‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه نفت‬

‫گرد آوری ‪ :‬امین اله اسکندری‬

‫زمستان ‪1399‬‬
‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ -1‬برآورد میزان سرمایه گذاری احداث پاالیشگاه‬

‫در این مقاله هدف ارائه روش در مورد محاسبه و برآورد دقیق سرمایه گذاری پاالیشگاه نیست بلکه هدف ارائه‬
‫روش های ساده‪ ،‬کلی‪ ،‬سریع و در دامنه قبول است‪ .‬روش های برآورد سرمایهگذاری واحدهای صنعتی از جمله‬
‫پاالیشگاه را می توان در چهار نوع طبقه بندی کرد‪:‬‬

‫‪ .1‬برآورد سرمایه گذاری از روش قانون مبتنی بر تجربه‪Rule-of-thumb estimate -‬‬

‫‪ .2‬برآورد سرمایه گذاری از روش منحنی هزینه‪Cost-curve estimate -‬‬
‫‪ .3‬برآورد سرمایه گذاری از روش فاکتور تجهیزات اصلی‪Major equipment factor estimate-‬‬
‫‪ .4‬برآورد سرمایه گذاری قطعی‪Definitive estimate -‬‬

‫‪ -1.1‬برآورد سرمایه گذاری از روش قانون مبتنی بر تجربه‬

‫هدف در این روش اغلب بدست آوردن اندازه و بزرگی سرمایه گذاری است‪ .‬در این روش صرفا" هزینه ثابت‬
‫واحد بر اساس مقدار خوراک و یا محصول ارائه می شود‪ .‬بعنوان مثال برآورد سرمایه گذاری بصورت زیر ارائه‬
‫می گردد‪:‬‬

‫دالر بازای هر کیلووات‬ ‫‪3,250‬‬ ‫برآورد اولیه سرمایه گذاری نیروگاه برق با زغال سنگ‪:‬‬
‫دالر بازای تولید هر تن محصول در روز‬ ‫‪260,000‬‬ ‫برآورد اولیه سرمایه گذاری واحد تولید آمونیاک‪:‬‬
‫دالر بازای هر بشکه نفت خام‬ ‫‪33,000‬‬ ‫برآورد اولیه سرمایه گذاری پاالیشگاه نفت‪:‬‬

‫مقادیر فوق جهت برآورد اولیه سرمایه گذاری مفید است‪ .‬مقدار انحراف اغلب بیش از ‪ %50‬است‪.‬‬

‫‪ -2.1‬برآورد سرمایه گذاری از روش منحنی هزینه‬

‫از روش منحنی هزینه برای اصالح و بهبود تخمین در روش قانون مبتنی بر تجربه با در نظر گرفتن تأثیر اندازه‬
‫یا ظرفیت واحدهای مشابه که سرمایهگذاری آن در دسترس است استفاده میشود‪ .‬این منحنی ها نشان می‬
‫دهند که هزینه واحدهای فرآیندی و یا نیروگاه های مشابه با معادله ای بصورت زیر به ظرفیت مربوط می‬
‫شوند‪.‬‬

‫‪Plant A cost = Plant B cost *{Plant A capacity/Plant B capacity}x‬‬

‫صفحه ‪ 1‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫این رابطه توسط النگ [‪ ]1‬گزارش شد‪ .‬وی پیشنهاد کرد که مقدار متوسطی از ‪ 0/6‬برای نما (‪ )X‬در نظر گرفته‬
‫شود‪ .‬نویسندگان دیگر این روش را بیشتر شرح داده اند [‪ .]2،3‬این منحنیها برای پاالیشگاه نفت در مراجع‬
‫مختلفی ارائه شده است[‪ .]4،5‬منحنی ها در این روش بگونه ای تنظیم شده اند که نیازی به در نظر گرفتن‬
‫هزینه های خاص وجود ندارد‪ .‬به عنوان مثال هزینه آب و برق و بخار‪ ،‬مخازن ذخیره سازی‪ ،‬واحدهای آفسایت‬
‫و تفاوت هزینه محل اجرای پروژه‪ .‬جهت برآورد هزینه های فوق از سایر داده ها و روش ها استفاده می شود‪.‬‬
‫تغییرات نمایی (‪ )x‬از ‪ 0/5‬برای واحدهای با ظرفیت کوچک و برای واحدهای بسیار بزرگ تقریباً برابر ‪1/0‬‬
‫است‪ .‬مقدار ‪ x‬برای دستگاههای مختلف فرآیندی توسط چیس گزارش شده است [‪.]6‬‬
‫اگر از این روش برای شرایط و محل اجرای پروژه به درستی استفاده شود هزینه های واقعی در دامنه ‪%25‬‬
‫خطا پیش بینی می شود‪ .‬در برخی شرایط خطا حدود ‪ %50‬خواهد شد‪.‬‬

‫‪ -3.1‬برآورد سرمایه گذاری با استفاده روش فاکتور تجهیزات اصلی‬

‫در این روش از ضرب یک عدد در هزینه تجهیزات استفاده می شود‪ .‬سایر عوامل در ارتباط با تجهیز شامل لوله‬
‫و فونداسیون و ‪ ....‬در هزینه کل در نظر گرفته میشود‪ .‬کلیه تجهیزات و دستگاههای اصلی کارخانه یا پاالیشگاه‬
‫شامل انواع برج ها‪ ،‬راکتورها‪ ،‬پمپ ها‪ ،‬مبدل های حرارتی‪ ،‬مخازن تحت فشار(کلیه اقالم کلیدی و اساسی)‬
‫می شود و قیمت آنها استعالم می شود و سایر عوامل با در نظر گرفتن درصدی جهت برآورد کل اصالح‬
‫میشوند[‪ .]7‬اندازه تجهیزات نیز در عوامل تأثیر دارند‪ .‬برای استفاده از این روش ابتدا باید قیمت تجهیزات‬
‫اصلی برآورد شوند‪ .‬این امر مستلزم آن است که موازنه انرژی و مواد واحد به منظور مشخصشدن اندازه و‬
‫مشخصات اولیه تجهیزات اصلی انجام شود‪ .‬اگر از این روش به دقت استفاده شود‪ ،‬هزینه های واقعی در محدوده‬
‫‪10‬تا‪ %20‬پیش بینی می گردد‪ .‬همچنین می توان بصورت میانبر از یک فاکتور برای همه تجهیزات استفاده‬
‫نمود‪ ،‬که برای تأسیسات پاالیشگاه نفت ‪ 4/5‬در نظر گرفته میشود‪ .‬دقت استفاده از این میانبر کمتر از استفاده‬
‫از عوامل هر یک از تجهیزات است‪.‬‬

‫‪ -4.1‬برآورد قطعی سرمایه گذاری‬

‫برآورد قطعی سرمایه گذاری زمانبر بوده اما دقیق ترین روش است‪ .‬جهت برآورد سرمایه گذاری تهیه نقشه‬
‫های فرآیندی‪ ،‬جانمایی واحدها‪ ،‬جریان بین واحدها‪ ،‬نقشه های اولیه ساخت و سازو ‪ ...‬مورد نیاز است‪ .‬تمام‬
‫تجهیزات لیست شده و قیمت گذاری می شوند‪ .‬تعداد و ساعات کار نیروی انسانی برای هر فعالیت برآورد می‬

‫صفحه ‪ 2‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫شود‪ .‬هزینه زمین و سایر عوامل غیر مستقیم‪ ،‬مانند اجاره جرثقیل‪ ،‬ماشینآالت ‪ ،‬ابزار و نظارت نیز برآورد می‬
‫شوند‪ .‬در صورت استفاده صحیح از این روش دقت برآورد سرمایه گذاری ‪ %95‬خواهد بود‪.‬‬

‫‪ -2‬تهیه فرم خالصه برآورد هزینه ها‬

‫مواردی که باید در برآورد سرمایه گذاری در نظر گرفته شود‪:‬‬

‫واحدهای فرآیندی‬
‫تجهیزات ذخیره سازی‬
‫سیستم های تولید و توزیع بخار‬
‫سیستم های آب خنک کننده‬
‫جمع کل ‪A‬‬
‫تأسیسات آفسایت‬
‫جمع کل ‪B‬‬
‫هزینه های ویژه‬
‫جمع کل ‪C‬‬
‫محل اجرای پروژه‬
‫جمع کل ‪D‬‬
‫موارد پیش بینی نشده‬
‫جمع کل‬

‫‪ -3‬ذخیره سازی‬

‫مخازن ذخیره سازی مقدار قابل توجهی از سرمایه گذاری درپاالیشگاه را بخود اختصاص میدهد‪ .‬مقدارذخیره‬
‫سازی نفت خام و محصوالت در پاالیشگاه بسیار متفاوت است‪ .‬برای تعیین مقدار ذخیره سازی‪ ،‬موارد زیر در‬
‫نظر گرفته می شوند‪.‬‬

‫صفحه ‪ 3‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫تعداد و نوع محصوالت‪ ،‬روش بازاریابی‪ ،‬منبع ‪ ،‬محل و چگونگی تامین نفت خام‪ ،‬محل و ظرفیت پاالیشگاه‪.‬‬
‫هزینه نصب " مخازن" از ‪ 50‬دالر تا ‪ 130‬دالر برای ذخیره سازی هر بشکه متغیر است‪ .‬این هزینه شامل‬
‫مخازن‪ ،‬لوله کشی‪ ،‬پمپ های انتقال‪ ،‬دایک‪ ،‬تجهیزات ایمنی و آتش نشانی و امکانات بارگیری است‪ .‬این‬
‫عدد برای ذخیره سیاالت با فشار بخار پایین مانند بنزین و هیدروکربن های سنگین است‪ .‬هزینه ذخیره‬
‫سازی بوتان از ‪ 100‬تا ‪ 130‬و پروپان از ‪ 120‬تا ‪ 160‬دالر در هر بشکه برآورد می شود‪.‬‬

‫‪ -4‬زمین مورد نیاز و مقدار ذخیره سازی مواد اولیه و محصوالت‬

‫مخازن ذخیره سازی بخش عمده ای از زمین مورد نیاز پاالیشگاه را بخود اختصاص می دهد‪ .‬هر پاالیشگاه با‬
‫توجه به محل احداث‪ ،‬محل و بازار تامین نفت خام‪ ،‬روش های حمل و نقل نفت خام و محصوالت‪ ،‬تعداد و‬
‫ظرفیت واحدهای فرآیندی‪ ،‬در دسترس بودن مخازن ذخیره سازی برای اجاره کوتاه مدت از جمله عوامل موثر‬
‫در ظرفیت مورد نیاز جهت ذخیره سازی هستند‪ .‬مقدار ذخیره سازی نفت خام و محصوالت پاالیشگاه با توجه‬
‫به در نظر گرفتن تعمیرات اساسی واحد های فرآیندی در دوره ‪ 18‬تا ‪ 24‬ماه پیش بینی می شود‪ .‬در صورت‬
‫امکان اجاره مخزن برای استفاده در زمان تعمیرات اساسی‪ ،‬میزان ذخیره سازی و زمین مورد نیاز پاالیشگاه کم‬
‫و سرمایه گذاری کاهش می یابد‪.‬‬

‫مخازن در سه گروه دسته بندی می شوند‪ .‬مواد خام‪ ،‬میانی و فرآورده‪ .‬برای پاالیشگاهی که نفت خام و‬
‫محصوالت را با خط لوله منتقل می کند‪ ،‬حدود ‪ 13‬روز ذخیره سازی نفت خام و ‪ 25‬روز محصول در نظر‬
‫گرفته می شود‪ 25 .‬روز ذخیره سازی برای محصول براساس ‪ 3‬هفته دوره تعمیرات اساسی واحدهای پاالیشگاه‬
‫است‪ .‬این تعمیرات دورهای هر ‪ 18‬تا ‪ 24‬ماه رخ می دهد‪ .‬ذخیره سازی برای تامین محصوالت مورد نیاز‬
‫مشتریان در زمان تعمیرات اساسی است‪.‬‬
‫برای هر بشکه در روز خوراک نفت خام پاالیشگاه مقدار ‪ 50‬بشکه ذخیره سازی در نظر می گیرند‪ .‬تولید‬
‫انواع بنزین‪ ،‬ترکیب و نیازهای ذخیره سازی محصول را حدود ‪ %50‬افزایش می دهد‪ .‬بررسی نلسون نشان‬
‫می دهد در سال ‪ ،1973‬پاالیشگاه ها بطور متوسط ‪ 69‬روز ظرفیت ذخیره داشته اند‪ ]8[.‬در سال ‪، 2005‬‬
‫پاالیشگاه ها حدود ‪ 25‬تا ‪ 90‬روز ظرفیت ذخیره سازی داشته اند‪.‬‬
‫زمین مورد نیاز پاالیشگاه با مالحظاتی عالوه بر مسائل فرآیندی تعیین می شود‪ .‬افزایش ذخیرهسازی جهت‬
‫موارد پیش بینی نشده و همچنین ایجاد فاصلهی ایمن با همسایگان از مهمترین موارد غیر عملیاتی هستند‪.‬‬
‫زمین مورد نیاز برای احداث واحدهای عملیاتی و مخازن ذخیره سازی حدود ‪ 0/4‬هکتار برای هر ‪ 1000‬بشکه‬
‫نفت خام در روز برآورد می گردد‪ .‬زمین استفاده شده ‪ 32‬پاالیشگاه از سال ‪ 1948‬تا ‪ 1971‬توسط نلسون‬
‫جمع آوری و گزارش شده است [‪ .]9‬زمین پاالیشگاه‪ ،‬تابعی از پیچیدگی پاالیشگاه بوده و از ‪ 0/8‬هکتار تا‬

‫صفحه ‪ 4‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ 5/7‬هکتار برای هر ‪ 1000‬بشکه ظرفیت نفت خام در روز در نظر گرفته می شود‪ .‬در عمل زمین پاالیشگاه‬
‫بسیار بیشتر از این بوده و از ‪ 8‬تا ‪ 30‬هکتار برای هر ‪ 1000‬بشکه در روز نفت خام متغیر است‪ .‬زمین اضافی‬
‫یک منطقه حائل بین پاالیشگاه و همسایگان ایجاد می کند و امکان توسعه‪ ،‬افزایش ظرفیت و پیچیدگی‬
‫پاالیشگاه را فراهم می کند‪ .‬نلسون در مورد هزینه های زمین و مخازن ذخیره سازی پیشنهاد می کند‪0/5 ،‬‬
‫هکتار برای هر ‪ 1000‬بشکه در روز خوراک برای اهداف و برنامه ریزی آتی در نظر گرفته شود [‪ .]10‬زمین‬
‫طرح های آتی‪ ،‬نباید در هزینه های سرمایه گذاری فعلی دیده شود‪ .‬قیمت این زمین باید در طرحهای آتی‬
‫لحاظ شود و قیمت فعلی آن در صورت مالی شرکت آورده شود نه در محاسبات اقتصادی پروژه‪.‬‬

‫‪ -5‬سیستم تولید و توزیع بخار‬

‫سرمایه گذاری جهت تولید هر پوند بخارآب در ساعت (فشار ‪ )300-250 psig‬حدود ‪ 105‬دالر‪ ،‬شامل‬
‫تجهیزات تولید بخار از جمله سیستم گاززدا‪ ،‬حذف روغن و کلیه دستگاههای وابسته مانند تصفیه آب‪ ،‬پمپ‬
‫های خوراک‪ ،‬توزیع بخار‪ ،‬جمع آوری کاندنسیت تولیدی و ‪ ...‬خواهد بود‪ .‬ارزش حرارتی سوخت برای تولید‬
‫هر پوند بخا ر ‪( 1200 Btu‬حداقل ارزش حرارتی ‪ )LHV‬و مقدار آب جبرانی دیگهای بخار ‪ 5‬تا ‪ ٪10‬بخارآب‬
‫تولیدی و مقدار بخارآب ‪ %25‬بیشتر از مقدار مورد نیاز در نظر گرفته می شود‪.‬‬

‫‪ -6‬سیستم آب خنک کننده‬

‫سرمایه گذاری سیستم آب خنک کننده‪ 130 ،‬دالر بازای گردش هر گالن در دقیقه برآورد میشود‪ .‬سیستم‬
‫آب خننک کننده شامل‪ ،‬برج خنک کننده‪ ،‬پمپ های آب‪ ،‬تجهیزات تصفیه آب و شبکه توزیع و ‪ ....‬است و‬
‫شامل هزینه تأمین آب و دفع زیرآب ) ‪ ( blow down‬نمی شود‪.‬‬
‫برای محاسبه مقدار الکتریسیته مورد نیاز ( بر حسب کیلووات ساعت در روز) پمپ آب و فن های برج‬
‫خنک کننده‪ ،‬مقدارآب گردشی ( برحسب گالن در دقیقه)را در ‪ 0/6‬ضرب کنید‪ .‬مقدار آب جبرانی برج‬
‫خنک کننده حدود ‪ %5‬از گردش آب خنک کننده و برای موارد از قلم افتاده یا احتمالی ‪ %15‬به مقادیر‬
‫بدست آمده اضافه می شود‪.‬‬

‫صفحه ‪ 5‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ -7‬سایر سیستم های یوتیلیتی‬

‫سایر سیستم های یوتیلیتی پاالیشگاه شامل توزیع نیروی برق‪ ،‬هوای ابزاردقیق‪ ،‬آب آشامیدنی‪ ،‬آب آتش نشانی‪،‬‬
‫فاضالب‪ ،‬جمع آوری ضایعات و ‪ ...‬است‪ .‬از آنجا که بدون نقشه های دقیق برآورد این مقادیر دشوار است‪ ،‬هزینه‬
‫آنها در آفسایت در نظر گرفته می شود‪.‬‬

‫‪ -8‬آفسایت‬

‫آفسایت به دستگاهها و امکانات مورد نیاز یک پاالیشگاه اطالق می شود که جزء واحدهای اصلی نیستند‪ .‬از‬
‫جمله ‪:‬‬
‫• توزیع برق‬
‫• تأسیسات شبکه سوخت مایع و گاز‬
‫• شبکه تأمین‪ ،‬تصفیه و دفع آب‬
‫• سیستم تامین هوای فشرده‬
‫• سیستم اطفاء حریق‬
‫• سیستم مشعل‪ ،‬تخلیه و جمع آوری فاضالب و ضایعات‬
‫• شبکه و دستگاههای ارتباطی‬
‫• جاده ها‬
‫• راه آهن‬
‫• فنس و حصار پاالیشگاه‬
‫• ساختمانها‬
‫• وسایل نقلیه‬
‫• تأسیسات و دستگاههای اختالط و امتزاج‬
‫• امکانات بارگیری محصول‬

‫تأسیسات و تجهیزات آفسایت پاالیشگاهها متفاوت است‪ .‬مقادیر زیر را می توان به عنوان هزینه آفسایت‬
‫در نظر گرفت‪.‬‬

‫صفحه ‪ 6‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫هزینه آفسایت برحسب درصد کل هزینه دستگاههای اصلی‬ ‫ظرفیت پاالیشگاه بشکه در روز‬

‫‪50‬‬ ‫کمتر از ‪30ꓹ000‬‬

‫‪30‬‬ ‫بین ‪30ꓹ000 – 100ꓹ000‬‬

‫‪20‬‬ ‫بیش از ‪100ꓹ000‬‬

‫منظور از دستگاههای اصلی‪ ،‬واحدهای فرآیندی‪ ،‬واحدهای آب و برق و بخار‪ ،‬مخازن و سیستم آب خنک کننده‬
‫و ‪ ...‬است‪ .‬برآورد هزینه آفسایت برای طرح های توسعه ای حدود ‪ 20‬تا ‪ %25‬هزینه طرح توسعه ای در نظر‬
‫گرفته میشود‪.‬‬

‫‪ -9‬سایر هزینه ها‬

‫سایر هزینهها شامل موارد زیر است‪ :‬زمین‪ ،‬قطعات یدکی‪ ،‬بازرسی‪ ،‬مدیریت پروژه‪ ،‬مواد شیمیایی‪ ،‬لوازم و ابزار‬
‫آالت مختلف‪ ،‬مبلمان اداری و وسایل آزمایشگاهی‪ .‬برآورد اولیه این هزینه ها‪ %4 ،‬هزینه واحدهای فرآیندی‪،‬‬
‫ذخیره سازی‪ ،‬سیستم های بخار‪ ،‬سیستم های آب خنک کننده و آفسایت را در نظر گرفته می شود‪ .‬هزینه‬
‫مهندسی و هزینه های پیمانکار در اقالم مختلف گنجانده شده است‪.‬‬

‫موارد پیش بینی نشده‬ ‫‪-10‬‬

‫برآورد کنندگان حرفه ای حداقل ‪ %15‬بر روی کل هزینه های فوق می افزایند‪ .‬این ضریب بسیاری از نقاط‬
‫ضعف در برآورد هزینه شامل عدم دقت در دادهها‪ ،‬عدم تعریف و مشخص نبودن تأسیسات و دستگاهها مورد‬
‫نیاز را پوشش میدهد‪.‬‬

‫‪ -11‬تورم‬

‫این مقاله براساس میانگین قیمت احداث پاالیشگاه در سواحل خلیج ایاالت متحده امریکا در سال ‪ 2005‬شامل‬
‫منحنی هزینه واحدهای فرآیندی و سیستم آب خنک کننده‪ ،‬تولید بخار‪ ،‬ذخیره سازی‪ ،‬هزینه های کاتالیزور‬
‫و ‪ ....‬تهیه شده است‪ .‬برای استفاده از هزینه احداث در سال های دیگر بایستی عامل تورم را در نظر گرفت‪.‬‬
‫برآورد کنندگان و مهندسان در صنعت پاالیش از شاخص هزینه نلسون‪-‬فارار استفاده می کنند‪.‬‬

‫صفحه ‪ 7‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫عواملی که هزینه را افزایش می دهند مانند‪:‬‬

‫• افزایش هزینه فوالد ‪ ،‬بتن و سایر مواد اساسی‬
‫• افزایش هزینه کار ساختمانی و مهندسی‬
‫• افزایش هزینه استانداردهای ایمنی و محیط زیست‬
‫• افزایش تعداد گزارشات برای دریافت مجوزهای محلی ‪ ،‬وزارتی و دولتی‬

‫موارد ی که هزینه را کاهش می دهند اساساً مربوط به پیشرفت های فنی هستند‪ .‬شامل‪:‬‬
‫• بهبود فرآیند در طراحی و بهره برداری‪ .‬مانند بهبود راندمان سینی برج و کاتالیست و ‪..‬‬
‫• استفاده کارآمدتر از پرسنل‬

‫محل احداث پاالیشگاه‬

‫محل احداث پاالیشگاه تأثیر قابل توجهی در هزینه دارد‪ .‬عوامل اصلی شامل‪ :‬تغییرات آب و هوا و تأثیر آن‬
‫بر الزامات طراحی و شرایط ساخت‪ ،‬قوانین و مقررات‪ ،‬کدها‪ ،‬مالیات های محلی و دسترسی و بهره وری‬
‫نیروی کار و ‪ ...‬هستند‪.‬‬

‫ضریب محل احداث پاالیشگاه در سال ‪ 2005‬در مکان های مختلف در جدول زیر آمده است‪.‬‬

‫ضریب‬ ‫محل‬

‫‪1/0‬‬ ‫سواحل خلیج ایاالت متحده‬

‫‪1/4‬‬ ‫لس آنجلس‬

‫‪1/2‬‬ ‫سیاتل و پورتلند‬

‫‪1/3‬‬ ‫شیکاگو‬

‫‪1/5‬‬ ‫ایالت لویز‪ -‬میسوری‬

‫‪1/3‬‬ ‫دیترویت‬

‫‪1/7‬‬ ‫نیویورک‬

‫‪1/5‬‬ ‫فیالدلفیا‬

‫‪3/0‬‬ ‫آالسکا ‪ -‬دامنه شمالی‬

‫‪2/0‬‬ ‫آالسکا لنگرگاه‬

‫صفحه ‪ 8‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫❖ کاربرد روش برآورد سرمایه گذاری‬

‫در این مرحله بمنظور استفاده از مطالب ارائه شده‪ ،‬مسئله زیر جهت برآورد سرمایه گذاری‪ ،‬هزینههای عملیاتی‬
‫و بازده سرمایه گذاری احداث پاالیشگاه به ظرفیت ‪ 30ꓹ000‬بشکه در روز ارائه می شود‪ .‬ارزیابی اقتصادی در‬
‫مقاله بعدی مورد بحث قرار خواهد گرفت‪.‬‬

‫‪ -1‬طرح مسئله‬

‫برای پاالیشگاه ساده موارد زیر را محاسبه کنید‪:‬‬

‫• مقدار محصوالت برای فروش‬

‫• میزان سرمایه گذاری‬
‫• هزینه های عملیاتی‬
‫• نرخ بازده سرمایه گذاری‬
‫• نرخ برگشت سرمایه‬

‫نمودار جریان اصلی فرآیندی با داده های زیر آمده است‪:‬‬

‫نفت خام‪30ꓹ000 BPSD :‬‬ ‫✓‬
‫گوگرد نفت خام‪ 1/0 :‬درصد وزنی‬ ‫✓‬
‫مقدار نفتا نفت خام‪ 4ꓹ000 BPSD :‬با مشخصات‪ API= 56 ، MBP = 240° F‬و ‪KW=11.8‬‬ ‫✓‬
‫نفت گاز سبک‪4ꓹ000 BPSD :‬‬ ‫✓‬
‫نفت گاز سنگین‪4ꓹ000 BPSD :‬‬ ‫✓‬
‫نفت گاز برج خال‪6ꓹ000 BPSD :‬‬ ‫✓‬
‫ته مانده برج خال‪12ꓹ000 BPSD :‬‬ ‫✓‬
‫ضریب سرویس عملیات ‪%93/15 :‬‬ ‫✓‬
‫با فرض ‪ 12‬روز ذخیره سازی محصوالت‪ ،‬میزان ذخیره سازی ‪ 360ꓹ000‬بشکه در نظر گرفته شود‪.‬‬ ‫✓‬
‫هزینه آب جبرانی‪ 0/32 :‬دالر برای هر ‪ 1ꓹ000‬گالن‬ ‫✓‬
‫هزینه برق‪ 0/11 :‬دالر برای هر کیلو وات ساعت‬ ‫✓‬
‫‪ LHV‬نفت گاز سنگین‪5/5 MMBtu / bbl :‬‬ ‫✓‬

‫صفحه ‪ 9‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫قیمت کاتالیست واحد گوگردزدایی‪ 1/60 :‬دالر بازای هر پوند‬ ‫✓‬

‫قیمت جایگزینی کاتالیست ریفرمر‪ 8 :‬دالر بازی هر پوند‬ ‫✓‬
‫هزینه سالیانه بیمه‪ %0/5 :‬کل سرمایه گذاری‬ ‫✓‬
‫مالیات سالیانه محلی‪ %1/0 :‬کل سرمایه گذاری‬ ‫✓‬
‫هزینه سالیانه تعمیر و نگهداری‪ %5/5 :‬کل سرمایه گذاری‬ ‫✓‬
‫متفرقه تأمین سایر مواد سالیانه‪ %0/15 :‬کل سرمایه گذاری‬ ‫✓‬
‫متوسط حقوق و دستمزد سالیانه بعالوه هزینه های باالسری کارکنان‪ 72ꓹ000 :‬دالر برای هر نفر‬ ‫✓‬
‫قیمت نفت خام و فرآورده ها‪:‬‬ ‫✓‬
‫‪ 60‬دالر بازای هر بشکه‬ ‫• قیمت نفت خام‬
‫‪ 83‬دالر بازای هر بشکه‬ ‫• قیمت بنزین‬
‫‪ 79‬دالر بازای هر بشکه‬ ‫• قیمت نفت گاز سبک‬
‫‪ 75‬دالر بازای هر بشکه‬ ‫• قیمت نفت گاز سنگین‬
‫‪ 73‬دالر بازای هر بشکه‬ ‫• قیمت نفت گاز برج خال‬
‫‪ 55‬دالر بازای هر بشکه‬ ‫• قیمت ته باقیمانده برج خال‬
‫✓ هزینه استهالک‪ 15 :‬سال‪ ،‬خطی مستقیم‬
‫✓ مالیات بر درآمد‪ %50 :‬درآمد مشمول مالیات‬
‫✓ مکان‪ :‬سنت لوئیس‬
‫✓ زمان احداث‪2007 :‬‬
‫✓ تورم (دوره ساخت)‪ %3 :‬در سال‬

‫صفحه ‪ 10‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫صفحه ‪ 11‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ -2‬شرح عملیات‬

‫نفت خام پس از نمک زدایی و عبور از کوره به برج تقطیر ارسال و محصوالت نفتا‪ ،‬نفت گاز سبک‪ ،‬نفت گاز‬
‫سنگین و ته مانده از برج خارج می شوند‪ .‬ته مانده برج تقطیر پس از کوره وارد برج خالء شده و نفت گاز و ته‬
‫مانده از یکدیگر جدا می شوند‪.‬‬
‫پس از گوگرد زدایی نفتا‪ ،‬نفتای سبک (‪ -LSR‬دارای نقطه جوش نهایی ‪ )180 °F‬و نفتای سنگین ‪HSRG‬‬
‫تفکیک می شوند‪ .‬نفتای سبک به مخازن ارسال و نفتای سنگین به واحد ریفرمینگ ارسال می گردد‪ .‬پروپان‬
‫و مواد سبک از جمله هیدروژن واحد ریفرمینگ به عنوان سوخت مصرف می شوند‪ .‬بخشی از هیدروژن تولیدی‬
‫در واحد تصفیه نفتا استفاده می شود‪ .‬مقدار سولفید هیدروژن واحد گوگرد زدایی کم و در مشعل پاالیشگاه‬
‫سوزانده میشود‪.‬‬

‫‪ -3‬واحد ریفرمینگ‬

‫مشخصات خوراک واحد ریفرمینگ‪:‬‬

‫‪Mid boiling point: 240°F‬‬

‫‪API gravity: 56°API‬‬
‫‪KW = 11/8‬‬
‫با فرض عدم دسترسی به منحنی تقطیر‪ ،‬حجم نفتای سبک و سنگین با استفاده از مراحل زیر بدست خواهد‬
‫آمد‪.‬‬

‫‪ .1‬با این فرض که مقدار بوتان و مواد سبک در نفتا قابل اغماض بوده‪ ،‬ایزو پنتان با نقطه جوش ‪82 F°‬‬
‫سبک ترین ماده موجود در نفتا بوده و میانگین نقطه جوش نفتای سبک ‪)0.5( )180 + 82( =131°F‬‬
‫خواهد بود‪.‬‬
‫‪ .2‬فرض کنید نفتای سبک ‪KW = 11/8‬‬
‫‪ .3‬با استفاده از نمودار مربوط به ‪ ( KW‬مرجع ‪ ، )5‬چگالی نفتای سبک‪ API = 67/5 ،‬بدست می آید‪.‬‬
‫‪ .4‬با روش مشابه نقطه جوش میانی نفتای سنگین محاسبه می شود‪ .‬نقطه جوش میانی نفتا ‪ 240 °F‬است‪.‬‬
‫بنابراین نقطه جوش نهایی نفتا از رابطه زیر بدست می آید‬
‫‪240 + )240 – 82( = 398 °F‬‬

‫‪(180 + 398)(0.5) = 289 °F‬‬ ‫میانگین نقطه جوش نفتای سنگین‪:‬‬

‫همانند مرحله ‪ 3‬و ‪ ،KW = 11/8‬چگالی نفتای سنگین ‪ API= 52/5‬بدست می آید‪.‬‬

‫صفحه ‪ 12‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

:‫ مقدار هر برش در محصول نفتا با روش زیر بدست می آید‬،HSRG ‫ و‬LSRG ‫ با بدست آوردن چگالی‬.5

VLSR= gallons LSR

VRF= gallons reformer feed
VN= gallons total naphtha
WLSR = pounds LSR
WRF= pounds reformer feed
WN= pounds whole naphtha
lb/gal LSR = 5/93(67/5°API)
lb/gal RF = 6/41 (52/5°API)
lb/gal VN= 6/29 (56°API)

Volume balance (hourly basis):

VN= (4000)(42 / 24) = 7000 gal/hr

VLSR+ VRF= 7000 gal/hr

Weight balance (hourly basis):

VN (6/29) = (7000)(6/29) = 44,030 lb/hr

VLSR (5/93) + VRF (6/41) = 44,030 lb/hr

VLSR= 1750 gal/hr = 1000 BPD

VRF= 5250 gal/hr = 3000 BPD

.‫ اطالعات فوق در جدول زیر طبقه بندی می شوند‬.6

‫ برای محاسبه هزینه اولیه و مقدار حجم هر یک از‬HSRG ‫ و‬LSRG ‫ روش فوق برای تفکیک نفتا به‬.7
.‫محصوالت مورد نیاز است و برای محاسبات طراحی مناسب نیستند‬

23 ‫ از‬13 ‫صفحه‬
‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ .8‬مشخصات ‪ HSRG‬با استفاده از منحنی عملکرد بدست می آید‪ .‬بنزین تولیدی با اکتان ‪ RON 93‬در نظر‬
‫گرفته شده است‪.‬‬

‫‪vol % C5+: 86‬‬

‫))‪vol % C4: 5 (iC4/ nC4: (41/5)/(58/5‬‬
‫‪wt % C1 and C2: 1/1‬‬
‫‪wt % C3: 1/92‬‬
‫‪wt % H2: 1/75‬‬

‫با داده های فوق‪ ،‬جدول زیر تکمیل می گردد‪:‬‬

‫‪ -4‬تصفیه نفتا‬

‫در صورتیکه نفت خام دارای ‪ %1‬وزنی گوگرد باشد با استفاده از منحنی نفت خام‪ ،‬نفتا (‪(MBP= 240°F‬‬
‫حاوی ‪ % 0/05‬وزنی گوگرد بوده و مقدار گوگرد تولیدی محاسبه می شود‪.‬‬
‫با فرض ‪ KW = 11/8‬و نقطه جوش میانی ‪ 240 F°‬نفتای سنگین‪ ،‬چگالی نفتا ‪ API=56‬خواهد بود‪.‬‬

‫‪56°API = 6/29 lb /gal‬‬

‫‪wt % S in naphtha SN= (4000)(42)(6/29)(0/0005) = 528 lb/day‬‬
‫‪Maximum H2S formed = 34(528) ÷ 32= 561 lb/day‬‬
‫‪Theoretical H2 required = 561 – 528= 33 lb/day = 16/5 mol/day = 6/26 Mscf/day‬‬

‫حدود ‪ 100‬تا ‪ 150‬استاندارد فوت مکعب ‪ H2‬برای تصفیه هر بشکه مورد نیاز است (مرجع ‪ .)9‬در نتیجه‬

‫صفحه ‪ 14‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪(4000)(0/15) = 600 Mscf/day‬‬

‫هیدروژن حاصل از واحد ریفرمینگ ‪ 2ꓹ682 Mscf / day‬بوده که بیش از حد مورد نیاز است‪.‬‬

‫در جدول زیر خالصه ای از سرمایه گذاری ارائه شده است‪.‬‬

‫محاسبه هزینه مستقیم عملکرد‪ -‬هزینه عملیاتی شامل سه بخش است‪:‬‬

‫• هزینهایی که تابع خوراک پاالیشگاه است‪ ،‬مثل مقدار آب دیگ بخار‪ ،‬برج خنک کننده‪ ،‬الکتریسیته‪،‬‬
‫سوخت‪ ،‬حق امتیاز و کاتالیست‪.‬‬
‫• هزینهایی که تابع سرمایه گذاری پاالیشگاه است‪ .‬مثل بیمه‪ ،‬مالیات محلی‪ ،‬تعمیرات و نگهداری‬

‫صفحه ‪ 15‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫• هزینهایی که به ظرفیت و پیچیدگی پاالیشگاه بستگی دارد‪ .‬مثل پرسنل عملیاتی‪ ،‬دفتری‪ ،‬فنی و‬
‫نظارتی‪.‬‬

‫‪ -5‬بخشهای زیر توزیع هزینه های فوق را نشان می دهد‪.‬‬

‫‪ -1.5‬ضریب سرویس عملیاتی پاالیشگاه‬

‫پاالیشگاه دارای فاکتور عملیاتی (نسبت به ظرفیت کامل) حدود ‪ 92‬تا ‪ ٪96‬هستند‪ .‬برای این مثال‪،‬‬
‫ضریب ‪ 340( %93/15‬روز در سال) استفاده می شود‪.‬‬

‫‪ -2.5‬آب‬

‫‪ .1‬با فرض ‪ 30 °F‬اختالف دما آب ورودی و خروجی برج خنک کننده ( ‪) 30 °F∆ꓔ‬‬
‫تبخیر ‪ %1‬مقدار آب گردشی برای ‪ 10 ° F‬اختالف دما آب ورودی و خروجی برج خنک کننده‬ ‫•‬
‫‪ % 0/5‬افت مقدار آب گردشی بر اثر جریان باد‬ ‫•‬
‫مقدار ‪( Blow Down‬تخلیه آب) جهت کنترل غلظت مواد جامد ‪ %1‬آب گردشی‬ ‫•‬

‫‪)3( )%1( + % 0/5+ %1 = % 4/5‬‬ ‫آب جبرانی برج خنک کننده‬

‫‪0/045 X 7740 = 348‬‬ ‫مقدار آب جبرانی گالن در دقیقه‬

‫‪ .2‬دیگ بخار‬
‫مقدار ‪( Blow Down‬تخلیه آب) دیگ بخار جهت کنترل غلظت مواد جامد حدود ‪ %5‬بخار آب‬
‫تولیدی فرض می شود‪.‬‬

‫‪)0/05()30ꓹ900( = 1545 Ib/hr = 3/1‬‬ ‫آب جبرانی بر حسب گالن در دقیقه‬

‫‪348 + 3/1 = 351‬‬ ‫جمع آب مورد نیاز برحسب گالن در دقیقه‬
‫هزینه متوسط برای تهیه آب مورد نیاز ‪ 0/32‬دالر برای هر ‪ 1000‬گالن است‪.‬‬
‫هزینه تامین سالیانه آب جبرانی برابر است با ‪ 25ꓹ068‬دالر‬
‫‪)351()1440()340()0/32(÷)1000( =25,068‬‬

‫صفحه ‪ 16‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ -3.5‬الکتریسیته‬

‫هزینه برق صنعتی از ‪ 0/1‬تا ‪ 0/24‬دالر برای هر کیلووات ساعت است‪ .‬در این مثال هزینه برق‬
‫‪0/11‬دالر برای هر کیلووات ساعت در نظر گرفته می شود‪.‬‬
‫هزینه الکتریسیته برابر است با ‪ 2,041,000‬دالر در سال‬
‫‪)2272()24()340()0/11( =2,041,000‬‬

‫‪ -4.5‬سوخت‬

‫در این مثال‪ ،‬هزینه جداگانه ای برای سوخت در نظر گرفته نشده است‪ ،‬زیرا پاالیشگاه از نفت گاز سنگین‬
‫تولیدی برای سوخت استفاده می کند‪ .‬مقدار نفت گاز سوخت محاسبه و از نفت گاز تولیدی کسر می گردد‪.‬‬
‫با توجه به جدول خالصه یوتیلیتی‪ ،‬برای پاالیش نفت خام ‪ 178‬میلیون بی تی یو در ساعت انرژی نیاز است‪.‬‬
‫این سوخت از احتراق گاز خروجی از ریفرمر و نفت گاز سنگین تأمین می شود‪ .‬بخشی از هیدروژن خروجی‬
‫ریفرمر برای گوگرد زدایی مصرف و از گاز تولیدی کسر می گردد‪ .‬برای تعیین مقدار نفت گاز سنگین مصرفی‬
‫سوخت پاالیشگاه مطابق مراحل زیر اقدام میگردد‪.‬‬
‫مرحله اول‪ :‬محاسبه مقدار گاز سوخت‬

‫در شرایط استاندارد (‪ ،)14/7 psig ، 60°F‬هر پوند مول گاز ‪ 379/5‬استاندارد فوت مکعب حجم دارد‪.‬‬
‫بنابراین‪ ،‬مقدار هیدروژن مصرفی در واحد ‪ HDS‬از رابطه زیر بدست می آید‪:‬‬

‫مرحله دوم‪ :‬مقدار ارزش حرارتی (‪ )LHV‬سوخت گازی به روش زیر محاسبه می شود‪.‬‬

‫صفحه ‪ 17‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫مرحله سوم‪ :‬محاسبه مقدار نفت گاز سنگین سوخت پاالیشگاه‪:‬‬

‫با فرض ارزش حرارتی نفت گاز سنگین ‪ ،LHV = 5/5 MMBtu / bbl‬مقدار نفت گاز سنگین جهت‬

‫سوخت محاسبه می گردد‪:‬‬

‫مرحله چهارم‪ :‬محاسبه مقدار نفت گاز سنگین باقیمانده جهت ارسال به مخازن‬

‫‪4000– 584 = 3416 BPSD‬‬

‫‪ -5.5‬حق امتیاز‬
‫حق لیسانس واحد ریفرمینگ از ‪ 0/08‬تا ‪ 0/15‬دالر در هر بشکه است‪ .‬برای این مثال‪ ،‬مقدار ‪ 0/10‬دالر برای‬
‫هر بشکه فرض می گردد‪.‬‬
‫حق امتیاز سالیانه برابر است با ‪ 102,000‬دالر‬
‫‪) 0/10()3000()340( = 102,000‬‬
‫‪ -6.5‬کاتالیست‬
‫هزینه سالیانه کاتالیست بصورت زیر محاسبه می شود‪:‬‬

‫صفحه ‪ 18‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫در این مثال هزینه کاتالیست سالیانه ‪ 32,880‬دالر است‬

‫‪ -7.5‬بیمه‬
‫بیمه ‪ %0/5‬سرمایه گذاری پاالیشگاه در سال در نظر گرفته شده است‪.‬‬
‫در این مثال هزینه سالیانه بیمه ‪1,565,235‬دالر است‬
‫‪)313ꓹ047ꓹ000()0/0005( = 1,565,235‬‬

‫‪ -8.5‬مالیات محلی‬
‫مالیات محلی ‪ %1‬سرمایه گذاری پاالیشگاه در سال است‪.‬‬
‫در این مثال مالیات محلی سالیانه ‪ 3,130,470‬دالر است‪.‬‬
‫‪)313ꓹ047ꓹ000()0/01( = 3,130,470‬‬

‫‪ -9.5‬تعمیر و نگهداری‬
‫هزینه تعمیر و نگهداری بین ‪ 3‬تا ‪ %8‬از سرمایه گذاری در سال متغیر است‪.‬‬
‫در این مثال هزینه تعمیر و نگهداری ‪ %5/5‬معادل ‪ 17,217,585‬دالر در سال است‪.‬‬
‫‪)313ꓹ047ꓹ000()0/055( = 17,217,585‬‬

‫‪ -10.5‬سایر هزینه ها‬

‫شامل مواد شیمیایی (جهت کنترل خوردگی)‪ ،‬آب آشامیدنی‪ ،‬لوازم اداری و ‪ ...‬است‪ .‬سایر هزینه ها بطور‬
‫متوسط سالیانه ‪ %0/15‬سرمایه گذاری در نظر گرفته می شود‪.‬‬
‫در این مثال سایر هزینه ها ‪ 469,705‬دالر در سال است‪.‬‬
‫‪)313ꓹ047ꓹ000()0/0015( = 469,705‬‬

‫صفحه ‪ 19‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫‪ -11.5‬حقوق و دستمزد‬
‫تعداد پرسنل و کارکنان به پیچیدگی و محل احداث پاالیشگاه بستگی دارد‪ .‬برای این مثال‪ ،‬تعداد کارکنان‬
‫پاالیشگاه به قرار زیر است‪:‬‬

‫متوسط حقوق و دستمزد سالیانه بعالوه هزینه باالسری برای هر نفر ‪ 72,000‬دالر در نظر گرفته می شود‪.‬‬
‫بنابراین حقوق و دستمزد ‪ 2,304,000‬دالر در سال است‪.‬‬
‫‪(72,000)(32) = 2,304,000‬‬

‫حقوق و دستمزد پرسنل تعمیرات و نگهداری در هزینه تعمیرات و نگهداری پاالیشگاه و برای پوشش تعطیالت‪،‬‬
‫بیماری و زمان مرخصی برای هر شغل شیفت‪ ،‬حدود ‪ 4/5‬نفر در نظر گرفته شده است‪.‬‬

‫‪ -6‬محاسبه درآمد قبل از مالیات‬

‫در جدول زیر خالصه درآمد پاالیشگاه آمده است‪.‬‬

‫صفحه ‪ 20‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫خالصهی هزینه های مستقیم سالیانه در جدول زیر آمده است‪.‬‬

‫‪ -7‬محاسبه برگشت سرمایه‬

‫سرمایه گذاری مورد نیاز جهت احداث پاالیشگاه ‪ 313ꓹ047ꓹ000‬دالر‬
‫هزار دالر در سال‬ ‫عنوان‬
‫‪31ꓹ502‬‬ ‫درآمد قبل از کسر مالیات‬
‫‪20ꓹ870‬‬ ‫*‬ ‫هزینه استهالک‬
‫‪10ꓹ632‬‬ ‫درآمد مشمول مالیات‬
‫‪5ꓹ316‬‬ ‫مالیات بر درآمد ‪٪50‬‬
‫‪5ꓹ316‬‬ ‫درآمد پس از کسر مالیات‬
‫‪20ꓹ870‬‬ ‫هزینه استهالک‬
‫‪26ꓹ186‬‬ ‫جریان نقدی‬
‫‪8‬‬ ‫**‬ ‫برگشت سرمایه (‪ ٪‬در سال)‬
‫‪11/95‬‬ ‫دوره بازپرداخت (سال)‬

‫استهالک ‪ 15‬سال خطی فرض شده است‪.‬‬ ‫*‬

‫** ‪26186 X 1000 X 100 ÷)313047000( = 8/4‬‬

‫صفحه ‪ 21‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

‫سایر مفروضات‪:‬‬
‫• نرخ برگشت واقعی سرمایه (تنزیل جریان نقدی) در‪ 20‬سال عمر مفید پاالیشگاه در نظر گرفته نشده است‪.‬‬
‫• سود سرمایه گذاری برای دوره ساخت و موجودی مواد اولیه و محصوالت در نظر گرفته نشده است‪.‬‬
‫• ارزش اسقاط پاالیشگاه (‪ ،)salvage value‬معادل صفر در نظر گرفته شده است‪.‬‬

‫نتیجه گیری‪:‬‬
‫با تعدیل موارد فوق سرمایه گذاری افزایش و نرخ بازده ی سرمایه کاهش می یابد‪ .‬بر اساس محاسبات انجام‬
‫شده‪ ،‬مدت بازپرداخت سرمایه گذاری ‪ 12‬سال و نرخ بازده بسیار پایین است‪ .‬بنابراین نیازی به محاسبه نرخ‬
‫واقعی بازده یا جریان نقدی تنزیل شده (‪Discounted Cash Flow Rate Of Return )DCFROR‬‬
‫نیست‪ .‬این نشان می دهد در شرایط سال ‪ 2005‬احداث پاالیشگاه به ظرفیت ‪ 30000‬بشکه در روز با الگوی‬
‫فرآیندی ساده توجیه اقتصادی ندارد‪.‬‬

‫صفحه ‪ 22‬از ‪23‬‬

‫برآورد هزینه احداث پاالیشگاه‬

References:
1. Lang, H.L., Chem. Eng. 55)6(, p. 112, 1948.

2. Williams, W., Jr., Chem. Eng. 54)12(, pp. 124–125, 1947.

3. Woodler, A.B. and Woodcock, J.W., Eur. Chem. News, September 10, pp. 8–9, 1965.

4. Guthrie, K.M., Chem. 77)13(, pp. 140–156, 1970.

5. Nelson, W.L., Oil Gas J. 63)20(, pp. 1939–1940, 1965.

6. Chase, J.D., Chem. Eng. 77)7(, pp. 113–118, 1970.

7. Guthrie, K.M., Chem. Eng. 76)6(, pp. 114–142, 1969.

8. Nelson, W.L., Oil Gas J. 71)17(, pp. 88–89, 1973.

9. Ibid., 70)49(, pp. 56–57, 1972.

ADDITIONAL READING

10. Stermole, F.J. and Stermole, J.M., Economic Evaluation and Investment Decision
Methods, 11th ed., Investment Evaluation Corp., Golden, CO, 2006.
11. Maxwell, J.B., Data Book on Hydrocarbons, Van Nostrand, New York, 1950.

12. Perry, R.H., Chilton, C.H., and Kirkpatrick, S.D., Chemical Engineers’ Handbook,

6th ed., McGraw-Hill Book Co., New York, 1983.

23 ‫ از‬23 ‫صفحه‬