ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΆ ΤΗΣ ΓΕΝΙΑΣ ΤΟΥ 1920

Η ποιητική γενιά του 1920

Ο όρος λογοτεχνική γενιά γεννήθηκε στη Γαλλία , όπου οι σπουδές της Λογοτεχνίας ,
στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, προσανατολίστηκαν στην ιστορική
προσέγγιση της Λογοτεχνίας. Ο Albert Thibaudet ( κριτικός και ιστορικός της
Λογοτεχνίας ) καθιέρωσε τον όρο genetation litteraire, θέλοντας να σημειώσει και
να αποδώσει τη σημαντικότητα της ιστορικής εξέλιξης για τη μελέτη της γαλλικής
λογοτεχνίας.

Στην Ελλάδα ο όρος αυτός εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1920 ,
αλλά εδραιώθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1930 , αφού τον χρησιμοποίησε ο
εικοσιτετράχρονος τότε Γ.Θεοτοκάς, πολλές φορές, στο βιβλίο του « Ελεύθερο
Πνεύμα» το 1929 , που θεωρείται από όλους το πνευματικό μανιφέστο της γενιάς του
1930. Βέβαια να σημειώσουμε ότι πολλοί κριτικοί έχουν εκφράσει σοβαρές
επιφυλάξεις για τον κατακερματισμό της ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας σε
γενιές, περίπου ανά δεκαετία.

Η γενιά του 1920 στην Ελλάδα επηρεάστηκαν από το νέο λογοτεχνικό ρεύμα που
γεννήθηκε στην Ευρώπη στις αρχές του 20ου αιώνα, το ρεύμα του Συμβολισμού.

Ο Συμβολισμός

• χρησιμοποιεί σύμβολα για να εκφράσει ιδέες, ψυχικές καταστάσεις και

συναισθήματα

• χαρακτηρίζεται από μουσικότητα, υποβλητικότητα και μελαγχολική διάθεση

που δημιουργούν ένα κλίμα ρευστότητας και ασάφειας

• αποσύνδεση των λέξεων από το αρχικό νόημά τους και

επανασημασιοδότησή τους

• κλίμα μελαγχολίας

• χαλάρωση στην αυστηρή μετρική

• αφθονία εκφραστικών τρόπων

Οι ποιητές που συγκαταλέγονται στη γενιά του 1920 διαμόρφωσαν καθοριστικά τον
εσωτερικό τους κόσμο από τις δραματικές ιστορικές εξελίξεις : Εθνικός διχασμός,
Μικρασιατική καταστροφή, διάψευση εθνικών οραμάτων, ανατροπή αξιών και
κοινωνική αναστάτωση , αστάθεια της πολιτικής ζωής. Το μοναχικό άτομο ,που
βρίσκει παρηγοριά στις αναμνήσεις του παρελθόντος, εγκλωβισμένο στην εχθρική
πραγματικότητα με την οποία θέλει να διαρρήξει τις σχέσεις του , σκιαγραφεί την
ποιητική φυσιογνωμία των ποιητών αυτής της γενιάς.

1
Οι ποιητές της γενιάς του 1920 μπορούν να διακριθούν σε δύο ομάδες :

Α) Συμβολιστές (1900-1910)

• Γ. Καμπύσης, Κ. Χατζόπουλος, Μ. Μαλακάσης, Λ. Πορφύρας, Ι. Γρυπάρης κ.ά

• Διατηρούν περισσότερους δεσμούς με την παράδοση

• Χρήση συμβόλων για την έκφραση ψυχικών καταστάσεων

• Μουσικότητα

• Υπαινικτική διαδοχή λέξεων και εικόνων

Β) Νεοσυμβολιστές ή Νεορομαντικοί (1910-1920)

Α. Μελαχρινός, Ρ. Φιλύρας, Ν. Λαπαθιώτης, Μ. Παπανικολάου, Κ. Ουράνης, Κ.

Καρυωτάκης, Μ. Πολυδούρη, Τ. Άγρας

• Ποίηση χαμηλόφωνη και αδιέξοδη

• Έκφραση της γενικής κόπωσης και της αίσθηση του ανικανοποίητου

• Ανατροπή της λογικής συγκρότησης του ποιήματος

• Ανανέωση των τρόπων έκφρασης πεζολογικά στοιχεία

• Ποιήματα με σαφέστατο κοινωνικό περιεχόμενο , όπως του Κ. Καρυωτάκη