Masyarakat Sabah dan Sarawak

Masyarakat Sabah dan Sarawak

Zaman Kesultanan Brunei
Zaman Kesultanan Sulu
Zaman pemerintahan Kompeni Berpiagam Borneo Utara British
Zaman pemerintahan Brooke
Malaysia: kesepaduan dalam kepelbagaian
Kehadiran kuasa luarMasyarakat sabah dan
sarawak
Kerajaan
Brunai

sabah
dan
sarawak
Syarikat
Keluarga berpiagam
Brooke Borneo
Utara
Zaman Kesultanan Brunei
• Mengadakan hubungan perdagangan
dengan Melaka
abad ke 15 • mengeksport kapur barus, sagu, beras dan
emas

Awang Alak Bertatar memeluk agama • Penghijrahan pedagang islam ke Brunei

islam dengan menukar nama Raja • Diganti oleh anak saudaranya Raja Ahmad
Muhammad • Raja Ahmad memakai gelaran Sultan Berkat

Brunai memperkenalkan sistem

pentadbiran jawatan Bendahara, • Anak perempuan raja Ahmad berkahwin
Temenggung, Laksamana dan dengan orang arab dari Taif yang bernama
Sherrif Ali
Syahbandar
Zaman Kesultanan Sulu
Kesultanan Sulu di Sabah-
membantu sultan Mahyuddin
memerangi sultan Brunei ke 13
iaitu Sultan Abdul Mubin dengan
menawan Pulau Cermin
Sultan Jamalul Azam dari sulu
menghantar surat kepada
Gabenor Spain pada 17
Bahagian Timur Sabah September 1879 menjelaskan
dianugerah kepada kesultanan kawasan pantai dari Kimanis
Sulu hingga ke Balik Papan membayar
ufti kepada Sultan Sulu
 Pada 1850-Kapten joseph Balestier daripada
Amerika syarikat membuat penjanjian dengan sultan
brunei yang membolehkan perdagangan bebas
antara dua buah negara dan membenarkan rakyat
Amerika Syarikat untuk memiliki harta di Brunei
1865-Konsul Jeneral Amerika syarikat yg bernama
Claude Lee Moses Berjaya mendapatkan konsesi di
utara Brunei
Wujud persaingan dengan
kuasa kolonial barat yang
ingin menguasai negara
atau wilayah yang
dianggap lemah.
Kebimbangan British
sabah akan dikuasai oleh
kuasa barat
Sultan Brunei menganugerah Torrey dengan
gelaran Raja Ambong dan Marudu-berkuasa
untuk menentu hidup mati penduduk, hak
membuat undang-undang, mencetak wang,
membentuk tentera dan pasukan tentera laut
dan sama dengan kuasa pemerintah yang
berdaulat
 Zaman pemerintahan Kompeni Berpiagam
Borneo Utara British
29 disember 1877-Baron Gustav Von
Overback telah menerima konsesi ke
atas Sabah daripada Sultan Brunei
Mendapat gelaran Maharaja Sabah
Kerajaan British menganugerah
Piagam Diraja kepada syarikat yang
dikuasai oleh Alfred Dent dengan
dinamakan Borneo Utara British

sabah
• Sultan Brunei bersetuju untuk menyerah Sabah
kepada Overback dan Dent
• 22 Januari 1878- Overback dan Dent berunding
dengan kesultanan sulu untuk menguasai
kawasan timur sabah dengan bayaran tahunan $
5,000 setahun
• 1881-Ratu Victoria memberi taraf Piagam di Raja
kepada Syarikat Borneo Utara.
Komposisi etnik di sabah
Etnik peratus
Bukan warga negara 25 %
Kadazan Dusun 17.8 %
Bumi putera lain 14.6 %
Bajau 13.4
Melayu 11.5
Cina 9.6
Bukan bumiputera lain 4.8
Murut 3.3
Zaman pemerintahan Brooke di Sarawak

anaknya Charles Vyner

Brooke (1917-1946) di
Sarawak.
Charles Brooke
James brooke-1846- Beliau
memerintah Sarawak
1868 merupakanpemerintah
(1868-1917)
terakhir daripada
Dinasti Raja Brooke
diSarawak.
PERKEMBANGAN SARAWAK ERA
PENTADBIRAN BROOKE
• Berusaha menamatkan amalan pemburuan kepala dan perhambaan.
• Satu kod undang-undang diperkenalkan untuk menjaga keamanan
negeri.
• Persatuan Cina di Sarawak pada zaman Brooke termasuklah Hokkien
Free School ( 1912 ).
• 1883- Sekolah Melayu Bantuan Kerajaan pertama didirikan
• dikenali sebagai sekolah Abang Kassim diKampung Jawa,
Pemerintahan James Brooke

raja berkuasa mutlak

Majlis Negeri untuk

memberi peluang kepada
ketua-ketua suku kaum
mengambil bahagian dalam
pentadbiran Politik

Pembesar-pembesar Melayu yang disingkirkan oleh Pangeran Mahkota dahulu dilantik semula termasuklah Datu Patinggi,
Datu Temenggung, Datu Bandar dan Datu Imam Sosial
Pembangunan sistem perhubungan

• Pembangunan sistem perhubungan- jalan

raya pertama yang dibina untuk
menghubungkan Kuching dengan Penrissen
di Bahagian pertama Sarawak hari ini.
• 9 April 1916 ,kereta api di Sarawak ialah dari
Kuching melalui serian sehingga ke Batu 10
mula beroperasi
 Bidang Ekonomi
• Raja Charles Brooke,menggalakkan kemasukan imigran cina secara
besar-besaran bermula pada tahun1880-an.
• Orang Melayu, khasnya Kelas Perabangan diberi peranan istimewa
dalam politik dan pentadbiran,
• orang Iban diberi peranan khas dalam bidang military dan keselamatan,
dan
• orang Cina ditugaskan untuk membangunkan ekonomi.
• 1870-an beliau menggalakkan penghijrahan orang Iban ke Rejang,
Balleh, Trusan dan Baram supaya memajukan kegiatan pertanian hasil
hutan contohnya, damar, rotan engkabang, kapur barus
• Semasa Sarawak berada dibawah
pentadbiran Charles iaitu sehingga tahun
1868.
• menjalankan dasar berjimat cermat bagi
mengelakkan berlakunya hutang yang
banyak dalam negeri
• Charles Yvner Brooke berpendapat beliau tidak mampu untuk
membangunkan semula Sarawak selepas pendudukan Jepun
• 1 Julai 1946-beliau telah menyerah Sarawak menjadi Tanah Jajahan
Mahkota Inggeris
• Bancian penduduk Sarawak-2010 berjumlah 2,471, 140 orang dan
mempunyai 40 sub etnik spt:
• Iban
• Melayu
• Cina
• Bidayuh
• orang ulu
• melanau
Jumlah penduduk sarawak
Enik peratus
Iban 30.3
Melayu 24.4
Cina 24.2
bidayuh 8.4
Orang Ulu 6.7
India 0.3
Lain-lain 0.3
Malaysia: kesepaduan dalam kepelbagaian

• Alam melayu telah mengadakan hubungan perdagangan dan penyebaran

agama dengan pihak luar lalu membentuk kesepaduan dalam masyarakat
pluralistic
• Masyarakat yang mengamalkan pelbagai corak hidup akan melahirkan
kepelbagaian budaya
• Kesepaduan budaya sekiranya dilihat dari sudut negative akan memperlihat
kerapuhan dalam perhubungan antara etnik
• Pembentukan negara bangsa Malaysia merupakan proses berterusan dan
masih memerlukan masa untuk menjadi bangsa bersatu padu
• Elemen budaya yang dianggap sebagai pemisah dapat ditukar menjadi
pengukuh negara bangsa
Soalan tutorial
• Sistem pendidikan merupakan wadah terpenting untuk mewujudkan
perpaduan dalam masyarakat pluralistic yang mempunyai pelbagai
kelainan dan perbezaan.
Bahaskan pernyataan di atas