ZAMİRLER

Kelimeden önce geçen bir ismin yerini tutan ve kelimenin sonunda ona bitişik olarak gelen zamirlere
“Muttasıl Zamirler” yani “Birleşik Zamirler” denir. Muttasıl zamirler bir isme, bir harfe veya bir fiile bitişik
olarak gelebilir. Muttasıl zamirler bitiştikleri kelimenin anlamına bağlı olarak anlam kazanırlar. İsimlere
bitiştiklerinde “benim, senin, onun, bizim, sizin, onların” anlamlarına gelen iyelik zamirleri olurlar. “Benim
evim, sizin arabanız, onların sınıfı” gibi. Muttasıl zamirler taşıdıkları görevlere göre üç kısma ayrılırlar:
1- Merfu muttasıl zamirler
2- Mensub muttasıl zamirler
3- Mecrur muttasıl zamirler

Merfu muttasıl zamirler: Mazi, muzari ve emir Muzari fiile bitişen muttasıl zamirler şöyledir: (Cemi
fiillere
Fiillerinbitişip sonuna
fail görevi gören zamirlerdir. 
birleşen Mazi
muttasıl müennesler hariç diğer sigaların sonundaki “nun”
fiile bitişip fail görevi gören merfu muttasıl
zamirler zamire dâhil değildir. Diğer sigalardaki zamir “nun”dan
zamirler
Mansub şunlardır:
muttasıl zamirler: Fiillere bitişip meful önceki harftir.)
görevi gören ve fiile benzeyen harflere bitişip
Cemi olanMüsenn
isimleri zamirlerdir. Müfred
Bunlar, cümledeki yerleri Cemi Müsenna Müfred
a
nasb olmayı gerektirdiği için bu ismi alırlar. Mansub
muttasıl zamirler şunlardır: ‫ون‬ ‫ان‬ …. Gaib
‫وا‬ ‫ا‬ Gaib
Cemi Müsenna Müfred َ‫ن‬ ‫ان‬ …. Gaibe
َ‫ن‬ ‫تَا‬ … Gaibe
‫ـ ُه ْم‬ ‫ـ ُه َما‬ ُ ‫ـه‬ Gaib ‫ون‬ ‫ان‬ …. Muhatab
‫تُ ْم‬ ‫تُ َما‬ َ‫ت‬ Muhatab
َّ‫ـ ُهن‬ ‫ـ ُه َما‬ ‫ـ َها‬ Gaibe َ‫ن‬ ‫ان‬ ‫ين‬ Muhataba
َّ‫تُن‬ ‫تُ َما‬ ‫ت‬
ِ Muhataba
‫ـ ُك ْم‬ ‫ـ ُك َما‬ ‫ـ َك‬ Muhatab …. …. …. Mütekelli
‫نَا‬ ‫نَا‬ ُ‫ت‬ Mütekelli m
َّ‫ـ ُكن‬ ‫ـ ُك َما‬ ‫ـ ِك‬ mMuhataba

‫ ـنَا‬fiile bitişen
Emir ‫ ـنَا‬muttasıl zamirler
‫ـى‬ Mütekellim
şöyledir

‫و‬ ‫ا‬ …. Emir muhatab

َ‫ن‬ ‫ا‬ ‫ى‬ Emir muhataba

Mecrur muttasıl zamirlere: Mansub muttasıl zamirler tablosundaki muttasıl zamirler isimlere bitiştiklerinde
muzafun ileyh olacakları için; ayrıca harf-i cerden sonra geldiklerinde mecrur olacakları için mecrur muttasıl zamirler
ismini alırlar.
Müstetir zamirler: Munfasıl ve muttasıl zamirlerin dışında, bazı fiillerin gizli faili olarak gelen ve aslında munfasıl
zamir olan “müstetir zamir” yani “gizli zamir” dediğimiz bir zamir grubu daha bulunur. Şimdi fiillere göre müstetir
zamirleri öğrenelim

Mazi fiildeki müstetir zamir: ‫ت‬ ْ َ‫ َكتَب‬- ‫َب‬

َ ‫ َكت‬-müzekker için- “yazdı” manasındadır. Burada, müz-müen. için “o”
manasındaki  ‫ ِه َى‬ -‫ه َُو‬  faildir ve müstetir zamirdir.
Muzari fiillerdeki müstetir zamir: ُ‫ تَ ْكتُب‬-  ُ‫يَ ْكتُب‬  -müz/müens. için- “yazıyor, yazar” manasındadır. Burada,
“o” manasındaki  ‫ ِه َى‬- ‫ هُ َو‬faildir ve müstetir zamirdir.
Emr-i hazırdaki müstetir zamir: ْ‫ُأ ْكتُب‬  -müzekker için- “yaz” manasındadır. Burada,  “sen” manasındaki 
َ‫َأ ْنت‬  faildir ve müstetir zamirdir. Emr-i hazırın diğer sigalarında müstetir zamir yoktur; diğer sigalarda zamir
açıkça gözükmektedir.

Arapça'da öğrenilmesi ve bilinmesi gereken en önemli konulardan birisi de zamîrler konusudur. Türkçe'de

de yeri çok büyük olan zamirler bu dil için de aynı öneme hâizdir. Kullanım açısından farklılık arzetse de
görev açıdan farkları yoktur.
 ZAMİRLER
Zamîr (‫)الضمير‬: İsmin yerini tutan ma'rife isimdir.
Zamîrler ikiye ayrılır.
1- Munfasıl (Ayrık) Zamîrler (‫ )الضمير المنفصل‬: Başka bir kelimeyle bitişmeyen ayrık zamîrlerdir. Bu da
kendi içinde ikiye ayrılır.
2- Muttasıl (Bitişik) Zamîrler (‫ )الضمير المتصل‬: Kelimenin sonuna gelip onunla birleşen, bitişik zamîrlerdir.
Bu da kendi içinde üçe ayrılır.
Şimdi ilk zamîr olan munfasıl (ayrık) zamîrleri sizlere anlatmaya çalışalım:
1- Munfasıl (Ayrık) Zamîrler (‫ )الضمير المنفصل‬: Bu zamirlerin kelimeden ayrı şekilde yazıldığını ve iki
bölüme ayrılıdığını ifade etmiştik. O iki bölüm zamîrler ise şunlardan ibarettir:
A) Merfû Munfasıl Zamîrler (‫ )الضمير المنفصل المرفوع‬: Genel ifadeyle söze, cümleye kendisiyle başlanılan
zamîrlerdir. Tekil (müfred), ikil (tesniye) ve çoğul (cemî) olduğu gibi eril (müzekker) ve dişil (müennes)
olarak da gruplandırılırlar. Ayrıca ğâib (yanımızda olmayan) muhatab (muhatab olduğumuz, karşımızda,
yanımızda olanlar) ve mütekellim (kendi kendimiz) diye kişinin yerine konumuna göre de gruplanırlar.
*Merfû olarak nitelenmesinin sebebi ise cümle başlarında olduklarında özne olmaları ve arapçada özne olan
kelimenin "ötre" alarak merfu görevini üstlenmesidir.

B) Mansûb Munfasıl Zamîrler (‫ )الضمير المنفصل المنصوب‬: Genel olarak mef*ulun bih (nesne) olan
zamîrlerdir. Bunlar da tekil (müfred), ikil (tesniye) ve çoğul (cemî) olduğu gibi eril (müzekker)
ve dişil (müennes) olarak da gruplandırılırlar. Ayrıca ğâib (yanımızda olmayan) mukhatab (muhatab
olduğumuz, karşımızda, yanımızda olanlar) ve mütekellim (kendi kendimiz) diye kişinin yerine konumuna
göre de gruplanırlar.
*Mansûb olarak nitelenmesinin sebebi ise cümle sonlarında veya ortalarında gelerek nesne (mef*ulun bih)
olmaları ve arapçada nesne olan kelimenin "fetha" alarak mansub görevini üstlenmesidir.
***Not: "Esre" alarak mecrûr olan mef*uller (nesneler) de mevcut ama onlar ilerde muttası zamîrler
konusunda işlenecektir.

Şimdi de bu konudaki örneklere bakalım ve konuyu iyice kavramaya çalışalım:

‫ = شربته اياه‬Şeribtühü iyyâhu = Onu ona içirdim.
Burada "neyi, kime" sorusunu sorduğumuzda aldığımız cevap nesneyi bize veriyor. Bu
nedenle mansub olarak cümledeki yerini alıyor. Burada yer alan iyyâ'ların tek başına bir manası ve i'rabı
yoktur. Sadece zamîrlerin kelimeden ayrı olarak yazılmasını sağlamaktadır.