JOHN VINCENT G.SAJOL 10-PRUDENCE MRS.

ROYO

PAG KAKAROON NG MALINAW NA POSISYON SA MGA ISYUNG

KAUGNAY NG PAGGALANG SA DIGNIDAD AT SEKSWALIDAD
MGA GAWAIN:
A. UNANG GAWAIN
PANUTO:
GUMAWA NG ISANG PUBLICATION MATERIAL NA NAGPAPAKITA NG IYONG POSISYON UKOL SA MGA
ISYU TUNGKOL SA PAGGALANG SA DIGNIDAD AT SEKSWALIDAD.

Ano ang ibig sabihin ng sekswal na pag-aangkop?

Ang “sekswal na pag-aangkop” ay isang personal na katangian na bumubuo ng bahagi ng kung sino
ka. Sakop nito ang malawak na sekswalidad ng tao, kasama ang lesbian at bakla, bisexual at
heterosexual. 

Anong proteksyon ang inaalok ng Alintuntunin ng mga

Karapatang Pantao ng Ontario?
Ang Alintuntunin ng mga Karapatang Pantao ng Ontario [Ontario Human Rights Code] (ang Alintuntunin)
ay isang batas na nagbibigay ng patas na mga karapatan at mga pagkakataon at kumikilala sa
karangalan at kahalagahan ng bawat tao sa Ontario. Ginagawa ng Alintuntuninng labag sa batas ang
magdiskrimina laban sa isang tao o guluhin siya dahil sa kanyang sekswal na pag-aangkop o
katayuan sa pag-asawa. Kasama dito ang parehong-kasarian relasyon na pareho ang kasarian.
Ang karapatang maging malaya sa diskriminasyon at panliligalig ay umaaplay sa trabaho, mga
serbisyo, at mga pasilidad, pagbigay-tulong at pabahaypabahay, mga kontrata, at pagiging
miyembro sa mga unyon, kalakalan o samahan ng mga propesyonal.

Ang isang tao ay hindi maaaring tratuhin nang hindi patas o guluhin sa mga dakong ito dahil siya’y
bakla, lesbian, heterosexual o bisexual.  Labag din sa batas ang magdiskrimina dahil ang isang tao
ay nasa parehong-kasarian na relasyon.

Ang homophobic na magsagawa at puna ay ipinagbabawal bilang bahagi ng proteksyon ng

Alintuntunin laban sa diskriminasyon batay sa sekswal na pag-aangkop, anuman ang ginugustong
maging sekswal na pag-aangkop o inaakalang sekswal na pag-aangkop.

Kailan ito panliligalig?

Ang panliligalig ay ang gumawa ng nakapanliliit o nakakasakit na mga puna o mga kilos na
nalalaman o dapat malaman na hindi nagugustuhan.  Ang ilan sa mga halimbawa ay:

 Sinabi ng isang may-ari ng lupa sa isang lesbian na nangungupahan na “manirahan ka  kasama  sa mga taong
katulad mo dahil hindi ka bagay dito.”
 Ang mga homophobic na biro o paghihiwatig tungkol sa sekswal na pag-aangkop o parehong-kasarian na
relasyon ng isang tao.  
 Pagpapakita ng mga bastos na palatandaan, karikatura, kartun, o bandalismo.  
Ang panliligalig ay maaaring mangyari kahit na ang mga puna o mga kilos ay hindi tiyakan tungkol
sa sekswal na pag-aangkop.  

Halimbawa: Sa isang lugar ng trabaho kung saan may kasaysayan ng mga homophobic na mga pag-uugali,
ang dalawang baklang empleyado lamang ay paulit-ulit na pinatatamaan sa lakin at mgapraktikal na biro.  Dati,
umalis sa trabaho ang ibang mga baklang empleyado dahil sa katulad na pagtrato.  Batay sa mga pangyayari,
maaaring sabihin ng mga natitirang empleyado na sila’y ginugulo dahil sa kanilang sekswal na pag-aangkop,
kahit na wala namang tuwirang nagbanggit na sila’y bakla.
Ang hindi angkop na kilos ay hindi kailangan mangyari nang paulit-ulit upang maging labag sa
batas. Ang isang pangyayari ay maaaring maging sapat na malubha.  

Sa ilang mga kapaligiran, maaaring karaniwan ang mga homophobic na puna, at inaakala ng mga
tao na ang lahat ay heterosexual.  Pero kadalasan ay hindi ganito ang kaso, at ang mga puna tulad
ng “baklang-bakla” ay maaring makasakit at magdulot ng tindi sa mga taong hindi inilantadang
kanilang pag-iiba na sekswal na pag-aangkop.

Dapat siguraduhin ng mga empleyado, mga tagapagbigay ng pabahay, mga tagapagbigay ng

serbisyo at iba pa na ang kanilang kapaligiran at mga serbisyo ay malaya sa diskriminasyon at
panliligalig.  Dapat sila kumilos kung nalalaman nila o kung dapat nalaman nila ang panliligalig na
kilos batay sa sekswal na pag-aangkop o parehong-kasarian na relasyon. Kabilang sa kilos na ito
ang hindi paghintulot ng paggamit ng homophobic na wika, kahit na walang nagrereklamo tunkol
dito.

Kailan ito nagiging diskriminasyon?

Ang diskriminasyon ay nangyayari kapag hindi patas o naiiba ang pagtrato sa isang tao dahil sa
sekswal na pag-aangkop o parehong-kasarian na relasyon at ang mga resulta sa kawalan sa taong
iyon.  Labag din sa batas ang sabihin sa iba na magdiskrimina dahil sa sekswal na pag-aangkop.
Ang diskriminasyon ay maaaring dulot ng mga kilos ng isang tao o ng mga patakaran at mga
polisiya ng isang organisasyon.

Halimbawa: Ang isang empleyado ay hindi iinasenso, binigyan ng pagsasanay, o nasisante dahil sa kanyang
sekswal na pag-aangkop o parehong-kasarian na relasyon.  
Halimbawa: Sinasakop ng plano sa pagseseguro ng kalusugan ng isang kompanya ang mga pangangailangan
ng isang kasarian-na-kabaliktaran na kasama pero hindi ng isang parehong-kasarian na kasama.  
Ang mga tao ay hindi maaaring tanggihan ng mga serbisyo dahil sa kanilang sekswal na pag-
aangkop, kahit anuman ang damdamin ng taga-pagbigay ng serbisyo o ibang mga mamimili.  

Halimbawa: Ayaw maglingkod ng isang restawran ang isang parehong-kasarian na magkasama dahil iniisip
ng tagapamahala na ang ibang mga mamimili ay hindi gusto ang mga ito doon.

B.IKALAWANG GAWAIN
PANUTO:ISULAT ANG POSITIBO AT NEGATIBO PANANAW SA MGA SUMUSUNOD NA ISYU
TUNGKOL SA DIGNIDAD SEKSWALIDAD NA NASA IBABA.

A. KALAYAANG SEKSWAL
POSITIBO- nagagawa mo ang gusto mo,walang pumipigil sa gusto mong gawin.
 NEGATIBO- sobra sobra na ang iayong ginagawa dahil walang pumipigil sa
iyo,inaabuso ang iyong kalayaan.

B. PORNOGRAPIYA
POSITIBO-MAARI SILA MAGKAROON NG IDEYA.
NEGATIBO- pagkauhaw sa panonood ng p.o.r.n at pagtatangka ng masama sa
kinakasama o kasintahan
C. PAKIKIPAGTALIK BAGO IKASAL (PRE-MARITAL SEX)
POSITIBO-MAARING MAAGA SILA MAGKAROON NG PAMILYA.
NEGATIBO- Ang epekto ng premarital sex ay ang pagkabuntis ng maaga,
pagkasira o pagkaantala ng mga plano sa buhay. Kasama rin sa naapektuhan
ng pre-marital sex ang edukasyon ng isa anupat maari itong mahinto. Kasama
rin sa mga epekto ay ang maagang pag-akibat ng mga responsibilidad ng mga
kabataang. Ang iba naman ay maagang nasasawi sa pag-ibig at maagang
dumadanas ng diborsyo. Hindi lang ang mga taong involve ang  naapektuhan
maging ang malalpit nilang kamaganak dahil sa maling desisyon.
D. PAGLALARO O PAGGALAW SA SARILING ARI
POSITIBO-MABIBIGYAN MO NG KALIGAYAHAN ANG IYONG SARILI.
NEGATIBO-MAARING IKAW AY MAGKAROON NG SAKIT
E. PAGKAKAROON NG HIGIT SA ISANG ASAWA
POSITIBO-UPANG MAGING MASAYA ANG ISANG PAMILYA.
NEGATIBO-MAARING MAGBUNGA NG MADAMING ANAK
F PROSTITUSYON
POSITIBO-LIGTAS NA NAKAKARAOS NG PAGNANASA
NEGATIBO-NAGDUDULOT NG NAKAKAHAWANG SAKIT
G HOMESEXUAL MARRIAGE
POSITIBO-WALA PANG PATUNAY ANG LIKAS NA BATAS AT BATAS NG DIYOS
NEGATIVE-NAGPAPAKITA NG MASAMANG EHEMPLO SA MGA BATA
H HINDI NATURAL NA GAWAIN SEKSWAL
POSITIBO-
NEGATIBO- ITO AY MASAMANG GAWAIN
I PAKIKIAPID
POSITIBO-WALA
NEGATIBO-MAARING MAKASIRA NG PAMILYA
J MABIGAT NA PARUSA LABAN SA MGA PANG AABUSONG SEKSWAL
POSITIBO-ITO ANG PARAAN NG PAGKAMIT NG HUSTIYA SA NANGYARI SA BIKTIMA
NEGATIBO- Madaming epekto sa isang tao ang pang-aabusong sekswal lalong
lalo na kung ang nang-abuso ay pamilya at kakilala. Unang unang epekto sa isang tao
ay ang mental na aspeto. Maaring magkaroon ng phobia o labis na pagkatakot ang
isang taong inabuso. Maari din na magkaroon ng permanenteng marka na maiiwan sa
utak at alaala niya na madadala na niya habang siya ay nabubuhay. Bukod sa mental
na aspeto, may epekto rin sa pisikal na aspeto ang pang-aabusong sekswal. Maaring
magkaroon ng pagkasira sa pagkababae o pagkalalaki na maging dahilan para siya ay
magkaroon ng sakit o karamdaman. At ang pang-huli na epekto ay ang permanenteng
sakit at trauma na dulot nito sa pagkatao na dadalhin ng biktima habang siya ay
nabubuhay na maari pang ikasira ng utak.

III.PAGTATAYA
A.X MAAARING MAKAKUHA NG SAKIT
B.X HINDI LNG MAGANDA TIGNAN DAPAT KASAL MUNA BAGO MAKIPAGTALIK
C.X PANGIT TIGNAN KUNG MARAMING ASAWA
D.X NAGPAPAKITA NG MASAMANG EHEMPLO
E.X MALI NA MAKIAPID SA HINDI ASAWA
F.X DI MAGNDA TIGNAN LALO NA KUNG MGA KABATAAN ANG MGA NANONOOD
AT NAGBABASA
G.X MAAARING MAGKASSAKIT
H.X NAGDUDULOT NG NAKAKAHAWANG SAKIT AT SANHI NG KRIMEN
I.X ITO AY MASAMANG GAWAIN
J.X ITO AY MASAMANG GAWAIN

VI.REPLEKSYON/PAGNINILAY
NAPAGTANTO KO SA ARALING ITO NA MARAMING URI AT MGA
KAILANGAN TANDAAN AT ISAISP UPANG HINDI MAGSISI SA HULI
NARAMDAMAN KO NA MAGING MAINGAT SA LAHAT NG PAGDEDESISYON
UPANG HINDI MAPAHAMAK.
AKO AY NANGANGAKONG HINDI KO SASAYANGIN ANG LAHAT NG AKING
NATUTUHAN.