Sanaysay at Talumpati

Ang Termino ng Sanaysay

 Balik Aral

ESSAIS PAGTATANGKA FRANCIS BACON

Michel De Montaigne Isang Pagtuklas, Isang Ama ng pormal na
pagsubok sa Anyo ng sanaysay
pagsulat

URBANA AT FELIZA PANAHON NG HAPON CARLOS PALANCA

Siglo-19 Gintong Panahon ng ay isang pinakabantog
Tagalog at pinakamatagal na
gawad pampanitikan 
AGA

Ang terminong sanaysay ay

binuo ni Alejandro G.
Abadilla (AGA) noong 1938,
hinalaw niya ito sa mga
salitang “pagsasalaysay ng
isang sanay.” O “nakasulat
na karanasan ng isang sanay
sa pagsasalaysay”.
 Pormal at Di Pormal na Sanaysay

a. Kuya, naghain na ako, tayo ay

1. magsalo.
b. Tol, Yung chibog naghihintay na,
attack na!

b. Ma’am, ipagpaumanhin niyo po

2. a. Ma’am, nalate ako. Sensya na po! ang pagkaantala ng aking pagdalo

sa inyong klase.

a. Hello! Anybody home! Dinig na

3. ng buong barangay ang bunganga

ko cellphone ka lang nang
cellphone maghapon. Di ka man
b. Anak, hindi ko hangad na
mapagalitan ka pero kailangan
mong maunawaan ang iyong
pagkakamali.
lang tumulong dito!
Ito ang itinumbas sa
essay sa Ingles na ang
orihinal na terminong
ESSAIS na galing sa
salitang frances at
nangangahulugang
“Pagtatangka”.
 TERMINO NG SANAYSAY
Ang sanaysay ay isang uri ng panitikan na
kadalasang naisusulat sa anyong tuluyan na
karaniwang pumapaksa tungkol sa mga
kaisipan at mga bagay-bagay na sadyang
kinapupulutan ng aral at aliw ng mga
mambabasa.
TERMINO NG SANAYSAY
Komposisyon itong taglay ang tatak ng
panlasa at hilig, reaksyon at palagay,
saloobin at paniniwala, kalagayan at
katauhan, karanasan at kaalaman ng bawat
may-akda.
 Termino ng Sanaysay

Nagkakaisa ang maraming mananaysay sa isang bagay ito

Personal na
ay lagging kaakibat ng “personal na pananaw: ng
pananaw manunulat”.

Inilalahad ng mananaysay kung ano ang tunay na naiisip o

nadarama sa mga samu’t saring pangyayari sa kanyang
Salamin ng paligid. Kung natutuwa, kanya itong ipinadarama, Kung
katauhan naiinis, nababagot, binabatikos ang kinaiinisan o
kinababagutan.
 Bahagi ng isang Sanaysay

GITNA
Kwento mo
SIMULA Sanhi at Bunga WAKAS
Tanong Paghahambing Sagot
Papansin Aral
Kasabihan Hamon
 Sanaysay bilang Panitikan
Ang sanaysay ay may
kahirapang bigyan ng tiyak
na katuturan. Sa lahat ng
uri ng katha, ang larangang
ito ang PINAKAMALAWAK
ANG SAKLAW.
Dahilan
● Hindi ito maaring limitahan sa
anyo at sa nilalaman
● Hindi tiyak ang haba
● Tumatalakay sa ano mang uri ng
paksa, mabigat man o magaan.
Sanaysay
Isang anyo ng panitikan na
ipinahahayag ang isang paraang
tahas ngunit masining.
 Kahulugan at Obserbasyon
(Edward Hoagland, Panimula, Ang Pinakamagandang Amerikanong Sanaysay: 1999. Houghton, 1999)

"Ang mga sanaysay ay kung paano tayo nakikipag-usap sa isa't isa sa pag-print ng mga
pag-iisip na hindi lamang upang maihatid ang isang tiyak na pakete ng impormasyon,
ngunit may isang espesyal na gilid o pagbalik sa personal nakarakter na isang uri ng
pampublikong sulat."
 Kahulugan at Obserbasyon
(G. Douglas Atkins, Binabasa ang Mga Sanaysay: Isang Imbitasyon . University of Georgia Press, 2007)

"Sinasabi niya sa katotohanan ang mga hadlang at nagsasabi ng katotohanan, ngunit tila
walang pakiramdam na makapagpapasaya o hugis, upang magpaganda, upang magamit
kung kinakailangan ng mga elemento ng mapanlikha at ang fictive - kaya ang pagsasama
nito sa halip nahihirapan sa kasalukuyang pagtatanghal ' creative nonfiction .' "
 Kahulugan at Obserbasyon
(Phillip Lopate, Ang Art ng Personal na Sanaysay Anchor, 1994)

"Ang mga sanaysay ay mga gawa ng sining sa akda. Ang kanilang walang kabuluhang anyo
ay higit na isang istratehiya upang sirain ang sakripisyo ng mambabasa sa hitsura ng di
matigas kaysa sa isang katotohanan ng komposisyon ....
 Ang Isang mabuting sanaysay ay may:

HINDI LANTAD ANG MAY PAGSASALAYSAY MAY ISANG PAKSA

PAGLALAHAD AT PAGLALARAWAN

MAY MALINAW NA KAWILI WILING PANIMULA AT WAKAS MAY MAGANDANG

HALIMBAWA, ANGKOP AT LAYUNIN
BATAYAN.
 Sa simula ng sanaysay, ibagay sa haba nito, paksa at layunin
nito. Dapat maging kaakit-akit ang bahaging ito.

PAPANSIN
PANGUNGUSAP NA NAKAKATAWAG PANSIN
TANONG PAMBUNGAD NA SALAYSAY KASABIHAN
SINIPING PAHAYAG
DIYALOGO
PAGGAMIT NG
TALASALITAAN
KATANUNGAN
 HABANG BATA PA

PAPANSIN
“Tay masakit po, Hindi ko na po ito gagawin ulit,
patawarin mo po ako.” ito ang mga sigaw ng isang
TANONG bata isang umaga na gumising sa akin. KASABIHAN
“Kabataan ang pag-asa ng bayan.” wika
Gusto mo rin bang bumalik sa
ng ating pambansang bayani na si Dr.
panahon ng iyong pagiging bata?
Jose Rizal.