MGA KILALANG

LINGGWISTIKA
• Ipinanganak 7 Disyembre 1928
• Amerikanong lingguwista, pilosopo, cognitive scientist,
historyador, at social critic.
• Minsan inilalarawan bilang "ama ng modernong lingguwistika"
• Isa ring pangunahing pigura sa analytic philosophy at isa sa
mga tagapagtatag ng sangay ng cognitive science.
• Hawak ang posisyong Institute Propesor Emeritus sa
Massachusetts Institute of Technology (MIT)
• Propesor sa University of Arizona, at siya rin ang may-akda ng
higit sa 100 aklat sa iba't ibang paksa tulad ng lingguwistika,
digmaan, politika, at mass media.
• Ang kanyang ideolohiya ay nakahilig sa anarcho-syndicalism
at libertarian socialism.
Ipinanganak sa middle-class na imigranteng Ashkenazi Jewish sa Philadelphia, nabuo ang maaging
interes ni Chomsky sa anarkismo mula sa mga alternatibong tindahan ng aklat sa New York City.
Nagsimila siyang mag-aral sa University of Pennsylvania sa edad na 16, at kumuha ng mga kurso
sa lingguwistika, matematika, at pilosopiya. Mula 1951 hanggang 1955, siya ay itinalaga sa Harvard
University Society of Fellows. Habang nasa Harvard, binuo niya ang teorya ng transformational

1
grammar; dito, iginawad sa kanya ang doctorate noong 1955. Nagsimulang magturo si Chomsky sa
MIT noong 1957 at lumitaw bilang isang makabuluhang pigura sa larangan ng lingguwistika para sa
kanyang makabuluhang gawa na Syntactic Structures, na nanghulmang muli sa makaagham na
pag-aaral ng wika. Mula 1958 hanggang 1959, siya ay isang National Science Foundation fellow sa
Institute for Advanced Study. Kinilala si Chomsky bilang tagalikha o kapwa-tagalikha ng teorya sa
universal grammar, ang teorya sa generative grammar, ang Chomsky hierarchy, at ang minimalist
program. May mahalang papel si Chomsky sa pagbagsak ng behaviorism, lalo na sa pagiging
kritikal sa mga gawa ni B. F. Skinner. Tahasang tumataliwas si Chomsky sa paglahok ng Estados
Unidos sa Digmaan sa Vietnam, naniniwalang ang digmaan ay isang kilos ng imperyalismong
Amerikano.
Noong 1967, nakaakit si Chomsky ng malawakang pansin sa kanyang mga
sanaysay kontra digmaan na pinamagatang "The Responsibility of Intellectuals".
Nauugnay sa New Left, ilang beses din siyang inaresto sa kanyang aktibismo at
inilagay sa Nixon's "Enemies List". Habang lumalawak ang gawa sa lingguwistika

1
sa mga kasunod na dekada, nasangkot rin siya sa Linguistics Wars. Sa
pakikipagtulungan ni Edward S. Herman, si Chomsky kapwa-sumulat ng isang
pagsusuri, na nagpapaliwanag sa modelong propaganda ng mga media criticism,
at inilantad ang pagsakop ng Indonesia sa East Timor. Bukod pa rito, ang kanyang
pagtatanggol sa kalayaan ng pananalita—kabilang ang mga malayang pananalita
ng Holocaust deniers—ay nakabuo ng makabuluhang kontrobersya sa Faurisson
affair noong maagang bahagi ng dekada 1980.
Matapos ng kanyang pagreretiro sa aktibong pagtuturo, ipinagpatuloy ni Chomsky
ang kanyang vocal political activism sa pamamagitan ng paglaban sa Digmaan
Kontraterorismo at pagsuporta sa Occupy Movement. Isa sa mga pinakabinanggit
na iskolar sa kasaysayan, naiimpluwensiyahan ni Chomsky ang isang malawak na
hanay ng mga pang-akademikong sangay. Siya ay malawakang kinikilala bilang

1
isang paradigm shifter na nakatulong sa pagsindi ng isang pangunahing rebolusyon
sa agham pantao, na nag-ambag sa pag-unlad ng isang bagong cognitivistic
framework para sa pag-aaral ng wika at ang isip. Bilang karagdagan sa kanyang
patuloy na pananaliksik, siya ay nananatiling isang nangungunang kritiko ng
patakarang panlabas ng Estados Unidos, neoliberalism at ng mga makatabagong
state capitalism, ang hidwaang Israeli–Palestinian, at mainstream news media. Ang
kanyang mga idea ay napatutunayang makabuluhan sa loob ng mga kilusang anti-
kapitalista at anti-imperyalista. Ang ilan sa kanyang mga kritiko na inakusahan siya
ng anti-Americanism.
• Si Ferdinand de Saussure ay ipinanganak noong
Nobyembre 26, 1857 sa Geneva, Switzerland.
• Swiss linguist
• Ama ng modernong lingguwistika
• Siya rin ay naging propesor ng lingguwistika sa
University of Geneva.
• Course in General Linguistics
• Si Saussure ay sikat sa kanyang impluwensiya
sa lingguwistiks, mga teoryang pampanitikan,
pilosopiya at sa mga agham panlipunan.
MGA AMBAG NI SAUSSURE SA
LINGGWISTIKA
STRUCTURAL LINGUISTICS
LANGUE AND PAROLE

1
Langue- French term na tumutukoy sa ‘individual language’
Parole -naman ay ang isang indibidwal na sistema. Ito ay ang kongkretong
paggamit ng lingguwahe.

LINGUISTIC SIGN
Ang ‘SIGN’ ay binubuo ng ‘signifier’ at “signified”.
ang signifier ay tumutukoy sa mga bagay na nakita mo o narinig mo at ang
signified ay ang ideya na nasa iyong isipan, ito ay konsepto.
Ang ‘SIGN’ ay “double entity” hindi ito maaaring umiral kapag wala ang parehong
signifier at signified.

1
Sausurre’s basic idea, when put together the signifier plus the signified equals the
sign.
• relation between the signifier and the signified is arbitrary
S- SIGN
S- SIGNIFIER
S-SIGNIFIED
 Paradigm at Syntagm
HALIMBAWA
Pinatay ni Coby ang isang langgam. – Paradigm
Isang langgam ang pumatay kay Coby- Syntagm

DIACHRONIC AND SYNCHRONIC LINGUISTICS

Diachronic
from Greek dia "throughout" + khronos "time"
Ang pag-aaral ng mga pagbabago sa isang wika sa loob ng maraming taon ay ang paksang
diachronic/historical linguistics. Samakatuwid, tinitingnan ng mga historical linguist ang ebolusyon ng
isang wika.

Synchronic linguistics
Ay ang pag-aaral ng isang wika sa isang partikular na panahon.
• Enero 26,1884 (Western Pomerania)
• Amerikanong lingwista at antropologo.
• Kauna-unahang "chief ethnologist" sa Geological Survey ng Departamento ng Antropolohiya
ng Canada.
• Lubos na kilala sa kanyang mga kontribusyon sa pag-aaral ng mga wikang Indian sa
Hilagang Amerika.
Paano binibigyang kahulugan ni Edward Sapir ang wika?
• “Language is a purely human and non-instinctive method of communicating ideas, emotions,
and desires by means of a system of voluntarily produced symbols.
Language is a purely human and noninstinctive method of communicating ideas, emotions,
and desires by means of a system of voluntarily produced symbols.”
• Naniniwala si Sapir na ang wika ay humuhubog sa persepsyon ng tao at namamahala sa
pag-uugali ng tao.
Linguistic Theory
Sapir-Whorf Linguistic Relativity Hypothesis
Ipinapahayag nito ang impluwensya ng wika sa pag-iisip
at pang-uunawa ng tao. Ito ay nangangahulugang, ang

1
bawat grupong may sinasalitang iba't ibang wika ay may
magkaibang paraan sa pag-iisip at pananaw sa reyalidad.

Mga kilalang akda:

1.LANGUAGE: An Introduction to the Study of Speech
2.Culture, language and personality
3.The Psychology of Culture
• Si Kenneth Lee Pike siya ay Amerikanong linggwistiko at antropologo na
kilala para sa kanyang pag-aaral ng mga wikang aboriginal. Siya ang
nagpasimula ng tagmemics. Pinag-aralan ni Pike ang teolohiya sa
Gordon College (B.A., 1933) at noong 1935 ay Sumali sa isang

1
samahan na nakatuon sa pag-aaral ng linggwistiko ng mga hindi kilala
at hindi nakasulat na mga wika, bilang isang ancillary sa pagsasalin ng
Bibliya.

Ano ang Tagmemic theory?

• Ang tagmemic ay mula sa salitang tagmeme, na galing din sa isang

Griyegong salita na tagma na nangangahulugang arrangement o
pagsasaayos. Tumutukoy ito sa anyo o gamit ng isang yunit ng gramatika
at ang klase ng pinupuno na mga salita.
EMIC

•ay ang “insider’s perspective”. Naka-pokus ito sa tunay na

kultural na distinksyon ng isang komunidad. Ang pananaw na

1
ito ay nanggaling sa konseptong distinksyon ng isang
komunidad.

ETIC

• Ito ang pananaw ng isang mananaliksik o tao na hindi parte

ng tribo o kultura.
 3
MGA KILALANG
LINGGWISTA SA
PILIPINAS
• Manunulat at makata,
lingguwista, at lider manggagawa.
• Dalubhasa siya sa larangan ng
dupluhan
• Si Lope K. Santos ay
Ipinanganak siyá noong 25
Setyembre 1879 sa Pasig, Rizal.
• Anak siyá nina Ladislao Santos
at Victoria Canseco
• Napangasawa niyá si Simeona
Salazar.
• Nag-aral siyá sa Escuela Normal
Superior de Maestros at Escuela
de Derecho sa Maynila at natamo
ang kaniyang batsilyer sa sining
mula sa Colegio Filipino.
• Naging gobernador siyá ng Rizal,
unang gobernador ng Nueva Vizcaya, at
senador ng ika-12 distrito.
• Bilang senador, inakda niyá ang Araw ni
Bonifacio at mga batas para mapabuti
ang kalagayan ng mga manggagawa.
Kasáma rin siyá ni Isabelo de los Reyes
na nagtatag ng Union Obrera
Democratica(1902).
• Naging pangulo rin siyá ng Union del
Trabajo de Filipinas, tagapagtatag at
pangulo ng Congreso Obrero.
• Isa rin siyáng kritiko ng panitikan.
• Kabílang sa pinakamahahalaga niyáng
kritisismo ang “Peculiaridades de la
poesia Tagala” (1929), “Tinging
Pahapyaw sa Kasaysayan ng Panitikang
Tagalog,” “Ang Apat na Himagsik ni
Balagtas” (1955).
Malaki rin ang naging ambag ni
Santos sa pagtataguyod ng
wikang pambansa.
• 1900, nagsimula siyang
maglingkod bilang patnugot para
sa mga lathalaing nasa wikang
Tagalog, katulad ng Muling
Pagsilang at Sampaguita.
• Punong-tagapangasiwa si
Santos ng Surian ng Wikang
Pambansa.
• Apo ng mga Mananagalog
• Paham ng Wika
• Ama ng Balarilang Pilipino
• Haligi ng Panitikang Pilipino
• Mang Openg
Ilan sa kanyang mga akda
• Balarila ng Wikang Pambansa
• Banaag at Sikat
• Paggiggera
• Kundangan
• Puso't diwa
• Tinging Pahapaw sa Kasaysayan
ng Panitikang Tagalog
• Sino ka? Ako'y si... 60 Sagot na
mga tula
• Mga Hamak na Dakila
• Makabagong Balarila Mga Puna at
Payo sa Sariling Wika
• Namatay siyá noong 1 Mayo 1963.
• Ama ng linggwistika Pilipino
• Naihalal bilang academician noong 1987
• Kilala siya dahil sa kanyang pangunguna sa
pagpapalago ng kaugaliang Pilipino sa siyentipikong
pag-aaral ng Wikang Pilipino.
• Unang tagapangulo ng SWP at kinatawan ng wikang
tagalog
• Kauna-unahang linggwistikong Pilipino
• Lumabas ang isang festschrift na may pamagat na
Parangal kay Lopez noong 1975 na handog ng
Linguistic Society of the Philippines
Manwal na nauukol sa gramatika ng wikang Pambansa (1941);
• Ito ang pinalimbag niya na pinakamahalagang ambag sa larangan ng linggwistikang
Pilipino.
• Ang manwal na ito ay isang maagham na pagtatalakay sa gramatika ng Tagalog na
angkop gamit ng mga guro sa pagtuturo ng wikang Pambansa.
• Nahati ito sa apat na bahagi:

Isa sa Ponetika
Dalawa sa Morpolohiya
Isa sa Sintaksis

Ang mga sumusunod ay ilan sa kanyang mga isinulat:

Origins of the Philippine Language 1967
Contributions too comparative Philippine Syntax 1065
Some new morphemes in Philippine Languages 1970
The Spanish Overlay in Tagalog 1965
Paghahambing sa mga Wika sa Pilipinas 1972
A Comparative Philippines Word-list
• Isinilang sa bayan ng Santo Domingo, Nueva Ecija noong;
• Agosto 25, 1930
• Gregoria Andres at Placido Constation (mga magulang)
• Pangatlo (3) sa pitong magkakapatid

Buhay Kolehiyo:
Bata pa lamang, masasabing malapit na sa puso ni Constantino ang wika,
kaya nang pumasok siya sa Unibersidad ng Pilipinas (UP) para sa
kaniyang edukasyong pangkolehiyo, pinili niyang magpakadalubhasa rito.
Bagamat makikilala si Constantino bilang tagapagtaguyod ng Filipino,
nagsimula siya bilang mag-aaral ng wikang Ingles sa di-gradwadong antas.
Sa kaniyang pananatili sa unibersidad, masasabing ipinagpatuloy niya at
lalong pinag-ibayo ang angking kahusayan sa pag-aaral. Noong 1953,
nagtapos siya bilang cum laude sa programang Bachelor of Arts (English)
sa general weighted average na 1.68 (UP, Minutes of the 561st Meeting
83–84). Makaraang magtapos, agad na pumasok sa Graduate School ng
UP si Constantino kung saan pinili niyang magpakadalubhasa sa
lingguwistika (Constantino 200).
Mga naisulat o ambag sa linggwistika:

1. Sentence patterns of the ten major Philippine languages (1964)

➢ Naghahambing sa istruktura ng mga pangngusap sa Tagalog, Waray,
Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Tausug, Ilokano, Ibanag, Pangasinense,
Kapampangan.
2. The sentence patterns of twenty-six Philippine languages (1965)
➢ Tinatalakay dito ang uri ng mga pangungusap batay sa mga istruktura
na bumubuo nito at ang mga kaukulang transpormasyon. Ikinumpara rito
ang mga major na wika at ang iilang maynor na wika tulad ng Abaknon,
Bolinao, Botolan, Isinai, Itbayat, Itneg, Ivatan, Malaweg, Manobo, Sama
Bangingi, Igorot, Tausug, Ternate, Tingguian, Ylianon, at Yogad.
3. Tagalog and other major languages of the Philippines (1970)
➢ Naglalahad ng deskripsyon at ebalwasyon sa mga naisagawang pag-
aaral sa linggwistika ng Pilipinas mula sa panahon ng mga Kastila
hanggang 1970. Lumabas ang pre-publication na isyu ng kanyang
English -Filipino Dictionary noong 1996 at noong 1997 naman ay
lumabas ang Diskyonaryong Filipino-Ingles. Bukod nito nasulat rin niya
ang sumusunod na mga bilinggwal na diksyonaryo sa Ingles at Ilocano,
Aklanon, Bikol, Cebuano, Kapampangan, Kinaray-a, Pangasinan,
Romblomanon, Sambal, Waray-waray, Tausug, at ang Comparative
dictionary of Tagalog.