You are on page 1of 11

Manuel Roxas

Si Manuel Roxas (1892-1948) ang huling pangulo ng Komonwelt at ang unang pangulo ng Republika ng
Pilipinas. Ipinakita ng kanyang administrasyon nang walang pag-aalinlangan na ang soberanya ng politika
nang walang kalayaan sa ekonomiya ay nagdudulot ng sama ng loob, ang pagpapatuloy ng mga
kawalang katarungan sa lipunan, at pagsasamantala.

Si Manuel Roxas ay ipinanganak noong Enero 1, 1892, sa Capiz, Lalawigan ng Capiz. Nagtapos siya sa
University of the Philippines ‘College of Law noong 1914. Hinirang siya bilang gobernador ng lalawigan
noong 1916. Napili siya sa Kongreso noong 1922 at naging Tagapagsalita ng Assembly ng Pilipinas.

Noong Disyembre 1931, si Roxas at ang Pangulo ng Senado na si Pro Tempore Sergio Osmea ay
nagbiyahe sa Estados Unidos upang i-secure ang Hare-Hawes-Cutting Act mula sa Estados Unidos. Ang
Kongreso, na magbibigay ng kalayaan ng Pilipinas pagkatapos ng 10 taong yugto ng paglipat.

Ang pwersa ng oposisyon na pinamunuan ni Manuel Quezon ay tinanggihan ang panukalang batas na
ito. Si Roxas ay nahalal sa konstitusyonal na konstitusyon noong 1934. Noong 1938, hinirang siya ng
Pangulo ng Komonwelt ng Quezon na kalihim ng pananalapi, at kalaunan ay naging pinagkakatiwalaang
tagapayo niya. Tumakbo si Roxas at nahalal sa Senado noong 1941.

Noong Hunyo 9, 1945, nang magtipon ang lehislatura ng Pilipinas sa panahon ng paglaya, si Roxas ay
nahalal bilang Pangulo ng Senado. Nakipaghiwalay siya kay Pangulong Osmea at itinatag ang Liberal
Party, na pinangunahan niya sa tagumpay sa pagkapresidente noong Abril 23, 1946. Nang maipakilala
ang Republika ng Pilipinas noong Hulyo 4, 1946, si Roxas ay naging huling pangulo ng Komonwelt at
unang pangulo ng bansa.
Elpidio Quirino

Ang ika-anim na pangulo ng Pilipinas, si Elpidio Quirino, ay isinilang noong Nobyembre 16, 1890 sa
Vigan, Ilocos Sur. Natapos niya ang kanyang antas sa batas sa Unibersidad ng Pilipinas noong 1915.
Nagsimula ang kanyang misyon na tumulong sa kapwa nang siya ay naging guro sa isang baryo sa Vigan,
at sinundan ng isang katungkulan sa Kawanihan ng mga Lupain. Siya ay naging property clerk sa
Departamento ng Pulis Maynila, at pagkatapos ay naging pribadong kalihim ni Manuel Quezon, na noo'y
Pangulo ng Senado.

Nagsimula ang kanyang karera sa pulitika bilang isang halal na kinatawan ng Ilocus Sur noong 1919 at
naging senador noong 1925. Siya ay muling inihalal bilang senador noong 1931. Si Qurino ay isa sa mga
miyembro ng mga delegado na tumulong sa pagpasa sa Tydings-McDuffie Act na sa huli ay nagbigay
daan patungo sa Kalayaan ng Pilipinas. Naging bahagi ng kombensyon si Quirino na naghanda ng
konstitusyon para sa bagong Philippine Commonwealth. Siya ay pinili ni Pres. Quezon na maging Kalihim
ng Pananalapi. Nang maglaon, siya ay naging Kalihim ng Panloob sa gobyerno ng Komonwelt. Nang siya
ay nahalal bilang Bise Presidente ni Roxas, nagtatrabaho siya bilang Kalihim ng Pananalapi at naging
Kalihim ng Ugnayang Panlabas.

Si Quirino ay nabihag at nabilanggo noong panahon ng pananakop ng Hapon dahil sa kanyang pagtutol
sa pananakop. Ang kanyang asawang si Alicia Syquia at ang kanilang tatlong anak ay pinatay ng mga
sundalong Hapon. Matapos ang digmaan, muling nakuha niya ang kanyang lumang posisyon sa
gobyerno. Siya ay inihalal na Bise Presidente noong 1946 kasama si Manuel Roxas. Gayunpaman, naging
presidente ng republika si Quirino nang namatay ang noo'y kasalukuyang presidente na si Manuel Roxas.
Tumakbo muli si Quirino para sa pagka pangulo sa halalan ng 1949 at nanalo laban sa kandidato ng
Nacionalista.
Sa panahon ng pagkapangulo ni Quirino, ang kanyang pamahalaan ay may dalawang pangunahing
layunin: ang mabawi ang tiwala at kumpiyansa sa pamahalaan, at ibalik ang kapayapaan at kaayusan.
Nakakalungkot lang na ang kanyang pamahalaan ay nakaranas ng masamang publisidad, at sa kauna-
unahang pagkakataon sa kasaysayan ng Pilipinas, isang impeachment trial o layuning pagpapatalsik sa
puwesto ang isinampa laban sa pangulo dahil sa isang ginintuang arinola umano ang binili ni Quirino sa
isang malaking halaga gamit ang pera ng gobyerno.

Ang kanyang anim na taong pamamahala bilang pangulo ay kinikilala dahil sa mga pagbabagong-tatag
pagkatapos ng digmaan, pangkalahatang mga kita sa ekonomiya at mas mataas na pang-ekonomiyang
tulong mula sa Estados Unidos. Gayunpaman, ang mga problema mula sa mga panlalawigang lugar at iba
pang mga problema sa lipunan ay nanatiling hindi nalutas. Ang gobyerno sa panahon ng kanyang
termino ay nabahiran ng nakawan sa pamahalaan at katiwalian.

Ang pagtakbo ni Quirino para sa pangalawang termino noong 1949 ay pinaniniwalaan na isa sa
pinakamaruming halalan na naganap sa bansa - kasunod ng halalan noong 1969 kung saan nanalo si
Ferdinand Marcos sa pamamagitan ng napakalaking pandaraya at pananakot. Sa halalan noong 1953, si
Quirino ay natalo ng isa sa mga pinakadakilang pangulo sa kasaysayan ng Pilipinas, si Ramon Magsaysay.

Sa kabila ng lahat ng kontrobersiya sa panahon ng kanyang pagkapangulo, ang kanyang administrasyon


ay kinikilala para sa mga proyekto nito sa mga pakikipagsapalaran sa industriya, pagpapalawak ng
patubig at pagpapabuti sa sistema ng kalsada, pagtayo ng Bangko Sentral at panlalawigang bangko, at
kapayapaan sa pagitan ng Pilipinas at Japan. Matapos ang kanyang pagkatalo, bumalik siya sa buhay ng
isang normal na mamamayan. Namatay siya noong Pebrero 28, 1956 sa kanyang tahanan sa Novaliches.

Ramon Magsaysay
Si Ramon Magsaysay ay ang ika-7 Pangulo ng Pilipinas na kilala bilang "the Guy" o "Presidente ng
Masang Pilipino". Siya ay ipinanganak sa Iba, Zambales noong Agosto 31, 1907 at pangalawang anak ni
Exequiel Magsaysay at Perfecta Del Fierro. Bilang pangulo, binuksan niya ang pintuan sa mga
mamamayang Pilipino kung saan sila ay binigyan ng pagkakataong lumapit sa kanya nang direkta at
bigyan sila ng higit na kalayaan upang ipahayag ang kanilang sakit at pagdurusa. Magpahanggang
ngayon, ang kanyang pamumuno at kabutihan ay ang mga katangiang hinahanap ng mga Pilipino para sa
isang lider.

Nag-aral si Magsaysay sa Unibersidad ng Pilipinas at kumuha ng enhinyerang mekanikal bagamat sa


Colegio de Jose Rizal niya natapos ang Antas sa Komersyo. Sa kanyang kapanahunan, karamihan sa mga
pinuno sa pulitika ay kamag-anak ng Kastila. Si Magsaysay lamang ang may lahing Malay, katulad ng
pangkaraniwang Pilipino.

Si Magsaysay ay nagsimula bilang isang mekaniko sa Try-Tran Bus Company at sa kalaunan ay naging
bilang branch manager. Naging tanyag siya bilang isang mahusay na lider ng gerilya sa Ikalawang
Digmaang Pandaigdig at pinangalanan bilang gobernador militar ng Iba, Zambales ni General Douglas
McArthur nang palayain ng Estados Unidos ang Pilipinas.

Naglingkod siya bilang Kongreso ng Partidong Liberal sa Zambales mula 1946 hanggang 1950. Ito ang
kanyang unang karanasan sa pulitika. Bilang politiko, nagkaroon siya ng mahalagang papel sa pagpasa ng
GI Bill of Rights sa Kongreso ng Estados Unidos kung saan ay makikinabang ang mga Pilipinong beterano
ng digmaan. Inihalal ni Pangulong Elpidio Quirno si Magsaysay upang maging kalihim ng depensa upang
mahawakan ang pagbabanta ng mga Hukbalahap (Hukbong Bayan Laban sa mga Hapones) na nag-
organisa ng People's Liberation army. Nagtagumpay siya sa kampanya laban sa Hukbalahap gamit ang
parehong mga solusyon sa militar at pulitika. Ang kanyang kampanya ay itinuturing na isa sa
pinakamatagumpay na kampanyang anti-gerilya sa modernong kasaysayan.

Sinubukan ni Magsaysay na makuha ang loob ang mga magsasaka sa pamamagitan ng pagbibigay sa
kanila ng mga lupain at mga kasangkapan kung susuporta sila sa gobyerno, dahilan upang mapagtanto
ng mga Huk na hindi nila makakayanan nang walang suporta mula sa mga tao. Inorganisa ding muli ni
Magsaysay ang hukbong militar sa pamamagitan ng pagpapaalis sa mga tiwaling opisyal, at sinanay sila
upang maging maaasahan laban sa mga gerilya. Dahil sa kanyang radikal na kampanya, ang mga huk ay
hindi na naging banta sa gobyerno bagaman gumawa siya ng maraming mga kaaway sa loob ng
pamahalaan. Inakusahan niya ng katiwalian at kawalan ng kakayahan ang administrasyong Quirino
dahilan upang magbitiw si Magsaysay sa kanyang posisyon noong Pebrero 28, 1953.

Noong 1953, sinuportahan ng Partidong Nacionalista at ni Carlos Romulo si Magsaysay upang tumakbo
para sa pagka-pangulo laban kay Quirino bagaman siya ay isang kandidato ng Liberal. Nanalo siya at
naging ika-pitong pangulo ng Pilipinas. Sa panahon ng kanyang administrasyon, ipinakilala niya ang mga
pangunahing programa tulad ng reporma sa lupa, panlipunang kapakanan at mga gawaing pampubliko.
Tinulungan niya ang mga magsasaka sa pamamagitan ng pagtatag ng kreditong pang-agrikultura at
cooperative financial agency. Si Magsaysay ang tinaguriang "Pangulo ng mga Magsasaka" ngunit ang
kanyang mga plano ay nahadlangan ng iba pang mga pulitiko na pumapabor sa mayayaman.

Si Magsaysay bilang isang pangulo ay simple at nakatuon sa pagtulong sa karaniwang tao. Siya ay
nanatiling malapit na kaibigan at tagataguyod ng Estados Unidos. Siya rin ang boses na tagapagsalita
laban sa Komunismo sa panahon ng Cold War o Digmaan sa Diplomasya. Ginawa niyang miyembro ang
Pilipinas sa SATO (Southeast Asia Treaty Organization), na itinatag sa Maynila noong Setyembre 8, 1954
at inorganisa niya ang mga bansa ng Afro-Asians laban sa pandaigdigang komunismo sa Bandung
Conference sa Indonesia.

Si Ramon Magsaysay ay namatay nang bumagsak sa Cebu ang sinasakyan nitong eroplano habang
nangangampanya para sa halalan. Ang kanyang bise presidente na si Carlos P. Garcia ang pumalit sa
kanyang puwesto.

Carlos Garcia
Carlos Polestico Garcia (1896-1971), presidente ng Republika ng Pilipinas noong 1957 hanggang 1961.
Isinilang si Garcia noong Nobyembre 4, 1896 sa Lungsod ng Talibon, Bohol sa Kapuluan ng Kabisayaan sa
Kalagitnaang Pilipinas. ang kaniyang mga magulang ay sina Policronio Garcia at Ambrosia Polistico. Nag-
aral siya sa Silliman University at Silliman Institute, sa lungsod ng Dumaguete, at kinalaunan nagtapos
din siya ng abogasya sa Philippine Law School noong 1922 sa Maynila. Naging abogado at guro, pinasok
niya ang politika noong 1926 bilang mambabatas na kaanib sa Kapulungan ng mga Kinatawan (Philippine
House of Representatives) at naglingkod hanggang 1932. Si Garcia ay naging gobernador ng Bohol, isang
probinsiya sa Katimugang Pilipinas, mula 1932 hanggang 1942, at naging miyembro ng Senado mula
1942 hanggang 1953. Noong Ika-II Digmaang Pandaigdig (1939-1945), lumaban siya sa pananakop ng
mga Hapon bilang miyembro ng mga gerilya na nakabase sa Bohol. Noong 1946 ay naging puno siya ng
minoriya sa Senado.

Noong 1953 si Garcia ay nanombrahan bilang bise presidente na kabilang sa Tiket Nasyonalista na
pinangunguluhan ni Ramon Magsaysay, isang politikong Pilipino na bumuo at namuno sa isang pwersang
guerilla na lumaban sa pananakop ng mga Hapones. Nakamit nila ang mapagpasyang tagumpay, at
noong 1954, si Garcia ay naging bise presidente at Kalihim ng Suliraning Panlabas.

Noong Marso 1957 si Garcia ay naging presidente matapos pumanaw si Magsaysay sa isang aksidente sa
eroplano, at nagwagi rin siya sa Halalan ng Panguluhan noong Nobyembre 1957.

Habang nasa kapangyarihan, ang Pamahalaan ni Garcia ay nakipag-usap sa mga pinuno ng Bansang
Amerika upang mailipat sa kontrol ng Pilipinas ang mga hindi na ginagamit na Base Militar ng Amerika.
Sa kalaunan ay naging labis ang pagiging maka-Pilipino ni Garcia at ang pagsira sa kanya ay pinasimulan
sa mga pahayagan.
Diosdado Macapagal

Tinagurian si Diosdado Macapagal bilang "Batang Mahirap mula sa Lubao" dahil anak siya ng isang
mahirap na magsasaka. Isinilang siya sa San Nicolas, Lubao, Pampanga noong Setyembre 28, 1910 kina
Urbano Macapagal at Romana Pangan. Tumira siya isang tahanan at pumailalim sa pangangalaga ni Don
Honorio Ventura hanggang magtapos ng pagka-Duktor sa mga Batas mula sa Pamantasan ng Santo
Tomas noong 1936 at pumasok sa pulitika. Bayaw siya ni Rogelio de la Rosa, embahador ng Pilipinas sa
Cambodia.

Naging unang asawa niya si Purita de la Rosa. Nang sumakabilang buhay ito, naging pangalawang asawa
niya si Evangeline Macaraeg. Anak niya si Gloria Macapagal Arroyo, ang kasalukyang presidente ng
Pilipinas, at sina Maria Cielo Macapagal Salgado, Arturo Macapagal Arroyo, at Diosdado Macapagal
Arroyo, Jr.

Nagtapos siya ng elementarya mula sa Mababang Paaralan ng Lubao at ng sekondarya mula sa Mataas
na Paaralan ng Pampanga. Nagtapos siya ng kolehiyo mula sa Pamantasan ng Santo Tomas. Nagkamit
siya ng degri sa larangan ng Abogasya. Nagkamit din siya ng pagka-Doktor ng Batas na Sibil at Doktor ng
Ekonomiya.

Una siyang nagtrabaho bilang abogado para sa isang tanggapang Amerikano. Nahalal siya sa Kongreso
noong 1949 at sa muli noong 1953. Siya ang may-akda ng Batas ng Kalusugang Rural (Rural Health Law)
at ng Batas hinggil sa Naangkop na Mababang Sahod (Minimum Wage Law). Nanguna rin siya sa
delegasyong para sa Tratado ng Mutwal na Depensa ng Estados Unidos at Republika ng Pilipinas (US-RP
Mutual Defense Treaty). Nahalal siya bilang Pangalawang Pangulo noong 1957 at naging Pangulo noong
1961. Inilunsad niya ang Kodigong Pangrepormang Panlupang Pansakahan (Agricultural Land Reform
Code) at nilinis ang katiwalian sa pamahalaan. Limang taon siyang nagkaroon ng kaugnayan sa
Programang Sosyo-Ekonomiko para sa pagkontrol ng pangangalakal sa ibang bansa. Kilala rin siya sa
pagkakaroon ng nasyonalisasyon ng pagtitingi (retail) at dahil sa Panukalang Batas na Pangrepormang
Panglupa. Bilang dagdag, kabilang din sa kaniyang mga nagawa ang pagpapakalat ng Pambansang Wika,
ang pagbabago ng petsa ng Araw ng Kalayaan mula Hulyo 4 na naging Hunyo 12, ang pag-aangkin sa
Sabah (opisyal na iniharap noong Hunyo 22, 1962, at sa pagbubuo ng Maphilindo.

Ferdinand Marcos

Si Ferdinand Edralin Marcos ay ang ika-10 Pangulo ng Republika ng Pilipinas mula 30 ng Disyembre 1965
hanggang ika-25 ng Pebrero 1986. Siya ay isinilang noong Setyembre 11, 1917 sa Sarrat, Ilocos Norte. Si
Marcos ay nag-aral sa Maynila at nag-aral ng abugasya noong mga huling taon ng 1930 sa Unibersidad
ng Maynila. Nilitis siya para sa pagpatay sa kalaban sa pulitika ng kanyang ama noong 1933 at
napatunayang nagkasala noong Nobyembre 1939. Umapela siya sa Korte Suprema ng Pilipinas at
napawalang-sala pagkalipas ng isang taon.

Noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig siya ay naging isang opisyal sa armadong pwersa ng Pilipinas.
Ang pag-angkin ni Marcos na siya ay naging lider sa kilusang gerilya ng Pilipinas ay isang mahalagang
kadahilanan sa kanyang tagumpay sa pulitika, ngunit ipinahayag ng mga tala ng gobyerno ng Estados
Unidos na siya ay may maliit papel o hindi talaga bahagi sa mga gawaing kontra Hapon noong 1942-
1945.

Mula 1946 hanggang 1947 si Marcos ay naging technical assistant ni Manuel Roxas, ang unang pangulo
ng malayang republika ng Pilipinas. Siya ay miyembro ng Kapulungan ng mga Kinatawan ng Pilipinas
(1949-59), ng Senado (1959-65) at nagsilbi bilang pangulo ng Senado (1963-65). Noong 1965, si Marcos,
na isang kilalang miyembro ng Liberal Party na itinatag ni Roxas, ay tumiwalag dito matapos mabigo na
makuha ang nominasyon ng kanyang partido para sa pagka pangulo. Pagkatapos ay tumakbo siya bilang
kandidato ng Nasyonalista para sa pangulo laban sa pangulo ng Liberal, si Diosdado Macapagal. Nanalo
si Marcos at itinalaga bilang pangulo noong Disyembre 30, 1965. Noong 1969 siya ay muling nahalal at
naging unang pangulo ng Pilipinas na naglingkod sa ikalawang termino. Sa panahon ng kanyang unang
termino ay nagawa niyang mapabuti ang estado ng agrikultura, industriya, at edukasyon. Ngunit ang
kanyang administrasyon ay magulo dahil na rin sa dumaraming demonstrasyon at marahas na mga
aktibidad ng mga gerilya.

Noong Setyembre 21, 1972, ipinataw ni Marcos ang Batas Militar sa Pilipinas, dahil na rin sa pagkilos ng
mga komunista upang pabagsakin ang gobyerno. Ipinabilanggo ni Marcos ang mga oposisyong pulitiko at
ang armadong pwersa ng Pilipinas ay naging armado ng rehimen. Si Marcos ay binatikos ng mga lider ng
simbahan at sinalungat ng mga lider ng politika- lalo na ni Benigno Aquino, Jr., na ibinilanggo at ipiniit sa
loob ng halos walong taon. Sa mga lalawigan ng mga komunistang Maoist (Bagong Hukbong Bayan) at
mga separatistang Muslim (lalo na ng Moro National Liberation Front) nagsagawa ng mga girilyang
pagkilos upang pabagsakin ang sentral na pamahalaan. Sa ilalim ng batas militar ang pangulo ay
nagtatag ng mga pambihirang kapangyarihan, kabilang ang kakayahang isuspinde ang "writ of habeas
corpus". Ipinahayag ni Marcos ang katapusan ng batas militar noong Enero 1981, ngunit patuloy siyang
namamahala sa isang awtoritarian na paraan sa pamamagitan ng iba't ibang anyo ng saligang batas.
Nanalo siya sa halalan sa bagong nalikhang poste ng pangulo noong Hunyo 1981.

Ang asawa ni Marcos mula 1954 ay si Imelda Romuáldez Marcos, isang dating beauty queen. Si Imelda
ay naging isang makapangyarihang pigura pagkatapos simulan ang martial law noong 1972. Madalas
siyang mabatikos dahil sa kanyang pagtalaga sa kanyang mga kamag-anak sa mahahalagang posisyon sa
gobyerno, habang siya naman ay gobernador ng Metropolitan Manila (1975-86) at ministro ng mga
pamayanan ng tao at Ekolohiya (1979-86).

Ang mga huling taon ni Marcos sa kapangyarihan ay nasira dahil sa laganap na korapsyon sa gobyerno,
ekonomiyang hindi umuunlad, patuloy na hindi pagkakapantay-pantay sa pagitan ng mayayaman at
mahihirap, at ang tuluyang paglago ng rebolusyonaryong gerilyang komunista na aktibo sa mga rural na
lugar sa iba't ibang sulok ng Pilipinas.

Noong 1983 ang kalusugan ni Marcos ay nagsimulang bumagsak, at ang mga sumasalungat sa kanyang
pamamahala ay dumami. Noong Agosto 21, 1983, bumalik sa Maynila si Benigno Aquino, Jr. upang
magbigay ng alternatibo laban kay Marcos at sa lalong lumalakas sa New Poeple's Army (NPA). Ngunit
siya ay binaril at napatay sa pagbaba niya sa eroplano. Ang pagpatay ay nakita bilang gawain ng
pamahalaan at naging sanhi ng malawakang protesta laban sa gobyerno. Isang independiyenteng
komisyon na hinirang ni Marcos ang nagpatibay noong 1984 na mga matataas na opisyal ng militar ang
responsable sa pagpatay kay Aquino.

Upang muling ipahayag ang kanyang mandato, nagtawag si Marcos ng bagong halalan sa pagkapangulo.
Ngunit isang matinding kalaban sa pulitika ang lumitaw, ang biyuda ni Aquino, si Corazon Aquino, na
naging kandidato ng oposisyon para pagka presidente. Pinaniniwalaan ng marami na nakuhang talunin
ni Marcos si Aquino dahil lamang sa napakalaking pandaraya sa pagboto ng kanyang mga tagasuporta sa
halalan noong Pebrero 7, 1986. Habang labis na pinawalang-saysay sa sariling bayan at sa ibang bansa
ang kanyang kahina-hinalang pagkapanalo sa eleksiyon, mahigpit na pinananatili ni Marcos ang kanyang
pagkapangulo habang nahati ang militar ng Pilipinas sa pagitan ng mga tagasuporta niya at ng lehitimong
karapatan ni Aquino sa pagkapangulo. Natapos lamang ang isang matinding sagupaan na naganap sa
pagitan ng dalawang panig noong si Marcos ay umalis sa bansa noong Pebrero 25, 1986, sa paghimok ng
Estados Unidos. Tumakas siya papuntang Hawaii, kung saan siya ay nanatili hanggang sa kanyang
kamatayan noong September 28, 1989.

PROJECT IN T.L.E. 6

Submitted by:

Precious Mitch C. Dinawanao


Pupil

Submitted to:

Mrs. Teresa P. Raloso

Teacher

You might also like