Professional Documents
Culture Documents
ชื่อ-นามสกุล..................................................................................
ชั้น ม.1/..... เลขที่......
ครูผู้สอน..................................................................................
ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2563
โรงเรียนสามเสนวิทยาลัย
สารบัญ
เรื่อง หน้า
สมการ 1
- สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว 1
การนาความรู้เกี่ยวกับสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวไปใช้ในชีวิตประจาวัน 9
Page |1
1. สมการ (Equation)
สมการ เป็นประโยคที่แสดงการเท่ากันของจานวน โดยมีสัญลักษณ์ “=” บอกการเท่ากัน สมการ
ซึ่ งมี x เป็ น ตัว แปรและมี รู ป ทั่ ว ไปเป็ น ax b 0 เมื่ อ a, b เป็ น ค่ าคงตั ว และ a 0 เรี ย กว่ า
สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว
การแก้สมการ คือ การหาคาตอบของสมการ
คาตอบของสมการ คือ จานวนที่แทนตัวแปรในสมการแล้วทาให้สมการเป็นจริง
การหาคาตอบของสมการ การใช้สมบัติการเท่ากัน (Properties Of Equality) เป็นวิธีการหนึ่งที่
นิยมใช้ในการหาคาตอบของสมการ เนื่องจากสมการบางสมการถ้าหาคาตอบของสมการโดยการลองแทน
ตัวแปรในสมการอาจจะเสียเวลาและไม่สะดวก เพื่อความรวดเร็วและสะดวกในการหาคาตอบของสมการ
จะใช้สมบัติของการเท่ากันในการหาคาตอบ ซึ่งสมบัติของการเท่ากันที่ควรรู้จัก มีดังนี้
สมบัติการเท่ากัน กาหนดให้ a, b และ c เป็นจานวนจริงใด ๆ
1. สมบัติสมมาตร (Symmetric Property)
ถ้า a = b แล้ว b = a
เช่น ถ้า x = 20 จะได้ว่า 20 = x
ถ้า -2 x = 15 จะได้ว่า 15 = -2 x
ถ้า 2 x + 7 = x – 3 จะได้ว่า x - 3 = 2 x + 7
2) 5+4=9
(5 + 4) + (-3) = 9 + (-3)
(5 + 4) -3 = 9 -3
Page |2
3) 4+1=5
(4 + 1) + x = 5 + x
(5 + 4) -3 = 9 -3
2) 5 + 11 = 16
(5 + 11) x r = 16 x r ( r แทน จานวนจริงใด ๆ)
3) a= b
axc= bxc ( a, b และ c แทนจานวนจริงใด ๆ)
ข้อสังเกต
สมการเชิงเส้นตัวแปรเดียว มีลักษณะดังนี้
- มีตัวแปรเพียงตัวเดียว
- เลขชี้กาลังของตัวแปรเท่ากับ 1
Page |3
แบบฝึกหัด 1
จงแก้สมการต่อไปนี้ พร้อมทั้งแสดงวิธีการตรวจสอบคาตอบ
1. 5x + 7 = 27 2. –8x + 7 = –33
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
5 2.5
3. 0.2(x – 1) + 0.5(x – 9) = 3 4.
36 x
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
5. 3x + 9x – 8 = 16 6. –7x + 9x + 5 = –11
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
Page |4
x 5x 8 2 x 9 x 1 x 2 3 x
31. 32. 6
4 6 3 2 3 4
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
2 5 2 x 5 6x 3 1
33. 2 3 x 9 x 2 34. 5 x 17
3 6 6 4 2
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
.............................................................. ...............................................................
Page |9
2. การนาความรู้เกี่ยวกับสมการเชิงเส้นตัวแปรเดียวไปใช้ในชีวิตประจาวัน
มีปัญหาบางปัญหาสามารถแก้ปัญหาได้หลายวิธี ซึ่งในแต่ละวิธีอาจจะมีความยากง่ายแตกต่างกัน
สาหรับปัญหาทางคณิตศาสตร์บางปัญหา สามารถเขียนความสัมพันธ์ของสิ่งที่ต้องการหาให้อยู่ใ นรูปของ
สมการและดาเนินการหาคาตอบตามลักษณะของสมการนั้น
ในการแก้โจทย์ปัญหาโดยใช้สมการ จะต้องอ่านโจทย์ปัญหาให้เข้าใจว่าโจทย์กาหนดอะไรมาให้ และ
โจทย์ต้องการหาอะไร ให้สมมติตัวแปรแทนจานวนที่โจทย์ต้องการหานั้น หรือจานวนที่เกี่ยวข้องกั บ
จานวนที่โจทย์ต้องการหาและเขียนสมการจากสิ่งที่โจทย์กาหนด แล้วแก้สมการเพื่อหาคาตอบของสมการ
2 x 12 ( 12 ) 88 12
100
x
2
x 50
ดังนั้น ภมรมีเงิน 50 บาท
P a g e | 10
แบบฝึกหัด 2
1. ผลบวกของจานวนจานวนหนึ่งกับ 12 มีค่าเท่ากับ 45 จงหาจานวนนั้น
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
2. สีเ่ ท่าของจานวนจานวนหนึ่งลบด้วย 25 มีค่าเท่ากับ 60 จงหาจานวนนั้น
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
3. ผลบวกของจานวนเต็มสองจานวนเป็น –51 ถ้าจานวนหนึ่งน้อยกว่าอีกจานวนอยู่ 13 จงหาจานวน
สองจานวนนั้น
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
P a g e | 11
1. เธียรขี่จักรยานยนต์ออกจากศาลาหมู่บ้านไปตามถนนสายหนึ่งด้วยอัตราเร็ ว 40 กิโลเมตรต่อชั่วโมง
อีกหนึ่งชั่วโมงต่อมา ธีระขีจ่ ักรยานยนต์ออกจากที่เดียวกันไปและตามถนนเส้นเดียวกับเธียร ด้วยอัตราเร็ว
50 กิโลเมตรต่อชั่วโมง จงหาว่าเวลานานเท่าใด ธีระจะขี่นาเธียรไป 10 กิโลเมตร
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
2. ชายคนหนึ่งทาไร่บนภูเขา ในทุกเช้าเขาต้องใช้เวลาเดินทาง 3 ชั่วโมง เพื่อไปดูแลไร่ของเขา โดย
ในช่วงแรกเขาเดินออกจากบ้านพักไปตามถนนพื้นราบในหมู่บ้าน แล้วจึงเดินขึ้นเขาไปถึงไร่ เมื่อตกเย็น
เขาก็เดินกลับในเส้นทางเดิมจนถึงบ้านพัก ถ้าระยะทางในพื้นราบเป็นสองเท่าของระยะทางบนภูเขา และ
อัตราเร็วในการเดินบนพื้นราบเป็น 4 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ส่วนอัตราเร็วในการเดินขึ้นเขาเป็น 3 กิโลเมตร
ต่อชั่วโมง อัตราเร็วในการเดินลงเขาเป็น 6 กิโลเมตรต่อชั่วโมง จงหาระยะทางทั้งหมดที่ชายคนนี้เดินทาง
ทั้งไปและกลับ
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
P a g e | 23
3. นัทและนิคนัดพบกันที่ห้างสรรพสินค้า ซึ่งอยู่กึ่งกลางของระยะทางระหว่างบ้านของนัทและนิคพอ
ดี นั ท ขี่ ร ถจั ก รยานยนต์ ส่ ว นนิ ค ขั บ รถยนต์ ซึ่ ง อั ต ราเร็ ว ของรถยนต์ ข องนิ ค มากกว่ า อั ต ราเร็ ว ของ
รถจักรยานยนต์ นัทอยู่ 24 กิโลเมตรต่อชั่วโมง ถ้านิคใช้เวลาในการเดินทาง 12 นาที และนัทใช้เวลาใน
การเดินทาง 20 นาที จงหา
3.1 อัตราเร็วของรถทั้งสองคัน
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
3.2 ระยะทางระหว่างบ้านของทั้งสองคน
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
4. ปิติวิ่งด้วยอัตราเร็ว 13 กิโลเมตรต่อชั่วโมง วีระวิ่งด้วยอัตราเร็ว 11 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และวิ่งนาน
กว่าปิติ 20 นาที ได้ระยะทางไกลกว่าปิติ 2 กิโลเมตร จงหาว่าวีระวิ่งได่ระยะทางเท่าใด
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................
######################