You are on page 1of 21

3

Science
Ikatatlo nga Markahan- Modyul 7:
Mga Gamit sang Kuryente

REGION VI – WESTERN VISAYAS


i
Science – Grade 3
Alternative Delivery Mode
Ikatatlo nga Markahan – Module 7: Mga Gamit sang Kuryente
Una nga Edisyon, 2021

Ginsiling sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 nga: Indi pwede nga maangkon
ang kinamatarong sa pagkopya sang bisan ano man nga ginsulat sang Gobyerno sang
Pilipinas. Apang, kinahanglan anay nga may pahanugot gikan sa ahensiya sang gobyerno
kon diin ginhimo ang isa ka nakasulat para magamit nga palangitan-an ang natumod nga
sinulat. Kalakip sa pwede nga mahimo ubrahon sang natumod nga ahensya ang pagpataw
sang bayad ukon nagakaigo nga royalty bilang kondisyon.
Ang mga ginsulat ukon balasahon (istorya, seleksyon, tula, kanta, laragway, ngalan
sang produkto o brand name, tatak o trademark, palagwaon sa telebisiyon, pelikula, atbp.)
nga gingamit sa mga pinanid sang modyul nga ini nagaangkon sang pagpanag-iya para
magamit ang mga sinulat nga ini. Ginpangabudlayan mausoy ang mga ini para makuha ang
pagpasugot sa paggamit sang materyales. Wala gina-angkon sang mga manugbantala kag
manugsulat ang karapatang-ari. Ang bisan ano nga gamit luwas sa modyul nga ini
nagakinahanglan sang pagpahanugot halin sa orihinal nga nagsulat sang mga balasahon
nga ini.
Wala sang bisan ano nga bahin sang modyul nga ini ang pwede kopyahon ukon
i-imprinta sa bisan ano nga pamaagi nga wala sang pahanugot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon


Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio
Development Team of the Module

Manunulat: Karen G. De Leon, Betahny Dawn Cejalvo, Renee Rose Caro


Editor: Minda L. Soldevilla
Tagasuri: Maria Teresa P. Salado
Illustrator: Jed Sorolla
Tagalapat: Felizardo S. Valdez III

Division Management Team: Panrehiyon na Tagapamahala:


Ma. Roselyn J. Palcat Ramir B. Uytico
Nordy D. Siason, Jr Pedro T. Escobarte
Elleda E. de la Cruz Elena P. Gonzaga
Marcelino N. Dumasis Jr. Donald T. Genine
Arthur J. Cotimo Rovel R. Salcedo
Felizardo S. Valdez III Moonyeen C. Rivera
Marve E. Gelera Anita S. Gubalane
Minda L. Soldevilla
Daisy L. Lopez
Joseph M. Pagalaran
Inilimbag sa Pilipinas ng _____________________
Department of Education – Region VI
Office Address: Duran Street, Iloilo City
Telefax: (033) 336-2816, (033) 509-7653
E-mail Address: region6@deped.gov.ph

ii
3

Science
Ikatatlo nga Markahan - Modyul 7:
Mga Gamit sang Kuryente

iii
PAUNA

Para sa mga Manunudlo/Manugpatigayon:

Malipayon nga pagbaton sang tulun-an sa Science 3 sang


Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa leksyon nga
“Mga Gamit sang Kuryente”.

Sa pagbuligay sang mga eksperto sa patag sang edukasyon


halin sa pampubliko kag pangpribado nga institusyon, gindihon,
ginpasanyog kag tul-id nga gintun-an ang modyul nga ini para
giyahan ka, ang mga manunudlo ukon manugpatigayon agud
mabuligan nga maangkon sang mga bumulutho ang
pagsulundan sa K to 12 Curriculum samtang ginaatubang nila sing
madinalag-on ang mga pagpanghangkat sa ila kaugalingon,
sang sosyudad kag sang pang-ekonomiko nga pagtilaw sa ila
pagtuon.

Ginalauman nga ang bulig nga ini sa ila pagtuon, makaubay


sa mga bumulutho sa pagtuon nga may paggiya kag
makinaugalingon. Katuyuan man sini nga mabuligan sila nga
maangkon ang mga kasampaton sa ika-

21 nga siglo samtang padayon nga ginahatagan sang


pagtamod ang ila kinahanglanon kag kahimtangan.

Makita ninyo ang kahon nga ini sa modyul bilang dugang nga
materyal sa una nga teksto:

Mga dapat Tandaan sang Manunudlo / Manugpatigayon

Ini nagaunod sang pahanumdum, bulig ukon


estratehiya nga maggamit sa paggiya sa mga bumulutho.

Bilang manugpatigayon, ginalauman nga mahatagan mo


sang ideya ang mga bumulutho kon paano gamiton ini nga
modyul. Kinahanglan man sia giyahan kag ilista ang iya pag-

iv
umwad samtang padayon niya nga ginadumalahan ang iya
pagtuon. Ginalauman halin sa imo nga mas magganyat mo pa
kag maggiyahan sia samtang ginaobra niya ang mga hilikuton sa
sulod sini nga modyul.

Para sa Bumulutho:

Malipayon nga pagbaton sa Science 3 sang Alternative


Delivery Mode (ADM) Modyul nahanungod sa “Mga Gamit sang
Kuryente” katuyuan sini nga mabuligan ka sa imo pagtuon
samtang wala ka sa hulot klasehan. Ginalauman nga mangin
interesado ka sa imo pagtuon para sa imo masanay nga buas
damlag.

Ang modyul nga ini ginhimo bilang sabat sa imo


kinahanglanon. Katuyuan sini nga mabuligan ka sa imo pagtuon
samtang wala ka sa sulod sang hulot-klasehan. Ginalauman man
nga mahatagan ka sing mabungahon nga oportunidad sa
pagtuon.

May mga parte kag icon ang modyul nga dapat mo


maintindihan.

Sa sini na bahin, mahibaluan kon ano


Hibalu-a Ini ang dapat matun-an sa modyul

Isa ini ka pre-test. Diri makit-an kon


Tinguha-i Ini ano ang nahibaluan mo sa sining
leksyon. Kon husto
Malip-ot ini nga test ukon review sang
Balikan Mo natapos na nga leksyon.
Sa sini nga bahin sang modyul,
Diskubreha/Tukiba ipakilala sa imo ang bag-o nga
leksyon sa nagkalainlain nga
pamaagi kasubong sang istorya,
kanta, binalaybay, problema,
ulubrahon ukon isa ka sitwasyon.

v
Katuyuan sini nga mabuligan ka sa
Usisa-a Ini pag intindi/ paghangop sang
leksyon kag konsepto sang imo
tulun-an
Makit-an sa sini nga bahin ang mga
ulubrahon para sa paggiya sa imo sa
Maghanas paghanas agud lubos mo nga
maintindihan ang leksyon. Pwede mo
nga matsek ang imo mga sabat sa
mga ulubrahon gamit ang
Talamdan sang mga Sabat nga
makit-an sa ulihi nga bahin sang
modyul.

Makit-an sa sini nga bahin ang mga


Tanda-i pamangkot ukon para maproseso mo
kon ano ang natun-an mo sa leksyon.

Ini nga bahin sang modyul may mga


Himu-a Ini hilikuton nga makabulig sa imo sa
paggamit sang imo bag-o natun-an
sa matuod nga sitwasyon o realidad
sang kabuhi. (application)

Pagtakus sang Katuyuan sini nga ma assess ukon


Imo Ihibalo matakus ang imo nahibaluan sa
leksyon.

Sa bahin nga ini, may bag-o kag


Dugang nga mga dugang nga mga ulubrahon para
Hilikuton mapasanyog ang imo nahibal-an sa
leksyon.
Makit-an sini nga bahin ang husto
Talamdan sang nga mga sabat sa tanan nga mga
Husto nga mga buluhaton sa sini nga modyul.
saba
Sa katapusan sang modyul nga ini, makit-an mo man ang:

References Diri nakasulat ang tanan nga ginkuhaan sa


pagdihon ukon pagpasanyog sang modyul.

vi
Mga importante nga pahanumdum sa paggamit sang modyul nga
ini:

1. Gamita ang modyul nga may paghalong. Indi


pagbutangan sang bisan ano nga marka ukon sulat ang
anuman nga bahin sini. Maggamit sang papel sa pagsabat
sang kada hilikuton.

2. Indi pagkalimtan nga sabtan ang Tinguha-i Ini antes


magpadayon sa iban pa nga hilikuton.

3. Basaha sing maayo ang mga direksyon antes himuon ang


kada hilikuton.

4. Mangin tampad sa pag-obra sang mga hilikuton kag sa


pagtsek sang mga sabat.

5. Tapuson anay ang una nga hilikuton antes magpadayon sa


masunod pa nga hilikuton.

6. Palihog ibalik ang modyul sa imo manunudlo ukon


manugpatigayon kon tapos na nga masabtan ang tanan
nga hilikuton.

Kon ikaw nabudlayan magsabat sa mga hilikuton, indi


magkahuya nga pamangkuton ang imo nga manunudlo ukon
manugpatigayon. Pwede man ikaw makapangayo sang bulig
kay nanay ukon tatay, ukon sa imo mga magulang ukon sin-o
man sa inyo balay nga may ikasarang sa paggiya sa imo.
Tandaan mo pirme nga wala ka nagaisahanon.
Ginalauman nga paagi sa sini nga modyul,
maeksperyensyahan mo ang makahulugan nga pagtuon kag
maintindihan sing maid-id ang masunod nga mga kasampaton.
Masarangan mo ini.

vii
Hibalu-a Ini

Ini nga modyul gin-obra kag ginsulat nga ikaw ang


ginapanumdom. Ini magabulig para imo mahibaluan mga
nanarisari nga gamit sang kuryente.

Ang ini nga modyul magahatag sang kahigayunan para


maggamit sa nagakalainlain nga sitwasyon sang pagtuon. Ang
linggwahe nga gingamit amo ang Hiligaynon agud nga
maintindihan pa gid sang maayo ang leksyon.

Ini nga modyul nahanungod sa leksyon nga “Mga Gamit


sang Kuryente”.

Pagkatapos mo sabtan ang ini nga modyul, ikaw ginalauman


nga makalaragway sang mga gamit sang kuryente

1
Tinguha-i Ini

Hilikuton 1.
Direksyon. Isulat ang H kon husto ang ideya kag I kon indi
husto. Isulat ang sabat sa imo papel nga may tig-ulo Hilikuton 1.

_______1. Ang kuryente mahimo nga ginahalinan sang init.


_______2. Ang kuryente nagapasanag sa mga panimalay paagi sa
mga suga nga nagagamit sini.
_______3. Nagahatag sing katawhay sa imo pangabuhi ang
kuryente paagi sa mga appliances nga nagagamit sini
pareho sang washing machine, electric flat iron kag rice
cooker .
_______4. Nagahinay ang obra kon may kuryente.
_______5. Ang kuryente nagahatag sing kalingawan sa imo
pagpangabuhi paagi sa mga appliances nga
nagagamit sini pareho sang telebisyon, karaoke kag cell
phone.

2
Leksyon
Mga Gamit sang Kuryente
1
May ara bala kamo gamit sa balay nga ginapaandar sang
baterya ukon kuryente pareho sang suga, radyo, telebisyon kag
cell phone? Ano ang matabo kon wala sang baterya ukon
kuryente?

Ang kuryente isa ka mapuslanon nga butang sa kabuhi sang


mga tawo. Ini makahatag sang kalingawan kag makabulig sa
pagpamag-an kag pagpadasig sang obra.

Diskubreha kon ano pa ang mga gamit sang kuryente.

Balikan Mo

Hilikuton 2.
Direksyon: Magdrowing sa kahon sang mga butang nga
nagapakita sang gamit sang init. Himu-a ini sa papel nga may
tig-ulo Hilikuton 2.

1. 2.

3
Diskubreha/Tukiba

Hilikuton 3.
Direksyon: Sa idalum may duha ka laragway. Tan-awa ang
kinalain sang laragway A sa laragway B kag sabti ang
pamangkot. Isulat ang imo sabat sa papel nga may tig-ulo
Hilikuton 3.

Diin ang mas gusto mo, ang may kuryente ukon ang wala?
Ngaa?
________________________________________________________________
________________________________________________________________

Usisa-a Ini

Ang kuryente isa sa pinaka importante nga kinahanglanon


sang tawo sa subong nga moderno nga panahon. Ini ang naga
pa--andar sang halos tanan nga appliances. Ini isa ka
mapuslanon nga butang nga makabulig sa pagpadasig sang
obra kag pagpahapos sang pangabuhi.

4
Mga Gamit sang Kuryente:

Sa paghatag sang kasanag sa


palibot.
Nagapasiga sang mga
bombilya kag mga fluorescent
lamp agud magsanag ang
balay, hulot-klasehan kag iban
pa nga lugar.

Sa pagpabilin nga matugnaw


ang temperatura sa mga hulot.
Ang mga air-conditioning unit
kag electric fan mga
halimbawa sang de-kuryente
nga butang
nga nagapabugnaw sang
palibot.

Sa pagpa-andar sang mga


appliances.
Ang kuryente kinahanglanon
para mapa-andar ang mga
appliances nga ginagamit sa
pagluto pareho sang rice
cooker kag pagpreserbar sang
pagkaon pareho sang
refrigerator.

Sa pagpa-andar sang mga


gamit para sa kalingawan
kag komunikasyon.
Ang kuryente kinahanglanon
para mapa-andar ang cell
phone nga ginagamit sa
pagtawag, sa pagpadala
sang mensahe kag sa
kalingawan.

5
Sa pagpa-andar sang mga
medikal nga galamiton sa
ospital kag laboratoryo.
Ang kuryente kinahanglanon
para mapa-andar ang mga
galamiton sa ospital pareho
sang X-ray machine kag CT
scanner.

Sa pagpa-andar sang mga


galamiton sa pabrika kag
industriya.
Ang kuryente ginagamit sa
pagpa-andar sang mga
hurnuhan (oven) kag mga
pangmiksla
(mixer) para sa paghimo
sang tinapay, biskwit, dulse
kag iban pa nga pagkaon.

Maghanas

Hilikuton 4.
Direksyon: Basaha ang mga dinalan sa idalom kag kumpletuha ini.
Magpili sing husto nga tinaga sa sulod sang kahon. Isulat ang
sabat sa imo papel nga may tig-ulo Hilikuton 4.

magsanag mabugnaw makaluto


mapreserbar komunikasyon

1. Ang kuryente nagapasiga sang bombilya kag flourescent lamp


para ____________ ang panimalay.

6
2. Ang kuryente ginagamit sa pagpaandar sang refrigerator para
______________ ang mga pagkaon.
3. Ang kuryente ginagamit sa pagpa-andar sang cellphone para
sa kalingawan kag ________________.
4. Ang kuryente ginagamit sa pagpabilin nga ______________ang
temperatura sang mga hulot.
5. Ang oven ginagamitan sang kuryente para ______________
sang tinapay.

Hilikuton 5.
Direksyon. Isulat ang HUO kon ang dinalan nagalaragway sang
gamit sang kuryente kag WALA kon wala nagagamit. Isulat ang imo
sabat sa papel nga may tig-ulo Hilikuton 5.

______1.Nagapa-andar sang electric fan para mapabilin nga


mabugnaw ang hulot.
______2. Ginagamitan sang kuryente ang pagpa-andar sang radyo
nga nagahatag sang kalingawan.
______3. Gintawag sing matunog ni Nanay si Tatay sa pihak nga
balay.
______4. Nangin matawhay ang pagpanglakaton sa gab-i kay may
streetlights na nga nagasiga.
______5. Nagatililingub ang pamilya sa paglantaw sang paborito
nila nga drama sa telebisyon.

Tanda-i

Hilikuton 6.
Direksyon: Ang mga laragway sa sunod nga pinanid nagapakita
sang mga butang nga nagagamit sang kuryente. Kumpletuha ang
nga dinalan nahanungod sa mga gamit sini. Isulat ang imo sabat
sa papel nga may tig-ulo Hilikuton 6.

7
1. Ang kuryente ginagamit
sa pagpa-andar sang
cell phone para sa
_____________.

2. Ang kuryente ginagamit


sa pagpasiga sang
bombilya para
______________ang balay.

3. Ang kuryente ginagamit


sa pagp- andar sang
telebisyon para
maghatag sang
_____________.

4. Ang kuryente ginagamit


sang electric kettle para
______________ ang tubig.

5. Ang kuryente ginagamit


sa electric stove para
____________ sang
pagkaon.

8
Himu-a

Hilikuton 7.
Direksyon. Kopyaha ang tsart sa imo papel nga may tig-ulo Hilikuton
7. Isulat ang mga gamit ukon appliances nga makita sa balay ukon
sa eskwelahan nga nagagamit sang kuryente. Sunod sini, isulat man
kon paano ka magkini sang kuryente kon Himu
ara ka sa mga lugar nga
ini.

Lugar Gamit /appliances nga Pamaagi sa Pagkini


ginagamitan sang sang kuryente
kuryente
Balay
Eskwelahan

Pagtakus sang Imo Ihibalo

Hilikuton 8.
Direksyon: Sabti ang mga masunod nga pamangkot. Isulat ang
sabat sa imo papel nga may tig-ulo Hilikuton 8.

1. Nagapanawag ang imo nanay sa cellphone. Sang imo na ini


sabton, napatay ini kay wala na sang battery. Ano ang imo
himuon para magamit mo ang cell phone?

2. Paano nangin mahapos kag masulhay ang paghulag sa sulod


sang balay kon gab-i?

9
Dugang nga mga Hilikuton

Hilikuton 9

Direksyon: Magsulat ukon magdrowing sang lima(5) ka mga butang


nga ginagamitan sang kuryente sa imo palibot. Ibutang ini sa
imo papel nga may tig-ulo Hilikuton 9.

10
11
Hilikuton 9 ( mga possible nga sabat) Hilikuton 8
1. laragway sang telebisyon 1. E-charge ang cell
2. laragway sang refrigerator phone gamit ang
3. laragway sang cellphone kuryente
4. laragway sang electric fan 2. Masanag ang
5. laragway sang oven palibot kay nagasiga
ang suga gamit ang
kuryente.
Hilikuton 6
1. komunikasyon
2. magpasanag
3. kalingawan
4. magpabukal
5. magluto
Hilikuton 7 ( mga possible nga sabat)
Lugar Gamit nga Pamaagi sa Pagkini
ginagamitan sang sang kuryente
kuryente
Balay telebisyon patyon kon wala
na ginagamit .
Eskwelahan suga patyon kon wala
na ginagamit
Hilikuton 4 Hilikuton 1
1. masanag
2. mapreserbar 1.H 2. H 3. H 4. I 5. H
3. komunikasyon Hilikuton 2
4. mabugnaw Possible nga mga sabat ( laragway
5. pagluto sang isda nga gina bulad, hinalay
Hilikuton 5 nga linabhan,tinig-ang
1. HUO 2. HUO 3. WALA Hilikuton 3
4. HUO 5. HUO Depende sa sabat sang bumulutho
Talamdan sing mga husto nga sabat
Mga Talamdan

Department of Education (2015) K-12 Basic Education


Curriculum, Science 3, Kagamitan ng Mag-aaral,
Hiligaynon (page135). Pasig City, Philippines

Department of Education (2015) K-12 Basic Education


Curriculum, Science 3 Kagamitan ng Guro( pages 160-
165). Pasig City, Philippines

12
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education-Curriculum and Learning Management Division


Learning Resources Management
Duran St., Iloilo City
Telephone (033) 509-7655
Email Address: clmd_depro6@yahoo.com

You might also like