
hµng hãa, dÞch vô ph¶i cung cÊp miÔn phí or sè ph¶i chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ cho ngêi mua
Gi¸ trÞ hµng hãa, dÞch vô ph¶i cung cÊp miÔn phÝ hoÆc sè chiÕt khÊu, gi¶m gi¸ cho nguêi
mua ®îc ghi nhËn lµ doanh thu cha thùc hiÖn ®uîc
-KÕt chuyÓn DT cha thùc hiÖn ®îc vµo Doanh thu b¸n hµng vµ CCDV trong c¸c TH:
+) Kh¸ch hµng kh«ng ®¹t ®iÒu kiÖn
+) Kh¸ch hµng ®¹t ®uîc ®iÒu kiÖn vµ DN ®· thùc hiÖn xong nghÜa vô
+) NÕu bªn thø 3 thùc hiÖn nghÜa vô cung cÊp HH, Dv miÔn phÝ, CK, gi¶m gi¸ cho nguêi
mua: C¨n cø vµo b¶n chÊt quan hÖ gi÷a DN vµ bªn thø 3 lµ mua ®øt b¸n ®o¹n hay ®¹i lý
®Ó ghi nhËn cho phï hîp.
*) TH hîp ®ång gi÷a bªn b¸n vµ bªn thø 3 mua ®øt b¸n ®o¹n: TT trªn
*) TH hîp ®ång gi÷a bªn b¸n vµ bªn thø 3 mang tÝnh ®¹i lý: PhÇn chªnh lÖch
37
gi÷a DT chua thùc hiÖn ®uîc vµ sè tiÒn ph¶i tr¶ cho bªn thø 3 míi ®uîc ghi nhËn DT
d. Chøng tõ kÕ to¸n vµ tµi kho¶n sö dông:

* Chøng tõ kÕ to¸n sö dông :

- Hãa ®¬n GTGT (mÉu 01-GTKT- 3LL)
- Hãa ®¬n b¸n hµng th«ng thêng (mÉu 02 – GTGT-3LL)
- PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (03-PXK-3LL)
- Bảng thanh to¸n hµng ®¹i lÝ, kÝ göi (mÉu 01-BH)
- ThÎ quÇy hµng (mÉu 02-BH)
- C¸c chøng tõ kh¸c: phiÕu thu, sÐc chuyÓn khoản, sÐc thanh to¸n, ñy
nhiÖm thu, giÊy b¸o cã NH, bảng sao kª cña NH, giÊy nhËn nî, ....
* Tài khoản kÕ to¸n sö dông :
- TK 511 - DTBH vµ cung cÊp dÞch vô
- TK 3331 - ThuÕ GTGT phải nép
- TK 3387 - Doanh thu cha thùc hiÖn
-TK liªn quan kh¸c(TK111,112,131,...)

Chó ý: Nay bá TK 512_ DT tiªu thô néi bé

38
* TK 511: Dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng vµ CCDC cña DN trong 1 kú
kÕ to¸n, bao gåm c¶ DT b¸n HH SP, CCDV cho c«ng ty mÑ, c«ng ty con
trong cïng tËp ®oµn
KÕt cÊu: TK 511

-C¸c kho¶n thuÕ gi¸n thu ph¶i -Doanh thu b¸n SP, HH,
nép BDS ®Çu t, CCDV cña
- C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu.
DN thùc hiÖn trong kú
-KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn ®Ó
x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh.

TK 511 cã 6 TK cÊp 2:
- TK 5111 - Doanh thu b¸n hµng hãa TK 5117 - Doanh thu kd BDS ®Çu t

- TK 5112 - Doanh thu b¸n thµnh phÈm TK 5118 - Doanh thu kh¸c
- TK 5113 - Doanh thu cung cÊp D.Vụ

- TK 5114 - Doanh thu trî cÊp, trî gi¸

39
* TK 3331: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ph¶i nép, ®· nép vµ
cßn ph¶i nép trong kú cña DN.

TK 3331 – ThuÕ VAT ®Çu ra

+Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®îc

khÊu trõ
Sè thuÕ GTGT ®Çu ra vµ
+ Sè thuÕ GTGT cña hµng b¸n bÞ thuÕ GTGT hµng nhËp
tr¶ l¹i, CKTM, gi¶m gi¸ hµng b¸n. khÈu ph¶i nép
+Sè thuÕ GGT ®îc gi¶m trõ vµo
sè ph¶i nép.
+Sè thuÕ GTGT ®· nép vµo ng©n
s¸ch nhµ níc

- Sè d nî: Sè thuÕ GTGT - Sè d cã: Sè thuÕ GTGT

nép thõa vµo NSNN. cßn ph¶i nép.

TK 33311: ThuÕ GTGT ®Çu ra

2 TK cấp 3: 40
TK 33312: ThuÕ GTGT hàng nhËp khÈu
*TK 3387: TK 3387 – DT chua thùc hiÖn

-KÕt chuyÓn "Doanh thu chua thùc

hiÖn" sang TK Doanh thu tu¬ng øng Doanh thu chua thùc hiÖn
víi sè dÞch vô cung cÊp trong kú. ®uîc thùc tÕ ph¸t sinh.
- Tr¶ l¹i tiÒn cho kh¸ch hµng truêng
hîp H§ cung cÊp dÞch vô kh«ng
thùc hiÖn ®uîc.

Sè du Cã: Doanh thu

chua thùc hiÖn cuèi ky
d. Trình tự kế toán

1. DT BH trùc tiÕp hoÆc TK 111, 112

TK 511
DTBH theo phu¬ng
thøc göi hµng. D.thu ST đã thu
(1a) 1
TK131
TK 333 (1)
S.tiền chưa thu
Thuế GTGT
41
(nÕu cã)
2. Doanh thu b¸n hµng tr¶ gãp
TK 511 TK 111, 112
(2a) Đã thu tiền
(DT)
TK 131
Số tiền chưa thu (2b)
TK 333 (1)
Thuế (nÕu cã)
TK 515 TK 3387
2c Lãi

3. DT b¸n hµng ®æi hµng (kh«ng t¬ng tù)

TK 131 TK 152, 153...
TK 511
DT (3)a Số tiền (3)c GT hàng
phải trả nhận về
TK 333(1)
Thuế
TK 133
GTGT
Thuế GTGT
TKLQ TK 632 TK 111, 112
đầu vào
G vốn (3)d 42

(3)b
4. DN göi b¸n ®¹i lý, ký göi theo ph¬ng thøc b¸n ®óng gi¸
a, Bªn chñ hµng:
- KT gi¸ vèn

TKLQ TK 157 TK 632

4(a) 4(c)
DN göi hµng cho ®¹i lý §¹i lý th«ng b¸o hµng ®· b¸n

- KT doanh thu: Khi ®¹i lý th«ng b¸o hµng ®· b¸n.

P. án1: Các đại lí thanh toán trừ ngay tiền hoa hồng
TK 133
(nÕu cã)

TK 511 TK 641
D.thu Hoa hồng

4(b1) TK 111, 112, 131

TK 333 (1)
Thuế
43
P. án2: Các đại lí thanh toán riêng tiền hoa hồng
TK 511 TK 111,112, 131
D.thu 4(b2 )
Tổng giá TT
TK 333(1)
Thuế

Sau đó tính tiền hoa hồng phải trả cho đại lí

TK 133

TK 111,112 TK 641
4(d)

b, Bªn nhËn b¸n ®¹i lý:

-Khi nhËn hµng ®¹i lý b¸n ®óng gi¸ hëng hoa hång, DN chñ ®éng theo dâi vµ ghi
chÐp th«ng tin vÒ toµn bé gi¸ trÞ hµng hãa nhËn b¸n ®¹i lý trong phÇn TM BCTC (*)
-Khi HH nhËn b¸n ®¹i lý ®· ®îc b¸n, c¨n cø vµo H§ GTGT hoÆc H§ b¸n hµng vµ c¸c
chøng tõ lq ®Ó ghi sæ:
44
 P.¸n 1: C¸c ®¹i lý tÝnh ngay sè hoa hång ®îc hëng:
TK 111,112, 131
TK 331
ST ph¶i tr¶ cho bªn chñ hµng

TK 511 Tæng ST
thu ®îc
Hoa hång

TK 333(1)

Thuế
P.¸n 2: C¸c ®¹i lý kh«ng tÝnh ngay sè hoa hång ®îc hëng:
TK 111,112, 131
TK 331
ST ph¶i tr¶ cho bªn chñ hµng
TK 331
TK 511
Cuèi kú tÝnh sè hoa hång ®îc hëng
Hoa hång

TK 333(1)
45
Thuế
5.TH DN cho thuª v¨n phßng, nhµ kho, c¬ së h¹ tÇng... ®îc bªn ®i thuª tr¶ tríc
tiÒn thuª cho nhiÒu n¨m .
TK 511 TK 3387 TK 111, 112
(2)K/c doanh thu t¬ng øng víi
sè dÞch vô cung cÊp cung cÊp (1) Khi nhËn tiÒn cña KH tr¶ tr-
trong kú. íc .

TK 111, 112
(cha k/c sang DT)
TK 333(1)
(nÕu cã)
ST tr¶ l¹i KH v× H§ thuª
kh«ng ®îc t/hiÖn tiÕp hoÆc
T/hiÖn ng¾n h¬n (t) thu tiÒn

NÕu tháa m·n ®k 1.6.12 ®îc phÐp ghi nhËn DT 1

lÇn ®èi víi toµn bé sè tiÒn nhËn tríc
6.Doanh thu ph¸tsinh tõ ch¬ng tr×nh dµnh cho
kh¸ch hµng truyÒn thèng
• Tại thời điểm bán hàng hóa, người bán phải
xác định riêng giá trị hợp lý của hàng hóa,
dịch vụ phải cung cấp miễn phí hoặc số phải
giảm giá cho người mua theo các điều kiện
của chương trình (VD: tích đủ điểm thưởng);
• Doanh thu tại thời điểm bán hàng là tổng số
tiền trừ đi giá trị hợp lý của hàng hóa, dịch vụ
phải cung cấp miễn phí hoặc số phải giảm
giá cho người mua
 Doanh thu phát sinh từ chương trình dành
cho khách hàng truyền thống
• Giá trị của hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn
phí hoặc số phải chiết khấu, giảm giá cho người
mua được ghi nhận là doanh thu chưa thực hiện.
• Nếu hết thời hạn của chương trình mà người mua
không đạt đủ điều kiện theo quy định và không
được hưởng hàng hóa dịch vụ miễn phí hoặc chiết
khấu giảm giá, doanh thu chưa thực hiện được
chuyển vào doanh thu bán hàng, cung cấp dịch vụ.
 Doanh thu phát sinh từ chương trình dành
cho khách hàng truyền thống
Ví dụ :
• Công ty A đưa ra chương trình bán hàng cho khách
hàng truyền thống công ty B là nếu trong năm tài chính
20XX, công ty B mua hàng đạt được mức chưa thuế là
500 triệu đồng/năm, thì công ty A sẽ khuyến mãi lô hàng
trị giá 5%, tương đương là 25 triệu đồng. Giao dịch bán
hàng cho công ty B trong năm như sau:
• Ngày 2/1, công ty A xuất kho có giá bán chưa thuế là
200 triệu đồng và thuế GTGT là 20 triệu đồng;
• Ngày 1/7, công ty A xuất kho lô hàng có giá bán chưa
thuế là 350 triệu đồng và thuế GTGT là 35 triệu đồng;
 Doanh thu phát sinh từ chương trình dành
cho khách hàng truyền thống
• Ngày 25/12, tổng kết doanh số bán hàng
cho công ty B là 550 triệu đồng, theo
chương trình công ty B đã đủ điều kiện
nhận 1 lô hàng khuyến mãi 25 tr mà không
thanh toán tiền. Công ty A xuất kho lô hàng
khuyến mãi có giá gốc là 20 triệu đồng giao
cho công ty B.
 Trả lời
Ngày 2/1 :
Nợ TK 131: 220.000.000
Có TK 511: 190.000.000
Có TK 3387 : 10.000.000 = (25 trđ x (200 / 500))
Có TK 3331 : 20.000.000
Ngày 1/7 :
Nợ TK 131: 550.000.000
Có TK 511: 482.500.000
Có TK 3387: 17.500.000 = (25 trđ x (350 /
500))
Có TK 3331 : 50.000.000
Ngày 25/12:
Nợ TK 3387: 27.500.000 (25 tr+2.5tr)
Có TK 511: 27.500.000
Nợ TK 632: 20.000.000
Có TK 156: 20.000.000
7, B¸n hµng cã chiÕt khÊu thanh to¸n.
- B¸n hµng thu tiÒn ngay hëng CK thanh to¸n
TK 511 TK 111, 112
ST thanh to¸n

TK 333 (1)
TK 635
(nÕu cã) CK thanh to¸n

8..TH tr¶ l¬ng cho c«ng nh©n viªn vµ ngêi lao ®éng kh¸c b»ng s¶n phÈm, hµng hãa
=> KÕ to¸n ghi nhËn DT nh ®èi víi giao dÞch b¸n hµng th«ng thêng (*)
Nî TK 334
Cã TK 511
Cã TK 333
9.§èi víi s¶n phÈm, hµng hãa b¸n cho ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc trong néi bé
DN
a)TH kh«ng ghi nhËn DT gi÷a c¸c kh©u trong néi bé DN, chi ghi nhËn DT
khi thùc b¸n ra bªn ngoµi

KÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ b¸n KÕ to¸n t¹i ®¬n vÞ mua

-XuÊt SP, HH, DV ®Õn ®¬n vÞ h¹ch to¸n -Khi nhËn SP, HH, DV do ®¬n vÞ h¹ch to¸n
phô thuéc trong néi bé DN, kÕ to¸n lËp phô thuéc trong néi bé DN chuyÓn ®Õn
phiÕu xuÊt kho kiªm VCNB vµ H§ GTGT
ghi: Nî TK 155,156
Nî TK 136 Nî TK 133
Cã TK 155, 156 Cã TK 336
Cã TK 333 - Khi b¸n SP, HH,DV ra bªn ngoµi => KÕ
-Khi nhËn th«ng b¸o tõ ®¬n vÞ mua lµ sè to¸n ghi nhËn DT, GV nh giao dÞch th«ng
SP, HH ®· tiªu thô ra ngoµi, ®¬n vÞ b¸n ghi thêng
nhËn DT,GV
+) Nî TK 632
Cã TK 136
+) Nî TK 136
Cã TK 511
9.§èi víi s¶n phÈm, hµng hãa b¸n cho ®¬n vÞ h¹ch to¸n phô thuéc trong néi bé
DN
b)TH DN ghi nhËn doanh thu b¸n hµng cho ®¬n vÞ trong néi bé DN
Nî TK 136
Cã TK 511
Cã TK 333
Gi¸ vèn hµng b¸n nh giao dÞch b¸n hµng th«ng thêng
 Ảnh hưởng đến BCTC
BCĐKT BCKQHĐKD BCLCT
T
TS = Nợ phải + VCSH  = DT - CP
trả LN
+Tiền + +LN +DT +Dòng
LNCPP BH tiền từ
hoạt
động
kinh
doanh
- - -LN +CP
HTK LNCPP GV

57
7.3.3. KÕ to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu

1. Hàng bán bị trả lại

2. Giảm giá hàng bán
3. Chiết khấu thương mại
• Chiết khấu thương mại: Là khoản doanh nghiệp bán giảm giá
niêm yết cho khách hàng mua hàng với khối lượng lớn.
• Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho người mua do
hàng hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu.
• Giá trị hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lượng hàng bán đã
xác định là tiêu thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh
toán.
• (Chiết khấu thanh toán: Là khoản tiền người bán giảm trừ
cho người mua, do người mua thanh toán tiền mua hàng
trước thời hạn theo hợp đồng. Lưu ý chiết khấu thanh toán
không được xem là các khoản giảm trừ doanh thu)

59
* Nguyªn t¾c kÕ to¸n

-C¸c kho¶n gi¶m trõ DT ph¸t sinh cïng kú tiªu thô SP, HH, DV=> §iÒu chØnh gi¶m DT
cña kú ph¸t sinh
-Trêng hîp HH, DV ®· tiªu thô tõ kú tríc, kú sau míi ph¸t sinh CKTM, GGHB,HB bÞ
tr¶ l¹i=> DN ghi gi¶m DT theo nguyªn t¾c:
+) NÕu c¸c kho¶n gi¶m trõ DT p/s tríc thêi ®iÓm ph¸t hµnh BCTC=>coi lµ sù kiÖn ®iÒu
chØnh ph¸t sinh sau ngµy lËp B¶ng C§KT vµ ghi gi¶m DT trªn BCTC cña kú tríc.
+) NÕu c¸c kho¶n gi¶m trõ DT p/s sau thêi ®iÓm ph¸t hµnh BCTC=> DN ghi gi¶m DT
cña kú sau
- C¸c kho¶n CK thương m¹i, gi¶m gi¸ hµng mua chØ ®ưîc tÝnh lµ kho¶n gi¶m trõ doanh
thu nÕu ph¸t sinh sau khi ph¸t hµnh ho¸ ®¬n.
- KÕ to¸n ph¶i theo dâi chi tiÕt CKTM, GGHB, Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cho tõng kh¸ch
hµng vµ tõng lo¹i hµng b¸n.
 c, Tµi kho¶n sö dông: TK 521_ C¸c kho¶n gi¶m trõ DT
ND: TK nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n ®iÒu chØnh gi¶m DT BH vµ CCDV
ph¸t sinh trong kú (Gåm: CKTM, GGHB, HB bÞ tr¶ l¹i). TK nµy ko ph¶n ¸nh
c¸c kho¶n thuÕ ®îc gi¶m trõ. TK 521,
- KÕt cÊu
C¸c kho¶n CKTM, gi¶m gi¸ KÕt chuyÓn c¸c kho¶n CKTM, gi¶m
hµng b¸n, doanh thu hµng b¸n gi¸ hµng b¸n, doanh thu cña hµng
bÞ tr¶ l¹i ph¸t sinh trong kú. b¸n bÞ tr¶ l¹i ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu
thuÇn
TK 521 cã 3 TK cÊp 2:
- TK 5211 - ChiÕt khÊu th¬ng m¹i
- TK 5212 – Hµng b¸n bÞ tr¶ L¹i
- TK 5213 – Gi¶m Gi¸ hµng b¸n
d, Trình tự kế toán
(1) Tr×nh tù KT CKTM, gi¶m gi¸ hµng b¸n.
TK 111, 112 TK 521 TK 511
Đã T.toán K.chuyển giảm
CKTM, gi¶m gi¸ hµng trừ D.thu
TK 131 b¸n ®îc hëng. TK 333 (1)
Chưa T.toán (nÕu cã)
- P.A GV hàng trả lại
TK 632 TK 155, 156...
Hàng trả lại nhập kho
 Ảnh hưởng đến BCTC
BCĐKT BCKQHĐKD BCLC
TT
TS = Nợ + VCSH  = DT - CP
phải LN
trả
-Tiền - -LN -DT -Dòng
LNCPP tiền từ
hoạt
động
kinh
doanh

63
Các khoản làm giảm doanh thu không bao
gồm chiết khấu thanh toán

Chiết khấu
Giảm giá
thương
hàng bán
mại

Hàng bán Giảm Chiết khấu

bị trả lại Doanh thu
thanh toán
Nợ TK 511
Nợ TK 635

Chiết khấu thanh toán: Là khoản tiền người bán giảm tiền cho người mua,
do người mua thanh toán tiền mua hàng trước thời hạn theo hợp đồng.
7.4. KÕ to¸n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
*) K/ niÖm:
Dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi lµ dù phßng phÇn gi¸ trÞ c¸c kho¶n nî ph¶i thu vµ c¸c
kho¶n ®Çu tu n¾m gi÷ ®Õn ngµy ®¸o h¹n kh¸c cã b¶n chÊt tu¬ng tù c¸c kho¶n nî
ph¶i thu khã cã kh¶ n¨ng thu håi

*) §K, c¨n cø lËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi

- Khoản nợ phải có chứng từ gốc, có đối chiếu xác nhận của khách nợ về số tiền còn
nợ, bao gồm: hợp đồng kinh tế, khế ước vay nợ, bản thanh lý hợp đồng, cam kết nợ, đối
chiếu công nợ và các chứng từ khác.
- Có đủ căn cứ xác định là khoản nợ phải thu khó đòi:
+ Nợ phải thu đã quá hạn thanh toán ghi trên hợp đồng kinh tế, các khế ước vay nợ
hoặc các cam kết nợ khác.
+ Nợ phải thu chưa đến thời hạn thanh toán nhưng tổ chức kinh đã lâm vào tình trạng
phá sản hoặc đang làm thủ tục giải thể; người nợ mất tích, bỏ trốn, đang bị các cơ
quan pháp luật truy tố, giam giữ, xét xử, đang thi hành án hoặc đã chết.
7.4. KÕ to¸n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
*) ViÖc trÝch lËp vµ hoµn nhËp kho¶n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi ®îc thùc hiÖn
ë thêi ®iÓm lËp BCTC

*) §èi víi nh÷ng kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi kÐo dµi nhiÒu n¨m, DN ®· cè g¾ng ®Ó
thu nî nhng kh«ng thu ®îc vµ x¸c ®Þnh kh¸ch nî kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh
to¸n => DN cã thÓ lµm thñ tôc b¸n nî cho C«ng ty mua b¸n nî hoÆc xãa
kho¶n nî ph¶i thu trªn sæ kÕ to¸n.

*) Phương pháp lập dự phòng:

+ 30% giá trị đối với khoản nợ phải thu quá hạn từ trên 6 tháng đến dưới 1 năm.
+ 50% giá trị đối với khoản nợ phải thu quá hạn từ 1 năm đến dưới 2 năm.
+ 70% giá trị đối với khoản nợ phải thu quá hạn từ 2 năm đến dưới 3 năm.
+ 100% giá trị đối với khoản nợ phải thu từ 3 năm trở lên.
7.4. KÕ to¸n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
*) Tµi kho¶n sö dông: TK229_Dù phßng tæn thÊt tµi s¶n (*)

TK229

-Hoàn nhập dự phòng tổn thất tài sản Trích các khoản dự phòng tổn
- Bù đắp giá trị khoản đầu tư vào đơn thất tài sản tại thời điểm lập
vị khách khi có quyết định dùng số dự BCTC
phòng đã lập để bù đắp tổn thất xảy
ra
-Bù đắp phần giá trị đã được lập dự
phòng của khoản nợ không thể thu
hồi được phải xóa sổ

Dự phòng tổn thất tài sản ck

TK cấp 2: 4 TK cấp 2
-TK 229.1_Dự phòng giảm giá CK kinh doanh
-TK 229.2_ Dự phòng tổn thất đầu tư vào đơn vị khác
-TK 229.3_ Dự phòng nợ phải thu khó đòi
-TK229.4_Dự phòng giảm giá HTK
*)Trinhftù h¹ch to¸n

TK 411 TK 2293 TK 642

Kho¶n dù phßng PT khã ®ßi sau khi
bï ®¾p tæn thÊt ®îc h¹ch to¸n t¨ng PhÇn chªnh lÖch dù phßng kú nµy lín
vèn NN (Khi DN 100% vèn NN h¬n kú tríc
chuyÓn thµnh cty CP

TK 131,138,128,244 Hoµn nhËp dù phßng

Sè ®·
lËp
TK 642
Khi c¸c kho¶n NPT khã PhÇn ®îc
®ßi x® lµ ko thÓ thu håi tÝnh vµo cp

TK 111,112,331,334

PhÇn ph¶i båi thêng

7.4. KÕ to¸n dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi
*)Trinh tù h¹ch to¸n
Đối với các khoản nợ phải thu quá hạn bán theo giá thỏa thuận cho Công ty mua bán
nợ, kế toán ghi sổ:
Nợ TK 111,112: Theo giá bán thỏa thuận
Nợ TK 642: Số tổn thất từ việc bán nợ (Nếu chưa lập dự phòng)
Nợ TK 2293: Số đã lập dự phòng
Có TK 131, 138,244....
7.5. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp.
7.5.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng
a, Néi dung:
Chi phÝ b¸n hµng lµ toµn bé c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ trình tiªu thô sản
phÈm, hµng hãa vµ cung cÊp dÞch vô bao gåm chi phÝ phôc vô cho kh©u b¶o qu¶n,
dù tr, tiÕp thÞ, b¸n hµng vµ b¶o hµnh s¶n s¶n phÈm.
Chi phÝ b¸n hµng gåm c¸c néi dung sau:
1) Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng: bao gåm tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n cã t/c l¬ng, c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng, nh©n viªn ®ãng gãi, vËn chuyÓn SP, HH...
2) Chi phÝ vËt liÖu, bao bì: lµ chi phÝ nhiªn liÖu, vËt liÖu, bao bi dïng cho viÖc ®ãng
gãi, b¶o qu¶n, vËn chuyÓn, b¸n SP, HH...
3) Chi phÝ dông cô ®å dïng: lµ chi phÝ vÒ c«ng cô, dông cô phôc vô cho QT tiªu thô
SP, HH nh dông cô ®o lêng, ph¬ng tiÖn tÝnh to¸n, ph¬ng tiÖn lµm viÖc...
4)Chi phÝ khÊu hao: Lµ KH nh÷ng TSC§ bé phËn b¶o qu¶n, b¸n hµng nh nhµ kho,
cöa hµng, bÕn b·i, ph¬ng tiÖn bèc dì, vËn chuyÓn, tÝnh to¸n, ®o lêng...
5)Chi phÝ b¶o hµnh: Lµ chi phÝ b¶o hµnh s¶n phÈm, hµng ho¸ trong thêi gian qui
®Þnh b¶o hµnh. Riªng chi phÝ söa ch÷a, b¶o hµnh c«ng tr×nh xÊy l¾p kh«ng ®îc h¹ch
to¸n vµo TK nµy mµ h¹ch to¸n vµo TK 627.
6) Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Lµ chi phÝ mua ngoµi dÞch vô phôc vô cho viÖc b¶o
qu¶n, dù tr, b¸n hµng nh tiÒn thuª kho, thuª b·i, thuª bèc v¸c, vËn chuyÓn hµng b¸n,
tr¶ hoa hång ®¹i lý, phÝ uû th¸c xuÊt khÈu.
7) Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Lµ c¸c chi phÝ kh¸c ngoµi c¸c néi dung ®· kÓ ë trªn
phôc vô cho kh©u b¸n hµng nh chi phÝ tiÕp kh¸ch bé phËn b¸n hµng, chi phÝ giíi
thiÖu SP, HH, qu¶ng c¸o, chµo hµng, chi phÝ héi nghÞ kh¸ch hµng...
Chi phÝ b¸n hµng ph¶i ®îc tËp hîp theo c¸c néi dung trªn. Chi phÝ b¸n hµng ph¸t
sinh ë kú nµo ®îc kÕt chuyÓn hÕt ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong kú.
b, Tài khoản sử dụng: TK 641 – “chi phí bán hàng”
Kết cấu: TK 641 “CPBH”

Tập hợp CP bán - Các khoản giảm CPBH

hàng PS trong kì - K.chuyển CPBH XDKQ

TK 641 cã 7 TK cÊp 2:
TK 6411 - Chi phÝ nh©n viªn
TK 6412 - Chi phÝ vËt liÖu, bao bi TK 6415 - Chi phÝ bảo hµnh

TK 6413 - Chi phÝ dông cô, ®å dïng TK 6417 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi

TK 6414 - Chi phÝ KHTSCĐ TK 6418 - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c
7.5.2 KÕ to¸n chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp
a, Néi dung Chi phÝ QLDN lµ toµn bé CP cho viÖc Q.lÝ kinh doanh, Q.lÝ hµnh
chÝnh vµ phôc vô chung kh¸c liªn quan ®Õn h® cña c¶ D.nghiÖp.
CPQLDN bao gåm c¸c néi dung sau:
1) Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lÝ: bao gåm tiÒn l¬ng, c¸c kho¶n cã t/c l¬ng, c¸c kho¶n
trÝch theo l¬ng cña nh©n viªn qu¶n lý DN bao gåm ban gi¸m ®èc, c¸c phßng ban QL
chøc n¨ng...
2) Chi phÝ vËt liÖu quản lÝ: TrÞ gi¸ vËt liÖu dïng cho c«ng t¸c qu¶n lý DN
3) Chi phÝ ®å dïng văn phßng: CP dông cô, ®å dïng van phßng dïng cho c«ng
t¸c qu¶n lý DN.
4) Chi phÝ khÊu hao TSCĐ: KH TSCD dïng chung cho c¶ DN
5) ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ: bao gåm thuÕ m«n bµi, tiÒn thuª ®Êt, c¸c kho¶n phÝ vµ lÖ phÝ...
6) Chi phÝ dù phßng: Dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, dù phßng ph¶i tr¶ tÝnh vµo
CP QLDN.
7) Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: C¸c kho¶n chi phÝ mua ngoµi dÞch vô phôc vô
cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp.
8) Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn kh¸c: C¸c kho¶n CP QL chung cña c¶ DN ngoµi c¸c
kho¶n ®· kÓ ë trªn.
b, Tµi khoản kÕ to¸n sö dông: TK 642 - Chi phÝ QLDN

TK 642
-Tập hợp CPQLDN -Các khoản giảm trừ CPQLDN
phát sinh trong kì
-K/chuyển CPQLDN để XĐKQKD

TK 642 cã 8 tµi khoản cÊp 2:

TK 6421 - Chi phÝ nh©n viªn quản lÝ

TK 6422 - Chi phÝ vËt liÖu quản lÝ

TK 6423 - Chi phÝ ®å dïng văn phßng

TK 6424 - Chi phÝ KHTSCĐ

TK 6425 - ThuÕ, phÝ vµ lÖ phÝ

TK 6426 - Chi phÝ dù phßng

TK 6427 - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi
TK 6428 - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn
 Sơ đồ chi phí bán hàng và chi phí quản lý
doanh nghiệp

334,338,214,352,... 641,642 331,111,…

Các khoản làm giảm
Tập hợp chi phí bán chi phí
hàng thực tế phát
sinh
911
Kết chuyển để xác
định kết quả kinh
doanh
 7.6. KÕ to¸n doanh thu vµ chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh
7.6.1. Néi dung:
*Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh
Lµ tæng gi¸ trÞ c¸c lîi Ých kinh tÕ doanh nghiÖp thu ®îc trong kú tõ ho¹t ®éng ®Çu
t, kinh doanh vÒ vèn gãp phÇn lµm tăng vèn chñ së hữu, bao gåm:
-TiÒn l·i: l·i cho vay, l·i tiÒn göi, l·i b¸n hµng trả chËm, trả gãp, CK thanh
to¸n mua hµng ®îc hëng, l·i ®Þnh kú cña tr¸i phiÕu…
- Cæ tøc, lîi nhuËn ®îc chia.
- L·i b¸n chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi h¹n; l·i chuyÓn nhîng, thu håi hoÆc thanh
lý c¸c kho¶n ®Çu t vµo c«ng ty con, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty lªn kÕt, c¸c kho¶n
®Çu t kh¸c; l·i do b¸n ngo¹i tÖ.
- L·i CLTG hèi ®o¸i.
- C¸c kho¶n doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh kh¸c…
* Chi phí ho¹t ®éng tµi chÝnh
Lµ c¸c kho¶n CP hoÆc lç liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t, kinh doanh vÒ vèn, bao
gåm:
 - Chi phÝ vay vèn kinh doanh; l·i mua hµng tr¶ chËm, tr¶ gãp; l·i thuª TSCD
theo phư¬ng thøc thuª tµi chÝnh; khoản chiÕt khÊu thanh to¸n khi b¸n sản
phÈm, hµng ho¸, cung cÊp lao vô, dÞch vô;
- CP cho vay vèn; chi phÝ b¸n CK ®Çu tư ng¾n h¹n vµ dµi h¹n; chi phÝ ho¹t ®éng
liªn doanh kh«ng tÝnh vµo trÞ gi¸ vèn gãp; CP b¸n ngo¹i tÖ
- Lç b¸n chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi h¹n; lç chuyÓn nhượng, thu håi hoÆc thanh
lý c¸c kho¶n ®Çu tư vµo c«ng ty con, c«ng ty liªn doanh, c«ng ty lªn kÕt, c¸c
kho¶n ®Çu tư kh¸c; lç do b¸n ngo¹i tÖ.
- C¸c kho¶n lç CLTG hèi ®o¸i
- TrÝch lËp dù phßng gi¶m gi¸ chøng kho¸n kinh doanh, dù phßng tæn thÊt ®Çu tư
vµo ®¬n vÞ kh¸c
- Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh kh¸c…
7.6.2. Tµi kho¶n sö dông :TK 515- DT H® tµi chÝnh, TK 635- CP tµi chÝnh.
TK635- Chi phÝ tài chính
- C¸c kho¶n gi¶m CPTC
C¸c kho¶n chi phÝ tài
chính thùc tÕ ph¸t sinh - KÕt chuyÓn chi phÝ tài chính
®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ .
 TK 515
- C¸c kho¶n gi¶m DT
ho¹t ®éng tµi chÝnh C¸c kho¶n DT HĐTC
- K/c DT thuÇn ho¹t ®éng phát sinh trong kì
TC ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶
7.7. KÕ to¸n thu nhËp vµ chi phÝ kh¸c.
7.7.1. Néi dung
a) Thu nhËp kh¸c:Lµ tæng gi¸ trÞ c¸c lîi Ých kinh tÕ DN thu ®îc trong kú tõ c¸c
H§ kh¸c (ngoµi ho¹t ®éng t¹o ra doanh thu cña DN), bao gåm:
- Thu nhËp tõ nhîng b¸n, thanh lý TSCĐ (kÓ c¶ giao dÞch b¸n vµ thuª l¹i TSC®)
- Chªnh lÖch t¨ng do ®¸nh gi¸ l¹i TS ®a ®i gãp vèn vµo CSKD ®ång KS, ®Çu t vµo
c«ng ty liªn kÕt, ®Çu t dµi h¹n kh¸c.
- TiÒn ®îc ph¹t do ®¬n vÞ, c¸ nh©n vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ víi DN.
- Thu c¸c kho¶n nî khã ®ßi ®· xö lý xo¸ sæ.
- C¸c kho¶n nî ph¶i tr¶ kh«ng x¸c ®Þnh ®îc chñ.
- C¸c kho¶n thuÕ ®îc nhµ níc miÔn gi¶m trõ thuÕ thu nhËp DN. C¸c kho¶n thuÕ
xuÊt khÈu, thuÕ nhËp khÊu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt ®îc hoµn l¹i.
- C¸c kho¶n tiÒn thëng cña kh¸ch hµng liªn quan ®Õn tiªu thô hµng ho¸ SP dÞch
vô kh«ng tÝnh trong D.thu (nÕu cã).
-Thu nhËp quµ biÕu, quµ tÆng b»ng tiÒn, hiÖn vËt cña c¸c c¸ nh©n, tæ chøc tÆng DN.
-C¸c kho¶n thu nhËp kh¸c: hoµn nhËp dù phßng nî ph¶i thu khã ®ßi, gi¶m gi¸
hµng tån kho, ph¶i tr¶ vÒ chi phÝ b¶o hµnh SP, HH.
7.7. KÕ to¸n thu nhËp vµ chi phÝ kh¸c.
7.7.1. Néi dung
a) Thu nhËp kh¸c
*) Khi có khả năng chắc chắn thu được các khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng, kế toán
phải xét bản chất của khoản tiền phạt để ghi theo nguyên tắc: (**)
-Đối với bên bán: Tất cả các khoản tiền phạt vi phạm hợp đồng thu được từ bên mua
nằm ngoài giá trị hợp đồng được ghi nhận là thu nhập khác
-Đối với bên mua: Các khoản tiền phạt về bản chất là khoản gián giá hàng mua, làm
giảm khoản thanh toán cho người bán => được hạch toán giảm giá trị tài sản hoặc
khoản thanh toán, không hạch toán vào thu nhập khác trừ khi tài sản đó được thanh lý,
nhượng bán
-Các khoản tiền phạt khác được ghi nhận là thu nhập khác trong kỳ
VD: Người mua được quyền từ chối nhận hàng và được phạt người bán nếu giao hàng
không đúng quy định trong hợp đồng thì tiền phạt thu được được ghi nhận là thu nhập
khác khi chắc chắn thu được.
TH người mua vẫn nhận hàng và số tiền phạt được giảm trừ vào số phải thanh
toán cho người bán thì khoản tiền phạt đó ko được ghi nhận vào thu nhập khác và trị
giá hàng mua được ghi nhận theo giá thực tế
 * Chi phÝ kh¸c Lµ c¸c kho¶n chi phÝ cho ho¹t ®éng kh¸c ngoµi ho¹t ®éng
t¹o ra doanh thu cña DN, bao gåm:
- Chi phÝ thanh lý, nhîng b¸n TSCĐ
- Gi¸ trÞ cßn l¹i cña TSCĐ thanh lý, nhîng b¸n, ph¸ dì
- Chªnh lÖch gi¶m do ®¸nh gi¸ l¹i TS ®a ®i gãp vèn vµo CSKD ®ång KS, ®Çu t vµo
c«ng ty liªn kÕt, ®Çu t dµi h¹n kh¸c.
- C¸c kho¶n bÞ ph¹t do vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, ph¹t hµnh chÝnh
-C¸c kho¶n bÞ ph¹t thuÕ, truy nép thuÕ.
- C¸c kho¶n chi phÝ kh¸c.

7.7.2.Tµi kho¶n sö dông: TK 711- Thu nhËp kh¸c; TK 811-Chi phÝ kh¸c.

TK 711- Thu nhËp kh¸c

- C¸c kho¶n gi¶m
thu nhËp kh¸c C¸c khoản thu
- KÕt chuyÓn thu nhËp nhËp kh¸c ph¸t
kh¸c ®Ó x¸c ®inh kÕt quả sinh.
 TK 811- Chi phÝ kh¸c

C¸c kho¶n chi phÝ KÕt chuyÓn chi phÝ kh¸c

kh¸c thùc tÕ ph¸t sinh ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ .

7.7.3 Trình tù kÕ to¸n

7.8 Kế toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp

• VAS 17 – Chi phí thuế TNDN

• Luật thuế TNDN
• TT 151/2014/TT-BTC

• Chi phí thuế TNDN là tổng chi phí thuế TNDN hiện hành và
chi phí thuế TNDN hoãn lại khi xác định lợi nhuận
hoặc lỗ của một kỳ
7.7.1.1 Chi phí thuế TNDN hiện hành

K/n: Là số thuế TNDN phải nộp (hoặc thu hồi được)

tính trên thu nhập tính thuế và thuế suất thuế TNDN

• Nguyên tắc ghi nhận chi phí thuế TNDN hiện

hành
• Nội dung, kết cấu TK sử dụng
• Trình tự hạch toán
 KẾ TOÁN THUẾ TNDN
Đối tượng nộp thuế
Tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ (gọi
chung là cơ sở kinh doanh) có thu nhập phải nộp thuế thu
nhập doanh nghiệp.
Căn cứ và phương pháp tính thuế TNDN
Căn cứ tính thuế TNDN là thu nhập tính thuế trong kỳ tính thuế
và thuế suất.
Thu nhập tính thuế trong kỳ tính thuế được xác định bằng thu
nhập chịu thuế trừ (-) thu nhập được miễn thuế và các khoản
lỗ được kết chuyển từ các năm trước.
Thu nhập chịu thuế bằng (=) doanh thu trừ (-) các khoản chi
được trừ của hoạt động sản xuất, kinh doanh cộng (+) thu
nhập khác, kể cả thu nhập ở ngoài Việt Nam.
Cơ sở tính thuế của tài sản hoặc nợ phải trả và
Chênh lệch tạm thời
* Cơ sở tính thuế của tài sản là giá trị sẽ được trừ
khỏi thu nhập chịu thuế khi thu hồi giá trị ghi sổ của
tài sản. Nếu thu nhập không phải chịu thuế thì cơ sở
tính thuế của tài sản bằng giá trị ghi sổ của tài sản đó.
* Cơ sở tính thuế thu nhập của nợ phải trả là giá trị ghi
sổ của nó trừ đi (-) giá trị sẽ được khấu trừ vào thu
nhập chịu thuế khi thanh toán nợ phải trả trong các
kỳ tương lai. Đối với doanh thu nhận trước, cơ sở
tính thuế là giá trị ghi sổ của nó, trừ đi phần giá trị
của doanh thu không phải chịu thuế trong tương lai.
• Chênh lệch tạm thời là khoản chênh lệch giữa giá trị
ghi sổ của tài sản hoặc nợ phải trả trong Bảng Cân
đối kế toán và cơ sở tính thuế của tài sản hoặc nợ
phải trả đó. Chênh lệch tạm thời gồm 2 loại: Chênh
lệch tạm thời được khấu trừ và chênh lệch tạm thời
chịu thuế.
*Chênh lệch tạm thời được khấu trừ là các khoản
chênh lệch tạm thời làm phát sinh các khoản
được khấu trừ khi xác định thu nhập chịu thuế
trong tương lai khi giá trị ghi sổ của các khoản
mục tài sản được thu hồi hoặc nợ phải trả được
thanh toán.
* Chênh lệch tạm thời chịu thuế là các khoản
chênh lệch tạm thời làm phát sinh khoản thuế thu
nhập phải trả khi xác định thu nhập chịu thuế
trong tương lai khi giá trị ghi sổ của các khoản
mục tài sản được thu hồi hoặc nợ phải trả được
thanh toán.
 Ghi nhận “Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành

(1)Hàng quý, kế toán tự xác định và ghi nhận số thuế

thu nhập doanh nghiệp tạm phải nộp trong quý.
Thuế thu nhập tạm phải nộp từng quý được tính
vào chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành
của quý đó.
(2) Cuối năm tài chính, kế toán phải xác định số và
ghi nhận thuế thu nhập doanh nghiệp thực tế phải
nộp trong năm trên cơ sở tổng thu nhập chịu thuế
cả năm và thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp
hiện hành. Thuế thu nhập doanh nghiệp thực phải
nộp trong năm được ghi nhận là chi phí thuế thu
nhập doanh nghiệp hiện hành trong Báo cáo kết
quả hoạt động kinh doanh của năm đó.
3) Trường hợp số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm phải
nộp trong năm lớn hơn số thuế phải nộp cho năm đó, thì
số chênh lệch giữa số thuế tạm phải nộp lớn hơn số thuế
phải nộp được ghi giảm chi phí thuế TNDN hiện hành và
ghi giảm trừ vào số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp.

(4) Trường hợp phát hiện sai sót không trọng yếu của các
năm trước liên quan đến khoản thuế thu nhập doanh
nghiệp phải nộp của các năm trước, doanh nghiệp được
hạch toán tăng (hoặc giảm) số thuế thu nhập doanh
nghiệp phải nộp của các năm trước vào chi phí thuế thu
nhập hiện hành của năm phát hiện sai sót.
 Công thức xác định thuế TNDN
• Thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp được xác định theo
công thức sau:
Thuế TNDN Thu nhập Thuế suất
= x
phải nộp tính thuế thuế TNDN

• Thu nhập tính thuế

Các khoản lỗ được
Thu nhập Thu nhập Thu nhập được + kết chuyển theo quy
= -
tính thuế chịu thuế miễn thuế định

• Thu nhập chịu thuế

Thu nhập Chi phí Các khoản thu
= Doanh thu - +
chịu thuế được trừ nhập khác
Ghi nhận “Thuế thu nhập hoãn lại phải trả”
Cuối năm tài chính, doanh nghiệp phải xác định và
ghi nhận “Thuế thu nhập hoãn lại phải trả” (nếu có)
theo quy định của VAS 17 “Thuế thu nhập doanh
nghiệp”
Thuế thu nhập hoãn lại phải trả được xác định trên cơ
sở các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế phát sinh
trong năm và thuế suất thuế thu nhập hiện hành theo
công thức:
Tài khoản sử dụng:
TK 3334- Thuế TNDN: phản ánh số tiền thuế
doanh nghiệp tạm nộp từng quý và quyết toán
thuế TNDN theo năm.
TK 347- Thuế thu nhập hoãn lại phải trả:phản
ánh khoản tiền thuế là thu nhập hoãn lại phải trả.
Cuối năm, kế toán tính và lập “Bảng xác định
thuế thu nhập hoãn lại phải trả” .
TK 243-Tài sản thuế thu nhập hoãn lại:phản ánh
khoản tiền thuế là tài sản thuế thu nhập hoãn lại.
Cuối năm, kế toán tính và lập “Bảng xác định tài
sản thuế thu nhập hoãn lại”
Tài khoản sử dụng:
TK 821-Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp:
TK 8211- Chi phí thuế TNDN hiện hành:
Ghi nhận chi phí thuế thu nhập của năm
tài chính hiện hành mà doanh nghiệp phải
nộp và đã nộp theo luật thuế TNDN.
TK 8212- Chi phí thuế TNDN hoãn lại: Ghi
nhận chi phí thuế thu nhập hoãn lại mà
doanh nghiệp phải nộp và đã nộp theo
luật thuế TNDN.
Thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành
Thuế thu nhập hoãn lại phải trả
 VÍ DỤ MINH HOẠ
Công ty ABC kê khai và nộp thuế GTGT theo
phương pháp khấu trừ thuế, hạch toán hàng tồn
kho theo phương pháp kê khai thường xuyên.
 VÍ DỤ MINH HOẠ
Ngày 31/12/N, kế toán xác định chi phí thuế
TNDN hiện hành và chi phí thuế TNDN
hoãn lại dựa trên các thông tin sau:
a.Lợi nhuận kế toán trước khấu hao:
500.000.000.
b.Thuế suất thuế TNDN: 22%.
c. Ngày 01/01/N: Công ty ABC mua một thiết bị
sản xuất có nguyên giá 96.000.000, thời gian
sử dụng hữu ích theo kế toán là 4 năm, theo
cơ quan thuế là 2 năm (thiết bị sản xuất đưa
vào sử dụng ngày 01/01/N).
 Năm Năm Năm
Năm N
N+1 N+2 N+3

Kế toán 24 24 24 24

Cơ quan
48 48 0 0
thuế
Chênh
- 24 - 24 24 24
lệch
Năm N:

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Đơn vị tính: triệu đồng
Chỉ tiêu Mã số Năm nay
Tổng lợi nhuận kế toán trước
50 476
thuế
Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 104.72
Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 5.28
Lợi nhuận sau thuế TNDN 60 366
Năm N:

a.Lợi nhuận kế toán sau khấu hao:

476.000.000.
b.Thu nhập tính thuế TNDN: 452.000.000.
c. Thuế TNDN phải nộp: 99.440.000.

Nợ TK 8211 99.440.000
Có TK 3334 99.440.000
Năm N:
d.Chi phí thuế TNDN hoãn lại phát sinh
trong năm N.

Nợ TK 8212 5.280.000
Có TK 347 5.280.000
Năm N:

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Đơn vị tính: triệu đồng
Chỉ tiêu Mã số Năm nay
Tổng lợi nhuận kế toán trước
50 476
thuế
Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 99.44
Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 5.28
Lợi nhuận sau thuế TNDN 60
Ghi nhận “Tài sản thuế thu nhập hoãn lại”
Cuối năm tài chính, doanh nghiệp phải xác định và ghi
nhận “Tài sản thuế thu nhập hoãn lại” (nếu có) theo
quy định của VAS 17 “Thuế thu nhập doanh nghiệp” và
Thông tư hướng dẫn chuẩn mực.
Tài sản thuế thu nhập hoãn lại được xác định theo
công thức sau:
Tài sản thuế TNDN hoãn lại
VÍ DỤ MINH HOẠ
Công ty ABC kê khai và nộp thuế GTGT
theo phương pháp khấu trừ thuế, hạch toán
hàng tồn kho theo phương pháp kê khai
thường xuyên.
VÍ DỤ MINH HOẠ
Ngày 31/12/N, kế toán xác định chi phí thuế
TNDN hiện hành và chi phí thuế TNDN hoãn lại
dựa trên các thông tin sau:
a.Lợi nhuận kế toán trước khấu hao: 500.000.000.
b.Thuế suất thuế TNDN: 22%.
c. Ngày 01/01/N: Công ty ABC mua một thiết bị
sản xuất có nguyên giá 96.000.000, thời gian sử
dụng hữu ích theo kế toán là 2 năm, theo cơ
quan thuế là 4 năm (thiết bị sản xuất đưa vào
sử dụng ngày 01/01/N).
 Năm Năm Năm
Năm N
N+1 N+2 N+3

Kế toán 48 48 0 0

Cơ quan
24 24 24 24
thuế
Chênh
24 24 - 24 - 24
lệch
Năm N:

a.Lợi nhuận kế toán sau khấu hao:

452.000.000.
b.Thu nhập tính thuế TNDN: 476.000.000.
c. Thuế TNDN phải nộp: 99.440.000.

Nợ TK 8211 99.440.000
Có TK 3334 99.440.000
Năm N:

d.TS thuế TNDN hoãn lại phát sinh trong

năm N.
Nợ TK 243 5.280.000
Có TK 8212 5280.000
 Năm N:

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Đơn vị tính: triệu đồng
Chỉ tiêu Mã số Năm nay
Tổng lợi nhuận kế toán trước
50 452
thuế
Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 99.44
Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 (5.28)
Lợi nhuận sau thuế TNDN 60 357.84
Ngày 31/12/N+1, kế toán xác định chi phí
thuế TNDN hiện hành và chi phí thuế TNDN
hoãn lại dựa trên các thông tin sau:
a.Lợi nhuận kế toán trước khấu hao:
600.000.000.
b.Thuế suất thuế TNDN: 22%.
Năm N+1:

a.Lợi nhuận kế toán sau khấu hao:

552.000.000.
b.Thu nhập tính thuế TNDN: 576.000.000.
c. Thuế TNDN phải nộp: 126.720.000.

Nợ TK 8211 126.720.000
Có TK 3334 126.720.000
Năm N+1:

d.Chi phí thuế TNDN hoãn lại phát sinh

trong năm N+1.
Nợ TK 243 5.280.000
Có TK 8212 5.280.000
Năm N+1:

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Đơn vị tính: triệu đồng
Chỉ tiêu Mã số Năm nay
Tổng lợi nhuận kế toán trước
50 552
thuế
Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 126.72
Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 (5.28)
Lợi nhuận sau thuế TNDN 60 430.56
Ngày 31/12/N+2, kế toán xác định chi phí
thuế TNDN hiện hành và chi phí thuế TNDN
hoãn lại dựa trên các thông tin sau:
a.Lợi nhuận kế toán trước khấu hao:
700.000.000.
b.Thuế suất thuế TNDN: 22%.
Năm N+2:

a.Lợi nhuận kế toán sau khấu hao:

700.000.000.
b.Thu nhập tính thuế TNDN: 676.000.000.
c. Thuế TNDN phải nộp: 148.720.000.

Nợ TK 8211 148.720.000
Có TK 3334 148.720.000
Năm N+2:

d.Chi phí thuế TNDN hoãn lại hoàn nhập

trong năm N+2.
Nợ TK 8212 5.280.000
Có TK 243 5.280.000
Năm N+2:

Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Đơn vị tính: triệu đồng
Chỉ tiêu Mã số Năm nay
Tổng lợi nhuận kế toán trước
50 700
thuế
Chi phí thuế TNDN hiện hành 51 148.72
Chi phí thuế TNDN hoãn lại 52 5.28
Lợi nhuận sau thuế TNDN 60 546
 7.9. KÕ to¸n x¸c ®Þnh vµ ph©n phèi kÕt qu¶.
7.9.1.Néi dung kÕt qu¶ vµ ph©n phèi kÕt qu¶
KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN trong mét kú lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a doanh thu (thu
nhËp) thuÇn cña c¸c ho¹t ®éng vµ chi phÝ cña c¸c ho¹t ®éng ®ã.
KÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN cã thÓ lµ “l·i” hay “lç”.
KÕt quả HĐKD th«ng thêng
KÕt quả HĐ cña DN bao gåm: (H® t¹o ra doanh thu)

KÕt quả ho¹t ®éng kh¸c ( kh«ng

ph¶i H® t¹o ra doanh thu)
KÕt quả
DTBH _ -
HĐKD thông = GVHB + DTTC – CPBH CPQLDN – CPTC
thuÇn
thường

DTBH C¸c kho¶n gi¶m

thuÇn = DT BH - trõ doanh thu

KÕt qu¶ H§ = Thu nhËp kh¸c - Chi phÝ kh¸c

kh¸c
7.9.2 Tµi kho¶n sö dông: TK 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh,
TK 421- Lîi nhuËn cha ph©n phèi.
TK 821 – Chi phÝ thuÕ TNDN

*TK 911: Dïng ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña DN trong kú
 TK 911
-Doanh thu, thu nhËp ®Ó x¸c ®Þnh
-CP ®Ó x¸c ®Þnh KQ trong kú:
kÕt qu¶ trong kú:
+Gi¸ vèn hµng b¸n (gi¸ vèn
+DT thuÇn b¸n hµng vµ cung
B§S ®Çu t), CP tµi chÝnh,
cÊp dÞch vô (DT B§S ®Çu t).
CPBH, CPQLDN.
+DT ho¹t ®éng TC.
+CP kh¸c.
+Thu nhËp kh¸c.
+CP thuÕ TNDN.
+C¸c kho¶n gi¶m CP thuÕ
+K/c kÕt qu¶ l·i
TNDN.
+ K/c kÕt qu¶ lç
*TK 421: Dïng ®Ó p.a kÕt qu¶ ho¹t ®éng (l·i, lç) sau thuÕ TNDN vµ t×nh h×nh ph©n
phèi LN ho¨ch xö lý lç cña DN
TK 421 – Lîi nhuËn cha ph©n phèi

- Sè l·i sau trong kú

- Sè lç trong kú - Sè l·i ®îc cÊp díi nép, sè lç ®îc
- Ph©n phèi l·i. cÊp trªn cÊp bï
- Xö lý c¸c kho¶n lç

SDN: Lç cha xö lý SDC: l·i cha ph©n phèi.

TK 421 cã 2 tµi khoản cÊp 2:

- TK 4211- Lîi nhuËn cha ph©n phèi năm tríc

- TK 4212- Lîi nhuËn cha ph©n phèi năm nay

7.8.3 Tr×nh tù kÕ to¸n.
 TK 632 TK 911 TK 511,
K/c gi¸ vèn hµng b¸n
K/c DTBH thuÇn
trong kú
TK 641,642
TK 515
K/c CPBH, CPQLDN
K/c DTH§ TC
TK 635 trong kú
TK 711
K/c CP H§ TC
K/c thu nhËp
TK 811 kh¸c trong kú
K/c CP chi phÝ kh¸c.
TK8212
TK8211, 8212 K/c CL PS Cã
K/c CP thuÕ TN hiÖn hµnh, CL lín h¬n PS Nî
PS Nî lín h¬n PS Cã TK 8212 TK 8212
TK 111, 112 TK 4212
T¹m tr¶ cæ tøc, LN cho c¸c cæ
®«ng, nhµ §T, bªn gãp vèn. K/c kÕt qu¶ l·i
TK,414, 418.
sau thuÕ TNDN
T¹m trÝch lËp c¸c quÜ.
TK 3388
TK 111, 112 Cuèi niªn ®é KT
Khi tr¶ cæ tøc x¸c ®Þnh cæ tøc CP K/c kÕt qu¶ lç.
u ®·i ph¶i tr¶
§Çu niªn ®é KT tiÕp theo chuyÓn SD Cã TK 421(2) thµnh SD Cã TK 421(1) vµ thùc
hiÖn ph©n phèi chÝnh thøc khi BCTC n¨m ®îc duyÖt.

TK 111,112 TK 338(8) TK 421(1) TK 136

Q§ hoÆc th«ng b¸o vÒ sè cæ Sè LN ®îc cÊp díi
Tr¶ cæ tøc, LN tøc, LN cßn ph¶i tr¶ cho cæ nép lªn
®«ng, nhµ §T, bªn gãp vèn

TK 414,353
,418 TrÝch bæ sung c¸c quÜ khi PP chÝnh thøc

TK 336, 111, 112

Sè LN ph¶i nép cho cÊp trªn, sè

ph¶i cÊp bï lç cho cÊp díi.
TK 411

Bæ sung nguån vèn kinh

doanh tõ lîi nhuËn sau thuÕ.
 MINH HỌA TÌNH HUỐNG
1. Trường hợp nào thỏa các điều kiện ghi nhận
doanh thu?
a) Cty lập hóa đơn nhưng chưa giao hàng.
b) Cty giao hàng nhưng chưa giao hóa đơn.
c) Cty nhận tiền nhưng chưa giao hàng.
d) Cty giao hàng nhưng chưa nhận tiền.
e) Cty bán hàng thông qua đại lý và cho phép đại lý
trả lại hàng nếu không bán được.
f) Cty bán phiếu quà tặng cho khách hàng.
128
 Hướng dẫn trả lời
1. Trường hợp nào thỏa các điều kiện ghi nhận
doanh thu?
a) Cty lập hóa đơn nhưng chưa giao hàng.
b) Cty giao hàng nhưng chưa giao hóa đơn.
c) Cty nhận tiền nhưng chưa giao hàng.
d) Cty giao hàng nhưng chưa nhận tiền.
e) Cty bán hàng thông qua đại lý và cho phép đại
lý trả lại hàng nếu không bán được.
f) Cty bán phiếu quà tặng cho khách hàng.
129
 MINH HỌA TÌNH HUỐNG
2. Trong các nghiệp vụ sau đây, nghiệp vụ
nào làm tăng chi phí trong kỳ?
Mua TSCĐ dùng cho hoạt động bán hàng

Giá trị khấu hao TSCĐ sử dụng trong tháng

Xuất kho công cụ sử dụng hoạt động bán hàng

Nhận được hóa đơn tiền điện phát sinh tháng trước,
chưa trả tiền

Xóa sổ 1 khoản nợ (do khách hàng giải thể)

Chi tiền mặt cho dịch vụ bảo hiểm vào năm sau

Tiền điện sử dụng trong tháng nhưng chưa nhận được

hóa đơn
 Trả lời
• Trong các nghiệp vụ sau đây, nghiệp vụ
nào làm tăng chi phí trong kỳ?
Mua TSCĐ dùng cho hoạt động bán hàng

Giá trị khấu hao TSCĐ sử dụng trong tháng

Xuất kho công cụ sử dụng hoạt động bán hàng

Nhận được hóa đơn tiền điện phát sinh tháng trước,
chưa trả tiền

Xóa sổ 1 khoản nợ (do khách hàng giải thể)

Chi tiền mặt cho dịch vụ bảo hiểm vào năm sau

Tiền điện sử dụng trong tháng nhưng chưa nhận được

hóa đơn