You are on page 1of 2

w w w.saf etylifethail and.

com

CLASS D FIRE Magnesium Fire เครื่องดับเพลิงสําหรับไฟ D

การฉีดผงแหงดับไฟ D Lithium Fire

สาเหตุการลุกไหมและวิธกี ารดับ ติดไฟได เชน ลอรถยนต ใยสังเคราะห ฯลฯ Power) สําหรับใชดับไฟไหมโลหะเฉพาะชนิด


เพลิงไหมประเภท D (Class D Fire) ทําใหเศษผงของโลหะเหลานั้นลุกติดไฟขึ้นมา โดยผงแหงดับไฟไหมโลหะเฉพาะชนิดจะทําหนาที่
หมายถึงเพลิงไหมทเี่ กิดจากเชือ้ เพลิงทีเ่ ปนโลหะ ตางหากซึง่ สวนใหญจะรุนแรงและอันตรายกวา ดู ดซั บความร อนพร อมกั บ กําจั ดเปลวไฟและ
หรื ออธิ บายง ายๆว าเป นไฟไหม โลหะนั่ นเอง เพลิงไหมทเี่ กิดกอนหนา ออกซิเจนใหหมดไป จึงทําใหไฟมอดลงไปแลว
แตตอ งทําความเขาใจกอนวาไมใชโลหะทุกชนิด ผงโลหะจะติดไฟไดตอ เมือ่ ผงโลหะติดได ดับสนิทในที่ สุด ไมมีปฏิกิริยาใดๆที่ จะทําให
ลุกติดไฟได มีเพียงบางชนิดเทานัน้ มีคณ ุ สมบัตนิ ี้ สัมผัสความรอนสูงในระยะเวลาทีเ่ พียงพอจะทําให ไฟโหมรุนแรงหรือลุกติดขึ้นมาใหม เนื่องจาก
เรียกวา “โลหะติดไฟได ” (Combustible Metals) เกิดการลุกติดไฟได สวนไฟไหมทอ นโลหะทัว่ ไป โลหะเย็ นลงไม มี เปลวไฟ (ความร อน) และ
ได แ ก แม็ ก นี เ ซี ยม ไททาเนี ย ม ยู เรเนี ย ม ที่ เป นภาชนะหรื อวั สดุ ใช งานรวมไปถึ งโลหะ ออกซิเจนหลงเหลือในปริมาณพียงพอจะทําให
โปแตสเซียม โซเดียม แคลเซียม ลิเธียม ฯลฯ ทีใ่ ชเปนโครงสรางตางๆ เชนอาคาร ยานพาหนะ เกิดการลุกเปนไฟไดอีกตอไป
ที่ ลุ ก ไหม และกลายเป นไฟประเภท D ตาม และอื่นๆ ไมใชไฟประเภท D การฉีดผงแหงดับไฟไหมโลหะจะแตกตาง
หัวขอนี้ ไฟประเภท D มี ลั กษณะคล ายกั บไฟ ไปจากการฉีดผงเคมีแหงดับไฟไหมทั่วไป การ
เมือ่ โลหะติดไฟได (Combustible Metals) ประเภท C นัน่ คือหามใชนา้ํ ดับไฟการใชนา้ํ ดับ ฉีดผงเคมีแหงจะฉีดใหแรงใชแรงดันทีม่ อี ยูท าํ ให
ไดรับความรอนที่สูงกวาอุณหภูมิลุกติดไฟของ ไฟประเภท C มีความเสีย่ งจะถูกไฟฟาดูดหรือ วงจรปฏิกริ ยิ าเคมีขาดออกจากกัน เรียกวา ฉีดให
ตัวเองจะเกิดการจุดติดอยางรวดเร็วแลวลุกลาม ชอต สวนการใชน้ําดับไฟประเภท D จะทําให เปลวไฟลมแลวดับลงไป แตการฉีดผงแหงดับ
เปนไฟไหมที่ถือวาอันตรายในระดับสูง ยกเวน เกิดปฏิกิริยารุนแรงไฟจะลุกแรงขึ้นหรือระเบิด ไฟประเภท D จะฉีดลงไปเบาๆเพื่อใหผงแหง
โซเดียมทีไ่ มจาํ เปนตองมีแหลงความรอนมาจุด ออกมาซึง่ มีความเสีย่ งจะเกิดความเสียหายเพิม่ ขึน้ คอยๆ กอตัวเปนแนวกัน้ ระหวางเชือ้ เพลิง (ผง
ติด แตสามารถลุ กไหมด วยตั วเองเมื่ อสั มผัส โดยเฉพาะในบริเวณที่มีเชื้อเพลิงสะสมอยูเปน โลหะ) กับอากาศทําใหไฟมอดลงไปซึง่ แนวกัน้
อากาศ หรือน้าํ โดยจะเปนการจุดติดในลักษณะ จํานวนมาก เปลวไฟ และความรอนจากปฏิกริ ยิ า ของผงแหงควรหนาอยางนอย 1 นิ้วบนผิวหนา
ระเบิดออกมากอนจะลุกเปนเพลิงไหม กับน้าํ อาจทําใหเกิดเพลิงไหมขนาดใหญ ดังนัน้ เชื้ อเพลิง (โลหะ) ที่ กําลังลุกไหม อัตราการ
ทัง้ นี้ โลหะทีส่ ามารถจุดติดไฟไดตองอยู จึ งเป นข อห ามในการใช น้ําหรื อสารดั บเพลิ ง ใชงานของผงแหงที่เหมาะสมคือ 10 ปอนด/
ในรูปผงละเอียด (Metal Fine) รวมถึงเศษ หรือ ชนิดใดๆ ก็ตามที่มนี ้ําเปนพืน้ ฐาน หรือผสมอยู ตารางฟุต (4.5 ก.ก./0.9 ตารางเมตร) หมายถึง
ฝุน ผงทีเ่ กิดการขัดสี การเจียร รวมถึงเสนหรือ ทําการดับไฟประเภท D สําหรับผงเคมีแหง (Dry ใหใชผงแหงกับ ไฟประเภท 10 ปอนด ตอพืน้ ที่
ใยบางๆ ขณะที่โลหะชิ้นใหญไมสามารถติดไฟ Chemicals) แม ไม ทําให เกิ ดปฏิ กิ ริ ยาแต ไฟ เพลิงไหม 1 ตารางฟุต เมื่อฉีดผงแหงลงไปที่
ไดหรือติดไดยาก เพราะตองใชความรอนสูงมาก ประเภท D มี ค วามร อ นสู ง กว า เพลิ ง ไหม เพลิงไหม ผงแหงจะคลุมผิวหนาเชือ้ เพลิงไวแลว
ประกอบกับผิวหนาเชือ้ เพลิงมีมากเกินไปทําให ประเภทอื่ นซึ่ งสามารถเผาผงเคมีแห งใหเปน ไฟจะเริม่ ดับ เนือ่ งจากชัน้ ของผงแหงจะแยกเชือ้
ความรอนสลายตัวหมดไปกอนจะเกิดการจุดติด เถาถานภายในเวลาอันรวดเร็ว เพลิงกับออกซิเจนออกจากกัน และตัวผงแหงจะ
ไฟ อยางไรก็ตาม หากผงโลหะติดไฟไดเกิดการ ขอสังเกตความแตกตางระหวางไฟประเภท ดูดซับความรอนไว เมื่อเวลาผานไปผงแหงจะ
จุดติดแลวลุกไหมขึ้นมาจะกลายเปนเพลิงไหม D กับไฟประเภทอืน่ ๆ ไฟประเภท D ลุกรอนแรง เริม่ รอนและแหงกรอบ สงผลใหเกิดรอยแยกที่
ทีใ่ หความรอนสูง เปลวไฟปะทุรนุ แรง ลุกลาม และมีแสงสวางจา ทีส่ ําคัญคือมีปฏิกิริยาตอน้ํา ผิวหนา ซึ่งเปนชองทางใหออกซิเจนเขาไปหา
รวดเร็วและสรางความเสียหายเปนบริเวณกวาง อากาศ ความชื้น และสารเคมีอื่น โดยเฉพาะ เชือ้ เพลิงไดอีกครัง้ แลวไฟก็จะเริม่ ลุกขึน้ มาใหม
ในสภาพการทํางานตามปกติทวั่ ไปมักไม ไฟไหมโซเดียม จะมีปฏิกิรยิ าตอน้าํ รุนแรงทีส่ ุด ดังนัน้ จึงควรโปรยผงแหงลงบนผิวหนาเชือ้ เพลิง
คอยเกิดไฟประเภท D สวนใหญไฟประเภทนี้ เปนตัวเรงใหไฟลุกและลามอยางรวดเร็ว ซึง่ เปน ใหมคี วามหนาอยางนอย 1 นิว้ จากนัน้ ปลอยทิง้
จะเกิดในหองทดลอง หองปฏิบัติการทางภาค อันตรายตอชีวิตและทรัพยสินเปนอยางยิ่ง ไวราว 30 นาที หรือจนแนใจวาเชือ้ เพลิงเย็นลง
อุตสาหกรรม คลังเก็บสารเคมี รวมไปถึงการเผา การดับไฟประเภท D ทีถ่ กู ตองและไดผล จนมีอุณหภูมิต่ํากวาจุดลุกติดไฟได (Ignition
ไหมชนิ้ สวนหรือวัสดุที่มสี วนประกอบของโลหะ ต องใช เครื่ องดั บ เพลิ ง ประเภทผงแห ง (Dry Temperature) ของตัวเอง จึงจัดการกวาดเก็บ
SAFET Y LIFE 1
แลวเคลื่อนยายออกไป ดูดซับความรอนไวกบั ตัวจนทําใหแหงและกรอบ การฉีดผงแหงดับไฟ D
ผงแหงดับไฟประเภท D ทีใ่ ชกันทัว่ ไปมี ซึง่ จะไลทงั้ ความรอนและออกซิเจนออกไปพรอม
2 ประเภท ไดแก กันดวย เมือ่ เพลิงไหมขาดออกซิเจนและมีความ
1. ประเภทใชเกลือ (Sodium Chloride) รอนลดลง ในไมชาก็จะมอดดับลงไปจนไมเกิด
เปนสารพื้นฐาน และ ปฏิกิรยิ าใดๆ ตามมา
2. ประเภทใชกราไฟตชนิดพิเศษ(Special จุ ดอ อนของเครื่ องดั บเพลิ งชนิ ดนี้ คื อ
Graphite) หรือผงทองแดง (Copper) มีนา้ํ หนักมากเกิน ถังดับเพลิงขนาด 30 ปอนด
ตัวอยางเครื่องดับเพลิงสําหรับดับไฟ เมือ่ รวมผงแหงทีบ่ รรจุเขาไปดวยจะหนักประมาณ
Class D 53 ปอนด ซึง่ ไมเหมาะจะนําไปใชดบั ไฟทัว่ ไปใน เพราะถังมีขนาดใหญและหนักมากไมสามารถ
MET-L-X POWDER (Sodium Chloride) ลักษณะของเครือ่ งดับเพลิงเอนกประสงค (A-B- ปฏิบตั งิ านไดดว ยตัวคนเดียว
ใชดบั ไฟทีเ่ กิดจากการลุกไหมของโลหะติด C) ตองนําไปใชดับไฟ Class D และมีบุคลากร สําหรับสารดับไฟ Class D ชนิดกราไฟท
ไฟไดอาทิ แม็กนีเซียม โซเดียม(ทีห่ กลนหรืออยู เพียงพอในการปฏิบตั ิงานเทานัน้ ยังมีชนิดบรรจุกระปอง ใหเลือกใชสําหรับดับ
ในความลึกของที่บรรจุ) โปแตสเซียมโซเดียม Amerex 30 lbs Class D Copper Powder ไฟไหมโหละขนาดเล็ก โดยใชชอ นตักผงแหงถม
โปแตสเซี ย มอั ล ลอยลส ยู เ รเนี ย ม และผง ถังดับเพลิง Class D ขนาด 30 ปอนด เชือ้ เพลิงเพือ่ ตัดอากาศ (ออกซิเจน) และดูดซับ
อะลูมิเนียม เหมาะสําหรั บ ใช ดั บ ไฟไหม โลหะขนาดใหญ ความรอนไปพรอมดันเริม่ ตนใหโรยสารดับเพลิง
วิธีใชงาน ดึงสลักแลวจับสายฉีดใหมนั่ ผลิตภัณฑของ Amerex รุน 571 ชนิดผงทองแดง บางๆ จากนัน้ เพิม่ ความหนาของชัน้ ผงแหงใหได
หันหัวฉีดออกจากตัว จากนัน้ ดึงสลักทีอ่ ยูใ ตคนั ทีพ่ ฒั นาขึน้ โดยกองทัพเรือสหรัฐฯ (Navy 125S) ไมตา่ํ กวา 1 นิว้ หรือใหหนาถึง 2 นิว้ (5.0 ซ.ม.)
บีบออก ยกถังดับเพลิงขึน้ ดวยมือจับ แตยังไม สําหรับดับไฟทีไ่ หมโลหะลิเธียมและลิเธียมอัลลอยส แลวปลอยทิง้ ไวประมาณครึง่ ชัว่ โมงไฟจะดับสนิท
ฉี ดผง ถื อหั วฉี ดเหนื อกองไฟ ความยาวของ ผงทองแดงสามารถทําใหไฟมอดลงโดยการดูดซับ ระหวางนั้นใหคอยควบคุมไมใหชั้นของผงแหง
สายฉีดรวมสวนขยาย 6 ฟุต พยายามใหหัวฉีด และขับไลความรอนโดยเปนสารดับเพลิงชนิด เกิดรอยแยกที่ จะทําใหไฟลุกติดขึ้ นมาใหมได
อยูใ นตําแหนงทีส่ ามารถฉีดสารออกมาไดอยาง เดียวเทานัน้ ทีส่ ามารถดับไฟไหมลิเธียมไดโดย พยายามเติมสารไปทีจ่ ดุ มีแนวโนมจะเกิดรอยแตก
เต็มที่ ไมติ ดขั ดหรื อมีสิ่ งกี ดขวาง อยาลื มว า ใหฉีดเปนชั้นแนวตั้งแลวคอยๆ กอเปนชั้นรูป สําหรับพนักงานหรือผูป ฏิบตั กิ ารสารเคมี
เครื่องดับเพลิงออกแบบมาใหทํางานไดดีเมื่อ สามมิตคิ ลุมอยูเ หนือเชือ้ เพลิง ตามแนวยาวของ หากไมมั่ นใจวาสามารถดับไฟประเภท D ได
อยูใ นลักษณะตัง้ ขึน้ ดังนัน้ จึงตองใหถงั ดับเพลิง เปลวไฟ หรือไมกลาลงมือ ใหกดสัญญาณเตือนหรือแจง
ตั้ งตรง หามใหถั งอยู ในแนวนอนหรื อใชแขน โลหะลิเธียมที่ลุกติดไฟมีทั้งชนิดที่เปน หนวยดับเพลิงรับทราบ จากนัน้ รีบออกมาจากที่
ประคองไว หากถังหนักเกินไปสําหรับคุณ ใหตงั้ ผงโลหะใช ในห อ งทดลอง และที่ ผ สมอยู ใน เกิดเหตุโดยเร็ว
ถังลงบนพืน้ ดานหนาเพือ่ ฉีดสาร แบตเตอรี่อุปกรณคอมพิวเตอร และโทรศัพท สวนผูไ มเกีย่ วของในการดับไฟประเภท D
เมือ่ เล็งหัวฉีดไปยังเปาหมายแลว ใหบีบ มือถือ ใหอยูจ ากเพลิงไหมในระยะปลอดภัยคือไมนอ ยกวา
คันปลอยสาร โดยทําชาๆ แตมนั่ คง การกระทํา ทัง้ นีเ้ ครือ่ งดับเพลิง Class D รุน นีม้ สี ว น 75 ฟุต (22.5 เมตร) จากจุดทีเ่ กิดเพลิงไหม
ลักษณะนีผ้ งแหงจะถูกดันออกมาจากถัง ขัน้ ตอน ขยายเปนหัวฉีดแรงดันต่ําใหการฉีดที่นิ่มนวล อันตรายอีกประการหนึง่ ของไฟประเภท
ตอไปใหฉดี ผงแหงลงบนผิวหนาเชือ้ เพลิง (โลหะ) (Soft Flow) ปองกันผงโลหะเปลวไฟและแกสพิษ D คือ ความไมรขู องคนทั่วไปวา ไฟประเภท D
ฉีดโปรยเปนชั้นบางๆกอนแลวเพิ่มความหนา ตางๆ ฟุง กระจายขึน้ มาทําอันตรายคนฉีด อีกทัง้ คืออะไร พิจารณาจากอะไร และจะใชเครือ่ งดับ
ของชัน้ ผงแหง ควบคุมจังหวะและน้าํ หนักการฉีด การฉีดทีเ่ บาจะทําใหสารดับเพลิงกอตัวเปนชัน้ เพลิงชนิดใดมาใหดบั ประเด็นนากังวลไดแกเมือ่
ใหดี อยาใหชั้นผงแหงแตกกระจาย ฉีดจนชั้น เหนือผิวเชือ้ เพลิงไดงายขึน้ ไมรหู รือแยกแยะไมออก ระหวางไฟทัว่ ไปกับไฟ
มีความหนามากวา 1 นิว้ เมือ่ ทําเสร็จแลวใหปด Ansul Lith-X Class D Extinguisher ประเภท D จะทําใหใชสารดับเพลิงผิดประเภท
เครือ่ งดับเพลิง คนคิดและพัฒนาขึน้ มาเพือ่ ใชดบั ไฟไหม โดยเฉพาะถาใชนา้ํ สาดไประเภท D จะอันตราย
ตามปกติทั่วไปเครือ่ งดับเพลิง Class D ลิ เ ธี ยม และโลหะชนิ ดอื่ น ทั้ งแม็ ก นี เ ซี ย ม มาก ทําใหไฟลุกแรงหรือระเบิดออกมากลาย
ชนิดเกลือสามารถฉีดในแนวราบไดไกล 6-8 โซเดียม โปแตสเซียม รวมถึงสารที่มีสวนผสม เปนไฟขนาดใหญหรือเกิดการระเบิดมีสะเก็ด
ฟุต และหากใชขนาด 30 ปอนด จะฉีดตอเนือ่ ง ของเซอรโคเนียม ยูเรเนียม โซเดียม โปแตส เศษโลหะพุงกระจายออกมาอาจทําใหเกิดการ
ไดประมาณ 28 วินาที แตความสําคัญของการ เซียม อัลลอยลส ผลิตจากสารพื้นฐานที่เปน บาดเจ็บได
ฉีดเครื่ องดับเพลิงชนิดนี้คือตองทําชั้นผงแหง กราไฟท (คารบอน) ชนิดพิเศษพรอมสวนผสม กรณีจะใชนา้ํ ดับไฟ Class D จะตองเปน
เปนแนวยาวเพือ่ ขวางกัน้ เชือ้ เพลิงกับออกซิเจน เพือ่ ใหสารเคลือ่ นไหวอิสระและไมแข็งตัวหมือน ชนิดฝอยน้ําละเอียด (Water Mist) อาจผสม
เมือ่ ผงแหงคลุมเชือ้ เพลิงจนมิด ออกซิเจนจะไม สารโซเดียมคลอไรด แตมีคณ ุ สมบัติดดู ซับและ สารดูดซับความรอนเขาไปดวยก็ได ซึง่ ลดความ
สามารถเขาถึงไดจงึ เทากับเปนการตัดองคประกอบ ไลความร อนทั ดเทียมกัน ขนาด 45 ปอนด เสีย่ งจะเกิดปฏิกริ ิยาได โดยไฟจะคอยๆมอดลง
การเกิดไฟออก ไฟจะเริ่มมอดและดับลงไป (22.2 ก.ก.) เพียงพอสําหรับดับไฟไหมโลหะ ไปแลวดับสนิทภายในเวลาระยะเวลา 10-20
สําหรับผงเกลือเมือ่ คลุมทับเชื้อเพลิง จะ ขนาดใหญได แตจะตองมีผปู ฏิบตั ิงานเพียงพอ นาที ขึน้ อยูก ับขนาดของเพลิงไหม
SAFET Y LIFE 2

You might also like