Professional Documents
Culture Documents
Pananaliksik sa Wika at
Kulturang Pilipino
Ikalawang Markahan–Modyul 9:
Kakayahang Lingguwistiko
Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 9: Kakayahang Lingguwistiko
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand name,
tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa modyul na ito ay
nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang
makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala
at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa anomang
paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
ii
Para sa mag-aaral:
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
iii
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.
iv
Alamin
Kasanayang Pampagkatuto:
Nabibigyang kahulugan ang mga salitang ginamit sa talakayan
(F11PT- IIe- 87)
Layunin:
Nabibigyang kahulugan ang mga salitang ginamit sa talakayan ng
kakayahang lingguwistiko ng mga Pilipino
Natutukoy ang wastong salita ayon sa gamit nito.
Nakabubuo ng mga pangungusap gamit ang mga angkop na salita
1
Subukin
2
6. _____ umalis umalis ang maybahay dumating naman ang bisita.
A. Kung
B. Marahil
C. Nang
D. Ng
3
13. Ang _____ ay lipon ng mga salita na naglalahad ng buong diwa
A. pangungusap
B. parirala
C. sugnay
D. talata
4
Aralin
9 Kakayahang Lingguwistiko
Balikan
5
Mga Tala para sa Guro
Matapos sagutan ang mga tanong, ihanda ang mga mag-
aaral para sa susunod na bahagi ng modyul
Tuklasin
6
Suriin
7
4. Ang semantika ay tumatalakay sa interpretasyon ng mga kahulugan
ng mga morpema, salita, parirala, at pangungusap.
Pagyamanin
Piliin ang wastong sagot sa tanong ng bawat bilang. Isulat ang sagot sa
sagutang papel.
1. “Wala akong ibibigay, butas na ang bulsa ko.” Ano ang kahulugan
ng ‘butas ang bulsa’ sa pahayag?
A. walang pera
B. ayaw magbigay
C. punit ang bulsa
D. nahulog ang laman ng bulsa
8
5. “Makulit ang anak kaya napilitan din ang nanay na isama ang
bata.”, paliwanag ni Ate. Kung tama ang ‘din’ sa dayalogo, isulat
ang letra nito sa pagpipilian, kung mali, alin ang wastong sagot?
A. daw
B. raw
C. din
D. rin
Isaisip
Sagutin ang mga tanong sa inihandang papel upang lalong tumibay ang
iyong pagkaunawa sa kakayahang ito.
1. Ponolohiya
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_______________________________________________________________.
2. Morpolohiya
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________.
9
3. Sintaksis
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________.
4. Semantika
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________.
10
Isagawa
11
1. Bakit karaniwang nagkakamali ang mga mag-aaral ng wika sa paggamit
ng wastong salita at tamang pagbuo ng pangungusap?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________.
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
_____________________________________________________________.
12
Tayahin
Sagutin ang mga tanong. Isulat ang letra ng wastong sagot sa sagutang
papel.
3. Ang bata sa puno ay… Anong tamang salita ang dapat idugtong sa
pangungusap?
A. bumagsak
B. nadulas
C. nahulog
D. nadapa
13
5. Saan sa lingguwistiko mahusay kung nakapagsusuri ng kabuuan
ng pangungusap?
A. ponolohiya
B. morpolohiya
C. semantika
D. sintaksis
14
11. Alin ang isa sa mahalagang tuntunin na kailangang sundin sa
pagsulat ng pangungusap?
A. aralin
B. bantas
C. sagot
D. tuldok
12. Ano ang anyo ng pangungusap kung ang ‘ay’ ay kasunod ng paksa?
A. kabalikan
B. kabuuan
C. karaniwan
D. paksa
15
Karagdagang Gawain
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
16
Gawing hanguan ng pangungusap ang larawan sa ibaba.
Anyo ng Anyo ng
Walang ayos ang
pangungusap pangungusap
Bilang ng pangungusap,
gamit ang pero walang
Pangungusap walang bantas
bantas bantas
1 puntos
5 puntos 3 puntos
1.
2.
3.
4.
5.
17
Sanggunian
Alcaraz, Cid, etal. 2016. Komunikasyon at Pananaliksik Para sa Senior High
School. Educational Resources Corporation, Quezon City
18
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa: