Professional Documents
Culture Documents
I. Kabanata/Pamagat
Sa Kubyerta
II. Buod
SIMULA
Isang umaga ng Disyembre, ang Bapor Tabo ay naglalayag sa may Ilog Pasig patungong Laguna.
Nasa ibabaw ng kubyerta ang mga makakapangyarihan na tao tulad nina Don Custodio, Donya Victorina,
Kapitan Heneral, Padre Salvi, Padre Irene, Ben Zayb, Donya Victorina, at Simoun. Dumating at sumama
sa usapan ang alaherong si Simoun sa tumpukan ng mga mayayaman. Kilala siya sa buong Maynila dahil
siya ang tagapayo ng Kapitan Heneral.
GITNA
Napansin nilang napakabagal ng pagandar ng bapor kaya napag-usapan nila ang pagpapalalim ng
Ilog Pasig. Iminungkahi ni Don Custodio na mag-alaga ng itik. Sinalungat naman ito ni Simoun na
kailagang gumawa nang tuwid na kanal na mag-uugnay sa lawa ng lawa ng Laguna at sa Maynila. Ang
mga gagawa umano nito ay kahit sino, bata man o matanda.
WAKAS
Sandaling nagkainitan sina Don Custodio at ang ilang prayle dahil sa magkaiba nilang suhestiyon
at mithiing ipatupad. Ayaw naman ni Donya Victorina na makapag-alaga ng pato sa kanilang lugar dahil
darami raw ang balut na pinandidirihan niya.
III. Pagsusuring pangnilalaman
A. Talasalitaan, Matatalinhagang pahayag, Wikang espanyol
1. Kubyerta- Pang-ibabaw na palapag ng bapor
2. Alahero- Lalakeng nagbebenta ng mga alahas.
3. Quevedo- Salaming bilog ang hugis at para sa isang mata lamang.
B. Pagpapahalagang Pangkatauhan
- Ang tubig ay tumutukoy sa mga indiyo, samantalang ang apoy naman ay ang mga mga fraile o espanyol.
Sinsabing nagkaka-singaw na nanganguhulugan sa isang rebolusyon; at kapagnagsama-sama at nagkaisa
ay magkakaroon ng malakas na kapangyarihan.
2. Eminensiya negra- “kamahal-mahalang itim’ Wais na tagapayo ng Kapitan Heneral’ Kardinal Moreno
3. Serbesa- Isang inuming nakakalasing na kadalasang iniinom ng mga mayayaman dahil sa kamahalan
ng presyo.
B. Pagpapahalagang Pangkatauhan
REPLEKSIYON # 3
I. Kabanata/Pamagat
Mga Alamat
II. Buod
SIMULA
Namomoblema si Padre Camorra dahil sa mga taong ayaw magbayad ng buwis sa kanila. Nang
biglang dumating si Simoun sa itaas na bahagi ng bapor at nagsimulan silang magusap ukol sa mga
alamat.
GITNA
Unang nagkuwento si Kapitan Basilio. Ito ay ang alamat ng Malapad-na-Bato. Ayon sa alamat,
ang mga katutubo ay sumasamba sa mga bato at naniniwala sa mga espiritu.
Si Padre Florentino naman ang nagsalaysay ng alamat ni Donya Geronima. Nagkaroon daw ng
kasintahan ang Donya ngunit naging arsobispo ito sa Maynila. Sinundan daw ng babae ang katipan at
kinulit sa alok na kasal. Upang makapagtago, nanahan ang dalawa sa isang yungib malapit sa Ilog Pasig.
Nakuwento din ang alamat ni San Nicolas na nagligtas sa Intsik na muntik nang patayin ng isang
buwaya. Naging bato daw ang buwaya nang dasalan ng Intsik ang santo.
WAKAS
Napunta ang usapan sa lugar kung saan namatay si Ibarra at ang ama nito. Tinanong ni Ben Zayb
kung saan iyon banda sa Ilog Pasig. Biglang nahilo at namutla si Simoun.
III. Pagsusuring pangnilalaman
A. Talasalitaan, Matatalinhagang pahayag, Wikang espanyol
1. Balat-kayo- Isang katagang Filipino na tumutukoy sa pagiging mapagkunwari, mapagkaila, at
mapangloko ng isang tao.
2. Bise-rector- Representante o katulong ng Rector (namumuno sa isang paaralan).
3. Gobernador eklesiyastiko- Taong namumuno sa isang simbahang Kristiyano; Arsobispo
B. Pagpapahalagang Pangkatauhan
REPLEKSIYON # 4
I. Kabanata/Pamagat
Kabesang Tales
II. Buod
SIMULA
Ipinakilala si Tandang Selo na may anak na si Kabesang Tales. Si Kabesang Tales ay may tatlong
anak na sina Lucia, Tano, at Juli. Sila ay nakatagpo ng isang gubat na pedeng panghanap buhay. Inayos
nila ito na naging dahilan ng pagkamatay ng kaniyang asawa at panganay na anak na si Lucia.
Magbubukid siya at umasenso ang kanilang tubuhan. Nang may dumating na mga prayle at sinabing sa
kanila ang lupang iyon at bilang kapalit ay magbabayad sila ng buwis kada taon.
GITNA
Naging marangya ang buhay nila dahil sa sipag ni Tales. Naisipan niyang mapag-aral din si Juli
ng kolehiyo kagaya ng kasintahan nitong si Basilio. Subalit, mayroong mga buwaya at tinaasan sila ng
buwis sa tubuhan hanggang sa inangkin na ng tuluyan ng mga prayle ang kanilang lupa. Nahuli siya sa
pagbibitbit ng ip[inagbabawal na bagay at dinala ito sa korte ngunit natalo siya. Nakulong si Tales.
Pinatutubos naman siya sa halagang 500 piso. Gumawa ng paraan si Juli at ipinangtubos ang kaniyan mga
alahas maliban sa isang agnos.
WAKAS
Ngunit di ito sapat kaya napilitan si Juli na mamasukan kay Hermana Penchang noong
Disyembre 24. Hindi na nakapag-aral pa si Juli na pangarap ng kaniyang ama para sa dalaga. Bago
manilbihan si Juli kay Hermana Penchang, napaniginipan niya ang kaniyang mga kapatid at si Basilio.
III. Pagsusuring pangnilalaman
A. Talasalitaan, Matatalinhagang pahayag, Wikang espanyol
1. Cabeza de barangay- Ang pinuno ng baryo noong panahon ng mga Kastila. Sila ang pumalit sa mga
pinunong datu at katumbas ngayon ng kapitan ng barangay.
2. “Sa alabok tayo babalik, Ama, at isinilang tayong walang damit’’- Tayo ay nabuhay ng walang kung
anuman at mamamatay na ganito rin. Hindi natin madadala sa ating hukay ang pera sa mundo. Ito ay
nagpapakita na mahirap man o mayaman, tayo ay mamamatay na walang madadalang mga bagay sa ating
hukay.
3. Padron-Ang listahan ng mga mamamayan na isang nayon.
B. Pagpapahalagang Pangkatauhan
Pagiging ganid at mapanlamang May mga taong sinasalamantala Ang mga may kapangyarihan ang
sa kapuwa ang kabaitan ng isang tao. dapat natulong sa mga
Marami ang nabubulag sa pera at nangangailangan at hindi ang
nakakalungkot dahil ito ay ang inaabuso pa ang kahinaan nito.
mapait na katotohanan. Wag Kung gusto natin umunlad ang
tularan ang ganitong gawain at ating lipunan, ibahin natin ang
makuntento sa kung ano ang pagiisip, alisin ang pagiging
mayroon ka at paunalrin ito sa ganid at ipaglaban ang
tamang paraan. katarungan at hustisya sa buhay.
Huwag tayo mabulag sa
kapangyarihan at mula dito,
asahan nating uunlad ang ating
bansa.
Pagsusumikap ng isang tao Pinagpapala ang taong may “Hindi kasalanan ang mabuhay
upang umunlad sa buhay determinasyon at gawa sa buhay, ng mahirap, kasalanan kapag
katulad na lamang ni Kabesang ikaw ay namatay ng mahirap.”
Tales. Hanga ako sa mga taong Malaking hamon talaga sa ating
ganito at sila ay karapat-dapat lipunan ang mabuhay ng salat sa
talaga sa mga natatamasa nila. pera pero hindi ito ang dahilan
Sabi nga nila, “Kapag may upang sumuko. Nariyan ang
tiyaga, may nilaga.” Kaya ating mga magulang upang
patuloy tayong magsumikap sa maging ispirasyon at motibasyon
buhay at asahan natin may sa buhuay at harapin ang hamon
maganda tayo paroroonan. na mayroon ang ating lipunan.
Tayo ay maniwala na
malalampasan natin ito at tayo ay
magiging matagumpay sa buhay.
Pagsasakripisyo para sa Hindi biro ang magsakripisyo. Katulad ng ating mga magulang,
minamahal sa buhay Kaya hangang hanga ako at may sila ay nagsasakripisyo para
paggalang sa mga taong lamang tayo ay magkaroon ng
nagsasakripisyo para lamang sa magandang buhay. Sila ay
kanilang minamahal sa buhay. nagtatrabaho para sa atin lalo na
Talagang aking pinapahalagahan ang mga OFWs na tinitiis ang
ang kanilang mga ginagawa at lungkot sa ibang bansa. Ito ay
itatatak sa isip na huwag silang dahil mahal natin ang tao. Sa
biguin. Ang pagsasakripisyo ay lipunan at pamayanan naman,
isa sa mga bagay na nariyan ang mga taong hindi
nagpapatunay ng ating natatakot magsalita upang
pagmamahal sa bagay o taong tuligsain ang hindi magandang
iyon. Huwag sayangin ang pamamalakad ng gobyerno at
pagkakataon at magkaroon ng sinasakripisyo nila ang kanilang
utang na loob. pagkatao para lamang
magkaroon ng katarungan ang
lahat.
REPLEKSIYON # 5
I. Kabanata/Pamagat
Kabanata 5: Ang Noche Buena ng Isang Kutsero (Buod)
II. Buod
SIMULA
Gabi na nang makarating si Basilio sa kanilang bayan dahil nasabay siya sa prusisyong pang-Noche
Buena. Kung kailan mayroong mga pista at sila'y naabala sa daan dahil nalimutan ni Sinong, ang kutsero,
ang kanyang sedula at siyay binugbug ng guardia sibil.
GITNA
Napag-usapan nila ang rebulto ni Metusalem, ang pinakamatandang taong namalagi sa daigdig.
Idinaan naman ang rebulto ng tatlong Haring Mago na nakapagpaalala kay Sinng kay Haring Melchor.
Itinanong naman ng kutsero kay Basilio kung nakaligtas na ang kanang paa ng bayaning si Bernardo
Carpio na naipit umano sa bundok sa San Mateo. Pinaniniwalaan kasing hari ng mga Pilipino si Carpio na
makapagpapalaya sa kanila. Nahuli muli si Sinong dahil namatay ang ilaw ng kaniyang kalesa. Dinala na
siya sa presinto at si Basilio ay naglakad na lamang.
WAKAS
Sa paglalakad niya ay napansin niyang wala man lang parol at tahimik ang bayan kahit Pasko na.
Dumalaw si Basilio sa bahay ni Kapitan Tiago at naisalaysay ang pangyayari kay Kabesang Tales at Juli.
Napansin niyang nagbebenta pa ri ng alahas si Simoun kahit bisperas na ng pasko. Nabalitaan din niya
ang pagtulis ni Kabesang Tales; dahil doon kay hindi nakakain ng hapunan si Basilio.
III. Pagsusuring pangnilalaman
A. Talasalitaan, Matatalinhagang pahayag, Wikang espanyol
1. Nag-apuhap- Kumapa; maghanap
2. Karomata- Sasakyang may dalawang gulong at hinihila ng kabayo
3. Sedula- Ito ay isang uri ng pagkakakilanlan sa isang mamamayan ito ay katulad ng mga ID
kahalintulad ng Passport at Driver’s license.
B. Pagpapahalagang Pangkatauhan