Professional Documents
Culture Documents
Filipino
Ikatlong Markahan
Sariling Linangan Kit 6:
Epiko
Filipino – Ikasampung Baitang
Ikatlong Markahan – Sariling Linangan Kit 6: Epiko
Unang Edisyon, 2020
Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan
ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o brand
name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa Sariling
Linangan Kit na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anomang gamit maliban sa SLK na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal
na may-akda ng mga ito.
.
Inilimbag sa Pilipinas ng Kagawaran ng Edukasyon XI
Filipino
Ikatlong Markahan
Sariling Linangan Kit 6:
Epiko
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:
Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman
ang mag-aaral kung paano gamitin ang Sariling Linangan Kit na ito.
Kinakailangan ding subaybayan at itala ang pag-unlad nila habang
hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling pagkatuto. Bukod
dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang mag-
aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa SLK.
Para sa mag-aaral:
Ang Sariling Linangan Kit na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong
pangangailangan. Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang
wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga
makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang mga sumusunod ay mga paalala kung paano gagamitin ang SLK:
1. Gamitin ang SLK nang may pag-iingat. Huwag susulatan ang bawat
pahina nito. Gumamit ng ibang papel na maaaring sulatan ng mga
kasagutan mula sa iba’t ibang kasanayan.
2. Huwag kalimutang sagutan and Subukin Natin bago dumako sa
susunod na gawain.
3. Basahin at unawaing mabuti ang mga panuto bago isagawa ang mga
gawain.
4. Inaasahan ang inyong katapatan at integridad sa pagsagawa,
pagsagot at pagwawasto ng mga gawain.
5. Tapusin muna ang kahingian ng bawat bahagi bago pa dumako sa
susunod na gawain.
6. Isauli/ Ipasa ang SLK sa inyong guro o tagapagdaloy pagkatapos ng
mga gawain.
Kung may mga bahagi ng SLK na ito nahihirapan ka sa pagsagot,
huwag mag-atubiling komunsulta sa inyong guro o tagapagdaloy. Tandaan
na hindi ka nag-iisa sa gawaing ito. Inaasahan namin na sa pamamagitan
ng SLK na ito, ay mararanasan mo ang isang makabuluhan, masining at
malalim na pagkatuto at pag-unawa sa mga kasanayang pampagkatuto.
Kaya mo yan!
1
Alamin Natin
Subukin Natin
Panuto: Sagutin ang sumusunod na tanong. Isulat ang iyong sagot sa
sagutang papel.
____ 1. “Sige patayin mo siya!” sabi ni Rama. Ang pahayag ay ___.
A. nakikiusap C. nag-uutos
B. nagmamakaawa D. nagpapaunawa
2
____ 4. Anong uri ito ng panitikan na galing sa salitang Griyego na epos,
nangangahulugang ‘awit’ ngunit ngayon ito’y tumutukoy sa
pasalaysay na kabayanihan?
A. parabula C. epiko
B. tula D. pabula
____ 5. Bihagin mo si Sita para maging asawa mo. Ano ang kahulugan
ng salitang “bihagin”?
A. ikulong C. hulihin
B. bitagin D. akitin
Aralin Natin
3
niya itong maging asawa ni Ravana pero tumanggi ang babae. Nang pilitin
daw niya, tinagpas ng isang prinsipe ang kanyang ilong at tenga.“Tulungan
mo ako, Ravana,” sabi pa nito.”Bihagin mo si Sita para maging asawa mo.”
Naniwala naman si Ravana sa kuwento ng kapatid.
Pumayag siyang ipaghiganti ito.
Ipinatawag ni Ravana si Maritsa. May galing si Maritsa na mabago ang sarili
sa kahit anong anyo at hugis. Nang malaman ni Maritsa na sina Rama at
Lakshamanan ang magkakalaban, tumanggi itong tumulong. “Kakampi nila
ang mga Diyos.”, Sabi ni Maritsa.
“Kailangan umisip tayo ng paraan kung paanong makukuha si Sita
nang hindi masasaktan sina Rama.” Nakumbinsi naman si Ravana kaya
nag-isip sila ng patibong para maagaw nila si Sita.
Isang umaga habang namimitas ng bulaklak, nakakita si Sita ng isang
gintong usa. Tinawag agad niya sina Rama at Lakshamanan para hulihin
ang usa na puno ng mamahaling bato ang sungay.” Baka higante rin iyan,”
paalala ni Lakshamanan.Dahil mahal na mahal ang asawa, kinuha ni Rama
ang kaniyang pana at busog. “Huwag mong iiwan si Sita kahit ano ang
mangyari,” bilin ni Rama sa kapatid. Parang narinig ng usa ang sinabi ni
Rama.Agad itong tumakbo kaya napasigaw si Sita. “Bilis! Habulin mo ang
gintong usa!”
Matagal na naghintay ang dalawa pero hindi pa rin dumarating si
Rama. Pinilit ni Sita si Lakshamanan na sumunod sa gubat. « Hindi,
kailangan kitang bantayan,” sabi nito. Ilang oras pa silang naghintay nang
bigla silang nakarinig ng isang malakas na sigaw. Napaiyak si Sita sa takot
pero ayaw pa ring umalis si Lakshamanan kaya nagalit si Sita.” Siguro
gusto mong mamatay si Rama para ikaw ang maging hari.” sabi nito kay
Lakshamanan. Nasaktan si Lakshamanan sa bintang ni Sita. Para
patunayang mahal niya ang kapatid, agad siyang sumunod sa gubat. Wala
silang kamalay-malay na sa labas ay naghihintay si Ravana.
Sa gubat, napatay ni Ravana ang usa at bigla itong naging si Maritsa.
Nagpanggap naman si Ravana na isang matandang paring Brahmin.
Nagsuot ng kulay kahel na roba at humingi siya ng tubig kay Sita. Hindi
nakapagpigil si Ravana.“ bibigyang kita ng limang libong alipin at gagawin
kitang reyna ng Lanka,” sabi ni Ravana. Natakot si Sita at nabitiwan ang
hawak na banga!
Itinulak ni Sita si Ravana. Bumalik sa anyong higante si Ravana.
Hinablot ni Ravana ang mahabang buhok ni Sita at isinakay sa karwaheng
hila ng mga kabayong may malalapad na pakpak. Nagsisigaw at nanlaban si
Sita pero wala siyang magawa. Lihim na nagsisi si Sita sa ginawa niya kina
Rama at Lakshamanan. Itinapon niya ang mga bulaklak sa kanyang buhok.
Nagdasal siya na sana ay makita iyon ni Rama para masundan siya at
mailigtas.
Mula sa isang mataas na bundok, narinig ng isang agila ang sigaw ni
4
Sita. Hinabol ng ibon ang karwahe ni Ravana. Pinagtataga ni Ravana ang
agila at duguan itong bumagsak sa lupa.
Pabalik na sina Rama at Lakshamanan nang makita nila ang
naghihingalong agila. “Dinala ni Ravana ang asawa mo sa Lanka,” sabi nito
bago mamatay. Sinunog ng magkapatid ang bangkay ng agila. Pagkatapos
ay naghanda sila upang sundan ang hari ng mga higante sa Lanka.Dinala
ni Ravana si Sita sa Lanka, ang kaharian ng mga higante at demonyo.
“Mahalin mo lang ako ay ibibigay ko sa iyo ang lahat ng kayamanan.” Sabi
ni Ravana. Pero hindi niya napasuko si Sita.
Hiningi ni Rama ang tulong ng hari ng mga unggoy para salakayin
ang Lanka. Sa labanang naganap, maraming kawal na unggoy ang napatay
pero mas maraming higante ang bumagsak na pugot ang ulo. Hinanap ni
Rama si Ravana at silang dalawa ang naglaban.
Pag-unawa sa Binasa
5
Panuto: Piliin ang wastong sagot at isulat ang titik ng tamang sagot sa
iyong sagutang papel.
1. Sino si Surpanaka?
A. siya ang irog ni Rama C. kapatid ni Sita
B. kapatid siya ni Ravana D. diyosa
2. Anong pagpapanggap ang ginawa ni Surpanaka nang siya ay
nagpakita kay Rama?
A. isang matanda C. isang babae
B. isang usa D. isang halimaw
Mga Halimbawa:
6
na taong gulang.
Gawin Natin
7
Sanayin Natin
2.
Tandaan Natin
Ang epiko ay tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng
pangunahing tauhan na nagtataglay ng katangiang nakahihigit sa
karaniwang tao na kadalasan siya’y buhat sa lipi ng mga diyos o diyosa.
Ang salitang epiko ay galing sa Griyego na epos na nangangahulugang ‘awit’
ngunit ngayon ito’y tumutukoy sa pasalaysay na kabayanihan. Ang paksa
ng mga epiko ay mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa kanyang
paglalakbay at pakikidigma.
Samantala, upang maging matingkad ang mga pahayag na bumubuo
sa pagbibigay ng komentaryo, blog o sa mga taludturan kinakalinagan ang
wastong gamit ng mga salitang naglalarawan. May mga salitang
naglalarawan na pareho ang tinutukoy na kahulugan, halimbawa nag
salitang “matatayog” at “matangkad” ay parehong tumutukoy sa taas
(height) ngunit hindi maaaring mapagpalit ang gamit sapagkat hindi aakma
ang nais na iparating.
8
Suriin Natin
9
Payabungin Natin
India
10
C. Panuto: Sa epikong binasa maituturing ding bayani ang hari ng mga
unggoy at mga kawal nito. Ibigay ang mga katangian nila kung bakit
maituturing silang bayani.
Katangian
Katangian Katangian
Haring unggoy
at mga kawal
Katangian Katangian
11
Pagnilayan Natin
Panuto: Mamili ng isang bansa sa Timog Kanlurang Asya, gamit ang mga
angkop na salita bumuo ng talata na naglalarawan sa kultura nito.
Pamatayan:
Kaisahan 30%
Kalinawan 35%
Mga salitang naglalarawan 15%
Wastong Gramatika 20%
Kabuoan 100%
12
Susi sa Pagwawasto
13
Sanggunian
(https://www.pinoynewbie.com/ano-ang-epiko/)
(https://www.tagaloglang.com/epiko/)
14