3

Araling Panlipunan
Ikatlo nga Markahan – Modyul 5:
Kultura Ko, Kultura Mo, Pwede Lain,
Pwede Pareho

GINAPANAG-IYAHAN SANG GO
REHIYON VI –VISAYAS NAKATUNGDAN WALA GINABALIG
Araling Panlipunan – Ikatlo nga Halintang
Alternative Delivery Mode: Ikatlo nga Markahan – Modyul 5: Kultura Ko,
Kultura Mo, Pwede Lain, Pwede Pareho
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang
pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan.
Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay nagtataglay
ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot
sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-
aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga
orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon VI – Kanlurang Visayas

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Ma. Christy O. Baler Jenelyn P. Panes
Editor: Analee A. Magallanes Joshua Garingo Jocelyn D. Sunsona
Tagasuri: Jocelyn D. Sunsona
Tagaguhit: Mark Joseph P. Panes
Tagalapat: Jackielyn Cabangal Lourdes Eleanor Miranda
Tagapamahala: Ma. Gemma M. Ledesma
Elena Gonzaga
Donald Genine
Celestino C. Dalumpines, IV
Mary Hazel Vevien P. Pineda
Marvic S. Martirez

Inilimbag sa Pilipinas ng
Department of Education – Region VI
Office Address: Duran Street, Iloilo City
Telephone Nos. : (033)509-7653 (033)5336-2816
E-mail Address : region6@deped.gov.ph
Website: region 6.deped.gov.ph
 3

Araling Panlipunan
Ikatlo nga Markahan – Modyul 5:
Kultura Ko, Kultura Mo, Pwede Lain,
Pwede Pareho
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 3 ng Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul 5: Kultura Ko, Kultura Mo, Pwede Lain, Pwede Pareho.
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador
mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong tagapagdaloy
upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K
to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong
hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras. Naglalayon
din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang pan-21 siglo
habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at kalagayan.
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-aaral
kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-
unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod
dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-aaral habang
isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

Para sa mga manunudlo/manugpatigayon:

Malipayon nga pagbaton sang tulun-an sa Araling Panlipunan sang Alternative
Delivery Mode (ADM) Modyul 5: Kultura Ko, Kultura Mo, Pwede Lain, Pwede Pareho.
Sa pagbuligay sang mga edukador halin sa publiko kag pribado nga institusyon,
gindihon, ginpasanyog kag tul-id nga gintun-an ang modyul nga ini para giyahan ka, ang
mga manunudlo ukon manugpatigayon agud mabuligan nga maangkon sang mga bumulutho
ang pagsulundan sa Kurikulum sang K to 12 samtang ginaatubang nila sing madinalag-on
ang mga pagpanghangkat sa ila kaugalingon, sang sosyudad kag sang pang- ekonomiko nga
pagtilaw sa ila pagtuon.
Ginalauman nga ang bulig nga ini sa ila pagtuon, makaubay sa mga bumulutho sa
pagtuon nga may paggiya kag makinaugalingon. Katuyuan man sini nga mabuligan ang sila
nga maangkon ang mga kasampaton sa ika-21 nga siglo samtang padayon nga ginahatagan
sang pagtamod ang ila kinahanglanon kag kahimtangan.
Makita ninyo ang kahon nga ini sa modyul bilang dugang nga materyal sa una nga
teksto:

1
 Mga dapat Tandaan sang Manunudlo/ Manugpatigayon

Ini nagaunod sang pahanumdom, bulig ukon estratehiya nga magamit sa

paggiya sa mga bumulutho.

May mga parte kag icon ang modyul nga dapat mo maintindihan.

Hibalu-a Ini Sa parte nga ini, mahibaluan mo ang mga

dapat mo nga matun-an sa modyul.
Tinguha-I Ini Sa pagtilaw nga ini, matakus naton kon ano
na ang nahibaluan mo sa leksyon sang
modyul. Kon nakuha mo ang tanan nga husto
nga sabat (100%), pwede mo nga laktawan
ang parte nga ini sang modyul.
Balikan Mo Isa ini ka malip-ot nga paghanas ukon balik-
aral para mabuligan ka nga maangot ang
leksyon subong sa nauna nga leksyon.
Diskubreha Sa bahin nga ini, ipakilala sa imo ang bag-o
nga leksyon sa madamo nga paagi pareho
sang isa ka istorya, ambahanon, binalaybay,
palaligban, hilikuton ukon isa ka sitwasyon.
Usisaa Ini Sa seksyon nga ini, hatagan ka sang malip-ot
nga pagpa-athag parte sa leksyon. Katuyuan
sini nga mabuligan ka nga maintindihan ang
bag-o nga konsepto kag mga kasampaton.
Paghanas Ginabug-usan ini sang mga hilikuton nga may
paggiya kag makinaugalingon para mas
mapabakod ang imo paghangop kag
kasampaton sa leksyon. Pwede mo malantaw
kon husto ang imo mga sabat sa hilikuton nga
ini gamit ang talamdan sang husto nga mga
sabat sa pinakaulihi nga parte sang modyul.
Tandaan Sa bahin nga ini , may mga pamangkot ukon
may mga nga kinahanglan pun-an nga
blangko nga kurit sang mga dinalan ukon
2
 parapo para maproseso kon ano ang
nahibaluan mo na sa leksyon nga ini.
Himu-a Ini Ginaundan ini sang mga hilikuton nga
makabulig sa imo para magamit ang bag-o
nga ihibalo ukon kasampaton sa matuod nga
sitwasyon sang kabuhi.
Pagtilaw sa Imo Mga hilikuton ini nga ang katuyuan amo ang
Ihibalo
mahibaluan ang lebel sang imo ihibalo sa imo
natun-an nga kompetensi.
Dugang nga mga Sa bahin nga ini, may mga bag-o nga
Hilikuton hilikuton nga ihatag sa imo para mapasanyog
ang imo nga ihibalo o kasampaton sa natun-an
nga leksyon.
Talamdan sang husto Diri makita ang mga husto nga sabat sa tanan
nga mga Sabat
nga mga hilikuton sa modyul.

Sa katapusan sang modyul, makita mo man ang:

Sanggunian Diri nakasulat ang tanan nga ginkuhaan sa

pagdihon ukon pagpasanyog sang modyul.

Mga importante nga pahanumdom sa paggamit sang modyul:

• Gamita ang modyul nga may paghalong. Indi pagbutangan sang bisan ano nga
marka ukon sulat ang anuman nga parte sini. Maggamit sang papel sa pagsabat
sang mga hilikuton.
• Indi pagkalimtan nga sabtan ang Tinguha-I Ini bag-o magpadayon sa iban pa nga
hilikuton.
• Basaha sing maayo ang mga direksyon bag-o himuon ang kada hilikuton.
• Mag-obserbar sang pagkatampad kag integridad sa pag-obra sang mga hilikuton
kag sa pagcheck sang mga sabat.
• Tapuson anay ang una nga hilikuton bag-o magpadayon sa masunod pa nga
hilikuton.
• Palihog ibalik ang modyul sa imo manunudlo ukon manugpatigayon kon tapos na
nga masabtan ang tanan nga hilikuton.

3
 Kon ikaw nabudlayan magsabat sa mga hilikuton, indi magkahuya nga pamangkuton
ang imo nga manunudlo ukon manugpatigayon. Pwede man ikaw makapangayo sang bulig
kay nanay ukon tatay, ukon sa imo mga magulang ukon sin-o man sa inyo balay nga mas
magulang sa imo. Pirme mo tandaan nga wala ka nagaisahanon.
Nagalaum kami nga paagi sini nga modyul, makaeksperyensya ka sang makahulugan
nga pagtuon kag makakuha ka sang madalum nga pag-intindi sa masunod nga mga
kasampaton. Masarangan mo ini!

Hibalu-a Ini

Isa ka malipayon nga pag-abi-abi sa ikatatlo nga halintang sa pagtuon sang Araling
Panlipunan paagi sa Alternative Delivery Mode(ADM) Self Learning Module. Sang nagligad
nga leksyon nahibalu-an naton nga ang mga pinasahi nga makasaysayan/maragtason nga
lugar sa aton nga probinsya ang nagaserbi nga handumanan sang kasaysayan/maragtason
sang aton nga lugar. May mga lugar man nga ngapakilala sang aton kinaugali bilang isa ka
probinsya.
Sa modyul nga ini, matun-an naton ang pagkapareho kag kinalain sang aton nga
kultura sa kultura sang aton mga katupad nga probinsya sa rehiyon kon sa diin kita nasakop.
Importante nga mahibaluan ang mga pagkapareho kag kinalain sang aton nga kultura sa
kultura sang aton kaingod probinsya para madali naton ini makomparar.
Madugangan man ang aton mga ihibalo sa kultura sang mga kaingod naton nga
probinsya para lubos man naton ini nga makilal-an.
Sa modyul nga ini, ginapaabot nga ikaw:
 makalaragway sang pila ka mga halimbawa sang mga kultura sang pila ka
probinsya sa aton rehiyon.
 makakumparar sang pagkapareho kag kinalain sang pila ka mga aspekto sang
kultura sang mga kaingod probinsya sa aton rehiyon.
 Mahibalu-an ang pagkapareho kag kinalain sang aton kultura sa mga kultura sang
mga kaingod ta nga probinsya sa Region VI.

4
 Edrian, nahibalu-an mo bala ang mga
pagkapareho kag kinalain sang mga
pamatasan, tradisyon, ginapatihan,
lenggwahe, kinaiya nga saot, ambahanon,
mga paghanda sang pagkaon, produkto
kag mga ginahiwat nga “Religious
Festival” sang aton probinsya kag
kaingod probinsya naton?
Indi pa gani, Alyanna!
Dali dungan naton nga tukibon kon ano ang
mga pagkapareho kag kinalain nga
pamatasan, tradisyon, ginapatihan, mga
pamatasan, tradisyon, ginapatihan,
lenggwahe, kinaiya nga saot, ambahanon,
mga paghanda sang pagkaon, produkto kag
mga ginahiwat nga “Religious Festival”
sang aton probinsya kag sa kaingod
probinsya naton.

Tinguha-i Ini

Isulat ang “Huo” kon pareho ang kultura sang kaugalingon mo nga probinsya sa mga
kaingod sini nga probinsya sa imo rehiyon kag isulat man ang “Indi” kon lain. Isulat ang
sabat sa imo papel.

5
 ________ 1. Paggamit sang “po kag opo”
________ 2. Paghiwat sang “religious festival”
________ 3. Lenggwahe nga ginagamit
________ 4. Klase sang pagkaon nga ginahanda
________ 5. Pagrespeto sa mga tigulang

Leksyon
Kultura Ko, Kultura Mo, Pwede
1 Lain, Pwede Pareho
Sa leksyon nga ini matun-an naton nga may pagkapareho kag kinalain ang aton kultura
sa kultura sang aton mga kaingod nga probinsya sa rehiyon kon sa diin kita nasakop.
Madugangan man ang imo ihibalo sa kultura sang mga kaingod naton nga probinsya para
lubos man naton ini mahibalu-an.

Balikan Mo

Direksiyon: Pangita-a ang pares sang mga masunod nga mga makasaysayan nga lugar sa
inidas A kag sa inidas B. Isulat ang letra sang insakto nga sabat sa inyo papel.
A B
1. Ginpatindog sang mga Españo) sa atubang sang a. Camp Jossman
Katedral sang Jaro bilang proteksyon sa mga Headquarters
dumuluong.

2. Gintawag ini nga Church of Women tungod sa b. Acta de Capitulacion

mga imahen sang santa nga makita sa mga haligi Marker
sini kag may gothic renaissance ini nga desinyo.

3. Diri ginbun-ag ang una nga presidente sang c. Jaro Belfry

Ikatatlo nga Republika sang Pilipinas.

4. Sa Lugar nga ini nagdayon si Heneral Douglas d. Jaro Cathedral

McArthur sa iya nga pagserbisyo bilang katapo
sang armado nga pwersa.

6
5. Kilala sadto nga Buenavista Wharf nga gintukod e. Malandog Marker
ni Heneral McArthur sadtong 1903.

6. Ini nga istruktura makita sa Hamtic, Antique, sa f. Manuel A. Roxas

pagpati nga diri ginpatindog ang una nga barangay
sang mga Malayo nga naghalin sa Borneo sadtong
1200 B.C.E.

7. Ang lugar kon sa diin nagdungka ang mga pwersa g. McArthur’s Wharf
sang mga Español sa Negros Occidental.

8. Ini ang ulihi nga kuta sang mga soldado nga h. Green Beach Liberation
Hapones sang inaway kontra sa mga Americano sa Stone Marker
bilog nga rehiyon sang Bisayas Nakatungdan.

9. Ini nga monumento Makita sa Pulupandan Negros i. Cry of Lincud

Occidental kon sa diin nangin palatandaan sang
makasaysayan /maragtason nga pag-abot sang
American Liberation Forces.

10. Ini nga rebulosyon gin pamunuan ni Heneral j. Japanese Altar

Adriano Dayot Hernandez kontra sa mga
Espanyol. Sa sulod sang yungib sa sa isa ka
barangay sa Dingle Iloilo natabo ang pagplano
sang rebulosyon.

Pahanumdumon sa Manuggiya
Basahon kag ipaintiendi sang maayo ang mga panugyan sa kada pamaagi kag
hilikuton. Ipahanumdom sa bumulutho nga maggamit sang lain nga papel sa pagsulat
sang ila mga sabat sa mga hilikuton. Tanan nga salabtan nga papel kag mga proyekto
nga nahimo kinahanglan nga ipasa sa manunudlo para matagaan sang nagakaigo nga
puntos.
7
 Diskubreha

Ako kag Ikaw, sa Diin bala Nagkapareho kag Naglain?

Adlaw sang Lunes, updanay sa paglakat ang mag-abyan nga Lito kag Joyce pakadto sa
eskwelahan. Masadya nila nga ginaistoryahan ang bag-o nila nga leksyon hasta nakaabot sila
sa ila nga buluthuan. Pag-abot nila, nakit-an nila ang ila mga kaeskwela nga nagahulat sa
pagsulod sa klase.
Samtang nagahulat sila natalupangdan nila ang duha ka bata kag ginpalapitan nila ini
kag gin-istorya. Sila amo si Nadine kag Edmon, nagsaylo sila sang ilistaran nga lugar gani
diri na sila nag-eskwela. Nahuya man tani pero nagkamusta sila sa mga bag-o niya nga mga
kaeskwela.
Sang makadali lang, nag-abot na ang ila manunudlo nga si Ginang Reyes. “Maayong
aga Ginang Reyes!” ang panamyaw sang mga bata. “Maayong aga man sa inyo tanan! Dali
na kamo. Gani nagsulod na ang mga eskwela sa ila hulot-klasehan. Ginpakilala ni Ginang
Reyes ang duha ka bag-uhanon nila nga kaeskwela. Naghalin si Nadine sa Iloilo kag si
Edmon sa Antique, gintawag ni Ginang Reyes sanday Nadine kag Edmon para magpakilala
kag maghatag sang mga impormasyon parte sa iya kaugalingon. Diri nabihalu-an nila ang
rason nga-a man nagsaylo ang pamilya ni Nadine kag Edmon diri sa Capiz kay tungod sa
kabudlay sang pagpangabuhi didto sa Iloilo kag Antique kay nadulaan trabaho ila amay kag
iloy tungod sa pandemya nga COVID-19. Diri nahibalu-an nila nga Hiligaynon man ang
lenggwahe nga ginagamit ni Nadine, pareho man sa lenggwahe sang taga-Capiz. Ang
lengggwahe naman nga ginagamit ni Edmon, Kinaray-a nga lain sa Hiligaynon.
Ginpadayon ni Ginang Reyes ang pag-istorya nahanungod sa pandemya nga COVID
19 kag ang sa Iloilo kag Antique bilang parte sang ila leksyon.
Ang Corona Virus Disease ukon COVID-19 isa ka sakit nga dulot sang virus kag
nangin pandemya nga naghalin sa Wuhan, China. Ang mga sintomas sang COVID-19
mabatyagan sa sulod sang 2 tubtob 14 ka adlaw matapos malatnan sang virus, ini amo ang
masunod: hilanat, ubo kag palanakit sang tutunlan, sakit sang ulo, kabudlay sa pagginhawa,
palanakit sang kalawasan kag pagkadula sang panabor kag panimaho.

8
 Mga Kaso sang COVID-19 sa Rehiyon VI sang Setyembre 15, 2020

Source: www.facebook.com/DOHWesternVisayasCHD/photos/pcb.2043310442470411/2043310372470418
Tungod sa nagadamo ang kaso sang COVID-19 sa Rehiyon VI, ang mga dapat himu-
on para malikawan ang paglapta sini amo ang masunod:
 Maghugas sang kamot pirme gamit ang habon kag malimpyo na tubig sa sulod sang
masobra sa 20 ka segundos. Mag gamit sang alcohol-based hand sanitizer kon wala
habon kag tubig.
 Maggamit sang face mask kag face shield.
 Magdistansya sang isa ka metro sa mga tawo labi na sa may ara sintomas sang
“flu”.
 Likawan ang mga sapat (buhi ukon patay), balaligyaan sang mga sapat kag
produkto nga halin sa sapat (pareho sang hilaw nga karne).
 Magpamati kag magsunod sa mga lokal nga pahibalo kag anunsyo natuhoy sa
COVID-19.
Ang Capiz kag ang kaingod nga probinsya pareho sang Iloilo, Aklan kag Antique
nagasunod man sang mga dapat himuon para malikawan ang paglapta sang COVID-19.

9
 Ang mga Ilonggo kag Antiquenhon matinahuron, mabakod kag mapisan pareho man
sang mga taga Capiz, Aklan, Guimaras kag Negros. Nagapakita man sila sang pagbinuligay,
maayo nga pagpakig-upod, pagtan-aw sang utang nga kabalaslan kag maayo nga pag-amuma
sa mga bisita. Masinadyahon man sila pareho sang mga Capizeño gani may pagpareho ang
pamatasan kon ini ang pagahambalan. Bisan sa ginapatihan kag tradisyon pareho sila.
Nagapati man ang mga taga- Rehiyon VI sa mga panimad-on. Pila sa mga tradisyon
nga may ara sila amo pagsaulog sang Pista, Paskwa, kag Bag-ong Tuig. Ang pagbisa
nagapakita man sang ila pagtahod sa mga tigulang kag nagagamit sang “Po” kag “Opo” ang
iban.
Naglain lang ang mga Antiquenhon sa lenggwahe kay ang ila nga ginagamit Kinaray-a
samtang ang iya mga kaingod nga probinsya nga Capiz, Iloilo, Guimaras, Negros,
Hiligaynon ila nga lenggwahe kag ang Aklan naman Aklanon.
Naglain man ang mga Ilonggo kag Antiquenhon sa kaingod nila nga mga probinsya sa
mga kinaiya nga saot, ambahanon, mga paghanda sang pagkaon, produkto kag mga
ginahiwat nga “Religious Festival.”
Pagkatapos sang leksyon, nagbilin si Ginang Reyes sang isa ka panggrupo nga
hilikuton. Nagpalapit ang mga kaeskwela ni Nadine kag Edmon sa ila para magpakig-abyan.
Suno kay Ginang Reyes, importante nga mahibaluan naton ang pagkakapareho kag
kinalain sang mga kultura sang aton probinsya kag sa aton kaingod nga probinsya sang aton
rehiyon. Nagahiliusa ang tagsa ka mga probinsya sa pagpadayon sini nga kultura.

Sabtan ang masunod nga mga pamangkot. Isulat ang inyo sabat sa papel.
1. Ano nga mga pamatasan sang Ilonggo kag Antiquenhon ang kapareho sa pamatasan
sang Capiz?
2. Ano naman nga mga ginapatihan sang taga Iloilo kag Antique nga pareho sa
ginapatihan sang kaingod nila nga probinsya?
3. Ano ang ginagamit nga lenggwahe sang Antique kag Aklan nga lain sa kaingod nila
nga probinsya?
4. Ano ang COVID-19?
5. Ano nga probinsya ang may pinakadamo nga kaso sang COVID-19 kag ano naman
ang may pinakadyutay sang Setyembre 15, 2020?

Usisaa Ini
10
 Ang tagsa ka probinsya sang Rehiyon VI parehas sang Aklan, Antique, Capiz,
Guimaras, Iloilo kag Negros Occidental may mga magkakapareho nga mga tradisyon pareho
sang Paskwa, Piyesta, Bag-ong Tuig ukon New Year, Semana Santa kag Flores de Mayo.
Magkakapareho man ang mga pamatasan sang taga Capiz kag kaingod probinsya pareho
sang pagkamatinahuron, pagrespeto sa mga tigulang, pagagamit sang “Po” kag “Opo”,
pagkamapinasensyahon, pagkamabakod, pagkapamisan, pagkamaayo nga pagpakig-upod,
pagtan-aw sang utang nga kabalaslan, maayo nga pag-amuma sa mga bisita,
pagkamasinadyahon nga mga tawo kag ang pagka-Diosnanon. Ang Capiz kag kaingod
probinsya magkakapareho man sang mga mga ginapatihan o panimad-on. Pila sa mga
ginpatihan nga may ara sila amo ang “Indi pwede mag-utod sang kuko kung gab-i”, “Indi
pwede magsilhig kon may patay’, “Indi pwede magkanta sa atubang sang dapog”, kag
madamo pa nga iban.
Naglain lang ang mga Antinquenhon sa lenggwahe kay ang ila nga ginagamit
Kinaray-a samtang ang iya mga kaingod nga probinsya nga Capiz, Iloilo, Guimaras, Negros,
Hiligaynon ila nga lenggwahe kag ang Aklan naman Aklanon ila nga lenggwahe.
Naglain man ang mga Ilonggo kag Antiquenhon sa kaingod nila nga mga probinsya sa
mga kinaiya nga saot, ambahanon, mga paghanda sang pagkaon, produkto kag mga
ginahiwat nga “Religious Festival.”

Paghanas

Hilikuton A
Direksiyon: Kumpletuha ang datos. Isulat ang inyo sabat sa papel.
Mga Pamangkot Probinsya Sabat

1. Ano ang mga pareho nga Capiz

tradisyon sang masunod? Mga Kaingod nga
probinsya

Iloilo
2. Ano ang mga pareho nga
pamatasan sang masunod? Mga Kaingod nga
probinsya

3. Ano ang mga pareho nga Negros Occidental

11
 ginapatihan o panimad-on sang Mga Kaingod nga
masunod? probinsya

Antique kag Aklan

4. Ano ang mga kinalain nga
lenggwahe sang masunod? Mga Kaingod nga
probinsya

Iloilo kag Antique

5. Ano ang mga iban pa nga
kinalain sang mga masunod? Mga Kaingod nga
probinsya

Tandaan

May ara nga pagkapareho sang tradisyon, pamatasan kag ginapatihan o panimad-on sa
aton nga probinsya kag kaingod nga probinsya sang aton rehiyon. May ara man nga kinalain
sa mga lenggwahe, kinaiya nga saot, ambahanon, mga paghanda sang pagkaon, produkto kag
mga ginahiwat nga “Religious Festival” sa aton nga probinsya kag kaingod nga probinsya
sang aton rehiyon. Importante nga mahibaluan naton ang pagkakapareho kag kinalain sang
mga kultura sang iban nga mga probinsya. Diri nagahiliusa ang tagsa ka mga probinsya sa
pagpadayon sa sini nga mga kultura.

Himu-a Ini

Magsulat sang 1-2 ka parapo parte sa pagkapareho ukon kinalain sang kultura sang
kaugalingon nga probinsya kag sa kaingod nga probinsya sang aton rehiyon. Gamita ang
mga sulundan nga pamangkot. Isulat ang imo sabat sa papel.
1. Ano ang pagkapareho sang kultura sang kaugalingon nga probinsya sa mga
kaingod probinsya sini?
2. Ano ang kinalain sang kultura sang kaugalingon nga probinsya sa
mga kaingod probinsya sini?
12
 Pagtilaw sa Imo Ihibalo

Direksyon: Isulat ang tinaga nga “Pareho” kon pareho ang kultura sang kaugalingon nga
probinsya kag sang mga kaingod nga probinsya suno sa imo nabasa. Isulat
naman ang tinaga nga “Lain” kon indi pareho ang kultura. Isulat ang imo sabat
sa papel.
____________ 1. Paggamit sang “po kag opo”
____________ 2. Pagsaulog sang “Flores de Mayo”
____________ 3. Klase sang pagkaon nga ginahanda
____________ 4. Pagrespeto sa mga tigulang
____________ 5. Maayo nga pag-amuma sa bisita
____________ 6. Pagsaulog sang Paskwa kag Bag-ong Tuig
____________ 7. Paghiwat sang piyesta
____________ 8. Mga pinasahi nga mga saot kag ambahanon
____________ 9. Lenggwahe nga ginagamit
____________ 10. Pagpati sa Dios

Dugang nga mga Hilikuton

Direksyon: Magdrowing sa isa ka long bond paper sang mga nahibaluan mo nga mga
tradisyon, pamatasan, panimad-on o ginapatihan, mga pagkaon nga ginahanda
sang inyo pamilya kung may okasyon. Duagan ini.

13
 Talamdan sang husto nga mga Sabat

Tinguha-i Ini:
1. Huo Himu-a Ini:
2. Indi
3. Indi Depende sa sabat sang mga bumulutho
4. Indi
5. Huo Pagtilaw sa Imo Ihibalo:

1. Pareho
2. Pareho
Balikan Mo:
3. Lain
1. C
4. Pareho
2. D
5. Pareho
3. E
6. Pareho
4. F
7. Pareho
5. G
8. Lain
6. E
9. Lain
7. B
10. Pareho
8. J
9. H
10. I

Diskubreha:
1. Matinahuron, mabakod kag mapisan, pagbinuligay, maayo nga pakisama, pagtan-aw sang utang
nga kabalaslan, maayo nga pag-amuma sa mga bisita kag masinadyahon
2. Mga panimad-on kag mga hambalanon
3. Ang lenggwahe nga ginagamit sang Antique, Kinaray-a. Ang ginagamit naman nga lenggwahe
sang Aklan, Aklanon, Ang sa Capiz, Iloilo, Guimaras kag Negros, Hiligaynon ila nga lenggwahe
nga ginagam
4. Ang Corona Virus Disease ukon Covid-19 isa ka masakit nga dulot sang virus kag nangin
pandemya nga naghalin sa Wuhan, China.
5. Ang probinsya nga may pinakadako nga kaso sang Covid-19, ang Bacolod City kag ang
pinakagamay nga kaso sang Covid-19, ang Antique sang Setyembre 15, 2020.

Paghanas:

Hilikuton A:
1. Paskwa, Piyesta, Bag-ong Tuig ukon New Year, Semana Santa kag Flores de Mayo
14
 2. Pagkamatinahuron, pagrespeto sa mga tigulang, pagkamapinasensyahon, pagkamabakod,
pagkapamisan, pagkamaayo nga pakisama, pagtan-aw sang utang nga kabalaslan, maayo nga
pag-amuma sa mga bisita, pagkamasinadyahon nga mga tawo kag ang pagka-Diosnon
3. “Indi pwede mag-utod sang kuko kung gab-i”, “Indi pwede magsilhig kung may patay’, “Indi
pwede magkanta sa atubang sang dapog”
4. Ang lenggwahe nga ginagamit sang Antique, Kinaray-a. Ang ginagamit naman nga
lenggwahe sang Aklan, Aklanon, Ang sa Capiz, Iloilo, Guimaras kag Negros, Hiligaynon.

Mga Ginbasehan:

15
Araling Panlipunan 3 – Kagamitan ng Mag-araal (Hiligaynon), p. 294 – 301

www.facebook.com/DOHWesternVisayasCHD/photos/pcb.2043310442470411/2043310372470418

http://mgatradisyonokaugalianngmgapilipino.blogspot.com/2016/07/mga-tradisyon-o-kaugalian-ng-
mga.html

https://www.facebook.com/OrderofAsclepius/photos/kaalamseries-%F0%9D%90%82%F0%9D%90%8E
%F0%9D%90%95%F0%9D%90%88%F0%9D%90%83-%F0%9D%9F%8F%F0%9D%9F%97-%F0%9D
%90%80%F0%9D%90%8D%F0%9D%90%8E-%F0%9D%90%8F%F0%9D%90%80%F0%9D
%90%80%F0%9D%90%8D%F0%9D%90%8E-%F0%9D%90%92%F0%9D%90%88%F0%9D%90%8D-
%F0%9D%90%8Eano-bala-ang-mga-dapat-naton-himuon-para-ma/3092443254101270/

Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph

16