ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ

ΝΕΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Η γενιά του μεσοπολέμου
 O συμβολισμός
παρουσιάστηκε στη Γαλλία
κατά τις δύο τελευταίες
δεκαετίες του
19ου αιώνα ως αντίδραση
στο νατουραλισμό
(πεζογραφία) και στον
παρνασσισμό
(ποίηση).
Τον Σεπτέμβριο του 1886,
ο Γάλλος ποιητής Jean
Moreas (ο ελληνικής
καταγωγής Ιωάννης
Παπαδιαμαντόπουλος)
δημοσιεύει το μανιφέστο
του συμβολισμού, που θα
κυριαρχήσει στη γαλλική
ποίηση ως και τις πρώτες
δεκαετίες του 20ου αιώνα.
 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ

Αντλεί τα θέματά του από την

υποκειμενική ζωή και τον
εσωτερικό κόσμο του λογοτέχνη:
από τα συναισθήματα, τις ιδέες,
τις μεταφυσικές  ανησυχίες.
• Το εννοιολογικό περιεχόμενο των λέξεων (και του
ποιήματος) περιορίζεται, μπαίνει σε δεύτερη μοίρα
• Η εξωτερική και εσωτερική πραγματικότητα
υποβάλλεται με τρόπο συγκεχυμένο.  
• Ο ποιητής βλέπει τον εξωτερικό κόσμο μόνο σαν
σύμβολο της ατομικής του ζωής, συσχετίζοντας τις
ψυχικές καταστάσεις του με τα πράγματα, που
γίνονται σύμβολα κυρίως των συναισθημάτων του
• Ενδιαφέρεται για τη λέξη όχι τόσο ως νόημα
(παρατηρείται μερικές φορές νοηματική ασάφεια)
αλλά κυρίως ως ήχος: ενδιαφέρεται για τη
μουσικότητα, για την ηχητική ποιότητα καθώς και
για την υποβλητικότητα των λέξεων.
• Χαρακτηρίζεται από υποβλητικότητα, θολή και
ρευστή ατμόσφαιρα, από ασάφεια.
• Οι ιδέες και τα συναισθήματα δεν λέγονται
καθαρά, αλλά υποβάλλονται μέσω εικόνων-
συμβόλων.  
• Αγαπημένα θέματα και
εκφραστικά μέσα
Η απαισιοδοξία, η μελαγχολία
και η θλίψη,  
το ανεκπλήρωτο του έρωτα,
η απώλεια και η νοσταλγία.
 Η πρώτη ομάδα Ελλήνων συμβολιστών ποιητών
• Ανήκει στη Νέα Αθηναϊκή Σχολή και αντλεί από
τη γενιά του 1880, του Κωστή Παλαμά.
• Ο ίδιος ο Κωστής Παλαμάς μεταβαίνει προς το
συμβολισμό.
• Στην Ελλάδα ποιητικά έργα με εμφανή τα
χαρακτηριστικά του συμβολισμού εμφανίζονται
στη δεκαετία του 1890.
• Ένας από τους εισηγητές και θεμελιωτές του
νεοελληνικού συμβολισμού θεωρείται ο
Κωνσταντίνος Χατζόπουλος
• Άλλοι ποιητές που πέρασαν στο συμβολισμό: Λ.
Πορφύρας, Μ. Μαλακάσης, Ι. Γρυπάρης (ο οποίος
έγραψε και παρνασσιακά ποιήματα), κλπ.
 Η δεύτερη ομάδα Ελλήνων συμβολιστών
(Νεοσυμβολιστές)
• Εμφανίζεται γύρω στη δεκαετία 1910-1920, ανήκει
στην περίοδο του Μεσοπολέμου.
• Η ποίησή τους χαρακτηρίζεται από έντονη
απαισιοδοξία, είναι ποίηση του αδιέξοδου και του
ανικανοποίητου, της παρακμής.
• Κυριότεροι εκπρόσωποι:  Κ. Γ. Καρυωτάκης, Κ.
Ουράνης, P. Φιλύρας, Μ. Παπανικολάου, Τ. Άγρας,
Ναπολέων Λαπαθιώτης, Μαρία Πολυδούρη, Τ. Κ.
Παπατσώνης, κλπ