Please verify your phone number.

Click here to verify

Latar Belakang Pemerintahan Tempatan di Sarawak dan Sabah

Latar Belakang Pemerintahan Tempatan di Sarawak dan Sabah

 
Sarawak dan Sabah mempunyai sistem pemerintahan yang berkesan sebelum kedatangan kuasa-kuasa luar
Sistem ini membawa kestabilan, keharmonian dan kemakmuran 

 
Sistem Pemerintahan Tempatan
 
a) Sistem Kesukuan

Pegangan dan kepatuhan kepada adat masyarakat

 
 
 
b) Sistem Pentadbiran tempatan

Pengaruh Kesultanan Brunei ketara di Sarawak dan Sabah

Wujud pengaruh Kesultanan Sulu di bahagian Pantai Timur Sabah

 
 
 

© 2022 Pandai.org All Rights Reserved Made with  in Malaysia

 Please verify your phone number. Click here to verify

Peluasan Kuasa Rejim Brooke di Sarawak

Peluasan Kuasa Rejim Brooke di Sarawak

 
Peluasan kuasa di lakukan oleh pihak persendirian, James Brooke
Tertarik untuk menguasai Sarawak kerana kaya dengan sagu, antimoni dan emas
Alasan perpecahan politik dan kegiatan pelanunan digunakan oleh James Brooke untuk kuasai Sarawak daripada Kesultanan Brunei

 
1. Sarawak Ketika Kehadiran James Brooke

Kawasan Sungai Sarawak merupakan kawasan ekonomi yang penting

Sultan Brunei menghantar Pengiran Indera Mahkota ke kawasan ini sebagai pembesar Brunei untuk menguasai ekonomi
Tahun 1820: Masyarakat Melayu bertumpu di Lidah Tanah yang terletak di sekitar Sungai Sarawak
Kawasan ini menjadi pusat perdagangan dan pentadbiran kerana strategik
Mampu mengawal kegiatan prdagangan sungai dan kawasan pedalaman

 
Beberapa individu yang terlibat dalam percaturan politik dan pemerintahan di Sarawak antara 1830-an hingga 1840-an:
 
 
 
2. James Brooke Mendapatkan Kuasa Pemerintahan
 
a) Rundingan

James Brooke berunding dengan Pengiran Raja Muda Hashim apabila diminta untuk menyelesaikan pertelingkahan yang berlaku di
Sarawak
Dalam rundingan Pengiran Raja Muda Hashim menawarkan Sarawak kepada James Brooke dan tawaran ini dilakukan sebanyak 2 kali
sebelum James Brooke menerimanya

 
b) Ugutan
 
 
c) Perjanjian

Dua perjanjian terpenting berlaku pada tahun 1841 dan 1842

 
d) Ketenteraan

James Brooke turut menggunakan kekuatan ketenteraan dalam usahanya untuk mendapatkan kuasa di Sarawak
Bantuan ketenteraan diperoleh melalui sokongan kapal HMS Dido yang dimiliki oleh angkatan tentera laut British
Kapal ini digunakan bagi memerangi ancaman lanun ynag mengganggu pedagangan dan ketenteraman Sarawak

 
 
3. Pengukuhan Kuasa James Brooke

Setelah memperoleh Sarawak, James Brooke berusaha mengukuhkan kuasanya

 
 
 
4. Kronologi Peluasan Kuasa Dinasti Brooke
 

 
 

© 2022 Pandai.org All Rights Reserved Made with  in Malaysia

 Please verify your phone number. Click here to verify

Peluasan Kuasa Syarikat Borneo Utara British di Sabah

Peluasan Kuasa Syarikat Borneo Utara British di Sabah

 
Kemakmuran Sabah Menarik Pemodal Asing
 
Kedudukan Strategik

 
Kekayaan Ekonomi

 
 
Sabah Sebelum Penguasaan Syarikat Borneo Utara British (SBUB)
 
Sebelum pertapakan dan peluasan kuasa SBUB, dua kawasan telah dimiliki oleh British iaitu:

 
 
 
Pertapakan SBUB
 

 
 
Peluasan Kuasa SBUB
 
 
 
a) Dua Matlamat Utama SBUB

1. Pembangunan Ekonomi melalui eksploitasi sumber yang terdapat di Sabah

2. Melindungi serta mempetahankan hak-hak masyarakat tempatan

 
Melalui piagam ini, SBUB mempunyai kuasa mentadbir Sabah
Sir Rutherford Alcock menjadi presiden prtama, manakala Alfred Dent dilantik sebagai pengarah urusan
Kuasa sebenar syarikat terletak di tangan kalangan pemodal di London
Di Sabah, sistem birokrasi yang diterajui oleh Gabenor dibentuk bagi memastikan usaha syarikat untuk mengaut keuntungan
Gabenor pertama William Hood Treacher (1881-1887)

 
 

© 2022 Pandai.org All Rights Reserved Made with  in Malaysia

 Please verify your phone number. Click here to verify

Pentadbiran Barat di Sarawak dan Sabah

 

Bentuk Pentadbiran Barat di Sarawak dan Sabah 

 
Pelbagai perubahan pentadbiran dilakukan bagi mencapai matlamat untuk peluasan kuasa di Sarawak dan Sabah oleh Dinasti Brooke
Perubahan ini memberi kesan besar kepada kehidupan masyarakat

 
Pemantapan Pentadbiran Barat di Sarawak dan Sabah
 
a) Pembahagian Wilayah

Pentadbiran Dinasti Brooke menyusun semula sistem pentadbiran dengan membuat pembahagian terhadap wilayah-wilayah yang
dikuasai

 
 

 
 
b) Pengekalan Pembesar Tempatan
 
      
 Sarawak
Dinasti Brooke melibatkan kalangan pembesar tempatan dalam sistem pentadbiran atas nama dasar amanah
Dasar ini digunakan bagi mengisi kekurangan pegawai-pegawai Eropah yang jumlahnya kecil
Penglibatan orang tempatan seperti kalangan Datu, iaitu Datu Patinggi, Datu Bandar, Datu Temenggung serta dua jawatan baru, iaitu
Datu Imam dan Datu Hakim
Ketika zaman Charles Vyner Brooke, beberapa gelaran diwujudkan, iaitu Datu Menteri, Datu Pahlawan, Datu Bentara dan Datu Amar
Para pembesar tidak lagi dibenarkan mengutip cukai, sebaliknya diberikan gaji dan peranan membantu pentadbiran
Mengekalkan semua undang-undang temaptan dan adat yang tidak bercanggah dengan sistem barat

Sabah
 

Untuk kecekapan dan pentadbiran yang baik, SBUB membahagikan ketua peribumi kepada ketua yang diakui dan yang tidak diakui
Ketua Anak Negeri yang diakui diserapkan ke dalam sistem pentadbiran SBUB dan dibayar gaji, sementara Ketua Anak Negeri yang
tidak diakui tidak dibayar gaji
Institusi peribumi yang utama ialah Institusi Ketua Anak Negeri, Ketua Kampung dan Mahkamah Anak Negeri 
Ketua bergaji akan memelihara keamanan dan peraturan serta mengutip cukai kepala dan mentadbir keadilan
Ketua Anak Negeri yang juga digelar Orang Kaya-Kaya (O.K.K) membantu Pegawai Daerah menjalankan pentadbiran pada peringkat
daerah
Ketua Anak Negeri juga dilantik menjadi hakim di Mahkamah Anak Negeri dan bertugas dalam menjaga keamanan daerah mereka,
memungut cukai dan mengurus pentadbiran pengadilan

 
c) Pentadbiran yang Berhierarki

Sarawak vs Sabah

 
d) Pentadbiran Berasaskan Kaum
 
Sarawak
Dinasti Brooke mengamalkan sistem pecah dan perintah
3 kategori masyarakat dikelompokkan iaitu Melayu, Iban dan Cina
Orang Melayu dalam pentadbiran, orang Cina dalam ekonomi dan orang Iban dalam keselamatan dan ketenteraan
Charles Brooke mewujudkan jawatan tertinggi masyarakat Iban iaitu Temenggung
Bagi orang Cina diwujudkan jawatan Kapitan dan Kangcu

 
Sabah
Pentadbir dikenali sebagai Penolong Pegawai Daerah
Pentadbiran berasaskan peribumi di Sabah
Ketua etnik berperanan dan dipilih berdasarkan personaliti dan kepakaran
Memberi kesan kepada pentadbiran kerajaan peringkat tempatan

 
e) Perundangan
 

© 2022 Pandai.org All Rights Reserved Made with  in Malaysia