CHƯƠNG 1:

CHƯƠNG 2: MÔ HÌNH CHỐNG VA XÔ VÀ LÝ THUYẾT

PHƯƠNG PHÁP TÍNH TOÁN

2.1 Lựa chọn mô hình tính toán tải trọng va xô tàu thuyền ở Việt Nam.
Qua các đặc điểm về tự nhiên ở khu vực, cũng như hệ thống vận tải thủy, các
phương pháp tính toán tải trọng tàu thuyền, các giải pháp chống va xô tàu
thuyền đã nêu ở phần tổng quan cho thấy:
Tiêu chuẩn thiết kế cầu cống theo trạng thái giới hạn 22TCN 18-1979 của Bộ
GTVT ban hành năm 1979 hiện nay đã hết hiệu lực. Trong tiêu chuẩn này các
quy định về kích thước tàu thuyền thiết kế không được nêu cụ thể. Việc thay thế
cấp sông I÷VII của tiêu chuẩn CH 200-62 (Liên Xô cũ) bằng cấp tải trọng
100T÷12000T với vận tốc tàu lai dắt vào cảng của tiêu chuẩn CH-144-60 dẫn
đến các giá trị lực va xô rất nhỏ, không phù hợp thực tế. Vả lại, tiêu chuẩn này
cũng chỉ xét đến tải trọng toàn phần tàu thiết kế mà không xét đến điều kiện cụ
thể của từng đoạn sông hay kết cấu cầu ...
Phương pháp lựa chọn tàu thiết kế AASHTO là phương pháp tiên tiến, khoa
học, dựa trên cơ sở lý thuyết độ tin cậy trong đó tàu thiết kế được lựa chọn là
tàu điển hình đại diện cho tàu thuyền giao thông dưới cầu. Giá trị lực va xô tàu
thuyền được xác định trên cơ sở có xét đến mối quan hệ kêt cấu cầu, yếu tố hình
học đường thủy, kích thước, tải trọng, vận tốc, hướng di chuyển và tần suất xuất
hiện của tàu thuyền trên sông.
Hiện nay, tiêu chuẩn thiết kế cầu 22TCN 272-05 do Bộ GTVT ban hành năm
2005 đã cập nhật phương pháp tính tải trọng va xô tàu thuyền của AASHTO
trên cơ sở điều kiện cụ thể ở Việt Nam. Tuy nhiên để có kết quả có độ tin cậy
cao, tại Việt Nam khi áp dụng các phương pháp này đòi hỏi việc thu thập khảo
sát các số liệu đầu vào gặp nhiều khó khăn. Các số liệu điều tra về tàu thuyền,
các sự kiện va chạm, mật độ tàu qua lại trên sông không đầy đủ. Vì vậy, đối với
cầu xây dựng mới, để thuận tiện cho công tác tính toán, tàu và xà lan thiết kế
được xác định theo cấp đường sông với các kích thước cơ bản như bảng tra của
tiêu chuẩn 22TCN 272-05 như đã nêu ở Chương I.
Các phương pháp trên chủ yếu áp dụng phân tích, tính toán thiết kế cho cầu
chính vượt sông. Khi thiết kế kết cấu chống va xô hiện nay, chưa có quy định cụ
thể chi tiết cho từng loại kết cấu chống va. Vì vậy, việc phân tích đánh giá để
lựa chọn phương pháp tính toán thiết kế cho kết cấu chống va là cần thiết. Để
thuận tiện trong việc tính toán và phù hợp với hệ thống tiêu chuẩn thiết kế cầu
22TCN 272-05, kiến nghị sử dụng mô hình thiết kế của AASHTO được trình
bày ở trang sau để nghiên cứu và lựa chọn phương pháp tính toán cho các giải
pháp chống va xô.
Hiện nay, các nhà thiết kế khi thiết kế cầu chỉ chú ý đến an toàn của công trình
cầu mà không quan tâm đến hư hỏng của tàu thuyền, chưa xem xét đến hiệu quả
kinh tế khi cho phép tàu thuyền va xô trực tiếp vào công trình cầu. Việc quan
tâm, nghiên cứu thiết kế các giải pháp chống va khác nhau cho phù hợp với đặc

1/c2
 điểm của từng dòng sông và vận tải thủy trên dòng sông đó chưa được quan tâm
đúng mức.
Trên cở sở các nghiên cứu trong và ngoài nước, trong chương này sẽ phân tích
xác định lực va xô tàu thuyền và lựa chọn giải pháp chống va xô cho các công
trình cầu, đặc biệt tại khu vực ĐBSCL.
2.2 Mô hình công tác thiết kế chống va xô theo AASHTO

X¸c®inh
X¸c ®ÞnhcÊp
®Æchang
tr­ng cñaträng
quan s«ng
th«ngthuyÒn.

X¸c ®Þnh ®Æc tr­ng cña tµu

X¸c ®Þnh ®­êng ®i cña tµu

Xe m 4.2.

X¸c ®inh vËn tèc cña tµu

ThiÕt kÕ cÇu vµ s¬ ®å bè trÝ s¬ bé

X¸c ®Þnh ®é s©u cña n­íc

X¸c ®Þnh tèc ®é va cña tµu

PP I (22TCN 272-05) PP Ph©n tÝch PP II vµ III cho luång ch¶y

ngÇm.

X¸c ®Þnh tµu thiÕt kÕ

X©c ®Þnh n¨ng l­îng va

X¸c ®Þnh lùc va

§¸nh gi¸ møc ®é ®¸p øng cña cÇu

KiÓm tra ®iÒu chØnh l¹i ThiÕt kÕ cho lùc va

kÕt cÊu\ cÊu tróc ch¹m

ThiÕt kÕ hÖ thèng b¶O vÖ cÇu

Hoµn thiÖn thiÕt kÕ

2/c2
 PP II

X¸c ®Þnh sè, lo¹i vµ kÝch cì cña tµu

X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu chÊp nhËn

X¸c ®Þnh x¸c suÊt sai l¹c

X¸c ®Þnh x¸c suÊt h×nh häc

X¸c ®Þnh lùc va

X¸c ®Þnh c­êng ®é bÒn v÷ng cña

cÇu

X¸c ®Þnh x¸c suÊt sËp ®æ

X¸c ®Þnh tÇn suÊt sôp ®æ n¨m

X¸c ®Þnh tµu thiÕt kÕ

CÇu cã thÝch hîp kh«ng

KiÓm tra l¹i ®é

bÒn cña cÇu

PP III
KiÓm tra l¹i
cÊu tróc cña
X¸c ®Þnh chi phÝ cã thÓ
cÇu.
tr¸nh ®­îc háng hãc

X¸c ®Þnh hÖ thèng b¶o vÖ Cã ph¶i chi phÝ

b¶o vÖ cÇu lµ

Hoµn thiÖn thiÕt kÕ

3/c2