Module 777

Republic of the Philippines
Department of Education
Division of Pagadian City
Araling Panlipunan
Unang Markahan – Modyul 7:
Naisasagawa ang mga Hakbang ng
CBDRRM Plan
1 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

Panimula
Ang Modyul na ito ay inihanda ng may- akda upang maging kagamitan para sa
magaaral na matuto sa asignaturang Araling Panlipunan ng Ikasampu na Baitang.
Ang nilalaman at aralin ay naaayon sa pangangailangan na nakasaad ng pamantayan
sa pagkatuto mula sa unang markahan.
Ang pagiging handa sa pagharap sa mga hamong pangkapaligiran ay mahalaga
dahil sa kasalukuyan itinuturing ang Pilipinas bilang isa sa mga bansang may
mataas na posibilidad na makaranas ng iba’t ibang kalamidad at suliraning
pangkapaligiran. Sa modyul na ito, pagtutunan mo ng pansin ang mga suliranin at
hamong pangkapaligiran na nararanasan sa kasalukuyan. Inaasahan na masagot mo
ang tanong na: Paano mabisang matutugunan ang mga suliranin at hamong
pangkapaligiran
Ang modyul na ito ay dinisenyo at nilikha kung saan una sa isip ng manunulat ang
kaalamang malilikom mo bilang mag-aaral.Ito ay ginawa upang makatulong sa iyo na
matutunan ang Kontemporaryong Isyu,konsepto,at kahalagahan nito. Ang modyul na
ito na magamit ang iba’t ibang sitwasyong pangkaalaman.Ang mga aralin ay inihanay
upang makasunod sa istandard na pagkakasunod-sunod sa asignatura. Ganoon pa
man ang pagkakasunod-sunod ng iyong mga binasa ay maaaring mabago batay sa
uri ng teksbuk o sanggunian na iyong ginagamit.
Alamin
Bakit kailangan ang CBDRM Approach sa pagharap sa mga hamon at
suliraning pangkapaligiran? Pinakamahalagang layunin ng Philippine
National Disaster Risk Reduction and Management Framework (PDRRMF)
ay ang pagbuo ng disaster-resilient na mga pamayanan. Ibig sabihin, ang
lahat ng mga pagpaplano, pagtataya, at paghahandang nakapaloob sa
disaster management plan ay patungo sa pagbuo ng isang pamayanang
handa at matatag sa pagharap sa mga hamong pangkapaligiran. Malaki
ang posibilidad na maging disaster-resilient ang mga pamayanan kung
maayos na maisasagawa ang Community-Based Disaster and Risk
Management Approach.
Pagkatapos nito, inaasahang ikaw ay maging mulat sa hakbang na dapat

gawin sa ano mang kalamidad o sakuna.
Balikan

Gawain 1: GRAPHIC ORGANIZER
Panuto: Punan ang graphic organizer sa mga konsepto na may kaugnayan
sa ikalawang yugtong CBDRRM.
Tuklasin
Gawain 2: LARAWAN-SURI
Panuto: Suriin ang larawan na may kaugnayan sa dapat gawin sa
panahon ng sakuna, pagkatapos ay sagutin ang pamprosesong
tanong.
Pamprosesong Tanong:
1. Ano ang mahihinuha mo sa larawang nakita?
_ _ _ _ _
_ _
2. Ano ang iyong tugon kung ikaw ay nakaranas nang ganitong

sitwasyon?
_ _ _ _
_ _
Suriin
Gawain 3: Basa-Suri.

Ang damage at loss ay magkaugnay dahil ang loss ay resulta ng mga
produkto, serbisyo, at imprastraktura na nasira. Halimbawa, ang
pagbagsak ng tulay ay damage, ang kawalan ng maayos na daloy ng
transportasyon ay loss. Ang pagkasira ng mga lupaing-taniman ay damage
samantalang ang pagbaba ng produksiyon ng palay ay loss. Isa pa ring
halimbawa ay ang pagguho ng ospital dahil sa lindol ay maituturing na

damage. Samantala, ang panandaliang pagkaantala ng serbisyong
pangkalusugan ay maituturing na loss. Mahalagang maunawaan mo na sa
yugtong ito ay napakahalaga ng koordinasyon ng lahat ng sektor ng lipunan
na kasama din sa pagsasagawa ng una at ikalawang yugto. Kadalasan kasi

ay nababalewala ang nilalaman ng DRRM plan kung walang maayos na
komunikasyon lalo sa pagitan ng iba’t ibang sektor sa oras na nararanasan
ang isang kalamidad. Mahalaga rin ang kaligtasan ng bawat isa kaya sa
pagsasagawa ng disaster response ay dapat isaalaang- alang ng mga
mamamayan ang kanilang kakayahan sa pagsasagawa nito. Maaaring
gamitin ang mungkahing checklist sa pagbuo ng ulat tungkol sa needs,
damage, at loss assessment.

Pagyamanin

Gawain 4: TUGUNAN MO!
Panuto: Batay sa teksto na binasa sa itaas, magbigay ng limang halimbawa
na tinataya sa bawat uri ng disaster response. Isulat sa graphic organizer ang
inyong sagot.
Pagyamanin
Gawain 5: Punan Mo Ko!
Panuto: Batay sa teksto na binasa sa itaas, punan ng sagot ang hanay B

sa mga maging epekto/bunga ng mga hakbang ng pamahalaan,
mamamayan na nasa hanay A, na sumusuporta sa mga pangyayari sa
apektadong lugar.

Isaisip
Gawain 6: TALAHANAYAN!
Panuto: Punan ng sagot ang tsart sa ibaba ng mga hakbang na
kinakailangan mong gawain upang makatulong sa panunumbalik ng mga
nasirang bagay dulot ng kalamidad.

Isagawa
Gawain 7: SLOGAN!
Panuto: Gumawa ng “slogan”para makahikayat sa kapwa kabataan

tungkol sa kahalagahan ng pagiging mulat sa mga hakbang na dapat
gawin sa ano mang kalamidad o sakuna.
Tayahin
Panuto: Basahing mabuti at unawain ang mga katanungan sa bawat aytem.

Piliin at bilugan ang titik ng tamang sagot mula sa pagpipilian.
1. Saang yugto ng DRRM plan nabibilang ang pagpapanumbalik ng sistema

ng komunikasyon at transportasyon, suplay ng tubig at kuryente at
apgkukumpuni ng bahay?
A. Disaster Prevention and Mitigation

B. Disaster Preparedness
C. Disaster Response
D. Disaster Rehabilitation and Recovery

2. Ang sumusunod ay mga hakbang na ginagawa sa yugtong
Rehabilitation at Recovery maliban sa____________.
A. Programa ng pagpapayo sa mga pamilya na nawalan ng mahal sa
buhay
B. Panunumbalik ng serbisyo tulad ng daan, tubig, kuryente at
komunikasyon
C.Pagsasagawa ng Duck, Cover and Hold
D.Pagbibigay ng tulong pinansyal sa mga apektadong lugar
3. Alin sa mga sitwasyon ang nagpapakita ng hakbang ng pamahalan sa

pagtatayo muli ng pisikal na imprastraktura
A. Nagpapautang ang SSS at GSIS ng pera sa mga apektado ng
kalamidad
B. Inayos ang tulay at daan na nasira ng bagyong Yolanda
C. Nagsagawa ng debriefing ang Red cross sa mga pamilyang apektado
ng kalamidad.
D. Inaayos ng Water District ang linya ng tubig.

pagbibigay serbisyo sa biktima ng kalamidad?
A. Ipinatayo muli ang pagawaan ng sardinas dahil sa bagyong yolanda
B. Inayos ng Telecomunications company ang linya ng komunikasyon
matapos masira ng kalamidad.
C. Nagsagawa ng debriefing Red Cross sa mga pamilyang apektado ng
kalamidad
D.Nagbigay ng pangkabuhayan Showcase ang OWWA sa OFW na
apektado ng COVID 19 Pandemic

pagtatayo muli ng pisikal na imprastraktura?
A.Nagpapautang ang SSS ng pera sa mga apektado ng kalamidad
B.Ipinatayo muli ang pagawaan ng sardinas dahil sa bagyong yolanda
C.Inaayos ng Water District ang linya ng tubig
D.Nagsagawa ng debriefing ang Red cross sa mga pamilyang apektado
ng kalamidad
6. Ito ay tumutukoy sa mga pangunahing pangangailangan ng mga

biktima ng kalamidad tulad ng pagkain, tahanan, damit, at gamot.
A. Damage Assessment
B. Disaster Response
C. Loss Assessment
D. Need Assessment

7. Ang kawalan ng maayos na daloy ng transportasyon ay maituturing na;
A. Damage Assessment
B. Disaster Response
C. Loss Assessment
D. Need Assessment
8. Sa pagkakataong ito ay tinataya kung gaano kalawak ang pinsalang

dulot ng isang kalamidad.
A. Damage Assessment C. Loss Assessment
B. Disaster Response D. Need Assessment
9. Ito ay sitwasyon na kung saan Ilang mangingisda ang nawala dahil sa

malakas bagyo.
A. Damage Assessment C. Loss Assessment
B. Disaster Response D. Need Assessment
10. Ito ay ay tumutukoy sa bahagya o pangkalahatang pagkasira ng mga

ariarian dulot ng kalamidad
A.Damage Assessment C.Loss Assessment
B.Disaster Response D.Need Assessment

10
English

Quarter 1 – Module 7:
Direct and Indirect Signals

What I Need to Know
Skills and Competencies/Objectives:

At the end of this module, you should be able to:
• identify direct signals in sentences and paragraphs;

• determine indirect signals in written text; and
• single out direct and indirect signals used by a speaker EN10LCId-
4.1
PRE-TEST
Directions: Choose the letter of the best answer. Write your answer in your
activity notebook.
1. In the rules in writing quotation marks, the first word of a quoted

sentence should always be ______________________.
A. bolded B. capitalized
C. italicized D. underlined
2. When one reports what others have said word for word, this is called
________________.
A. direct discourse B. discourse
C. indirect discourse D. indirect quotation
3. The rules state that you can include _____________ sentences inside a
single set of quotation marks.
A. chosen B. individual
C. multiple D. single
4. When the ____________ speech comes ___________ the verb of speaking,

you use a comma after the verb of speaking and before the quoted
speech.
A. quoted; after B. quoted; before
C. underlined; before D. underlined; after
5. When quotation marks are put in ___________________, care must be taken

to verify that verb tenses reflect the change in temporal context.
6. What refers the report of the exact words of an author or speaker?

A. direct signal B. discourse
C. indirect signal D. interpretation
7. What is usually used to talk about the past, so we normally change the
tense of the words spoken?
A. direct Signal B. discourse
C. indirect Signal D. interpretation
8. What symbol is used to signify direct signal?

A. comma B. exclamation point
C. period D. quotation marks
9. What is used to signal indirect discourse?

A. seem B. that
C. tell D. whom
10. When the verb in the reported discourse is conjugated, it is generally

preceded by that, however, the inclusion of that is ________________.
A. not optional B. obliged
C. optional D. required
11. How do we write the following in direct speech? Jessie said I am feeling
happy today.
A. Jessie said "I am feeling happy today." B. Jessie said, "I am feeling
happy today".
C. Jessie said, "I am feeling happy today."
D. Jessie said, "I am feeling happy today?
12. What punctuation mark is missing in the sentence that follows? Jenny
asked "Is everybody ready for tonight’s party?"
A. ! B. ?
C. , D. .
13. Which is correct?

A. He said, “Could you please repeat the question"?
B. He said, Could you please repeat the question?”
C. He said, "could you please repeat the question?”
D. He said, “Could you please repeat the question?”
14. What is wrong with this sentence?

I said to him, “Why are you working so hard”?
A. There should not be a comma before the spoken words begin.
B. There should be a full-stop after the word hard.

C. The question mark should be closed by quotation marks.
D. The word Why should be lower case.
15. What needs to be corrected?

Allen asked, "did you watch the replay of Pacquio fight last night" A. Add a
question mark at the end.
B. Capitalize the word did and add a question mark after night.
C. Capitalize the word did and add an exclamation mark at the end.
D. Capitalize the word did and add a question mark at the end.
What I Know
Can you spot the difference between the two statements? Write you’re your
answer.
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________
What’s In
In the previous module you were able to learn about the use of implicit and
explicit signals as well as the use of verbal and non-verbal phrases made by the
speaker to highlight important points in a discourse.
This time you will deal with direct and indirect signals and dig deeper into
their usage as you study further the significance of direct and indirect signals and
how to point them out easily in any written text.
Identifying direct and indirect signals in the paragraph or any written texts
may sometimes be confusing at first encounter. This module will enable you to
further comprehend and master the rules in the use of direct and indirect signals
whether in dialogues and written outputs as well as easily point out the mere
differences between them and their significance to our communication process.

But of course, you can do it!
Indirect Signal, also called reported speech, tells you something about
what is being said but the exact words of the speaker are not used, hence it is
called indirect.
Reporting verbs such as say, tell and ask are used. The word that is also
used to introduce the words being reported. Here, you are just like a news
reporter reporting what you hear or read from another source. Task 2: Let’s
Sing
Direction. Sing the song from the Greatest Showman. Then in 5 sentences, write
what the I in the song is trying to tell the audience.
This Is Me
I am not a stranger to the dark
Hide away, they say
'Cause we don't want your broken parts
I've learned to be ashamed of all my scars
Run away, they say
No one'll love you as you are
But I won't let them break me down to dust
I know that there's a place for us For we
are glorious
When the sharpest words wanna cut me down
I'm gonna send a flood, gonna drown 'em out
I am brave, I am bruised
I am who I'm meant to be, this is me
Look out 'cause here I come
And I'm marching on to the beat I drum

I'm not scared to be seen
I make no apologies, this is me
Another round of bullets hits my skin
Well, fire away 'cause today, I won't let the shame sink in We are
bursting through the…
What Is It
Direct signal denotes the report of the exact words of an author or

speaker. It is generally signaled by the presence of quotation marks (" "). When
one reports what others have said word for word, this is called direct discourse.
Let us take examples from the text. Observe how the quotation marks were
utilized and where they are placed in the sentences.

"Surely Athena herself must have taught her," people would murmur to one
another.
"Who else could know the secret of such marvelous skill?"
"Stupid old woman," said Arachne indignantly.

Notice that the lines, the exact words of the speaker, are enclosed with
quotation marks. These are examples of a direct signal.
Simple rules in using indirect signals:
A. Quotation marks are not used:
Direct signal: "I cannot believe what I heard," she cried.

Indirect signal: She said that she could believe what she heard.
B. When the verb in the reported discourse is conjugated, is it generally

preceded by that; however, the inclusion of that is optional.
• She said that she will not live under this insult.
• She said she will not live under this insult.
• They informed us that the plane was delayed.
• They informed us the plane was delayed.
C. Imperative forms, when recounted in indirect signal, generally become

infinitive constructions where to is used before the imperative statement:
Direct signal: He told me, "Write to me." Indirect
signal: He told me to write him.
Direct signal: I told them, "Get out of here!" Indirect
signal: I told them to get out of here.
D. When quotation is put in indirect signal, care must be taken to verify that
verb tenses reflect the change in temporal context, meaning the time the
action takes place. Hence a change in tense is done here:
Direct signal: She said, "I will be on time." Indirect
discourse: She said she would be on time.
Direct discourse: When he called he said, "I am at the airport"
Indirect discourse: When he called he said he was at the
airport.
What’s More
Task 3: Identifying Direct Quotations
Directions: The following are paragraphs taken from the story “Arachne” as retold
by Olivia Coolidge. Analyze each paragraph and in your activity notebook, copy all
sentences with direct signals. Make sure to never miss any dialogue and
conversation from the text.
1.- 2.
At last Arachne's fame became so great that people used to come from far
and wide to watch her working. Even the graceful nymphs would steal in from
stream or forest and peep shyly through the dark doorway, watching in wonder
the white arms of Arachne as she stood at the loom and threw the shuttle from
hand to hand between the hanging threads, or drew out the long wool, fine as a
hair, from the distaff as she sat spinning. "Surely Athena herself must have
taught her," people would murmur to one another. "Who else could know the
secret of such marvelous skill?"
3.- 4.
One day when Arachne turned round with such words, an old woman
answered her, a gray old woman, bent and very poor, who stood leaning on a staff
and peering at Arachne amid the crowd of onlookers. "Reckless girl," she said,
"how dare you claim to be equal to the immortal gods themselves? I am an old
woman and have seen much. Take my advice and ask pardon of Athena for your
words. Rest content with your fame of being the best spinner and weaver that
mortal eyes have ever beheld."
5.- 6.
"Stupid old woman," said Arachne indignantly, "Who gave you a right to
speak in this way to me?” It is easy to see that you were never good for anything
in your day, or you would not come here in poverty and rags to gaze at my skill. If
Athena resents my words, let her answer them herself. I have challenged her to a
contest, but she, of course, will not come. It is easy for the gods to avoid matching
their skill with that of men.
7.- 10.
Arachne stood there a moment, struggling with anger, fear, and pride. "I will
not live under this insult," she cried, and seizing a rope from the wall, she made a
noose and would have hanged herself. The goddess touched the rope and touched
the maiden. "Live on, wicked girl," she said. "Live on and spin, both you and your
descendants. When men look at you they may remember that it is not wise to
strive with Athena." At that the body of Arachne shriveled up; and her legs grew
tiny, spindly, and distortedly. There before the eyes of the spectators hung a little
dusty brown spider on a slender thread.
Task 4: Change Signals
Directions: In your answer sheet, copy each sentence and convert it to Indirect
Speech following the given rules.
Example: “I had pancakes for breakfast,” announced Kathleen.
Kathleen announced that she had pancakes for breakfast.
1. “I am going back to school today,” said Glorice.

2. My mother replied, “I will be glad to help you.”
3. “Tell me what happened,” I pleaded. “I am dying to hear the news.”
4. The driver asked us, “Where shall I drop you?”
5. The conductor sighed, “Don’t you have the correct change?”
6. “The piano costs 7,000 pesos,” the salesclerk added.
7. “I am happy,” she declared. “I just heard the news on the radio.”
8. My little brother says, “I have the prettiest sister.”
9. The little boy rapped the gavel and said like a judge, “I want my order now!”
10. “I am so pleased I can visit you,” wrote Joyce. “I have missed you since last
year.”
What I Have Learned
Direction: In your answer sheet, copy what is written below and fill the blanks to
complete the paragraph.
Task 5: I Remember
From the lessons and discussions mentioned above, I learned that….

1
__________________ denotes the report of the exact words of an author or
speaker. It is generally signaled by the presence of quotation marks 2 ( _______).
When one reports what others have said word for word, this is called
3
________________. It is generally signaled by the presence of 4________________
placed the 5___________________ words of the author or speaker.
6
______________________ is used to report what has been said, so we
normally change the tense of the words spoken. We use reporting verbs like
7
______, tell, 8 ________, and we may use the word 9________ to introduce the
reported words. It usually denotes to convey a report of something that was said
or written rather than the exact words that were spoken or written. Indirect signal
entails certain changes.
To further understand how indirect signals work here are some tips you have to
remember:
10
_________________ are not used.
When the verb in the reported discourse is conjugated, is it generally preceded
by _________; however, the inclusion of that is 12_______________.
11
13
___________________ forms, when recounted in 14_____________ signal, generally
become infinitive constructions:
When a ____________15 is put in indirect signal, care must be taken to verify
that verb tenses reflect the change in temporal context.

What I Can Do
Task 6: Apply It
A. Directions: Copy each sentence that needs quotation marks, adding the
quotation marks that are needed. If no quotation marks are needed, write
correct.
Example: I had pancakes for breakfast, announced Kathleen.

“I had pancakes for breakfast,” announced Kathleen.
1. I am going to take my driver’s test today, said Gloria.

______________________________________________________________
2. My father replied, I will be happy to help you.

______________________________________________________________
3. Tell me what happened, I pleaded. I can’t wait to hear the news.

______________________________________________________________
4. The principal asked us if we were on our way to the concert.

______________________________________________________________ 5.
The bus driver sighed, don’t you have the correct change?
______________________________________________________________ 6.
The salesclerk told us the price of the piano.
______________________________________________________________ 7.
I know, she answered. I just heard the news on the radio.
______________________________________________________________ 8.
My little brother says I am the world’s bossiest sister.
______________________________________________________________
9. The judge rapped the gavel: I want order in the courtroom!

___________________________________________________________________
10. I am so pleased you can visit us, wrote Joyce. We have all missed you
since you moved away.
______________________________________________________________

B. irections: Copy the following sentences by converting the following from
a direct to an indirect discourse. Use your answer sheet to write your
answers.
1. John 11:35, the shortest verse in the bible says, “Jesus wept.”
___________________________________________________________
2. Chaucer’s Canterbury Tales begins with the following words: “When in
April the sweet showers fall…”
__________________________________________________________
3. “She had bought,” Flannery O’Connor wrote, “a new dress for the occasion.”
___________________________________________________________
4. In his essay, Dunkirk wrote, “Winston Churchill describes the most famous
retreat in history.”
___________________________________________________________ 5.
“What factors led you to that conclusion?” she asked.
___________________________________________________________
6. John’s chats, “I can jog even with my eyes closed.”
___________________________________________________________
7. Bill continued, “’Then my sister said, ‘I am going to marry Mario!’ And my
mother began to cry.”
___________________________________________________________
8. In Shakespeare’s Romeo and Juliet, Romeo sighs,… “O! that I were a glove
upon that hand..”
___________________________________________________________
9. “That’s my final decision,” he shouted. “Take it or leave it.”
___________________________________________________________
10. “Remember to cross the street carefully,” he said.
__________________________________________________________
Assessment
Directions: Choose the letter of the best answer. Write the answers in your
answer sheet.
1. What refers the report of the exact words of an author or speaker?

A. direct signal B. discourse
C. indirect signal D. interpretation
2. What is usually used to talk about the past, so we normally change the tense
of the words spoken?
A. direct signal B. indirect signal
C. discourse D. interpretation

3. What symbol is used to signify direct signal?
A. comma B. exclamation point
C. period D. quotation marks
4. One of the following is used to signal indirect discourse.

A. ask B. however
C. refuse D. keep
5. When the verb in the reported discourse is conjugated, is it generally preceded

by that, however, the inclusion of that is ________________.
A. not optional B. obliged
C. optional D. required
6. In the rules of writing quotation marks, the first word of a quoted sentence
should always be ______________________.
A. bolded B. capitalized
C. italicized D. underlined
7. When one reports what others have said word for word, this is called
________________.
8. The rules state that you can include _____________ sentences inside a single
set of quotation marks.
A. chosen B. individual
C. multiple D. single
9. When the ____________ speech comes ___________ the verb of speaking, you use
a comma after the verb of speaking and before the quoted speech.
A. quoted; before B. quoted; after
C. underlined; before D. underlined; after
10. When a quotation is put in ___________________, care must be taken to verify

that verb tenses reflect the change in temporal context.
C. indirect discourse D. indirect Quotation

Edukasyon sa Pagpapakato

Handa ka na bang alamin ang bagong
aralin sa modyul na ito? Marami na
bang tanong ang bumagabag sa iyo
galing sa nakaraang modyul na binasa
mo? Huwag mag - alala, ang lahat ng ito
ay makatutulong para sa iyo.
Alamin
Ngayon na nasa ika sampung baitang ka na ,mulat ba ang
iyong mga mata sa mga nangyayari sa iyong paligid? Iba’t- ibang
uri ng tao ang iyong nakikita at nakasalamuha sa bawat araw at may
iba’t- ibang katayuan sa buhay. May mayaman, may mahirap, may
labis ang katalinuhan, mayroon namang hirap na hirap sa pag-
unawa ng mga aralin sa paaralan. Marahil, katulad ng ibang tao,
mayroon ka ring mga tanong sa iyong isip, di ba? Kung talagang may
dignidad ang tao bakit hindi pantay-pantay ang tao sa mundo? Bakit
may naaapi? Nanatili na ba lamang ang pangayayaring ito? Walang
bang kasagutan ang mga tanong na ito o ikaw ba ay may ay
may naiisip upang mahanap ang mga kasagutan sa mga tanong
na ito? Makatutulong sa iyo ang aralin na ito upang masagot ang
ilan sa iyong mga katanungan. Nakahanda ka na ba?
Sa aralin na ito, inaasahang maipamamalas mo ang sumusunod

na kaalaman, kakayahan at pag-unawa:
Nandito ka na sa bahaging
napakaganda dahil malalaman
mo ang iyong kakayahan.
1. Nakapagpapaliwanag ng kahulugan ng dignidad ng tao.
Subukin
Paunang Pagtataya
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang mga aytem at piliin ang

titik ng pinakatamang sagot. Isulat ang mga sagot sa
iyong kuwaderno.

A. TAMA O MALI (10 aytems)
___________ 1. Kung ano ang makasama sa iyo ay makabubuti sa iyong

kapuwa.
___________ 2. Kung ano ang makabubuti sa iyo ay makabubuti din sa
kaniya.
___________ 3. Ang dignidad ay nangangahuluganag karapat-dapat sa
kapuwa. ___________ 4. Mahalin mo ang iyong kapuwa katulad ng
pagmamahal mo sa iyong sarili.
___________ 5. Ang talento ng tao ay magkapantay-pantay. ___________
6. Ang tao ay may dalawang kalikasan, pangkatawan at Pang-

espiritwalidad.
___________ 7. Ayon kay Patrick Lee, ang dignidad ay binabatayan ng
tatlong elemento.
___________ 8. Dahil sa digidad ang lahat ay nagkakaroon ng
karapatan. ___________
9. Dahil sa mata ng Diyos ang pamumuhay ng tao ay hindi pantay-
pantay kaya may mayaman at mahirap.
___________10.Ang paggalang sa sarili at sa kapuwa ay isa sa mga
batayan
ng dignidad.
B. PAGPIPILI-PILI : Piliin ang pinakatamang sagot at isulat ang

titik sa kuwaderno.
______ 1. Alin sa sumusunod ang hindi batayan sa dignidad ng tao?
a. Igalang ang sariling buhay at buhay ng kapuwa.

b. Isaalang-alng ang kapakanan ng kapuwa bago
kumilos.
c. Tumulong sa kapuwa kung may ibalik sa iyo.
d. Pakitunguhan ang kapwa ayon sa iyong nais na gawin
nilang pakikitungo sa iyo.
_________ 2. Alin sa mga sumusunod ang hindi mo makikita na
nagbigay pagpapahalaga sa dignidad ng tao?
a. Tulungan mong ma-iangat ang kanyang sarili, kaya

bigyang panahon sa pag-uusap.
b. Huwag kang magpapagod hangga’t nakikita mo ang
pagtitiwala sa kanyang sarili.

c. Makinig ka sa kanyang mga opinion suggestion upang
makikita niya ang kahalagahan ng kanyang sarili.
d. Maraming negatibong palagay at paghuhusga ang
kanyang narinig.
_________3. Ano ang ibig sabihin sa kasabihang: “Huwang mong gawin
sa iba ,
Ang ayaw mong gawin ng iba sa iyo.” Alin ang hindi kahulugan sa
Kasabihang ito?
a. Kung ano ang makakabuti sa iyo ay makakabuti din sa

iba.
b. Kung ano ang makakasama sa iyo makakasama din sa
kapwa.
c. Kung gusto mo na walang mangyayaring masama sa
iyo huwag Kang manakit sa iba.
d. Kung ano ang makasama sa iyo, ito ay makabubit sa
iba.
O, ano? Nahirapan ka ba? Kumusta ang iyong

iskor? Kung hindi umabot sa kalahati ang iyong
nakuhang tamang sagot ok lang yan. Huwag
mabahala. Maging tapat lang sa iyong gagawin
at siguradong magkakaroon ng paglago sa iyong
matututuhan. Kung ang nakuha mo ay higit sa

kalahati pataas, magaling dahil nasa lebel ka na
patungo sa pagiging bihasa. Kaya patuloy na
tuklasin ang mahahalagang kaalaman, at
kasanayan sa modyul.
Balikan
Sa puntong ito, tayo
ay magbabalik - aral
sa iyong napag -
aralan.
Kung natatandaan mo pa ang naunang aralin natin tungkol sa

Ang Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan, malinaw na ipinaliliwanag
doon kung paano hinuhubog ang ating pagkatao gamit ang tama at
positibong kilos lalung-lalo na sa paggamit ng kalayaan. Na sa bawat
desisyon na ginawa natin ay may tiyak na patutunguhan. Kahit anong
mga balakid sa buhay na ating nararanasan, alam natin kung paano
ito napagtatagumpayan. Ayon pa sa kasabihan; “Higit na nagiging
Malaya ang tao kapag ginagawa niya ang mabuti. Walang tunay na
kalayaan kundi pagmamahal at paglilingkod.” Tama!
Ngayon, ang paggamit natin ng kalayaan ay higit pa nating
mapaunlad kapag matututunan natin at mauunawaan ang tungkol sa
dignidad. Ang dignidad ang siyang pinagbabatayan natin sa paggawa
ng tamang kilos dahil bahagi ito ng ating pangangalaga ng ating
reputasyon bilang isang tao. Halika, samahan mo akong tuklasin ito!
Tuklasin
Handa ka na ba sa mga
gagawin? Tingnan ang
graphic organizer sa
ibaba!
Gawain 1:
Panuto: Tingnan ang salita sa graphic organizer, magbigay ng mga

mahahalagang konsepto, mga salita o kahulugan ng dignidad batay
sa iyong sariling pag-unawa. Isulat ang iyong sagot sa kuwaderno.
DIGNIDAD

Suriin
Ano kaya ang kahulugan ng dignidad?

Ating suriin.
Ano ang ibig sabihin ng dignidad?

Ang ibig sabihin ng dignidad ay ang karapatan o pagiging
karapat-dapat ng tao na mabigyan ng respito at pagpapahalaga
mula sa kanyang kapwa tao.
Kailangang tandaan na ang pagkakaroon ng dignidad ng isang
tao ay hindi nakasalalay sa kanyang edad, anyo, katayuan o estado
sa pamumuhay.
Pinagmulan ng Salitang "Dignidad"
● Ukol sa kasaysayan ng salitang dignidad, ang salitang ito ay

galing sa salitang Latin na "dignus". Ang ibig sabihin ng
"dignus" ay "karapatdapat".
● Mga Halaga o "Values" na nangingibabaw sa pagkakaroon ng
dignidad.
● Upang mangibabaw ang dignidad, kailangan ay mayroong
mga sumusunod na dalawang halaga o "values":
a. paggalang
b. respeto
Ayon kay Propesor Patrick Lee, ang dignidad ang

pinagbabatayan kung bakit obligasyon ng bawat tao ang
sumusunod:
● Igalang ang sariling buhay at buhay ng kapwa

Halimbawa :
Sa kabila ng kahirapan sa buhay, hindi gagawin ng isang
tao ang magbenta ng sariling laman o magnakaw na
nagpapababa ng sariling pagkatao. Sa kabilang dako, kailangan
mong tandaan na ang iyong kapwa ay hindi dapat gamitin para
sa sariling kapakinabangan.
● Isaalang-alang ang kapakanan ng kapwa bago

kumilos.Karaniwang naririnig mula sa matatanda na
bago mo sabihin o gawin ang isang bagay ay makasampu mo
muna itong isipin. Ano ang magiging epekto sa iba ng iyong
gagawin? Nararapat pa ba itong gawin o hindi na?
● Pakitunguhan ang kapwa ayon sa iyong nais na gawin
nilang pakikitungo sa iyo. Ang prinsipyong ito ay
nagpapatunay anomang gawin mo sa iyong kapwa ay
ginagawa mo rin sa iyong sarili. Ang paggalang sa karapatan
ng iyong kapwa, pagmamahal, pagpapahalaga sa buhay,
kapayapaan, katotohanan ay ilan sa mga pagpapahalaga
tungo sa mabuting pakikipag-ugnayan. Ang mga ito rin ang
nararapat na ipakita mosa iyong kapwa.
Paano mo maipakikita ang pagkilala at pagpapahalaga sa dignidad

ng isang tao?
1. Pahalagahan mo ang tao bilang tao. Ibig sabihin, hindi siya

isang bagay o behikulo upang isakatuparan ang isang bagay
na ibig mangyari.
• Lalong hindi dahil siya ay nagtataglay ng mga
katangiang mapakikinabangan. May ilang mga taong
nagiging makasarili na ang tingin sa tunay na saysay o
halaga ng kaniyang kapwa ay batay sa pakinabang na
maaari nilang makuha mula rito.
• Maraming mga kompanya na binabale-wala na lamang

ang maraming taong nagserbisyo ang kanilang mga
empleyado sa dahilang hindi na sila kasimproduktibo at
epektibo noong sila ay bata pa at malakas.
• Hindi nawawala ang pagiging tao at ang kaniyang dangal

dahil sa pagtanda. At lalo’t higit hindi sila katulad ng
isang bagay na basta na lamang itatapon at isasantabi
kung luma na at wala nang pakinabang.
• Wala man siyang tinapos na kurso, siya man ay bata o

matanda o may espesyal na kondisyon, ay nararapat na
igalang.
2. Ang paggalang at pagpapahalaga sa dignidad ng tao ay

ibinibigay hangga’t siya ay nabubuhay. Dapat ay patuloy
mong isinasaalang-alang at hinahangad ang lahat ng
makabubuti para sa iyong kapwa. Halimbawa:
Ang pagmamahal ng anak sa magulang ay dapat
walang pasubali o walang hinihintay na kapalit
(unconditional). Hindi nararapat na mabawasan ang
paggalang ng anak sa kaniyang mga magulang kapag ang
mga ito ay tumanda na at naging mahina. Mahalagang iyong
isaisip at isapuso: Ang tao ang pinakabukod-tangi sa lahat
ng nilikha ng Diyos dahil sa taglay niyang isip at kilos loob.
Nakatatanggap tayo ng labislabis na biyaya, pagmamahal at
pagpapahalaga mula sa Kaniya. Kung minsan bulag tayo sa
katotohanang ito kung kaya nakararamdam tayo ng
kakulangan.
Hinahanap natin sa ating sarili ang lahat ng ating
nakikita sa ating kapwa. Sa ganitong paraan, inaakala natin
na tayo ay napagkakaitan.
• Ang lahat ng materyal na bagay ay sa lupa lamang, hindi

natin dapat na inuubos ang ating panahon at pagod sa
mga bagay na ito.
• Ang di matinag na karangalang taglay ng tao ay ang

pinakamahalagang ari-arian ng isang tao.
• Nagmumula ang kahalagahang ito hindi sa anomang

“mayroon” ang isang tao kung hindi “ ano” siya
bilang tao.
• Kung ang lahat ng tao ay mabibigyang-linaw ukol sa

bagay na ito, hindi na magiging mahirap ang
pagpapanatili ng mataas na antas ng dignidad ng bawat
tao sa anomang uri ng lipunan.
• Kailangan mo ng tulong mula sa iyong sarili, sa iyong

kapwa at sa Diyos upang maisagawa ito. Sa ganitong
paraan, muli nating maaalala na tayo ay ANAK ng
DIYOS.
• Tandaan : “Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong

gawin ng iba sa iyo.”
Nakalilibang magbasa hindi ba? Higit sa lahat, lumalawak ang
iyong kaalaman lalong-lalo na tungkol sa buhay.
Napakamakabuluhan ng nilalaman ng natapos na babasahin.
Napakagandang gabay ito para sa pang-araw-araw na pamumuhay.
Pagtibayin natin ang iyong kaalaman sa pamamagitan ng
pagsagot sa mga tanong at pagsasagawa ng ilang mga gawain.
Pagyamanin

Naunawaan mo ba ang iyong binasa?
Upang masubok ang lalim ng iyong
sumusunod na tanong sa iyong
kuwaderno.
Gawain 2
Panuto: Sagutin mo ang sumusunod at isulat sa iyong

kuwaderno ang iyong mga sagot.
1. Ilarawan mo ang bansa sa panahon ng COVID-19 pandemic. Ano

kaya ang mangyayari kung hindi mapangangalagaan ang kapakanan
o dignidad ng mga taong nasa mababa ang katayuan sa lipunan?
__________________________________________________________________
_____________
__________________________________________________________________
_____________
_____________________________________________________________
2. Paano ka makatutulong upang mapangalagaan ang dignidad ng

iyong kapwa lalo na ang iyong kapitbahay at kamag-anak?
____________________________________________________________________
___________
__________________________________________________________________
_____________
_____________________________________________________________
__________________________________________________________________
_____________
__________________________________________________________________
_____________
_____________________________________________________________
__________________________________________________________________
_______

Isaisip
Gawain 3
77
Para masubukan ang iyong
kaalaman tungkol sa konsepto ng
Dignidad, ikaw ay inaatasan gumawa ng
concept map . Sundin ang panuto sa
ibaba.
Gamit ang concept map. Isulat ang iba’t- ibang mga

kaugnay na konsepto ng DIGNIDAD ( maaaring gawing batayan
ang naunang gawain sa TUKLASIN, Gawain 1). Pag-ugnayin sa
pamamagitan ng arrow ang mga magkakaugnay na konsepto
para makabuo ng kahulugan ng salitang dignidad. Nasa ibaba ang
isang halimbawa ng magiging pormat ng gawain. Gawin ito sa
iyong kuwaderno.

___
DIGNIDAD
___ ___
Isagawa
Gawain 4
Panuto: Sumulat ng sariling pagpapakahulugan ng salitang
dignidad at magbigay ng mga halimbawa kung paano ito nagagamit
o naipapakita sa sarili, sa kapwa at pamilya. Isulat ang iyong sagot
sa loob ng kahon. Maaaring gamiting gabay ang pormat sa ibaba.
Ang dignidad ay tumutukoy

sa___________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Maipapakita ang tunay na kahulugan o diwa ng dignidad sa

pamamagitan ng _________

Tuklasin
Gawain 1. Alam Ko Na!
Panuto: Gamit ang pormat na nasa kasunod na pahina, ibigay ang

kahulugan at layunin ng suring- basa. Iguhit mo ang kaparehang
pormat sa iyong sagutang papel at sagutin nang buong husay. Ano
ang alam mo tungkol sa suring-basa?
Panuto:
Isulat ang mga dapat tandaan sa pagsulat ng isang suring-
basa. Gamitin ang concept map para sa iyong sagot. Kopyahin ang
pormat sa papel.
Concept Map
Mga Dapat Tandaan sa

Pagsulat ng Suring - Basa
Suriin
KAHULUGAN AT LAYUNIN NG SURING-BASA

Ang suring-basa ay isang maikling pagsusuring pampanitikang
naglalahad ng sariling kuro-kuro o palagay ng susulat tungkol sa akda.
Layunin nitong mailahad ang mga kaisipang matatagpuan sa isang akda at
ang kahalagahan nito.
MGA DAPAT TANDAAN SA PAGSULAT NG SURING-BASA
Upang maging maayos ang gagawing pagsusuri sa akdang

binasa, dapat tandaan ang mga sumusunod:
1. Nararapat na alamin muna kung anong uri ng akdang
pampanitikan ang susuriin. Kailangang alam ng sumusuri kung
ito’y maikling katha, tula, sanaysay, nobela, kasaysayan at iba
pa.
2. Gumawa muna ng synopsis ng akda o maikling lagom bago
sumulat.
Piliin lamang ang mahahalagang katangian ng akda sa pagbuo ng
lagom.
3. Ipahayag ang kaisipan sa malinaw at tiyak na paraan.
4. Gumamit ng pananalitang matapat upang maging mabisa ang
pagsusuri.
5. Pahalagahan ang paraan o estilo ng pagkakasulat ng akda.
PORMAT SA SURING-BASA
Para sa isang maayos na pagsulat ng suring-basa, narito ang
pormat na dapat gamitin.
I. Panimula
Sa panimula ay ihahayag kung anong anyo ng panitikan ang
akdang susuriin at saang bansa ito nanggaling o isinulat. Kikilalanin
din kung sino ang sumulat ng akda at kung ano ang mga bagay na
maaaring nag-udyok sa kanya upang likhain ang akda. Susuriin din
ang kahalagahan ng akda, ang layunin sa pagkakasulat nito; layon ba
nitong manghikayat, magpakilos, manuligsa, magprotesta, at iba pang
maaaring dahilan ng pagkakasulat nito.
II. Pagsusuring Pangnilalaman

Sa bahaging ito ay unang susuriin ang tema o paksa ng akda.
Ito ba’y makabuluhan, napapanahon, at makatotohanan? Susuriin
din ang mga tauhan o karakter sa akda kung sila ba’y anyo ng mga
taong likha ng lipunang kanilang ginagalawan, nagsasalita at
kumikilos ayon sa panahong kanilang kinagisnan, o mga tauhang
lumilikha, nagwawasak, nabubuhay o namamatay.
Kasama rin sa binibigyang-pansin sa panunuring pampanitikan
ang kapaligiran at ang panahong saklaw ng akda, na siyang sanhi ng
kalagayan o katayuan ng tauhan. Mahalaga ring suriin ang balangkas
ng mga pangyayari. Ito ba’y gasgas na o lumang mga pangyayari o
kaya’y isang kakaibang pangyayari ang inilalahad? May bagong bihis

ba ito, bagong anyo, bagong anggulo, at bagong pananaw?
Magkakaugnay ba ang mga pangyayari mula sa simula hanggang sa
wakas o may kalabuan sa paglalahad? Ano ang mensaheng hatid ng
akda? May natutuhan ka ba sa nilalaman nito?
Hindi rin dapat kaligtaan sa bahaging ito ang pagsusuri sa
kulturang masasalamin sa akda. May nakikita ka bang uri ng
pamumuhay, paniniwala, kaugalian o kulturang nangingibabaw sa
akda? Nakaimpluwensiya ba ito sa ibang tao o bansa?
III. Pagsusuring Pangkaisipan

Sa bahaging ito ay pagtutuunan ng pansin ang kaisipan o
ideyang taglay ng akda. Mahalagang masuri sa akda ang mga
kaisipang ginamit na batayan sa paglahad ng mga pangyayari.
Tukuyin ang mga kaisipang ito at suriin kung ito ba ay umiiral,
tinatanggap at pinatutunayan ng mga tiyak na sitwasyon o karanasan
sa akda, ang katotohanan nito ba ay unibersal, likas sa tao at
lipunan, mga batas ng kalikasan, sistema o paniniwalang
komokontrol sa buhay.
Susuriin din ang estilo ng pagkakasulat ng akda. Epektibo ba

ang paraan ng paggamit ng mga salita? Ang pagkakabuo ba ng akda
ay angkop sa antas ng pang-unawa ng mga mambabasa? Mabisa ba
ang estilong ginamit at masining ba ang pagkakagawa ng akda?
Magugustuhan ba ito ng mga mambabasa?
IV. Buod
Banggitin lamang ang mahahalagang detalye at hindi na
kailangang ibuod nang mahaba ang istorya ng akda.
Pagyamanin
Gawain 4. Pagsasaayos
Panuto: Isulat ang bilang 1 sa espasyo kung ang bahaging binasa ay

para sa panimula, bilang 2 kung pagsusuring pangnilalaman,
bilang 3 kung pagsusuring pangkaisipan at bilang 4 kung
buod.
Ang mga pangyayari sa kuwento ay nagpapakita ng
katotohanan na ang labis na pagpapalayaw sa sarili ay nagdudulot ng
kapahamakan katulad ng sinapit ng pangunahing tauhan na si
Mathilde.
Si Mathilde ay nagnanais na maging kahali-halina, kaibig-
ibig, maging tampulan ng papuri, at pangimbuluhan ng ibang babae.
Isang gabi ay natupad lahat ng kanyang pinapangarap dahil sa isang
diyamanteng kuwintas na ipinahiram sa kanya ng mayamang
kaibigang si Madame Forestier. Ngunit, ang kuwintas na ito rin ang
naging mitsa ng sampung taong bangungot sa buhay nilang mag-
asawa.
Ang akdang “Ang Kuwintas” ay kuwentong isinulat ni Guy de
Maupasant na naglalayong ipakita ang larawan ng isang maybahay na
labis na nagpapahalaga sa kanyang kagandahan at katanyagan.
Masasabing masining ang pagkakagawa ng may-akda sa
kuwento, ang pagkakasalaysay ay nilakipan ng maraming
paglalarawan upang ipakita ang sistema ng pamumuhay ng mga tao
sa bansang France kung saan nanggagaling ang kuwento.
Pinakamaganda at mabisang estilo ang ginamit ng may-akda
sa pagwawakas ng kuwento. Inilalarawan niya sa kilos at pananalita
ang pagmamalaki ng pangunahing tauhang si Mathilde na
napagtagumpayan napakalaking pagsubok na dulot ng pagkawala ng
kuwintas ngunit ang nakakatuwa para sa mga tagabasa ay ang
pagbubunyag ni Madame Forestier na ang kuwintas na iyon ay
isang huwad lamang, gawa sa puwit ng baso.
Tayahin
Panuto: Piliin at isulat sa sagutang papel ang letra ng tamang sagot.
1. Saang bahagi ng suring-basa ipapaloob ang pagsusuri tungkol
sa layunin ng akda?
A. Panimula B. Pagsusuring Pangnilalaman
C.Pagsusuring Pangkaisipan D. Buod
2. Kung susuriin mo ang kulturang masasalamin sa akda, alin sa
sumusunod na mga tanong ang dapat mong gawing patnubay?
A. May nakita bang uri ng pamumuhay, paniniwala,
kaugalian o kulturang nangingibabaw sa akda?
B. Binigyang-pansin ba sa akda ang kapaligiran at
panahong saklaw ng kasaysayan?
C. Ito ba’y makabuluhan, napapanahon, makatotohanan at
mag- aangat sa sensibilidad ng mambabasa?
D. Ito ba ay mga katotohanang unibersal, likas sa tao at
lipunan, mga batas ng kalikasan, o sistemang
komokontrol sa buhay?
3. Alin sa sumusunod ang hindi dapat mapabilang sa panimula
ng isang suring-basa?
A. Pagtukoy sa anyo ng panitikang sinulat o binasa
B. Pagsusuri sa kahalagahan ng akda kung bakit ito isinulat
C. Pagsusuri sa mga bagay na nag-udyok sa may-akda na
likhain ang akda
D. Pagsusuri sa tema o paksa ng akdang sinulat o binasa
Para sa bilang 4-7
A. Ang mga pangyayari sa kuwento ay nagpapakita ng

katotohanan na ang labis na pagpapalayaw sa sarili ay

nagdudulot ng kapahamakan katulad ng sinapit ng
pangunahing tauhan na si Mathilde.
B. Ang akdang “Ang Kuwintas” ay kuwentong isinulat ni Guy
de Maupasant na naglalayong ipakita ang larawan ng
isang maybahay na labis na nagpapahalaga sa kanyang
kagandahan at katanyagan. C. Masasabing masining ang
pagkakagawa ng may-akda sa kuwento, ang
pagkakasalaysay ay nilakipan ng madaming paglalarawan
upang ipakita ang sistema ng lipunang ginagalawan ng
pangunahing tauhan.
D. Si Mathilde ay nagnanais na maging kahali-halina, kaibig-
ibig, maging tampulan ng papuri, at pangimbuluhan ng
ibang babae. Isang gabi ay natupad lahat ng kanyang
pinangarap dahil sa isang diyamanteng kuwintas na
ipinahiram sa kanya ng mayamang kaibigang si Madame
Forestier. Ngunit, ang kuwintas na ito rin ang naging mitsa
ng sampung taong bangungot sa buhay nilang mag-
asawa.
4. Alin sa mga nasa kahon ang dapat ilagay bilang panimula ng

isang suring- basa?
5. Alin ang halimbawa ng buod para sa isang suring-basa?
6. Alin ang halimbawa ng Pagsusuring Pangnilalaman?
7. Alin ang halimbawa ng Pagsusuring Pangkaisipan?
8. Sa pagsusuri sa mga kaisipan o ideyang taglay ng akda, alin sa

sumusunod ang tanong na dapat gawing patnubay? A. Ito ba ay
gasgas na o lumang pangyayari?
B. Magkakaugnay ba ang mga pangyayari mula sa simula
hanggang saw akas?
C. May nakikita ka bang uri ng pamumuhay, paniniwala, o
kaugaliang nangingibabaw sa akda?
D. Ang katotohanan ba ng kaisipang ito ay unibersal, likas sa
tao at lipunan, at bahagi ng sistema sa buhay?
9. Sa pagsusuri ng estilo ng pagkakasulat sa akda, alin sa mga

sumusunod ang tamang gabay?
A. Ang pagkakabuo ba ng akda ay angkop sa antas ng pang-
unawa ng mga mambabasa?
B. Ang mga tauhan ba sa akda ay anyo ng mga taong likha ng
lipunang kanilang ginagalawan?
C. Magkakaugnay ba ang mga pangyayari mula sa simula
hanggang sa wakas?
D. Ito ba ay gasgas na o lumang pangyayari o may bagong anyo
at bihis?
10. Alin sa sumusunod ang dapat na tandaan kapag sumusulalat
ng buod?
A. Kailangang kumpleto sa detalye
B. Isulat ang buong kuwento
C. Isulat lamang ang mahahalagang detalye D. Banggitin
lahat ng tauhan
Aralin 2 Simposyum
Subukin
Panuto: Isulat ang salitang TUMPAK sa sagutang papel kung ang
pahayag ay tungkol sa simposyum at SABLAY naman kung
hindi.
1. Layunin ng simposyum na matalakay, mailahad at mapagpasyahan
ang isang isyu o suliranin.
2. Sa simposyum, kailangang may mga tagapagsalita na magbibigay
ng maiikling panayam hinggil sa paksa.
3. Magtalaga ng isang modereytor na siyang tagapaglahad ng paksa at
layunin ng talakayan.
4. Gumawa muna ng maikling buod o lagom sa paksang tatalakayin.
5. Magtakda ng oras sa pagtalakay sa paksa.
Suriin
Ang Simposyum
Ang simposyum ay nangangahulugang isang pagtitipon kung saan
may malayang talakayan o palitan ng mga kaisipan. Maaari ring
pagpupulong kung saan may ilang tagapagsalita na nagbibigay ng
maiikling panayam tungkol sa isang paksa.
Ito’y isang paraan upang matalakay, mailahad ang ideya at mapalawak
ang kaisipan sa paksang pinag-uusapan.
Narito ang mga dapat isaalang-alang sa
pagsasagawa ng isang simposyum:
1. Bubuo ang mga tagapamahala ng mga hakbang bago isagawa ang
simposyum.
1.1 Magdaraos ng paunang pulong bilang paghahanda upang

matalakay ang detalye ng gaganaping simposyum.
1.2 Pag-uusapan sa pulong ang petsa, lugar, komite, at mga taong
magiging bahagi ng komite, maging ang pagmumulan ng pondo
kung kailangan.
1.3 Ipaaalam sa madla ang tungkol sa mga detalye nito sa
pamamagitan ng liham, poster, o patalastas.
1.4 Ihahanda ang bulwagan kung saan gaganapin ang simposyum.
2. Pagtatalaga ng isang modereytor na magiging:
2.1 Tagapaglahad ng paksa at layunin ng talakayan
2.2 Tagapagpakilala ng mga tagapagsalita
2.3 Tagapatnubay sa kaayusan at daloy ng talakayan
2.4 Tagapaglinaw sa mga tanong at detalye
2.5 Tagapagbigay-buod sa talakayan
3. Sa simposyum, kailangang may mga tagapagsalita na:
5.1 magbibigay ng maiikling panayam hinggil sa paksa
5.2 tatalakay sa paksang ibinigay sa kanila sa itinakdang oras at
haba ng pagsasalita
5.3 gawing tiyak, malinaw at makabuluhan ang pagtalakay sa paksa
5.4 sasagot sa mga katanungan ng madla at paglilinaw sa paksa sa
oras ng lahatang diskusyon o open forum
4. Sa simposyum, kailangang may lahatang diskusyon o open forum.
Dito ay malaki ang tungkuling ginagampanan ng mga tagapakinig
para sa ikatatagumpay ng isang simposyum at maging produktibo ito.
Inaasahan mula sa kanila ang:
4.1 mabuting pakikinig
4.2 paggalang sa mga tagapagsalita at kapwa tagapakinig
4.3 maayos na paraan sa pagtatanong
4.4 matalinong pagbibigay ng reaksyon
Pagyamanin
Gawain 2
Panuto: Suriin kung kanino nakasalalay ang mga sumusunod na

tungkulin. Isulat ang tagapamahala kung ito’y gawain nila,
modereytor kung ito ay nakasalalay sa kanya, tagapagsalita
kung sa kanya man, at tagapakinig kung responsibildad nila
ito.
1. Maayos na paraan sa pagtatanong.
2. Sasagot sa mga katanungan at tiyaking ito’y magiging malinaw
3. Ilahad ang paksa at layunin ng talakayan 4. Ibigay ang
buod ng talakayan.
5. Magdaraos ng paunang pulong bilang paghahanda

6. Ipaalam sa madla ang mga detalye ng simposyum sa
pamamagitan ng liham at ng poster o patalastas.
7. Patnubayan ang kaayusan at daloy ng talakayan
8. Talakayin ang paksa sa itinakdang oras at haba ng pagsasalita
9. Maging magalang sa tagapagsalita at sa kapwa tagapakinig
10. Maghahanda sa bulwagan kung saan gaganapin ang simposyum
Tayahin
Pagpipili: Piliin at isulat sa sagutang papel ang letra ng tamang sagot.
1. Alin sa sumusunod ang nararapat unahin sa pagsasagawa ng simposyum?
A. pagtalaga ng modereytor B. pag-anyaya ng tagapagsalita
C. pag-imbita ng panauhin D. pagdaraos ng paunang pulong
2. Saang bahagi ng simposyum nabibigyang-linaw ang paksang may kalabuan o
mahirap maintindihan ng madla?
A. lahatang diskusyon B. talakayan
C. paglalahad sa paksa D. pagbubuod ng talakayan
3. Alin sa sumusunod ang naatasang tagapatnubay sa kaayusan ng daloy ng
talakayan?
A. Tagapamahala B. modereytor C. tagapagsalita D.
tagapakinig
4. Sino ang naatasang tatalakay sa paksa sa gagawing simposyum?
A. tagapamahala B. modereytor C. tagapagsalita D. tagapakinig 5. Paano
tatalakayin ng isang tagapagsalita ang paksang ibinigay sa kanya?
A. madamdamin B. isa-isa C. pasalaysay D. patula
6. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa mga dapat isaalang-alang sa
pagsasagawa ng simposyum?
A. Sa simposyum, kailangang may mga tagapagsalita na magbibigay ng
maiikling panayam hinggil sa paksa.
B. Magtalaga ng isang modereytor na siyang tagapaglahad ng paksa at layunin
ng talakayan.
C. Gumawa muna ng maikling buod o lagom sa paksang tatalakayin.
D. Magdaraos ng paunang pulong bilang paghahanda upang matalakay ang
detalye ng gaganaping simposyum
7. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa layunin ng isang simposyum?
A. Pagtalakay ng mga kaisipan
B. Paglalahad ng ideya hinggil sa paksa
C. Pagpapalawak ng kaisipan sa paksa
D. Paggawa ng buod ng paksa
8. Bakit mahalagang paghandaang mabuti ng mga panauhing tagapagsalita ang
saklaw ng kanilang paksa? Mahalagang paghandaan ng tagapagsalita ang
paksa sapagkat maaari
A. silang matanong sa mga bagay na saklaw sa kanilang paksa

B. na hindi sila mabigyan ng tamang kompensasyon
C. silang mapili bilang isang modereytor sa talumpati
D. ding magalit sa kanila ang mga panauhin kung kulang sila sa
kaalaman
9. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa impormasyon na ilalagay sa
patalastas o poster para sa gaganaping simposyum?
A. petsa B. paksa C. mga kinatawan D. modereytor 10.
Saan nakasalalay ang tagumpay ng isang simposyum? A. Sa modereytor
C. Sa tagapagsalita
B. Sa nakikinig D. Sa lahat na bumuo
Aralin 3 KOMUNIKATIBONG KASANAYAN
Subukin
A. Panuto: Piliin ang titik ng tamang komunikatibong kasanayan na
naayon sa inilalahad ng bawat bilang.
1. Ito ay paglalahad ng batas tungkol sa parusang kasalanan.

A. Dapat malaman ng sino man na ang bawat kasalanan ay may
parusang nakalaan.
B. Ang sino mang magkakasala ay dapat maparusahan nang sa gayon
ay matuto siyang magtanda.
C. Ang lahat ng may kasalanan ay dapat parusahan
D. Kung ikaw ay nagkasala, ikaw ay magdurusa
2. Lahat ng tao ay may responsibilidad
A. Resposibilidad ng bawat isa ang tumulong sa mga taong
nangangailangan
B. Natural na tulungan ang lahat ng tao
C. Lahat sila’y nangangailangan kaya lahat sila ay tutulungan D. Ang
dapat lamang tulungan ay ang mga taong malapit sa atin.
3. Sa nobelang “ Ang Kuba ng Notre Dame”
A. Sila’y nagkita-kita upang magsaya para sa pagdiriwang ng
kahangalan sa may malawak na espasyo ng katedral
B. Sa isang malawak na espasyo ng katedral, nagkita-kita ang
mamamayan upang magsaya para sa pagdiriwang ng kahangalan.
C. Kabaligtaran ang paniniwala ni Quasimodo dahil hindi patayin si La
Esmeralda sa grupo ng mga magnanakaw at pulubi.
D. Tunay na nagmamahal si Quasimodo hanggang kamatayan
4. Simula ng pag-ibig
A. Napaibig si Quasimodo kay La Esmeralda nang araw na hatdan siya
nito ng tubig nang walang nagnasang tumulong sa kanya.

B. Nang hatiran ni La Esmeralda ng tubig si Quasimodo, napaibig siya sa
babae
C. Si Quasimodo ay napaibig kay La Esmeralda nang araw na hatiran
siya ng dalaga ng tubig sa panahong wala man lang tumulong sa
kanya. D. Nang mga panahong walang tumulong kay Quasimodo,
hinatiran siya ng tubig ni La Esmeralda at napaibig siya rito.
5. Pagpapatunay ng pag-ibig
A. Natagpuan ng lalaking naghuhukay ng libingan ni La Esmeralda,
kayakap ng kanyang kalansay ang kalansay ng kuba.
B. Natagpuang magkayakap ang dalawang kalansay
tanda ng pagmamahalan.
C. Nakayakap ang kalansay ng kuba sa katawan ng dalaga dahil siya ay
nagmahal.
D. Napatunayan ng lahat na tunay ang pagmamahal ni Quasimodo kay
La Esmeralda, dahil sa katotohanang natagpuan na nakayakap ang
kanyang kalansay sa katawan ng dalaga.
B. Panuto: Isulat ang salitang tumpak kung ang pahayag ay naayon sa
komunikatibong kasanayan sa at sablay kung ito’y hindi naayon.
1. Nang araw na ipinagdiriwang ang kahangalan ay inaanyayahan ang
buong Paris upang dumalo sa nasabing pagpiyesta.
2. Naghihirap ang kalooban ni La Esmeralda nang pilit na ipinaako sa
kanya ang kasalanang di niya nagawa.
3. Ang batas ay batas at hindi puwedeng suwayin ng sino man.
4. Ayon sa batas, ang pagpapataw ng parusa ay depende sa bigat ng
kasalanang nagawa.
Tuklasin
Gawain 1: Gawin Mo!
Panuto: Lagyan ng tsek (/ ) ang bilang ng pangungusap na ginamitan ng
komunikatibong kasanayan at ekis ( X ) naman kung hindi. Isulat ang sagot
sa sagutang papel.
1. Hindi tayo dapat magsayang ng oras para sa mga walang kabuluhang bagay.
2. Nang sumunod na araw, si Quasimodo ay nilitis at pinarusahan sa tapat ng
palasyo sa pamamagitan ng paglatigo sa kanyang katawan.
3. Habang binabagtas ni La Esmeralda ang daan, laking gulat niya, may
sumunggab pala sa kanya.
4. Ang kanyang matinding pagnanasa kay La Esmeralda ang nag udyok Sa kanya
na talikuran ang panginoon at pag-aralan ang itim na mahika.
5. Ipinakukutya si La Esmeralda bago ang pagbitay sa harap ng palasyo.
Suriin
Kasanayang Komunikatibo
Ayon kay Nelson Mandela, kapag kinausap mo ang isang tao sa wikang
ginagamit niya ay maisasapuso nito ang gusto mong ipaintindi sa kanya. Ngunit
kapag ikaw ay nakikipag-usap gamit ang wikang hindi mo naman kabisado, ano ang
iyong gagawin upang maintindihan ka ng iyong kausap?

May apat ( 4 ) na sangkap o komponent sa paglinang ng kasanayang
komunikatibo
1. Gramatikal. Ang komponent na nagbibigay ng kakayahan sa nagsasalita upang
epektibong makipagtalastasan gamit ang angkop na mga tuntuning
panggramatika.
2. Sosyo-Lingguwistik. Ang komponent na ito ay nagbibigay kakayahan sa
nagsasalita upang magamit ang salitang naaangkop sa sitwasyon at sa
kontekstong sosyal na lugar kung saan ginagamit ang wika. Pagtukoy sa; sino,
paano, kalian, saan, at bakit nangyari ang sitwasyong komunikatibo.
3. Diskorsal. Nagbibigay kakayahang magamit ang wikang binibigkas at wikang
ginagamit sa pagsulat sa makabuluhang paraan upang maipabatid ang mensahe
at maunawaan din ang tinatanggap na mensahe. Maaaring gamitin dito ang
mula sa mga NGO gaya ng pitesyon, manifesta, technical report at iba pa.
4. Strategic/ Pragmatik. Nagbibigay kakayahang magamit ang berbal at hindi
berbal na hudyat upang maihatid nang mas malinaw ang mensahe at maiwasan
ang mga hindi pagkakaunawaan (gaps) sa komunikasyon, mga sinasabi at di-
sinasabi o kilos ng tauhan.
Ang apat na komponent ay dapat na isaalang-alang sa pakikipag-usap sa

kapwa upang kayo ay magkaintindihan. Ang hindi berbal na mga hudyat ay malaki
ring tulong upang magkaunawaan ang isa’t isa kahit hindi kabisado ang wikang
gamit ng kinakausap.
Pagyamanin
A. Panuto: Kilalanin kung anong komponent sa paglinang ng kasanayang
komunikatibo ang ginamit ng bawat pahayag. Titik lamang ng tamang sagot na
nasa kahon ang isulat sa sagutang papel.
A. Sosyo - Lingguwistik
B. Gramatikal
C. Strategic/Pragmatik
D. Diskorsal
1. Noong nagdaang araw ay nilitis si Quasimodo sa harap ng palasyo sa

pamamagitan ng paglatigo sa kanyang katawan.
2. Laging ipinaalala ng palasyo na ang sinomang lalabag sa batas at susuway rito
ay may kaukulang parusang matatanggap.
3. Ang pagkayakap ng kalansay ni Quasimodo sa kalansay ng katawan ni La
Esmeralda ay patunay ng kanyang wagas na pagmamahal.
4. Sobra-sobra ang pagkasuklam ni La Esmeralda sa paring si Frollo, bunga nito ay
mas pinili niya ang mabitay kaysa makasal dito.
5. Kapag naramdaman ang pag-ibig, hindi mahalaga kung ikaw ba’y pangit o
maganda dahil tanging puso lamang ang magpapasya.

.
B. Panuto: Kilalanin kung anong komponent ng kasanayang komunikatibo ang
tinutukoy sa pahayag. Piliin ang sagot sa kahon at isulat ito sa sagutang papel.
Sosyo-Lingguwistik Gramatikal
Strategic/Pragmatik Diskorsal
1. Ito’y nagbibigay ng kakayahang magamit ang berbal at di berbal na
hudyat upang maiparating nang malinaw ang mensaheng nais
ipabatid sa mga tagapakinig.
2. Ang komponent na ito ay tumutukoy sa kasagutan na sino, saan,
paano,kalian, at bakit nangyari ang sitwasyong komunikatibo.
3. Maaaring gamitin dito ang mga pahayag mula sa mga NGO gaya ng
petisyon, teknikal report at iba pa.
4. Ang komponent na ito ay nagbibigay- kakayahan sa nagsasalita na
magamit ang salitang naangkop sa sitwasyon at sa kontekstong
lugar kung saan ginamit ang wika.
5. Ang komponent na naglalayong maiwasan at maisaayos ang mga di
pagkakaunawaan.
Tayahin
Panuto: Piliin ang titik ng tamang pahayag na may tamang komunikatibong
kasanayan.
1. Ito ay paglalahad ng batas tungkol sa parusa ng kasalanan
A. Dapat malaman ng sinoman na ang bawat kasalanan ay may parusang
nakalaan.
B. . Kung sinoman ang magkakasala ay dapat maparusahan nang sa gayon
siya ay matutong magtanda.
C. Ang lahat ng may kasalanan dapat parusahan
D. Kung ika’y nagkasala, ika’y magdurusa
2. Simula ng pag-ibig
A. Napaibig si Quasimodo kay La Esmeralda nang araw na hatdan siya nito
ng tubig nang walang gustong tumulong sa kanya.
B. Nang hatiran ni La Esmeralda ng tubig si Quasimodo, napaibig siya sa
babae.
C. Si Quasimodo ay napaibig kay La Esmeralda nang araw na hatiran siya
ng dalaga ng tubig sa panahong wala man lang gustong tumulong sa
kanya.
D.Nang mga panahong walang tumulong kay Quasimodo, hinatiran siya ng
tubig ni La Esmeralda at napaibig siya rito.
3. Pagpapatunay ng pag-ibig
A. Natagpuan ng lalaking naghuhukay ang libingan ni La Esmeralda,
kayakap ng kanyang kalansay ang kalansay ng kuba.
B. Natagpuang magkayakap ang dalawang kalansay tanda ng
pagmamahalan.
C. Nakayakap ang kalansay ng kuba sa katawan ng dalaga dahil siya ay
nagmahal.
D. Napatunayan ng lahat na tunay ang pagmamahal ni Quasimodo kay La
Esmeralda, dahil natagpuan ang kalansay nitong nakayakap sa katawan
ng dalaga.
4. Panuto: Isulat ang AYOS kung ang pahayag ay naayon sa komunikatibong

kasanayan at SABLAY naman kung ito’y hindi naayon.
1. Nang araw na ipinagdiriwang ang kahangalan ay inaanyayahan ang
buong Paris upang dumalo sa nasabing pagepiyesta.
2. Naghihirap ang kalooban ni La Esmeralda nang pilit na ipinaako sa
kanya ang kasalanang di niya nagawa.
3. Ang batas ay batas at hindi puwedeng suwayin ng sinoman.
4. Ayon sa batas, ang pagpapataw ng parusa ay depende sa bigat ng
kasalanang nagawa.
5. Nahirapan si Frollo sa pagpapaibig kay La Esmeralda.
Aralin 4 Mabisang Paglalahad
Suriin
Ang paglalahad ay isang uri ng pagpapaliwanag ukol sa mga bagay- bagay
na may kaugnayan sa kanyang mga gawaing pangkomunikasyon. Mga katangian ng
mabisang paglalahad:
A. Ang paglalahad ay dapat maging maikli. Dapat maging maikli upang

higit itong kasasabikang pakinggan ng sinomang mga tagapakinig lalo’t
ito’y nagtataglay ng napapanahong paksa, magandang kaisipan at
maigting na damdamin.
B. Ang paglalahad ay dapat maging tiyak. Ang anomang bagay na walang
katiyakan ay nauuwi sa di pagkakaunawaan. Ngunit kung tiyak ang
paksang pinag-uusapan ay higit itong magiging kapaki-pakinabang sa
tatanggap ng mensahe o impormasyon.
C. Ang paglalahad ay dapat maging mabisa. Ito ay ang paglalahad na
nabibigyan ng reaksiyon matapos mapakinggan ng mga tagapakinig.
Bukod dito, kapag nakagawa ng isang pagbabago sa buhay ang isang
taong nakarinig, ang paglalahad ay maituturing na mabisa.
D. Ang paglalahad ay dapat maging maayos. Bukod sa pagiging malinaw
dapat itong magiging maayos. Ang pagiging maayos ng isang paglalahad
ay nakasalalay sa pagkakaroon ng organisasyon ng impormasyon. Hindi
lamang ang malinaw at maayos na simula at wakas kundi maging ang
maayos na pagkakasunod- sunod nito.
Mayroon ding mga dapat isaalang-alang upang higit na maging
mas malinaw ang paglalahad ng isang kritik sa isang simposyum gaya ng
sumusunod:
• Kilalanin kung ang isang akda ay sinulat ng isang baguhan o hindi pa
estabilisadong manunulat.
• Ang kritiko ay matapat na kumilala sa akda bilang isang akdang
sumasalamin sa pagbuo o konstruksiyon batay sa sinusunod na mga
alituntunin at batas.
• Magsisilbi itong isang pagtataya upang lalong mas mapaunlad at
mapabuti ang pagkakabuo ng isang akda.
• Layunin ng pagki-kritik na higit na mapabuti ang isang akda.

10

Mathematics

Illustrating Finite and Infinite
Geometric Sequence

Lesson 1: Illustrating Finite and Infinite
Geometric Sequence
Hello! Welcome to our session today. This is good for one day only. We will
be differentiating a finite geometric sequence and infinite geometric
sequence. Are you excited? I am glad you can stay with me. Learn and enjoy
with this lesson.
What I Need To Know

At the end of lesson, you should be able to:
1. determine the first term(a1), common ratio (r), last term(an), and the
number of terms (n); and
2. illustrate a finite geometric sequence and an infinite geometric sequence.
What I Know
Answer the following questions. Give what is being asked. (Please write your
answer in your Mathematics activity notebook?
1. Given the geometric sequence of 5, 20, 80, 320, ..., what is the common
ratio?
2. How many terms are there in a geometric sequence 1, 6, 36,..., 1 296?
3. What is the last term of a given sequence – 2, 14, -98, ..., 4 802?
4. What is the next term of the geometric sequence 1, -4, 16, -64, 256, _?
5. In the geometric sequence 3, 9, 27, 81, 243, ..., what is the last term?
6. Given the geometric sequence 4,20, 80, 400, ..., how many terms are there?
th term of a geometric sequence of 1 024, -256, 64, -16, 4, 7. What is the 10
1,...?
8. If the common ratio of the geometric sequence is -3 and the first term is 6,
what are the six terms of the sequence?
9. Given the common ratio of 4, the first term is 2, and the last term is 512?
How many terms are there?
10. In the given geometric sequence of 400, 80, 16, ,..., what is the common
ratio?
I. Determine whether the given sequence is finite or infinite geometric

sequence.
1. 1, 5, 25, 125, 625
2. -5, 15, -45, 135, ..., 1 215
3. 2, 12, 72, 432, ...
4. ..., 3, 6, 12, 24
5. a1 = 8, r = 1/3, n = 5
What’s In
Previously you learned about arithmetic and geometric sequence.

This sequence is either finite or infinite. For the geometric sequence we need to
differentiate a finite geometric sequence from an infinite geometric sequence. To
be able to do this, we need to determine the first term; common ratio, last term
and number of terms, then you are going to illustrate a finite or an infinite
geometric sequence.
What’s New
In your previous lesson, you deal with geometric sequence, right!

Let’s try if you can still recall what you have learned in the previous lessons.
Let’s explore Answer the following:
1. Given the first term which is 4 and the common ratio which is 3 of a
geometric sequence, write the first 6 term of the sequence.
2. If the common ratio in a geometric sequence is -5 and the first term is 2, th
term? what is the 6

3. In a geometric sequence 5, 10, 20,..., How many terms are there in a
sequence and what is the last term? Solution:
In problem number 1, the given are the first term which is 4, and the
common ratio which is 3 and we are asked to write the first 6 terms.
Solution:
The first term which is 4 will be multiplied by the common ratio 3 to get
the next term which 12. In other word, to get the next term multiply the
preceding term by the common ratio and the six (6) term of the
sequence is 4, 12, 36, 108, 324,972
In problem number 2, the given are the common ratio which is -5, the
first term which is 2 and number of terms which is 6.
Solution:
r = -5 a1 = 2 n=6
n-1 term
By using the formula an = a1r you will find the 6th .
Substitute the value of the first term = 2, the common ratio = -5, and
n-1 6-1
number of terms = 6 in an = a1r a6 = 2(-5)
)5
Simplify the result a6 = 2(-5 a6 =
2(-3 125) a6
= 6 250
th term of the sequence is 6 250 Therefore,

the 6
In problem number 3, the given is a geometric sequence 5, 10, 20, …, we
are asked how many terms there are, and what the last term is. Solution:
No specific number of terms, the terms are continuous. Last term cannot be
identified.
Since you already understand about geometric sequence, let us proceed to
our lesson proper. Before discussing the details of the lesson, try to answer
this;
Let’s try this
Determine the first term, common ratio, last term, and number of terms
of the given geometric sequence. Copy and complete the table.
Geometric Sequence Firs Commo Last Numbe

t n ter r of
1. 64, 16, 4, 1,…
2. 3, 6, 12, 24, 48
3. -2, 6, -18,…, 486
4. …, 4, 2, 1,
5. 4, 12, 36, 108,…
Answer the following questions:
1. What have you observed with the sequences?

2. What type of geometric sequence is it?
What Is It
Based on the above activity, you have the following steps to solve each.
Steps Geometric sequences Discussion

Item no. 1 First term (a1) = 64
Common ratio (r) =

Last term (an) = none
Number of terms (n) = cannot be determine
64, 16, 4, 1,.... Since we can only determine the first term
and the common difference the sequence is
1 an infinite geometric sequence. The three
(3) dots tell us that the terms are
continuous.
Item no. 2 First term (a1) = 3

Common ratio (r) = 2
Last term (an) = 48
3, 6, 12, 24, 48 Number of terms (n) = 5
This sequence is a finite geometric
sequence since it has a first term (a1),
2
common ratio (r), last term (an), and
number of terms (n).
Item no. 3 First term (a1) = -2
Common ratio (r) = -3
-2, 6, -18,.., 486 Last term (an) = 486

1. Sequences 1 and 5 have only first term (a1), and a common ratio.
While sequence 2 and 3 have first term (a1), common ratio (r), last term
(a1), and number of terms (n). Sequence 4 has only common ratio (r)
and a last term (r).
2. Sequence 2 and 3 is a finite geometric sequence, while sequence 1,

4, and 5 is an infinite geometric sequence.
1 2 3 rn-
Finite geometric sequence defines as a1, a1r , a1r , a1r , ..., a1
1
. It is a geometric sequence with a first term, common ratio, number of
terms, or last term. It has fixed number of terms, while infinite geometric
1 2 3
sequence defines as a1, a1r , a1r , a1r , …. It has a first term and a
common ratio but no last term, the three dots tell us that the numbers of
terms are continuous.
Other examples of a finite geometric sequence.
1. 1, 2, 4, 8, 16

First term (a1) = 1
Common Difference (r) = 2
Last term (an) = 16
Number of terms (N) = 5
2. 3, -6, 12, -24, 48, -96
First term (a1) = 3
Common Difference (r) = -2
Last term (an) = -96
Number of terms (N) = 6
Other examples of an infinite geometric sequence.
1. 2, 6, 18, 54,…
First term (a1) = 2

Common ratio (r) = -3
The number of terms cannot be found, so, there’s no last term.
That is why 2, 6, 18, 54,... is an infinite geometric sequence.
2. , , ,…
First term (a1) =
Common ratio(r)
=
The number of terms cannot be found, so, there’s no last term.
Based on the example given, did you understand a finite and an infinite
geometric sequence? If you have question let me know. If you already
understand, let’s try to perform the activity.
What’s More
Directions: State whether the following is finite or infinite geometric
sequence.
(Please write your answer in your Mathematics activity notebook).
1. 2, 12, 72, 432
2. -1, -12, -72, -432,...
3. 2, -10, 50, -250,..., n = 8

4. A geometric sequence whose first term is 4 and common ratio is -2.
5. a1 = 4, an = 8748, r = 3
6. 1, 2, 4, 8,... n = 6

7. a1 = 4, r = -2
8. 24, 144, 864,...
9. 4, 20, 100, ..., 12 500
10. A1 = -4, r = 6, n = 9
How did you find the activity? Where you able to determine a finite and
infinite geometric sequence? If you got it correctly you are doing great.
How about answering another activity?
What I Have Learned
I. Determine the first term (a1), common ratio (r), last term (an) and
number of terms. Copy and complete the table. (Please write your
answer in your Mathematics activity notebook).
Commo Last Numbe
n ratio ter r of
Geometric First m terms
(r)
sequence term(a1) (an) (n)
1. 2,8,32,128
, ,...
2. - , - ,
3. 1,4,16,64...
4. 10.30,90,270
5. 4,1, , ,...
II. Choose the correct answer for each question below.

1. Which of the following sequence illustrate finite geometric sequence?
A. 3, 6, 12, 24,... B.15, 30, ..., 15 360
C. 1, 6, 36, 216, ... D. ..., 8, 40, 200
2. The given sequences illustrate infinite geometric sequence. Which one is

finite?
A. 2, 8, 32, 128, ... B. 2, - 10, 50,..., -6 250

C. ..., -5, 25, 125, 625 D. 3, 1, , , ,...
3. The geometric sequence of 3, 9, 27, 81, 243, 729 is a finite geometric

sequence because

A. It has a common ratio
B. It has first term and a last term
C. It has a first term and a common ratio
D. It has a common ratio, first term, and last term

4. Which of the following sequence has a common ratio of 6? A. 1, 6, 12,
18,... B.1, 6, 36, 216, 1 296 C. 2, 8, 14, 20, …
D.6, 24, 96, 384, 1 536
5. Which of the following illustrate infinite geometric sequence?

A. 12, 72, 432 B. -3, -15, -75, -37
C. 4, 16, 36, 64,... D. -4, -12, -36, -108,...
What I Can Do
Directions: Read carefully and answer what is being asked. (Please write your
answer in your Mathematics activity notebook).
Illustrate three (3) finite geometric sequences and three (3) infinite
geometric sequences identifying the first term (a1), common ratio (r), last term
(an), and number of terms (n).
Assessment
I. Answer the following questions. Give what is being asked. (Please write
your answer in your Mathematics activity notebook).
1. Given the geometric sequence of 5, 30, 180, 1 080,..., what is the

common ratio?
2. How many terms are there in a geometric sequence 1, -6, 36,..., 7 776?
3. What is the last term of a given sequence 2, 14, 98,..., 4 802?

4. What is the next term of the geometric sequence 2, 14, 98, 686 _?
5. In the geometric sequence 3, 12, 48, 192,..., what is the last term?
6. Given the geometric sequence 4, 20, 80, 400,..., how many terms are
there?
term of a geometric sequence of 1024, -256, 64, -16,

th
7. What is the 10 4, -1?
8. If the common ratio of the geometric sequences is -3 and the first term is
6, what are the first six terms of the sequence?
9. Given the common ratio of 4, the first term is 2, and the last term is 512?
How many terms are there?
10. In the given geometric sequence of 4, 20, 100, 500..., what is the
common ratio?
II. Determine whether the given sequence is finite or infinite geometric

sequence.
1. 1, 4, 16, 64, 256
2. 5, 15, 45, 135,..., 1 215
3. 1, 6, 36, 216, 1 296
4. 24, -12, 6, -3,...
5. a1 = 8, r =

HEALTH
Quarter 1 – Module 7
Consumer Health
Mod
ule 10
Science
Quarter 1 - Module 7:
Causes of Plate Movements
Science - 10
Quarter 1 - Module 7
Lesso EARTH AND SPACE

n
1 Causes of te Movements Pla

What I Need to Know
At the end of this module, you will be able to:
1. Define plate movements; and 2. Give

examples of plate movements.
What I Know
Multiple Choice
Instruction: Choose the best answer from the choices given. Write
the LETTER only of your answer.
1. Why are plate tectonics important?

A. Plates separates create mountain. B. Plates joined together to make rift.
C. Plate boundaries is not related to geologic activities.
D. Plate boundaries are significant in geologic activities.
2. How does the structure of the Earth affect plate tectonics?
A. Oceanic and continental plates separate and create valley.
B. Oceanic and continental plates boundaries are stable.
C. Oceanic and continental plates interact at boundaries
D. Oceanic and continental plates join together and build mountains
3. Why is it dangerous to live near plate boundaries?
A. Volcanic activity is dangerous to the lives of the people.
B. Plates shaking of the ground can be felt which can kill people.
0
C. Plates shaking of the ground can cause destructive landslide. D.
All of the above
4. What do tectonic plates look like?

A. like big rocks
B. Like a whole eggshell
C. Like a broken rock
D. Big slabs of rocks or a cracked eggshell
5. Which of the following refers to tectonic plates movement?

A. Titanic shift
B. Tectonic shift
C. Tiktok shift
D. TicTactoe shift
6. Which of the following refers to three main types of plates boundaries?

A. Transform, divergent, convergent
B. Transform, convergent, trivergent
C. Transform, divergent, crosvergent
D. Transform, divergent, transvergent
7. What is the rate of the movement of the plates during earthquakes? A. Earth’s
t plates move at five meters every year.
B. Earth’s plates move swiftly at about few centimetres every year.
C. Earth’s plates move very slowly at about few centimetres every year.
D. Earth’s plates move steadily at about one thousand meters per
annum.
8. Where are the plate boundaries located?

A. At the center of the lithosphere plates
B. At the bottom of the lithospheric plates
C. At the very edge of the lithospheric plates
D. It is located anywhere below/center of the lithospheric plates.
9. What are the two main factors of tectonic plates movement?

A. Gravitational force at the spreading valleys and comfort zones.
B. Gravitational force at the spreading poles and convergent zones.
C. Gravitational force at the spreading ridges and subduction zones.
D. Gravitational force at the spreading valleys and divergent zones.
10. Which of the following refers to the scientific theory describing the large
scale motion of the seven large plates.
A. Boundary B. Fault C. Plate Movement D. Tectonic
11. Plates in Earth’s surface move due to the intense heat of earth’s core
causing molten rocks in the mantle to move. Which of the following
refers to the event above?
A. Boundary B. Fault C. Plate movement D. Tectonic
12. Which of the following refers to the pattern of movement that forms when
warm material rises, and eventually sinks when it cools down.
A. Convection cell B. Fault C. Heat D. Mantle
13. Which of the following refers to the force that cause most of the plate
movement?
A. Convection C. Heat
B. Convection cell D. Thermal convection
14. Which of the following refers to a plate movement due to the plates being
pushed apart.
A. Earthquake B. Fault C. Heat D. Mantle
15. This occurs along the fractures that appear as the plates move apart.
What’s In
In the past lesson, you have learned the three types of tectonic
boundaries: convergent, where plates move into one another; divergent,
where plates move apart; and transform, where plates move sideways in
relation to each other. Due to these movements, plates move at a rate of
one to two inches (three to five centimeters) per year.
What’s New
Plate Movements
Plates at our planet's surface move because of the intense heat in the
Earth's core that causes molten rock in the mantle layer to move. It moves in
a pattern called a convection cell that forms when warm material rises, cools,
and eventually sinks down. As the cooled material sinks down, it is warmed
and then it rises again.

The force that causes most of the plate movements is called thermal
convection, where heat from the Earth's interior causes currents of hot rising
magma and cooler sinking magma to flow, moving the plates of the crust
along with them. In ridge push and slab pull, gravity is acting on the plate to
cause the movement.
Activity 1
Instruction:
The jumbled words below are some of the causes of plate
movements. Rearrange them to find the correct wordsand afterwards,
draw the words that you have formed.
1. Chenstre _________
_
2. acrslandis _________
_
3. ceano- _________
dim _
4. geidr _________
_
5. _________
Tinsaoun _
m
What Is It
What is a plate movement?

Plate movements is a scientific theory describing the large- scale
motion of seven large plates and the movements of a larger number of
smaller plates of the Earth’s lithosphere. This movement processes began on
Earth between 3.3 and 3.5 billion years ago.

Fig.1.1 Earthquake hotspots in the Philippines
Activity 2
Instruction : Connect the dots to trace the faults where the plate movement
occurs, and describe what is being formed after.
What’s More
Examples of Plate Movements
Due to the extreme temperatures inside the earth, hot magma rises from
the mantle at mid-ocean ridges,thus pushing the plates apart. As a result,

earthquakes occur along the fractures that appear as the plates move away
from each other. Some examples for this movement include the East African
Rift. Meanwhile, mid-ocean ridges where two ocean platesmoved apart can be
seen in some regions near the Azores and Iceland.
Fig.1 .2 San Andres fault Fig.1.3 Iceland fissure
Activity 3
Instruction : In a one whole sheet of bond paper, draw the plate movements
as shown in the figure from the previous page. Check your work
following the rubrics below.

Rubrics
Expectation Score
Drawing tasks similar to what
was 4
observed with correct label
Drawing includes many details 2

( shapes, color, & size)
Drawing has a title that helps 1

explain the content
2
Drawing includes written portion
that explains what the drawing is
intended to show
Drawing is legible and large 1

enough to see the details
TOTAL 10 POINTS
What I Have Learned Activity 4

Instruction: In a one whole sheet of paper, identify what is formed from
the plate movements that you have just illustrated. Check your
work following the rubric given above in activity 3.
What I Can Do

Activity 5
Instruction: For this written exercise, you will write your answers on your
notebook. Answer the question below and explain your ideas.
Question:
What is the importance in knowing about the plate movements before
constructing a house?(15 points)
Assessment
Multiple Choice
Instruction: Choose the best answer from the choices given.
Write the CAPITAL LETTER only of your answer.
1. Which of the following identify the three main types of plate boundaries?
A. Transform, divergent, convergent
B. Transform, convergent, trivergent
C. Transform, divergent, crosvergent
D. Transform, divergent, transvergent
2. What is the rate of the Earth’s tectonic movement during earthquakes? A.

Earth’s tectonic plates move at five meters per annum.
B. Earth’s tectonic plates move rapidly about few centimetres yearly.
C. Earth’s tectonic plates move slowly at few centimetres yearly.
D. Earth’s tectonic plates move steadily at one meter yearly
3. Where are the plate boundaries located?

A. At the center of the lithospheric plates
B. At the bottom of the lithospheric plates
C. At the very edge of the lithospheric plates
D. Anywhere at the center or bottom of the lithospheric plates
4. What are the two main factors in the movement of plate tectonic plates? A.
Gravitational force at the spreading valleys and comfort zones.
B. Gravitational force at the spreading poles and convergent zones.
C. Gravitational force at the spreading ridges and subduction zones.
D. All of the above.
5. Which is the scientific theory describing the large scale motion of seven
Large plates?
6. Plates of earth’s surface move because of the intense heat of the

Inner core. Which of the following best describes this movement?

7. This pattern is a movement that forms when warm material rises, cools,
and eventually sinks down.
A. Convection cell B. Fault C. Heat D. Mantle
8. What force causes most of the plate movement?

A. Convection C. Heat
B. Convection cell D. Thermal convection
9. This is an example of a plate movement wherein hot magma rises from the
mantle at mid-ocean ridges due to the plates being pushed apart.
10. This occurs along the fractures that appear as the plates move apart.
11. Why are plate tectonics important? A. Plates cover the whole Earth. B. Plates
crashed together to make mountains.
C. Plate boundary is significant in geologic activities.
D. All of the above.
12. How does the structure of the Earth affect plate tectonics?
A. Oceanic and continental plates spread apart and form mountains.
B. Two oceanic plates converge will form rifts.
C. Oceanic and continental plates interact at boundaries from islands.
D. Two oceanic plates converge create hot spots
13. Why is it dangerous to live near plate boundaries?

A. Volcanic activity is dangerous to the lives of the people.
B. It is where the shaking of the ground can be felt which can kill
several people.
C. Oceanic mantle and continental plates interact at boundaries
D. Both A and B.
14. What do tectonic plates look like?

A. Like big rocks
B. Like a whole eggshell
C. Like broken rocks
D. Big slabs of rocks or Like a cracked eggshell
15. What is the movement of tectonic plates called?

A. Titanic shift
B. Tectonic shift
C. Tiktok shift
D. plates shift

Module 777

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Module 777

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Republic of the Philippines

1 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

Pagkatapos nito, inaasahang ikaw ay maging mulat sa hakbang na dapat

2 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

2. Ano ang iyong tugon kung ikaw ay nakaranas nang ganitong

4 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

produkto, serbisyo, at imprastraktura na nasira. Halimbawa, ang

pagbagsak ng tulay ay damage, ang kawalan ng maayos na daloy ng

transportasyon ay loss. Ang pagkasira ng mga lupaing-taniman ay damage

samantalang ang pagbaba ng produksiyon ng palay ay loss. Isa pa ring

halimbawa ay ang pagguho ng ospital dahil sa lindol ay maituturing na

5 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

6 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

8 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

Gawain 5: Punan Mo Ko!

Panuto: Batay sa teksto na binasa sa itaas, punan ng sagot ang hanay B

9 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

10 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

Panuto: Gumawa ng “slogan”para makahikayat sa kapwa kabataan

Panuto: Basahing mabuti at unawain ang mga katanungan sa bawat aytem.

1. Saang yugto ng DRRM plan nabibilang ang pagpapanumbalik ng sistema

A. Disaster Prevention and Mitigation

11 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

3. Alin sa mga sitwasyon ang nagpapakita ng hakbang ng pamahalan sa

4. Alin sa mga sitwasyon ang nagpapakita ng hakbang ng pamahalan sa

5. Alin sa mga sitwasyon ang nagpapakita ng hakbang ng pamahalan sa

6. Ito ay tumutukoy sa mga pangunahing pangangailangan ng mga

12 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

8. Sa pagkakataong ito ay tinataya kung gaano kalawak ang pinsalang

9. Ito ay sitwasyon na kung saan Ilang mangingisda ang nawala dahil sa

10. Ito ay ay tumutukoy sa bahagya o pangkalahatang pagkasira ng mga

13 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

14 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

15 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

Skills and Competencies/Objectives:

• identify direct signals in sentences and paragraphs;

1. In the rules in writing quotation marks, the first word of a quoted

4. When the ____________ speech comes ___________ the verb of speaking,

5. When quotation marks are put in ___________________, care must be taken

6. What refers the report of the exact words of an author or speaker?

16 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

8. What symbol is used to signify direct signal?

9. What is used to signal indirect discourse?

10. When the verb in the reported discourse is conjugated, it is generally

13. Which is correct?

14. What is wrong with this sentence?

17 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

15. What needs to be corrected?

18 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

And I'm marching on to the beat I drum

Direct signal denotes the report of the exact words of an author or

19 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

"Who else could know the secret of such marvelous skill?"

"Stupid old woman," said Arachne indignantly.

Simple rules in using indirect signals:

A. Quotation marks are not used:

Direct signal: "I cannot believe what I heard," she cried.

B. When the verb in the reported discourse is conjugated, is it generally

C. Imperative forms, when recounted in indirect signal, generally become

Task 4: Change Signals

1. “I am going back to school today,” said Glorice.

21 DO_Q1_Araling Panlipunan 10_ Modyul 7

What I Have Learned

4. When the __ speech comes _ the verb of speaking,