Professional Documents
Culture Documents
LAS FILIPINO 10 (Para Sa Mag - Aaral) 2020 - 2021
LAS FILIPINO 10 (Para Sa Mag - Aaral) 2020 - 2021
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Mitolohiyang Griyego- koleksiyon ng mga kuwentong kinatatampukan ng mga diyos at diyosa. Paksa ng iba’t
ibang mitolohiya ang pag-ibig, pakikipagsapalaran, pakikidigma at pagpapakita ng iba;t ibang kapangyarihan ng
mga nasabing nilalang. Ipinapakita rin dito hindi lamang ang taglay nilang kapangyarihan kundi ang kanila ring
pamumuhay bilang ordinaryong tao na minsa’y nagkakamali at nagagapi g kahinaang tulad ng mga mortal.
Ngayon ay basahin mo naman ang buod ng mitolohiyang pinamagatang Ang Kahon ni Pandora.
BUOD
Noong unang panahon, ang magkapatid na sina Epimetheus at Prometheus ay namuhay sa kasama ng mga
disyos at diyosang Griyego. Ang magkapatid ay mga Titan subalit sumanib sila sa mga Titan sapagkat nakita ni
Prometheus ang hinaharap na matatalo sila ng mga Olimpian. Dahil sa katapatang ipinakita ng magkapatid sa
mga Olimpian noong una ay binigyan sila ni Zeus ng kapangyarihang lumikha ng mga nilalang para manirahan
sa daigdig. Si Epimetheus ay lumikha ng mga hayop, si Prometheus naman ay lumikha naman ng mga tao.
Naisip ni Prometheus na bigyan ng apoy ang mga tao upang maproteksyunan ang kanilang mga sarili ngunit
hindi sumang-ayon si Zeus. Subalit umiral pa rin kay Prometheus ang kaniyang pagmamalasakit sa mga tao
kaya tinungo niya ang tirahan ni Hephaestos, ang diyos ng apoy at bulkan. Kumuha siya ng apoy nang walang
paalam at ipinamigay ito sa mga tao, itinuro din niya kung paano ito gamitin. Nalaman ito ni Zeus kaya
ikinadena niya si Prometheus sa kabundukan ng Caucasus at ipinatuka ang kanyang atay sa agila. Natigil
lamang ito nang mapatay ni Herakles ang agila sa pamamagitan ng kanyang palaso at mapalaya si Prometheus.
Subalit hindi dito natapos ang galit ni Zeus. Naisip niyang gamitin ang kapatid ni Prometheus na si Epimetheus
para sa kanyang plano. Hiniling niya ang tulong ng diyos na si Hephaestos sa paglikha ng isang babae mula sa
luwad. Nagtulong-tulong ang mga diyos at diyosa sa pagbibigay ng iba’t ibang katangian. Pinangalanan siyang
Pandora ni Haring Zeus na ang kahulugan ay “lahat ay handog” bago niya tinawag si Hermes para ihatid ang
dalaga kay Epimetheus.
Binalaan ni Prometheus ang kapatid na huwag tatanggap ng anumang handog mula sa mga diyos at diyosa dahil
tiyak na kapahamakan lang ang dala nito. Ngunit agad namang napaibig si Epimetheus sa dalaga. Agad na
inihanda ang kasal nina Epimetheus at Pandora na ikinatuwa ni Zeus dahil nangyayari ang lahat ayon sa
kanyang mga plano. Bilang handog sa kanilang kasal, isang ginintuang kahon ang ipinadala ni Zeus. May
kalakip itong susi at babalang nagsasabing “huwag itong bubuksan.” Pinakausapan ni Epimetheus si Pandora
tungkol sa kahon na huwag bubuksan at sumang-ayon naman si Pandora. Pinilit ni Pandorang sundin ang lahat
ng tagubilin ni Epimetheus subalit dahil likas siyang mausisa ay hindi siya mapakali hangga’t hindi niya
nababatid kung ano ang laman ng kahon.
Isang araw, maagang natungo si Epimetheus sa bukid at naiwang mag-isa si Pandora. Tinitigan niya ang kahon
hanggang sa pagtingala niya ay nakita niya ang susing isinabit sa dingding ng kanilang tahanan. Kinuha niya
ang susi at binuksan ang kahon. Pag-angat pa lang ng takip ay agad nagliparan palabas ang mga itim na
insektong kumakatawan sa iba’t ibang uri ng kasamaan sa mundo tulad ng galit, inggit, kasakiman, digmaan,
panigbuho, gutom, kahirapan, kamatayan, at iba pa. Humahagulgol siya nang datnan ng asawa. Subalit mula sa
nakabukas na kahon ay lumipad ang isang maganda at maningning na munting insekto. Ito ang espiritu ng pag-
asa.
Napakawalan man ni Pandora ang lahat ng masasamang bagay sa mundo ay nagawa pa rin niyang palabasin ang
pag-asa na siyang humihilom sa anumang sakit na dulot ng mga naunang umalpas na masasamang bagay.
Subalit dahil mas huli niya itong napalabas, karaniwang laging sa huli rin dumarating ang pag-asa.
C. Mga Layunin
Pagkatapos ng 60-minutong aralin, ang mga mag-aaral sa ikasampung baitang ay inaasahang:
a. naiuugnay ang kahulugan ng salita batay sa kayarian nito,
b. naipapahayag ang sariling opinyon sa paksang tinalakay; at
c. maliksing nakasasagot sa mga gawaing inihanda ng guro.
Pagkatapos basahin ang akdang pampanitikang mitolohiya, unawaing mabuti ang mga katanungan at
sagutin ang mga pagsasanay sa isang buong papel. Gumamit lamang ng itim na ballpen.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Ang isang salita ay maaaring magkaroon ng kayariang payak, maylapi, inuulit, o tambalan.
Maaaring maiugnay ang kayarian ng salita sa kahulugan nito. Ibigay ang kasingkahulugan ng salita batay sa
kayarian at sa iba pang katangian nito.
______________1. Anong salita ang kasingkahulugan ng tambalang salitang pag-iisang-dibdib? Ang isa pang
kahulugan nito’y pag-aasawa.
______________2. Alin sa mga salitang maylaping nasa kahon ang may naiibang kahulugan? Isulat ito sa linya.
Gawain 2: Basahin ang mga sitwasyong nakalahad sa Magagawa Natin (Bilang 1-5). Alamin kung paano mo
maiaaplay ang ganitong uri ng pag-ibig sa sarili, pamilya, sa kaibigan, sa pamayanan o bansa, at sa daigdig.
1. Sa iyong sarili: Nagkagalit kayo ng pianakamatalik mong kaibigan at ngayon ay may bago na siyang
kaibigan. Nakaramdam ka ng galit at paninibugho kapag nakikita o silang masayang magkasama dahil
ngayo’y halos hindi ka na niya pinapansin kahit magkasalubing kayo. Tila nakalimutan na rin niya ang
mga taon ng pagiging mabuti niyong magkaibigan. Paano makatutulong ang pag-asa para maghilom ang
nararamdaman mo sa sitwasyong ito?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
3. Sa iyong kaibigan: Isang hindi inaasahang pangyayari ang naganap sa pamilya ng iyong kaibigan.
Nagkasakit ang kanyang ina na humantong sa maaga niyang pagyao. Napakasakit ng pangyayaring ito
sa kaibigan mo dahil sa kanyang nanay siya humuhugot ng lakas kapag nanghihina siya. Paaano
makatutulong ang dala mong pag-asa sa kalagayan niyang ito?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
4. Sa iyong pamayanan o bansa: Maraming suliraning hinaharap ang bansa tulad ng droga, kahirapan, at
kaguluhang dala ng mga pangkat na gustong maghasik ng takot at sakit sa taumbayan. Ikaw bilang
kabataan ang pag-asa ng ating bayan, paano ka makatutulong bilang isang pag-asa ng bayan sa ganitong
kalagayan?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
Gawain 3: Panoorin ang isang maikling videong higit na magpapakilala sa iyo sa mga diyos at diyosa
ng Bundok Olimpus. Makikita ang video sa link na ito: https://www.youtube.com/watch?
v=eJCm8W5RZes
Paano mo higit na nakilala ang mga diyos at diyosa ng mga mitolohiyang Griyego sa tulong ng
pinanood mong maikling video?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
Kung susulat ka ng sariling mitolohiya, sino sa kanila ang nanaisin mong maging mga tauhan? Bakit?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
G. Repleksiyon
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
Para sa Mag - aaral
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Ang mga pandiwa ay salitang kilos na nagagamit sa paglalahad ng aksiyon o kilos, mga pangyayari at
mga karanasan sa buhay. Kilalanin mo pa nang lubusan ang mga pandiwa, ang uri at aspekto nito.
Pandiwa
(Uri at Aspekto)
Uri ng Pandiwa
Ang pandiwa ay may tatlong aspektong nagpapakita kung kailan naganap, nagaganap, o magaganap
ang kilos na ipinahahayag nito.
1. Aspektong Naganap o Perpektibo- Ito’y nagsasaad na tapos na o nangyari na ang kilos.
Halimbawa: Ipinadala ni Zeus si Pandora kay Epimetheus.
2. Aspektong Nagaganap o Imperpektibo- Ito’y nagsasaad na ang kilos ay kasalukuyang nangyayari
o kaya’y patuloy na nangyayari.
Halimbawa: Araw-araw na nagpapaalala si Epimetheus sa kanyang asawa.
C. Mga Layunin
Pagkatapos ng 60-minutong aralin, ang mga mag-aaral sa ikasampung baiting ay inaasahang:
a. malaman ang ibat ibang uri at aspekto ng pandiwa,
b. nakakikilala ng pagkakaiba ng uri at aspekto ng pandiwa; at
c. masigasig na naksasagot sa mga gawaing inihanda ng guro.
D. Malinaw at Detalyadong Panuto
Basahin at unawaing mabuti ang mga pangungusap. Gamitin ang iyong natutunan at tukuyin ang
pandiwa, uri at aspekto ng pandiwa sa pangungusap. Isulat ito sa isang buong papel. Gumamit lamang ng itim
na ballpen.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Tukuyin at isulat sa unang kahon ng talahanayan ang pandiwang ginamit sa bawat pangugusap.
Pagkatapos, kilalanin at isulat naman sa angkop na kahon ang uri at aspekto ng pandiwang isinulat mo.
1. Sumuway si Prometheus sa kagustuhan ni Zeus.
Gawain 2: Ikaw naman ang bumuo ng ilang pangungusap na gumagamit ng mga pandiwa at aspekto nitong
nakalahad. Gawing tema ang iyong karanasang may kaugnayan sa pagkakaroon ng positibong kaisipan sa
kabila ng anumang problema o paghihirap.
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Alam Mo Ba?
Ang Israel ay isang bansa sa Kanlurang Asya na kabilang sa tinatawag na Rehiyon Mediterranean dahil
ito ay matatagpuan sa bahaging timog silangan ng Dagat Mediterranean dahil ito’y matatagpuan sa bahaging
timog silangan ng Dagat Mediterranean. Ang Israel ay isa sa mga bansa sa Gitnang Silangan na kinikilalang
Holy Land o Banal na Lupain hindi lamang ng mga Kristiyano kundi maging ng mga Hudyo, Muslim at mga
Baha’i.
Sa maraming bahagi ng Israel, partikular sa lungsod ng Herusalem, namuhay at nangaral si Hesus sa
Kanyang mga parabula ang ang pagpapakasal ng binata at dalagang Hudyo noong unang siglo upang bigyang-
diin ang kanyang relasyon at pagmamahal sa ating mga mananampalataya. Sa parabulang mababasa mo sa
araling ito ay maraming tradisyon ng kasalang Hudyo ang iyong malalaman.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Ang estilong masasalamin sa kabuoan ng parabola ay pagsasalaysay ng sinaunang tradisyon o
kulturang nagtataglay ng aral na maaaring iugnay sa kasalukuyan. Mababakas ito sa paglalahad ng mga
pangyayari gayundin sa mga salita at ekspresyong ginamit sa akda. Sumulat sa kahon sa kabilang pahina ng
salitang kasingkahulugan ng mga salitang nakadiin sa pangungusap. Sa linya ay magbigay-puna o magbigay ng
opinyon sa kaangkupan ng pagkakagamit ng salita o ekspresyong ito sa estilo, uri, at panahon kung kailan
nasulat ang akda.
1. Tinanggap ng dalaga ang panunuyo ng binata. Angkop ba ang paggamit ng salitang
panunuyo sa estilo at panahon kung kailan naisulat ang akda? _________ Bakit?
________________________________________________
_______________________________________________________________
Gawain 2: Suriin ang mga bahagi ng akdang nakalahad sa ibaba at isulat sa linya kung ang bahaging ito ay
nagsasaad ng katotohanan o kabutihan at kagandahang-asal. Ipaliwanag kung bakit ito ang napili mong
kasagutan.
_________________1. Bilang pagpapakita ng paggalang, ang kasalan ng mga sinaunang Hudyo ay nagsisimula
sa pag-uusap at pagkakasundo ng ama ng binata at ama ng dalagang ikakasal.
Paliwanag sa sagot:
_________________2. Pagkatapos ng kasunduan ay pansamantalang lumalayo ang binate upang ihanda o buoin
ang kanilang magiging tahanan at upang mapatunayan ang katatagan ng kanilang pag-iibigan sa isa’t isa.
Paliwanag sa sagot:
_________________3. Ang limang matatalinong dalaga ay naging handa kaya’t nagbaon sila ng sobrang langis
para sa mga hindi inaasahang pagkakataon.
Paliwanag sa sagot:
Gawain 3: Basahing mabuti ang mga katanungan. Piliin at isulat ang titik ng tamang sagot batay sa nilalaman,
elemento, at kakanyahan ng binasang akda.
G. Repleksiyon
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Alamin Natin!
Ang berbal o pasalitang pakikipagtalastasan ay karaniwang isinasagawa nang harapan (face to face), sa
telepono, sa pamamagitan ng makabagong application ng teknolohiya tulad ng video call sa Facebook,
Messenger, Facetime, Skype, at iba pa gayundin ang pagsasalita sa media tulad ng sa radyo o telebisyon.
Ang di berbal na komunikasyon ay mga bagay na isinasagawa nating nagpapaabot ng mensahe kahit
hindi natin binibigkas tulad ng pagkumpas ng kamay, pagtango, pagngiti, pagtitig sa kausap, pagkunot
ng noo, at iba pa. naipakikita rin ang di-berbal na mensahe sa pamamagitan n gating pananamit at pag-
ayos ng sarili para maiakma sa okasyon kung saan inaasahang magaganap ang komunikasyon.
Ang pasulat na komunikasyon ay kinabibilangan ng liham, e-mail, SMS o short messaging system na
lalong kilala bilang text message, gayundin ang mga mensaheng ipinadadala natin sa pamamagitan ng
mga social networking site tulad ng pakikipag-chat sa Messenger, pagpo-post at pako-komento sa
Facebook, Twitter, Instagram, at iba pa. ang pasulat na komunikasyon ay makikita rin sa mga aklat,
magasin, diyaryo, blog at iba pa.
Para naman sa karagdagang impormasyon, maaari mo rin itong panoorin sa youtube link na ito
https://youtu.be/R28qZKMyr3s
Pang-ugnay
Pang-ukol- kataga, salita, o pariralang nag-uugnay ng isang pangngalan sa iba pang salita sa
pangungusap. Mababasa sa talahanayan sa ibaba ang ilang halimbawa ng mga kataga, salita, o
pariralang ginagamit bilang pang-ukol.
Pangatnig- mga kataga, salita o pariralang nag-uugnay ng dalawang salita, parirala, sugnay o
payak na pangungusap. Mababasa sa talahanayan sa ibaba ang ilang halimbawa ng pangatnig.
Ang Pilipinas ay natanghal sa Israel dahil sa isang Pinay caregiver na may natatanging talento sa
pag-awit. Siya ay si Rose “Osang” Fostanes, ang nagwagi sa “X Factor Israel” noong Enero, 2014.
Halos dalawampung taon siyang nagtatrabaho sa Israel Subalit ngayon lang nagkaroon ng napakalaking
pagbabago sa kanyang buhay. Hindi naging hadlang ang kalagayan at edad niya upang ipakita ang
taglay niyang talento. Sa una’y kabado siya, ngunit sumubok pa rin siyang mag-audition. Nakatutuwang
isiping lumutang ang talento niya laban sa mga mas batang kalahok. Hindi siya sumuko kaya sa huli ay
nakamit niya ang tagumpay. Hinahangaan sa buong mundo ang kanyang talento at determinasyon.
Kapag nakausap ko si Osang ay ipaparating ko sa kanya ang aking paghanga. Napatunayan niyang
maliban sa pagiging mabuting caregiver ay may talentong puwedeng ipagmalaki ang mga pilipinong
tulad niya. Para sa lahat ng Pilipino ang tagumpay na ito ni Osang!
C. Mga Layunin
Matapos basahin at unawain ang iba’t ibang uri ng pakikipagtalastasan ay ipakikita mo naman ang iyong
kakayahan sa pakikipagtalastasang pasulat. Isulat ito sa isang buong papel at kung maaari ay isulat ito ng
nakapahalang. Gamitin mo rin ang iyong natutunan sa pagsagot ng isang pagsasanay ukol sa mga pang-ugnay.
Gumamit lamang ng itim na ballpen.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Ipakita ang iyong kakayahan sa pasulat na pakikipagtalastasan. Bumuo ka ng isang sulating hindi
bababa sa apat na talata tungkol sa paksang “Mga Paraang Maisasagawa ng Isang Kabataang tulad Ko Upang
Umiwas o Tumanggi sa mga Hindi Magagandang Impluwensiya sa Paligid na Maaaring Makasira sa Buhay
Ko.”
Gawain 2: Bago gawain ang pagsasanay, basahin muna ang halimbawa ng talatag ibinigay sa itaas. Pagkatapos,
ikaw naman ang magsasalaysay tungkol sa isang kahanga-hangang Pinoy o pangkat ng mga Pinoy na tulad ni
Osang na nagdala ng karangalan sa bansa. Ang iyong pagsasalaysay ay dapat magkaroon ng mahusay na
simula, maayos na pagdaloy ng mga pangyayari at epektibong pagwawakas na mag-iiwan ng marka o
kakintalan. Gumamit ng hindi bababa sa sampung pang-ugnay sa iyong pagsasalaysay.
___________________________________________
Pamagat
Mahusay na Simula
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Gawain 1:
Nilalaman- 45%
Kaugnayan sa Tema- 30%
Paggamit ng Salita- 25%
Kabuuan- 100 puntos
Gawain 2:
Nilalaman- 20%
Kaugnayan sa Tema- 10%
Paggamit ng mga Pang-ugnay- 20%
Kabuuan- 50 puntos
G. Repleksiyon (provide Paper)
H. Mga Sanggunian
Marasigan, et.al, Pinagyamang Pluma 10, pg. 41-44
Uri ng Pakikipagtalastasan/Komunikasyon https://youtu.be/R28qZKMyr3s
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
For Students
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Ang Espanya ay isang bansang sumakop sa Pilipinas sa loob nang mahigit tatlong daang taon. Hanggang
sa kasalukuyan, naparami pa rin sa impluwensiya ng bansang ito ang masasalamin sa ating wika, kultura,
tradisyon, pananampalataya at uri ng pamumuhay.
Sa kasalukuyan, umaabot sa mahigit 50,000 Overseas Filipino Worker o OFW ang naghahanapbuhay at
naninirahan sa bansang ito partikular na sa malalaking lungsod dito tulad ng Madrid at Barcelona.
Lalo mo pang mapapalawak ang iyong kaalaman ukol sa Barcelona at sa rehiyon ng Catalonia sa
pamamagitan ng panonood ng maikling video na “magdadala” sa iyo sa napakagandang lungsod na ito. Maaari
mo itong mapanood sa youtube link na ito (https://www.youtube.com/watch?v=L_bgTJkFk3k&t=2s)
Matapos mong magkaroon ng kaunting kaalaman ukol sa Espanya ay sagutin muna ang gawain sa
Payabungin Natin (Gawain 1). Pagkatapos sagutin ay maaari mo nang basahin ang buod ng isang sanaysay na
pinamagatang “Ang Apat na Buwan ko sa Espanya.”
Klima at Panahon
Sa buwan ng Abril-Hunyo ay nakaranas siya ng katamtamang panahon. Subalit sa buwan ng Hulyo-Agosto ay
sadyang napakainit daw ng panahon na kung ihahambing ay nangyayari sa buwan ng Marso at Abril sa
Pilipinas. Sa mga panahong ito, marami ang dumarayo sa Espanya lalo na sa lungsod ng Barcelona, upang
pasyalan ag kanilang magagandang dalampasigan sa baybayin ng Dagat Mediterranean.
Kultura at Tradisyon
Napakarami ring mga museo at mga teatro na masasalamin ang kanilang kasaysayan. Halimbawa ang Reina
Sofia de Madrid. Libreng nakapapasok dito sa araw ng Miyerkules, Huwebes at Biyernes mula 7-9 ng gabi.
Libre ring pumasok sa araw ng Sabado at Linggo mula umaga hanggang 2:30 ng hapon. Makikita rin dito ang
National Art Museum of Catalonia kung saan gusali pa lang ay kahanga-hanga na.
Bahagi rin ng kanilang makulay na kultura ang pagsasagawa g bullfight kung saan ag mga kalalakihan ay
nakikipagtagisan ng lakas ng toro. Gayundin ang pagsayaw ng flamenco na labis niyang nagustuhang panoorin
dahil sa kahanga-hangang bilis ng paa ng mga mananayaw.
Wika
Ang kanilang wika ay Spanish o Castillian na tinatawag nating Espanyol. Mayroon ding diyalektong ginagamit
ang mga tao tulad ng Galician, Catalan, at Basque. Ang ingles ay nauunawaan subalit ang paggamit nito ay
hindi laganap. Gayunpaan, kung titira ka nang matagalan ay kailangan matuto ka ng wikang Espanyol dahil
halos lahat ng mga produkto, at mahahalagang dokumento, babala sa daan o signages ay nasusulat sa kanilang
salita. Natuwa siya sapagkat may mga salita silang agad nang naintindihan tulad ng baño, calle ventana, coche
at iba pa.
Relihiyon o Pananampalataya
Kapansin-pansin ang malalaking simbahang Katoliko sa Espanya. Nakararami pa rin sa mga Espanyol ang
Katoliko na nasa humigit-kumulang 80%-90% subalit marami pa rin ibang relihiyon tulad ng Islam at ibang
pananampalataya tulad ng Jehovah’s Witnesses, Mormons at iba pa. Gayunpaman, maraming Katoliko ang
hindi regular na nagsisimba at nagsasagawa lamang ng ritwal sa simbahan tulad ng pagbibinyag, pagpapakasal,
at pagbabasbas sa namatay.
Isports
Sa Espanya ay soccer o football ang tanyag na laro na nilalaro saanmang bahagi ng bansa. Hindi makokompleto
ang kanilang linggo kung hindi sila makapanood ng paborito nilang koponan ang Real Madrid na may mahigit
228 milyong tagasuporta.
Kasuotan
Pormal ang pananamit, tanging mga kabataan ang nakita kong nakasuot ng pantalong maong t-shirt lalo na sa
lungsod ng Madrid. Ang mga nakatatandang babae ay nakasuot ng bulsa at palda o bestida. Ang mga
kalalakihan ay nakasuot ng may kwelyong pang-itaas, slacks at sapatos na balat. Sa loob ng simbahan
mayroong dress code, ipinagbabawal ang mga damit na hindi angkop sa simbahan.
C. Mga Layunin
Matapos basahin at unawain ang sanaysay, sagutin ang sumusunod na gawain. Isulat ito sa isang buong
papel at gumamit lamang ng itim na ballpen.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Ang dalawa sa tatlong salita ay halos kapareho o kaugnay ng salitang nakadiin sa pariral. Piliin ang
titik ng salitang may naiibang kahulugan.
Gawain 2: Tukuyin at lagyan ng tsek (/) ang lahat ng mga kaisipan o ideyang tinalakay sa akda. Ekis (X)
naman ang ilagay kung hindi ito nabanggit sa akda. Pagkatapos sagutin ay magbigay –reaksiyon sa lahat ng
mga pahayag na nilagyan mo ng tsek (/). Isulat ang bilang at ang reaksyon mo para sa bawat isa.
_________1. Karaniwang hindi maagang nagsisitulog ang mga Espanyol dahil pagkatapos nilang kumain ay
karaniwang naglilibot-libot pa sila.
_________2. Isang mahalagang bahagi ng kanilang kaugalian ang mahabang pananghalian at pagsisiesta kaya
naman ang halos buong bansa ay tumigil at nagsasara sa mga oras na ito.
_________3. Mahalaga sa mga Espanyol na mapangalagaan ang kanilang itsura o anyo at makikita ito sa
kanilang maayos na pananamit.
_________4. Nakitaan ng labis-labis na kasipagan dahil sa halos walang tigil na pagtatrabaho sa maghapon ang
mga Espanyol.
_________5. Napangalagaan ng mga Espanyol ang mga gusaling kakikitaan ng kanilang mayamang nakaraan at
kasaysayan.
_________6. Tulad ng mga Pilipino, ang halos lahat ng mga Espanyol ay mahusay rin sa pagsasalita ng wikang
Ingles.
Gawain 3: Ang isang napapanahong isyung natalakay sa binasa ay ang paparami nang paparaming bilang ng
mga manggagawa mula sa ilang papaunlad na bansang tulad ng Pilipinas na umaalis at nangingibang-bansa
upang makapaghanapbuhay para sa kanilang pamilya. Magsaliksik sa silid-aklatan o internet ng ilang
impormasyong kaugnay ng isyung ito at itala o isulat sa mga kahon ang mga mananaliksik ukol dito.
Ang tinatayang bilang ng mga OFW o Overseas Filipino Workers sa iba’t ibang panig ng
mundo ay
______________________________________________________________________
Ang bilang na ito ay naitala noong taong
____________________________________
1. 4.
2. 5.
3. 6.
G. Repleksiyon
H. Mga Sanggunian
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
For Students
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Naririto naman ang ilang paalalang dapat isaalang-alang sa pagbibigay ng sariling pananaw o opinyon:
Ilahad ang pananaw sa maayos at malumanay na paraan kahit pa hindi nito sinasang-ayunan ang
pananaw ng iba. Iwasang magtaas ng boses o maging sarkastiko at makasakit sa damdamin ng kapwa.
Laging tatandaan ang isang kasabihang Ingles na nagsasabing “You can disagree without being
disagreeable.”
Making nang mabuti sa sinasabi ng kausap. Ipakita mo pa rin ang interes at paggalang kahit hindi kayo
pareho ng pananaw o opinyong pinaniniwalaan. Maiiwasan din ang pagiging mapanghusga kung
makikinig muna tayo sa panig ng bawat isa.
Huwag piliti ang kausap na sumang-ayon o pumanig sa iyong pananaw o paninindigan kung may
matibay siyang dahilan para maniwala sa kasalungat ng iyong pananaw.
Mas magiging matibay at makakukumbinsi sa iba kung ang pananaw o paninindigang iyong
ipinaglalaban ay nakabatay sa katotohanan o kaya’y sinusuportahan ng datos. Makabubuti ang pagiging
palabasa at pag-alam sa mga isyu upang magkaroon ng higit na laman ang iyong ipahahayag at hindi
basta nakabatay lang sa personal mong nararamdaman o iniisip.
Gumamit ng mga pahayag na simple para madaling maintindihan ng mga tagapakinig ang iyong
opinyon o pananaw. Kung sakaling magpapahayag ka sa isang pormal na okasyon, gumamit ka rin ng
pormal na pananalita at huwag mong kalilimutang maging magalang at gumamit ng katagang po at opo.
C. Mga Layunin
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Maraming Pilipino ang nangingibang-bansa upang doon maghanapbuhay. May mga kabutihang
naidudulot ang ganitong kalakaran subalit maraming suliranin din ang maaaring ibunga nito sa pamilya at sa
lipunan. Maglahad ng iyong sariling pananaw kaugnay ng isyung ito gamit ang mga pahayag sa ibaba:
Gawain 2: Panoorin ang tatlong maikling video clip na makikita sa link na ibinigay sa ibaba at sagutin ang mga
tanong na makikita sa ibaba:
Anak (Trailer) https://www.youtube.com/watch?v=MPRsTD_tG3Y
A Mother’s Story (Full Trailer) https://www.youtube.com/watch?v=xcnG23HcHwc
Caregiver (Full Trailer) https://www.youtube.com/watch?v=Ro3aFTVYxJQ
Gawain 2:
G. Repleksiyon
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
For Students
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
May mga detalye ka bang nalalaman ukol sa iyong binyag o bawtsimo? Magtanong sa iyong magulang o
balikan ang ilang dokumento at larawan tungkol sa mahalagang bahaging ito ng iyong buhay at sagutin ang
ilang tanong ukol dito.
Anong buong pangalan ang ibinigay sa iyo ng iyong magulang?
Saan at kailan ka bininyagan?
Mayroon ka bang ninong at ninang? Sino-sino sila?
Kahit ano pang relihiyon o pananampalataya ang kinabibilangan, bakit itinuturing na isang
mahalagang bahagi ng buhay ng isang tao ang kanyang binyag o bawtismo?
Matapos mong mapagnilayan ang mga katanungang ito ay maaari mo nang basahin ang buod ng
epikong pinamagatang “Ang Pagbibinyag sa Savica.”
Ang kabuoan ng epiko ay tumatalakay sa mga pangyayaring nagbigay-daan upang ang mga Paganong Korinto
noong ikasampung siglo ay maging binyagang Kristiyano. Sumentro ito sa pag-iibigan ng dalawang
pangunahing tauhan. Si Crtomir, ang makisig at matapang na mandirigmang Pagano na labis na nagmamahal sa
kanyang kasintahang si Bogomila, isang dalagang maganda, inosente at mahinhin subalit may matatag na
paninindigan.
Nagkahiwalay ang dalawa dahil sa pagsabak ni Crtomir sa isang digmaan sa pagitan ng mga Paganong
pinamunuan niya at ng mga Kristiyanong pinamumunuan ni Valjhun sa Lambak ng Bohinj noong taong 772.
Naging madugo ang digmaan at dahil malakas ang nakalabang hukbo bukod pa sa kinulang sila ng pagkain,
natalo ang pangkat nina Crtomir. Sa pagtatapos ng digmaan ay tanging si Crtomir lamang ang nakaligtas nang
buhay. Lingid sa kanyang kaalaman, ang kanya palang kasintahang si Bogomila na dating alagad ng kanilang
diyosang si Ciba sa hindi na isang pagano. Nagpabinyag ang dalaga at ngayon ay isa nang Kristiyano. Habang
nasa digmaan ang kasintahan ay nananalangin nang buong taimtim at nangako ang dalaga sa Panginoon na kung
makababalik nang buhay si Crtomir ay iaalay niya ang kanyang sarili at ang buong buhay sa pagsisilbi sa
Panginoon.
Nang muling magkita ay nanikluhod at sinuyo ni Crtomir ang kasintahan para mabago ang desisyon nito at
ituloy an gang naudlot nilang pagmamahalan subalit buo na ang desisyon ni Bogomila. Sa halip, kinumbinsi
niya sa Crtomir na yakapin ang pananampalatayang Kristiyano at magpabinyag din tulad niya. Sa matiyagang
pangungumbinsi ni Bogomila ay napapayag din niya si Crtomir. Naganap ang pagbibinyag sa binata sa Talon
ng Savica. Hindi nagtagal, si Crtomir ay naging isang paring Kristiyano at tulad ng kanyang dating kasintahan
ay nag-alay ng kanyang buhay at pagsisilbi para sa Panginoon.
Matapos basahin ang epiko, pag-aralan mo naman ang Mga Salitang Hudyat sa Pagsusunod-sunod ng
mga Pangyayari.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Ang ating buhay ay bahagi ng isang malawak na plano ng Panginoon. Minsan, pinararanas Niya
ang mga suliranin dahil sa mga kadahilanang Siya lamang ang nakaaalam at nauunawaan natin kapag ang
suliranin ay nalutas na. Ibigay ang iyong sariling interpretasyon sa mga dahilan kung bakit ipinararanas ng may-
akda ang sumusunod na mga suliranin sa pangunahing tauhan.
1. Ipinaranas sa pangunahing tauhang si Crtomir, ang pagkatalo ng kanyang hukbo. Sa kabila ng matapang
na paglaban, tanging siya lamang ang nakaligtas nang matapos ang digmaan.
Sa aking palagay, nangyari ito dahil
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
2. Naranasan ni Crtomir ang mabigo sa pag-ibig. Tinalikdan ng kanyang kasintahan ang kanilang pag-
iibigan dahil sa isang panalangin niyang nabigyang-kasagutan.
sa aking palagay, nangyari ito dahil
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
3. Kinumbinsi ni Bogomila ang kasintahang si Crtomir na yakapin na rin ang pananampalatayang
Kristiyanismo na siyang mismong pananampalataya ng hukbong tumalo sa kanila. Kahit mahirap sa
kanya ay napapayag din siya.
Sa aking palagay, nangyari ito dahil
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
4. Mula sa pagiging mandirigmang Pagano, si Crtomir ay naging isang paring Kristiyanismo at tulad ni
Bogomila ay nag-alay ng kanyang buhay at pagsisilbi para sa Panginoon.
Sa aking palagay, nakatakda ang pangyayaring ito sa buhay ni Crtomir dahil
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
Gawain 2: Magbigay ng paghihinuha kung bakit itinuturing na bayani sa kani-kanilang lugar at kapanahunan
ang mga tauhan ng mga epiko na nasa ibaba.
_______________________
Ang kasintahan ni Crtomir _______________________ Si Achilleus ng epikong Iliad
na si Bogomila ay _______________________ ay maituturing na bayani
maituturing na bayani dahil dahil
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
Mga Tauhan ng mga
Epiko sa Iba’t Ibang
Panig ng Daigdig
Si Odysseus ng epikong
Si Beouwulf ay maituturing
Odyssey ay maituturing na
na bayani dahil
bayani dahil
_______________________
_______________________
Si Deucalion ng epikong _______________________
_______________________
Metamorphoses ay _______________________
_______________________
maituturing na bayani dahil
_______________________
_______________________
_______________________
Gawain 3: Ang isa pa sa mga katangian ng epiko ay ang pagkakaroon ng mga tauhan nito ng matibay na
ugnayan sa iba pag nilalang at sa puwersa ng kalikasan. Panoori ang alinman sa mga naka-videong epiko sa
ibaba. Pagkatapos ay sagutin ang mga tanong.
Hudhud sa link na ito: https://www.youtube.com/watch?v=qhePiEqQsxo
Beowulf sa link na ito: https://www.youtube.com/watch?v=JgOi1YEU7TU
Odyssey sa link na ito: https://www.youtube.com/watch?v=BCXRxD85xco
Mula sa napanood na epiko, tukuyin ang bahagi kung saan ang tauhan o mga tauhan ay nagkaroon ng
ugnayan sa anumang puwersa ng kalikasan tulad ng tubig o karagatan, sa mga hindi pangkaraniwang nilalang o
sa kulog, kidlat at sa mga bagay sa kalawakan at ang pakikipag-ugnayang ito ay nagkaroon ng malaking epekto
sa kabuoan o sa bahagi ng epikong napanood. Ibuod o isulat sa mga linya sa ibaba ang bahaging nagpapakita ng
ugnayang ito.
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________.
Nilalaman- 45%
Katangi-tangi 30%
Paggamit ng Angkop na Hudyat- 25%
Kabuuan- 100%
G. Repleksiyon
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
For Students
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
Isang araw, pumunta ulit si Chicot sa bahay ni Magloire. Inalok niya ang isang kasunduan na hindi siya
magtangkang bilhin ang bahay pero babayaran niya ang matanda. Kumunsolta ang matanda sa abogado sa
sumunod na araw tungkol sa kasunduan at sa huli ay pumayag siya. Tatlong taon na ang lumipas at naiinis na si
Chicot dahil malakas pa rin si Magloire.
Isang araw, inanyaya niya si Magloire a bumusita at maghapunan sa bahay ni Chicot. Una, naghanda siya ng
masaganang hapunan subalit hindi na masyadong kumakain ang matanda. Kaya, inihanda niya ang munting
bariles at inalok sa matanda ang alak. Hindi tinanggihan ni Magloire at naengganyo siya na matikman ang alak
na inihanda. Nalulong si Magloire sa alak at nagbigay ito ng masamang epekto sa kanya kaya siya namatay
bago sumapit ang Pasko.
Pagkatapos ng pagkamatay ng matanda ay kinuha ni Chicot ang lupa at ipinalabas niya na kasalanan ni
Magloire kung bakit siya namatay.
Maliban sa mga salitang nakilala mo sa Payabungin Natin ay baka may makita ka pang ibang salitang
hindi mo gaanong maunawaan ang kahulugan kapag binasa mo na ang ating akda. Ikahon ang mga salitang ito
at kilalanin ang kasingkahulugan gamit ang diksyunaryo o balawin ang kahulugan batay sa konteksto ng
pangungusap kung saan ito ginamit.
Bilang pagsasanay, salungguhitan ang lahat ng panghalip na makikita mo sa iyong binasang maikling
kuwento. Upang mas mahasa pa ang iyong kaalaman ukol sa Panghalip ay unawain at pag-aralan ang:
Panghalip at mga Uri nito. Kailangan mo itong maintindihan at mapag-aralan nang mabuti upang masagutan
ang sumusunod na pagsasanay.
Panghalip at mga Uri nito
Ang panghalip ay bahagi ng pananalitang inihahalili o ipinapalit sa pangngalan.
Apat na Uri ng Panghalip
1. Panghalip Panao- mga panghalip na ipinapalit o inihahalili sa ngalan ng tao. Ang panghalip panao
ay may panauhan, kaukulan, at kailanan.
Panauhan ng Panghalip Panao- taong tinutukoy sa panghalip.
o Unang panauhan- tumutukoy sa taong nagsasalita
o Ikalawang panauhan- tumutukoy sa taong kinakausap
o Ikatlong panauhan- tumutukoy sa taong pinag-uusapan
Kailanan ng Panghalip Panao- tumutukoy sa dami ng o bilang ng taong tinutukoy ng
panghalip
o Isahan
o Maramihan (kasama na rito ang dalawahan)
Kaukulan ng Panghalip Panao- tumutukoy sa gamit ng panghalip sa pangungusap
o Palagyo- mga panghalip panaong ginagamit bilang simuno o paksa ng pangungusap
Halimbawa: Siya ay nagkaroon ng matibay na paninindigan.
o Palayon- mga panghalip na ginagamit bilang layon ng pandiwa
Halimbawa: Ang lupa ay ipinagbili niya. (layon ng pandiwa)
Ang kuwento ay tungkol sa kanila. (layon ng pang-ukol)
o Paari- mga panghalip na nagpapakita ng pagmamay-ari sa isang bagay.
Halibawa: Hindi ipinagbili ni Edith ang kanyang lupa.
Isahan Maramihan
sino sino-sino
ano ano-ano
kanino kani-kanino
alin alin-alin
Hindi kasama sa mga panghalip pananong ang mga salitang pananong na saan, nasaan, bakit, paano at
gaano dahil ang mga ito ay pang-abay na pananong gayundin ang mga salitang pananong na magkano,
ilan at pang-ilan dahil ang mga ito naman ay pang-uring pananong.
Para sa iyo, bakit mahalagang maging mapanuri sa mga alok o kasunduang may tila napakaganda o halos di
kapani-paniwalang benepisyo o iyong tinatawag na “too good to be true?”
Matapos mong mapagnilayan ang mga katanungang ito ay maaari mong basahin ang Alam Mo Ba upang
mas makilala mo pa ang may-akda ang maikling kuwentong babasahin mo sa araw na ito.
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Tukuyin ang kahulugan ng salitang nakasalungguhit
batay sa konteksto ng pangungusap. Upang hindi ka masyadong mahirapan ay ibinigay na ang ilang titik at ang
inaasahang bilang ng titik para sa salita upang iyong maging gabay sa pagsagot.
Gawain 2: Magsaliksik at saka punan ang tatlong nauunang kahon ng mga bagay na ginagawa, kinakain, o
iniinom ng tao na siyang nagiging sanhi ng mga lifestyle disease na ito. Punan naman ang mga kahon sa ibaba
ng mga dapat gawin, kainin, o inumin upang maiwasan o mabawasan ang tsansang makuha ang mga sakit na
ito.
Mga pagkaing karaniwang Mga inuming karaniwang Mga nakagawian o bisyong
pinagmumulan ng mga ito pinagmumulan ng mga ito karaniwang pinagmumulan
ng mga ito
Lifestyle Diseases
Mga bagay na dapat
Mga pagkaing dapat kainin
isagawa upang makaiwas
upang makiwas sa mga ito
Mga inuming dapat inumin sa mga ito
upang makaiwas sa mga ito
Gawain 3: Ang maikling kuwentong “Ang Munting Bariles” ay umiikot lamang sa dalawang tauhan. Tiyak na
may masasabi ka para sa bawat tauhan. Pagkakataon mo nang magbigay-puna, papuri, suhestiyon o payo para
sa kanila. Gumamit ng hindi bababa sa limang angkop na panghalip bilang panuring sa bawat tauhan.
Salungguhitan ang mga panghalip na gagamitin mo.
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
________________________________________________
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
For Students
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Name of Learner: __________________________________Grade Level: _________________
Section: __________________________________________ Date: _______________________
Address: _____________________________________________________________________
Date of Release: ______________ Date of Submission: _____________Date Received: ____________
Matapos mong masagutan ang inihandang talasalitaan maaari mo nang basahin ang buopd ng nobelang
pinamagatang “Ang Munting Prinsipe” ni Antoine de Saint-Exupery.
C. Mga Layunin
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Kilalanin ang antas o tindi ng kahulugang ipinahahayag ng mga salitang nakasulat nang madiin sa
pamamagitan ng pagki-klino. Kopyahin at sagutin ng bilang 1 ang salita kung ang kahulugan ay
pinakamababaw at bilang 3 naman sa pinakamatindi ang kahulugan.
2. 5. umalma sa panunukso
naluha dahil sa awa
nanangis dahil sa kabiguan nagreklamo sa pulisya
3. wawasaking tirahan
tutuklaping pintura
sisiraing bintana
Gawain 2: Basahin ang maikling tala kaugnay ng pananaw Humanismo. Batay sa binasang teksto kaugnay ng
pananaw Humanismo, punan ang mga kahon upang maipakita ang kaugnayan ng pananaw na ito sa binasang
buod at kabanata ng nobela.
Sa pananaw Humanismo, sinaabing ang tao ang pinakasentro ng daigdig. Siya ang sentro ng
lahat ng bagay at ang panginoon ng kanyang kapalaran. Ang pangunahing manipestasyon ng tao
ay ang kanyang kabuoan upang Malaya siyang makapag-isip, makapagpahayag at makakilos.
Ninanais ng tao na sa kanyang pakikiraan sa daigdig na ito ay may bakas siyang maiiwan upang
ang kanyang buhay ay magkaroon ng kabuluhan at malinaw na pagkilala sa isang di
maikukubling kasaysayan.
Ang pananaw Humanismo ay nagtataglay ng sumusunod na mga katangian:
Nasusulat sa wikang angkop na angkop sa akdang susulatin
Nagtataglay ng magkakaugnay at nagkakaisang balangkas, may buong kaisipan,
nakaaliw at nagpapahalaga sa katotohanan.
Batay sa binasang teksto kaugnay ng pananaw Humanismo, punan ang mga kahon upang maipakita ang
kaugnayan ng pananaw na ito sa binasang buod at kabanata ng nobela.
________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
H. Mga Sanggunian
Marasigan, et.al, Pinagyamang Pluma 10, pg. 129-146
________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang
For Students
Bukidnon Association of Catholic School (BUACS), Inc.
Diocese of Malaybalay
FILIPINO 10
First Quarter
School Year 2020-2021
Name of Learner: __________________________________Grade Level: _________________
Section: __________________________________________ Date: _______________________
Address: _____________________________________________________________________
Date of Release: ______________ Date of Submission: _____________
Date Received: ____________
Ang pagbuo naman ng critique ng isang akdang pampanitikan ay ang paghimay sa iba’t ibang elemento
at bahagi ng isang akda upang makita kung ang bawat isa’y nakatutulong maiapaabot ang nais sabihin o ang
mensahe ng akda para sa mga mambabasa. Bago ka magpatuloy ay mabuting malaman mo munang magkaiba
ang criticism at critique at iba pang impormasyong may kaugnayan sa pagbuo ng isang critique. Makikita mo
ang mga ilarawan sa ibaba:
B. Kasanayang Pagkatuto at Koda
Nakabubuo ng isang suring-basa sa alinmang akdang pampanitikang Mediterranean (F10PB-li-j-69)
Naibibigay ang kaugnay na mga konsepto ng piling salitang critique (F10PB-li-j-69)
C. Mga Layunin
E. Mga Pagsasanay
Gawain 1: Bubuo ka ng isang critique ng alinmang akdag pampanitikang Mediterranean (maaaring isa sa mga
natalakay na akda sa kabanatang ito o iba pang panitikang Mediterranean). Gamitin mo ang iyong natutunan
ukol sa pagbuo ng critique o maaari ka pang magsaliksik ng karagdagang hakbang upang maisagawa ito nang
mahusay.
G. Repleksiyon
H. Mga Sanggunian
__________________________________________
Lagda ng Mag-aaral
___________________________________________
Pangalan at Lagda ng Magulang