Professional Documents
Culture Documents
* df u/LPsf]
;fd'bflos :jf:Yo ;DalGw Ps cWoog
k|ltj]bg @)&)
k|:t'tstf{
lq=lj=lj= lzIff zf:q ;+sfo :jf:Yo, zf/Ll/s lzIff :gfts tx jL=P8\= t[tLo
jif{sf ljBfyL{x?n] ljlzli6s/0f ljifo
community field study (HPE336)
sf] kf7\of+z k'/f ug{ tof/ ul/Psf] ;fd'bflos
;j]{If0f cWoog k|ltj]bg
ldlt @)&!÷)!÷!
@
ljifo M l;kmf/L; kq
lqe'jg ljZjljBfno lzIffzf:q ;+sfo :jf:Yo tyf zf/Ll/s lzIff cGt{ut /];'Ëf
ax'd'vL SofDk; tLgjif]{ :gfts tx aL=P8=t[tLo aif{sf ljBfyL{x?
qmdz != cf]d k|sfz kGyL @=;'gLtf k'g #= dgf]h yfkf $= k'0f{ rGb|
du/ %=;fljqf vqL ^= sdnf lj=s= n] community field study
HPE(336) sf] kf7\+fz k'/f ug{ ;fd'bflos :jfZYo ;j]{If0f cWoog
u'NdL lhNnf cv{n] uf=lj=; jf8 g+= * a]xf]/] ufpFdf d]/f] k|ToIf
lgb]{zg / ;Nnfxdf of] k|ltj]bg tof/ ug'{ePsf] xf],t;y{ cWoog k|ltj]bg
d"ofÍgsf nflu l;kmfl/; ub{5' .
lzjnfn vgfn
cfGtl/s lg/LIfs
:jf:Yo tyf zf/Ll/s lzIff
/];'Ëf ax'd'vL SofDk;, tD3f;, u'NdL
ldltM @)&!÷)!÷!%
:jLs[t kq
lqe'jg ljZjBfno lzIffzf:q ;+sfo :jf:Yo tyf zfl//Ls lzIff cGt{ut /];'Ëf
ax'd'vL SofDk;,:gfts t[tLo jif{sf] ;fd'bfoLs :jf:Yo ;j]{If0f
Community Health Survey (HPE 336) sf] k|of]ufTds cf+lzs kf7\
oef/ k'/f ug{ ;d"x 'O{' åf/f u'NdL lhNnf cv{n] uf=lj=;= j8f g+= *
df ;fd'bfoLs :jf:Yo ;j]{If0f sfo{ ;DkGg u/L tof/ kfl/Psf] cWoog k|
ltj]bgnfO{ clGtd afXo d'NofÍg sfo{ ;DkGg u/L :jLs[t k|bfg ul/Psf]
5.
================================
=================================
-cfGtl/s ;'kl/j]Ifs_ -afÅo ;'kl/j]Ifs_
:jf:Yo tyf zfl//Ls lzIff :jf:Yo tyf zfl//Ls lzIff
lzIff;f:q ;+sfo lzIff;f:q ;+sfo
/];'Ëf ax'd'vL SofDk; tD3f;,u'NdL /];'Ëf ax'd'vL
SofDk; tD3f;,u'NdL
s[t1tf (Acknowledgement)
;Nnfx k|bfg ug'{x'g] lq=lj=lj lzIff zf:q ;+sfo cGt{ut :jf:Yo tyf
zf/Ll/s lzIff ljefusf ljefuLo k|d'vk|lt xflb{s s[t1tf 1fkg ug{ rfxG5f}F
. To:t} u/L xfdLnfO{ cfjZos ;Nnfx ;'emfj lgb]{zg nufot cGo
sfddf ;xof]u ug'{ x'g] >4]o u'? lzjnfn vgfn, u'? d's'Gb e08f/L k|lt
cWoog ;d"x xflb{s s[t1tf k|bfg ub{5f}F . xfd|f] k|ltj]bg tof/ kfg]
{ qmddf tYofÍ ;+sng sfo{nfO{ k"0f{ ?kdf ;kmn agfpg ;xof]u
ug'{x'g] cv{n] uf=lj=;= jf8 g+= * a]xf]/] lgjf;L k[YjL k|f=lj= sf k|
=c ========================= lzIfs d]3gfy
cfrfo{ dlxnf :jf:Yo :jod\ ;]jLsf sdnf s'jF/ k[YjL k|f=lj= s} lzlIfsf
;l/tf, ldgf, l;tfn] ug'{ePsf] ;xof]u k|lt xflb{s wGojfbsf ;fy cfef/ k|s6
ub{5f}F .
cGtdf of] cWoognfO{ kl/0ffd d'vL agfpgsf] nflu x/t/kmaf6 plrt
lsl;dsf] ;xof]u k'¥ofpg' x'g] ;Dk"0f{ dxfg'efjx? k|lt xflb{s s[t1tf
1fkg ub{5f}F . ;j]{If0f sfo{ cfkm}df Ps hl6n,s7Lg Pj+ r'gf}lt k"0f{
sfo{ xf] . ;j]{If0f ug]{ sfo{qmd ;+rfng u/L k|ToIf ?kdf ;DalGwt
JolQmx?nfO{ e]6L pgLx?sf] ljrdf eP u/]sf lqmofsnfk Pj+
pQm :yfgsf] k|ToIf cjnf]sgaf6 ;+slnt sf]/f tYofÍx?nfO{ JofVof
ljZn]if0f u/L cfjZos ;/ ;Nnfx lbg] sfo{ emg} s7Lg sfo{ xf],
cem :jf:Yo;Fu ;DalGwt kIfx? h:t} nfu'kbfy{ b"Jo{zgL,
kmf]xf]/d}nf Joj:yfkg, zf}rfnosf] Joj:yfkg ;DaGwL :jf:Yo lzIff /
ljBfnosf] Joj:yfkg, JolQmut ;/;kmfO{ h:tf kIfx?sf] af/]df tYofÍ ;Íng
ug]{ sfo{ emg} s7Lg 5 . lsgeg] clzIff, c1fgtf Pj+ ?l9jfbL wf/0ffn]
h/f] uf8]sf] xfd|f] ;dfhdf o:tf kIfx?sf af/]df ;lx ljrf/ v'n]/ atfpg
lxrlsrfpg] dfgl;stf k|jn 5 t/ klg xfdLn] o:tf kIfx?sf] af/]df hfgsf/L ;
+sng ubf{ xf]l;of/L k"j{s lgb]{lzt cfwf/x?df s]lGb|t /x]/ k|ZgfjnL
tof/ u/L k|ToIf ?kdf ;DalGwt JolQmx?nfO{ g} e]6L tYofÍ ;+sng
u/L pxfFx?nfO g} cfjZos /fo ;'emfj ;Nnfx ;d]t k|bfg ug]{ sfo{ u/]sf
lyof}F .
cWoog ;d'xn] ;fd'bflos :jf:Yo ;j]{If0f ug]{ sfo{df cfˆgf] lgwf{l/t
sfo{qmdnfO{ k|efjsf/L tl/sfn] ;+rfng u/L ;j]{If0f :yndf h] h:tf]
oyfy{ j:t' l:ylt b]lvPsf] lyof] . ;f] sf] jf:tljs lrq0f ug]{ k|of; ul/Psf] 5 .
h;sf] ;xof]un] pQm :yfgsf] af/]df hfgsf/L lng rfxg] JolQmx?nfO{ o;
k|ltj]bgn] b]zsf cGo u|fld0f :ynsf] k|ltlDaljt ug]{ s'/fdf xfdL ljZj:t
5f}F .
cWoog ;d"x
aL P8 t];|f] jif{
@)^(÷!@÷@(
;+lIfKt ?k
HIV– Humam Immune Virus
AIDS – Acquired Immune Deficiency Syndrome
WHO– Worid Health Orqanization
BD – Balance Diet
MCHS – Maternal Child Health Service
FP– Family Planning
NI– NutritionImmunization
SWM– SolidWasteManagement
SAD– Smoking Alcohol Drugs
SHS– School Health Servey
CHS– Community Health Survey
AP– Action Program
GC– Gnatt Chart
CP – Community Participation
CO– Community Organization
FH– Family Health
ES– Environment Sanitation
;f/fz+
cfh ljZj @! cf} ztfAbLdf ltj| ljsf; / cfw'lgstfsf] ;do rqmdf cuf8L a9L
/x]sf] 5 . o;} ;Gbe{df hltklg dflg;sf] ef}lts ;'ljwfsf nflu gofF ;|f]t / ;fwgx?sf]
cfljisf/ / k|of]u eO/x]sf 5g . csf]{tkm{ ljjw ;d:ofx?n] hGd lng k'u]sf] tYo k|i6
x'G5 . h;dWo] ljZjsf] k|d'v ;d:ofsf ?kdf :jf:Yo ;d:of b]vf k/]sf] 5 .
s'g} klg b]zsf] ax'd'No ;Dklt eGg'g} To; b]zsf] :jf:Yo ;an hgzlQm xf] .
g]kfn klg ljZjsf] o:tf] :jf:Yo ;d:ofaf6 lkl8t Ps u/La b]z xf] eGg' clt plQm
gxf]nf . :jf:Yo ;DalGw plrt 1fgsf] cefjdf cflh{t l;k / Jojxf/nfO{ ;sf/fTds
kl/jt{g ug{ g;Sg' g} b]zsf] :jf:Yo If]qsf] Ps uDeL/ ;d:ofsf ?kdf lng ;lsG5 .
ha;Dd b]zaf6 ljBdfg :jf:Yo ;d:of x6fpg ;lsb}g ta ;Dd JolQm ;dfh / b]zsf] ;d:of
;dfwfg ug{' eg]sf] g} afn'jfdf kfgL vgfP h:t} xf] . To;}n] :jf:Yo 1fgsf] pbf/
efjgf k|:km'6Lt u/fO{ b]znfO{ cfjZos dfgjLo ;|f]t / ;fwgsf] ljsfz u/L k|
lt:kwf{k"0f{ :jf:Yo bIf / st{Jolgi6 gful/s tof/ ug]{ sfo{ b]z ;/sf/ / cfdhgtfsf] k|
d'v lhDd]jf/Lsf] ?kdf b]vf kb{5 .
:jf:Yo lzIff / lrlsT;f k|0ffnL b'j} Ps cfk;df Hofb} ;DalGwt 5g / Pssf]
cefjdf csf{n] k"0f{ ;kmntf kfpg ;Sb}g . cfh lrlsT;f k|0ffnLdf b]vf
k/]sf :jf:Yo ;d:of tyf /f]uLnfO{ lgsf] kfg{' dfq geO{ k"0f{ lgoGq0f ug{' /
lgd"n{ kfg{' kg]{ x'G5 . h;sf nflu /f]uL JolQmnfO{ p;sf] /f]usf]
k"j{ Oltxf; , /f]usf] sf/0f / JolQmsf] ef}uf]lns ;fdflhs tyf cfly{s cj:yf cflb
kIfnfO{ ;d]t cWoog / dgg ug'{ kg]{ x'G5 . o;sf] d'Vo cfwf/ eg]sf] g} ;fdbflos
jftfj/0f xf] . hxfF JolQmut ljrf/, wf/0ff, ?rL, d"NodfGotf, wd{ ;+:s[lt cflb g}
jf:tjdf ;dfh xf] .
s'g} klg dflg; :j:y x'g' eg]sf] /f]u af6 d'Qm x'g' dfq geO{ zfl//Ls,
dfgl;s, ;fdflhs, ;+j]ufTds / g}lts ?kdf tGb'?:t x'g' xf] . To;sf/0f ;f] cj:yf /xgsf
lgldQ JolQm, kl/jf/, ;dfh df jftfj/0fn] 7"nf] k|efj kfb{5 . ;fy} JolQmdf pknAw
:jf:Yo ;DalGw 1fg, ;Lk, wf/0ffn] k|efj kfb{5 . o;sf/0f ljleGg kIfx?nfO{ ;
+o'Qm ?kdf ;dfj]z ul/g] cWoognfO{ ;fd'bflos :jf:Yo elgG5 .
cfhsf] :jf:Yo lzIffsf] If]q cGtu{t hgtfåf/f hgtfsf] nflu :jf:Yo h:tf gf/f /
sfo{qmdnfO{ k"0f{ k|of]u / ;kmn agfpg ;fd'bflos :jf:Yosf] cWoog
ckl/xfo{ x'g hfG5 . pRrtd :jf:Yo k|flKtsf nflu ;Gt'nLt ef]hg :jR5 kfgLsf] k|
of]u, kmf]xf]/ d}nfsf] Joj:yfkg, pko'Qm cfjf;, c;n kfl/jfl/s jftfj/0f, pko'Qm k|
sf/sf] lzIff /xg'sf ;fy} k|ofKt dfqfdf :jf:Yo ;]jfsf] cfjZostf kb{5 .
ljZjsf clwsf+z hgtfsf] pRrtd :jf:Yo :t/nfO{ dxTj lbb}F u'0f:tl/o / pTkfbglzn
hLjg :t/ agfpg] p2]Zon] ;g\ !(&* df Almoote Confrance n] ljZjsf !#$
/fi6«x?sf] ;xeflutfdf / :jo+;]jL ;+:yfx?n] efu lnO{ ;a}sf nflu :jf:Yo eGg] gf/f
k|:tfj kfl/t u/]sf] lyof] . t/ klg g]kfndf :jf:Yo ;DalGw lglt / sfo{qmd 7f]; ?kdf ;
+rfng ug{ yflnPsf] xf] . ljleGg k~ralif{o of]hgfdf ;d]t :jf:Yo ;DalGw kIfx? k|
ltlalDat x'b} cfPsf] kfOG5 . tL nIfx? slxNo} ;DalGwt of]hgf sfndf k"/f ePsf]
kfOFb}g . ;g\ @))) ;Dd ;a}sf nflu :jf:Yo / k|fylds :jf:Yo h:tf sfo{qmdx?
bL3{sflng ?kdf rnfpg vf]lhPsf] ePklg k|efjsf/L ?kdf ;+rfng ug{ eg] ;s]sf]
5}g . ;fy} 7f]; gLltsf] cefjdf sfo{qmdn] ult lng ;s]sf] 5}g .
xfd|f] cWoogsf] k|d"v p2]Zo cv{n] uf=lj=;= j8f g+= * a]xf]/]
sf] :jf:Yo ;DalGw 1fg, ;Lk, wf/0ff / Jojxf/df hgtfx?df ;sf/fTds kl/jt{g
Nofpg] / :jf:Yo ;DalGw ;d:of klxrfg u/L :yflgo ;|f]t ;fwgsf] pkof]u u/L plgx?
s} k|ToIf ;xeflutfaf6 ljljw :jf:Yo ;DalGw sfo{qmd ;+rfng
u/]/ :jf:Yo ;DalGw /x]sf ;Dk"0f{ kIfx?sf] hfgsf/L u/fpg' /x]sf] lyof] .
pQm cv{n] uf=lj=;= j8f g+= * sf] a]xf]/] df ul/Psf] ;j]{If0fdf $) 3/ w'/Lsf]
cWoog ul/Psf] lyof] . ;j]{If0fsf] d"n nIo eg]sf] :jf:Yodf k|efj kfg]{ tTjx?sf]
af/]df h:t} k]zfut l:ylt, z}lIfs l:ylt, kmf]xf]/ d}nf / zf}rfnosf] cj:yf, w'd|kfg
dWokfg nfu'kbfy{ tyf b'Jo{zlg ;DalGw, ljBfno ;DalGw nufot :jf:Yo / /f]u k|
ltsf] wf/0ffsf af/]df /x]sf] 1fg wf/0ff ;Lk / Jojxf/ cflbsf] af/]df hfgsf/L lng'
/x]sf] lyof] .
laifo;'rL
cWoog stf{sf] kl/ro
l;kmf/L; kq
s[t1tf
;+lIfKt ?k
;f/fz+
d'Vo v08
cWofo Ps
!= kl/ro !
!=! cWoogsf] k[i7e"ld !
!=@ cWoogsf] p¢]Zo @
!=# cWoog If]qsf] kl/ro @
s_ ef}uf]lns l:ylt @
v_ oftfoft #
u_ ;fdflhs l:ylt #
3_ :jf:Yo l:ylt #
ª_ wfdL{s ca:yf #
r_ ;fF:s[lts cj:yf #
5_ z}lIfs cj:yf $
!=$ cWoogsf] l;ldttfx? $
!=% cWoogdf k|of]u ePsf] zAbx?sf] kl/efiff $
!=%=! 3fg rf6{ %
!=%=@ ;d'bfo %
!=%=# ;d'bfo :jf:Yo %
!=%=$ ;d'bfo ;xefuLtf %
!=%=% kl/jf/ :jf:Yo %
!=%=^ ;d'bfo ;+u7g %
!=%=& jftfj/0f ;/;kmfO{ %
!=^ ;d:ofsf] syg ^
cWoog b'O{
@= cWoog ljlw &
@=! 3fg rf6{sf] tof/L &
@=@ ;j]{If0f :ynsf] 5gf]6 &
@=# ;j]{If0f :ynsf] cWoog *
@=$ gd'gf lgwf{/0f / gd'gf 5gf]6 *
@=% k|ZgfjnLsf] tof/L *
@=^ tYofÍ ;+sng k|lqmof *
@=& tYofÍsf] tflnsLs/0f / JofVof ljZn]if0f (
cWoog tLg
#= pd]/sf cfwf/df hg;+Vofsf] agfj6 !)
$= hfltsf] cfwf/df hg;+Vof !)
%= k]zfut cfwf/df hg;+Vofsf] ljt/0f !!
^= zf}lIfs l:yltsf] cfwf/df hg;+Vofsf] ljt/0f !!
&= kmf]xf]/d}nf / zf}rfnosf] ;d:of !!
&=! 3/kl/jf/ ;kmf ug]{ ;do ;DalGw ljj/0f !@
&=@ 3/jf6 lg:s]sf] kmf]xf]/nfO{ Joj:yfkg ug]{ ljj/0f !@
&=# 3/jf6 lg:s]sf] kmf]xf]/nfO{ dnsf] ?kdf k|of]u ug]{ ;DalGw ljj/0f !#
&=$ hyfeflj kmf]xf]/d}nf ˆofSgfn] :jf:Yodf k/]sf] c;/ ;DalGw ljj/0f !#
&=% 3/df zf}rfno ePsf] ljj/0f !#
&=^ 3/df zf}rfnosf] lsl;d ;DalGw ljj/0f !#
&=& zf}rfno hfFbf 5'§} rKknsf] k|of]u ug]{ ;DalGw ljj/0f !$
&=* zf}rfno uPkl5 xftw'g] ;DalGw ljj/0f !$
&=( zf}rfno ;kmf ug]{ tl/sf ;DalGw ljj/0f !$
*= ljBfnosf] ;d:of ;DalGw ljj/0f !%
(= w'd|kfg,dWokfg ;DalGw ljj/0f !^
(=! w'd|kfg ;DalGw ljj/0f !^
(=@ w'd|kfgsf] k|of]u ug]{sf] ljj/0f !^
(=# r'/f]6 / lj8L vfg] ;DalGw ljj/0f !&
(=$ w'd|kfgsf] c;/ ;DalGw ljj/0f !&
(=% w'd|kfgn] ubf{ ePsf] /f]u ;DalGw ljj/0f !&
(=^ dWokfg ;DalGw ljj/0f !*
(=& dWokfgsf] k|sf/ ;DalGw ljj/0f !*
(=* dWokfg k|of]u ug]{ ;do ;DalGw ljj/0f !*
(=( /S;Lsf] dfqf lkpg]sf] ljj/0f !(
(=!) /S;L Nofpg] 7fFpsf] ljj/0f !(
(=!! dWokfg ;]jgaf6 3/df x'g] emu8fsf] ljj/0f !(
k"/s v08
cWoog rf/
glthfx? @@
kmf]xf]/d}nf tyf zf}rfno ;DalGw ;j]{If0fdf k|fKt tYofÍx?
@@
w'd|kfg, dWokfg tyf nfu'kbfy{sf] b'Jo;gL ;DalGw ;j]{If0fdf k|fKt tYofÍx?
@#
vfg]kfgL ;DalGw ;d:of ;j]{If0fdf k|fKt tYofÍx?
@$
;'emfjx? @%
kl/lzi6 @&
3fg rf6{ @*