Nội dung án lệ:

Tuy nhiên theo quy định tại khoản 1 Điều 623 BLDS 2015 (có hiệu lực thi hành
từ ngày 01/01/2017), thì thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30
năm đối với bất động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Theo quy định tại điểm d khoản 1 Điều 688 BLDS 2015, đối với giao dịch dân
sự được xác lập trước ngày BLDS này có hiệu lực, thì thời hiệu được áp dụng
theo quy định của Bộ luật này.
Như vậy kể từ ngày BLDS 2015 có hiệu lực thi hành, Tòa án áp dụng quy
định tại Điều 623 BLDS 2015 để xác định thời hiệu đối với trường hợp mở thừ
kế trước ngày 01/01/2017. Căn cứ quy định tại khoản 4 Điều 36 Pháp lệnh thừ
kế ngày 30/08/1990 và BLDS năm 2015, trong trường hợp này thời hiệu khởi
kiện di sản của cụ t cho các đồng thừ kế vẫn còn theo quy định của pháp luật.
Khái quát nội dung án lệ:
Người để lại di sản thừ kế là bất động sản chết trước ngày công bố Pháp
lệnh Thừa kế ngày 30/08/1990. Tại thời điểm Tòa án xét xử sơ thẩm, BLDS số
91/2015/QH13 đang có hiệu lực pháp luật. Trường hợp này, phải xác định thời
điểm bắt đầu tính thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế là ngày công bố Pháp
lệnh Thừa kế ngày 30/08/1990. Thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế được xác
định theo quy định của BLDS số 91/2015/QH13.
Tính thuyết phục của án lệ số 26/2018, giải quyết đc 2 vấn đề
Vấn đề thứ 1:mÁp dụng thời hiệu mới 30 năm cho những thừa kế được
mở trước ngày BLDS có hiệu lực, trước ngày 01/01/2017. Nó thuyết phục vì
giữa BLDS 2005 và 2015 có thay đổi lớn về thời hiệu yêu cầu chia di sản. Cụ
thể BLDS 2005 về thời hiệu yêu cầu chia di sản là 10 năm kể cả động sản hay
bất động sản. Tuy nhiên, đến BLDS 2015 thời hiệu yêu cầu chia di sản đối với
bất động sản là 30 năm. Án lệ quy định thời hiệu yêu cầu chia di sản được áp
dụng theo BLDS 2015, kể cả thừa kế mà người để lại di sản chết trước ngày
01/01/2017. Thuyết phục: 1. Trước đây đã có quy định về phạm vi giao dịch
dân sự nhưng thực tiễn vẫn vận dụng nó cho cả thừ kế theo pháp luật (NQ của
QH về giao dịch nhà ở, quy định về thừa kế theo pl vẫn có), như vậy án lệ 26 đã
có tiền lệ rồi. 2. Theo tinh thần của BLDS 2015, phát triển tư tưởng là tạo đk
cho người dân đc quyền tiếp cận nhiều với công lý, vì HP 2013 có quy định:
“Tòa án có trách nhiệm đảm bảo công lý, vậy để bảo vệ công lý cần kéo dài thời
hiệu bằng cách hạn chế trường hợp từ chối giải quyết do thời hiệu thì vơi việc
mở rộng như vừa nêu, ta sẽ tạo cho người dân quyền đc yêu cầu tòa án giải
quyết các tranh chấp về thừa kế nhiều hơn và phù hợp với tinh thần là mở rộng
quyền tăng cường tiếp cận công lý. 3. Nếu không áp dụng BLDS 2015 với thời
hiệu 30 năm cho những thừa kế mở trước đây thì sẽ dẫn tới hệ quả là có nhiều
tranh chấp về thừa kế sẽ không được tòa án giải quyết, thì khi tòa án không giải
quyết thì có nhiều tranh chấp vẫn tồn tại, thì các bên sẽ giải quyết với nhau bằng
con đường bạo lực thì không tốt. Mở rộng cho phép áp dụng thời hiệu mới thì
khả năng tiếp cận tòa án sẽ nhiều hơn sẽ cho phép tòa án giải quyết tranh chấp
thay vì để các bên tự giải quyết.