ANG FILIPINO BILANG AKADEMIK NA maaari ring isulat ang daygrap na CH,
WIKA gayundin ang LL at RR. Ang NG bagama’t
isang daygrap ay hindi inalis sapagkat Pang. Manuel L. Quezon- Ama ng Wikang katutubo ito sa Pilipino gayundin sa ibang Pambansa at pagkilala naman sa wika sa Pilipinas. pagpapahalaga rito ni Pang. Ramon Magsaysay kanyang iprenoklama noong Alpabetong Filipino na tawag-Ingles: Setyembre 23, 1955 na ang Agosto 13-19 A/ey/, B/bi/, C/si/, D/di/, E/i/, F/ef/, G/dzi/, H/eyts/, (ang huling araw na ito’y kaarawan ni Pang. I/ay/, J/dzey/, K/key/, L/el/, M/em/, N/en/, Ň/enye/, Manuel L. Quezon) ay tatawaging Linggo NG/endzi/, O/o/, P/pi/, Q/kyu/, ng Wika na nakaugalian nang ipagdiriwang ng bawat paaralan at pamahalaan. R/ar/, S/es/, T/ti/ U/yu/, V/vi/, W/dobolyu/, X/eks/, Y/way/, Z/zi/ Kautusang Tagapagpaganap Blg 263- sinusugan ni Jorge Bacobo, Kalihim ng Bagong Konstitusyon na pinagtibay ng Pagtuturong Pambayan, ng Kautusang Komisyong Konstitusyonal ng 1986, na Pangkagawaran, sirkular Blg. 26 na ang Artikulo XIV ay nagsasaalang-alang ng wikang pambansa ay ibibilang sa araling ganito hinggil sa wika: panghayskul at pangnormal Sek. 6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas Ang implementasyon ay umabot sa antas ay Filipino. Dapat magsagawa ng mga tersarya bilang asignatura at wikang panturo hakbangin ang Pamahalaan upang ibunsod at sa mga kursong agham panlipunan sa puspusang itaguyod ang paggamit ng pagpapatupad ng patakarang edukasyong Filipino bilang midyum ng opisyal na bilinggwal noong 1987. Ang kaunlaran at komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo kalaganapan nito ay pinagtibay ni Pang. sa sistemang pang-edukasyon. Ferdinand E. Marcos wika niya; Sek. 7. Ukol sa mga layunin ng “… Ang Pilipino ay laganap na at komuniksyon at pagtuturo, ang mga wikang nagsisilbing daan ng talastasan ng lalong opisyal ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t maraming karaniwang mamamayan sa lahat walang ibang itinatadhana ang batas. ng dako. Dapat ipagpatuloy ang Sek. 8. Ang konstitusyong ito ay dapat pagpapalaganap na ito sa kinikilalang pinakamaunlad na katutubong wika sa ipahayag sa Filipino at Ingles at dapat isalin Pilipinas .” sa mga pangunahing wikang panrelihiyon, Arabic at Kastila. Saligang Batas 1973, Seksyon 3 ng Sek. 9. Dapat magtatag ang Kongreso ng Artikulo XV. ay ganito ang sinabi; isang komisyon ng wikang pambansa na Ang Pambansang Asemblea ay dapat binubuo ng mga kinatawan ng iba’t ibang gumawa ng hakbang tungo sa mga rehiyon at mga disiplina na pagpapaunlad at pormal na adopsiyon ng magsasagawa, mag uugnay at magtataguyod panlahat na wikang pambansa na ng mga pananaliksik sa Filipino at iba pang makikilalang Filipino.” mga wika para sa kanilang pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanatili. Nagpaganap ng Sarbey para sa Repormang Ortograpiko. Ang magkaugnay na Tugon ng KWF “ay inaasahang hakbangin ito sa paglinang ng pinagyamang magreresulta sa mga sumusunod: alpabeto ay binubuo ng mga linggwist, mga propesor at superbisor, mga Istandardisasyon ng Wikang puno/tagapangulo,kagawaran ng Filipino sa Filipino paaralan, kolehiyo at unibersidad publiko at Sa paglipat ng oral o pasalitang wika tungo pribado, mga manunulat at gumagamit o sa anyong pasulat, natatAmo ang uniformidad o nagtuturo sa Filipino. kodifikasyon ng wika. Sa gayon, nalilinang ang Gawing 28 ang orihinal na 20 titik na norm o pamantayan ng iba’t ibang komponent Abakada sa pamamagitan ng pagdaragdag kaya napatatag ang pagbigkas, bokabularyo, at ng sumusunod na walong (8) titik: C, F, J, istuktura ng wika. Ň, Q, V, X, Z. Ang rasyonal sa idinagdag na • Modernisasyon at leksikal na elaborasyon walong titik ay matatagpuan sa ibang ng wikang Filipino wikang etniko sa Pilipinas bukod sa Ingles at Kastila. Samantala ang daygrap na CH, LL Mapabilis ang modernisasyon ng at RR ay di na isinama upang umalinsunod pambansang wika, at kasabay nito, ang sa prinsipyo ng katipiran. Bukod dito modernisasyon ng ating kultura at buhay. Sa inihayag ng mga kalaho ang rasyonal na pagbubukas ng Filipino sa ibang wika (pagsunod sa kapag naisulat ang C at H nang hiwalay, prinsipyo ng fleksibilidad) na binabalanse ng kahigpitan sa pamamagitan ng pagpapanatili sa isa- Pumili ng katutubong wika na gagawing sa-isang tumbasan ng letra at tunog (pagsunod sa batayan para sa ebalwasyon at adaptasyon prinsipyo ng simplisidad at ekonomiya), lalawak ng pambansang wika. ang bilang ng mga salitang Filipino. Nobyembre 17, 1937. Ang wikang Tagalog • Pangmadlang literasi ang magiging batayan ng Wikang Pambansa na tumutugon sa hinihingi ng Batas Ang pagbabasa ay nagiging natural at Komonwelt Blg. 184. awtomatiko sapagkat malinaw ang isa-sa-isang tumbasan ng tunog at letra sa alfabeto ng wikang Disyembre 30, 1937. iprinoklama ng Pang. Filipino. Manuel L. Quezon na wikang Tagalog ang Halimbawa dito ang paggamit ng Iskiming at magiging batayan ng Wikang Pambansa. Sa Iskaning bisa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134. ANG FILIPINO BILANG WIKANG PAMBANSA AT ANG MGA PARAAN NG Sa panukala ni Jaime C. de Veyra PAGDEDEVELOP NITO nakapaglimbag ang SWP ng diksyunaryo na may titulong.” A Tagalog English 1934- Kontitusyonal Kumbensyon. Vocabulary at Ang Balarila ng Wikang Pambansa” Saligang Batas 1935, Artikulo XIII, Seksyon 3: Ang ABAKADA na Ipinakilala ni Lope “Ang Pambansang Asemblea ay gagawa ng K. Santos mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay A-B-K-D-E-G-H-I-L-M-N-NG-O-P-R-S- sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. T-U-W-Y Hanggang hindi nagtatadhana ng iba ang batas ang Ingles at Kastila ay patuloy na gagamiting opisyal.” 1940- ipinag-utos ang pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng pampubliko at Batas Komonwelt Blg. 184. Ang pribadong paaralan sa buong bansa. institusyong ito ay Surian ng Wikang Pambansa ( SWP ) Nobyembre 13, Sirkular 21- Awitin ang Lupang Hinirang 1936. Ang Lumikha ng isang sa mga paaralan. institusyong pangwika na Proklamasyon Blg. 12- Linggo ng Wika ay mangangasiwa sa pagkakaroon ng mula Marso 29-Abril 4. (Pang. Ramon wikang pambansa. Magsaysay) Jaime C. de Veyra. naging unang Proklamasyon Blg. 186- Linggo ng Wika tagapangulo ng SWP. mula Agosto 13-19. Miyembro ng SWP: Proklamasyon Blg. 1041- Buwan ng Wika 1. Cecilio Lopez ang buong Agosto. 2. Santiago Fonacier, Kautusang Pangkagawaran Blg. 7- 3. Filemon Sotto, PILIPINO ang wikang pambansa. (1959 Kalihim Jorge B.Romero) “wikang 4. Felix S. Salas, pambansa batay sa tagalog”. 5. Casimiro S. Perfecto at SB 1987 Art. 14 Sek. 6-9- FILIPINO ang 6. Hadji Butu wikang pambansa ( ang payabungin at pagyamanin ang wika ng Pilipinas. Naging gampanin ng SWP: Batas Komonwelt Blg. 50- muling ibinalik Gumawa ng pag-aaral tungkol sa mga ang SWP. Naging panibagong hamon sa pangunahing wikang sinasalita ng hindi SWP ang pagdating ng mga Hapon nang bababa sa kalahating milyong Pilipino; sumiklab ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Gumawa ng kompratibong pag-aaral sa bokabularyo ng mga pangunahing wikang Hulyo 19, 1942- Ibinaba ang Order Militar ito; Blg. 13 na nagdeklara sa mga wikang Hapon at Tagalog bilang opisyal na mga wika ng Pag-aralan at malaman ang ponetiko at Pilipinas ortoggrapiya ng Pilipinas; Kautusang Tagapagpaganap Blg. 10- Gumawa ng masusing komparatibong pag- Ipinag-utos ni Pang. Jose P. Laurel ang aaral ng mga panlapi sa Pilipinas; pagtuturo ng wikang pambansa sa lahat ng paaralan sa Pilipinas. -ang pagpapalit ng pamagat ng Pambansang 2.Leksikograpiya, awit sa “Diwa ng Bayan” 3.Pgsasalingwika at Panitikan, Hunyo 4,1946- Batas Komonwelt Blg. 570 4.Preserbasyon at Promosyon at ang wikang pambansa na tatawaging Wikang Pambansang Pilipino ay isa ng 5.Pampangasiwaan opisyal Atas Tagapagpaganap Blg. 335- nag-aatas Hulyo 1946- Jose Villa Panganiban bilang sa lahat ng mga Direktor ng SWP. kagawaraan/kawanihan/ahensya/opisina/inst rumentaliti ng pamahalaan na magsagawa ng Hulyo 28, 1947- Julian Cruz Balmaceda mga hakbang na kailangan para sa layuning isang manunulat at mananaliksik (Setyembre magamit ang Filipino sa opisyal na mga 18,1947-namatay si Balcemeda). transakyon, komunikasyon at Disyembre 29, 1947- Cirio H. Panganiban korespondesya. Agosto 25, 1988 nilagdaan bilang Direktor ng SWP (Ispesyalisadong ni Pang. Corazon Aquino. talasalitaan, tulad ng Legal Terms, Saligang Batas ng 1987 Art. IV, Seksyon Arithmetical and Geometrical Terms atbp.) 9- itinatag ang Komisyon sa Wikang 1970- nagretiro si Jose Villa Panganiban at Filipino noong Agosto 14, 1991 sa bisa ng si Ponciano B.P Pineda ang naging direktor Batas Republika Blg. 7104 nilagdaan ito ni ng SWP. (Pang. Marcos). Pang. Aquino. Ang KWF ay nasa ilalim ng tanggapan ng Pangulo ay may Komite ng SWP; Komite sa Gramatika at pangkalahatang layuning magsagawa, mag- Leksikograpiya, Edukasyon at kultura, ugnay at magtaguyod ng mga pananaliksik popularisasyon at mga Suliranin para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap at Paglalathala at Istandardisasyon. preserbasyon ng Filipino at iba pang mga wika sa Pilipinas. Ang Pinagyamang Alpabeto ( Oktubre 4, 1971) Sangay ng Komisyon sa Wikang Filipino: A, B, C, CH, D, E, F, G, H, I, J, K, L, LL, 1.Dibisyon ng Leksikograpiya M, N, Ň, NG, O, P, Q, R, RR, S, T, U, V, W, X, Y, Z 2. Dibisyon ng Linggwistika
Saligang Batas 1972- opisyal na 3. Dibisyon ng Pagsasaling-wika
ipalalaganap ang Ingles at sa Pilipino at sa 4. Dibisyon ng Ibang mga Wika at Literatura lahat ng diyalektong sinalita gayundin ang ng Pilipinas kastila at Arabik 5. Dibisyon ng Impormasyon at Publikasyon Hulyo 10, 1974- nilagdaan ng kalihim ng at Edukasyon at Kultura (Kautusang 6. Dibisyong Pampangasiwaan Pangkagawaran Blg. 25)- nagtatakda ng pagpapatupad ng Patakarang Edukasyong KWF ang Filipino sa pamamagitan ng Bilinggwal. Resolusyon Blg. 1-92 noong Mayo 13, Saligang Batas ng 1987, Artikulo XIV, 1992 na sinusugan naman ng Resolusyon Blg. 96-1 noong Agosto 1996 Seksyon 6; “Ang Filipino ay ang katutubong “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay wika na ginagamit sa buong Pilipinas- Filipino, ito’y dapat payabungin at bilang wika ng komunikasyon ng mga pagyamanin pa salig sa umiiral na umiiral etnikong grupo. Katulad ng iba pang mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wikang buhay, ang Filipino ay dumaraan wika sa proseso ng paglinang sa pamamagitan Saligang Batas 1987 (Bagong Alpabetong ng mga paghihiram sa mga wika ng Filipino) Pilipinas at mga katutubong wika at sa ebolusyon ng iba’t ibang sitwasyon, sa A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, Ň, mga nagsasalita nito na may iba’t ibang NG, O, P, Q, R, S, T, U, V, W, X, Y, Z salitang sosyal, at para sa mga paksa ng Kautusang Tagapagpaganap Blg.117- SWP – talakayan at iskolarling pagpapahayag” LWP o Linangan ng mga Wika sa Pilipinas. Batas Republika Blg. 7104, Seksyon 14, LWP- Binubuo ng Direktor, Pangalawang itinatatg ang PSWF o Panrehiyong Sentro Direktor at limang sangay; sa Wikang Filipino pinagtibay noong Mayo 9, 1994 1.Pananaliksik at Pagpapaunlad, 1997- nilagdaan ni Pang. Fidel V. Ramos anumang anyo nito. Hindi lamang ang Proklamasyon Blg. 1041 na nabubuhay sa kanyang sarili ang bawat nagpapahayag ng taunang pagdiriwang nilalang, may mga taong nakapaligid dito na tuwing Agosto 1-31 bilang Buwan ng kinakailangan maunawaan at umaasang Wikang Pambansa. maintindihan ng din ng iba.
Kalikasan ng Komunikasyon Mga Tungkulin ng Komunikasyon ay:
Ang nakakapagpatibay sa isang mabisang 1. Pisikal na pangangailangan- napakahalaga ng
komunikayon ay ang pag-unawang ang komunikayon sapagkat kailangan ito para sa pisikal bawat isang nilalang ay natatangi at na pangangailangan ng isang tao. Nagiging matatag mahalaga –Paul J. Meyer ang isang indibidwal kung may suporta siyang nakukuha mula sa mga taong nakapaligid at Kung nahaharap sa pangangailangang nakakasalamuha niya. kumuha ng kurso sa komunikasyon, naitatanong kung bakit kailangan pa ito 2. Identidad na pangangailangan- sa samantalang lahat naman halos ay may pamamagitan ng pakikipag-ugnayan sa kapwa, kakayahang magsalita nabibigyang- natututunang kilalanin ang sarili. Ang diwa ng katuturan ang komunikasyon. pansariling identidad ay nagmumula sa kung paano makipag-interaksyon sa kapwa. Ang Komunikasyon ay: 3. Sosyal na pangangailangan- bukod sa pagkilala 1. Humubog ng Identidad sa sariling identidad, nagdudulot ng mahalagang 2. Mapanatili ang ugnayang pantao ugnayan sa kapwa ang komunikasyon. Nabibigyang-kasiyahan nito ang sosyal na 3. Mapaangat ang kultura ng isang lipunan pangangailangan ng ibang tao tulad ng kaligayahan, pagmamahal, magandang samahan, paglilibang at kontrol. Kahalagahan ng Pag-aaral ng Komunikasyon 4. Praktikal na pangangailangan- Ito ang 1. Pinatatag ang ugnayang pansarili at mabisang paraang magagamit upang maiparating pangkapwa. ang mga praktikal na pangangailangan sa araw- araw. 2. Pinalalakas ang kamalayang panlipunan. Sampung (10) kahulugan ng Komunikasyon 3. Pinabubuti ang kasanayan sa postmodernong Hango sa sampung aklat panahon. 1. Tahasan itong binubuo ng dalawang panig: 4. Pinag-iisa ang mga pluralistikong perspektiba. Isang nagsasalita at isang nakikinig na kapwa nakikinabang nang walang lamangan. (Atienza et, Kahulugan ng Komunikasyon Al.1990) Ang komunikasyon ay isang proseso ng 2. Ayon kina Sauco at Atienza (2001) ang pagpapalitan ng impormasyon o ideya na komunikasyon ay isang paraan ng pakiitungo ng tao kadalasang ginagawa sa pamamagitan ng sa kanyang kapwa, isang bagay na kailangan sa karaniwang sistema o mga simbolo. Ito ay pakikisalamuha niya sa isang lipunang kanyang isang paraan ng pagpapadala at pagtanggap ginagalawan, isang paraan ng pakikibagay ng tao sa ng mga mensahe sa pamamagitan ng cues na kanyang kapaligiran. maaring berbal o di-berbal. Ang komunikasyon ay maaaring intensyonal o di- 3. Ayon sa isang Sikologo na si S.S Stevens, ang intensyonal. komunikasyon ay ang napiling pagtugon ng organismo sa anumang bagay na nangangailangan Intensyonal- ang pagkaway ng isang tao ay ng pagkilos o reaksiyon. direktang nagpapahayag ng pagbati sa taong dumating o umalis. 4. Intensyonal o konsyus na paggamit ng anumang simbolo upang makapagpadala ng katotohanan, Di-intensyonal- kung hindi malay o di ideya, damdamin, emosyon mula sa isang layunin ng isang tao ang naipahayag na indibidwal tungo sa iba. (Greene at Petty, mensahe o nakitang kilos/senyales mula sa Developing Language Skills). akin. 5. Ito ay pagpapahayag; paghahatid o pagbibigay ng TUNGKULIN NG KOMUNIKASYON impormasyon sa mabisang paraan; isang pakikipag- - Napakahalagang malaman ang sentral na ugnayan, pakikipagpalagayan o pakikipag- gampanin ng komunikasyon sa buhay ng unawaan (Webster). isang indibidwal. Kalimitang napakalaking 6. Ang komunikasyon ay paghahatid ng porsyento ng ginugugol na oras ng isang tao mahahalagang impormasyon sa isang paraang ay ginagamit sa pakikipagkomunikasyon sa masining upang maging mabisa at mahusay na mga di-berbal na mensahe ang kumpas ng maipahayag ng tao ang kanyang palagay o saloobin kamay,ekspresyon ng mukha, pandama, pagbabago sa kanyang kapwa, anuman ang paksang inaakala ng tono atbp. niyang mahalagang mapag-usapan (Verdeber, Tsanel- Hindi maibabahagi ang mensahe kung 1987). walang paraan ng pagpapadala nito. 7. Ayon kay Ayon kay Semorlan (1997:32) ang May tatlong dimensyon ng pamamgitan komunikasyon ay ang proseso ng pagbibigay at (mediation) na nakapagbabago sa mensahe. Ang pagtanggap. Mensahe ang ibinibigay at mensahe rin mga ito ay ang sumusunod: ang tinatanggap. Sa pamamagitan nito nabubuo ang pagkakaunawaan ng mga tao sa lipunan dahil 1. Pagiging tiyak (specificity)- ang pagiging tiyak naipahahayag ng bawat isa ang kani-kanilang ideya sa patunguhan ng mensahe ay tumutukoy sa at saloobin. kakayahan ng ginagamit na tsanel na maipokus ang mensahe sa isang tiyak na indibidwal. Komunikasyon Bilang Disiplina 2. Pagiging malawak (richness)- Ito ay tumutukoy Ang pag-aaral sa komunikasyon ay nagsasangkot sa sa bilang ng berbal at di-berbal na hudyat na lahat ng gawain tulad ng pakikipag-usap sa dinadala ng mensahe. Isang halimbawa ng tsanel na kaibigan, mga nakalimbag sa paligid, mga mayaman sa mga hudyat ay ang harapang pangyayaring nagaganap sa anumang okasyon gaya pakikipag-usap dahil sa ginagamit na mga salita, ng halalan. Karamihan sa mga pagdulog na pagbabago ng tono, pagkumpas at marami pang iba. inilalapat sa komunikasyon ay nagbibigay-pansin sa kung paanong ito’y nakapag-aambag sa 3. Pagiging interaktibo (interactivity)- pagbabagong anyo ng lipunan at sa praktikal nitong nagpapabilis ng pagbibigay ng tugon sa mensahe paglalapat sa pang-araw-araw na buhay at sa pag- ang isang interaktibong tsanel. Madaling aaral ng iba’t ibang disiplina. nakapagbibigay ng reaksyon at maunawaan ang mensahe tulad ng pakikipag-chat. Tagapanguna at Interpreter Ingay- sa kabila ng pagsisikap na magkaroon ng Nagsisimula ang proseso sa persepsyon o kapwa pagkaunawaan sa pagitan ng mga nag-uusap, pagbuo ng ugnayan sa pagitan ng mga tagapahayag. may mga salik na nakakaapekto sa proseso ng Nangangailangan ito ng tagapanguna sa komunikasyon. Ang ingay ang anumang bagay na pamamgitan ng pagbibigay o paglikha ng mensahe nakakahadlang sa paglikha ng napagkasunduang patungo sa interpreter o sa tumatanggap at kahulugan. nagtatangkang unawain ang mensahe. Dalawang (2) uri ng Ingay: Enkowding at Dekowding Internal na Ingay- nangyayari ang internal na Nagaganap ang enkowding sa ingay kapag ang pisyolohikal na pangangailangan o pagpapasimula at paglikha ng mensahe kapag ang ang sikolohikal na katangian ay humahadlang sa tagapaghatid nito’y naglilipat ng mga ideya, proseso. Ang pansariling interes ay nalilikha rin ng kaisipan at damdamin gamit ang simbolo. Ang internal na ingay. Dekowding naman ang siyang kabaligtaran ng nauna kung saan, nagaganap naman ito kung Eksternal na ingay- ito ay mga hadlang mula sa iniinterpreta ng kausap ang ibinigay na mensahe sa kapaligiran. pamamagitan ng pagsasalin ng simbolo sa nauunawaan niyang ideya, kaisipan at damdamin. Pagtugon/Pidbak- ito ay ang reaksyon sa isang mensahe. Ipinapakita nito kung naunawaan ang Identidad/Sarili ipinadalang mensahe ayon sa nais ng nagsasalita. Nagiging matagumpay ang komunikasyon Konteksto- ito ay ang kapaligiranng pumapalibot sa kung ang mga simbolo ay kapwa nakikila at proseso. Hindi maihihiwalay ang komunikasyon sa nagiging makabuluhan. Samantala, magkagayon kapaligiran nito. man, nagiging bigo ito dahil ang simbolong ginagamit ng isang tao ay hindi umaangkop sa Pisikal na Kaligiran- ang pisikal na kaayusan o kahulugang ipinalalagay ng taong kausap. tagpuan ay nagbibigay ng malalim na epekto sa sitwasyong pangkomunikasyon. Posibleng makabuo Mensahe- Ang mensahe ay simbolikong ng Magkaibang kahulugan mula sa iisang mensahe pagpapahayag ng mga ideya, kaisipan at damdamin. ang nakikinig batay sa kanilang pinupwestohan Maaring itong maging berbal o di-berbal. habang nakikinig at maging ang oras ng pakikinig. Berbal na komunikasyon- binubuo ng mga Komunikatibong Kapaligiran- ay isang malawak mensaheng ipinahahayag gamit ang pormal na wika. na salitang tumutukoy sa bilang ng mga kasangkot sa usapan, ang uri ng ugnayan at ang kalikasan ng Di-berbal na komunikasyon- binubuo ng mga kanilang interaksyon. Ang kaibhan sa kaligiran ay mensaheng ipinahahayag gamit ang simbolo sa nagdudulot ng iba’t ibang paraan ng halip na salita. Tinatawag itong “ekstralinggwistik” pakikipagtalastasan. o sa labas ng wika (Anderson, 1999). Kabilang sa Kultura- ang kultura ang isa sa mahalagang salik sa proseso. Ito ay ang anumang paraan ng pamumuhay ng tao kabilang ang mga paniniwala, kaalaman, kaasalan at simbolikong ekspresyon. Lhat ng tao ay nilikhang kultural. Nagiging multikultural kung naiimpluwensyahan ng kapaligiran- impluwensya mula sa pamilya, komunidad, paniniwalang panrelihiyon, edukasyon at medya.