สาธิตพยาธิตวั กลมทางการแพทย์ 1

(Demonstration of Medical Nematodes I )

วัตถุประสงค์
เมื่อสิ้ นสุ ดการเรี ยน นิสิตสามารถ
1. วินิจฉัยรู ปร่ างลักษณะ ระยะต่างๆ ของหนอนพยาธิตวั กลมชนิดต่างๆ ที่อยูใ่ นลำไส้และทางเดินอาหารได้
2. รู้จกั วิธีการตรวจหาปรสิ ตในระยะต่างๆ จากอุจจาระอย่างง่ายได้

หลักการ
พยาธิตวั กลมจัดอยูใ่ น phylum Nemathelminthes Class Nematoda เป็ นสัตว์หลายเซลล์ ไม่มีกระดูกสันหลัง มีท้ งั ที่อยูเ่ ป็ น
อิสระตามธรรมชาติ (Free living from) และเป็ นปรสิ ต (Parasitic from)

วิธีการปฏิบตั ิ
ศึกษารู ปร่ างลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิตวั กลมชนิดต่าง ๆ

พยาธิตวั กลมในลำไส้ (lntestinal Nematodes)

1. พยาธิตวั กลมชนิดที่อยูใ่ นลำไส้ใหญ่

ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพจากการศึกษา

Enterobius vermicularis
- Egg

Trichuris trichiura
- Egg

2. พยาธิตวั กลมชนิดที่อยูใ่ นลำไส้เล็ก

ลักษณะต่างๆ ของพยาธิ ภาพจากการศึกษา

Ascaris lumbricoides
Adult

Egg
- Fertilized egg

- Unfertilized egg

- Decorticated egg

ลักษณะต่างๆ ของพยาธิ ภาพจากการศึกษา

Hookworm
- Rhabditiform
larva (L1 & L2)
- Filaliform larva
(L3)

- Egg
 ลักษณะต่างๆ ของพยาธิ ภาพจากการศึกษา

Strongyloides stercoralis
- Rhabditiform larva (L1/L2)

- Filaliform larva (L3)

คำถามท้ายบท
1. จงบอกลักษณะสำคัญที่ใช้วินิจฉัยเพื่อแยกชนิดของพยาธิต่อไปนี้ พยาธิไส้เดือน พยาธิแส้มา้ พยาธิปากขอ พยาธิเข็มหมุด และ
พยาธิสตรองจิลอยด์ (อย่างน้อยชนิดละ 2 ลักษณะ)
2. พยาธิแส้มา้ เพศผูก้ บั เพศเมีย ระยะตัวเต็มวัยมีความแตกต่างกันอย่างไร

เอกสารอ้างอิง

สาธิตพยาธิ ตวั กลมทางการแพทย์

(Demonstration of Medical Nematodes II and Acanthocephala)

วัตถุประสงค์
เมื่อสิ้ นสุ ดการเรี ยน นิสิตสามารถ 1. วินิจฉัยรู ปร่ าง
ลักษณะ ระยะต่าง ๆ ของหนอนพยาธิตวั กลมชนิดต่างๆ ที่อยูใ่ นเลือดและเนื้ อเยือ่ 2. รู้จกั วิธีการตรวจสอบหา
ปรสิ ตในระยะต่างๆ จารอุจจาระได้ 3. อธิบายการทดสอบตรวจตรวจฟิ ล์มเลือด
หาพยาธิโรคเท้าช้างได้

วิธีการปฎิบตั ิ
 ศึกษาและวาดภาพรู ปร่ างลักษณะต่างๆ ของพยาธิตวั กลมที่อยูใ่ นเลือดของเนื้ อเยือ่ ชนิดต่างๆ

ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพวาดจากการศึกษา

Wuchereria bancrofti
- ระยะ microfilaria

Brugia malayi
- ระยะ microfilaria

ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพวาดจากการศึกษา

Trichinella spiralis (พยาธิทริ ชิเนลลา)

ตัวอ่อนระยะติดต่อในกล้ามเนื้ อ (L3)
ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพวาดจากการศึกษา
Angiostrongylus cantonensis

ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพวาดจากการศึกษา

Gnathostroma spinigerum

ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพวาดจากการศึกษา

 Gnathostroma spinigerum
- ตัวอ่อนระยะติดต่อ (L3)

ลักษณะต่าง ๆ ของพยาธิ ภาพวาดจากการศึกษา

Acanthocephala

คำถามท้ายบท
1.ระยะไมโครฟิ ลาเรี ย ของพยาธิ Wuchereria bancrofti และ Brugia malayi
สามารถวินิจฉัยแยกกันได้ โดยใช้ลกั ษณะสำคัญข้อใดบ้าง

Wuchereria bancrofti Brugia malayi

เอกสารอ้างอิง