3

Araling Panlipunan
Ikaywang Markahan – Modyul 1:
Ro Ginhalinan it mga Probinsya sa
Rehiyon

Akeanon
Araling Panlipunan – Ikatlong Baitang Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 1: Ang Pinagmulan ng mga Lalawigan sa kinabilangang
Rehiyon
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito
ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito
upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga
tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban
sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga
ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Robelyn M. Procorato
Editor: Adelma D. Cudera, Pamela Edisane, Anita S. Tampos
Tagasuri: Marilyn G. Pajaro, Zimrose R. Pedrera, Bryan Ephraem E. Miguel
Tagalapat: Alpha Amor G. Manglicmot, Patrick John P. Peresores
Tagapamahala: Evelyn R. Fetalvero Nelson C. Lopez
Janette G. Veloso Cheerylyn A. Cometa
Analiza C. Almazan Christopher P. Felipe
Danilo R. Dohinog Liza Leonora D. Dacillo
Ma. Cielo D. Estrada Alicia I. Ayuste

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region XI
Office Address: F. Torres St., Davao City
Telefax: (082) 291-1665; (082) 221-6147
Email Address: region11@deped.gov.ph *lrms.regionxi@deped.gov.ph

ii
 3

Araling Panlipunan
Ikaywang Markahan – Modyul 1:
Ro Ginhalinan it mga Probinsya sa
Rehiyon

Akeanon

i
Araling Panlipunan – Ikatlong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaywang Markahan – Modyul 1: Ro Ginhalinan it mga Probinsya sa Rehiyon
Unang Edisyon - 2020

Mga Bumuo sa Pagsulat ng Modyul sa Akeanon

Manunulat: Aileen R. Bautista

Tagasuri: Josephine P. Vicente

Gilvert B. Dy
Ruby Agnes B. Estrada, PhD

Tagalapat: Ma. Christine B. Tejada, MAT

Tagaguhit: Anastacio P. Dalupang, Jr.

Tagapamahala: Mahnnie Q. Tolentino

Dobie P. Parohinog, PhD
Jose Niro R. Nillasca
Miguel Mac D. Aposin EdD, CESO V

Pangunang Hambae

ii
Para sa Pasiliteytor:
Malipayon nga pagbaton it asignaturang Araling Panlipunan 3 it Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul para sa leksiyon nga Ro Ginhalinan it mga
Probinsya sa Rehiyon

Ro modyul ngara hay ginkabuliganan nga ginplastar, ginkaayad ag gin-usisa it

mga edukador halin sa publiko ag pribado nga institusyon agud giyahan ikaw
nga pasiliteytor agud mabuligan nga maangkon it eskuyla ro soeondanan nga
gintaeana it Kurikulum K-12 samtang ginatinguhaan nanda nga maeampasan ro
kaugalingon, pagkabilugan ag pang-ekonomiyang hangkat sa pag-tuon.

Ro bulig sa pagtuon ngara hay nagahandum nga makaangot ro eskuyla sa may

paggiya ag hilway nga pagkaantigo ku mga ueobrahon suno sa andang
ikasarang, kadasig ag oras. Nagahandum man ra nga mabuligan ro mga eskuyla
agud maangkon ro mga abilidad nga pang-21 siglo samtang ginaisip ro andang
mga kinahangeanon ag sitwasyon.

Bilang dugang sa kagamitan it nagapangunang teksto, makita ninyo ro kahon

ngara sa pinakaeawas it modyul.

Mga Padumdom para sa Manugturo

Makita iya kara ro mga padumdom, bulig o pamaagi nga magamit sa

paggiya sa eskuyla.

Bilang pasiliteytor, ginapaabot nga taw-an nimo it pangunang kaaeaman ro

eskuyla kon paalin gamiton ro modyul ngara. Kinahangean man nga imong
sundan o bantayan ag irekord ro anang pag-umwad samtang ginapasugtan sanda
nga magkantiguhan sa andang kaugalingon nga ikasarang. Euwas kara,
ginapaabot man kimo nga mas igganyuhan pa gid ag giyahan ro eskuyla
samtang ginaobra ro mga oeobrahon nga nakasueod sa modyul ngara.

Para sa Eskuyla:

Malipayon nga pagbaton it asignaturang Araling Panlipunan 3 it Alternative

Delivery Mode (ADM) Modyul para sa leksiyon nga Ro Ginhalinan it mga
Probinsya sa Rehiyon

iii
Ro modyul ngara hay hin-obra bilang sabat sa imong kinahangeanon. Tinutuyo
kara nga mabuligan ka sa imong pag-eskuyla samtang owa ka sa soeod it
eskuylahan. Handum man kara nga mataw-an ka it mga mapuslanon nga
kahigayunan sa pagkantigo.

Ro modyul ngara hay may mga parte ag icon nga dapat nimo nga maeubtan.

Sayuron Masayuran mo sa parte ngara ro mga

dapat mo nga matun-an sa modyul.

Testingan Sa Pagtesting ngara, aton nga makita

kon ano eon ro imong natun-an sa
leksiyon it modyul. Kon mabooe mo
tanan ro husto nga sabat (100%),
pwede mo nga eaktawan ro parte
ngara it modyul.

Balikan Raya hay matag-ud nga ueobrahon o

balik-tuon agud mabuligan ka nga
maangot ro makaron nga leksiyon sa
nagtaliwan nga leksiyon.

Usisaon Sa parte ngara, ro bag-ong leksiyon

hay ginapakilaea kimo sa maabu nga
pamaagi kapareho it istorya, kanta,
binaeaybay, problema, ueobrahon o
isaeang ka sitwasyon.

Tun-an Sa rayang parte, ginataw-an ka it

matag-ud nga pagpaathag ku leksiyon.
Tinutuyo kara nga mabuligan ka nga
maeubtan ro bag-o nga konsepto ag

iv
 mga ueobrahon.

Ginabilog ra it mga ueobrahong para

Paumwaron sa may paggiya ag hilway nga pag-
obra ku mga ueobrahon agud mapalig-
on ro imong naeubtan ag mga natun-
an sa leksyon. Pwede mo nga tsekan
ro imong mga sabat sa ueobrahon
gamit ro key to correction o listahan
it husto nga sabat nga makita sa ulihi
nga parte it rayang modyul.

Isipon Ro soeod kara hay mga pangutana o

ueobrahon nga pagasabtan ro blangko
nga linya it mga pamisaea o paragrapo
agud maproseso kon ano ro imong
natun-an halin sa leksyon.

Obrahon Ro soeod kara hay mga ueobrahon nga

makabulig kimo agud maisaylo mo ro
bag-ong natun-an o abilidad sa matuod
nga sitwasyon o realidad it kabuhi.

Sabtan Raya hay oeobrahon nga nagahandum

nga matestingan o masukat ro lebel it
nasayran sa pag-abot ku natun-an nga
kompetensi.

Dugang nga Oeobrahun

Sa parte ngara, may igatao kimo nga
panibag-ong ueobrahon agud
paumwaron ro imong nasayran o
abilidad sa natun-an nga leksyon.

Listahan it Husto nga Sabat

Ro soeod kara hay ro mga husto nga
sabat sa tanan nga mga ueobrahon sa
modyul.

v
Sa katapusan it modyul ngara, imo man nga makit-an ro:

Taean-awan Raya ro listahan ku tanan nga

ginbue-an o gintan-awan sa pag-
ubra o pagkaayad ku modyul
ngara.

Ro masunod hay mga mahaega nga padumdom sa paggamit it modyul ngara:

1. Gamiton ro modyul nga may pagdahan. Indi pagbutangan it anuman nga

marka o sueat ro anuman nga parte it modyul. Maggamit it eain nga papel
sa pagsabat ku mga ueobrahon.

2. Indi pagkalipatan nga sabtan to Testingan bago magsaylo sa iba pang

ueobrahon nga nakasoeod sa modyul.

3. Basahon it mayad ro mga direksyon bago ubrahon ra kada ueobrahon.

4. Obserbahan ro katampad ag integridad sa pag-obra it mga oeobrahon ag

sa pagtsek ku mga sabat.

5. Tapuson ro presente nga ueobrahon bago mag-agto sa iba pang

ueobrahon.

6. Pakibalik ro modyul ngara sa imong manogturo o pasiliteytor kon tapos

eon nimo nga sabtan ro mga ueobrahon.

Kon ingkaso nga malisdan ka sa pagsabat ku mga ueobrahon sa modyul

ngara, indi magkatahap nga magpangutana sa imong manogturo o
pasiliteytor. Pwede kaman magpangayo it bulig kay nanay o tatay, o sa
imong mga magueang. Tandaan permi ag imo gid nga itanom sa imong
painuino nga uwa ka nagaisaeahanon.

vi
Nagaeaum kami nga paagi sa modyul ngara, nakaeksperyensya ka it
makahueugan nga pag-antigo ag makabuoe ka it madaeum nga pag-eubot sa
kaangot nga mga kompetensi. Masarangan mo ra!

vii
 Sayuron

Sa modyul ngara, mas maeapad ro imo nga masayran hanungod sa imo

nga probinsya ag rehiyon. Matun-an mo ro historya it mga probinsya ag
rehiyon, ro mga tawo nga nagdumaea ag nagpaumwad kara, ag mga layi nga
gintukod sa kaugalingon nga rehiyon.

Haum ka eon baea?

Pagkatapos it leksyon ngara, ikaw hay ginasaligan nga:

 makilaea ro historya it kaugalingon nga probinsya sa rehiyon
(MELC AP3KLR-IIa-b-1).
 masayran ro historya it pagtukod ku kaugalingon nga probinsya sa
rehiyon suno sa ginpasa nga layi.

1
 Testingan

Pilion ro letra it tama nga sabat ag isueat sa papel.

1. Ano nga dag-on nangin isaeang ka probinsya ro Aklan?
A. 1958 C. 1965
B. 1956 D. 1986

2. Sin-o ro pinakauna nga nangin gobernador it probinsyang Guimaras?

A. Gina Lopez C. Samuel Gumarin
B. Emily Lopez D. Florencio Miraflores

3. Sin-o ro presidente it Pilipinas nga nagpirma it layi nga Republic Act

1414 para sa pagseparar it Aklan ag Capiz?
A. Ramos Fidel C. Ramon Magsaysay
B. Corazon Aquino D. Diosdado Macapagal

4. Ano ro dati nga pangaean it probinsya nga Iloilo?

A. Hamtik C. Irong-irong
B. Jaro D. Lapaz

5. Ano ro kaeabanan nga lingwahi it mga tawo nga nagaistar sa Negros?

A. Akeanon C. Tagalog
B. Hiligaynon D. Kinaray-a

Leksyon Ro Ginhalinan it mga Probinsya sa

1 Aton nga Rehiyon
Ro tanan nga mga probinsya hay may kaugalingon nga istorya ag kon
paalin gintukod suno sa bisa it layi.

2
 Balikan

Ku nagtaliwan nga leksyon, natun-an mo kon paalin makita ro imo nga

probinsya gamit ro mapa. Ipakita ro imo nga nasayran paagi sa pagsabat sa
matag-od nga eksamin. Isueat ro letra it husto nga sabat sa papel.
1. Ro _______ hay isaea sa mga importante nga instrumento para makita ro
mga lugar.
A. direksiyon B. lokasyon C. mapa D. simbolo

2. Ano nga probinsya ro may puti nga baybayon nga bantug sa bilog nga
nasyon?
A. Capiz B. Iloilo C. Aklan D. Negros Occidental

3. Siin makit-an ro maeamig nga tuburan nga Hurom-Hurom ag Basang?

A. Aklan B. Antique C. Iloilo D. Negros Occidental

4. Ano ro daywa nga ehemplo it bulkan sa probinsiya it Negros Occidental?

A. Bukid Banahaw ag Bukid Maragondon
B. Bukid Silay ag Bukid Mandalagan
C. Bukid Makiling ag Bukid Maragondon
D. Bukid Buntis ag Bukid Maragondon
5. Gusto mo nga mag-agto sa probinsya kon siin makita ro Underground
Falls. Siin ka maagto?
A. Sa probinsya it Iloilo
B. Sa probinsya it Aklan
C. Sa probinsya it Guimaras
D. Sa probinsya it Capiz

Mga Padumdum para sa Manugturo

Giyahan ro eskuyla agud maeobtan it mayad ro ginhalinan it

mga probinsya sa aton nga rehiyon.

3
 Usisaon

Ham-an baea kinahangean mo nga masayran ro historya it imo nga

rehiyon? Ano-ano ro mga layi kara? Mahaega baea ra kimo? Aton nga usisaon!

Tun-an

Aklan

Ro Aklan hay ginakabig nga pinakamagueang nga probinsya sa aton nga

nasyon nga ginapatihan nga ginestablisar it mga datu halin sa Borneo ko 1213.
Raya hay isaeang ka probinsya nga makit-an sa rehiyon it Nakatundang Bisayas
(Kanlurang Visayas). Makit-an ra sa Amihang-Nakatundan (hilagang-kanluran)
parte ku Isla it Panay ro Probinsya. Kalibo ro sentro kara. May 17 ra nga mga
munisipalidad.

Raya sanda ro mga masunod: (1) Altavas 2) Balete 3) Banga 4)Batan 5)

Kalibo 6)New Washington 7) Numancia 8) Lezo 9)Makato 10) Malinao 11)
Tangalan 12) Ibajay 13) Nabas 14) Malay 15) Buruanga 16) Madalag ag 17)
Libacao. Iya sa probinsya it Aklan makita do bantog nga Isla it Boracay.

Nangin isaeang ka probinsya ro Aklan paagi sa Republic Act No.1414

nga ginpirmahan ni Presidente Ramon Magsaysay ku ika-25 it Abril, 1956.
Raya hay natigayon sa pagpatikasog ni Godofredo P. Ramos rason haman nga
gintawag imaw nga “Ama it Aklan”. Si Jose Raz Menez mat-a ro nagserbi
bilang pinakauna nga gobernador it Aklan hasta ku ika-30 it Disyembre, 1959.

Antique
4
 Ro Antique hay isaeang ka probinsya nga makit-an sa Nakatundang
Bisayas (Kanlurang Bisayas). Nahamtang ra sa nakatundan nga parte it Panay.
Naga atubang ra sa Dagat Sulu sa nakatundan.

Sa historya, kaibahan ro Antique sa ginpundar nga tatlong (3) sakup it

mga datu halin sa Borneo ag kilaea dati nga Hantik (Hamtik/Hamtic) dahil sa
mga daeagku ag maitum nga klase it tigasaw.

Ku dag-ong 1796 paagi sa sangka Royal Decree it Espanya, gnkilaea ro

Antique nga may separado nga yunit pang gobyerno. Nangin kapital na ro
Hamtic pero ku dag-ong 1802 ginhalin ra sa San Jose de Buenavista hasta sa
makaron.
Ku Marso 10, 1917, nangin daean do Act No. 2711 para mangin isaea ka
probinsya ro Antique.
Ginabilangan it mga munisipalidad it Anini-y, Barbasa, Belison,
Bugasong, Caluya, Culasi, Hamtic, Lawa-an, Libertad, Pandan, Patnongon, San
Jose, San Remegio, Sebaste, Sibalom, Tibiao,Tobias Fornier(Dao), ag
Valderama daya nga probinsya.

Capiz

Ro Capiz hay nangin kaparte it Aklan ag gin-istaran man it mga dumueo-

ong nga Malay pilang ka siglo bago pa mag-abot ro mga Espanyol sa Pilipinas.

Suno sa istorya, naghalin ro pangaean nga Capiz sa bisaea nga “kapid”

(bangud sa kapid nga unga ni Datu Bankaya) nga namitlangan nga Capiz it mga
Espanyol.

Dahil sa kakueangan it pagkaon, ku 1569, halin sa Cebu nakaabot sa Isla

it Panay si Miguel Lopez de Legaspi. Sa parte it baba it suba ku Banica sa Capiz
sanda nag-establisar it komunidad nga ginatawag nga Pan-ay . Sa idaeom ni
Gob. Hen. Ronquillo de Penalosa, ro Pan-ay hay gintawag na Capiz.

Ku Abril 15, 1901, gintukod ro gobyerno it Capiz paagi sa Act 115. Ro

Capiz ag Aklan kato hay sangka probinsya eamang hasta nga ku ika -25 it Abril,
1956 raya hay naseparar sa idaeom it layi nga Republic Act (R.A.) 1414 nga

5
ginpirmahan ni Presidente Ramon Magsaysay. Ro Capiz hay ginakumpunihan it
it 16 ka mga munisipalidad: raya ro mga Cuartero, Dao, Dumalag, Dumarao,
Ivisan, Jamindan, Maayon, Mambusao, Panitan, Pilar, Pres. Roxas, Puntevedra,
Panay, Sapian, Sigma, ag Tapaz. Roxas City ro ana nga kapital. May 473 ra ka
mga barangay ag 2 distritong kongresyunal.

Iloilo

Sa historya, nadiskubre ro Iloilo kat nag-abot ro napueo (10) nga mga

Datu halin sa Borneo ku ika -11 hasta ika-12 nga siglo sa Sirigawan (makaron
hay San Joaquin). Mga “Ati” (may maitom nga pamanit nga mga tawo) ro
nagaistar sa lugar nga ginadumaeahan ni Datu Marikudo. Sa pagkasugot nanda,
ginbaylo ni Datu Marikudo ro mga eugta sa napueo (10) ka mga datu kabaylo sa
bueawan nga salakot (kaeo). Ginpangaeanan ro lugar ngara ni Datu Paiburong it
“Irong Irong”, nga nangin Iloilo ku ulihi.

Kat mag-abot si Miguel Lopez de Legaspi sa Isla it Panay ko 1566,

nagtukod imaw iya it gobyerno. Sa idaeom it Bacura Law ku 1893 (Becerra
Law sa iba nga taean-awan) gintukod ro gobyerno it dakbanwa it Iloilo ag sa
idaeom man it parehong kasuguan ro Municipio de Iloilo nangin dakbanwa. Ro
pinakauna nga nangin gobernador sa idaeom it gobyernong sibil hay si Heneral
Martin Delgado.

Sa tunga it kapueo-an it Pilipinas, ro Iloilo ro nangin daean para sa

kauswagan it Rehiyon 6. May daywa (2) ra nga ka syudad imaw ro Passi ag
Iloilo. May 42 nga ka banwa o munisipalidad ro Probinsya it Iloilo.

Guimaras

Ro Guimaras hay isaeang ka isla nga probinsya. Nahamtang ra sa Golpo

it Panay nga napatung-an it mga Isla it Panay ag Negros. Ginatawag anay raya
nga “Himal-us”.

Ku dag-ong 1581, ro mga Espanyol hay may mga gin establisar nga mga
pueblicitos sa lugar. Nagpaidaeom man ra sa Dumangas sa pagpamuno it mga
Heswita.

6
 Nangin “sub-province” ra imaw it Iloilo sa bisa it R. A. 4467 nga
ginpasad it Kongreso ko Hunyo 18, 1966. Ku mga dinag-on ngara, ro mga
munisiplidad it Jordan, Buenavista, Nueva Valencia hay parte eamang it
Ikaywang Distrito it Iloilo.

Paagi sa isaeang ka eleksyon nga kon tawgon hay referendum, nangin

probinsya ro Guimaras ku Mayo 22, 1992 sa idaeum it Seksyon 462 it R.A.
7160 o ro Local Government Code. Raya hay natigayon sa pagpatikasog ni Dr.
Catalino G. Nava (dating gobernador kat sub-province pa ro Guimaras).
Ginpirmahan ra ni Presidente Fidel V. Ramos ag ro pinakauna nga gobernador
hay si Emily Lopez.

Ginakumpunihan ra it lima (5) nga ka munisipalidad raya ro

Buenavista,Jordan,Nueva Valencia, San Lorenzo,ag Sibunag. May ana man nga
98 ka barangay o baryo ag ro sentro kara hay Jordan.

Negros Occidental

Ro Negros hay ginatawag kato nga “Buglas”, isaeang katumandok nga

bisaea nga ro buot hambaeon hay cut-off (pag-utod” o “pagbueag). Raya hay
bangud ginapatihan nga ro isla hay nahamueag sa isaeang ka mabahoe, maeapad
nga eugta sa Isla it Panay nga posible sa pagtaas it tubi sa ulihing tyempo it
pagyelo. Pag-abot it mga Espanyol ko 1565 hay ginbalyluhan ro pangaean
bilang Negros. Bangud ro mga nakita-an nanda nga naga-istar hay may maitom
nga pamanit.

Ro Negros hay nangin opisyal nga probinsya ku Marso 10, 1917 sa

idaeom it Act 2711.

Ku dag-on nga 1743, ro Ilog ro pinakauna nga kapital it Negros ag ku

ulihi hay ginhalin ra sa Himamaylan. Halin ku 1849 hasta sa makaron, Bacolod
ro nagaserbi nga kapital. May 13 ka mga syudad ra ag 19 nga munisipalidad.

Paumwaron

7
Oeobrahon A

Pilion sa sueod it kahon ro tama nga sabat ag isueat sa papel.

Bacura Law it 1893 Hen. Martin Delgado

Ramon Magsaysay Godofredo P. Ramos
San Jose de Buenavista Guimaras Aklan
Bacolod Irong-Irong Buglas Abril 25, 1956
Abril 15, 1901 May 22, 1992

1. ___________________ ro kapital it Antique.

2. Sa idaeaum it gobyerno sibil, ro nangin pinakauna nga gobernador it
Iloilo hay si ______________________.
3. Ku petsa nga ____________________ gintukod ro gobyerno it Capiz
paagi sa Act 115.
4. Ro ginakabig nga “Ama it Probinsyang Aklan” hay si
_______________________.
5. Ku Mayo 22, 1992 nangin isaeang ka probinsya ro
_______________________.
6. Ro Presidente nga nagpirma sa pagseparar it Aklan ag Capiz hay si
____________________.
7. _____________________ ro presente nga kapital it Negros Occidental.
8. Ro dati nga pangaean it Iloilo hay __________________.
9. Ro kasuguan sa pagtukod it gobyerno it dakbanwang Iloilo hay
_____________________.
10.Nagseparar ro Aklan ag Capiz ku petsa ___________________.

Ueobrahon B

Isueat ro mga masunod: Limang (5) munisipalidad it Guimaras

1. ______________________ 4. _____________________
2. ______________________ 5. _____________________
3. ______________________

May 16 ka munisipalidad ro Capiz, maglista eang it waeo (8) kara.

8
 1. ______________________ 5. _____________________
2. ______________________ 6. _____________________
3. ______________________ 7. _____________________
4. ______________________ 8. _____________________

Maglista it waeo (8) sa 17 nga ka munisipalidad it Aklan

1. ______________________ 5. _____________________
2. ______________________ 6. _____________________
3. ______________________ 7. _____________________
4. ______________________ 8. _____________________

Isipon

Sabtan ro mga masunod nga pangutana ag isueat sa linya.

_______________ 1. Sin-o ro pinakauna nga gobernador it Iloilo?
_______________ 2. Anong petsa nangin probinsya ro Guimaras?
_______________ 3. Sin-o nga presidente ro nagpirma sa RA 1414?
_______________ 4. Ano nga layi ro ginhimo para maseparar ro Aklan ag
Capiz?
_______________ 5. Sa ano nga kasuguan nakapaidaeum ro pagtukod sa
panggobyerno it Iloilo?

Magpili it paragrapo sa idaeum ag kumpletuhon ra agud ipakita kon ano

ro imong baeatyagon nahanungod sa pagtukod it bag-ong probinsya o syudad.

Isueat ro imong sabat sa papel.

9
Paragrapo 1
Para kakon, mas mayad ro may bag-o nga gintukod nga probinsya…
________________________________________________________________
_____________________________________________________
________________________________________________________________
_______________________________________________________________.

Paragrapo 2
Para kakon, bukon it mayad ro pagtukod it bag-ong probinsya…
________________________________________________________________
_____________________________________________________
________________________________________________________________
_______________________________________________________________.

Obrahon

Gamit ro graphic organizer, ilista ro mga pangaean it probinsya sa aton nga

Rehiyon 6.

Mga Probinsya
sa Rehiyon 6

10
 A. Magsueat it isaeang ka matag-ud nga paragrapo nga ro titulo hay:

Ro Historya it Akon nga Probinsya

___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
___________________________________________________
_________________________________________________
Sabtan

Usuyon ag iangot ro ginatungod sa kolum A paadto sa kolum B. Isueat sa

blangkong linya ro letra it husto nga sabat.

Kolum A Kolum B

_____ 1. Kalibo A. Kapital it Capiz

_____ 2. Roxas City
_____ 3. RA 1414
_____ 4. Hen. Martin Delgado
_____ 5. Godofredo Ramos
_____ 6. Jordan
_____ 7. Emily Lopez
_____ 8. Pres. Ramon Magsaysay
_____ 9. Cut-off
_____ 10. Rehiyon VI
B. Ama it Probinsyang Aklan
C. buot hambaeon it
“Buglas”
D. Una nga Gobernador it
Iloilo
E. Kapital it Aklan
F. Ngaean it rehiyon
G. Layi nga nagtukod sa
Probinsya it Aklan
H. Kapital it Guimaras
I. Unang Gobernador it
Guimaras
J. Nagpirma sa RA 1414

11
 Dugang nga Oeobrahon

A. Mag-obra it scrapbook paagi sa mga ginunting nga litrato halin sa daan

nga dyaryo nahanungod sa mga probinsya it imo nga rehiyon.

Titulo: Mga Probinsya sa akon nga Rehiyon

12
B. Mag-usoy it mga litrato ku imo nga probinsya. Ipilit ra sa kahon sa idaeum
ag magsueat it mapig-ud nga pamisaea hanungod kara.

13
 Listahan it Husto nga Sabat

Taean-awan
14
https://www.familysearch.org/wiki/en/Capiz_Province,_Philippines_Genealogy

https://www.islandsproperties.com/places/negrosocc.htm

https://islandsphilippines.com/aklan/history.php Araling Panlipunan 3 –

Kagamitan ng Mag-aaral (Akeanon)

http://www.geocities.ws/comp02cb/franciscoCB/history.html

https://antique.balinkbayan.gov.ph/index.php/province-of-antique/

http://www.geocities.ws/comp02cb/franciscoCB/history.html

https://www.philatlas.com/visayas/r06/iloilo/sanjoaquin/siwaragan.html

http://www.iloilo.net.ph/san-joaquin-iloilo/

http://www.iloilo.gov.ph/history

https://www.iloilo.gov.ph/about-iloilo

https://negrosoccidental.balinkbayan.gov.ph/about/negros-occidental/
https://guimaras.gov.ph/history

15
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph

16