Kå}Hõº hu

Kå}Hõº hu =∞#q
g∞‰õΩ HÍ=Åã≤# =∂KÕ „ѨK«∞
iOK«|_ç# Jxfl ~°Hõ=ÚŠѨÙãÎ̈Hõ
=ÚÅ∞ Jxfl „Ѩ=ÚY |∞H± ëêѨÙ
ÅÖ’#∞, qâßÖÏO„^èŒ =∞iÜ«Ú
„Ѩ*Ïâ◊HΘ |∞H± ǨÏ∫ãπ Jxfl „ÉÏOz
&Ln. I. Ramakumar, PMJF ÅÖ’#∞ ÅaèOK«∞#∞. ÅaèOK«x
,PPDGLVHWW\$NNHVZDUD5DR Ü≥ ∞ _» Å =∞=Ú‡Å#∞ <Õ ~ ° ∞ QÍ
&KDULWDEOH7UXVW9LMD\DZDGD ã¨O„ѨkOK«QÆÅ~°∞. ѨÙã¨ÎHÍÅÖ’
U"≥<· å Ö’áêÅ∞, `«ÑC¨ Å∞ L<åfl
`≥eÜ«∞KÕã#≤ `«^∞Œ Ѩi =Ú„^Œ}Ö’
ã¨iKÕÜ∞« QÆÅO. U q+¨Ü∞« "≥∞#ÿ
Ñ
„ ^
¨ =
Œè ∞ =Ú„^}
Œ : 2012 D „H˜Ok D "≥∞~ÚÖò‰Ωõ `≥eÜ«∞
*ËÜ«∞=K«∞Û#∞.
ramakumar immadisetty@yahoo.com
g∞‰õΩ HÍ=Åã≤# ѨÙãÎ̈HÍʼnõΩ
"≥Å : ~°∂. SBI online A/c. No.
31712393082
™ê~Ú "≥OHõ>âË fi◊ ~° |∞H± _çáÈ,
q[Ü«∞"å_» ¿Ñ~°∞# [=∞KÕã,≤
g∞‰õΩ ^ŒQÆæ~° QÆÅ „\Ï<£ûáÈ~°∞ì
™ÈÖò _çã
¢ |ì≤ ∂º@~üû q=~åÅ∞ `≥Å∞Ѩ=Öˇ#∞.

™ê~Ú "≥OHõ>âË fi◊ ~° |∞H± _çáÈ

26–27–77, ÉÏ\Ï ëÈ~°∂"£∞ Z^Œ∞~°∞,
QÍOnè#QÆ~,ü q[Ü«∞"å_»–520003.
á¶È<£ : (0866) 2570192, 2570309
Y
™ê~Ú "≥OHõ>âË fi◊ ~° |∞H± _çáÈ
áê¡\ò <≥O. 3, 103, 2–4–1085,
™ê~ÚÅH©; xˆH`«<,£ ~å=∞Hõ$ëê‚ Ç¨ã¨Ê@Öò Z^Œ∞~°∞gkè,
HÍzQÆ∂_» ‰õΩ=∂~ü käÜ∞Õ @~ü ^ŒQ~æÆ ,°
xOÉ’e J_»,¤ ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^Œ∞–500027
á¶È<£ : (040) 65528228, 24653879
(á¶êH±û) 24745257, ÃãÖò : 9346771314
Published by : N "≥OHõ>â Ë fi◊ ~° |∞H± _çáÈ, q[Ü«∞"å_».
We have made many efforts to present this book without errors. But some errors might have
crept in. We do not take any legal responsibility for such errors and omissions. If you bring them
to our notice we shall correct them in our next edition. All disputes are subject to Vijayawada
Jurisdiction only.
 Kå}Hõº hu

Kå}Hõº hu
-
P=OK« ã¨`º« <å~åÜ«∞}

™ê~Ú "≥OHõ>Ëâ◊fi~° |∞H± _çáÈ

_À~ü. <≥O. 26–27–77, ÉÏ\ÏëÈ~°∂"£∞ Z^Œ∞~°∞, QÍOnè#QÆ~,ü
q[Ü«∞"å_» - 520 003. á¶È<£ : (0866) 2570192
 Kå}Hõº hu

=ÚO^Œ∞=∂@
Kå}∞‰õΩº_»∞ ÖËHõ H“\˜Å∞º_»∞QÍ Ñ≤Å∞=|_Õ q+¨μQ‚ ∞Æ Ñ¨Ù_Î ∞» ~°zOz# „QÆO^äOŒ J~°âú ßGO.
nx ~°K«<å HÍÅO „H©ã¨∞ΠѨÓ~°fiO <åÅæ= â◊`å|ÌO. J~Ú`Õ H˘O^Œ~°∞ Kåi„`«‰õΩÅ∞
㨇 $u„QÆO^ä•Å`À L#fl KèåÜ«∞Å∞, H˘xfl HõxÊOKÕ Kåi„`«Hõ q~°∞^•úÖ#·ˇ JOâßÅ∞QÍ
JxÑ≤OKÕ "åxx ѨiQÆ}O˜ z J~°âú ßGO „H©.â◊. <åÅæ= â◊`å|ÌO<å\˜k JO@∞<åfl~°∞.
H˘O^Œ~∞° HÍ^Œ∞ „H©.â◊. ~Ô O_»= â◊`å|ÌO HÍÅO <å\˜k JO@∞<åfl~°∞. J~Ú`Õ H˘O^Œ~∞°
=∞^èºÕ =∂~°Oæ QÍ „H©.ѨÓ. <åÅæ= â◊`å|ÌHÍÅOÖ’ ~°zOѨ|_ç<å, JO^Œ∞Ö’ H˘xflO\˜x
`«~∞° "å`« HÍÅO <å\˜ "å~°∞ „ѨHÑΔ̃ OÎ̈ KÕã≤ LO\Ï~°x, Uk ZÖÏ L<åfl Jk „H©.â◊.
~Ô O_»= â◊`å|ÌO ^•\˜ W=`«Å‰õΩ ~å^Œx Ѷ∞¨ O\ÏѨ^OŒä QÍ `≥Å∞Ê`«∞<åfl~°∞. ÉèÏ~°fÜ«∞
âßG „QÆO^ä•ÅÖ’ „H©.â◊.12= â◊`å|ÌO =~°‰Ωõ qÅ∞"≥#· „QÆO^äOŒ QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Ѩ|_ç#
J~°úâßGO HõxÑ≤OK«‰õΩO_® áÈ~ÚOk. KåÖÏHÍÅOáê@∞ ^•x LxˆH `≥eÜ«∞ÖË^Œ∞.
J~Ú`Õ 1904= ã¨O=`«û~°OÖ’ "≥∞ãÿ ∂¨ ~°∞ "åã≤ P~ü.âߺ=∞âߢãÎ≤ J<Õ Ñ¨O_ç`∞« _»∞ ^•xx
HõxÃÑ\˜ì "≥Å∞QÆ∞Ö’xH˜ fã≤H˘x=KåÛ_»∞. JÜ«∞<Õ 1909= ã¨O=`«û~°OÖ’ ^•xx
„ѨK∞« iOKå_»∞. J@∞ `«~∞° "å`« 1915Ö’ PÜ«∞<Õ ^•x WOw¡+μ¨ J#∞"å^ŒO ‰õÄ_®
„ѨK«∞iOѨ|_çOk. J<Õ‰õΩÅ∞ ѨO_ç`«∞Å∞ ^•xH˜ ~å[H©Ü«∞ âßG=∞x, ~å[ºáêÅ<å
q^è•#=∞x PiúHõ q+¨Ü∞« ÖÏÉèâí ßG=∞x, ~å[H©Ü∞« PiúHâõ ßG=∞x WOw¡+μ¨ Ö’ KåÖÏ
~°HÍÅ∞QÍ ^•xx =i‚Oz<å ^•^•Ñ¨Ù JO^ŒiKÕ`« J~°âú ßGO J<Õ ¿Ñ~ˆ ã¨=∞iúOѨ|_çOk.
Uk ZÖÏ L<åfl Kå}‰õΩºx J~°âú ßGOÖ’ „Ѩ*Ïã¨OHˆ =Δ ∂xH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ J<ÕHõ q+¨Ü∂« Å∞
L<åflÜ«∞x, Jq <Õ\ H˜ ˜ ѨsHõ‰Δ Ωõ xÅ|_Õ=x ѨÅ∞=Ùi L^ÕâÌ º◊ O.
=ºH˜Î áê\˜OѨ=Åã≤# Hõh㨠xÜ«∞=∞ x|O^è#Œ Å∞,ã¨iÜ≥∞ÿ # „Ѩ=~°#Î #∞, `À\˜"åi`À
âßOuÜ«Ú`«OQÍ ™ê=∞~°ãº¨ O`À "≥∞ÅQÆ\ÏxH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ xÜ«∞=∂Å∞#∞ `≥e¿ã „QÆO^äOŒ
‰õÄ_® Kå}‰õΩºxKÕ`« ‰õÄ~°Û|_çOk. J^Õ Kå}Hõº hu ã¨∂„`åÅ∞. WO^Œ∞Ö’ Kå}‰õΩº_»∞
~°zOz#qQÍ J~Ú^Œ∞ P~°∞ „QÆO^ä^Œ •Å∞ ÅÉèºí O J=Ù`«∞<åfl~Ú. Jq
1. Kå}Hõº huâßG=Ú – Wk 108 â’¡HÍÅ∞ QÆÅ „QÆO^ä=Œ Ú.
1
 Kå}Hõº hu
2. =$^Œú Kå}Hõº – Wk Zxq∞k J^蕺ܫ∂ÅÖ’ 124 â’¡HÍÅ∞ QÆÅ
„QÆO^äŒ=Ú.
3. ÅѶڨ Kå}Hõº – Wk ‰õÄ_® 8 J^蕺ܫ∂Å∞ QÆÅ91 â’¡HÍÅ „QÆO^ä=Œ Ú.
4. Kå}Hõº™ê~° ã¨O„QÆÇϨ =Ú – Wk 300 â’¡HÍÅ∞ L#fl ~°K#« .
5. Kå}Hõº ~å[hu âßG=Ú– Wk 8 J^蕺ܫ∂Å∞ 512 â’¡HÍÅ∞ QÆÅ „QÆO^ä=Œ Ú.
D „QÆO^äOŒ ¿Ñ~°∞ U=∞\˜ ?
Kå}‰õΩº_»∞ nxx ''<å<åâߢ™ÈÎ^^ÌŒ $Œ `«O=ˆHΔ º ~å[hu ã¨=ÚK«ÛÜ«∞"£∞—— J<ÕHõ
âßG=ÚÅ #∞O_ç Ui ~å[hu ã¨=ÚK«ÛÜ«∞O J<Õ „QÆO^ä•xfl K≥ѨCK«∞<åfl#∞— Jx
„áê~°OÉèOí Ö’<Õ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. JO>Ë D „QÆO^ä•xH˜ ~å[hu ã¨=ÚK«ÛÜ«∞O J<Õ ¿Ñ~°∞#∞
PÜ«∞# xˆ~tÌ OKå_»∞. HÍh „QÆO^äOŒ Ö’x Jxfl â’¡HÍÅ#∞ ѨijeOz K«∂¿ãÎ =ºH˜QÎ Í
áê\˜OK«=Åã≤# ^è~Œ å‡ÖË HõxÑ≤ã∞¨ <Î åfl~Ú HÍh ~å[hu HõxÑ≤OK«^∞Œ . JO^Œ∞=Å# nxH˜
Kå}Hõºhu âßG=Ú J<Õ ¿Ñ~ˆ ã¨=∞O[ã¨OQÍ LO@∞Ok. JO^Œ∞Hˆ P ¿Ñ~ˆ D „QÆO^ä•xH˜
ji¬HQõ Í W=fi|_çOk.
Kå}‰õΩº_»∞ ~°zOz# „QÆO^ä•ÅÖ’ Kå}Hõºhu âߢ™êÎÅ∞ XHõ\ .˜ D „QÆO^äOŒ Ö’
Zxq∞k J^蕺ܫ∂Å∞QÍ L#flk. JO^Œ∞Ö’ "≥Ú`«OÎ 562 ã¨∂„`åÅ∞ L<åfl~Ú. ''ã¨∞Y
㨺=¸ÅO ^è~Œ ‡° ó ^è~Œ ‡° O ã¨∞MÏxH˜ =¸ÅO J<Õ ã¨∂„`«O #∞Oz `«™ê‡`ü ã¨~ˆ fiëêOã¨~fi°
HÍ~°ºã≤k~ú ƒ° =ù u (`«Ñ㨠∞¨ û =Å¡ JO^ŒiH˜ H˘xfl HÍ~åºÅ∞ ã≤k™ú êÎ~Ú) J<Õ ã¨∂„`«O`À D
„QÆO^äOŒ =ÚQÆ∞ã¨∞OÎ k. nxH˜ qMϺ`« ѨO_ç`∞« Å∞ N ѨÙÖˇÅ¡ ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞QÍ~°∞ KåÖÏ
#Okx J<Õ "åºYº#∞ ã¨=∞‰õÄiÛ Ñ¨^∞Œ QÆ∞iH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’xH˜ fã¨∞H˘x =KåÛ~°∞.
^ÕâO◊ Ö’ „Ѩu áœ~°∞x Ü≥∂QÆHˆ =Δ ∂ʼnõΩ „áê^è•#ºO Wã¨∂Î ~°∂á⁄OkOz# ~å[ºáêÅ<å
ã¨Oq^è•#O Kå}‰õΩºx J~°âú ߢ™êÎ^∞Œ ÅÖ’ =∞#‰õΩ HõxÊã¨∞OÎ k. Kå}‰õΩº_»∞ ~å[huã¨∂„`å}˜
J<Õ ¿Ñ~°∞`À Zxq∞k J^蕺ܫ∂ÅÖ’ 562 ã¨∂„`åÅ`À D „QÆO^ä•xfl ‰õÄ~åÛ_»∞.
g\˜Ö’ K≥ÑÊ≤ # JOâßÅÖ’ Hõhã¨O #∂\˜H˜ Z#Éè·ˇ JOâߊѨiáêʼnõΩʼnõΩ, ѨiáêʼnõΩʼnõΩ
D<å\˜H˜ =iΙêÎ~Ú, LѨHiõ ™êÎ~Ú.
„Ѩã∞¨ `Î « D „QÆO^ä=Œ Ú Kå}Hõº huâßG=Ú Jx „ѨKå~°OÖ’ L#flk. WkÜÕ∞
â’¡Hãõ O¨ Yº#∞ |\ì̃ Kå}Hõº™ê~°ãO¨ „QÆÇϨ O J~Ú LO_®e. „Ѩã∞¨ `Î O« D „QÆO^äOŒ "≥Ú`«OÎ
2
 Kå}Hõº hu
17 J^蕺ܫ∂Å`À337 â’¡HÍÅ`À L#flk. WO^Œ∞Ö’ U_»∞, Zxq∞k â’¡HÍÅ∞ „ѨHÑΔ˜ =Ψ ÚÅ∞
JxÑ≤OKÕ@@∞¡ L<åfl~Ú.
D Kå}Hõº hu ã¨O„QÆǨÏ=Ú "≥Ú^Œ@ <åQÆieÑ≤Ö’ "åºMϺ#=ÚÖ’
N [QÆnâ◊fi~å#O^£ ã¨~°ã¨fiuQÍiKÕ „ѨK«∞iOѨ|_çOk. `≥Å∞QÆ∞Ö’ "≥Ú^Œ\ ˜™êiQÍ
„ѨK∞« iOѨ |_»QÍ, ã≤HO˜ ^Œ~åÉÏ^£ QÍÜ«∞„f P„â◊=∞"åã¨∞Å∞ N HÀ_»∂i ã¨∞Éσ~å=Ù
QÍi „¿Ñ~°}KÕ N P~°=∞O_»¡ "≥OHõÜ∞« ºQÍiKÕ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^Œ=Ú`À K«H¯õ QÍ „ѨK∞« iOѨ
|_ç#k. „Ѩã∞¨ `Î =« Ú P ѨÙãÎ̈H=õ Ú JÅÉèºí =Ú. JO^Œ∞KÕ Ñ¨^∞Œ QÆ∞iH˜ LѨÜ∂≥ yOK«∞@‰õΩ
J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ D ѨÙãÎ̈H=õ Ú#∞ =∞~°Å "≥Å∞QÆ∞Ö’xH˜ `≥K∞« ÛK«∞<åfl=Ú. N [QÆnâ◊fi~å#O^Œ
ã¨~ã° fi¨ uQÍ~°∞ nxH˜ Kå}Hõº hu^Œ~Ê° }=∞x ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ì̃i. „Ѩã∞¨ `Î =« Ú nxH˜ Kå}Hõº
hu™ê~° J#∞ ¿Ñ~°∞`À „ѨK∞« iѨO|_»∞K«∞#flk. D =Ú„^Œ} `≥K∞« Û@‰õΩ nxx QÆ∞iOz
`≥eÜ«∞*Ëã#≤ N P~°=∞O_»¡ "≥OHõÜ∂« ~°º=~°∞ʼnõΩ, N HÀ_»∂i ã¨∞Éσ~å=ÙQÍiH˜ ã¨~fi° ^•
Hõ$`«A˝_»#∞.
D =Ú„^Œ}‰õΩ „¿Ñ~°} N "ÕOHõ>âË fi◊ ~° |∞H± _çáÈ JkèÑu¨ N W=∞‡_çâ\‹ ì˜
~å=∞‰õΩ=∂~üQÍ~°∞. <å‰õΩ D J=HÍâ◊=Ú HõeæOz#O^Œ∞ʼnõΩ "åiH˜ Hõ$`«A˝_»#∞.
`≥Å∞QÆ∞"å~°O^Œ~‰° Ωõ D Kå}Hõºhu ™ê~°=Ú hu =∂~°Oæ Ö’ #_»∞ѨQÅÆ ^Œx Pâ◊Oã¨.

q[Ü«∞"å_», J<ÕHõ#=∞ã¨∞ûÅ`À.....
25–7–2012. P=OK« ã¨`º« <å~åÜ«∞}.

3
 Kå}Hõº hu
N
Kå}Hõºhu âßGO
Kå}‰õΩº_»∞ Z=~°∞?
Ô~O_»∞"ÕÅ =¸_»∞=O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ „H˜O^Œ@ <Õ"Õ∞¡K«∞ÛùÅáêe@ Ѩ_»É’~Ú#
Éè~í `° É« ∂íè q∞x, P „Ѩ=∂^ŒO #∞Oz HÍáê_ç, `«~∞° "å`« `«~åÅ "åiH˜ „Ѩ*Ï~°O[Hõ"∞≥ #ÿ
ѨiáêÅ# ZÖÏ LO_®Ö’ `≥eÜ«∞*Ëã#≤ "å_»∞. ÉèÏ~°`^« âÕ ßxfl XHõ ^ÕâO◊ J<Õ ã¨OѨÓ~°‚
ÉèÏ=#‰õΩ c*ÏÅ∞ "Õã#≤ "å_»∞ Kå}‰õΩº_»∞.
„ѨѨOK« "åV‡Ü«∂ÅÖ’<Õ Ju„áêp#"≥∞ÿ#kQÍ Ñ¨iQÆ}˜OѨ|_Õ ã¨O㨯 $`«
ÉèÏ+¨Ö’ ~Ô O_»∞ ~°HÍÖˇ#· "åV‡Ü«∞O =iúeO¡ k. Jq "Õ^㌠O¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ qq^èŒ „QÆO^ä•Å∞,
"åxÖ’x q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz#q. g\˜<Õ "≥k· Hõ "åV‡Ü«∞ âßY JO\Ï~°∞. WHõ ~Ô O_»=
=~°Oæ HÍ=º, <å@Hõ, Kåi„`«H,õ K«OѨÓ, â◊`H« ,õ ã¨∞ÉèÏ+≤`« âߢãÜΑ ∞« „QÆO^äŒ QÆ^ºŒ Ѩ^•ºÅ`À
‰õÄ_ç# âßY. nx<Õ Ö∫H˜Hõ "åV‡Ü«∞O JO\Ï~°∞. D Ö∫H˜Hõ "åV‡Ü«∞ âßY ã¨O㨯 $`«
ÉèÏ+¨Ö’ KåÖÏ qã¨Î $`«"∞≥ #ÿ k. =∂#=rq`«O, ã¨∞YOQÍ, „ѨâßO`«OQÍ QÆ_∞» ѨÙH˘#\ÏxH˜
J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Jxfl q+¨Ü∂« ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∞« ѨÓ~°O‚ QÍ ã¨O㨯ã¨$`« ÉèÏ+¨Ö’
„QÆO^ä•Å∞ ~°zOѨ|_®¤~Ú. D Ö∫H˜Hõ "åV‡Ü«∞âßYÖ’ hux QÆ∞iOz ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O,
PKå~°=º=Ǩ~åÅ#∞ `≥e¿Ñ „QÆO^ä•Å∞ ‰õÄ_® KåÖÏ L<åfl~Ú. JÖÏO\˜ PKå~° =º=Ǩ~å
Å#∞ hux `≥e¿Ñ „QÆO^ä•ÅÖ’ Ju „áêp#"≥∞#ÿ k Kå}Hõºhu âßGO ÖËHõ Kå}Hõº
~å[hu âßG=Ú J<Õ „QÆO^äOŒ . D Kå}Hõº hu âßGO. Jã¨Å∞ Kå}∞‰õΩº_»∞ Z=~°∞ ?
K«i„`«Ö’ QÆ_»záÈ~Ú# J<ÕHõ â◊`åÉÏÌÅÖ’#∞ ~åÉ’=Ù HÍÅOÖ’#∞ rqOz#,
rqOK«É’ÜÕ∞ =∞Ǩ qt+ì̈`« QÆÅ"å~°∞ "åi Éèqí +¨º`ü ^Œ$+≤`ì À "Õ∞^ä•â◊H`Î̃ À HÍÖÏxfl
xˆ~tÌ Oz#"å~°∞ ZO^Œ~À L<åfl~°∞. J~Ú`Õ D ~°H"õ ∞≥ #ÿ =º‰õΩÅÎ #∞, "Õ∞^äÀ=O`«∞Å#∞
ÉèÏ~°fÜ«ÚÅ∞ JOwHõiOz# q^ÕjÜ«ÚÅ∞ H˘O^Œ~∞° "åiH˜ Q˘Ñ¨Ê^Œ#O PáêkOK«\ÏxH˜
JOwHõiOz# q^ÕjÜ«ÚÅ∞. H˘O^Œ~°∞ "åiH˜ Q˘Ñ¨Ê^Œ#O PáêkOK«\ÏxH˜ JOw
HõiOK«@O ÖË^∞Œ . ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Z^Œ∞~˘¯#=Åã≤# H©i,Î JѨH~© ∞° ÅÎ ‰õΩ XHõ QÆ∞~°∞QÎ Í xez#
"å_»∞ PKå~°º Kå}‰õΩº_»∞. PÜ«∞# =∞Ǩ"Õ∞^è•q J~Ú# áêʼnõΩ_»∞QÍ#∞, ~å[H©Ü∞«
"Õ`QΫ Í#∞ ѨiQÆ}O˜ Ѩ|_»∞`«∞<åfl_»∞. „ѨÑO¨ K« K«i„`«Ö’ qMϺ`«"∞≥ #ÿ –QÍ PÜ«∞##∞
4
 Kå}Hõº hu
JO^Œ~°∞ UHõ„w=OQÍ JOwHõiã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# `«# áêʼnõΩÅ∞ áÈ+¨‰õΩÅ Z^Œ∞@
‰õÄ_® `«# =∞#ã¨∞Ö’ L#flk L#fl@∞¡QÍ |Ü«∞@‰õΩ K≥Ñʨ QÆey# ^è~·≥ º° =O`«∞_»∞. `«#‰õΩ
„Ѩ*Ïaè„áêÜ«∞OÃÑ· L#fl |Å"≥∞#ÿ ã¨`º« x+ì̈, `«# ÉèÏ"åÅ#∞ =ºHõÑÎ ~¨ K° Q« eÆ y# ^è~·≥ º° O
HõÅ"å_»x xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ K≥ѨÊ=K«∞Û. PÜ«∞# „H©ã¨∞ΠѨÓ~°fiO =¸_»= â◊`å|ÌOÖ’
rqOz# "å_»∞ J~Ú#ѨÊ\˜H,˜ JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù ~Ô O_»∞"ÕÅ =¸_»∞=O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ∞
„H˜O^Œ\ ˜ "å_»∞ J~Ú#ѨÊ\˜H,˜ PÜ«∞# Jaè„áêÜ«∂Å∞, „Ѩ*ÏáêÅ##∞ QÆ∞iOz# ÉèÏ"åÅ∞
<Õ\ ˜H˜ ã¨r=OQÍ L<åfl~Ú. <Õ\ ˜HÍÅѨ٠„ѨÉèÏ"åÅ`À UH©Éèíqã¨∞Î<åfl~Ú. ~å[H©Ü«∞
q+¨Ü∂« Å∞ PÜ«∞#‰õΩ „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ q. ѨÓiÎQÍ =∂iáÈ~Ú# ^Ò`«º =º=Ǩ~åÅ∞ PÜ«∞#
P`«‡Ãã~÷· åºxH˜ ZO`« ã¨O‰õΩΔ aè`« ã¨=∞Ü«∞"≥∞<ÿ å „Ñ¨âßO`«OQÍ LO_»QeÆ #æ ™ê=∞~åúºxfl
`≥eÜ«∞*Ë™êÎ~Ú.
™ê„=∂[º x~å‡}O, ^•xx QÆ∞iOz# ÉèÏ"åÅ∞ J<Õq TǨωõΩ ‰õÄ_® JO^Œx
HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® J<ÕHõ q+¨Ü«∂ÅÖ’ PÜ«∞#‰õΩ QÆÅ xt`«"≥∞ÿ# J=QÍǨÏ# ™ê\˜
~å[H©Ü∂« Å J=ã¨~åÅ∞, ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ PÜ«∞##∞ =∞ø~°º ™ê„=∂[º ™ê÷Ñ#¨ ‰õΩ „¿Ñ~ˆ Ñ≤Oz
HÍ~°º~°∂ѨO ^•ÖËÛ@@∞¡ KÕã≤Ok. PÜ«∞# J~°ú ã¨O|O^èŒ q+¨Ü«∂ÅÖ’ xëê‚`«∞_»∞.
J@∞=O\˜ =º=Ǩ~åÅÖ’ "≥ÚHõ¯"Àx PÜ«∞# „Ѩ[˝ U q^è"Œ ∞≥ #ÿ ã¨=∞㨺Å∞ Z^Œ∞~Ô <· å,
H˜+¡ "ì¨ ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å<≥<· å, PHõoOK«∞H˘x, ^•xx q[Ü«∞=O`«OQÍ Z^Œ∞~˘¯<Õ@@∞¡ KÕÜ∞« QÆÅ
„Ѩ[˝ PÜ«∞# ã¨fiO`«O. PÜ«∞# „H©.ѨÓ. =¸_»= â◊`å|ÌOÖ’ rqOz<å PÜ«∞# ÉèÏ"åÅ∞
P^è∞Œ xHõ HÍÖÏxH˜ K≥Ok# „ѨÑO¨ K« qÅ∞=Å∞, SHõº`« HõxÑ≤™êÎ~Ú. PÜ«∞# =ÚYºOQÍ
~å[H©Ü∂« ÅÖ’ x|^Œ`ú « QÆÅ =ºH˜Î J~Ú<å, ѨÓiÎ ~å[H©Ü∂« ÅÖ’ =Úxy `ÕÅ=Åã≤#
"å`å"å~°}OÖ’ rqOz<å, ZO`« H˜+¡ Ñì̈ i¨ ã≤`÷ ∞« ÅÖ’<≥<· å ã≤`÷ „« ѨA_˝ ∞» QÍ xÅ|_»QeÆ y#
P`«‡Ãã~÷· º° O, ѨÓiÎQÍ PÜ«∞# =∞O„`åO`« ã¨=∞~°`ú Å« ‰õΩ x^Œ~≈° #OQÍ xÅ∞™êÎ~Ú.
Kå}∞‰õΩºxH˜ QÆÅ ã¨∞xt`« ^Œ∂~°^$Œ +≤,ì ~å[H©Ü∞« ã¨=∞Ü«∞[˝`« Hõey# x~°Ü
‚ ∂« `«‡Hõ
"≥Y· i "Õ∞^èÀâ◊HΘ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ <å\˜H˜ <Õ\H˜ ˜ Ju ã¨=∞~°=ú O`«"∞≥ #ÿ =∞ø~°º ™ê„=∂[º
™ê÷Ñ#¨ ‰õΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ â◊HÜ Î˜ Ú« ‰õΩÅÎ ∞ PÜ«∞# ^•fi~å<Õ ÅaèOKå~Ú. PÜ«∞# Pi÷Hõ ã¨O|O^èŒ
q+¨Ü∂« ÅÃÑ· xëê‚`∞« _»∞. P Pi÷Hõ ã¨O|O^èŒ q+¨Ü∂« Å#∞ J=QÍǨÏ# KÕã∞¨ H˘x "å\˜Ö’x
Ju ã¨∞xfl`« q+¨Ü∂« Å#∞, Jq ~å*Ϻxfl W|ƒO^Œ∞ÅáêÅ∞ KÕ¿ã =∞~å‡Å#∞, "å\˜x
~°OQÆOÃÑH· ˜ ~å‰õΩO_® „ѨuK«~º° Å∞ KÕ¿ã â◊HΘ PÜ«∞#‰õΩ Ñ¨Ù+¨¯ÅOQÍ L#flk.
`«~∞° "å`« HÍÅOÖ’ H˘xfl â◊`åÉÏÌÅ `«~∞° "å`« ‰õÄ_® PÜ«∞# TÇ≤ÏOz#
5
 Kå}Hõº hu
ã¨=∞㨺ŠѶe¨ `åÅ∞ ~å[º=º=ǨÏ~åÅÖ’ PiúHõ x~°fl=ǨÏ} [iyOk. <Õ\ H˜ ˜ ‰õÄ_®
Ѩ#∞flÅ∞ "Õ¿ã q+¨Ü∞« O g∞^Œ PÜ«∞# J#∞ã¨iOz# XHõ ã¨∂„`«O JO^ŒiKÕ`« P^ŒiOѨ
|_»∞`«∞ ã¨r=OQÍ L#flk. Jk Kå}‰õΩºx ''Ѩ#∞flÅ∞ "ÕÜ∞« @O J<Õk Ѩ#∞fl K≥eO¡ KÕ
"åxH˜ U =∂„`«O ÉÏ^è•Hõ~°O H͉õÄ_»^Œ∞. Ѩ#∞flÅ∞ "Õ¿ã q^•#O „Ѩ[ʼnõΩ Hõ+ì̈O
HõeyOKÕ "åxH˜ U =∂„`«O ÉÏ^è•Hõ~O° H͉õÄ_»^∞Œ . Ѩ#∞flÅ∞ "Õ¿ã q^è•#O „Ѩ[ʼnõΩ
Hõ+Oì¨ HõeyOKÕkQÍ LO_»‰Äõ _»^∞Œ . Ѩ#∞#Å ™ê÷~Úx x~°~‚ ÚOK«\ÏxH˜ KåÖÏ *Ï„QÆ`Ϋ
fã¨∞H˘#@"Õ∞ HÍ^Œ∞ H˘O`« LѨâßOuQÍ ‰õÄ_® LO_»@O J=ã¨~°O. „ѨÉèí∞`åfiÅ∞
(áêʼnõΩÅ∞) `Õ<\≥ Q© Æ =Öˇ Ѩ#∞flÅ#∞ =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« @O =ÚYºO. `Õ<\≥ Q© #Æ ∞ K«∂_»O_ç.
Jk H˘O`« 㨿ÇÏ`«∞HõOQÍ Ñ¨Ù+¨ÊO #∞Oz `Õ<#≥ ∞ ¿ãHõiã¨∞OÎ k. ^•x=Å# `Õ<\≥ Q© ÅÆ #∞
H˘O`« PǨ~°O ÅÉèºí O J=Ù`«∞Ok. ѨÙ+¨ÊO ‰õÄ_® ÖÏÉèOí á⁄Ok HÍÜ«∞QÍ =∂~°∞`«∞Ok.
JO^Œ∞KÕ`« ~Ô O_çO\˜H˜ ÖÏÉè"í ∞Õ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞KÕ`« D ã¨∂„`åxfl áê\˜Oz
PÜ«∞# KåÖÏ `«‰Ωõ ¯=QÍ =∂„`«"∞Õ Ñ¨#∞flÅ∞ =ã¨∂Å∞ KÕÜ∂« Åx ÉèÏqOKÕ"å_»∞.
J~Ú`Õ Kå}‰õΩº_»∞ JYO_» „Ѩ*Ï˝=O`«∞_»∞ J~Ú<å, HÍ~°º™ê^è#Œ ‰õΩ u~°∞QÆ∞ÖËx
=ӺǨÅ#∞ Ѩ<flÕ K«`∞« ~°∞_»∞ J~Ú<å, PÜ«∞# ~°zOz# ~Ô O_»∞ ѨÙãÎ̈HÍÅÖ’ "≥Ú^Œ\ k˜
huâßGO. JO>Ë ã¨=∂[OÖ’x „Ѩu=ºH˜Î P^Œ~≈° =O`«OQÍ ZÖÏ rqOK«QÅÆ ~À `≥ÖÊË
„QÆO^äOŒ . PÜ«∞# `«# K«∞@∂ì L#fl ã¨=∂[ ã¨=∞㨺Å`À H˘@∞ìq∞\Ïì_∞» `«∞#fl@∞¡ ÉèÏqOKÕ
"å_»∞. PÜ«∞# J@∞=O\˜ ã¨=∞㨺Å#∞ =¸ÅO #∞Oz P ã¨=∞㨺ŠqKÕÛ^ù OŒ KÕÜ∞« \ÏxH˜
Hõ$+≤ KÕâß_»∞. P ã¨=∞㨺Å∞ uiy HõxÊOKåÜ«∞O>Ë ^•x J~°Oú Jq uiy ÃÑiQÍÜ«∞<Õ
ÉèÏqOKåe. PÜ«∞# P^è∞Œ xHõ HÍÖÏxH˜ ã¨iáÈÜÕ∞ q^Õâ◊ q^è•#O `≥ÅÊ\ÏxH˜ KÕã#≤
Hõ$+≤ KåÖÏ =ÚYº"≥∞#ÿ q. Z<Àfl qâ◊fiq^•ºÅÜ«∂Å∞ PÜ«∞# „ѨÑO¨ zOz# q^ÕâßOQÆ
q^è•#O =¸Å ã¨∂„`åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘<åÅx ÉèÏqOKÕ"åiH˜ Jq u~°∞QÆ∞ÖËx ã¨∂„`åÅ∞QÍ
xezáÈ`«∞<åfl~Ú. Kå}‰õΩºx =∞O„`åOQÍ ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’<Õ H͉õΩO_® W`«~° ^ÕâßÅÖ’
‰õÄ_® qâı+¨ P^Œ~°O`À ~°HõΔ} q+¨Ü«∂Å∞, =ӺǨÏx~å‡}O q^Õj =º=Ǩ~åÅÖ’
<Õ\ H˜ © J#∞ã¨iOK«|_»∞`«∞<åfl~Ú.
*Ï˝ÑH¨ Oõ Ö’ LOK«∞H˘#=Åã≤# q+¨Ü∞« O Uq∞@O>Ë HÍ¡*òq\ò˚ J<Õ ~å[H©Ü∞«
=º=Ǩ~° xëê‚`∞« _»∞ "Õ~∞° q^è•<åÅÖ’ `«# ~å[H©Ü∞« =º=Ǩ~åÅ UÔHH· õ H˘#™êyOKÕ
Ü«Ú^ŒOú J<Õ ã¨∂„`åxfl K≥Ñʨ Hõ=ÚO^Õ Kå}‰õΩº_»∞ `«# ѨÙãÎ̈HOõ Kå}Hõº hu J<Õ `«#
ѨÙãÎ̈HOõ Ö’ `≥eÜ«∞KÕâß_»∞. PÜ«∞# Ü≥ÚHõ¯ ÉèÏ"åÅÖ’ J<ÕHOõ ZO`« ^Œ∂~°^$Œ +≤ì QÆÅ=x
6
 Kå}Hõº hu
=∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞OÎ ^ŒO>Ë Jq WѨC_»∞ =∞#‰õΩ JkèQqÆ ∞OK«‰Äõ _»x ^≥=· ^Œ∂`« "åHͺÅ∞
JxÑ≤ã¨∞ÎO\Ï~Ú. ÅOK«O fã¨∞HÀ=@O =O\˜ "≥·q^茺ѨÓi`« q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz
PÜ«∞# KåÖÏ ã¨iQÍ K«H¯õ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
qq^èŒ q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞Ê`«∞ =ÚYºOQÍ „ѨÉ∞íè `«fi L^ÀºQÆ∞ÅÖ’ Jqhu
QÆ∞iOz PÜ«∞# h\˜Ö’ ZÅ¡ÑC¨ _»∞ LO_ç rqOKÕ KÕѨ ZO`« h\˜x `åQÆ∞`«∞O^À ZÖÏ
=∞#O x~åúiOK«Ö"Ë ∂≥ JÖψQ L^Àºy Ü≥ÚHõ¯ Jqhux ÖËHõ ÅOKåÅ∞ fã¨∞H˘#@O
‰õÄ_® x~åúiOK«Ö=Ë ∞x ã¨iQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
=ºH˜ÎQÍ Kå}‰õΩºx XHõ ã¨<åºã≤QÍ, ^ŒÜ«∞ U =∂„`«O ÖËx áêʼnõΩxQÍ,
áêʼnõΩ_≥#· ~åA#∞ fiÛk^ÕÌ "åxQÍ, ã¨OѨÓ~°‚ ÅHõ}Δ ÏÅ∞ QÆÅ *ÏfÜ«∞"åkQÍ ™êfi~°`ú åºy
Ü≥∞ÿ # ã¨~fi° =Ú Ñ¨i`«ºlOz#"åxQÍ, Jxfl q^è•Å∞QÍ#∞ hux `«ºlOz#"åxQÍ 'XHõ
ѨxÜ≥ÚHõ¯ Ѷe¨ `«O g∞^Œ<Õ P Ѩxx ™êkèOKÕ q^è•<åÅ∞ P^è•~°Ñ_¨ ç LO\Ï~Ú.
7KH
HQGV MXVWLI\WKHPHDQV
JO>Ë ™êkèOѨ=Åã≤# Ѷ¨e`«O, P ™ê^èŒ#Ö’x q^è•xfl
x~°~‚ Úã¨∞OÎ k. J<Õ q"å^•`«‡Hõ"∞≥ #ÿ q^è•#O `≥eÑ≤, áêʼnõΩ_≥#· "å_»∞ U q^è•<åxfl
J#∞ã¨iOz J~Ú<å ÅHΔͺxfl ™êkèOKåÅx, J`«_∞» JO^Œ∞‰õΩQÍ#∞ KÕ¿ã U ~°H"õ ∞≥ #ÿ
<≥u· Hõ q^è•<åʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç LO_»#Hõ¯~°Ö^Ë ∞Œ Jx x~åú~} ° QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. PÜ«∞#
~°zOz# 'J~°âú ßG=Ú—, hu âßG=Ú, Kå}Hõºhu J<Õ „QÆO^ä•Å∞ J<Õq qÅHõ} Δ OQÍ
LO_ç, ¿ÇÏ`«∞"Õ „Ѩ^•è #"≥∞#ÿ q^è•#OQÍ LO_ç, Jã¨Ö#·ˇ ~å[H©Ü∞« q+¨Ü∂« Å#∞ J_»Ö¤ xË
QÆ∂_èK» å~° x^è•<åÅ#∞ „ѨuáêkOz, ~Ô K«ÛQ˘>Ëì „Ñ¨ux^è∞Œ Å#∞ qã¨Î $`«OQÍ ~å[ã¨O|O^èŒ
HÍ~°ºHõ~} ° ÏÅÖ’x qxÜ≥∂yOѨK¿Õ ã"å_»∞. JO^Œ∞H˘~°‰Ωõ ~å[ã¨O|Onè‰Ωõ Å#∞ ‰õÄ_®
qxÜ≥∂yOKÕ "å_»∞.~å[H©Ü∂« ÅÖ’ PÜ«∞# `«ÑC¨ _»∞ <Õ~åÅ#∞ |ÅѨ~z° , ~åA Ü≥ÚHõ¯
QÆ∂_èK» å~°∞Å#∞ ‰õÄ_® P Ѩ#∞ÅÖ’ Z@∞=O\˜ ã¨O^ÕÇ¨ Å#∞ `åq=fi‰õΩO_® qxÜ≥∂QÆ
Ѩ~K° "Õ å_»∞. áêʼnõΩx Ü≥ÚHõ¯ J=ã¨~åÅ∞, P㨉Ωõ ÅÎ ∞ ™êkèOK«@OÖ’ hux, <≥u· Hõ`J« <Õq
PÜ«∞# ^Œ$+≤Öì ’ JO`«QÍ Ñ¨\ Oì̃ K«∞H˘#^Œy#q HÍ=Ù. PÜ«∞# `≥eÊ# H˘xfl ÉèÏ"åÅ∞
PÜ«∞##∞ XˆH q+¨Ü∞« OÃÑ· ã¨OkQÆÉú Ïè "åÅ∞#fl =ºH˜QÎ Í Ñ¨Å∞=Ù~°∞ ѨiQÆ}O˜ KÕ@@∞¡ KÕãO≤ k.
=∞Ǩ`«`Ϋ fiA˝_∞» , ~å[H©Ü∞« "Õ`Ϋ J~Ú# D =∞Ǩ=ºH˜Î =∂dÜ«∞"≥e,¡ Ji™êì\Ö˜ ò,
¿Ñ\¡ ’Å`À PÜ«∞# "Õ∞^äÀâ◊HxÎ̃ ѨÅ∞=Ùix „ѨÉÏè q`«O KÕ¿ã =ºHÎ̃QÍ PÜ«∞# ÉèÏ"åÅ#∞
`≥Å∞Ê`«∞O\Ï~°∞. PÜ«∞# =ºHõÎѨ~°z# x~°‚Ü«∂`«‡HõQÆ∞}ÏxH˜, ^≥·=nèÉèÏ==ÚʼnõΩ
7
 Kå}Hõº hu
q=∞i≈Oz<å, PÜ«∞#‰õΩ QÆÅ ~å[H©Ü∞« q+¨Ü∞« Ѩi*Ï˝<åxH˜ „ѨâO◊ ã¨Å∞ ‰õΩiÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~°∞.
~Ô O_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åʼnõΩ =ÚO^Œ∞ rqOz#, HÍÅ=Ú#∞ |\˜ì PÜ«∞# `≥eÊ# ã¨`åºxfl
|\˜ì PÜ«∞# `≥eÊ# q+¨Ü«∂ÅÖ’ ã¨`«ºO L#fl^Œx x~°∂Ѩ} [iyOk. JO^Œ∞ˆH
q"ÕHÍ#O^Œ∞_»∞ x„^ŒÖ,Ë "≥∞à◊‰Ωõ =Å`À LO_ç, ÅHõΔ º ™êkèOKÕ=~°‰Ωõ x„^ŒáÈ=^Œ∞Ì Jx
K≥ÑÊ≤ # q+¨Ü∂« Å∞ J`«ºO`« ã¨`º« O xa_ôH$õ `«O J~Ú#"Õ.
PÜ«∞# Hõ#fl HõÅÅ∞ :
~Ô O_»∞"ÕÅ =¸_»∞=O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ „H˜O^Œ@, D JYO_» ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’
Kå}‰õΩºx ÖÏO\˜ PÖ’K«<åѨ~∞° _»∞ L<åflO_»O>Ë<Õ Jã¨Å∞ =∞#O #=∞‡ÖË"∞Õ "≥∂. J~Ú<å
Jk x["Õ∞. PÜ«∞# ~å[H©Ü∂« OQÍ, PiúHOõ QÍ, ™ê=∂lHõOQÍ ÉèÏ~°`^« âÕ ßxfl „HÍO`«
^Œi≈QÍ D ^Õâßxfl XHõ *ÏuQÍ HÍQÆÅ^Œx PtOKå_»∞. PÜ«∞# „"åã≤# J~°âú ßGOZ<Àfl
q^è•Å∞QÍ PÜ«∞# TÇ≤ÏK«O# ÉèÏ~°`^« âÕ ßxfl `«# =∞<ÀѶŨ HõOÃÑ· z„uOKå_»∞. D
=∞Ǩq*Ï˝# Yx J~Ú# 'J~°âú ßGO— J<Õ |$ǨÏ`ü „QÆO^äOŒ Ö’ `å#∞ HõÅQÆ#fl D ^ÕâO◊
QÆ∞iOz, P Éè∂í ™êfi=∞º =º=ã¨Ö÷ ’ ѨÓiÎQÍ =Úxy, Hˆ =ÅO `«=∞‰õΩ ‰õ_∞» Ѩ٠xO_ç`KÕ åÅ<Õ
P`«‡ `«$Ñ≤`Î À „|`«∞‰õΩ`«∞#fl *Ïu =∞#k. PiúHõ q^è•<åÅ∞ ‰õÄ_® ^ÕjÜ«∞Ѩ^`úŒ ∞« ÖË Jq
‰õÄ_® ã¨OkQÍú=ã¨Ö÷ ’ LO_Õq.Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞#fl q^è•#OÖ’ ^•xL`«ÊuÎQÍx, ѨOÑ≤}˜
HÍh P^è•~°Ñ_¨ ç LO_Õk."åºáê~°O KÕ¿ã q^è•<åÅÖ’<Õ ã¨O㨯 $u ™ê÷xHõ ~å[H©Ü∞«
"åºáê~°O KÕã∞¨ #Î fl =∂~åæÅÖ’<Õ J#∞ã¨iã¨∂Î LO_Õq.PiúHõ q^è•<åÅÖ’ =ÚYº"≥∞#ÿ K«~º° Å∞
U=O>Ë=º=™êÜ«∞=Ú, Ѩâ√◊ áÈ+¨} "å}˜[º=ÚÖË.J~Ú`Õ D =¸_çO\˜Ö’<Õ =º=™êÜ«∞O
"å}˜*ϺxH˜ Ju =ÚYº"≥∞ÿ# qÉèÏQÆOQÍ QÆ∞iÎOѨ|_Õk. <å\˜ˆH HÍ^Œ∞<Õ\ ˜H˜ ‰õÄ_®
=º=™êÜ«∞ P^è•i`«"∞Õ QÆ^•. ѨiáêÅ#, ~å[H©Ü∞« , PiúHõ qÉèÏQÍÅ#∞ ѨÓiÎQÍ H˘#
™êyã¨∂,Î Jk <åºÜ«∞ K«\ÏìÅ#∞ QÆ∞iOz `≥e¿Ñ, <Õ\ H˜ ˜ ‰õÄ_® ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍѨiáÈÜÕ∞
q+¨Ü∂« ÅÖ’ XHõ ^Õâßxfl ZÖÏ Ñ¨iáêeOKåÖ’ `≥e¿Ñ <åºÜ«∞K«\ÏìŠѨÙãÎ̈HOõ Jk.

8
 Kå}Hõº hu
N
'hu— J<Õ Ñ¨^OŒ =∞# x`«ºHõ$`«º =º=Ǩ~°OÖ’ qâı+O¨ QÍ LѨÜ∂≥ yOѨ|_Õ
Ѩ^OŒ . xѶ∞¨ O@∞=ÙÅ∞ nxx '<åºÜ«∞=Ú, LáêÜ«∞=Ú, 㨄`«Ê=~°#Î =Ú, q^è=Œ Ú, suJ<Õ
J~åúÅ#∞ Wã¨∞<Î åfl~Ú. q^è=Œ Ú, su J<Õ J~åúÅ#∞ Hˆ =ÅO "åqà◊¡ xѶ∞¨ O@∞=Ù, DJ~åúÅ∞
`≥Å∞QÆ∞Ö’ =∂„`«"∞Õ L<åfl~Ú Jx `≥Å∞ѨÙ`«∞#flk. U^≥<· å ã¨iÜ≥∞ÿ # ÖËHõ <åºÜ«∞"≥∞#ÿ
Ѩ^uúŒ Ö’ „Ѩ=iÎOK«@O J<Õ J~°Oú 'hu—H˜ =iÎã∞¨ #Î flk.
ã¨O㨯 $`« ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ hu „QÆO^ä•Å#∞ q™êÎ~"° ∞≥ #ÿ „ѨKå~°O L#flk. Z<Àfl
„QÆO^ä•Å∞ hux É’kèOKÕq L<åfl~Ú. Éè~í ΰ $ǨÏi ã¨∞ÉèÏ+≤`« „uâ◊uÖ’x hu â◊`H« Oõ
=O\˜q Z<Àfl „QÆO^ä•Å∞ ÅÉèºí O J=Ù`«∞<åfl~Ú. „Ѩ`ºÕ Hõ „QÆO^ä•Å∞QÍ<Õ HÍHõ, HÍ=º
ѨÙ~å} WuǨã¨Hõ „QÆO^ä•ÅÖ’#∞ U=∂„`«O ã¨O^Œ~ƒ° Où =zÛ<å hu É’^èŒ qãÎ̈ $`«OQÍ
KÕÜ∞« |_ç# L^•Ç¨Ï~°}Å∞ L<åfl~Ú. JO>Ë =∞#∞+¨μºÅÖ’ LO_Õ K≥_∞» "≥Ñ· Ù¨ =∞#ã¨∞
"≥ÚQˆ æ ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ ã¨fiÉèÏ"åxfl x~°∞`åûǨÏѨ~z° , =∞Oz PÖ’K«#Å#∞ HõeQˆ @@∞¡ KÕÜ∞« @O,
É’kèOK«@O, Hõ~"ΰ åºxfl xˆ~tÌ OK«@O hu É’^èŒ Ü≥ÚHõ¯ =ÚM’º^ÕâÌ O◊ . ã¨O㨯 $`« Hõ=ÙÅ
ѨO_ç`∞« Å D L^ÕâÌ ßxfl QÆ∞iÎOKÕ HÍ=K«∞Û `≥Å∞QÆ∞Ö’ huÉ’^èŒ „QÆO^ä•ÅÖ’ qãÎ̈ $`«OQÍ
HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k. P HÍ~°}O KÕ`<« Õ `≥Å∞QÆ∞Ö’ hu É’^èHŒ „õ QÆO^ä•Å∞, =ÚYºOQÍ â◊`H« ÍÅ∞
Z<Àfl "≥Åâß~Ú. g\˜H˜ L#fl „ѨÜ∂≥ [<åÅ#∞ QÆ∞iÎOKÕ z#fl Ñ≤ÅÅ¡ ‰õΩ „áê^èqŒ ∞Hõq^•º
™ê÷~Ú#∞OKÕ hu É’^èŒ [~°∞QÆ∞`«∞#flk.
ã¨O㨯 $`« ÉèÏ+¨Ö’ Ju „áêp# HÍÅOÖ’<Õ "≥Åã≤# hu É’^èHŒ õ „QÆO^ä•ÅÖ’
'Kå}Hõºhu— XHõ\ .˜ Kå}‰õΩº_»∞ ÖËHõ H“\˜Å∞º_»∞ PÜ«∞# „QÆO^ä•Å#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞
H˘#\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ H˘xfl q+¨Ü∂« Å#∞ „QÆÇÏ≤ OK«=Åã≤ L#flk. ã¨O㨯 $`« ÉèÏëê
=∞Ǩ ã¨=Ú„^Œ=ÚÖ’ ѨOK«`«O„`«=Ú Ü≥ÚHõ¯ „ѨÉèÏ==Ú JO^Œ~°∞ Ziy#\˜ì^Õ. P
ѨOK«`O« „`«=Ú „H©ã∞¨ ‰Î Ωõ ѨÓ~°fi=Ú XHõ\ ˜ ~Ô O_»∞ â◊`å|Ì=ÚʼnõΩ =ÚO^Õ Ñ¨ÇϨ q¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
q^Õj ÉèÏ+¨ÅÖ’xH˜ J#∞=kOѨ|_ç#k. ѨOK«`O« „`«=Ú#∞ „"åã≤# q+¨μâ‚ ~◊ ‡° ‰õÄ_®
Kå}‰õΩºx `«#‰õΩ=ÚO^Œ∞ QÆÅ huâßGHõ~Åΰ Ö’ ÖˇH¯˜ ã¨∂Î
=∞#^Õ"åK«ã¨Ê`«ÜÕ∞ â◊√„HÍÜ«∞Ѩ~åâ◊~åÜ«∞ã¨ã¨∞`åÜ«∞
Kå}HõºÜ«∞K«q^Õ¿+ #"≥∂ - ã¨∞Î #Ü«∂âßGHõãÎ̈ $Éèºí ó
9
 Kå}Hõº hu
Jx `«#HõO>Ë =ÚO^Õ L#fl huâßGHõ~Öΰ #·ˇ =∞#∞=Ù, |$ǨÏã¨Êu, "åºã¨∞_»∞
PÜ«∞# `«O„_çÜ∞« QÆ∞ Ѩ~åâ◊~∞° _»∞, â◊√„‰õΩ_»∞, q^•fiOã¨∞_≥#· Kå}‰õΩº_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ hu
âßG Hõ~Åΰ #∞ ¿Ñ~˘¯x "åiH˜ JO^ŒiH˜ #=∞™ê¯~°=Ú KÕâß_»∞. WO`« Q˘Ñ¨Ê q^•fiOã¨∞Å
KÕ`« ‰õÄ~°Û|_ç#O^Œ∞KÕ`<« Õ hu É’^èHŒ õ „QÆO^è=Œ ÚÅ#∞ ã¨O㨯 $`«=ÚÖ’ XHõ „Ѩ`ºÕ Hõ
âßG=ÚQÍ 'hu âßG=Ú— Jx ѨiQÆ}O˜ Ѩ|_çOk. J>Ë¡ ã¨O㨯 $`« ÉèÏ+¨Ö’QÆÅ L`«=Î ∞
hu âßG „QÆO^ä=Œ ÚÅÖ’ HÍ=∞O^ŒHÜ © ∞« hu™ê~°=ÚQÍ ‰õÄ_® XHõ\ .˜
P HÍ=∞O^ŒHÜ © ∞« ~°K~« Ú`« ‰õÄ_®
huâߢ™êÎ=∞$`«Onè=∂ #~°âú ßG =∞Ǩϟ~°^óÕè
ã¨=Ú^Œ„Ì ^èÕ #=∞ãÎ̈Ãㇷ q+¨μQ‚ ∞Æ áêÎÜ∞« "Õ^¿Œè ã!
Jx J~°âú ßG ~°∂Ѩ=ÚÖ’ QÆÅ =∞Ǩã¨=Ú„^Œ=Ú #∞Oz huâßG~°∂Ѩ"∞≥ #ÿ J=∞$`«
=Ú#∞ "≥eH˜fã≤# =∞Ǩnèâße q+¨μQ‚ ∞Æ Ñ¨ÙxÎ H˜ #=∞™ê¯~°=Ú Jx ã¨∞uÎ OKå_»∞. WHõ¯_»
q+¨μQ‚ ∞Æ Ñ¨Ù_Î ∞» JO>Ë PKå~°º Kå}‰õΩº_Õ. PÜ«∞<Õ J~°âú ߢ™êÎxfl ~°zOKå_»x JO^Œ∞Ö’
#∞Oz huâßG ~°∂ѨOÖ’ QÆÅ J=∞$`«=Ú#∞ "≥eH˜ fâß_»x `≥Å∞ã¨∞#Î flk.
Kå}‰õΩº_»∞ ã¨=∞‰õÄiÛ# Kå}Hõºhu™ê~°O K«^∞Œ =É’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ PÜ«∞##∞
QÆ∞iOz H˘O`≥<· å `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O J=ã¨~O° QÆ^•.

10
 Kå}Hõº hu
N

Kå}Hõº hu
p 1= J^蕺ܫ∞=Ú p
„Ѩ}=∞ºt~°™ê q+¨μO‚ „`≥Ö· ’HͺkèÑu¨ O „ѨÉ∞íè "£∞
<å<åâߢ™ÈÎ^úŒ $`«O =ˆHΔ º ~å[hu ã¨=ÚK«ÛÜ«∞"£∞ –1
ÉèÏ : J<ÕHõ âßG„QÆO^ä=Œ ÚÅ #∞Oz L^Œiú OK«|_ç# ~å[hu *Ï˝# ã¨=ÚK«ÛÜ«∞
™ê~°=Ú#∞Dâ◊fi~°∞_»∞, „uÖ’HÍkèѨu, ã¨~°fiâ◊H˜Î=∞O`«∞_»∞, ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∞#∞ JQÆ∞
N =∞Ǩq+¨μ=‚ Ù (áê^Œ=ÚʼnõΩ) t~°ã∞¨ û =Oz #=∞㨯iOK«∞K«∞ <å<åâßG=ÚÅ #∞O_ç
Ui ~å[huã¨=ÚK«ÛÜ«∞=Ú J#∞ „QÆO^ä=Œ Ú#∞ K≥ÑC¨ K«∞<åfl#∞. „`≥Ö· ’Hõº{JkèÑu¨ J#QÍ
Ѩ$käq, JO`«iHõ=Δ Ú, ^Œ∞ºÖ’Hõ=ÚÅ∞ J#∞ =¸_»∞Ö’Hõ=ÚʼnõΩ JkèÑu¨ J~Ú#"å_»∞).
Jnè`ºÕ ^ŒO Ü«∞^ä•âßGO #~À*Ï<åuã¨`=Ϋ ∞ó
^è~Œ À‡Ñ¨^âÕ ◊ qMϺ`«O HÍ~åº HÍ~°ºO â◊√ÉèÏâ◊√Éè"í ∞£ –2
ÉèÏ : qq^èŒ âßG=ÚÅ P^è•~°=ÚQÍ K≥Ñʨ |_ç# ~å[hu ã¨=ÚK«ÛÜ«∞=Ú J#∞
D hu ã¨∂„`«=ÚÅ#∞ J^躌 Ü«∞#=Ú KÕã#≤ "å_»∞ `å#∞ qkèQÍ KÕÜ∞« =Åã≤# HÍ~°º=ÚÅ#∞
KÕÜ∞« QÆ∂_»x Ѩ#∞Å#∞ `≥eã≤H˘x Uk =∞Oz^À Uk =∞OzkHÍ^À J#∞ q+¨Ü∞« =Ú#∞,
`≥eã≤H˘x ã¨`Ê« eù `«=Ú#∞ á⁄O^Œ∞@‰õΩ L`«=Î ∞ Ѩ^`úŒ ∞« Å#∞ á⁄O^Œ∞#∞.
`«^ŒÇ¨ÏO ã¨O„Ѩ=HΔͺq∞Ö’HÍ<åOÇ≤Ï`«HÍ=∞ºÜ«∂
ÜÕ∞#q*Ï˝#=∂„`Õ} ã¨~fi° [˝`fi« O „ѨÑ^¨ ºŒ `Õ –3
ÉèÏ : JO^Œ∞KÕ`« <Õ#∞ ™ê=∂#º „Ѩ[Å "Õ∞Å∞#∞ HÀi#"å_»<·≥ ã¨~fi° âßG ™ê~°É∂íè `«
"≥∞#ÿ D ~å[hu ã¨=ÚK«ÛÜ«∞=Ú J#∞ q*Ï˝#=Ú KÕ`« Uk KÕÜ∞« =Åã≤# Hõ~=ΰ º"≥∂
Uk ‰õÄ_»^À ^ÕxKÕ =∞#∞+¨μº_»∞ ã¨~fi° [˝`fi« =Ú#∞ á⁄O^ŒQÅÆ ∞<À J\ì̃ ^•xx ÉÏQÆ∞QÍ
K≥ѨCK«∞<åfl#∞.
=¸~°tö ëȺѨ^âÕ #ı ^Œ∞+ì̈¢ãÉΑ ~íè }
° #Ë K«
^Œ∞ód`≥ó· ã¨O„ѨÜ∂≥ Qˆ } ѨO_ç`À-Ѩº=ã‘^uŒ –4
11
 End of Preview.
Rest of the book can be read @
http://kinige.com/book/Chanakya+Neeti

***