ĐẠI HỌC UEH

TRƯỜNG KINH DOANH

KHOA QUẢN TRỊ
----

BỘ MÔN: LÃNH ĐẠO

TIỂU LUẬN CUỐI KỲ

ĐỀ TÀI:
SỰ LÃNH ĐẠO HIỆU QUẢ QUA CÁCH TIẾP CẬN
LÃNH ĐẠO THEO ĐẶC ĐIỂM VÀ THEO KỸ NĂNG
LIÊN HỆ VỚI TIM COOK – CEO CỦA APPLE

Giảng viên: Th.S Trần Hà Triêu Bình

Lớp học phần: 22C1MAN50201801
Sinh viên thực hiện: Phạm Hương Mai
Lớp: AD001
MSSV: 31201021161
MỤC LỤC

LỜI MỞ ĐẦU...................................................................................................................1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN............................................................................................2
1.1. Lý do thực hiện đề tài..............................................................................................2
1.2. Mục tiêu nghiên cứu................................................................................................2
1.3. Đối tượng, phương pháp nghiên cứu......................................................................2
1.4. Ý nghĩa đề tài...........................................................................................................3
1.5. Cấu trúc đề tài..........................................................................................................3
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT................................................................................3
2.1 Lý thuyết về tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm..........................................................3
2.1.1 Trí thông minh....................................................................................................4
2.1.2 Sự tự tin..............................................................................................................4
2.1.3 Sự quyết tâm.......................................................................................................5
2.1.4 Tính chính trực...................................................................................................5
2.1.5 Khả năng ngoại giao tốt.....................................................................................5
2.1.6 Cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm...............................................................6
2.2 Lý thuyết về tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng...........................................................6
2.2. 1 Khả năng chuyên môn........................................................................................6
2.2. 2 Khả năng nhân sự..............................................................................................7
2.2. 3 Khả năng tư duy.................................................................................................7
2.2. 4 Mô hình kỹ năng của nhà lãnh đạo....................................................................8
2.2. 5 Khả năng ra quyết định......................................................................................8
CHƯƠNG 3: THẢO LUẬN VỀ ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM.................................9
3.1 Cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm.....................................................................9
3.1.1 Ưu điểm..............................................................................................................9
3.2.1 Nhược điểm........................................................................................................9
3.2 Cách tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng....................................................................10
3.2.1. Ưu điểm............................................................................................................10
 3.2.2. Nhược điểm......................................................................................................10
3.3 Kết luận về cách tiếp cận hiệu quả........................................................................10
CHƯƠNG 4: DẪN CHỨNG VỀ TIM COOK – CEO CỦA APPLE..........................11
4.1. Về Tim Cook và Apple...........................................................................................11
4.1.1 Về Tim Cook.....................................................................................................11
4.2.1 Về Apple...........................................................................................................11
4.2. Áp dụng hai cách tiếp cận lãnh đạo của Tim Cook..............................................12
4.2.1 Cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm.............................................................12
4.2.2 Cách tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng...............................................................14
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN..............................................................................................15
5.1 Kết luận..................................................................................................................15
5.2 Đề xuất cho nghiên cứu tiếp theo..........................................................................15
TÀI LIỆU THAM KHẢO..............................................................................................16
 LỜI MỞ ĐẦU

Đề tài phân tích hai cách tiếp cận lãnh đạo là theo đặc điểm và theo kỹ năng dẫn đến hiệu
quả lãnh đạo nói chung và đối với Tim Cook – CEO của công ty Apple nói riêng. Tác giả
thực hiện đề tài này dựa trên cơ sở dữ liệu thứ cấp của các nghiên cứu trước đây và nội
dung cuốn sách Leadership Theory and Practice – Peter Northouse. Cách tiếp cận lãnh
đạo phù hợp thực sự đem đến hiệu quả lãnh đạo cho Tim Cook khi thành công tiếp quản
và phát triển mạnh mẽ Apple, tăng doanh thu và xây dựng vững chắc văn hóa làm việc
cho công ty, mang đến sự hài lòng và thỏa mãn công việc cho nhân viên của Apple. Chắc
chắn không có một phong cách hay cách tiếp cận lãnh đạo nào là hoàn hảo cho nhà lãnh
đạo. Mỗi cách tiếp cận sẽ có những ưu và nhược điểm riêng và sự phù hợp là tương đối
trong các tình huống khác nhau. Vì vậy, nhà lãnh đạo cần biết kết hợp linh hoạt và tìm
được cho mình phong cách lãnh đạo phù hợp nhất đối với văn hóa tổ chức để dẫn dắt tổ
chức của mình đến với thành công.

Đóng góp của bài viết là cung cấp những thông tin và luận cứ khoa học cần thiết để giúp
các lãnh đạo doanh nghiệp hiểu được những đặc điểm, kỹ năng của một nhà lãnh đạo hiệu
quả, đồng thời đưa ra dẫn chứng của một nhà lãnh đạo nổi tiếng thế giới với những đặc
điểm, kỹ năng của một nhà lãnh đạo để dẫn dắt thành công tổ chức của mình.

TỪ KHÓA: Tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm, Tiếp cận lãnh đạo theo kỹ nãng, Lãnh đạo
hiệu quả.

1
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1. Lý do thực hiện đề tài

Trong thời đại công nghệ hiện nay, nơi mà quá trình đổi mới diễn ra liên tục mạnh
mẽ, yếu tố chính yếu để các doanh nghiệp giữ vững được vị thế và và phát triển là
phải xây dựng được nền móng doanh nghiệp vững chắc và thích nghi cũng như tận
dụng tốt những cơ hội từ môi trường bên ngoài lẫn bên trong tổ chức. Để làm
được điều đó, nhà lãnh đạo với vai trò là “đầu tàu”, người truyền cảm hứng và dẫ
dắt doanh nghiệp phải thực sự làm tốt được vai trò của mình thông qua việc rèn
luyện và phát huy những đặc điểm cũng như kỹ năng cần thiết để quản lý tổ chức.
Trước đây đã có những bài nghiên cứu và cuốn sách phân tích những đặc điểm và
kỹ năng của một nhà lãnh đạo hiệu quả trong đó có cuốn Leadership Theory and
Practice kinh điển, nổi tiếng của tác giả Peter G. Northouse. Ở bài nghiên cứu này,
tôi sẽ cung cấp thông tin và đưa ra những ưu nhược điểm của hai cách tiếp cận lãnh
đạo là theo đặc điểm và theo kỹ năng cũng như đưa ra một dẫn chứng thực tiễn và
nhà lãnh đạo Tim Cook là giám đốc điều hành của công ty công nghệ nổi tiếng thế
giới là Apple.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
- Phân tích hai cách tiếp cận lãnh đạo là theo đặc điểm và theo kỹ năng (định nghĩa
vai trò, ưu và nhược điểm).
- Chỉ ra cách thức áp dụng hai cách tiếp cận để nâng cao hiệu quả lãnh đạo, dẫn
chứng cụ thể của Giám đốc điều hành công ty Apple là Tim Cook.
1.3. Đối tượng, phương pháp nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: đề tài tập trung phân tích hai cách tiếp cận lãnh đạo là theo
đặc điểm và theo kỹ năng và vai trò của nó đến việc lãnh đạo có chất lượng cao và
được thừa nhận giá trị trong tổ chức. Đồng thời phân tích việc áp dụng phong cách
lãnh đạo của Tim Cook.
- Phương pháp nghiên cứu: đề tài được tổng hợp và phát triển từ các nội dung
nghiên cứu có uy tín trước đây về lãnh đạo (từ cuốn sách Leadership Theory and
2
 Practice của tác giả Peter G. Northouse), từ đó tiến hành lựa chọn, sàng lọc những
thông tin phù hợp với đề tài. Tiếp đến áp dụng những những thông tin, kiến thức đã
tìm hiểu được để tiến hành phân tích vào đối tượng.
1.4. Ý nghĩa đề tài
Ý nghĩa thực tiễn của đề tài là cung cấp thông tin và những luận cứ khoa học giúp
các lãnh đạo doanh nghiệp hiểu về hai cách tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng và đặc
điểm và ảnh hưởng của nó đến lãnh đạo hiệu quả trong tổ chức. Đồng thời, bài
nghiên cứu cũng đưa ra dẫn chứng thực tiễn của về Tim Cook - nhà lãnh đạo nổi
tiếng thế giới với những đặc điểm và kỹ năng cần thiết đã lãnh đạo và dẫn dắt
thành công doanh nghiệp.
1.5. Cấu trúc đề tài
Chương 1: Tổng quan
Chương 2: Cơ sở lý thuyết
Chương 3: Thảo luận ưu điểm và nhược điểm của hai cách tiếp cận
Chương 4: Phân tích cách thức áp dụng những đặc điểm và kỹ năng trong việc lãnh
đạo của Tim Cook – Giám đốc điều hành của Apple
Chương 5: Kết luận, đề xuất hướng nghiên cứu mới

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT

2.1 Lý thuyết về tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm

Thuyết Vĩ nhân được ra đời vào thế kỹ XIX cho rằng lịch sử và thế giới được tạo
nên và chịu tác động bởi những “vị anh hùng”, những nhà lãnh đạo với hình mẫu
và chuẩn mực nhất định, những đặc điểm và tài năng thiên bẩm như trí tuệ siêu việt
hay bộ óc thiên tài. Lý thuyết này nghiên cứu một số đặc điểm tạo nên sự thành
công của các nhà lãnh đạo tài ba – những người trong số ít sinh ra với sứ mệnh và
khả năng lãnh đạo.
Thuyết Vĩ nhân sau đó được kết hợp với những nghiên cứu khoa học và cá nhân
khác đã bổ sung thêm một số đặc điểm cá nhân cũng như được làm làm vững chắc
hơn với sự khẳng định rằng những đặc điểm cá nhân cần thiết cho một nhà lãnh

3
 đạo hiệu quả cũng cần phải có sự phù hợp với tình huống mới dẫn đến sự thành
công cho tổ chức.
Bài nghiên cứu này đề cập đến danh sách mở rộng những đặc điểm mà các cá nhân
là lãnh đạo cần có và rèn luyện để có thể lãnh đạo hiệu quả.
2.1.1 Trí thông minh
Trí thông minh hay còn được gọi là trí năng hay khả năng trí tuệ đề cập đến sự
hiểu biết, trí nhớ, trí tuệ cảm xúc, tư duy logic, trừu tượng, khả năng giải quyế vấn
đề,…
Trí thông minh giúp người lãnh đạo nhìn nhận và đánh giá sự việc một cách
đúng đắn và sắc sảo, toàn diện, họ có thể thấy được sự việc và những mối
liên hệ khó nhận thấy từ khả năng nhận biết của mình. Từ đó, đưa ra được
những giải pháp hiệu quả và sáng tạo dựa trên những kiến thức và kinh
nghiệm liên quan của bản thân.
Khả năng trí tuệ có liên quan tích cực đến khả năng lãnh đạo. Hầu hết các
nhà lãnh đạo có trí thông minh cao hơn những người còn lại, thường được
thể hiện rõ qua khả năng giao tiếp, cách thể hiện quan điểm, lập luận và lên
kế hoạch,…
Mặc dù sự thông minh được đánhgiá cao, khả năng trí tuệ được lãnh đạo
được cho rằng không nên quá khác biệt so với nhân viên vì điều này sẽ dẫn
dến tác động nghiệp, khiến cho việc giao tiếp trở nên khó khăn vì suy nghĩ
và ý tưởng của nhà lãnh đạo quá cao siêu để nhân viên có thể “hấp thụ”
được.
2.1.2 Sự tự tin
Sự tự tin là khả năng chắc chắn về năng lực và kỹ năng của chính bản thân mình.
Với vai trò là một người dẫn dắt và định hướng tổ chức, người lãnh đạo cần phải
có sự tự tin để có thể đưa ra được những quyết định, hướng đi đúng đắn cho tổ
chức. Đặc biệt, sự tự tin của họ sẽ là nguồn cảm hứng to lớn để các nhân viên trong

4
 tổ chức tin tưởng với mục tiêu và con đường tổ chức nhằm hoàn thành nhiệm vụ
của mình.
Lãnh đạo gắn liền với sự ảnh hưởng cho người khác, bởi vậy, sự tự tin của lãnh
đạo làm nên sự an tâm của người khác và chính họ, hơn thể nữa sẽ truyền động lực
cho thấy rằng họ có khả năng vững chắc để làm nên thành công cho tổ chức..
2.1.3 Sự quyết tâm
Sự quyết tâm là sự nỗ lực và tập trung trong việc gắn bó và hoàn thành công việc của
mình, là khả năng giúp một cá nhân cố gắng tiếp tục hoàn thành công việc bất chấp khó
khăn. Sự quyết tâm được thể hiện qua sự chủ động, kiên trì, uy thế và sự cương quyết
hoàn thành công việc và không bỏ cuộc kể cả khi gặp khó khăn.

Việc lãnh đạo tổ chức luôn mang tính chất khó khăn với sự biến động liên tục yêu cầu
những người thực hiện và đặc biệt là nhà lãnh đạo phải có lòng quyết tâm thì mới có thể
hoàn thành công việc của mình cho đến cùng. Trong hoàn cảnh khó khăn, thì lòng quyết
tâm, sự “máu lửa” của người lãnh đạo sẽ là điều truyền động lực cho nhân viên và cả
chính bản thân họ tiếp tục tiến lên phía trước. Thiếu đi lòng quyết tâm, nhà lãnh đạo và cả
tổ chức sẽ khó mà tiếp tục phát triển và đi lên.

2.1.4 Tính chính trực

Chính trực là sự trung thực và sự tuân theo các nguyên tắc, tiêu chuẩn đạo đức một cách
nghiêm ngặt, chặt chẽ. Sự chính trực đòi hỏi một sự quyết tâm lớn để đối lại với những
khó khăn hay cám dỗ về lợi ích không chính đáng đến từ bên ngoài.

Tính chính trực làm nên sự uy tín của một nhà lãnh đạo. Một nhà lãnh đạo với tính chính
trực sẽ tạo nên niềm tin mạnh mẽ đối với nhân viên về ý nghĩa của những điều họ làm,
truyền cảm hứng cho nhân viên và chính họ để cố gắng quyết tâm cống hiến cho tổ chức.

Nhà lãnh đạo đại diên cho một tổ chức, vì vậy, họ phải đảm bảo được hình ảnh trung
thực, liêm chính của bản thân, để nhân viên và xã hội có thể noi theo.

2.1.5 Khả năng ngoại giao tốt

5
 Khả năng ngoại giao là khả năng giao tiếp hay thương lượng, đàm phán giữa những các
cá nhân với nhau. Người có khả năng ngoại giao tốt là người làm chủ được giao tiếp và
biết cách tận dụng điểm mạnh, những lý luận chặt chẽ để đạt được mục tiêu giao tiếp.

Khả năng ngoại giao tốt của nhà lãnh đạo được thể hiện qua sự phóng khoáng, thân thiện,
lịch thiệp, nhã nhặn và khéo léo.  

Việc sở hữu khả năng ngoại giao tốt sẽ giúp cho nhà lãnh đạo xây dựng được các mối
quan hệ tốt và quý giá đối với cả nhân viên và cả những người quan trọng có yếu tố quyết
định trong việc thành công của tổ chức như đối tác, khách hàng, …

2.1.6 Cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm

Cách tiếp cận này tập trung chủ yếu vào những nhà lãnh đạo mà không tập trung vào
những người đi theo và hoàn cảnh.

Đánh giá những đặc điểm giúp những nhà lãnh đạo xác định khi nào họ cần nâng cao chất
lượng bản thân hoặc di chuyển sang một vị trí khác trong công ty.

Đánh giá đặc điểm đưa ra cho mỗi cá nhân một cái nhìn rõ ràng hơn về họ. Nên làm thế
nào để phù hợp với hệ thống cấp bậc của tổ chức? Nên thay đổi như thế nào để phát huy
những điểm mạnh và hạn chế những điểm yếu của bản thân?

Thông qua phân tích đặc điểm của bản thân, quản lý có thể biết được điểm mạnh và điểm
yếu của họ và cảm nhận được những người khác trong tổ chức thấy họ như thế nào.

Các tổ chức thường sử dụng công cụ đánh giá đặc điểm.

2.2 Lý thuyết về tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng

Kỹ năng là khả năng sử dụng tư duy và kiến thức để để hoàn thành mục tiêu đề ra. Kỹ
năng khác với đặc điểm ở chỗ đây là những yếu tổ có thể rèn luyện được thay vì là bẩm
sinh và chỉ có ỏ một số cá nhân nhất định.

6
Theo nghiên cứu của Katz, quản trị hiệu quả phụ thuộc vào ba kỹ năng cơ bản: khả năng
chuyên môn, khả năng nhân sự và khả năng tư duy.

2.2. 1 Khả năng chuyên môn

Mọi người đều cần chuyên môn. Người quản lý cũng phải có chuyên môn. Điều này cũng
đúng đối với các nhà lãnh đạo trong bất kỳ tổ chức nào, nhưng chuyên môn thậm chí còn
quan trọng hơn, đặc biệt là trong các tổ chức mà mức độ chuyên môn này là một sản
phẩm cạnh tranh lớn trên thị trường.

Chuyên môn bổ sung cho khả năng hình thành ý tưởng lãnh đạo. Nhìn xa trông rộng
không phải đến từ 'mơ ước', mà đến từ sự tích hợp các loại kiến thức khác nhau. Ở đây,
chuyên môn sâu và rộng là điểm khởi đầu quan trọng cho khả năng lãnh đạo. Vai trò
chuyên môn rất quan trọng, nhưng chúng thay đổi theo từng vị trí. Các bác sĩ chỉ là
chuyên gia trong lĩnh vực của họ hạn chế đóng góp của họ trong việc giúp đỡ từng bệnh
nhân và công bố các cách tốt hơn để giúp họ thông qua nghiên cứu. nhóm đóng góp cho
cộng đồng và lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Trong vai trò lãnh đạo, các chuyên gia giỏi
phát triển các kỹ năng chuyên môn của họ ở mức độ cao mà không làm mất đi chuyên
môn của họ.

2.2. 2 Khả năng nhân sự

Khả năng nhân sự là một tập hợp các hoạt động quản lý nhằm sử dụng và sử dụng một
cách khôn ngoan và hiệu quả nhất các nguồn nhân lực trong một tổ chức.

Các nhà quản lý hoặc lãnh đạo có trách nhiệm phát triển các quy trình và nguyên tắc để
hỗ trợ và thúc đẩy tổ chức đạt được các mục tiêu kinh doanh.

Quản lý nhân sự đòi hỏi người lãnh đạo phải biết hướng dẫn, thu hút và giữ chân những
nhân viên tài năng, biết sắp xếp và phân công công việc phù hợp với năng lực của từng
người.

Vì vậy, các nhà quản trị cần có khả năng về nhân sự tốt nhằm đưa ra các giải pháp quản
lý nhân tài để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
7
2.2. 3 Khả năng tư duy

Là người dẫn dắt và định hướng doanh nghiệp, nhà lãnh đạo cần có khả năng tư duy tốt để
xác định được hướng đi đúng cho tổ chức.

Môi trường kinh doanh ngày nay gây áp lực lên những nhiệm vụ ngắn hạn và cấp bách
phải hoàn thành. Những điều này thường lấn át các kế hoạch dài hạn cho tương lai.

Tư duy chiến lược giúp các doanh nhân và giám đốc điều hành hoạch định chiến lược
kinh doanh dựa trên các ưu tiên chính và lợi thế cạnh tranh của họ, đồng thời tìm ra những
con đường tốt nhất để cải thiện vị trí kinh doanh trong tương lai của họ.

Khả năng tư duy của nhà lãnh đạo còn góp phần xây dựng mối liên kết trong tổ chức. Khi
xây dựng chính sách phát triển của công ty, các bộ phận thường đưa các mục tiêu này vào
các chiến lược và thủ tục cụ thể. Nhà lãnh đạo với tư duy tốt có khả năng cân bằng mục
tiêu chung của công ty với mục tiêu riêng của mỗi nhân viên.

2.2. 4 Mô hình kỹ năng của nhà lãnh đạo

Mô hình "Năm thực hành" của Peter Drucker

Peter Ferdinand Drucker cho rằng các nhà quản lý cần có kinh nghiệm thực tế và hoạt
động vì họ cần khả năng thực hiện các nỗ lực có hệ thống để giữ các công việc quan trọng
ở giữa dưới sự kiểm soát của họ. Theo Peter Drucker, năng lực bao gồm:

- Khả năng quản lý thời gian của bản thân. Người quản lý giỏi là người biết và quản
lý những gì họ đang làm trong thời gian của riêng họ.
- Hành vi hướng đến kết quả. Các nhà quản lý hiệu quả luôn tập trung vào sự đóng
góp của họ vào kết quả và điều phối các nỗ lực của họ theo cách thức định hướng
kết quả.
- Khả năng nuôi dưỡng sức mạnh ban đầu. Các nhà lãnh đạo hiệu quả luôn biết cách
hành động dựa trên thế mạnh của bản thân, điểm mạnh của cấp trên, đồng nghiệp,
cấp dưới và trong các tình huống, trước tiên không nghĩ đến những điều không thể.

8
 - Khả năng lựa chọn các khu vực để tập trung vào. Các nhà quản lý biết cách tập
trung nỗ lực của họ vào nhiều lĩnh vực chính mà hành động có chất lượng có thể
tạo ra kết quả vượt trội.
2.2. 5 Khả năng ra quyết định.
Người quản lý có năng lực đưa ra các quyết định hiệu quả và theo quy luật, bắt đầu
các bước cần thiết theo trình tự mong muốn. Đồng thời, các quyết định hiệu quả
luôn dẫn đến sự thay đổi. Đôi khi nhà lãnh đạo phải vượt qua những bất đồng và
hiểu rằng nhiều quyết định nhanh chóng dẫn đến những quyết định không chính
xác.

CHƯƠNG 3: THẢO LUẬN VỀ ƯU ĐIỂM VÀ NHƯỢC ĐIỂM

3.1 Cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm

3.1.1 Ưu điểm

Cách tiếp cận đặc điểm là hấp dẫn trực quan. Phù hợp với khái niệm về đặc điểm lãnh
đạo: dẫn đầu, khác biệt.

Phương pháp này mang tính chất khái niệm hơn và nhấn mạnh đến thành phần lãnh đạo
trong quá trình lãnh đạo. Cung cấp cho bạn sự hiểu biết sâu sắc hơn về các nhà lãnh đạo
và cách các đặc điểm của họ liên quan đến quá trình lãnh đạo.

Cách tiếp cận đặc điểm là một chỉ báo đáng tin cậy. Thế mạnh về chiều rộng và chiều sâu
nghiên cứu.

Phương pháp tiếp cận theo đặc điểm cung cấp một thước đo tiêu chuẩn về những phẩm
chất mà một nhà lãnh đạo cần có. Giúp xác định điểm mạnh và điểm yếu của người lãnh
đạo và nâng cao hiệu quả lãnh đạo.

3.2.1 Nhược điểm

Đầu tiên và quan trọng nhất, sự thất bại của phương pháp tiếp cận đặc điểm trong việc
phác thảo một danh sách chính xác các đặc điểm lãnh đạo.

9
Thứ hai, cách tiếp cận đặc điểm không tính đến ngữ cảnh. Không thể giải thích sự thành
công của nhà lãnh đạo trong các tình huống khác nhau.

Thứ ba, cách tiếp cận này đã dẫn đến những quyết định rất chủ quan về các đặc điểm chủ
chốt của lãnh đạo.

Điểm cuối cùng về cách tiếp cận đặc điểm là nó không phải là một cách tiếp cận hữu ích
cho việc đào tạo và phát triển lãnh đạo.

3.2 Cách tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng

3.2.1. Ưu điểm

Phương pháp tiếp cận kỹ năng nhằm thu hút một cách trực quan. Ngay cả khi bạn không
có tố chất lãnh đạo bẩm sinh, bạn có thể cải thiện kỹ năng lãnh đạo của mình bằng cách
luyện tập.

Cách tiếp cận này cung cấp một cái nhìn rộng hơn về lãnh đạo bao gồm nhiều yếu tố như
phán đoán xã hội, khả năng giải quyết vấn đề, đặc điểm cá nhân, kinh nghiệm làm việc và
ảnh hưởng từ môi trường.

Bên cạnh đó, cách tiếp cận này cũng cung cấp cấu trúc phù hợp với hầu hết các chương
trình đào tạo lãnh đạo.

3.2.2. Nhược điểm

Các mô hình năng lực không giải thích rõ ràng sự khác biệt về đánh giá xã hội và kỹ năng
giải quyết vấn đề ảnh hưởng đến hiệu suất như thế nào. Nó gợi ý rằng các thành phần này
có liên quan với nhau, nhưng không nói rõ về cách hoạt động của nó.

Bề rộng của các phương pháp tiếp cận kỹ năng dường như mở rộng ra ngoài ranh giới
lãnh đạo.

Thành phần chính của một mô hình bao gồm các thuộc tính riêng lẻ như các đặc điểm.
Điều này làm cho mô hình không còn là một cách tiếp cận năng lực thuần túy đối với lãnh
đạo.
10
3.3 Kết luận về cách tiếp cận hiệu quả

Mỗi cách tiếp cận đều có những ưu nhược điểm riêng. Vì vậy, với những đặc điểm và kxy
năng hiện có của mỗi người và những tình huống hoàn cảnh khác nhau, nhà lãnh đạo cần
xác định được rõ điểm mạnh và yếu hiện tại của mình so với tình cảnh để có thể xây dựng
kế hoạch cải thiện đặc diểm hay kỹ năng một cách chiến lược, phù hợp với tổ chức.

CHƯƠNG 4: DẪN CHỨNG VỀ TIM COOK – CEO CỦA APPLE

4.1. Về Tim Cook và Apple

4.1.1 Về Tim Cook

Tim Cook là một kỹ sư công nghiệp, doanh nhân và nhà quản lý nổi tiếng người Mỹ. Ông
được biết đến nhiều nhất với tư cách là Giám đốc điều hành của Apple, một công ty công
nghệ lớn.

Về chuyên môn, ông đã làm việc cho tập đoàn công nghệ đình đám IBM trong nhiều
năm. Sau đó, ông giữ chức giám đốc điều hành bán lẻ của Intelligent Electronic và phó
chủ tịch thương hiệu máy tính Compaq.

Sau đó, Tim Cook gặp Steve Jobs và được mời gia nhập Apple vào tháng 3/1998. Sau khi
giữ chức Phó chủ tịch cấp cao, ông trở thành Giám đốc điều hành của Apple vào năm
2011.

Sau thành công của Steve Jobs, Tim Cook đã có nhiều thay đổi lớn, thay đổi cách làm
việc và suy nghĩ của mọi người. Bằng cách tập trung vào việc xây dựng văn hóa và loại
bỏ những kẻ hủy diệt hiệu suất, Tim Cook đã đóng góp 265,6 tỷ USD vào mức tăng
trưởng doanh thu kỷ lục của Apple trong năm 2018.

4.2.1 Về Apple

Được thành lập vào năm 1976, công ty đã có bảy giám đốc điều hành trên sáu dòng sản
phẩm chính. Với hơn 1,4 tỷ người dùng, nó sẽ trở thành thương hiệu số 1 trên thế giới. Đó
là những gì mọi người sẽ nghĩ về tập đoàn Apple.
11
Apple hoặc tên pháp lý của nó là Apple Inc. Đây là một công ty công nghệ của Mỹ có trụ
sở chính tại California. Apple chính thức được thành lập vào ngày 1 tháng 4 năm 1976,
ngày Cá tháng Tư, và tên đầy đủ của Apple là Apple Computer, Inc. Tên này đã được sử
dụng trong vài năm trước khi được đổi thành Apple Inc. hiện tại vào năm 2007.

Bên cạnh cái tên nổi tiếng Steve Jobs, Apple còn được thành lập bởi hai doanh nhân khác
là Steve Wozniak và Ronald Wayne. Giám đốc điều hành và nhân vật chủ chốt của tập
đoàn Apple hiện nay là Tim Cook.

Từ trước đến nay, tập đoàn Apple không chỉ được biết đến với tư cách là một công ty
khác, mà còn là một công ty công nghệ sở hữu dòng sản phẩm đáng thèm muốn bất kể sản
phẩm nào. Quan trọng nhất, đó cũng là công ty tự tin nói: "Tôi là nhân viên của Apple"
với bất kỳ ai muốn có cơ hội trở thành một phần của đại gia đình Apple.

Ngày nay, sau hơn 40 năm hình thành và phát triển, Apple đang ở trên đỉnh cao danh
vọng và được đánh giá là sánh ngang với các công ty lớn nhất thế giới như Google,
Microsoft và những hãng khác về tầm ảnh hưởng trong lĩnh vực công nghệ.

4.2. Áp dụng hai cách tiếp cận lãnh đạo của Tim Cook
4.2.1 Cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm

Xét về đặc điểm, Tim Cook hội tụ những đặc điểm cần có của một nhà lãnh dạo hiệu quả.

Thứ nhất là về trí thông minh. Trước khi gây ấn tượng với khả năng làm việc xuất sắc của
mình, Tim Cook đã được biết đến là một người thông minh với thành tích tốt nghiệp
ngành kỹ thuật công nghiệp tại đại học Auburn năm 1982.

Những chiến lược của Tim Cook cũng thể hiện ông là một nhà lãnh đạo thông minh với
những nước đi chiến lược và đột phá sáng tạo để nâng cao thương hiệu và doanh thu cho
Apple.

Thứ hai là về sự tự tin, đây là một điều không thể bàn cãi đối với một người dám đảm
nhận vai trò là giám đốc điều hành của gã khổng lồ Apple. Tim Cook tự tin đưa ra quyết
định của mình dù là táo bạo, ông còn khẳng định bản thân tin vào trực giác trong những
12
tình huống nhất định, và tự hào nhận mình là một CEO thuộc giới tính thứ ba và ông cảm
thấy may mắn vì điều đó.

Thứ ba là về sự quyết tâm. Sự quyết tâm của Tim Cook đầu tiên thể hiện qua việc ông
quyết tâm bỏ qua tất cả những lời cảnh báo của mọi người xung quanh mà chọn gia nhập
vào Apple sau 5 phút trò chuyện lần đầu tiên với Steve Job và trở thành người kế thừa
tiếp theo của Apple. Trong quá trình làm giám đốc điều hành ở Apple, có rất nhiều thử
thách đặt ra yêu cầuTim phải đưa ra quyết định khó khăn như việc đóng cửa hàng loạt các
nhà máy và kho hàng để thay bằng hợp đồng sản xuất gia công nhằm giảm chi phí tồn kho
sản phẩm. Hay cách ông đòi hỏi nhân viên của mình cũng phải tuân theo sự nguyên tắc
trong việc lập kế hoạch và biết mình muốn gì, cần làm gì đối với công việc trong thời gian
tới.

Tim Cook là một nhà lãnh đạo chính trực. Điều này thể hiện qua việc ông chia sẻ rất
nhiều về quy trình hoạt động của Apple, về nguyên tắc làm việc của ông và sự minh bạch
trong việc tuyển chọn nhân viên Apple.

Đặc biệt, Tim Cook được coi là nhà ngoại giao hàng đầu với phong cách ngoại giao mềm
dẻo từ trong ra ngoài tổ chức. Đối với bên trong, Tim Cook xây dựng văn háo doanh
nghiệp bằng việc chủ trưởng loại bỏ những nhân viên với tính cách bất đồng giảm bớt
những căng thẳng không đáng có trong nội bộ doanh nghiệp. Đối với bên ngoài tổ chức,
một dẫn chứng rõ ràng nhất trong khả năng ngoại giao của Tim Cook là việc Apple có thể
ở trong “mối quan hệ tay ba” giữa Trung Quốc và Mỹ vốn là hai quốc gia với nền kinh tế
hàng đầu thế giới.

Như vậy, có thể dễ dàng thấy rằng Tim Cook có rất nhiều đặc điểm nổi bật để chứng tỏ
ông là một nhà lãnh đạo tuyệt vời xét theo cách tiếp cận lãnh đạo theo đặc điểm. Cách
tiếp cận cho thấy rõ điểm mạnh của vị CEO, những phẩm chất giúp ông có thể lãnh đạo
một cách cực kỳ hiệu quả. Tuy nhiên, vì danh sách tiêu chí để đánh giá của cách tiếp cận
này là giới hạn nên không bao quát được những tiêu chí quan trọng đặc biệt khác khi nhắc
đến khả năng lãnh đạo của Tim Cook. Một ví dụ ở đây là Tim Cook rất nổi tiếng với việc

13
lắng nghe và thấu hiểu tất cả mọi người, điều này khiến cả nhân viên và khách hàng của
Apple cảm thấy họ được tôn trọng kể cả từ một vị lãnh đạo cấp cao bận rộn như Tim.

4.2.2 Cách tiếp cận lãnh đạo theo kỹ năng

Xét về khả năng chuyên môn của Tim Cook, ông có nền tảng tốt về công nghệ khi tốt
nghiệ Đại học bằng Công nghệ, 12 năm làm việc tại IBM trước khi vào Apple và tiếp tục
lấy được bằng MBA của Đại học Duke bằng cách tham gia các lớp học ban đêm khi đã
làm việc tại Apple. Tim Cook không ngừng nâng cao kiến thức của bản thân qua nhiều
cách khác nhau, từ sự chủ động học tập ở trường lớp, các khóa học mà còn học từ thất bại
của bản thân và người khác, đến cả học tập qua việc quan sát và lằng nghe khách hàng
cũng như tất cả mọi người xung quanh.

Xét về khả năng nhân sự của Tim Cook, ông đã rất xuất sắc xây dựng thành công một nền
văn hóa doanh nghiệp mạnh cho Apple nơi mà mọi người dành cho nhau sự tôn trọng
tuyệt đối không kể những khác biệt về cấp bậc trong công ty. Khi ở Apple, nhân viên
được cho không gian để sáng tạo, để làm việc trong một môi trường thúc đẩy cảm hứng,
nhân viên được giao những nhiệm ụ khó khăn hơn mức năng lực hiện tại để liên tục nâng
cao giới hạn khả năng của bản thân và thúc đẩy nghiêm khắc nhân viê phải luôn giữ
nguyên tắc cho bản thân trong công việc họ làm, trong kế hoạch của họ và phải luôn ghi
nhớ sứ mệnh tầm nhìn và giá trị của tổ chức.

Khả năng tư duy là một điều nổi bật không phải bàn cãi đối với vị giám đốc điều hành của
Apple là Tim Cook. Trái ngược với nhiều CEO lo ngại mạo hiểm nên không theo đuổi
những chiến lược có nhiều rủi ro. Ông không ngại theo đuổi những chiến lược có độ rủi
ro cao nhưng bằng tài năng, trí thông minh, ông đã chứng tỏ bản thân là nhà lãnh đạo tài
năng, sẵn sàng đương đầu với những rủi ro. Khả năng tư duy của Tim Cook còn được thể
hiện qua cách ông đầu tư nghiêm túc vào việc lắng nghe khách hàng và nhân viên của
mình để luôn luôn hiểu và thay đổi tốt hơn.

14
 Như vậy, đối với cách tiếp cận theo kỹ năng, Tim Cook càng thể hiện rõ bản thân sở hữu
và ngày càng nâng cao những kỹ năng của mình như một nhà lãnh đạo tuyệt vời của
Apple.

CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN

5.1 Kết luận

Nhìn chung, lý thuyết về hai cách tiếp cận cung cấp thông tin rất chi tiết và hữu ích trong
việc đánh giá nhằm cải thiện sự lãnh đạo hiệu quả trong tổ chức. Qua đây, các nhà lãnh
đạo sẽ biết được những đặc điểm và kỹ năng cần thiết của một nhà lãnh đạo, đây sẽ là
công cụ hữu ích cung cấp cho nhà lãnh góc nhìn sâu sắc hơn khả năng lãnh đạo từ đó rèn
luyện và phát huy thêm cho bản thân. Nhà lãnh đạo truyền cảm hứng, hỗ trợ cấp dưới làm
việc hiệu quả và cấp dưới mang lại thành tựu, lợi ích cho tổ chức, đó là sự tương tác hai
chiều, đôi bên cùng có lợi khi thực hiện những lý thuyết này trong hoạt động lãnh đạo.

Tim Cook là là một nhà lãnh đạo tuyệt vời, ông thể hiện các kỹ năng, hành vi và đặc điểm
phù hợp với phương pháp lãnh đạo hiệu quả. Việc không ngừng cố gắng nâng cấp và cải
thiện bản thân chính là yếu tố quan trọng khiến ông trở thành một nhà lãnh đạo tài ba và
đáng kính, đem đến sự thành công tuyệt vời của gã khổng lồ Apple.

5.2 Đề xuất cho nghiên cứu tiếp theo

Không có điều gì là hoàn hảo, hai lý thuyết này đều chưa thực sự được hoàn thiện và còn
mắc nhiều nhược điểm. Vì vậy, tác giả đề xuất tiếp tục thực hiện những nghiên cứu bổ
sung để tạo sự thống nhất và vững chắc cho cơ sở lý thuyết của đường dẫn mục tiêu và
mô hình lãnh đạo chuyển đổi. Hơn nữa, cần có thang đo mức độ hiệu quả cụ thể khi áp
dụng hai lý thuyết này vào thực tiễn để nhà lãnh đạo có thể đối chiếu kết quả và điều
chỉnh hành vi. Ngoài ra, yếu tố nhân khẩu học cũng nên được xem xét nghiên cứu để
thêm vào hai lý thuyết này nhằm so sánh sự khác biệt giữ nhu cầu, sự thỏa mãn và mức

15
độ ảnh hưởng của các đặc điểm và kỹ năng lãnh đạo trên các đối tượng có giới tính, độ
tuổi, nơi sinh sống khác nhau.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Bass, B. M. (1990). Handbook of leadership. New York: Free Press.

Bass, B. M., & Steidlmeier, P. (1999). Ethics, character, and authentic transformational

leadership behavior. The Leadership Quarterly, 10(2), 181–217.

https://doi.org/10.1016/S1048-9843(99)00016-8

16